NIEDZIELA PRZED NARODZENIEM CHRYSTUSA. ŚWIĘTYCH

NIEDZIELA
PRZED NARODZENIEM CHRYSTUSA.
ŚWIĘTYCH OJCÓW.
NA WIELKICH NIESZPORACH,
po wstępnym psalmie śpiewamy: Błogosławiony mąŜ, całą katyzmę.
Do: Panie, wołam do Ciebie, dodajemy trzy stichery zmartwychwstania, trzy Anatoliosa i
cztery ojcom.
Jeśli natomiast niedziela ta wypada po 20 grudnia, to śpiewamy trzy stichery
zmartwychwstania, jeden Anatoliosa, trzy stichery przedświęcia i trzy świętym ojcom.
Stichery przedświęcia, ton 6:
Prosomion: Całą odłoŜywszy.
Niezachodzące Słońce idzie zajaśnieć z dziewiczego łona i oświecić cały
świat, przeto postarajmy się spotkać Je czystymi oczyma i czystymi czynami,
podjąć Je teraz duchem, idącego do swoich przedziwnym zrodzeniem, jak
zechciał, aby nas odpadłych od rajskiego Ŝycia znowu w nie wprowadzić jako
Łaskawca zrodzony w Betlejem.
Na ramionach cherubinów noszony Bóg Słowo w Hipostazie zjednoczył
się z ciałem, zamieszkał w nieskalanym łonie i stał się człowiekiem, przychodzi
na ziemię urodzić się z pokolenia Judy, grota święta upiększa się dla Króla
wszystkich jak najwspanialszy pałac, Ŝłóbek zaś jak ognisty tron, w którym
Dziewica Maria jako niemowlę Go składa, Nieogarnionego, na odnowienie
stworzenia.
W Ŝłobie dla zwierząt Dziewica składa Ciebie, BoŜe Słowo niemające
początku i przyjmujące początek, co przekracza zrozumienie, idzie rozwiązać
moją głupotę, które podjąłem z zawiści węŜa, pieluszkami zostaje owinięty, aby
rozerwać łachmany i więzy grzechów moich, jedyny dobry i Przyjaciel
człowieka, przeto Ciebie sławię, śpiewam i kłaniam się z wszelką radością
Twemu przyjściu w ciele, przez które zostałem wyzwolony.
Stichery świętym ojcom, prosomion ten sam:
Pamięć praojców objawiła się krańcom ziemi, zaiste pełna światłości i
jaśnieje zorzami łaski, Chrystus bowiem zapalił z wysoka Słońce świetliste i
gwiazd zgromadzenie wiedzie z nim zapaliwszy, i zrodzenie Bogoczłowiecze
okazuje w Betlejem, a my z wiarą zrodzenie poboŜnie oklaskując, radujemy się
chwałą przedświęcia.
Upiększając się chwałą BoŜego przyjścia, Adam dzisiaj się raduje jako
fundament i umocnienie mądrych praojców, a z nim weseli się Abel i Henoch
współraduje się, cieszy się Set wraz z Noem, z patriarchami zaś śpiewa
Abraham pełen chwały i zrodzenie bez ojca teraz Melchizedek widzi z wysoka,
przeto BoŜą pamięć Chrystusowych praojców i my sprawujemy modląc się o
zbawienie dusz naszych.
Zajaśniało wesoło w piecu zgromadzenie mądrych w Bogu dzieci i
zrodzenie Chrystusa głosi na ziemi, bowiem jako czcigodna rosa zstąpił Pan i
rodzącą zachowuje niespaloną i nieskalaną, i wzbogaca BoŜymi darami, przeto
1
raduje się przyjemny Bogu Daniel weseląc się, kamień bowiem z góry
niesieczonej wyraźnie przewidział i odwaŜnie modli się teraz za dusze nasze.
Chwała. Ojcom. Ton 6: Daniel, mąŜ upragniony, jako kamień bez pomocy ręki
odsieczony widział Ciebie, Panie, bez nasienia zrodzonym niemowlęciem
nazwał Ciebie, z Dziewicy wcielonym Słowem, niezmiennego Boga i Zbawcę
dusz naszych.
I teraz. Przedświęcia. Leona Bizancjusza: Groto upiększ się, Owieczka bowiem
nadchodzi nosząc w łonie Chrystusa. śłobie, przyjmij Tego, który słowem
rozwinął bezsensowne czyny nas, zrodzonych z ziemi. Pasterze, grajcie na
piszczałce, świadcząc o budzącym bojaźń cudzie. Magowie z Persji, przynieście
Królowi złoto, kadzidło i mirrę, albowiem przyszedł Pan z Dziewicy Matki.
Matka upadłszy, pokłoniła się Jemu jako słuŜebnica, i mówi do trzymanego w
swoich objęciach: JakŜe zamieszkałeś we mnie? JakŜe wyrosłeś we mnie,
Zbawco mój i BoŜe?
Po 20 grudnia śpiewamy: I teraz. Teotokion według wypadającego tonu.
Wejście. Prokimenon dnia i trzy czytania.
Czytanie Księgi Rodzaju (14, 14-20)
Abram usłyszawszy, Ŝe jego bratanek Lot został uprowadzony w niewolę,
dobrał sobie trzystu osiemnastu najbardziej doświadczonych spośród słuŜby
swego domu i rozpoczął pościg aŜ do Dan. Nocą napadł na nich i wraz z nim
słudzy jego, i zadał im klęskę. A potem ścigał ich aŜ do Choby, która leŜy na
zachód od Damaszku. W ten sposób odzyskał wszystkie konie sodomskie, a
takŜe sprowadził na powrót Lota wraz z jego dobytkiem, kobietami i ludźmi.
Gdy Abram wracał po zwycięstwie odniesionym nad Kedorlaomerem i królami,
którzy z nim byli, wyszedł mu na spotkanie do doliny Szawe, czyli Królewskiej,
król Sodomy. Melchizedek zaś, król Szalemu, wyniósł chleb i wino, a poniewaŜ
był on kapłanem Boga NajwyŜszego, błogosławił Abrama, mówiąc: „Niech
będzie błogosławiony Abram przez Boga NajwyŜszego, Stwórcę nieba i ziemi!
Niech będzie błogosławiony Bóg NajwyŜszy, który w twe ręce wydał wrogów
twoich!”
Czytanie Księgi Powtórzonego Prawa (1, 8-17a).
W owych dniach rzecze MojŜesz do synów Izraela: Patrzcie, wydaję wam
ten kraj. Idźcie, posiądźcie tę ziemię, którą Pan poprzysiągł dać ojcom waszym,
Abrahamowi, Izaakowi, Jakubowi, a po nich ich potomstwu». I rzekłem wam w
owym czasie: Ja sam nie mogę juŜ prowadzić was wszystkich. Pan, Bóg nasz,
rozmnoŜył was: dziś jesteście liczni niby gwiazdy na niebie. A Pan, Bóg ojców
naszych, niech was jeszcze tysiąckrotnie pomnoŜy i niech wam błogosławi, jak
to obiecał. Wybrałem spośród was męŜów mądrych, szanowanych i dałem wam
ich za waszych przewodników: naczelników nad tysiącami i naczelników nad
setkami, naczelników nad pięćdziesięcioma i naczelników nad dziesięcioma, i
sędziów waszych. Wtedy to rozkazałem waszym sędziom: Przesłuchujcie braci
waszych i rozstrzygajcie sprawiedliwie spór kaŜdego ze swym bratem czy teŜ
obcym. W sądzeniu unikajcie stronniczości, wysłuchujcie małego i wielkiego,
nie lękajcie się nikogo, gdyŜ jest to sąd BoŜy.
2
Czytanie Księgi Powtórzonego Prawa (10, 14-21).
W owych dniach rzecze MojŜesz do synów Izraela: Do Pana, Boga
twojego, naleŜą niebiosa, niebiosa niebios, ziemia i wszystko, co jest na niej.
Tylko do ojców waszych skłonił się Pan, miłując ich i spośród wszystkich
narodów wybrał ich potomstwo, czyli was, w tym dniu. Dokonajcie więc
obrzezania waszego serca i nie bądźcie nadal ludem o twardym karku, albowiem
Pan, Bóg wasz, jest Bogiem nad bogami i Panem nad panami, Bogiem wielkim,
potęŜnym i straszliwym, który nie ma względu na osoby i nie przyjmuje
podarków. On wymierza sprawiedliwość cudzoziemcom, sierocie i wdowie,
miłuje cudzoziemca, udzielając mu chleba i odzienia. Wy takŜe miłujcie
cudzoziemca, bo sami byliście cudzoziemcami w ziemi egipskiej. Bójcie się
Pana, Boga swego i Jemu jednemu słuŜcie, do Niego przylgnijcie i na Jego imię
przysięgajcie. On waszą chwałą, On waszym Bogiem, On dla was uczynił te
rzeczy wielkie i sławne, które widziały oczy wasze.
Na litii stichera świątyni i stichera ojcom, ton 1:
Oświeceni promieniami mówienia o Bogu wspaniali prorocy zawsze są
błogosławieni i słowa Ducha owocnie przynoszą, niewypowiedziane zrodzenie
Chrystusa Boga głoszą wszystkim i przyjmują koniec sprawiedliwy, Ŝycie
spędziwszy cudowne.
Chwała. Ton 1. Germanosa: Przyjdźcie, miłośnicy świąt, zgromadzenie
praojców wychwalmy w psalmach: Adama Praojca, Henocha, Noego,
Melchizedeka, Abrahama, Izaaka i Jakuba, po Zakonie zaś MojŜesza, Aarona i
Jozuego, Samuela i Dawida, a z nimi Izajasza, Jeremiasza, Ezechiela, Daniela i
dwunastu wraz z Eliaszem, Elizeuszem i wszystkimi, Zachariasza i Chrzciciela,
głoszących Chrystusa, Ŝycie i zmartwychwstanie rodzaju naszego.
I teraz. Przedświęcia. Ton 1: Upiększaj się, Betlejem, otwórz się, Edenie, gotuj
się, Eufrato, odnawia się bowiem Adam i Ewa z nim, klątwa zostaje zniszczona,
zbawienie światu zakwitło, dusze sprawiedliwych weselą się, jako dar przynoszą
zamiast mirry śpiew i przyjmują niezniszczalność. Oto bowiem w Ŝłobie
spoczął, przeto niech śpiewacy nieustannie głoszą: Panie, chwała Tobie.
Jeśli jest juŜ po 20 grudnia:
I teraz. Teotokion: Bez nasienia
z BoŜego Ducha, z woli Ojca poczęłaś Syna
BoŜego, z Ojca bez matki przed wiekami będącego, a ze względu na nas z
Ciebie bez ojca będącego w ciele zrodziłaś i jako niemowlę karmiłaś mlekiem,
przeto nie przestawaj modlić się, aby wybawił z nieszczęść dusze nasze.
Na stichownie stichera zmartwychwstania i według alfabetu.
Jeśli jest 24 grudnia i wigilia, śpiewamy isomelos, ton 2:
Domu Eufrato, grodzie święty, proroków chwało, upiększ dom, w nim
bowiem rodzi się Bóg.
Stichos: Bóg nadejdzie z południa i Święty z góry cienistej czaszy.
Betlejem, ziemio Judy, dla będącego w ciele świetliście przygotuj BoŜą
grotę, w której Bóg ciałem urodzi się z nieznającej męŜa świętej Dziewicy, aby
zbawić nasz rodzaj.
Stichos: Panie, usłyszałem głos Twój i uląkłem się, Panie, zrozumiałem dzieła Twoje i
boję się.
3
Przyjdźcie wszyscy, świętujmy wstępnie z wiarą narodzenie Chrystusa i
duchowy śpiew jako gwiazdę ofiarujmy, magów sławienie z pasterzami
zawołajmy: Przyszło zbawienie ludziom z dziewiczego łona, wzywając
wiernych.
Chwała. Isomelos Cypriana: Radujcie się, czcigodni prorocy, którzy Zakon
Pański dobrze przygotowaliście i okazaliście się niezwycięŜonymi i
niezachwianymi kolumnami wiary, bowiem staliście się orędownikami Nowego
Przymierza Chrystusa i odszedłszy na niebiosa módlcie się do Niego, aby dał
pokój światu i zbawił dusze nasze.
I teraz. Przedświęcia. Cypriana: Oto przybliŜa się czas zbawienia naszego,
przygotuj się groto, Dziewica nadchodzi, aby urodzić. Betlejem, ziemio Judy,
upiększ się i wesel, albowiem z Ciebie zajaśnieje Pan nasz. Usłyszcie góry i
pagórki, i okolice krainy judzkiej, Ŝe nadchodzi Chrystus, aby zbawić
człowieka, którego stworzył jako Przyjaciel człowieka.
Po 20 grudnia: I teraz. Teotokion: O nowy cudzie, większy od dawnych cudów!
KtóŜ bowiem pozna Matkę bez męŜa rodzącą i noszącego na swych rękach
trzymającego całe stworzenie? Bóg zechciał się urodzić, którego jako niemowlę
Przeczysta swoimi rękoma nosiła i mając do Niego matczyną odwagę, nie
przestawaj modlić się za czczących Ciebie, aby ulitował się i zbawił dusze
nasze.
Na pobłogosławienie chlebów troparion: Bogurodzico Dziewico, raduj się (dwa razy).
TakŜe troparion ojcom, ton 2: Wielkie są czyny dokonane przez wiarę!
W
samym środku ognia, jak na spokojnej wodzie, radowali się trzej młodzieńcy, i
prorok Daniel dla lwów, jak dla owieczek, stał się pasterzem. Dla ich modlitw,
Chryste BoŜe, zbaw dusze nasze.
Jeśli ta niedziela wypadnie 24 dnia, to na pobłogosławienie chlebów śpiewamy troparion
ojcom: Wielkie są czyny dokonane przez wiarę! (dwa razy) i wigilii:
Niegdyś przyszła do Betlejem Mariam, zapisać się ze starcem Józefem,
jako pochodzący z potomstwa Dawidowego, nosząc w łonie poczętego bez
nasienia. Nadszedł czas narodzin i nie znalazło się ani jedno miejsce w
gospodzie, ale pięknym pałacem wydała się Królowej grota. Chrystus się rodzi,
aby podnieść upadły obraz (jeden raz).
NA JUTRZNI,
po: Bóg i Pan, troparion zmartwychwstania dwa razy. Chwała. Ojcom. I teraz. Teotokion lub
przedświęcia. Zwykła recytacja Psałterza i katyzmy poetyckie zmartwychwstania
wraz z ich teotokionami.
Jeśli jest 24 grudnia, to śpiewamy poniŜsze katyzmy poetyckie.
Po pierwszej recytacji Psałterza katyzma poetycka, ton 4:
Prosomion: Zadziwił się Józef.
BoŜe, przez ojców ogłosiłeś tajemniczo mające być na ziemi objawienie
się Boga, przedwiecznego Syna Twego z Dziewicy, przez Abrahama i Jakubę,
Judę i pozostałych, Jessego i Dawida, i wszystkich proroków, w Duchu
4
ogłaszając przychodzącego w Betlejem Chrystusa, wzywającego wszystkich
będących na ziemi.
Po drugiej recytacji Psałterza katyzma poetycka, ton 8:
Prosomion: Mądrości.
Święto ojców BoŜych radośnie obchodzimy, wierni, czcząc Abrahama,
Abla, błogosławiąc Seta i Henocha, opiewając Enosza, Noego, Sima i Jafeta.
Abrahama, który przez Zakonem zajaśniał wiarą i wysławmy BoŜego Izaaka,
Jakuba, Judę, Lewiego i cnotliwego Józefa, i z wiarą zawołajmy: Noszący w
sercu Boga praojcowie módlcie się do Chrystusa Boga, aby dał odpuszczenie
grzechów obchodzących z miłością przedświęcie świętej pamięci waszej.
Po Nieskalanych troparion i katyzmy poetyckie ojcom, ton 8:
Prosomion: Mądrości.
Abrahama, Izaaka i Jakuba wysławmy wszyscy w pieśniach, łagodnego
Dawida, Jozuego i dwunastu patriarchów wraz z trzema młodzieńcami, którzy
wygasili płomień ognia mocą Ducha, wołając do nich: Radujcie się, którzy
odwaŜnie zdemaskowaliście oszustwo szalonego króla, i módlcie się do
Chrystusa, aby dał odpuszczenie grzechów świętującym z miłością świętą
pamięć waszą.
Chwała, i teraz. Z łona ojcowskiego zstąpiłeś i przez niewypowiedziane
wyniszczenie przyjąłeś nasze ubóstwo, co przekracza naturę, Przyjacielu
człowieka, i zechciałeś zamieszkać w grocie, Panie, przeto magowie kierowani
przez gwiazdę przynoszą Tobie dary jako Władcy stworzenia. Pasterze i
aniołowie dziwią się, wołając: Chwała na wysokościach Bogu, który idzie na
ziemię urodzić się jako człowiek.
Poza wigilią mów ten teotokion, ton 8:
Dziękczynną godną pochwałę, jak wdowa owa dwa grosze, przynoszę
Tobie, Bogurodzico, za pomoc, gdyŜ wyrywasz mnie zawsze z pokus i
smutków, przeto jako wybawiony ze środka płonącego pieca zasmucających
mnie, z serca wołam do Ciebie: Bogurodzico, pomóŜ mi, modląc się do
Chrystusa Boga, aby dał mi odpuszczenie grzechów, Ciebie bowiem mam jako
nadzieję, sługa Twój.
Kanon zmartwychwstania. Ton 6.
Pieśń 1
Hirmos: Tego, który niegdyś pokrył falami morza prześladowcę dręczyciela, pod ziemią
ukryły dzieci zbawionych, ale my, jak niegdyś dziewice, zaśpiewamy Panu, chwalebnie bowiem
wysławił się.
Z lękiem otwierają się przed Tobą bramy śmierci i kruszone są wieczne
wrzeciądze, przez czcigodne zstąpienie powstali dawno temu zmarli, z radością
opiewając, Chryste, Zmartwychwstanie Twoje.
Przed sądem Piłata stoi, chociaŜ przed nieprawym sądem, jako sądzony
Sędzia i z ręki niesprawiedliwej po obliczu policzkowany jest Bóg, przed
którym drŜy ziemia i niebo.
Kanon ojcom.
Jeśli niedziela świętych ojców wypadnie przed 20 grudnia, to śpiewamy kanon
zmartwychwstania z Oktoechosu na cztery oraz krzyŜa i zmartwychwstania na dwa, Bogurodzicy na
dwa i kanon ojcom czytamy na sześć. TakŜe samo w pozostałych pieśniach ojcom.
5
Dzisiaj zgromadzenie BoŜych ojców radośnie juŜ wstępuje narodzenie
Chrystusa i głosi Jego chwalebną łaskę, Abraham bowiem wraz z dziećmi jest
obrazem Zakonu.
Dawno temu jedyne Bóstwo trójhipostatyczne przyjął święty Abraham,
teraz zaś współtronujące Słowo Ojca w BoŜym Duchu przychodzi do dzieci,
chwalebnie wysławione.
Samą liczbą i wiarą w BoŜą Trójcę bezboŜność zrzuciły w piecu dzieci
obrazami zmysłowymi, ukrytą BoŜą tajemnicę Bogu okazując.
Abraham wybawił się z nieprawej ręki, niegdyś dzieci z płomienia pieca,
a Daniel Prorok został wybawiony z jamy zwierząt, przeto teraz świętujemy
narodzenie Chrystusa.
Teotokion: Otoczona radością dziewicza Matko, Dziewico nienaruszona,
błogosławimy Ciebie, bowiem zakwitłaś z rodu Abrahama i plemienia Dawida,
Chrystusa urodziłaś, dawno temu głoszonego przez proroków.
Kanon Przedświęcia. Ton 1.
(Nie śpiewany przed 20 grudnia)
Pieśń 1
Hirmos: Chrystus się rodzi, sławcie! Chrystus z niebios, spotykajcie! Chrystus na ziemi,
wznieście się na niebiosa! Śpiewaj Panu cała ziemio, z weselem zaśpiewajcie ludzie, albowiem się
wysławił.
Teraz Dziewica idzie urodzić w Betlejem Chrystusa w ciele jako
niemowlę, Chrystusa dobrowolnie wyniszczonego, Chrystusa widzialnego,
niebo i ziemia niech się radują.
Góry i pagórki podskoczcie, prorocy głoszący Boga radujcie się, ludzie i
narody zaklaszczcie, nastało zbawienie wszystkich i oświecenie, zrodzenie w
grocie w Betlejem.
Teotokion: Ubogim bywa bogaty, aby wzbogacić zuboŜałego przez złość,
Bogoczłowiek poznawany jest z Dziewicy nieznającej małŜeństwa, bez Ŝadnej
zmiany, wszyscy zaśpiewajmy Mu chwałę, albowiem się rodzi.
Katabasja: Chrystus się rodzi, sławcie! Chrystus z niebios, spotykajcie! Chrystus na
ziemi, wznieście się na niebiosa! Śpiewaj Panu cała ziemio, z weselem zaśpiewajcie ludzie,
albowiem się wysławił
Pieśń 3
Hirmos: Ciebie, który na wodach zawiesiłeś całą ziemię, stworzenie zobaczywszy na
miejscu trupiej czaszki, zadrŜało w wielkim bólu, wołając: „Nie ma świętego poza Tobą, Panie!”
Będąc trzy dni w grobie wskrzesiłeś Ŝyciodajnym powstaniem Twoim
dawno zmarłych i uwolnieni od osądzenia radośnie weselą się, wołając: Oto na
zbawienie przyszedłeś, Panie.
Chwała Twemu powstaniu z martwych, Zbawco nasz, albowiem
wybawiłeś nas z otchłani zniszczenia i śmierci jako Wszechmocny, i śpiewając
wołamy: Nie ma świętego poza Tobą, Panie, Przyjacielu człowieka.
Kanon ojcom.
Ci, którzy według obrazu chwałę i według podobieństwa BoŜego z wiarą
zachowali, złotego posągu płomień ogniem duchowym cierpiętniczo wygasiły
dzieci, śpiewając: Jedynego Boga znamy.
Mądrością i mocą Ducha otoczone dzieci mędrców babilońskich
6
zawstydziły i odwaŜnie wołały: Nie ma Świętego poza Tobą, Panie, Przyjacielu
człowieka.
Prorocy Zakonu radują się i współweselą z dziećmi, uprzedzająco grają
BoŜemu przyjściu Pana, Abraham raduje się, albowiem z Jego nasienia widzi
wcielonego Boga.
Teotokion: Poczęcie bez Ŝądzy, przyjdzie przyjęte w sposób przewyŜszający
słowa, zrodzenie Twoje, Bogurodzico, ogłoszone przez proroków,
nadprzyrodzona tajemnica została nam objawiona, Słowo BoŜe, będący Bóg.
Inny kanon.
Hirmos: Przed wiekami bez pomniejszenia zrodzonemu z Ojca Synowi i w ostatecznych
czasach bez nasienia wcielonemu w Dziewicę Chrystusowi Bogu zawołajmy: Ty, który
podniosłeś nasz róg, Święty jesteś, Panie.
Ten, który przed wiekami z Ojca jest zrodzony, co przekracza myśl, w
łono Dziewicy wcielił się w czasach ostatecznych, jak sam to wie, chcąc
odnowić ludzkość zniszczałą przez radę złego węŜa.
Ten, który na wysokościach zasiada z Ojcem i Duchem, widząc
upokorzoną naturę ludzką, Syn BoŜy niemający początku przyjmuje początek i
chce się ciałem urodzić jako człowiek.
Teotokion: Bardziej świętego od aniołów i całego stworzenia, Anioła
Wielkiej Rady teraz bez nasienia rodzi się ciałem na zbawienie wszystkich
nieustannie Jemu śpiewających: Święty jesteś, Panie.
Katabasja: Przed wiekami bez pomniejszenia zrodzonemu.
Hypakoe, ton 8: Anioł dzieciom zrosił piec, a teraz
rozwiązał płacz niewiast,
mówiąc: Dlaczego przynosicie mirrę? Kogo szukacie w grobie? Powstał
Chrystus Bóg, jest bowiem Ŝyciem i zbawieniem rodzaju ludzkiego.
Pieśń 4
Hirmos: Habakuk widząc Twoje na krzyŜu boskie uniŜenie, w lęku zawołał: „Ty, dobry,
zrzuciłeś władzę ksiąŜąt ciemności, zstąpiwszy do będących w otchłani jako Wszechmocny”.
Twoje zstąpienie do otchłani, Chryste BoŜe, okazało się Ŝyciem dla
zmarłych, Ty bowiem związałeś panowanie wroga, Dobry, i otworzyłeś ludziom
ścieŜkę do nieba.
Nie zniszczeje leŜące w grobie przeczyste ciało Zbawiciela, lecz jako
mocny skruszy wrzeciądze otchłani i zmartwychwstanie Chrystus w chwale po
trzech dniach.
Kanon ojcom.
Ojców początki, Abrahama, Izaaka i Jakuba uczcijmy, albowiem z ich
nasienia zajaśniał Chrystus, wcieliwszy się w Dziewicę jako Wszechmocny.
Opisując przyszłe zstąpienie Chrystusa Daniel dzikie zwierzęta wszystkim
okazał owieczkami, przewidział bowiem przyszłość jako prorok BoŜy.
Nie zatruci jadem grzechu wybawiliście się z płomienia, dzieci, od złota
bowiem byliście bardziej czyści, mądrzy, w piecu oszustwo depcząc.
Teotokion: Donośnie głoszone jest oczekiwanie narodów i zbawienie świata,
nadprzyrodzone Twoje zrodzenie, Przeczysta, które dzisiaj opiewa pamięć
ojców.
Inny kanon.
7
Hirmos: Berło z korzenia Jessego i kwiat z niego, Chrystus, zajaśniał z Dziewicy, góry
cienistej czaszy, i przyszedł, Chwalebny, wcieliwszy się w nieznającą męŜa, niematerialny BoŜe,
chwała mocy Twojej, Panie.
Berło z korzenia Jessego zrodziłaś, Dziewico, wydając kwiat
niewiędnący, Stwórcę wszystkich, który jako Bóg całą ziemię upiększa
kwiatami, wołającą do Niego: Chwała mocy Twojej, Panie.
Mnie, fałszywie okradzionego przez pokarm, upadłego rozumem i
upodobnionego do zwierząt, przyszedłeś nauczać, Słowo BoŜe, stałeś się
niemowlęciem i spocząłeś w Ŝłobie zwierzęcym: Chwała mocy Twojej, Panie.
Teotokion: Z góry ocienionej, Dziewicy, Ciebie wcielonego, Jezu, Habakuk
ogłosił, góry złe i pagórki kruszącego, i oddającego zniszczeniu pychę złego i
demoniczne wynoszenie się.
Katabasja: Berło z korzenia Jessego.
Pieśń 5
Hirmos: Izajasz zobaczywszy niezachodzącą światłość Twego boskiego objawienia,
Chryste, będącego dla nas z Twego miłosierdzia, wstał wcześnie o poranku i wołał: „Powstaną
martwi i zmartwychwstaną będący w grobach, i wszyscy zrodzeni z ziemi rozradują się”.
Błyszcząc radość przedstawiał jawnie anioł, w grobie świetliście się
pokazując i głosząc niewiastom zmartwychwstanie, i porzuciwszy płacz
radowały się ze zmartwychwstania Chrystusa, od którego przyjęły nieustającą
radość.
Z miłosierdzia zmiłowań przyjął naszą postać i dobrowolnie na krzyŜu
został przygwoŜdŜony ze względu na mnie, który pierwsze Twoje przykazanie
święte odrzuciłem w raju, spoŜywając pokarm i umierasz jako człowiek, dając
mi Ŝycie.
Kanon ojcom.
Ojców początek jako przywódcę Zakonu i łaski z rodu Abrahama
uczcijmy dzisiaj BoŜego Daniela, bowiem jako prorok BoŜy ogłosił Chrystusa z
Dziewicy i Jego BoŜe zrodzenie.
Opisując wyraźnie przyjście ku nam Pana przez zstąpienie anioła, dzieci
Abrahamowe wygasiły piec i uczyniły płomień toczącym rosę, przez co wiarą
zniszczyły sławę złotego posągu.
Daniel w jamie duchem zagrodził paszcze zwierząt, ognia zaś moc
wygasiły łaską Abrahamowe dzieci i zostały wybawione ze zniszczenie, głosząc
Chrystusa z Dziewicy, błagając jako Zbawiciela zbawienia naszego.
Teotokion: BoŜym Duchem objawiając z nas bez cierpień Twoje przyjście,
Izajasz zawołał, Panie, tryumfując Zakonem łaski: Z rodu bowiem Abrahama, z
plemienia Judy bez nasienia Dziewica idzie w ciele urodzić Pana.
Inny kanon.
Hirmos: Będąc Bogiem świata i Ojcem miłosierdzia posłałeś nam Twego Anioła Wielkiej
Rady, dającego pokój, przeto my, przywiedzieni do światłości poznania Boga, wstawszy w nocy
sławimy Ciebie, Przyjacielu człowieka.
Z natury Władca chcąc sługi podnieś, Syn BoŜy najdoskonalszy zechciał z
miłosierdzia być nazwany Synem Człowieczym, Najłaskawszy, przeto
dobrowolnie wyniszczony idzie urodzić się w grocie, Najlepszy.
8
Nieogarniony naturą Chryste Królu, jakŜe przyjmie Ciebie mała grota?
JakŜe Ŝłóbek będzie mógł pomieścić Ciebie, ze względu na nas przychodzącego
do swoich w ciele z Matki nieznającej męŜa? Albowiem odsuwając się na bok
zbawisz, Panie.
Teotokion: Owieczka pasterze przyjdzie urodzić, przygotuj się, święta groto,
pasterze pospieszajcie, aby ujrzeć urodzonego Pasterza i Baranka, magowie z
darami przygotujcie się, aby jako Królowi w ciele pokłonić się Jemu.
Katabasja: Będąc Bogiem świata.
Pieśń 6
Hirmos: Morze Ŝycia wzburzone widząc przez burzę pokus przybiegam do cichej Twej
przystani i wołam do Ciebie: Wyprowadź ze zniszczenia Ŝycie moje, wielce miłosierny.
Śmierci uśmiercenie i otchłani zniszczenie uczyniłeś, Dobry, Twoim
pogrzebem na trzy dni, Ŝycie bowiem wytoczyłeś i wspaniale zmartwychwstałeś
dla będących na ziemi, Jezusie łaskawy (dwa razy).
Kanon ojcom.
Zwyczaj lubiący wędrówki, wielka wiara Abrahama Praojca, przeto BoŜą
tajemnicę obrazowo przyjął radując się, a teraz przed Chrystusem weseli się.
Stworzenie teraz podporządkowało się wierze dzieci z daru Stwórcy,
bowiem ogień wszystko poŜerający i bezwstydny powstydził się wołających do
Stwórcy ognia, Jezusa Chrystusa.
Przyjście Chrystusa wybawiło świat z okrucieństwa, co przedstawiał
niegdyś Daniel Prorok, gdy zagrodził paszcze lwom.
Teotokion: Zrodziłaś z dziewiczego łona Chrystusa, Mario, Matko
niezamęŜna, którego prorocy widzieli w duchu, a teraz radują się ojcowie przed
Jego zrodzeniem.
Inny kanon.
Hirmos: Z wnętrza morski zwierz wyrzucił jak dziecię Jonasza takim, jakim go przyjął, a
Słowo zjednoczywszy się w Dziewicy i przyjąwszy ciało, przyszło zachowawszy Ją nieskalaną,
Ono bowiem zachowało rodzącą od skalania zniszczenia jakiemu i samo nie podlega.
Nowe niebo stało się z Twego łona, Władczyni, jak z obłoku, idziesz
bowiem, aby w grocie ciałem zajaśniał Chrystus, Słońce Chwały, który pragnie
swoimi promieniami jasno oświecić całą ziemię, z niezmierzonego miłosierdzia.
Widząc naszą chorobę i złość, szczodry Chryste, nie pogardziłeś nami,
lecz wyniszczywszy siebie samego nie odstąpiłeś od Rodziciela i wcieliłeś się w
łono nieznającej małŜeństwa, która idzie, aby bez boleści zrodzić Ciebie ciałem
w grocie.
Teotokion: Góry i pagórki, pola i dąbrowy, ludzie i pokolenia, narody i
wszystko, co oddycha, zakrzyknijcie, radością BoŜą napełnieni, nadeszło
bowiem zbawienie wszystkich, Słowo BoŜe pozaczasowe w czasie stało się w
miłosierdzia.
Katabasja: Z wnętrza morski zwierz wyrzucił jak dziecię Jonasza takim, jakim go
przyjął, a Słowo zjednoczywszy się w Dziewicy i przyjąwszy ciało, przyszło zachowawszy Ją
nieskalaną, Ono bowiem zachowało rodzącą od skalania zniszczenia jakiemu i samo nie podlega.
Przed 20 grudnia kontakion ojcom, ton 6: Wzgardziwszy boŜkiem ręką
uczynionym i osłoniwszy się jak tarczą Bytem Nieopisanym, Trzej Młodzieńcy,
zyskaliście chwałę w próbie ognia. Pośrodku ognia nie do zniesienia stojąc,
9
wzywaliście Boga. Pospiesz, Litościwy, i miłosiernie przyjdź nam z pomocą,
bowiem jeśli zechcesz, wszystko moŜesz.
Ikos: Wyciągnij Twoją rękę, którą dawno temu poznali walczący
Egipcjanie i zwalczani śydzi. Nie pozostawiaj nas, aby nie pochłonęła nas
śmierć czekająca na nas i szatan nienawidzący nas, lecz zbliŜ się do nas i
oszczędź dusze nasze, jak oszczędziłeś niegdyś dzieci Twoje w Babilonie,
nieustannie sławiące Ciebie i wrzucone do pieca ze względu na Ciebie, i z pieca
wołające do Ciebie: Pospiesz nam na pomoc, Szczodry, jako miłosierny,
albowiem moŜesz pomóc.
W okresie przedświęcia kontakion, ton 1:
Prosomion: Chór anielski.
Wesel się, Betlejem, gotuj się, Eufrato, oto bowiem Owieczka nosząc w
łonie Pasterza podąŜa, aby Go urodzić, którego widząc noszący w sercu Boga
ojcowie weselą się, z pasterzami śpiewają karmiącej Dziewicy.
Ikos: Widząc jaśniejącą światłość Twego zrodzenia, Abraham pełen
miłości do Boga, Izaak zawsze godny pamięci, Jakub i cały zgromadzony przez
Boga chór świętych raduje się i stworzenie przyprowadza na Twoje spotkanie
radosnymi mowami, bowiem kazałaś się dla wszystkich Orędowniczką radości,
poczynając w łonie niegdyś widzianego w Babilonie, który dzieci wrzucone do
pieca zachował niespalone, co przewyŜsza wszelki rozum, przeto opiewają
widzianego na rękach młodej Dziewicy, śpiewając karmiącej Dziewicy.
Pieśń 7
Hirmos: Niewypowiedziany cud! Ten, który w piecu zachował od ognia poboŜnych
młodzieńców, w grobie składany jest bez oddechu, martwy, dla zbawienia nas, śpiewających:
„Wybawicielu BoŜe, błogosławiony jesteś!”
O przedziwny cud! Na wysokościach zasiadający na tronie Pan przez
przyjęcie ciała przecierpiał śmierć, lecz zmartwychwstał mocą Bóstwa,
wskrzeszając martwych od wieku.
Ty moc śmierci zniszczyłeś i zmartwychwstałeś, powstanie dając
prawdziwie Ciebie sławiącym, Panie, i z prawosławną wiarą wołającym do
Ciebie: Wybawicielu BoŜe, błogosławiony jesteś.
Kanon ojcom.
Cieleśnie rodząc Chrystusa, okazałeś się w duchu ojcem wiary narodów,
ojcze Abrahamie, jawnie na zbawienie nas śpiewających: Wybawicielu BoŜe,
błogosławiony jesteś.
Bezwstydny szum zawstydziła pieśń uduchowionych, piec bowiem
ogniem gorejący cieleśnie zdeptały dzieci bez uszkodzenia, Wybawicielowi
śpiewając: BoŜe, błogosławiony jesteś.
Teotokion: Przedziwny cud ogłoszony przez proroków i przez Ojca dawno
temu wyjawiony, Dziewica czysta przyjdzie pragnąc urodzić na zbawienie nas,
śpiewających pieśń: Wybawicielu BoŜe, błogosławiony jesteś.
Inny kanon.
Hirmos: Dzieci poboŜnie wychowane pogardziły niegodnym rozkazem, nie ulękły się
gróźb ognia, ale stojąc pośród płomienia śpiewały: Ojców BoŜe, błogosławiony jesteś.
10
BoŜa łoza mając dojrzałą niezniszczalną kiść, idzie ją zrodzić, toczącą
wino wesela i pojącą nas, Jemu śpiewających: Ojców naszych BoŜe,
błogosławiony jesteś.
BoŜe naczynie, wonną mirrę w sobie noszące, idzie wytoczyć ją w grocie
betlejemskiej, tajemniczym zapachem napełniając śpiewających: Ojców BoŜe,
błogosławiony jesteś.
Teotokion: Kleszcze, które Izajasz Prorok dawno temu widział, trzymające
BoŜy węgiel, Chrystusa, w łonie, przychodzą wszelką grzeszną rzecz spalić i
oświecić dusze wiernych.
Katabasja: Dzieci poboŜnie wychowane.
Pieśń 8
Hirmos: ZadrŜało z lęku niebo i zatrzęsły się fundamenty ziemi. Oto bowiem ze zmarłymi
został policzony i w cudzym złoŜony małym grobie, Ten, który mieszka na wysokościach. Jego to
błogosławcie młodzieńcy, wysławiajcie kapłani, ludzie wywyŜszajcie na wszystkie wieki!
O, niewypowiedziana łaskawość Twoja, Chryste, dla nas pokornych! Oto
śmierci zakosztował będąc Bogiem nieśmiertelnym, w grobie jako człowiek
został złoŜony, lecz zmartwychwstałeś, Słowo, wskrzesiwszy będących w
otchłani, wywyŜszających Ciebie na wszystkie wieki.
Uląkł się wszystkich słuch, Ŝe NajwyŜszy dobrowolnie przyjdzie na
ziemię, moc otchłani zniszczy krzyŜem i pogrzebem, i podźwignie wszystkich
wołających: Dzieci błogosławcie, kapłani śpiewajcie, ludzie wywyŜszajcie Go
na wszystkie wieki.
Kanon ojcom.
Przedstawiając zabicie Ciebie, Chryste, Abraham syna, którego urodził,
wszedłszy na górę chciał ofiarować jak owcę, podporządkowując się Tobie
przez wiarę, ale powrócił radując się z nim, sławiąc i wywyŜszając Ciebie,
Wybawicielu świata.
Płomieniem niestrudzonym przyobleczony jako szatą BoŜą, Chryste,
ogień świętych dzieci Twoich wygasiłeś i rosa z łaskawości Twojej szumiała
śpiewającym: Kapłani śpiewajcie i wywyŜszajcie Go na wieki.
Daniel Prorok nieprawym wyrokiem został wydany lwom na pokarm, ale
mając nakaz wstrzemięźliwości, towarzyszy poboŜnie zwierzętom w głębi jamy,
Jego modlitwami, a takŜe Abrahama i dzieci, zbaw śpiewających Tobie w
świecie, Chryste.
Teotokion: Jezusa Emanuela, którego z wiarą ogłosiły słowa proroctw,
idącego w postaci człowieka, Syna Ojca i Słowo niemające początku z Ducha
Świętego Dziewica Maria rodzi w grodzie Betlejem, nieznając męŜa.
Inny kanon.
Hirmos: Niosący rosę piec przedstawił obraz nadprzyrodzonego cudu, nie spalił bowiem
młodzieńców, których przyjął, jak i ogień Bóstwa nie spalił łona Dziewicy, w które wstąpił.
Przeto śpiewając wołali: Całe stworzenie niech błogosławi Pana i wywyŜsza na wszystkie wieki.
Chwała na wysokościach Bogu, z aniołami zaśpiewajmy z weselem: Syn
się rodzi, Władca przychodzi, którego wskazuje gwiazda, magowie podąŜają,
aby ujrzeć Go w Ŝłobie, całe stworzenie niech błogosławi Pana i wywyŜsza na
wszystkie wieki.
11
Ze sługami zapisałeś się dobrowolnie, Władco, poddając się prawu
cezara, aby ludzkość wyzwolić z niewoli Złego, BoŜe wielce miłosierny, przeto
radując się, śpiewamy: Całe stworzenie niech błogosławi Pana i wywyŜsza na
wszystkie wieki.
Teotokion: Noszę Ciebie, małe niemowlę, Słowo niemające początku, nie
poznawszy wcale pokusy męŜczyzny – mówi Dziewica pełna zdumienia – nie
wiem, kogo na ziemi nazwę Twoim ojcem, przeto ze wszystkimi śpiewam
Tobie: całe stworzenie niech błogosławi Pana i wywyŜsza na wszystkie wieki.
Katabasja: Niosący rosę piec.
Pieśń 9
Hirmos: Nie płacz nade Mną, Matko, widząc w grobie Syna, którego w łonie poczęłaś bez
nasienia, powstanę bowiem i wysławię się, i jako Bóg wyniosę w chwale tych, którzy nieustannie
w wierze i miłości Ciebie wywyŜszają.
Dlaczego płaczesz, stworzenie, widząc na krzyŜu i w grobie Dawcę Ŝycia
jako człowieka? Powstając bowiem odnawia Ciebie świetliście przez
zmartwychwstanie po trzech dniach, zrzuca otchłań i podnosi zmarłych,
sławiących Go.
ChociaŜ i do grobu zstąpiłeś jako martwy, Dawco Ŝycia, to otchłani moc
skruszyłeś, Chryste, podniosłeś ze sobą martwych, których ona pochłonęła i
zmartwychwstanie jako Bóg dałeś wszystkim z wiarą i miłością Ciebie
wywyŜszających.
Kanon ojcom.
Obchodząc święto ojców będących przed Zakonem, poboŜnie uczcijmy
Chrystusa, Abraham bowiem oraz Izaak i Jakub okazali się fundamentem
proroków i Zakonu oraz głosicielami łaski wiary Ducha.
Bóg, który ogniem pokazał MojŜeszowi w krzewie przewyŜszającą rozum
tajemnicę, zstąpił teŜ w ogień do dzieci, ogniem natury Bóstwa swego ogień w
piecu okazał rosą.
Z Abrahamem zeszły się najświętsze dzieci i Daniel, przedziwny prorok
BoŜy, Izaak i Jakub z MojŜeszem i Aaronem, aby radować się w wierze przed
narodzeniem Chrystusa i modlić się nieustannie o nasze zbawienie.
Teotokion: Całe stworzenie współraduje się ze zrodzenia Twego, Dziewico,
bowiem Betlejem otworzyło nam Eden i z drzewa Ŝycia wszyscy sycąc się
wiarą, gorliwie wołamy: Spełnij modlitwy naszej Władczyni.
Inny kanon.
Hirmos: Widzę dziwną i niezwykłą tajemnicę, grota jest niebem, Dziewica tronem, Ŝłób
miejscem chwały, w nim bowiem spoczął nieogarniony Chrystus Bóg, którego wywyŜszamy
śpiewając.
Tajemnice przedziwne, budzące bojaźń i przesławne, Pan Chwały
przychodzi na ziemię i wchodzi w grotę wyniszczywszy siebie ciałem, szukając,
aby wezwać Adama i Ewę uleczyć z bólów.
Pieluszkami Twoimi rozwiązujesz więzy grzesznych upadków, a wielkim
ubóstwem wszystkich wzbogacasz, Szczodry, wyrywając z nieszczęsnego zła,
złoŜony zostałeś w Ŝłobie zwierzęcym i ludzi przemieniasz, Słowo BoŜe
niemające początku.
12
Przepowiednie proroków znalazły swoje spełnienie, Ten, którego
bowiem ogłosili przychodzącego w czasach ostatecznych, przyszedł i zjawił się
wcielony w czystą Dziewicę, przyjmijmy Go czystą myślą.
Teotokion:
Katabasja: Widzę dziwną i niezwykłą tajemnicę, grota jest niebem, Dziewica tronem, Ŝłób
miejscem chwały, w nim bowiem spoczął nieogarniony Chrystus Bóg, którego wywyŜszamy
śpiewając.
Fotagogikon zmartwychwstania. Chwała. Ojcom:
Prosomion: Uczniom.
Wybrani z patriarchów i przed Zakonem ojcowie zajaśnieli wiarą jak
światła, Abraham, Izaak i Jakub, wszyscy bowiem prorocy i sprawiedliwi
zajaśnieli z nich jako świece jaśniejące i całe stworzenie oświecone zostało
promieniami czcigodnego proroctwa, gorliwie modląc się do Boga za świat.
I teraz. Owieczka nieskalana, Baranka rodzi, Słowo niemające początku, w
czasach ostatecznych stał się ten cud, wnuka Adama i Daniela według godności,
której niewypowiedziane zrodzenie mnóstwo ojców godnie obchodzi w
przedświęciu.
Jeśli niedziela ta wypadnie 24 grudnia, to nie mówimy fotagogikonu zmartwychwstania, lecz ojcom:
Z nasienia Abrahama i BoŜego Dawida ojca BoŜego przychodzi Słowo
niemające początku, które dzieci liczbą równe Trójcy przez cud zstąpienia
anioła z płomienia zostały wybawione, a płacz niewiast przemienił się w radość.
Chwała. Wybrani z patriarchów (patrz wyŜej).
I teraz. Wesel się, Betlejem, i ty, Eufrato, przygotuj się, bowiem
Bogurodzica przychodzi do groty, aby niewypowiedzianie urodzić Boga i złoŜyć
Go w Ŝłobie. O, budząca bojaźń tajemnico! Teraz Jego BoŜe zrodzenie
Abraham, Izaak i Jakub, wszyscy patriarchowie i prorocy radośnie w
przedświęciu obchodzą, i ludzie wraz z aniołami.
Na chwalitnie stichery cztery zmartwychwstania i cztery ojcom.
Stichery ojcom. Ton 5:
Prosomion: Raduj się, poszczących.
Podnieś Twój głos, Syjonie, BoŜy grodzie, i ogłoś BoŜą pamięć ojców, z
Abrahamem Izaaka i Jakuba czcząc zawsze sławnego, oto Judę i Lewiego
wielbimy, wielkiego MojŜesza i Aarona czcigodnego, czcimy z Dawidem
Jozuego i Samuela wszyscy, w przedświęcie Chrystusa BoŜą pochwałę w
pieśniach BoŜych klaszcząc przynosząc, prosząc o otrzymanie od Niego łaski i
danie światu wielkiego miłosierdzia.
Stichos: Błogosławiony jesteś, Panie BoŜe ojców naszych, i chwalebne, i wysławione jest
imię Twoje na wieki.
Szedł niegdyś Eliasz wsiąść na ognisty rydwan BoŜy i mądry w Bogu
Elizeusz, z Ezechiaszem razem i Ozeaszem raduje się, czcigodnych dwunastu
proroków natchnionych przez Boga wspólnie weseli się z narodzenia Chrystusa
i w pieśniach zaśpiewajcie dzieci błogosławione, rosą Ducha wygasiwszy
płomień pieca, módlcie się za nas do Chrystusa, aby zesłał duszom naszym
wielkie miłosierdzie.
Stichos: Albowiem jesteś sprawiedliwy jesteś we wszystkim, co nam uczyniłeś.
Zjawiła się na ziemi od wieków głoszona przez proroków w
przepowiedniach Dziewica Bogurodzica, którą mądrzy patriarchowie i
13
zgromadzenia sprawiedliwych ogłaszają, a z nimi wspólnie radują się wspaniałe
niewiasty: Sara, Rebeka, Rachela, Anna i sławna Mariam MojŜesza, z nimi
weselą się teŜ krańce świata, całe czci stworzenie, albowiem Stwórca
wszystkich i Bóg przychodzi urodzić się w ciele i dać nam wielkie miłosierdzie.
Chwała. Zakonnych nauk (patrz niŜej).
Inne stichery, gdy nie śpiewamy zmartwychwstania, ton 4:
Prosomion: Powołany z wysoka.
Spełniają się słowa Izajasza: Oto bowiem Dziewica nieogarnionego nosi
w ciele jako opisywanego i przychodzi chwalebnie urodzić. Wspaniała groto,
upiększ się! Betlejem, przygotuj się, bowiem Król zechciał w tobie zamieszkać.
śłobie, przyjmij owinięte niemowlę Chrystusa, chcącego z łaskawości
rozwiązać więzy grzechów ludzkich.
Władca zapisał się ze sługami, pragnąc podrzeć rękopis grzechów i
wszystkich zapisać w księdze Ŝywych, uśmierconych przez kradzieŜ węŜa.
Dziewica zaś nosi Ciebie, wszystko noszącego, otoczonego śmiertelnym ciałem,
który zechciał zamieszkać w małej grocie, którego zrodzenie zastępy anielskie
wysławiły z BoŜymi pasterzami, dziwiąc się panowaniu Twemu.
Świetlisty i uduchowiony obłok, noszący deszcz niebieski, On idzie teraz
rozlać się na ziemi, aby napoić jej oblicze. Wiosna łaski, duchowa jaskółka,
wewnątrz w łonie trzymając w niewypowiedziany sposób rodzi, rozpędzając
zimę bezboŜności, pałac czysty i nieskalany przynosi do groty wcielonego
Króla.
Chwała. Ton 8: Zakonnych nauk zgromadzenie w Tobie okazuje BoŜe
Chrystusowe zrodzenie, przed Zakonem łaskę ogłaszając, jako poza Zakonem w
wierze będący. Przeto głosili duszom zniewolonym w otchłani ze względu na
zmartwychwstanie: Panie, chwała Tobie.
I teraz. Błogosławiona jesteś, Bogurodzico Dziewico, albowiem przez
Tego, który z Ciebie przyjął ciało otchłań została zniewolona, Adam został
wezwany, klątwa zniesiona, Ewa uwolniona, śmierć uśmiercona, i myśmy oŜyli,
przeto donośnie śpiewamy: Błogosławiony jesteś, Chryste BoŜe, który tak
zechciałeś, chwała Tobie.
Wielka doksologia. Po trisagionie troparion zmartwychwstania, ektenie i rozesłanie. Sticherę
ewangeliczną śpiewamy w narteksie i pierwszą godzinę z końcowym rozesłaniem.
Na L i t u r g i i Błogosławieństwa tonu na sześć i ojcom trzecia pieśń na cztery. Po wejściu
troparion zmartwychwstania i ojcom. Chwała, i teraz. Kontakiom ojcom.
Prokimenon, ton 4, Pieśń Ojców: Błogosławiony jesteś, Panie BoŜe ojców naszych,* i
chwalebne, i wysławione jest imię Twoje na wieki. Stichos: Albowiem jesteś sprawiedliwy we
wszystkim, co nam uczyniłeś.
Czytanie Listu świętego Apostoła Pawła do Hebrajczyków, perykopa 328 (11, 9-10; 17-23; 32-40).
Bracia, przez wiarę Abraham przywędrował do Ziemi Obiecanej, jako
ziemi obcej, pod namiotami mieszkając z Izaakiem i Jakubem,
współdziedzicami tej samej obietnicy. Oczekiwał bowiem miasta zbudowanego
na silnych fundamentach, którego architektem i budowniczym jest sam Bóg.
Przez wiarę Abraham, wystawiony na próbę, ofiarował Izaaka, i to jedynego
syna składał na ofiarę, on, który otrzymał obietnicę, któremu powiedziane było:
14
Z Izaaka będzie dla ciebie potomstwo. Pomyślał bowiem, iŜ Bóg mocen jest
wskrzesić takŜe umarłych, i dlatego odzyskał go, jako podobieństwo śmierci i
zmartwychwstania Chrystusa. Przez wiarę w przyszłość Izaak pobłogosławił
Jakuba i Ezawa. Przez wiarę umierający Jakub pobłogosławił kaŜdego z synów
Józefa i pochylił się głęboko przed wierzchołkiem jego laski. Przez wiarę
konający Józef wspomniał o wyjściu synów Izraela i dał zlecenie w sprawie
swoich kości. Przez wiarę MojŜesz był ukrywany przez swoich rodziców w
ciągu trzech miesięcy po swoim narodzeniu, poniewaŜ widzieli, Ŝe powabne jest
dzieciątko, a nie przerazili się nakazem króla. I co jeszcze mam powiedzieć? Nie
wystarczyłoby mi bowiem czasu na opowiadanie o Gedeonie, Baraku,
Samsonie, Jeftem, Dawidzie, Samuelu i o prorokach, którzy przez wiarę
pokonali królestwa, dokonali czynów sprawiedliwych, otrzymali obietnicę,
zamknęli paszcze lwom, przygasili Ŝar ognia, uniknęli ostrza miecza i wyleczyli
się z niemocy, stali się bohaterami w wojnie i do ucieczki zmusili
nieprzyjacielskie szyki. Dzięki dokonanym przez nich wskrzeszeniom niewiasty
otrzymały swoich zmarłych. Jedni ponieśli katusze, nie przyjąwszy uwolnienia,
aby otrzymać lepsze zmartwychwstanie. Inni zaś doznali zelŜywości i
biczowania, a nadto kajdan i więzienia. Kamienowano ich, przerzynano piłą,
kuszono, przebijano mieczem; tułali się w skórach owczych, kozich, w nędzy, w
utrapieniu, w ucisku – świat nie był ich wart – i błąkali się po pustyniach i
górach, po jaskiniach i rozpadlinach ziemi. A ci wszyscy, choć ze względu na
swą wiarę stali się godni pochwały, nie otrzymali przyrzeczonej obietnicy, gdyŜ
Bóg, który nam lepszy los zgotował, nie chciał, aby oni doszli do doskonałości
bez nas.
Alleluja, ton 4: BoŜe, usłyszeliśmy na własne uszy i ojcowie nasi opowiedzieli nam.
Czytanie świętej Ewangelii według Mateusza, perykopa 1 (1, 1-25).
Księga rodowodu Jezusa Chrystusa, syna Dawidowego, syna
Abrahamowego. Abraham zrodził Izaaka, Izaak zrodził Jakuba, a Jakub zrodził
Judę i jego braci, Juda zaś zrodził Faresa i Zarę, których matką była Tamar.
Fares zrodził Ezrona, Ezron zrodził Arama, Aram zrodził Aminadaba,
Aminadab zrodził Naassona, Naasson zrodził Salmona, Salmon zrodził Booza, a
matką była Rachab. Booz zrodził Obeda, a matką była Rut, Obed zrodził
Jessego, a Jesse zrodził Dawida króla. A Dawid król zrodził Salomona, a matką
była dawna Ŝona Uriasza. Salomon zrodził Roboama, Roboam zrodził Abdiasza,
Abiasz zrodził Asę, Asa zrodził Jozafata, Jozafat zrodził Jorama, Joram zrodził
Ozjasza, Ozjasz zrodził Joatama, Joatam zrodził Achaza, Achaz zrodził
Ezechiasza, Ezechiasz zrodził Manassesa, Manasses zrodził Amosa, Amos
zrodził Jozjasza, Jozjasz zrodził Jechoniasza i jego braci w czasie przesiedlenia
do Babilonu. A po przesiedleniu do Babilonu Jechoniasz zrodził Salatiela,
Salatiel zrodził Zorobabela, Zorobabel zrodził Abiuda, Abiud zrodził Eliakima,
Eliakim zrodził Azora, Azor zrodził Sadoka, Sadok zrodził Achima, Achim
zrodził Eliuda, Eliud zrodził Eleazara, Eleazar zrodził Mattana, Mattan zrodził
Jakuba, Jakub zrodził Józefa, męŜa Marii, z której narodził się Jezus, zwany
15
Chrystusem. Tak więc wszystkich pokoleń od Abrahama do Dawida jest
pokoleń czternaście, a od Dawida do przesiedlenia do Babilonu pokoleń
czternaście i od przesiedlenia do Babilonu do Chrystusa pokoleń czternaście. Z
narodzeniem Jezusa Chrystusa było tak: Po zaręczynach Matki Jego, Marii, z
Józefem, wpierw nim zamieszkali razem okazało się, Ŝe znalazła się brzemienną
za sprawą Ducha Świętego. MąŜ Jej, Józef, który był sprawiedliwym i nie chciał
narazić Jej na zniesławienie, zamierzał Ją potajemnie oddalić. Gdy powziął tę
myśl, oto anioł Pański ukazał mu się we śnie, mówiąc: «Józefie, synu Dawidów,
nie bój się wziąć do siebie Marii, MałŜonki twej, albowiem z Ducha Świętego
jest to, co się z Niej urodzi. Porodzi bowiem Syna i nadasz Mu imię Jezus,
albowiem On zbawi lud swój od grzechów jego». A stało się to wszystko, aby
się wypełniło słowo Pańskie powiedziane od Pana przez Proroka mówiącego:
Oto Dziewica pocznie w łonie i porodzi Syna, któremu nadadzą imię
Emmanuel, to znaczy: „Bóg z nami”. Zbudziwszy się ze snu, Józef uczynił tak,
jak mu polecił anioł Pański: i wziął swoją MałŜonkę. Lecz nie zbliŜał się do
Niej, aŜ porodziła Syna swego pierworodnego, któremu nadał imię Jezus.
Koinonikon: Chwalcie Pana z niebios, chwalcie Go na wysokościach. Alleluja.
Drugi: Radujcie się, sprawiedliwi, w Panu, prawym przynaleŜy chwała. Alleluja.
16