rozdziali projekt kampanii w niderlandach

Transkrypt

rozdziali projekt kampanii w niderlandach
http://grzbiet.pl/sklep/bitwa-pod-jemappes-1792
Przykładowy rozdział książki: Bitwa pod Jemappes 1792
SPIS TREŚCI
7
PRZEDMOWA.
ROZDZIALI
PROJEKT KAMPANII W NIDERLANDACH
9
RozDziAŁ II
PRZYGOTOWANIE KAMPANII W NIDERLANDACH
29
ROZDZIAŁ III
WKROCZENIE DO NIDERLANDÓW
RozDziAŁ
55
IV
BITWA POD JEMAPPES .
83
RozDZIAŁ V
NASTĘPSTWA
BITWY I KONKLUZJE .
125
ZAL~CZNIKI
145
SPIS MAP
169
MAPY
170
Książki historyczne
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
http://grzbiet.pl/sklep/bitwa-pod-jemappes-1792
Przykładowy rozdział książki: Bitwa pod Jemappes 1792
PRZEDMOWA
B
itwa pod Jemappes jest punktem wyjścia dla tego wspaniałego okresu,
podczas którego trójkolorowy sztandar przemierzał będzie przez ponad
dwadzieścia lat szlaki całej Europy.
Valmy pokazało już siłę defensywną nowej armii. Młode bataliony ochotni­
ków rywalizowały w odwadze ze starymi regimentami liniowymi, skutecznie
je wspierając i biorąc z nich przykład. Wobec takiej postawy inwazja pruska
musiała się zatrzymać.
Jednakże o ile konsekwencje strategiczne i polityczne dnia 20 września 1792
roku były doniosłe, to towarzyszące im wydarzenia natury militarnej nie były
raczej imponujące. Nie dały odpowiedzi na pytanie: czy gdyby te same wojska
poszły do ataku przeciwko oddziałom równie solidnym, dobrze wyszkolonym
i manewrującym tak jak Prusacy- miałyby tyle energii i zdolności, aby je prze­
łamać?1
Zwycięstwo pod Jemappes już wkrótce rozwieje te wątpliwości. Pokaże, że
Francja dysponuje nje tylko narzędziem do obrony, ale i do ataku: po odparciu
agresorów będzie w stanie podążyć ich śladem, oraz dopaść i rozgromić na ich
własnych terytoriach. Bez przeszkód otworzy się nowy okres i ekspansja szyb­
ko zastąpi wojnę w obronie niepodległości.
Nie będziemy się starali przedstawić tutaj ewolucji (co świetnie uczynił już
pan Albert Sorel w swym dziele 2 ), jaka zaszła we francuskiej polityce zagra­
nicznej i która nadała walce z koalicyjną Europą nowy wymiar. Podkreślimy
tylko, że aby zdeterminować, a nawet po prostu uczynić tę ewolucję możliwą
- trzeba było zdecydowanego sukcesu ofensywnego. Było nim właśnie Jemap­
pes. Wyjaśni się w ten sposób ogromny oddźwięk tego zwycięstwa, zarówno
we Francji, jak i w Europie. Oddźwięk - co warto wspomnieć - nieco przesa­
dzony z punktu widzenia dokonań czysto militarnych oraz rezultatów taktycz­
nych i strategicznych. Jednak czasami aby zdać sobie w pełni sprawę z wpły' Tak naprawdę problem ten pojawił się już w momencie, kiedy wiadomo było, że Rewolucja i reszta
Europy staną ze sobą w szranki. Wszystkie związane z tym trudności były dobrze znane umysłom
proweniencji wojskowej, które zdawały sobie sprawę ze stanu, w jakim znajdowala się wówczas ar·
mia. Ich refleksje, materializujące się w ogromnej ilości memoriałów, projektów, dyskusji -powoli
ewoluowały w system i powiększone o nabywane doświadczenie na polu bitwy - stawały się pod wa·
linami nowych metod prowadzenia wojny.
' L'Europe et la Revolution franfaise, tom III.
Książki historyczne
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
http://grzbiet.pl/sklep/bitwa-pod-jemappes-1792
---··
Przykładowy rozdział książki: Bitwa pod Jemappes 1792
8
PRZEDMOWA
wu danego wydarzenia na historię, trzeba rozpatrywać je także przez pryzmat
konsekwencji moralnych i dalekosiężnych, a nie tylko czysto materialnych
i dających się odczuć natychmiast. Te pierwsze są często o wiele bardziej głę­
bokie i trwające o wiele dłużej. Z tego właśnie powodu bitwa pod Jemappes ma
szczególne znaczenie i implikuje wiele ciekawych refleksji.
W niniejszej pracy pokażemy jak już nazajutrz po Valmy została przygotowa­
na i przeprowadzona inwazja na Belgię. Przyjrzymy się dokładnie ruchom od­
działów obu stron, przede wszystkim operacjom wstępnym, które wyjaśnią nam
późniejszą kondycję dwóch armii. Zbadamy przebieg samej bitwy - na tyle, na
ile pozwolą nam dokumenty francuskie i austriackie. W końcu - po ukazaniu
bezpośrednich następstw zwycięstwa - poddamy analizie wybrane z.:tgadnienia
natury wojskowej, związane ze stoczoną 6listopada 1792 roku bitwą.
Książki historyczne
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
http://grzbiet.pl/sklep/bitwa-pod-jemappes-1792
Przykładowy rozdział książki: Bitwa pod Jemappes 1792
ROZDZIALI
PROJEKT KAMPANII
W NIDERLANDACH
J nister spraw zagranicznych
uż
w momencie wypowiedzenia wojny Austrii Dumouriez 1, wówczas mi­
2, przewidywał i wkrótce opracował plan ściśle
ofensywnej kampanii, zakładającej inwazję austriackich Niderlandów. Sytu­
acja polityczna prowincji zdawała się ułatwiać to przedsięwzięcie: co prawda
insurekcja, która nią wstrząsnęła niekoniecznie była bliska ideom francuskiej
Rewolucji, ale stan niechęci wobec dominacji habsburskiej pozwalał przypusz­
czać, że interwencja będzie przyjęta z otwartymi ramionami tym bardziej, że
belgijscy demokraci popierali wydarzenia dziejące się za ich miedzą 3•
Wiemy do jakiego stopnia nieszczęśliwe potyczki i incydenty pod Tournai
i Quievrain wywróciły ten wymyślony przez Dumourieza i narzucony marszał1 20 kwietnia 1792 roku. Dekret Zgromadzenia Prawodawczego mówił o wypowiedzeniu wojny
Franciszkowi II jako królowi Węgier i Czech. Zerwanie stosunków z Prusami nastąpiło na początku
czerwca. Sejm Rzeszy dopiero 22 marca 1793 roku przegłosował wypowiedzenie wojny Francji.
2 Zagmatwana kariera Dumourieza jest na tyle znana, że tutaj wydaje nam się konieczne przypo­
mnienie tylko głównych jej wydarzeń z okresu poprzedzającego rok 1792. Generał urodził się
w Cambrai 26 stycznia 1739 roku jako syn komisarza-ordonatora wojennego du Mouriez du Perier.
Służbę rozpoczął jako ochotnik w pułku des Cars w 1758 roku i szybko został w nim chorążym. Wziął
udział we wszystkich kampaniach w Niemczech podczas wojny siedmioletniej, a l S października
1760 roku został ciężko ranny. Kapitan 7 marca 1761 roku, reformowany z dniem l stycznia 1762.
Otrzymał zezwolenie na przejście do służby hiszpańskiej, w której przebywał w latach 1763-1767.
W 1768 roku uczestniczył w kampanii na Korsyce. Otrzymał potem kilka tajnych misji w Połsce
i Szwecji. Jego charakter i znajomość języków obcych czyniła go bardzo cennym agentem w ramach
sekretnej dyplomacji, uprawianej przez Ludwika XV z pominięciem swoich oficjalnych przedstawi­
cieli. Za Ludwika XVI Dumouriez sprawowal kilka komend, m.in. Cherburga, stworzył też kilka
memoriałów dotyczących jego obrony. Marechal-de-camp ("marszałek obozu", był to niższy stopień
generalski we Francji przed Rewolucją. W marcu 1793 roku zastąpiono go stopniem generała bryga­
dy. Powrócił w okresie Restauracji po 1814 roku- przyp. tłumacza) 9 marca 1788, general-porucznik
6lutego 17'}2 roku. Wkrótce został ministrem w pierwszym rządzie żyrondystowskim, otrzymując
tekę spraw zagranicznych (15 marca). W dniu 12 czerwca zastąpił na stanowisku ministra wojny zdy­
misJonowanego Servana, ale szybko sam ustąpił i otrzymał komendę w Armii Północy. Dnia 18 sierp­
nia został m1anowany głównodowodzącym tej armii.
' Nie możemy tracić z oczy okoliczności, i.e w tamtym momencie Dumouriez miał jeszcze nadzieję
na zachowanie neutralności przez Prusy i małe państwa niemieckie. Pan Albert Sorel zwięźle, ale
i niezwykle trafnie scharakteryzował uwarunkowania dyplomatyczne, mogące ułatwić Francuzom
wtargniecie do Niderlandów (L'Europe et la Rtvolutionfranfaise, t. II, s. 403-455).
Książki historyczne
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.