D - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Kaliszu

Sygn. akt II Cz 187/16
POSTANOWIENIE
K., dnia 11 kwietnia 2016 r.
Sąd Okręgowy w Kaliszu, II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie następującym:
Przewodniczący: S.S.O. Henryk Haak
Sędziowie: S.S.O. Wojciech Vogt
S.S.O. Marian Raszewski – spr.
po rozpoznaniu w dniu 11 kwietnia 2016 r. w Kaliszu
na posiedzeniu niejawnym
sprawy egzekucyjnej z wniosku Z. K.
o wznowienie postępowania w sprawie I Ns 687/05
na skutek zażalenia Z. K.
od postanowienia Sądu Rejonowego w Ostrowie Wielkopolskim
z dnia 2 grudnia 2015 r. o sygn. akt I Ns 564/14
postanawia:
1. oddalić zażalenie,
2. przyznać od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego
w O. na rzecz adwokata D. G. kwotę 600 zł (sześćset złotych) podwyższoną
o należny podatek od towarów i usług VAT tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej Z.
K. z urzędu
w postępowaniu zażaleniowym.
S.S.O. Wojciech Vogt S.S.O. Henryk Haak S.S.O. Marian Raszewski
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 2 grudnia 2015 r. Sąd Rejonowy w Ostrowie Wielkopolskim podjął zawieszone postępowanie
w sprawie, odrzucił skargę o wznowienie postępowania
w sprawie prowadzonej pod sygn. akt I Ns 687/05 o dział spadku, wniesioną przez Z. K. oraz rozstrzygnął o kosztach
postępowania.
W uzasadnieniu wskazano, że skarżąca zachowała termin ustawowy uprawniający
ją do wystąpienia ze skargą o wznowienie postępowania. W ocenie Sądu Rejonowego skarżąca nie oparła skargi na
ustawowej podstawie, stąd na podstawie art. 410 § 1 k.p.c. skarga podlegała odrzuceniu.
Zażalenie na powyższe orzeczenie wniósł profesjonalny pełnomocnik ustanowiony dla skarżącej Z. K. z urzędu,
zaskarżając je w części, tj. w zakresie odrzucenia skargi o wznowienie postępowania. Zaskarżonemu orzeczeniu
zarzucono naruszenie art. 410 § 1 k.p.c. przez dokonanie na etapie wstępnej kontroli skargi o wznowienie
postępowania merytorycznego badania czy wskazane uzasadnienie podstawy wznowienia rzeczywiście uzasadnia
wznowienie postępowania a tym samym wykroczenie poza formalny charakter wstępnej kontroli skargi. W oparciu o
ten zarzut wniesiono o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do dalszego prowadzenia Sądowi
Rejonowemu
w O..
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
W postępowaniu cywilnym obowiązuje zasada niewzruszalności prawomocnych orzeczeń sądowych (art. 365 § l
k.p.c.). Przepisy określające warunki, w których może nastąpić uchylenie lub zmiana prawomocnego wyroku (a także
merytorycznego postanowienia w postępowaniu nieprocesowym) muszą być zatem, jako wyjątek
od wspomnianej reguły interpretowane ściśle. Możliwość ponownego rozpoznania prawomocnie zakończonej sprawy
na skutek skargi o wznowienie postępowania pojawia się tylko wówczas, gdy spełniona zostanie choć jedna z
ustawowych podstaw wymienionych
w Kodeksie postępowania cywilnego.
Analizując zarzuty zażalenia wskazać należy, iż Sąd Okręgowy podziela zdecydowanie dominujący w judykaturze
pogląd, zgodnie z którym skarga o wznowienie postępowania nie opiera się na ustawowej podstawie nie tylko wtedy,
gdy podana w skardze podstawa nie odpowiada wzorcowi, którejkolwiek z podstaw wskazanych w art. 401 - 404 k.p.c.,
lecz także wtedy, gdy podstawa ta odpowiada wprawdzie takiemu wzorcowi,
ale w rzeczywistości nie wystąpiła. Samo wskazanie ustawowej podstawy nie jest więc wystarczające, gdyż musi ona
w okolicznościach konkretnej sprawy rzeczywiście wystąpić
co zobowiązany jest zbadać sąd już na etapie wstępnego badania dopuszczalności skargi
o wznowienie postępowania.
Z tej przyczyny wbrew ocenie profesjonalnego pełnomocnika ustanowionego
dla skarżącej Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie nie wykroczył poza granice wstępnej kontroli skargi o wznowienie
postępowania a cytowane orzeczenia Sądu Najwyższego opowiadające się za bardziej liberalnym stanowiskiem w
zakresie oceny zakresu wstępnego badania skargi o wznowienie postępowania stanowią w orzecznictwie zdecydowanie
odosobnione stanowisko.
Wskazania przy tym wymaga, że z uwagi na formę i treść skargi o wznowienie postępowania wniesionej w niniejszej
sprawie a także pisma stanowiącego jej uzupełnienie, wniesionego przez profesjonalnego pełnomocnika skarżącej w
dniu 15 września 2015 r. (k. 44 – 44v), Sąd Rejonowy zmuszony był szczegółowo zbadać materiał zebrany w aktach
sprawy Sądu Rejonowego w Ostrowie Wielkopolskim prowadzonej pod sygn. I Ns 687/05 gdyż dopiero tego rodzaju
analiza umożliwiła Sądowi I instancji ocenę zasadności podstawy prawnej, na której oparto skargę, co w istocie
sprowadzało się również do oceny konkretnych zarzutów zawartych w przedmiotowej skardze.
Wartym zauważenia jest również, że tak szczegółowa analiza skargi o wznowienie postępowania dokonana przez Sąd
I instancji czyni zadość stanowisku zawartemu przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 26 marca 2013 r., sygn.
akt III UZ 3/13 (publ. LEX
nr 1425638), w którym wprost wskazano, że „obecnie nastąpiło poszerzenie kognicji sądu badającego na posiedzeniu
niejawnym, czy skarga opiera się na ustawowej podstawie wznowienia i sąd ten istotnie powinien ocenić, czy powołana
w skardze podstawa wznowienia rzeczywiście istnieje.".
W ocenie Sądu Okręgowego nie ma również żadnych podstaw by zakwestionować rozważania Sądu Rejonowego, w
których stwierdził, że powołane w skardze podstawy wznowienia rzeczywiście nie istniały.
Podkreślić przy tym należy, że w piśmie usprawiedliwiającym swoją nieobecność na rozprawie wniesionym przez Z.
K. w dniu 3 grudnia 2013 skarżąca nie powołała się na kolizję terminów rozpraw i konieczność jej obecności w Sądzie
w Łodzi, co wskazuje dopiero w niniejszej sprawie, a podała wprost sprawę toczącą się przed Sądem Rejonowym
w Ostrowie Wielkopolskim. Skoro zatem Sąd Rejonowy ustalił bezspornie, że okoliczności, na które powołała się
skarżąca w tym piśmie rzeczywiście nie istnieją (por. notatka urzędowa z dnia 4 grudnia 2013 k. 728, protokół
rozprawy k. 734) to nie sposób uznać, że brak odroczenia terminu rozprawy pozbawił stronę możliwości działania,
tym bardziej, że obecność Z. K. na rozprawie nie była obowiązkowa.
Również w kategoriach wspomnianej podstawy wznowienia postępowania nie sposób ocenić okoliczności, że mocą
postanowienia z dnia 8 lipca 2013 r. Sąd cofnął uczestniczce postępowania Z. K. pełnomocnika z urzędu, gdyż
jak wynika to z uzasadnienia wspomnianego postanowienia (k. 680 – 682) oraz pisma samej zainteresowanej (k.
662) skarżąca wskazała wprost, że jej zamiarem nie było złożenie wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu
w sprawie o dział spadku. Nie ulega również wątpliwości, że okoliczność, iż w postępowaniu nie reprezentował
uczestniczki postępowania fachowy pełnomocnik lecz działała ona samodzielnie, nie stanowi przypadku braku
należytej reprezentacji w rozumieniu art. 401 pkt 2 k.p.c., czyli nie odpowiada ustawowej podstawie wznowienia (por.
postanowienie SN z 6 listopada 2015 r. sygn. akt II CZ 82/15, publ. LEX nr 1930454).
Sąd Okręgowy nie znalazł również żadnych podstaw aby zakwestionować prawidłowość postępowania incydentalnego
z wniosku o wyłączenie sędziego.
Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c.
w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. orzekł jak w punkcie 1 sentencji.
O stawce wynagrodzenia przyznanej w postępowaniu zażaleniowym pełnomocnikowi ustanowionemu dla skarżącej z
urzędu orzeczono na podstawie § 9 pkt 3 w zw. z § 6 pkt 5
i § 13 ust. 2 pkt 1 oraz § 2 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2013 r., poz. 461 z późn. zm.) oraz § 22 Rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. z 2015 r., poz. 1801) – punkt 2 sentencji.
S.S.O. Wojciech Vogt S.S.O. Henryk Haak S.S.O. Marian Raszewski