Ściany wewnętrzne

REMONT
¥ciany wewnÚtrzne
JeĂli Ăciany w domu zaczynajÈ
zwracaÊ naszÈ uwagÚ, zapewne
czas na odnawianie. Najpierw
trzeba w nich wypeïniÊ ubytki,
ale czasem teĝ – wygïadziÊ tynk.
Niekiedy trzeba nawet
zerwaÊ stary i otynkowaÊ
Ăciany od nowa.
A co z wykañczaniem? Malowanie
albo tapety – jak zwykle? A moĝe
zupeïnie zmieniÊ wyglÈd Ăcian
farbÈ strukturalnÈ, stiukiem
albo nawet blachÈ czy szkïem?
166
BUDUJEMY DOM
BD 10_08_Remont scian.indd 166
fot. Dulux
Stare Ăciany
w nowej szacie
Olimpia Wolf
Przed remontem warto ustaliÊ zakres prac i zdecydowaÊ, co robimy
sami, a do czego zatrudniamy specjalistów. WczeĂniej trzeba
oczywiĂcie przemyĂleÊ, jaki chcemy uzyskaÊ efekt koñcowy.
Moĝe odnawianie Ăcian bÚdzie dobrÈ okazjÈ do przemeblowania?
Do zmiany oĂwietlenia? Nadania wnÚtrzom zupeïnie innej
kolorystyki niĝ dotychczas? PuĂÊmy wodze wyobraěni: moĝe tynk
dekoracyjny, deseñ z szablonów malarskich na jednej ze Ăcian czy
teĝ uĝycie do malowania farb w dwóch róĝnych odcieniach sprawi,
ĝe wnÚtrza zyskajÈ nowy, ciekawy wyglÈd?
Remontujemy
Wypeïnianie ubytków
Niewielkie ubytki, rysy i pÚkniÚcia Ăcian moĝna zaszpachlowaÊ
gipsowÈ masÈ szpachlowÈ lub gipsem budowlanym.
¥ciany przeznaczone do odnawiania trzeba oczyĂciÊ szczotkÈ,
odpyliÊ i odtïuĂciÊ. W zaleĝnoĂci od skïadu i rodzaju preparatów
przeznaczonych do naprawiania uszkodzeñ, wypeïniane miejsca
powinny byÊ suche lub lekko zwilĝone. Szpachlowanie
przeprowadza siÚ warstwami: kolejnÈ nakïada siÚ po wyschniÚciu
pierwszej. GruboĂÊ jednorazowo nakïadanej warstwy wypeïnienia
10/2008
2008-09-29 13:14:58
¥ciany wewnÚtrzne
Produkty gipsowe
cieniutkich rys lub jest pokryty pleĂniÈ, trzeba
go skuÊ i uïoĝyÊ nowy. Stan tynku moĝna
oceniÊ, opukujÈc Ăciany – gdy wydajÈ przy tym
gïuchy odgïos, Ăwiadczy to o odspojeniu
wyprawy, a to znaczy, ĝe trzeba jÈ usunÈÊ.
Przed spotkaniem z ekipÈ remontowÈ warto
przygotowaÊ odpowiedzi na pytania: Jaki
chcemy tynk – cementowo-wapienny czy
gipsowy? Czy Ăciany majÈ byÊ wyrównane
gïadziÈ? Czy moĝe wolimy sztablaturÚ?
¥ciany na gïadko
Taki efekt moĝna uzyskaÊ, wykoñczajÈc je
gïadziÈ gipsowÈ. Moĝna jÈ uïoĝyÊ na tynku
Obecnie produkuje siÚ biaïe farby
z minimialnym dodatkiem innego koloru,
np. róĝowego
fot. Alpol Gips
Tynkowanie i wygïadzanie
JeĂli tynk nie trzyma siÚ podïoĝa, osypuje siÚ po
zarysowaniu ostrym narzÚdziem, ma siateczkÚ
fot. Beckers
powinna byÊ zgodna z instrukcjÈ podanÈ na
opakowaniu.
Uwaga! Mas gipsowych nie naleĝy stosowaÊ w
pomieszczeniach o wilgotnoĂci powietrza
powyĝej 70% (np. pralnie, ïaěnie). W kuchniach
i ïazienkach moĝna je stosowaÊ pod warunkiem,
ĝe jest tam sprawna wentylacja.
¥ciana wykoñczona standardowo
¥ciany wykañcza siÚ obecnie najczÚĂciej
tynkami gipsowymi ukïadanymi na mokro.
ZapewniajÈ one uzyskanie gïadkich
powierzchni juĝ po naïoĝeniu jednej
warstwy. Tynki te schnÈ szybko i moĝna je
stosowaÊ na cegïÚ, pustaki ceramiczne lub
chïonny beton. Tynki gisowe nakïada siÚ
tradycyjnymi narzÚdziami lub z agregatu
tynkarskiego. Na Ăcianach stosuje siÚ
warstwÚ tynku gruboĂci od 8 do 25 mm.
Do pomieszczeñ o podwyĝszonej
wilgotnoĂci powietrza wykorzystuje siÚ tynki
wapienno-gipsowe. Stosowane kiedyĂ jako
ostateczne wykoñczenie wyprawy cementowo-wapienne obecnie traktuje siÚ gïównie
jako podkïad pod gïadě lub sztablaturÚ.
Gipsowe masy szpachlowe.
Przeznaczone do wypeïniania poïÈczeñ
miÚdzy pïytami gipsowo-kartonowymi.
Moĝna teĝ nimi wypeïniaÊ ubytki
i wygïadzaÊ powierzchniÚ Ăcian.
Gips budowlany. Stosuje siÚ go do
drobnych prac naprawczych: wypeïniania
bruzd i pÚkniÚÊ, mocowania listew
i naroĝników.
Gïadzie gipsowe. Przeznaczone sÈ do
wygïadzania Ăcian. Ukïada siÚ z nich
cienkie powïoki gruboĂci ok. 2 mm.
Zaprawy gipsowe. SïuĝÈ do tynkowania
Ăcian wewnÚtrznych oraz do
wyrównywania juĝ otynkowanych.
W zaleĝnoĂci od potrzeby moĝna z nich
ukïadaÊ powïoki gruboĂci od 8 do 25 mm.
Tynki gipsowe majÈ zdolnoĂÊ pochïaniania
nadmiaru wilgoci z otoczenia
fot. Intermeble
DziÚciÚce pokoje dobrze wyglÈdajÈ pomalowane bardziej nasyconymi kolorami
cementowym, cementowo-wapiennym lub
gipsowo-wapiennym – nie tylko nowym, ale
teĝ na starych wyprawach, jeĂli tylko nie sÈ
zniszczone. Przed naïoĝeniem gïadzi podïoĝe
trzeba odpowiednio przygotowaÊ: ze starych
tynków usunÈÊ szczotkÈ pyï, brud, resztki
starych powïok malarskich i tïuste plamy.
I stary, i nowy tynk trzeba zagruntowaÊ, aby
poprawiÊ przyczepnoĂÊ warstw gïadzi. Gïadě
nakïada siÚ w dwóch warstwach – ich ïÈczna
gruboĂÊ ma Ărednio ok. 2 mm, wiÚc tynk pod
niÈ musi byÊ równy.
¥ciany moĝna teĝ wykoñczyÊ sztablaturÈ:
bÚdÈ wtedy gïadsze niĝ wykoñczone gïadziÈ
gipsowÈ. SztablaturÚ – podobnie jak gïadě –
moĝna ukïadaÊ na tynkach cementowo-wapiennych i gipsowych. Ukïada siÚ jÈ
w dwóch warstwach, z których zewnÚtrznÈ
(z gipsu modelarskiego), gruboĂci 1–2 mm,
wygïadza siÚ na mokro pacÈ stalowÈ.
Uwaga! Kiedy stosuje siÚ gips, trzeba
pamiÚtaÊ o tym, ĝe powoduje on korozjÚ
stali. Dlatego gwoědzie, dyble i kÈtowniki,
BUDUJEMY DOM
BD 10_08_Remont scian.indd 167
10/2008
167
2008-09-29 13:15:19
fot. Praktiker
REMONT
z którymi bÚdzie miaï stycznoĂÊ tynk
gipsowy, powinny byÊ ocynkowane lub
zabezpieczone farbÈ podkïadowÈ.
PodsumowujÈc: jeĂli chcemy mieÊ Ăciany
wykoñczone standardowo, wybierzmy
ukïadane na mokro tynki gipsowe lub
wapienno-gipsowe. JeĂli Ăciany majÈ byÊ
idealnie gïadkie, moĝemy zleciÊ naïoĝenie
tynku cementowo-wapiennego lub
gipsowego, a potem – wygïadzenie go
gïadziÈ gipsowÈ lub sztablaturÈ. Naleĝy
pamiÚtaÊ, ĝe sztablatura jest duĝo droĝsza
od zwyczajnych tynków czy gïadzi
gipsowej: wykoñczenie Ăciany sztablaturÈ
kosztuje 40–50 zï za 1m2, tynkiem
gipsowym 20–30 zï za 1m2, a gïadziÈ
gipsowÈ 15–20 zï za 1 m2. Dlatego teĝ
stosuje siÚ jÈ gïównie tam, gdzie gïadkoĂÊ
Ăciany ma byÊ sama w sobie elementem
dekoracyjnym.
Pïyty gipsowo-kartonowe
Zamiast tynku ukïadanego na mokro moĝna
zastosowaÊ pïyty gipsowo-kartonowe.
Mocuje siÚ je do Ăciany na kilka sposobów:
najczÚĂciej przykleja bezpoĂrednio, na
pasach lub punktowo.
BezpoĂrednio. W ten sposób moĝna
mocowaÊ pïyty klejem gipsowym do
wzglÚdnie równej Ăciany – jej odchylenia od
pïaszczyzny nie mogÈ przekroczyÊ 1,5 cm.
Aby zapewniÊ dobrÈ przyczepnoĂÊ kleju, po
usuniÚciu farby ze Ăcian trzeba je
zagruntowaÊ. NastÚpnie przycina siÚ pïytÚ do
wysokoĂci pomieszczenia i smaruje klejem,
nakïadajÈc go plackami w odstÚpach 30 cm.
PïytÚ dociska siÚ do Ăciany i za pomocÈ
dïugiej ïaty, przez dobijanie mïotkiem
gumowym, wyrównuje siÚ wypukïoĂci oraz
koryguje poïoĝenie poziomnicÈ.
Na pasach. Jest to sposób mocowania pïyt
do nierównych Ăcian. WÈskie 5-centymetrowe pasy przyciÚte z pïyt g-k przykleja siÚ
pionowo do Ăciany w odstÚpach 60 cm
w taki sposób, aby znajdowaïy siÚ
w jednej pïaszczyěnie. Potem szpachlÈ
zÚbatÈ nanosi siÚ klej na pasy i dociska pïyty.
Punktowo. Gdy Ăciany sÈ pokryte farbÈ
olejnÈ lub tynk jest sïaby i ïatwo siÚ kruszy,
pïyty mocuje siÚ punktowo. Co 30 cm za
fot. Nowa Dolina Nidy
Rolki do uzyskiwania specjalnych efektów na Ăcianach
Pïytami g-k moĝna skorygowaÊ wiÚksze
nierównoĂci Ăcian
pomocÈ otwornicy nawierca siÚ w murze
otwory Ărednicy ok. 50 mm. Gruntuje siÚ je
i wypeïnia klejem gipsowym, tak aby
z nich wystawaï, a nastÚpnie przykleja pïytÚ.
Styki pomiÚdzy pïytami szpachluje siÚ,
wzmacnia taĂmÈ z wïókna szklanego, szlifuje
oraz gruntuje. Uïoĝone w ten sposób tynki
moĝna potem pokryÊ tapetÈ lub pomalowaÊ.
Farby strukturalne sÈ to gÚste masy
lub proszek dodawany do zwykïych farb
akrylowych. NadajÈ Ăcianom róĝne faktury
w zaleĝnoĂci od rodzaju uĝywanych
przyrzÈdów malarskich, a takĝe od sposobu
nanoszenia farb. MogÈ byÊ stosowane na
nierówne tynki
168
BUDUJEMY DOM
BD 10_08_Remont scian.indd 168
Tynki srukturalne produkowane w postaci
gotowych mas po naïoĝeniu na ĂcianÚ maskujÈ
nierównoĂci i uszkodzenia powierzchni. Moĝna
je stosowaÊ na podïoĝa betonowe, tynki
cementowe i cementowo-wapienne – takĝe
malowane farbÈ olejnÈ: jeĂli siÚ nie ïuszczy
i nie odchodzi, takÈ pomalowanÈ powierzchniÚ
wystarczy zmatowiÊ i przemyÊ
fot. Decardi
fot. Beckers
fot. Fox Dekorator
¥ciany z fantazjÈ
Ciekawym rozwiÈzaniem jest zakup
naklejek na Ăciany: mogÈ stanowiÊ
fantazyjnÈ ozdobÚ np. nad ïóĝkiem
w sypialni
10/2008
2008-09-29 13:15:37
¥ciany wewnÚtrzne
Wykañczamy
Jaka farba?
W sklepach z artykuïami budowlanymi i na
stronach internetowych znaleěÊ moĝna takie
oto opisy farb: „wodorozcieñczalna,
póïmatowa farba lateksowa”, „matowa,
wodorozcieñ-czalna, dyspersyjna farba
akrylowa”, „akrylowa emulsja”,
„niskoaromatyczna emalia alkidowa”,
„akrylowa farba gruntujÈca”, „akrylowa farba
lateksowa”. KtórÈ wybraÊ?
Do malowania wnÚtrz najczÚĂciej stosuje
siÚ farby rozcieñczalne w wodzie, czyli
dyspersyjne. MogÈ byÊ matowe, póïmatowe
i z poïyskiem. WĂród nich popularne sÈ
akrylowe: powierzchnie, które sÈ nimi
pomalowane moĝna zmywaÊ. Farbami
akrylowymi maluje siÚ tynki wapienne,
cementowo-wapienne, cementowe, gipsowe,
a takĝe elementy z cegïy, betonu, drewna,
pïyt g-k i drewnopochodnych.
Do ïazienek i kuchni polecane sÈ farby
akrylowo-lateksowe lub lateksowe, które sÈ
bardziej odporne na zabrudzenia.
Farby majÈce w nazwie okreĂlenie
„gruntujÈca” stosuje siÚ jako podkïad pod
ostateczne wykoñczenie Ăcian.
Jak malowaÊ?
Na kaĝdej farbie podana jest informacja,
gdzie jÈ moĝna stosowaÊ oraz jak
przygotowaÊ podïoĝe. NajczÚĂciej wymaga
siÚ oczyszczenia go z brudu, tïuszczu i kurzu
oraz pokrycia preparatem gruntujÈcym albo
farbÈ podkïadowÈ lub teĝ rozcieñczonÈ farbÈ
emulsyjnÈ.
Na opakowaniach farb jest równieĝ
informacja, ile razy trzeba je nakïadaÊ:
Przygotowanie
podïoĝa
przykïadowo – oznaczenie „1–2” informuje,
ĝe Ăciany maluje siÚ jeden raz, a gdy farba
nie pokryje równomiernie caïej malowanej
powierzchni – dwa razy. NajczÚĂciej maluje
siÚ dwa razy, zwïaszcza gdy jasnÈ farbÈ
maluje siÚ ciemniejszÈ ĂcianÚ.
Farby moĝna nakïadaÊ pÚdzlem, waïkiem
lub natryskiwaÊ specjalnym pistoletem. Aby
farby podkïadowe dobrze wetrzeÊ w ĂcianÚ,
najlepiej nanosiÊ je pÚdzlem. JeĂli Ăciany sÈ
gïadkie, farby wykañczajÈce najczÚĂciej
nanosi siÚ na ĂcianÚ waïkiem.
Uwaga! DrugÈ warstwÚ nakïada siÚ dopiero
po wyschniÚciu poprzedniej.
Przed malowaniem podïoĝe trzeba
odpowiednio przygotowaÊ:
surowe tynki i pïyty
gipsowo-kartonowe – zagruntowaÊ,
Ăciany malowane farbÈ emulsyjnÈ
– zmyÊ wodÈ z dodatkiem detergentu,
farby klejowe lub wapienne – caïkowicie
zeskrobaÊ,
farbÚ olejnÈ – usunÈÊ Ărodkami
chemicznymi lub zeszlifowaÊ.
Jaki kolor?
Moĝna go dobraÊ spoĂród gotowych farb lub
poprosiÊ sprzedawcÚ o przygotowanie koloru
w specjalnym mieszalniku – wedïug palety
kolorów.
Niektórzy producenci farb udostÚpniajÈ
na swoich stronach internetowych
specjalne programy, dziÚki którym moĝna
poekspe-rymentowaÊ z kolorem:
wybieramy zdjÚcie pomieszczenia stylem
zbliĝonego do naszego i przeciÈgajÈc kolory
z palety obok, dobieramy odpowiednie na
Ăciany, podïogÚ i kanapy. JeĂli dany zestaw
pasuje, moĝna go wydrukowaÊ wraz
z opisem kolorów.
Jedno pomieszczenie moĝna pomalowaÊ
nawet na kilka kolorów: gdy nie ma siÚ
pewnoĂci, czy bÚdÈ do siebie pasowaïy,
warto skorzystaÊ z tzw. karty kolorów, którÈ
udostÚpniajÈ niektórzy producenci farb.
SÈ tam zestawy kolorystyczne, z których
moĝna wybraÊ kilka barw bez obawy
o niewïaĂciwy efekt.
Uwaga! JeĂli posïugujemy siÚ wzornikiem,
lepiej wybieraÊ kolor mniej nasycony i o ton
jaĂniejszy od tego, który chcemy uzyskaÊ na
Ăcianie: na próbce kolor wyglÈda zawsze
nieco jaĂniej niĝ na caïej Ăcianie.
Tapetowanie
Zamiast malowaÊ, Ăciany moĝna wykoñczyÊ
tapetami, które od lat niezmiennie cieszÈ siÚ
popularnoĂciÈ. Jest ich wiele rodzajów:
papierowe,
winylowe,
raufazy,
tapety z wïókna szklanego
(przeznaczone do malowania),
dekoracyjne: welurowe, z korka
naturalnego, metalowe lub fototapety.
Tapety moĝna ukïadaÊ na surowych
tynkach, na niektórych powïokach
malarskich lub na poprzednio ukïadanych
tapetach, pod warunkiem ĝe dobrze
trzymajÈ siÚ podïoĝa. Surowy tynk trzeba
StosujÈc róĝnÈ technikÚ malowania Ăcian (w tym przypadku fioletowy fragment Ăciany malowano
pÚdzlem i gÈbkÈ), moĝna osiÈgnÈÊ interesujÈcy efekt
fot. Dekoral
Matowe czy
z poïyskiem?
Farby matowe sÈ mniej odporne na
Ăcieranie, ale bardziej niĝ te z poïyskiem
ukrywajÈ nierównoĂci Ăciany. Farby
poïyskujÈce lepiej od matowych odbijajÈ
Ăwiatïo, dziÚki czemu pomieszczenie
wydaje siÚ wiÚksze. SÈ teĝ farby
póïmatowe i póïpoïyskowe: nie ĂwiecÈ
w miejscach przecierania i mycia,
poniewaĝ same majÈ lekki poïysk.
Uwaga! W miejscach, w których Ăciana
jest bardziej naraĝona na zabrudzenia
(np. kuchnia, pokój dzieciÚcy), stosuje siÚ
farby z poïyskiem, a tam, gdzie mniej
– matowe.
BUDUJEMY DOM
BD 10_08_Remont scian.indd 169
10/2008
169
2008-09-30 12:05:27
fot. Praktiker
REMONT
zagruntowaÊ, a powierzchnie pomalowane,
w zaleĝnoĂci od rodzaju farby i jej stanu,
naleĝy przetrzeÊ papierem Ăciernym lub
caïkowicie usunÈÊ. Na opakowaniach tapet
podana jest informacja, jakim klejem
naleĝy je mocowaÊ. TapetowaÊ najlepiej
z drugÈ osobÈ, poniewaĝ ïatwiej siÚ wtedy
koryguje uïoĝenie tapet na Ăcianie.
KolejnoĂÊ prac:
wyznaczyÊ na Ăcianie liniÚ pionowÈ
w odlegïoĂci ok. 45 cm od naroĝnika przy
oknie,
rolkÚ dïugoĂci 10 m pociÈÊ na bryty
(kawaïki) takiej dïugoĂci jak wysokoĂÊ Ăciany,
która bÚdzie tapetowana, plus 3–5 cm zapasu,
nanieĂÊ klej na tapetÚ lub na ĂcianÚ – jak
podano w instrukcji doïÈczonej do tapety;
jeĂli tapeta ma klej naïoĝony fabrycznie,
wystarczy lekko zmoczyÊ jÈ wodÈ,
zïoĝyÊ tapetÚ na trzy czÚĂci
posmarowanymi stronami do Ărodka
i poczekaÊ ok. 10 min., aby nasiÈkïa klejem
(oczywiĂcie tylko wtedy, gdy smarowana
klejem byïa tapeta, a nie Ăciana),
nakïadaÊ tapetÚ na ĂcianÚ, zaczynajÈc od
górnej czÚĂci i w trakcie tej czynnoĂci
fot. Decodore
Obecnie jest bardzo duĝy wybór tapet
Tapety dajÈ moĝliwoĂÊ szybkiej zmiany wystroju wnÚtrz
usuwaÊ pÚcherzyki powietrza spod tapety,
przyciskajÈc tapetÚ do Ăciany szmatkÈ lub
gÈbkÈ,
wyrównaÊ górÚ i dóï tapety.
Uwaga! Na tapetach wzorzystych trzeba
zwróciÊ uwagÚ na odstÚp miÚdzy wzorami:
przycinajÈc tapetÚ na bryty, ciÚcia naleĝy
wykonywaÊ w jednakowej odlegïoĂci od
zaznaczonego poczÈtku wzoru.
Dobrze przyklejona tapeta nie moĝe na
krawÚdziach odstawaÊ od podïoĝa. Po
wyschniÚciu kleju nadmiar tapety ucina siÚ
przy podïodze noĝykiem wzdïuĝ listwy
przypodïogowej.
Do wykañczania wybranych fragmentów
Ăcian moĝna stosowaÊ stalowÈ blachÚ
nierdzewnÈ, a takĝe blachÚ aluminiowÈ
lub miedzianÈ. Moĝna jÈ zastosowaÊ na
ĂcianÚ w kuchni np. w ciÈgu roboczym. Daje
poczucie sterylnoĂci, ale wymaga czÚstego
zmywania Ăladów, jakie zostawia na niej
woda – zwïaszcza twarda
170
BUDUJEMY DOM
BD 10_08_Remont scian.indd 170
Ciekawym rozwiÈzaniem jest okïadzina
korkowa w pïytkach, które przykleja siÚ
bezpoĂrednio do Ăciany. Ma zwykle ok. 3 mm
gruboĂci i jest z wierzchu impregnowana
woskiem lub malowana transparentnymi
farbami akrylowymi. Nie przyciÈga kurzu
fot. IKEA
fot. Dom Korkowy
fot. Drewpol
Nietypowe okïadziny
Na okïadziny Ăcian kuchni stosuje siÚ
równieĝ szkïo gruboĂci ok. 6 mm (najlepiej
zbrojone). Jest praktyczne, bo pobrudzone
lub zachlapane, moĝna je ïatwo zmyÊ.
Moĝe byÊ przezroczyste i wtedy widaÊ
bÚdzie spod niego fakturÚ i kolor Ăciany,
moĝe teĝ byÊ matowe, wzorzyste lub
kolorowe
10/2008
2008-09-29 13:16:29