podlaskie_ii-kw-2009.. - Instytut na rzecz Ekorozwoju

INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU
INSTITUTE FOR SUSTAINABLE DEVELOPMENT
W interesie przyszłych pokoleń / In the interest of the future generations
Tel./Phone:
Tel./Phone:
Tel./Phone:
Fax.:
E-mail:
PROGRAM AKTYWNEJ EDUKACJI NA RZECZ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU
EKO-HERKULES
ul. Nabielaka 15 lok. 1
00-743 Warszawa/Warsaw
POLAND
www.ine-isd.org.pl
(48-22) 851-04-02
(48-22) 851-04-03
(48-22) 851-04-04
(48-22) 851-04-00
[email protected]
Monitoring postępów zrównoważonego rozwoju
Doniesienia uczestnika Sieci Informacyjno-Rozpowszechniającej
województwo podlaskie – II kwartał 2009 r.
Halina Tokajuk
Fundacja Ekonomistów Środowiska
i Zasobów Naturalnych
Wstęp
Raport przedstawia inicjatywy, projekty, przedsięwzięcia realizowane i planowane,
które korzystnie lub niekorzystnie mogą wpłynąć na zrównoważony rozwój województwa
podlaskiego, jakie miały miejsce w II kwartale 2009 roku. Obserwowane były działania
zachodzące w dziedzinach: transport, tereny wiejskie, urbanizacja oraz energetyka. Raport
został sporządzony na podstawie otrzymanych wycinków prasowych oraz na podstawie
własnych obserwacji, śledzenia doniesień lokalnej prasy, radia, telewizji, a także
regionalnych portali internetowych. Autorami informacji prasowych byli głównie Jakub
Medek, Adam Wajrak – „Gazeta Wyborcza Białystok”, wielu autorów pozostało
anonimowych lub sporadycznie zajmowali się problematyką zrównoważonego rozwoju.
Konflikty społeczne oraz sytuacje kolizyjne zauważalne były, tak jak
w poprzednim kwartale, głównie w dziedzinie transportu, dotyczyły one nadal budowy
obwodnicy Augustowa (której trasa ma przebiegać przez obszary chronione Natura 2000).
Podjęta została decyzja o przebiegu trasy przez miejscowość Raczki, co nie spodobało się
mieszkańcom.
Nie rozwiązał się również konflikt dotyczący lokalizacji spalarni śmieci
w Białymstoku. W Białymstoku od dawna brakuje miejsc do składowania śmieci.
Hryniewicze – istniejący zakład pęka w szwach, odpady wywożone są do Mławy. Według
władz miejskich, budowa spalarni oraz modernizacja już istniejącego zakładu utylizacji to
jedyny sposób na to, by na lata rozwiązać problem ze śmieciami. Lokalizacja inwestycji
nadal budzi opór społeczny.
Niezadowolenie mieszkańców regionu wywołuje także lokalizacja lotniska
regionalnego. Mieszkańcy terenów, na których ma powstać lotnisko boją się sąsiedztwa
hałaśliwych samolotów oraz utraty gruntów rolnych.
SPONSORZY:
PATRONAT
MEDIALNY:
Monitoring zrównoważonego rozwoju w II kwartale 2009 roku
A. TRANSPORT
Budowa obwodnicy Augustowa
Marzec 2009 przyniósł nowe ważne informacje dotyczące budowy obwodnicy
Augustowa, podjęta została decyzja o przebiegu tej trasy przez miejscowość Raczki,
omijając chronioną Dolinę Rospudy. W artykule „Rospuda ocalona” dziennikarze cytują
wypowiedź ministra środowiska prof. Macieja Nowickiego, który stwierdził, że w tym
wariancie – przez Raczki – droga przebiega polami i ocali cenne bagna Rospudy. Minister
Nowicki powiedział też, że w wariancie przez Dolinę trzeba by było wyburzyć od 11 do 14
budynków, w wariancie przez Chodorki od 8 do 10 a w wariancie przez Raczki tylko 6.
Ta decyzja rządu nie ucieszyła mieszkańców wypoczynkowej miejscowości,
z których znacząca część wciąż wierzy, że drogę można wybudować na chronionych
bagnach. W ciągu ostatniego półtora roku sądy administracyjne uchyliły jednak wszystkie
zezwalające na to pozwolenia. Mimo to – według skupionych w kilku komitetach
protestacyjnych działaczy domagających się budowy przez torfowiska – tylko ten wariant
daje gwarancję szybkiego wyprowadzenia tirów z Augustowa. Codziennie przejeżdża ich
tamtędy ok. 7 tys.
Obwodnica w nowym wariancie miałaby kosztować około 1 mld złotych. I będzie ona
liczyć 33 km: 13 km drogi ominie Augustów, a 20 km – Suwałki. Co z wybudowanym już
4-kilometrowym odcinkiem? Zostanie włączony do trasy.
Z raportu, który przedstawiła w lutym firma konsultingowa DHV Generalnej Dyrekcji
Dróg Krajowych i Autostrad wynika, że jest to najlepszy i najmniej szkodliwy dla
środowiska. Obecnie rozpoczęła się nowa procedura administracyjna związana z budową
obwodnicy. A to oznacza, że musi powstać nowa dokumentacja techniczna. Wszystko ma
pójść sprawnie. GDDKiA już złożyła do białostockiej dyrekcji ochrony środowiska wniosek
o wydanie środowiskowych uwarunkowań koniecznych do rozpoczęcia inwestycji. Decyzja ta
może być wydana w ciągu trzech, czterech miesięcy i według ministra infrastruktury
Cezarego Grabarczyka nie powinna już być kwestionowana.
W 2011 roku powinno być wydane zezwolenie na realizację i ma zostać wyłoniony
wykonawca. Obwodnica ma być gotowa dwa lata później. Jednak duże znaczenie
w zachowaniu tych terminów będzie mieć to – czy wydawana decyzja środowiskowa nie
zostanie zaskarżona przez mieszkańców lub ekologów.
Harmonogram prac:
• 24 marca 2009 r. – wniosek o wydanie decyzji środowiskowej;
• II kwartał 2009 r. – ogłoszenie przetargu na dokumentację projektową;
• III kwartał 2009 r. – wydanie decyzji środowiskowej po konsultacjach
społecznych;
• koniec 2009 – rozstrzygnięcie przetargu na dokumentację;
• II/III kwartał 2011 r. – złożenie dokumentacji;
• III kwartał 2011 r. – wydanie zezwolenia na realizację inwestycji drogowej;
2
•
•
•
IV kwartał 2011 r. – ogłoszenie przetargu na wykonawcę robót, wyłonienie
wykonawcy;
rok 2012 – rozpoczęcie robót;
rok 2013 – zakończenie robót. 1
1 Obwodnica przez Raczki ominie bagna Rospudy, „Gazeta Wyborcza Białystok” 23.03.2009; www.
radio.bialystok.pl, 24.03.2009; Obwodnica przez Raczki. Za cztery lata. Augustów nie wierzy, „Kurier Poranny”
26.03.2009; H. Wysocka, Będą bronić swojej ziemi, „Gazeta Współczesna” 27.03.2009; A. Wajrak, J. Medek,
Rospuda ocalona!, „Gazeta Wyborcza” 24.03.2009; Komisarz UE: Sprawa Rospudy była wyjątkowa, „Gazeta
Wyborcza” 27.03.2009; K. Niklewicz, Co hamuje nowe drogi? Ekologia już nie powinna „Gazeta Wyborcza”
12.03.2009; J. Medek, Obwodnica Augustowa chroniąca Dolinę Rospudy będzie. I kolejne protesty też, „Gazeta
Wyborcza” 25.03.2009; D. Frey, Wciąż daleka droga do obwodnicy Augustowa, „Rzeczpospolita” 27.03.2009;
J.W. Kubrak, Kwiatek ważniejszy niż ludzkie życie, „Fakt” 26.03.2009; J. Medek, Eksperci jednomyślni –
ominąć bagna Rospudy, „Gazeta Wyborcza Białystok” 06.03.2009; Augustów: przyspieszenie procedur, „Gazeta
Wyborcza Białystok” 28.04.2009; Obwodnica nie u nas, „Trybuna” 09.04.2009.
3
Budowa regionalnego lotniska
Gorące emocje wywołuje nadal lokalizacja lotniska na Podlasiu, odbyły się już
konsultacje z mieszkańcami terenów, na których za kilka lat może powstać lotnisko.
Spotkania odbyły się w Michałowie, Zawadach oraz w Urzędzie Marszałkowskim
Województwa Podlaskiego, poświęcone były wynikom analizy wielokryterialnej dla lotniska
Województwa Podlaskiego.
Zakończono prace, których celem jest ułatwienie władzom samorządowym
Województwa Podlaskiego dokonanie wyboru najlepszej lokalizacji lotniska regionalnego.
Decyzja podjęta zostanie po dokładnym i obiektywnym przeanalizowaniu opracowań
przygotowywanych dla siedmiu potencjalnych lokalizacji.
Przedstawiona pod koniec zeszłego roku wstępna koncepcja lotniska została
wykonana przez konsorcjum firm Sener sp. z o.o., SENER INGENIERIA Y SISTEMAS S.A.
oraz Biuro Studiów i Projektów Lotniskowych POLCONSULT Sp. z o.o. Opracowanie to
uwzględnia między innymi podstawowe parametry techniczne przyszłego lotniska, które
stanowiły punkt wyjścia do dalszych prac analitycznych.
Zespół inżynierów i ekspertów z konsorcjum międzynarodowej firmy inżynierskiej
Ove Arup & Partners oraz cenionej na rynku opracowań środowiskowych firmy Ekoton
z Białegostoku zakończył opracowanie „Analizy wielokryterialnej potencjalnych
lokalizacji lotniska regionalnego”. Ocenę wykonano w oparciu o metodę stosowaną przy
planowaniu rozwoju strategicznych elementów infrastruktury transportowej.
Analiza, uwzględniając przyjęty przez zespół międzynarodowych ekspertów 25
kryteriów oceny, opisuje aspekty społeczne i przyrodnicze inwestycji, jej koszt, czas
przygotowania i przeprowadzenia budowy oraz funkcjonalność lotniska. W dokumencie tym
wykorzystano wyniki wielomiesięcznych obserwacji ornitologicznych i inwentaryzacji
przyrodniczych, prowadzonych równolegle w siedmiu lokalizacjach, według specjalnie
opracowanej metody.
W ciągu czterech miesięcy zespół pozyskał i szczegółowo przeanalizował dostępne
dane w odniesieniu do wszystkich branych pod uwagę obszarów. Wśród analizowanych
kryteriów znalazły się: dostępność komunikacyjna dla transportu zbiorowego
i indywidualnego, możliwość pozyskania gruntu pod budowę, zakres koniecznych wylesień
i oddziaływanie na przyrodę, aspekty lotnicze dotyczące bezpieczeństwa wykonywania
operacji lotniczych, oddziaływanie hałasu i konieczność wysiedleń, koszty infrastruktury
niezbędnej dla funkcjonowania lotniska, a nawet wstępna analiza warunków geologicznych
w każdej lokalizacji.
Przy zastosowaniu różnych układów wag dla poszczególnych grup kryteriów,
wskazano warianty lokalizacji optymalne pod względem przyrodniczo-społecznym,
kosztowo-czasowym i funkcjonalnym. Przedstawiony w trzech tomach materiał umożliwi
władzom samorządowym podjęcie decyzji w sprawie przyszłej lokalizacji lotniska
regionalnego. Obecnie z wynikami Analizy wielokryterialnej zapoznaje się Zarząd
Województwa. Dokument został również przekazany radnym Sejmiku Województwa
Podlaskiego. W oparciu o wyniki przedstawione w Analizie wyłonione zostaną najlepsze
lokalizacje, dla których w następnym etapie prac przygotowany zostanie Raport z oceny
oddziaływania na środowisko.
Prace analityczne zakończą się w sierpniu 2009 roku. W następnej kolejności
planowane jest przygotowanie studium wykonalności (dokumentu koniecznego do uzyskania
4
dofinansowania ze środków UE), oraz dokumentacji projektowej dla przyszłego lotniska
regionalnego. Zdaniem specjalistów wyniki raportu prawie jednoznacznie wskazują na
Topolany – jako miejsce budowy portu regionalnego. Ta właśnie lokalizacja wypada najlepiej
w większości kategorii. Uzyskuje najwięcej punktów pod względem kosztowo–czasowym,
funkcjonalnym i społeczno–przyrodniczym. Równie wysoko raport ocenia lokalizację pod
Tykocinem – we wsi Sanniki. O trzecie miejsce rywalizują podobnie ocenione – Krywlany
i Nowe Chlebiotki. 2
Obwodnica Wasilkowa
O obwodnicy Augustowa słyszeli wszyscy. Tą głośną sprawą żyła cała Polska.
Ministrowie Cezary Grabarczyk i Grzegorz Schetyna odwiedzili Augustów. Obiecali, że
obwodnica powstanie. I to już za cztery lata. A co z Wasilkowem? Tutaj już powinna być
zbudowana. Pierwsze samochody miały nią pojechać pod koniec ubiegłego roku. Mieszkańcy
Wasilkowa już stracili nadzieję. Nie wierzą, że powstanie za rok ani że w ogóle. Za to
GDDKiA, władze Wasilkowa i ministerstwa nie tracą nadziei, że droga powstanie. Budowa
stanęła. Część trasy już wybudowano. Są mosty, asfaltowa nawierzchnia. Węzeł w pobliżu
sanktuarium w Świętej Wodzie jest niemal ukończony. Ale na tym koniec. Roboty
wstrzymano, ponieważ Unia Europejska zaskarżyła inwestycję do Europejskiego Trybunału
Sprawiedliwości, gdyż część obwodnicy zahacza o tereny Natury 2000.
Justyna Bracha-Rutkowska z Ministerstwa Infrastruktury zapewnia, że budowa
rozpocznie się po uzyskaniu nowej decyzji środowiskowej z Regionalnej Dyrekcji Ochrony
Środowiska. GDDKiA stara się, by prace przy budowie obwodnicy wznowić jeszcze latem
tego roku. Ale na razie nic się nie zmienia. Przez Wasilków przejeżdżają codziennie setki
tirów. Najbardziej niebezpiecznie jest na ulicy Białostockiej. Drogowcy wyznaczyli tu
„czarny punkt” informujący o częstych wypadkach. Tylko tej zimy doszło już do czterech.
Jedna osoba zginęła, było wielu rannych. Mieszkańcy walczą więc o sygnalizację świetlną.
Zbierają w tej sprawie podpisy pod petycją do władz miasta i GDDKiA.3
Obwodnica Zambrowa
Jeszcze w tym roku ma rozpocząć się budowa obwodnicy Zambrowa i Wiśniewa.
To największa w 2009 roku inwestycja drogowa w naszym regionie. Generalna Dyrekcja
Dróg Krajowych i Autostrad w Białymstoku ogłosiła na nią przetarg.
Do składania ofert lub udziału w przetargu inwestor zaprosi 15 wykonawców. Oferty
można było składać do 4 maja. Budowa obwodnicy Zambrowa i Wiśniewa ma kosztować 500
mln zł. Przewidziano dofinansowanie z UE w ramach programu Infrastruktura i Środowisko.
Budowa ma się zacząć w tym roku i potrwać do 2011 roku. Ponad 11-kilometrowa
obwodnica będzie miała standard dwujezdniowej drogi ekspresowej. Ma być połączona
blisko 5-kilometrowym odcinkiem z drogą krajową nr 63 na trasie Zambrów-Łomża.
Na trasie obwodnicy powstanie 15 mostów i wiaduktów, infrastruktura wodociągowa,
kanalizacyjna, a także ekrany akustyczne. Wyburzonych będzie 14 domów i 21 budynków
gospodarczych.4
2 www.wrotapodlasia.pl, 18.03.2009; Konsultacje społeczne nt. lotniska, „Kurier Poranny” 30.03.2009.
3 Co dalej z obwodnicą Wasilkowa?, „Kurier Poranny” 26.03.2009.
4 www.radio.bialystok.pl, 07.04.2009.
5
W Białymstoku powstaną kolejne ścieżki rowerowe
Bardzo pozytywne informacje przekazały media w połowie maja – w tym roku
zostanie zakończona budowa sześciu kilometrów ścieżek dla cyklistów oraz rozpocznie się
budowa kolejnych piętnastu. Ścieżki dla cyklistów jeszcze nie tworzą ciągłej trasy
w naszym mieście, ale przybywa ich coraz więcej. W tym roku ma się zakończyć budowa
sześciu kolejnych kilometrów. Już pod koniec czerwca pojedziemy trasą przy ul.
Mickiewicza, na odcinku od Stanisławowa do ul. Wiewiórczej. Nieco później powstanie
ścieżka w miejscu skrzyżowania z ul. Ciołkowskiego. Drogą przy obwodnicy śródmiejskiej,
od ul. Zwierzynieckiej do ul. Mickiewicza, pojedziemy pod koniec września.
Ścieżki pojawią się też przy ul. Borsuczej, na odcinku od ul. Mickiewicza do ul.
Solnickiej (1,3 km), na przedłużeniu ul. Solnickiej (210 m) oraz na przedłużeniu ul.
Częstochowskiej, od ul. Żabiej do Poleskiej (338 m). Niestety, nie będzie można nimi jeździć
w najbliższym czasie, ale mają być oddane najpóźniej do listopada.
W tym roku rozpocznie się też budowa kolejnych 15 km. Prawie czterokilometrowa
ścieżka ma się pojawić przy ul. gen. Maczka. Rowerzyści będą mogli też jeździć
przebudowaną aleją Tysiąclecia Państwa Polskiego. Na odcinku od ul. gen. Maczka do granic
miasta powstanie ścieżka o długości prawie 2 kilometrów.
Ścieżki pojawią się też w centrum Białegostoku: przy ul. Mazowieckiej (300 m),
Kalinowskiego (700 m), kard. Wyszyńskiego (750 m), a także przy ul. Wiejskiej (1 km) oraz
na odcinku od ul. Zwierzynieckiej do Kopernika (200 m). Planowana jest także budowa 3 km
na ul. Piastowskiej i 1,4 km na ul. Świętokrzyskiej, od ul. gen. Maczka do ul. gen. Berlinga,
i ul. gen. Berlinga, od ul. Świętokrzyskiej do ul. Dziesięciny. Ścieżka rowerowa o długości
2,2 km pojawi się też na ul. Lodowej i ul. Oliwkowej do ul. Berlinga.5
B. TERENY WIEJSKIE
Czy powiększy się Natura 2000 na Suwalszczyźnie?
W województwie podlaskim Natura 2000 zajmuje 600 808 hektarów. Istniejące
obszary mają być powiększone, a dodatkowo powstanie dziesięć nowych. Mieszkańcy
Suwalszczyzny „są przerażeni”, ponieważ tereny w pobliżu ich miejscowości mogą
zostać włączone do obszaru Natura 2000.
Jeżeli nowe tereny zostaną włączone do Natury 2000, restrykcje z tym związane będą
odnosiły się niemal do całej Suwalszczyzny. Władze gmin też nie zgadzają się na tworzenie
nowych obszarów chronionych. Jeszcze nie wiadomo jaką powierzchnię zajmą planowane
obszary. Trzy nowe obszary mają powstać na Suwalszczyźnie. W gminach Bakałarzewo oraz
Filipów planuje się utworzenie „Doliny Górnej Rospudy”, w Gibach i Krasnopolu –
„Pojezierza Sejneńskiego”, a w gminie Jeleniewo obszaru „Jeleniewo”. Do końca czerwca
prowadzone będą konsultacje społeczne. W tym czasie samorządy mogą składać swoje
sprzeciwy.6
5 M. Uścinowicz, Przesiadamy się na rower, „Kurier Poranny” 10.05.2009.
6 H. Wysocka, Urzędnicy chcą powiększyć obszar Natura 2000! Mieszkańcy przerażeni, „Gazeta Współczesna”
21.05.2009; Powiększy się Natura 2000 na Suwalszczyźnie?, „Kurier Poranny” 21.05.2009.
6
Krzyż zamiast zakładu utylizacji odpadów
Dziesięciometrowy krzyż stanął 1,5 km od wsi Dubiażyn w gm. Bielsk Podlaski.
To symbol sprzeciwu mieszkańców. Nie chcą oni w swoim sąsiedztwie dużego Zakładu
Zagospodarowania Odpadów. A właśnie taka inwestycja planowana jest na tym terenie. Od
ponad roku miejscowy Komitet Protestacyjny czyni szereg starań aby nie doszło do tej
lokalizacji. W proteście uczestniczą mieszkańcy 28 wsi. Pod petycją przeciwko budowie
zakładu podpisało się ponad 1500 osób.
Plany wybudowania zakładu pojawiły się przez czterema laty – wtedy to, mieszkańcy
Dubiażyna wyrazili zgodę na taką lokalizację. Potem utworzono Związek Gmin Regionu
Puszcza Białowieska, obejmujący 26 gmin powiatów Bielsk Podlaski, Hajnówka
i Siemiatycze. Inwestycję wpisano też do planu wojewódzkiego i krajowego gospodarki
odpadami. Ma ona powstać na powierzchni około 70 hektarów na gruntach należących
obecnie do Agencji Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa.
Teraz jednak mieszkańcy zmienili zdanie i nie chcą już zakładu w swoim sąsiedztwie.
Jak mówią, boją się smrodu, hałasu i negatywnego oddziaływania zakładu na pobliskie ujęcie
wody dla wodociągu zaopatrującego 33 okoliczne wsie. Dlatego, by zablokować inwestycję,
w miejscu jej planowanej budowy postawili krzyż.7
7 Krzyż zamiast zakładu utylizacji odpadów, www.radio.bialystok.pl, 27.05.2009.
7
C. TERENY ZURBANIZOWANE
Składowisko materiałów radioaktywnych na Suwalszczyźnie?
Dwa składowiska odpadów radioaktywnych mogą znaleźć się na Suwalszczyźnie.
Rząd zapowiedział budowę elektrowni jądrowych. Kilka lat temu, gdy o programie budowy
polskich elektrowni jądrowych nie było tak głośno jak obecnie, na zlecenie PAA powstał
specjalny raport dotyczący tego, gdzie odpady mogłyby być składowane.
Geolodzy, którzy przebadali cały kraj, wskazali przede wszystkim na kilka miejsc
w centralnej Polsce. Ale na tzw. liście rezerwowej znalazły się już miejscowości
z Suwalszczyzny – Krasnopol oraz Tajno. Geolodzy, kierowali się przede wszystkim tym, by
odpady, składowane głęboko pod ziemią, były jak najmniej niebezpieczne. W tym przypadku
pod uwagę bierze się m.in. strukturę gruntów oraz to, czy dany rejon narażony jest np. na
wstrząsy sejsmiczne.
Józef Stankiewicz, wójt Krasnopola, jest całą sprawą mocno zaskoczony. Bo choć
jego gmina została wytypowana przez PAA już wiele lat temu, do tej pory nikt z nim w tej
sprawie nie zamienił ani jednego słowa. – Gdyby to miało się zrealizować, na pewno dojdzie
do protestów – zapowiada. – Byłby pewnie jeszcze większy szum niż w przypadku Doliny
Rospudy.8
Problem śmieciowy w Białymstoku
Konsorcjum firm z Warszawy i Krakowa opracuje raport oddziaływania na
środowisko dla planowanej spalarni śmieci w Białymstoku. Dokumentacja będzie
kosztować 145 tys. zł.
Firmy sporządzą raport, który wskaże potencjalną lokalizację budowy spalarni.
Magistrat bierze pod uwagę trzy lokalizacje: przy ul. Andersa (osiedle Białostoczek), przy ul.
Produkcyjnej (osiedle Bacieczki) oraz osiedle Ścianka. Dokumentacja środowiskowa ma być
gotowa w ciągu czterech miesięcy od daty podpisania umowy między magistratem
a konsorcjum. Spalarnia ma powstać dzięki środkom unijnym z programu Infrastruktura
8 Chcą u nas zrobić jądrowy śmietnik, „Gazeta Współczesna” 3.04.2009.
8
i Środowisko. Jej wartość to ponad 413 mln zł, i ma być zrealizowana do 2015. Dzięki
spalarni Białystok i sąsiednie gminy będą mogły zagospodarować odpady. Wysypisko
w Hryniewiczach nie jest w stanie ich przyjmować. Z pewnością nie obejdzie się bez
protestów mieszkańców, którzy na konsultacjach już to zapowiedzieli.9
Problem ze składowaniem śmieci w Białymstoku jest bliski rozwiązania.
W czerwcu białostocka spółka „Lech” powinna uzyskać zgodę na użytkowanie dodatkowego
pola składowego na podbiałostockim wysypisku śmieci. To na razie nieoficjalne informacje.
Gdyby się potwierdziły, pozwoliłoby to rozwiązać śmieciowy kłopot, który pojawił się
w ubiegłym roku. Z powodu przepełnionego wysypiska białostockie śmieci od roku
wywożone są do oddalonej o blisko 200 kilometrów Mławy. Umowa na wywóz odpadów
opiewa na ponad 13 milionów złotych, a już teraz z budżetu spółki wydano na to blisko
7 milionów.
To miało być rozwiązanie doraźne, bo spółce Lech udało się wygospodarować
dodatkowe miejsce między istniejącymi hałdami. Problem w tym, że aby tak się stało, spółka
musi otrzymać zintegrowane pozwolenie na użytkowanie dodatkowych miejsc. Odpowiedni
wniosek przed kilkoma tygodniami trafił do Urzędu Marszałkowskiego i pozytywnie
przeszedł część konsultacji społecznych. Mieszkańcy sąsiadujących z wysypiskiem gmin nie
złożyli żadnych zastrzeżeń.10
D. ENERGETYKA
Są większe pieniądze na budownictwo energooszczędne
Parlament Europejski zatwierdził zwiększenie środków na inwestycje
w energooszczędne budownictwo. Posłowie poparli propozycję nowelizacji rozporządzenia,
które ułatwi regionom pozyskiwanie funduszy na inwestycje w efektywność energetyczną
i energię odnawialną w budownictwie mieszkaniowym. Środki będą mogły zostać
wykorzystane do współfinansowania programów związanych na przykład z montażem
podwójnych szyb, ocieplaniem ścian, montażem kolektorów słonecznych w budynkach
mieszkalnych lub wymianą starych bojlerów na bardziej energooszczędne. Nowelizacja
rozporządzenia nie tylko przyczyni się do promowania konkurencyjności Unii i tworzenia
miejsc pracy w całej UE, ale także może wpłynąć na osiągnięcie celów europejskiej strategii
na rzecz energii i zmian klimatu. Budynki mieszkalne są źródłem 40% emisji gazów
cieplarnianych w UE, ponieważ w domach marnuje się zbyt dużo energii w wyniku
nieefektywnego ogrzewania, klimatyzacji i oświetlenia. Oszczędności z tytułu efektywności
energetycznej w sektorze budownictwa mieszkaniowego mogłyby sięgnąć 28% jeszcze przed
rokiem 2020.11
Zmienią gaz ze śmieci na prąd
Elektrownia na gaz została uruchomiona na składowisku odpadów
w Hryniewiczach. Jest w stanie zaopatrzyć w energię około pięciu tysięcy gospodarstw
domowych. I sprawia, że wokół składowiska jest mniej nieprzyjemnego zapachu. Urządzenie
9 Konsorcjum firm, „Gazeta Wyborcza Białystok” 16.03.2009.
10 www.radio.bialystok.pl, 21.05.2009.
11 www.wrotapodlasia.pl, 16.04.2009.
9
na wysypisku wykazuje 94-95% sprawność w odgazowywaniu składowisk. Elektrownia może
działać 10-15 lat. Koszt inwestycji w całości pokryła firma Ener-G. Na terenie Polski
znajduje się już 9 podobnych obiektów.12
Park Wiatrakowy na Suwalszczyźnie
W okolicach Suwałk rozpoczęła się budowa małej Holandii. Chodzi o największy
Park Wiatrowy w naszej części kraju. Właśnie stanęły dwa pierwsze gigantyczne wiatraki.
Mają po sto metrów wysokości. W ciągu kilku miesięcy pojawi się prawie 20 podobnych
konstrukcji. Park Wiatrowy powstaje na terenie gmin Suwałki i Jeleniewo. Do jesieni stanie
tam 18 wiatraków, każdy o mocy ponad 2 megawatów. Po podłączeniu do sieci, turbiny
będą wytwarzać łącznie 80 mln kilowatogodzin energii elektrycznej rocznie, co odpowiada
potrzebom około 40 tysięcy gospodarstw domowych. 13
PODSUMOWANIE
Podsumowanie mijającego kwartału podzielone zostało na dwie kategorie:
przedsięwzięcia i plany mogące korzystnie lub niekorzystnie wpłynąć na zrównoważony
rozwój.
Optymistycznie…
W kwietniu ruszył nabór projektów do PO Rozwój Polski Wschodniej. Do
wykorzystania są 23 mln euro. Pieniądze dostaną autorzy najlepszych projektów. Dotacja
może wynieść nawet 90% wydatków. Pieniądze można dostać m.in. na tworzenie
stowarzyszeń i przedsiębiorstw, badania dotyczące potencjału turystycznego czy
kulturowego, ale też tworzenie portali, serwisów i stron internetowych. Program skierowany
jest do województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego oraz
warmińsko-mazurskiego. Dzięki tym pieniądzom uboższe województwa będą miały szanse na
przyspieszenie rozwoju.
Pozytywną informacją jest również to, że Puszcza Białowieska i Kraina Wielkich
Jezior Mazurskich walczą o wpis na listę siedmiu przyrodniczych cudów świata i mają
bardzo duże szanse. Żubr, pierwotny las, ptaki, unikalne rośliny – to bogactwo Puszczy
Białowieskiej. Duma całej Polski może stać się jednym z najwspanialszych miejsc świata.
Jeszcze w tym roku ma rozpocząć się budowa obwodnicy Zambrowa i Wiśniewa.
To największa w 2009 roku inwestycja drogowa w naszym regionie, z pewnością ułatwi ona
życie mieszkańców.
Duży plus dla władz Białegostoku, wreszcie będzie można przesiąść się na rower
jadąc na przykład do pracy, powstaną kolejne ścieżki rowerowe o długości sześciu
kilometrów!
Istniejące obszary Natura 2000 na Suwalszczyźnie mogą zostać powiększone,
a dodatkowo ma powstać dziesięć nowych terenów, na pewno korzystnie wpłynie to na
12 A. Kłopotowski, W Hryniewiczach zamienią gaz ze śmieci na prąd, „Gazeta Wyborcza Białystok”
21.05.2009; W. Jakubicz, Czysty zysk ze śmieci, „Gazeta Współczesna” 22.05.209, A. Boruch, Sterta pod
prądem, „Kurier Poranny” 22.05.2009.
13 www.wrotapodlasia.pl, 21.04.2009; Farmy wiatrowe przyciągają inwestorów, „Rzeczpospolita” 21.04.2009;
„Mała Holandia” pod Suwałkami, „Nasz Dziennik” 22.04.2009.
10
przyrodę, lecz niestety mieszkańcy nie są zadowoleni ponieważ restrykcje z tym związane
będą odnosiły się niemal do całej Suwalszczyzny.
W okolicy Suwałk rozpoczęła się budowa małej Holandii – to największy Park
Wiatrakowy w naszej części kraju – w planach jest 20 wiatraków.
Niepokojąco…
Marzec 2009 przyniósł nowe ważne informacje dotyczące budowy obwodnicy
Augustowa, podjęta została decyzja o przebiegu tej trasy przez miejscowość Raczki,
niestety ta trasa chociaż ominie cenną przyrodniczo Dolinę Rospudy nie podoba się
mieszkańcom Raczek, ponieważ obwodnica przez ich miejscowość może doprowadzić do
ruiny wiele gospodarstw.
Nadal nie wiadomo gdzie ma powstać regionalne lotnisko, konsultacje
z mieszkańcami regionu wywołują gorące emocje.
Sprawa obwodnicy Wasilkowa nadal jest pod znakiem zapytania, część
obwodnicy zahacza o tereny Natura 2000. Czy rozpoczęte prace będą kontynuowane nie
wiadomo, a codziennie przez Wasilków przejeżdżają setki tirów.
Sprzeciw społeczny budzą plany utworzenia dużego Zakładu Zagospodarowania
Odpadów w gminie Bielsk Podlaski. Mieszkańcy w ramach protestu postawili
dziesięciometrowy krzyż 1,5 km od wsi Dubiażyn.
Na Suwalszczyźnie ma powstać składowisko odpadów radioaktywnych, na razie to
tylko plany, ale mogą one wkrótce zostać zrealizowane.
Materiały źródłowe:
1. Augustów: przyspieszenie procedur, „Gazeta Wyborcza Białystok” 28.04.2009.
2. Boruch, Sterta pod prądem, „Kurier Poranny” 22.05.2009.
3. Chcą u nas zrobić jądrowy śmietnik, „Gazeta Współczesna” 3.04.2009.
4. Co dalej z obwodnicą Wasilkowa?, „Kurier Poranny” 26.03.2009.
5. Farmy wiatrowe przyciągają inwestorów, „Rzeczpospolita” 21.04.2009.
6. D. Frey, Wciąż daleka droga do obwodnicy Augustowa, „Rzeczpospolita” 27.03.2009.
7. W. Jakubicz, Czysty zysk ze śmieci, „Gazeta Współczesna” 22.05.209.
8. Kłopotowski, W Hryniewiczach zamienią gaz ze śmieci na prąd, „Gazeta Wyborcza Białystok”
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
21.05.2009.
Komisarz UE: Sprawa Rospudy była wyjątkowa, „Gazeta Wyborcza” 27.03.2009.
Konsorcjum firm, „Gazeta Wyborcza Białystok” 16.03.2009.
Konsultacje społeczne nt. lotniska, „Kurier Poranny” 30.03.2009.
Krzyż zamiast zakładu utylizacji odpadów, www.radio.bialystok.pl, 27.05.2009.
J.W. Kubrak, Kwiatek ważniejszy niż ludzkie życie, „Fakt” 26.03.2009.
„Mała Holandia” pod Suwałkami, „Nasz Dziennik” 22.04.2009.
J. Medek, Eksperci jednomyślni – ominąć bagna Rospudy, „Gazeta Wyborcza Białystok”
06.03.2009.
J. Medek, Obwodnica Augustowa chroniąca Dolinę Rospudy będzie. I kolejne protesty też,
„Gazeta Wyborcza” 25.03.2009.
K. Niklewicz, Co hamuje nowe drogi? Ekologia już nie powinna „Gazeta Wyborcza” 12.03.2009.
Obwodnica nie u nas, „Trybuna” 09.04.2009.
Obwodnica przez Raczki ominie bagna Rospudy, „Gazeta Wyborcza Białystok” 23.03.2009.
11
20.
21.
22.
23.
24.
25.
Obwodnica przez Raczki. Za cztery lata. Augustów nie wierzy, „Kurier Poranny” 26.03.2009.
Powiększy się Natura 2000 na Suwalszczyźnie?, „Kurier Poranny” 21.05.2009.
M. Uścinowicz, Przesiadamy się na rower, „Kurier Poranny” 10.05.2009.
Wajrak, J. Medek, Rospuda ocalona!, „Gazeta Wyborcza” 24.03.2009.
H. Wysocka, Będą bronić swojej ziemi, „Gazeta Współczesna” 27.03.2009.
H. Wysocka, Urzędnicy chcą powiększyć obszar Natura 2000! Mieszkańcy przerażeni, „Gazeta
Współczesna” 21.05.2009.
Strony internetowe
www.bialystok.pl
www.bialystokonline.pl
www. białystok.uw.gov.pl
www.gddkia.gov.pl
www.miasta.gazeta.pl
www. radio.bialystok.pl
www.wrotapodlasia.pl
www.wspolczesna.pl
12