ROK C - Okres zwykły 10 niedziela

C - 10. niedz. zw. – Łk 7,11-17
Patrz, syn twój żyje!
A wtedy ta kobieta powiedziała do Eliasza:
Teraz już wiem, że naprawdę jesteś mężem Bożym
i słowo Pańskie w twoich ustach jest prawdą.
z I czyt. 1 Krl 17,17-24
KONTEKST: Łk 7,1-8,8 - opowiadania o wielkich czynach to zobrazowanie mocy i potęgi Słowa JX
(wg Łk 24,19 - JX = Prorok potężny w słowie (w. 6,20-49) i czynie (w. 7))
- Jezus spełnia cuda dla: poganina, Żydówki – matki, mężczyzny i kobiety → posłany do
wszystkich, bez różnicy
- objawia się jako większy i mocniejszy od Jana Chrzciciela
- JX zajmuje się tymi, którzy w ówczesnym społeczeństwie byli najbardziej pogardzani
i nieszczęśliwi
- Słowo Pana jest skuteczne nawet gdy Pan jest nieobecny (7,1-10) → wiara to wiedza”, że JX
zbawia nas za pomocą obietnicy – Jego słowo jest skuteczne i ma moc ocalić od śmierci →
→ wydarzenie wskrzeszenia młodzieńca ma ogromną wagę – od samego początku to wydarzenie
było głoszone (w. 17) a dwóm uczniom JX nakazuje: Idźcie i donieście Janowi to, coście
widzieli i słyszeli (w. 22)
w. 11-12
* Nain – niewielka, mało znacząca osada w Galilei (1 dzień drogi od Kafarnaum)
JX = cudotwórca → nieustannie podąża za Nim wielki tłum
sytuacja: naprzeciw siebie idą: JX, Jego uczniowie i tłum oraz spory tłum z miasta
- zakłócenie pogrzebu było szczególnie zuchwałym złamaniem żydowskiego Prawa
i obyczaju
- dotknięcie mar (nosze na których niesiono zmarłego) narażało JX na nieczystość rytualną
trwającą 1 dzień (Lb19,21-22) a dotknięcie ciała zmarłego na tydzień (Lb 19,11-20)
- pogrzeb odbywał się tego samego dnia. Niesiono zmarłego na noszach tak, by wszyscy
mogli widzieć i opłakiwać (trumny były rzadkością)
- najważniejszym elementem pogrzebu był płacz i lament - płaczki szły przed
konduktem. Rytuał pogrzebowy nie miał charakteru ceremonii religijnej.
* jedyny syn matki, wdowy → (Łk akcentuje „jedyny” por. 8,42 córka; 9,38 syn jedynak)
- status społeczny kobiety był określony przez jej relacje do męskich członków rodziny
kobieta zostawała pod ekonomiczną opieka męża, a jeśli była wdową – majątek
dziedziczył syn albo krewny po stronie ojca → śmierć syna to dla kobiety popadnięcie
w sytuację skrajnego ubóstwa, bez żadnej opieki i wsparcia finansowego – odtąd była
zdana na dobroczynność publiczną
→ w tej sytuacji kobieta może jedynie płakać – nic nie mówi – ona stoi na progu nędzy
i śmierci cywilnej
w. 13-14
matka zmarłego kroczyła przed marami. JX natknął się najpierw na nią (filozofowie starali
się pocieszać ludzi w żałobie słowami: Nie smuć się, na nic się to nie zda)
! JX nie pociesza niewiasty tylko usuwa powód jej żałoby
* Pan ὁ κύριος – tytuł JX zmartwychwstałego – tak mówili pierwsi chrześcijanie → to jakby
pierwsze starcie między Panem życia a potęgą śmierci
- JX jest tu ukazany jako żyjący – spotyka człowieka → bożki tego nie uczynią Ps113
* zobaczył ἰδὼν (ὁράω) – przenikliwy wzrok dostrzegający nieme ludzkie cierpienie.
Pod wpływem tego spojrzenia rodzi się głębokie współczucie (por. Samarytanin 10,33nn,
Ojciec miłosierny 15,20)
* żal ἐσπλαγχνίσθη (σπλαγχνίζομαι) - oznacza głębokie poruszenie wnętrzności
hebr. rahamim (od „rehem” – łono matki), gr. σπλάχνα (dosł. wnętrzności) - w tradycji
judaistycznej oznacza tak głębokie uczucie, że porusza wnętrzności: nie tylko psychikę,
wolę, ale również ludzki organizm, który niejako np. przez łzy czy uśmiech ujawnia
wewnętrzne przeżycia. U św. Pawła oznacza osobę, odznaczającą się prawdziwą zdolnością
do współczucia, miłowania i udzielania konkretnej pomocy.
forma czasownikowa σπλαγχνίζομαι (splanchnidzomai, np. miłosierny Samarytanin) – oznacza
spontaniczną reakcję człowieka poruszonego do głębi na widok cierpienia bliźniego (reakcja
ta ma źródło w sercu i zapoczątkowuje szereg czynów zmierzających do udzielenia pomocy)
→ dar który JX udziela kobiecie nie jest ani uproszony ani upragniony ani oczekiwany. Jest
to czysta inicjatywa Boga:
* nie płacz – jedyne słowo JX do kobiety – słowo miłosierdzia pełne mocy, odpowiedź na
bezradność wobec śmierci (patrz: Ap 5,4nn; przestał płakać (…) oto zwyciężył lew Judy)
- dotknięcie noszy pogrzebowych - znak miłosierdzia – JX zaciąga nieczystość Prawną
→ JX nie boi się dotknąć ludzkiej nieczystości (trędowaty 5,13; krwawiąca kobieta 8,45;
publiczna grzesznica 7,39 → tu już bierze na siebie grzech świata J 1,29)
* wstań ἐγέρθητι (ἐγείρω) – JX rozkazuje
- prorocy się modlili, On rozkazuje (Eliasz 1 Krl 17,19-21; Elizeusz 2 Krl 4,33-35)
→ JX jawi się jako równy Bogu 1 Sm 2,6; Anna: Pan daje śmierć i życie…
w. 15-17
spełnia się proroctwo mesjańskie: umarli zmartwychwstają (7,22)
* oddał matce – por. 1 Krl 17,23 (LXX) ponieważ motywem wskrzeszenia chłopca było
współczucie spowodowane losem wdowy
- ona pozostaje w centrum uwagi JX jako ktoś ważny dla Niego
* lęk φόβος – spowodowany niezwykłą mocą słowa JX, zdumienie i lęk w obliczu tego co
niemożliwe, w obliczu objawiającego się Boga
→ to postawa czci (są jednak tacy, którzy w podobne sytuacji reagowali wściekłością 6,11
– uzdrowienie w szabat; bluźnierstwami 11,15 – złośliwe zarzuty) → by wywołać taką
postawę potrzeba wiary
→ tłum wołał: wielki prorok pojawił się wśród nas
- cud to znak, dzieło Boga → sam Bóg działa w JX
– w ST Ps 74,9 psalmista użala się „nie ma znaków od Boga i nie ma
proroka” → a tu w JX „Bóg nawiedził lud swój”
* rozeszła się wieść – opowiadanie jest słowem, które wzbudza wiarę
→ tak uwierzył setnik słysząc o JX
Łk opisuje to wydarzenie pragnąc wzbudzić w czytelniku wiarę jaką posiadał setnik
My nie możemy spotykać JX osobiście, ale możemy Go spotykać w mocy Jego słowa