Mówiąc o partnerstwie pomiędzy Samorządem Województwa a

Jerzy Boczoń, „Poradnik budowania partnerstwa”, Gdańsk 2006
Mówiąc o partnerstwie pomiędzy Samorządem Województwa a organizacjami
pozarządowymi, mamy na myśli z jednej strony administrację samorządową szczebla
wojewódzkiego, z drugiej podmioty społeczne, do których należą organizacje pozarządowe,
ich reprezentacje w formie rad organizacji, a także grupy nieformalne i liderzy lokalni.
Partnerstwo w rozumieniu powyższej definicji budowane jest w naszym województwie od
początku lat 90-tych, mimo że w początkowym okresie nie był to proces świadomy
i uporządkowany. W 1999 r. z inicjatywy Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w
Toruniu wypracowane zostały pierwsze zasady współpracy pomiędzy województwem
a organizacjami pozarządowymi działającymi w sferze polityki społecznej. Podobne działania
podjęte zostały w Urzędzie Marszałkowskim, zwłaszcza w zakresie kultury, sportu i turystyki.
Jednak dopiero wejście w życie w 2004 r. przepisów ustawy o działalności pożytku
publicznego i o wolontariacie, regulujących zobowiązanie samorządów do współpracy
z organizacjami pozarządowymi w realizowaniu zadań publicznych, spowodowało
sprecyzowanie wzajemnych relacji w formie programów współpracy.
W latach 2003-2007 jednostką koordynującą współdziałanie Samorządu Województwa
z organizacjami pozarządowymi, w zakresie określonym w programie współpracy, był
Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu. W grudniu 2003 r. powstała Rada
Organizacji Pozarządowych Województwa Kujawsko-Pomorskiego, która jest aktywnym
partnerem w budowaniu współpracy międzysektorowej.
!
5
"
#
'
$
3
%
1
&
)
'
(
%
"
)
*
%
#
$
)
*
%
'
*
+
,
-
.
#
/
-
-
$
!
-
0
,
*
-
)
!
1
2
$
%
-
3
1
4
5
W 2006 r. w woj. kujawsko-pomorskim zarejestrowanych było ponad 3 300 organizacji
pozarządowych, w tym:
86 % stanowiły stowarzyszenia
12% stanowiły fundacje
2 % pozostałe, np. osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na
podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w
Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków
wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, zwane
organizacjami kościelnymi
1
Źródło danych: Agnieszka Anielska, Jacek Gądecki „Diagnoza ngo. Badania organizacji
pozarządowych w województwie kujawsko-pomorskim 2006” , Kujawsko-Pomorski Ośrodek Wsparcia
Inicjatyw Pozarządowych „Tłok”
'
(
'
,
'
(
*
)
%
%
%
5
"
&
)
-
*
%
%
3
#
"
$
&
)
0
'
%
*
%
#
.
'
.
$
*
1
+
%
,
1
2
-
-
.
#
2
.
'
%
*
/
)
#
)
*
"
)
!
(
)
"
"
.
.
#
1
)
/
-
&
%
,
,
*
5
-
)
$
0
!
-
0
-
,
'
*
-
%
-
%
-
,
*
+
#
.
!
#
#
/
Ustawa o pożytku publicznym i o wolontariacie nakłada na organ stanowiący samorządu
terytorialnego obowiązek uchwalenia rocznego programu współpracy z organizacjami
pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego.
W przypadku samorządu wojewódzkiego program jest uchwałą Sejmiku Województwa.
*
%
-
%
'
'
(
'
%
5
2
-
3
0
&
'
%
#
.
Typowy program współpracy określa:
cele programu
zasady współpracy
formy współpracy
priorytety zadań publicznych, których realizację powierza się organizacjom
pozarządowym
sposób realizacji programu
zasady zlecania zadań publicznych
sposób oceny realizacji programu
'
5
.
-
-
3
0
&
3
0
&
'
%
#
.
'
%
#
%
#
/
%
'
%
1
!
'
*
!
)
"
%
"
3
-
.
5
Współpraca o charakterze finansowym odbywa się w formie
publicznych w trybie otwartego konkursu ofert poprzez:
3
realizacji zadań
wykonania zadań publicznych, wraz z udzieleniem dotacji na ich
sfinansowanie (tj. pokrycie 100 % kosztów realizacji projektu)
-
0
&
wykonania zadań publicznych, wraz z udzieleniem dotacji na
dofinansowanie (tj. pokrycie części kosztów realizacji projektu).
'
%
#
%
#
/
%
'
%
1
!
'
*
!
)
"
%
"
3
-
.
5
-
'
1
2
Łączna wysokość środków przyznanych w 2007 r. w formie dotacji w ramach konkursów
zł, z tego podmioty dotowane wykorzystały
zł, co
wyniosła
stanowi 97,6 % kwoty przekazanej. Przyczyny niewykorzystania dotacji przez organizacje
pozarządowe związane były z rezygnacją z realizacji zadania, zwrotem części
niewykorzystanej dotacji lub zwrotem części dotacji z powodu jej nieprawidłowego
2
wydatkowania. W ramach przyznanych dotacji z budżetu województwa kujawskopodmiotów prowadzących działalność pożytku publicznego zrealizowało
pomorskiego
projekty.
1
*
4
3
-
+
,
+
,
"
!
)
#
*
)
*
"
2
!
(
%
*
*
-
.
*
*
!
+
/
0
1
+
/
0
#
*
-
.
#
1
$
!
'
$
&
!
#
1
1.
6.
3
3
3
4
3
3
3
1
3
800 000,00
783 736,56
24
18
18
14
450 000,00
445 793,04
3
3
3
3
85 000,00
84 581,17
8
5
5
5
27 000,00
26 879,43
35
20
20
17
170 005,21
167 947,37
30
21
21
11
200 000,00
196 127,51
136
125
125
86
500 000,00
498 763,50
243
163
156
131
500 000,00
479 353,89
84
59
59
53
200 000,00
199 752,63
155
82
82
52
400 000,00
399 267,82
54
32
25
14
150 000,00
133 450,56
50
15
13
13
50 000,00
49 037,37
3
121
„Dożywianie dzieci i młodzieży”
1
146
„Przeciwdziałanie narkomanii w
województwie kujawsko – pomorskim”
7.
155
„Ochrona i promocja zdrowia”
1
596
“Aktywizacja środowisk wiejskich w
zakresie rozwiązywania problemów
alkoholowych, narkomanii i uzależnień” –
I edycja
1
5.
“Wspieranie procesu reintegracji dla osób
uzależnionych od alkoholu i narkotyków
poprzez udział w programie i zajęciach
realizowanych w Klubach Integracji
Społecznej lub Centrum Integracji
Społecznej
1
4.
„Pomoc dla osób i rodzin z problemem
alkoholowym. Działania w grupach
podwyższonego ryzyka”
1
3.
„Upowszechnianie i rozwój kultury, sztuki,
ochrona tradycji i dziedzictwa narodowego”
1
2.
8.
„Organizacja czasu wolnego dzieci i
młodzieży z ubogich rodzin podczas wakacji
letnich”
1
9.
3
3
3
3
„Wspieranie nauki”
1
12.
„Doposażenia wiejskich świetlic
środowiskowych dla dzieci i młodzieży”
1
11.
„Rodzina naszą wspólną sprawą”
1
10.
„Wspieranie edukacji, oświaty i
wychowania”
3
+
,
+
,
"
!
#
)
*
)
*
"
2
!
(
%
*
*
-
.
*
*
!
+
/
0
1
+
/
0
#
*
-
.
#
1
$
!
'
$
&
!
#
1
13.
3
„Upowszechnianie i rozwój kultury fizycznej
i sportu”
1
14.
4
3
3
„Wspieranie turystyki”
1
15.
532
369
355
215
2572 100,00 2518 900,12
138
65
49
36
208 400,00
206 322,37
24
12
12
12
195 500,47
195 495,99
49
26
26
6
1500 000,00 1496 178,10
6
5
5
5
189 919,92
185 268,13
106
57
51
51
470 000,00
388 784,74
13
12
12
11
123 000,00
121 872,70
„Poprawa bezpieczeństwa, porządku
publicznego i ochrony przeciwpożarowej”
1
3
na wykonywanie zadań publicznych w
zakresie nauki – Regionalny Fundusz
Badań i Wdrożeń
16.
1
3
„Wspieranie lokalnych inicjatyw wiejskich w
ramach aktywizacji terenów wiejskich –
GRANTY – Lider”
17.
1
3
„Zakup sprzętu sportowego dla szkolenia
dzieci i młodzieży w Klubach i
Stowarzyszeniach Sportowych”
18.
1
3
“Aktywizacja środowisk wiejskich w zakresie
rozwiązywania problemów alkoholowych,
narkomanii i uzależnień – II edycja”
19.
&
4
4
*
1402
80
804
806
74
303
5 386 334,25
524 268, 43
2 666 910,32
$
4
-
3
0
&
'
%
#
%
#
/
%
'
%
1
!
'
*
!
)
"
%
"
3
-
.
5
)
*
%
)
"
%
"
3
-
.
5
-
'
1
2
Prace nad modelem współpracy w 2008 r. i w latach następnych rozpoczęte zostały jesienią
2007 r. wraz z utworzeniem w strukturze Urzędu Marszałkowskiego Biura Pełnomocnika ds.
Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi 2 oraz powołaniem Pełnomocnika Zarządu
Województwa Kujawsko-Pomorskiego ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi 3 .
*
%
,
%
*
"
%
)
'
*
%
+
,
)
-
2
'
.
%
5
!
&
"
5
#
"
)
1
%
,
3
-
3
0
&
'
%
#
.
*
'
(
%
"
)
*
%
#
$
%
5
)
)
1) stworzenie mapy aktywności społecznej w województwie kujawsko-pomorskim:
a) stworzenie i aktualizacja bazy organizacji pozarządowych w województwie kujawskopomorskim;
b) pozyskiwanie informacji na temat działań realizowanych przez organizacje
pozarządowe na terenie województwa, a także badanie przyczyn i przeciwdziałanie
brakowi takich działań na określonym terenie;
2) prowadzenie tematycznej podstrony serwisu internetowego Urzędu Marszałkowskiego
skierowanej do organizacji pozarządowych w województwie kujawsko-pomorskim,
zawierającej m.in.:
a) informacje o konkursach grantowych ogłaszanych przez Urząd Marszałkowski i jego
jednostki organizacyjne (ROPS, WUP), a także Urząd Wojewódzki, Departament
Pożytku Publicznego przy Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej i inne;
b) informacje Wojewódzkiej Rady Organizacji Pozarządowych;
c) informacje o szkoleniach, konsultacjach, forach itp.;
d) bazę organizacji pozarządowych w województwie kujawsko-pomorskim;
e) programy współpracy;
f) akty prawne;
g) przykłady realizowanych projektów . promocja ciekawych inicjatyw na zasadzie
dobrych praktyk.;
h) linki do serwisów przydatnych w pracy sektora pozarządowego.
3) prowadzenie działalności szkoleniowej i konsultacyjnej:
a) organizowanie i współorganizowanie szkoleń, konferencji, forów itp. oraz
informowanie o tego typu przedsięwzięciach realizowanych przez inne podmioty;
b) bieżące konsultacje, doradztwo, stworzenie możliwości uzyskania informacji przez
przedstawicieli organizacji pozarządowych lub liderów lokalnych;
c) działalność wydawnicza opracowywanie i wydawanie materiałów związanych
tematycznie z zadaniami Biura.
4) utrzymywanie stałej współpracy:
5
a) z Sejmikiem Województwa Kujawsko-Pomorskiego i komisjami;
b) z Wojewódzką Radą Organizacji Pozarządowych;
c) z Urzędem Wojewódzkim oraz Departamentem Pożytku Publicznego przy
Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej;
d) z samorządami gmin i powiatów województwa kujawsko-pomorskiego w celu
efektywnego wspierania działalności organizacji pozarządowych;
e) z innymi podmiotami, np. podobnymi jednostkami w innych województwach oraz z
podmiotami zagranicznymi.
5) koordynacja działań departamentów i jednostek organizacyjnych Urzędu
Marszałkowskiego w zakresie współpracy z organizacjami pozarządowymi, w tym przede
wszystkim w odniesieniu do ogłaszanych konkursów ofert.
6) koordynacja prac nad programem współpracy z podmiotami działającymi w sferze pożytku
publicznego oraz sprawozdawczość w tym zakresie.
3
'
2
*
1
2
%
'
*
'
+
%
,
-
)
.
2
'
5
%
!
&
"
5
#
"
)
1
%
,
3
-
3
0
&
'
%
#
.
*
'
(
%
"
)
*
%
#
$
%
5
)
)
Biuro podlega Gabinetowi Marszałka. Przewidziano w nim 3 etaty (łącznie z
pełnomocnikiem). W chwili obecnej pracują 2 osoby, w najbliższym czasie pracę podejmie
trzecia osoba. Jednym z wymogów, jaki postawiono kandydatom ubiegającym się o pracę w
tej komórce jest minimum dwuletnie doświadczenie w pracy organizacji pozarządowej.
Budżet Biura na zadania merytoryczne w 2008 r. wynosi 67 tys. zł
'
!
%
)
*
%
#
$
%
-
.
%
'
"
.
#
/
%
,
*
%
1
5
)
2
'
%
4
2
Najpilniejszą sprawą w ramach tego zadania było:
ujednolicenie procedur dotyczących otwartych konkursów ofert 5 ,
ujednolicenie procedur dotyczących komisji konkursowych 6
stworzenie na stronie internetowej województwa zakładki „organizacje pozarządowe”,
zawierającej aktualne informacje skierowane do przedstawicieli NGO oraz
zapewnienie stałej możliwości korzystania z konsultacji, doradztwa i pomocy w Biurze
Pełnomocnika ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi.
Zadanie to było i jest realizowane w ścisłej współpracy z pracownikami wszystkich
departamentów Urzędu Marszałkowskiego, odpowiedzialnych za ogłaszanie otwartych
6
konkursów ofert, z pracownikami jednostek organizacyjnych podległych Urzędowi (np.
Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej) współpracujących z trzecim sektorem, a także z
przedstawicielami Rady Organizacji Pozarządowych Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
1
Indywidualne, bezpłatne konsultacje prowadzone od 15 kwietnia 2008 r. (wtorki 13.00-17.00)
przez osoby z długoletnim doświadczeniem w działalności trzeciego sektora. Możliwe jest
umówienie się na spotkanie z ekspertem, a także uzyskanie porady drogą mailową lub
telefonicznie.
W czerwcu b.r. odbędą się następujące spotkania:
4
doradztwo z zakresu księgowości w organizacjach
pozarządowych
$
1
Ekspert: p.
- Dyrektor Stowarzyszenia Księgowych w Polsce Oddziału
Okręgowego w Toruniu
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------doradztwo dla organizacji działających na rzecz
osób niepełnosprawnych oraz WTZ prowadzonych przez organizacje pozarządowe (w
tym w zakresie pozyskiwania środków), pomoc w organizowaniu spotkań i imprez
integracyjnych.
4
4
p.
pedagog, prezes Stowarzyszenia Rodziców Dzieci
Ekspert:
Specjalnej Troski, kierownik Warsztatu Terapii Zajęciowej w Brodnicy, przewodnicząca
Powiatowej Społecznej Rady ds. Osób Niepełnosprawnych Powiatu Brodnickiego, orzecznik
ds. orzekania o stopniu niepełnosprawności.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
– doradztwo z zakresu zarządzania projektami w
organizacjach pozarządowych (m.in. tworzenie projektów, składanie wniosków o
dotacje, rozliczanie dotacji)
4
4
Ekspert: p.
– liderka organizacji pozarządowych w gminie Płużnica,
trenerka Stowarzyszenia Trenerów Organizacji Pozarządowych, osoba z długoletnim
doświadczeniem w pozyskiwaniu środków na inicjatywy pozarządowe, członek prezydium
Wojewódzkiej Rady Organizacji Pozarządowych.
5
Wznowienie konsultacji po wakacyjnej przerwie jest możliwe w przypadku zainteresowania
ze strony organizacji pozarządowych.
-
4
Stworzona została baza urzędników odpowiedzialnych za współpracę z organizacjami
pozarządowymi we wszystkich gminach i powiatach naszego województwa;
27 maja 2008 r. odbyło się w Toruniu szkolenie pn. „Ustawa o działalności pożytku
publicznego i o wolontariacie – praktyka, perspektywy przyszłościowe”. W szkoleniu
7
uczestniczyło 108 urzędników z 56 gmin 10 powiatów. Współorganizatorem szkolenia
była Wojewódzka Rada Organizacji Pozarządowych.
Planowane jest kontynuowanie i rozwijanie tego typu działań w celu doskonalenia
współpracy pomiędzy trzecim sektorem a samorządem lokalnym wszystkich szczebli.
4
3
W 2008 r. (we wrześniu i październiku) przeprowadzonych zostanie 6 szkoleń warsztatowych
w kilku powiatach naszego województwa. Zakres tematyczny szkoleń nie jest jeszcze
sprecyzowany i będzie dostosowany do potrzeb zainteresowanych organizacji.
1
Jesienią b.r. planowane jest ogłoszenie konkursu, mającego na celu wyłonienie najlepszych
inicjatyw zrealizowanych przez organizacje pozarządowe w naszym województwie. Prace
nad formułą konkursu będą prowadzone w miesiące wakacyjne. Konkurs powinien stać się
stałym elementem współpracy województwa z organizacjami pozarządowymi.
5
Trwają prace nad stworzeniem dobrej, tj. aktualnej bazy organizacji pozarządowej.
W najbliższym czasie zamierzamy je zintensyfikować, m.in. poprzez ankietę skierowaną do
organizacji pozarządowych, którą będzie można pobrać ze strony internetowej i przesłać
e-mailem na adres Biura
Zakładamy, że do końca 2008 r. baza zostanie zamieszona na stronie Urzędu
Marszałkowskiego.
2
/
2
1
-
-
3
0
&
'
%
#
%
#
/
%
'
%
1
!
'
*
!
)
"
%
"
3
-
.
5
-
-
'
.
*
*
-
.
*
1
4
3
-
,
5
"
„Upowszechnianie i rozwój kultury,
sztuki, ochrona tradycji i dziedzictwa
narodowego”Zadania z zakresu opieki
2
-
1.
3
1
4
Departament Kultury i Dziedzictwa
Narodowego
1 500 000,00
2.
Departament Spraw Społecznych
300 000,00
8
paliatywnej
4
3
3.
„Organizacja czasu wolnego dzieci i
młodzieży z ubogich rodzin podczas
wakacji letnich
3
4
Departament Spraw Społecznych
250 000,00
Departament Edukacji, Sportu i
Turystyki - Wydział Turystyki
200 000,00
„Wspieranie turystyki” –
4.
4
3
5.
„Pomoc dla osób i rodzin z
problemem alkoholowym. Działania
w grupach podwyższonego ryzyka”
–
3
Departament Spraw Społecznych
– Biuro Pełnomocnika Zarządu ds.
Profilaktyki i Przeciwdziałania
Uzależnieniom oraz HIV/AIDS
250 000,00
6.
„Przeciwdziałanie narkomanii w
województwie kujawsko-pomorskim”
4
3
7.
„Aktywizacja środowisk wiejskich w
zakresie rozwiązywania problemów
alkoholowych, narkomanii i innych
uzależnień 3
8.
„Wspieranie nauki i szkolnictwa
wyższego” –
„Wspieranie edukacji, oświaty i
wychowania” 3
9.
10.
3
„Upowszechnianie i rozwój kultury
fizycznej i sportu” 3
Departament Spraw Społecznych
–
Biuro Pełnomocnika Zarządu ds.
Profilaktyki i Przeciwdziałania
Uzależnieniom oraz HIV/AIDS
Departament Spraw Społecznych
–
Biuro Pełnomocnika Zarządu ds.
Profilaktyki i Przeciwdziałania
Uzależnieniom oraz HIV/AIDS
Departament Edukacji, Sportu i
Turystyki
250 000,00
50 000,00
100 000,00
Departament Edukacji, Sportu i
Turystyki
50 000,00
Departament Edukacji, Sportu i
Turystyki - Biuro Sportu
550 000,00
Departament Polityki Regionalnej
Wydział Zarządzania PROW
200 000,00
Departament Edukacji, Sportu i
Turystyki – Biuro Sportu
880 000,00
Departament Polityki Zdrowotnej
100 000,00
Departament Administracji
100 000,00
11.
Wspieranie lokalnych inicjatyw
wiejskich w ramach aktywizacji
terenów wiejskich – Granty – Lider –
3
12.
„Organizacja szkolenia sportowego
dzieci i młodzieży, w tym kadry
młodzika” –
3
13.
Ochrona i promocja zdrowia –
3
14.
„Bezpieczeństwo publiczne i
ochrona przeciwpożarowa” –
4
3
15.
„Wspieranie kultury fizycznej i
sportu” –
3
Departament Edukacji, Sportu i
Turystyki - Biuro Sportu
'
1 400 000,00
9
Myśląc o partnerstwie w perspektywie przyszłościowej należy dążyć do idealnego modelu, w
którym:
działania partnerów nakierowane są na realizację wspólnego, długofalowego celu,
jakim jest szeroko pojęty rozwój regionu;
cele ujęte w ramy programowe wypracowywane są w partnerstwie i przekładają się
na rzeczywiste działania;
zachowana jest przejrzystość i odpowiedzialność partnerów;
zachowana jest odrębność i niezależność partnerów;
samorząd wojewódzki traktuje organizacje pozarządowe jako równorzędnego
partnera, a nie petenta;
organizacje pozarządowe dążą do profesjonalizacji swoich działań, otwartości na
współpracę z innymi podmiotami w celu lepszej integracji sektora pozarządowego.
Rolą Biura Pełnomocnika ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi jest realizacja
konkretnych działań, które powinny doprowadzić do owego idealnego modelu współpracy.
Jednym z takich konkretnych działań są prace nad programem współpracy na rok 2009, a
także nad programem wieloletnim, którego tworzenie chcemy zainicjować.
W związku z tym prosimy przedstawicieli organizacji pozarządowych o nadsyłanie swoich
uwag, postulatów, propozycji w tym zakresie na adres Biura:
4
Opracowanie:
Ewa Głodowska-Morawska
Aktualność danych: czerwiec 2008 r.
Kontakt:
2
(
5
5
-
1
4
4
-
4
)
4
4
4
4
10