Interpretacja KE w sprawie mieszkalnictwa
Transkrypt
Interpretacja KE w sprawie mieszkalnictwa
PoniŜej Instytucja Zarządzająca przedstawia stanowisko Komisji Europejskiej w sprawie kwalifikowalności niektórych działań w zakresie mieszkalnictwa. 1. Po pierwsze, naleŜy podkreślić, Ŝe następujące ustępy nie odnoszą się do działań w zakresie mieszkalnictwa na rzecz Romów i innych zmarginalizowanych społeczności. Są to konkretne działania określone w art. 7 ust. 2 lit. b i art. 7 ust. 2a rozporządzenia EFRR, słuŜące integracji tych społeczności z ogółem społeczeństwa. W tym celu konieczne jest, aby działania w zakresie mieszkalnictwa (renowacja lub zamiana) odbywały się w ramach „zintegrowanego podejścia” (które obejmuje takŜe działania na obszarze zatrudnienia, edukacji, zdrowia itp.) ze szczególnym uwzględnieniem integracji przestrzennej. Oprócz mieszkalnictwa dla zmarginalizowanych społeczności, EFRR moŜe udzielać wsparcia w sektorze mieszkalnictwa w zakresie: (a) działań poprawiających efektywność energetyczną i wspierających uŜycie energii odnawialnej, dalej zwanych „działaniami EE+RES” (art. 7 ust. 1a rozporządzenia EFRR) oraz (b) ograniczonej liczby pozostałych działań w sektorze mieszkalnictwa, wyłącznie w przypadku państw członkowskich UE-12, w tym Polski (art. 7 ust. 2 i art. 7 ust. 2a rozporządzenia EFRR). 2. Reguły kwalifikowalności w przypadku mieszkalnictwa mają zastosowanie niezaleŜnie od formy działania: art. 7 ust. 1a, 2 i 2a rozporządzenia EFRR nie dokonują rozróŜnienia w zakresie form działania. Co za tym idzie, identyczne reguły kwalifikowalności mają zastosowanie w przypadku dotacji, jak równieŜ w przypadku działań wspieranych przez instrumenty inŜynierii finansowej, takich jak JESSICA lub inne typy funduszy przeznaczonych na rozwój obszarów miejskich. 3. Definicja « mieszkalnictwa » powinna zostać nadana przez właściwe organy krajowe na podstawie odpowiedniego prawodawstwa UE i krajowego. Niemniej jednak kwalifikowalność działań w zakresie mieszkalnictwa objętych EFRR reguluje wyłącznie art. 7 rozporządzenia EFRR. W szczególności: a) W przypadku działań EE+RES kwalifikowalne kategorie mieszkalnictwa stanowią kategorie określone przez krajowe reguły kwalifikowalności. Jako Ŝe art. 7 ust. 1a nie dokonuje Ŝadnego rozróŜnienia, z zastrzeŜeniem krajowych reguł kwalifikowalności, działania EE+RES w sektorze mieszkalnictwa mogą mieć miejsce w wielorodzinnych budynkach mieszkalnych lub w samodzielnych domach, w częściach wspólnych lub prywatnych budynku, na obszarach miejskich lub wiejskich. Jest jednak waŜne, zgodnie z wymogami art. 7 ust. 1a rozporządzenia EFRR, aby definicja kategorii kwalifikowalnych mieszkalnictwa wspierała spójność społeczną. b) Działania państw członkowskich UE-12 w zakresie mieszkalnictwa, inne niŜ EE+RES, na podstawie art. 7 ust. 2a rozporządzenia EFRR, mogą być wspierane wyłącznie w przypadku, gdy odbywają się na terenach miejskich, w ramach zintegrowanego podejścia urbanistycznego, na obszarach doświadczających fizycznej degradacji i wykluczenia społecznego lub zagroŜonych tymi zjawiskami (obszary naleŜy określić na podstawie kryteriów wymienionych w art. 47 ust. 1 rozporządzenia wdraŜającego Komisji). Działania mogą być podejmowane zarówno w zakresie renowacji wspólnych części istniejących wielorodzinnych budynków mieszkalnych lub w zakresie renowacji i zmiany przeznaczenia istniejących budynków będących własnością organów publicznych lub podmiotów typu non-profit, w celu przekształcenia tych budynków w budynki mieszkalne przeznaczone do uŜytku dla gospodarstw domowych o niskich dochodach lub osób o szczególnych potrzebach (dla celów zwięzłości, dalej zwane „mieszkalnictwem socjalnym”). Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego 4. EFRR nie obejmuje wsparciem budowy nowych domów lub rozbudowy domów juŜ istniejących. W rzeczywistości przepisy art. 7 ust. 1a, 2 i 2a rozporządzenia EFRR mają zastosowanie wyłącznie do istniejących budynków mieszkalnych. Przepisy te przyjęto w celu polepszenia jakości Ŝycia mieszkańców i charakterystyki energetycznej istniejących zasobów mieszkaniowych oraz niepodejmowania działań wspierających budowę nowych domów lub rozbudowy powierzchni mieszkalnych domów juŜ istniejących. Zatem, przekształcenie np. poddaszy w mieszkania nie powinno kwalifikować się do objęcia wsparciem EFRR, chyba Ŝe przekształcenie to stanowi część szerszych działań zmieniających przeznaczenie istniejących budynków stanowiących własność publiczną w celu zapewnienia mieszkań socjalnych. 5. W przypadku budynków o mieszanym przeznaczeniu (np. wielorodzinny budynek mieszkalny ze znajdującymi się na parterze sklepami) EFRR moŜe wspierać element „mieszkaniowy” działań, podczas gdy budŜet państwa (w ramach moŜliwości, razem z EFRR, np. na podstawie programu pomocy państwa na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw, współfinansowanego takŜe przez EFRR) moŜe wspierać składnik „niemieszkaniowy" tych działań. 6. Zamiar przekształcenia w mieszkania socjalne (np. mieszkania na poddaszach) jedynie pewnych części budynków stanowiących własność publiczną. Brzmienie art. 7 ust. 2a rozporządzenia EFRR: „zmiana przeznaczenia istniejących budynków (...) w budynki mieszkalne” sugeruje, Ŝe zmiana ta odnosi się do całości budynku, a nie jedynie do jego części. Mieszkalnictwo socjalne stanowi jednak kwestię, którą naleŜy rozpatrywać równieŜ w kontekście prawodawstwa krajowego. Przykładowo, jeŜeli prawodawstwo krajowe na to zezwala, nie moŜna wykluczyć przekształcenia duŜego budynku będącego własnością publiczną częściowo w mieszkania socjalne, a częściowo w miejsca świadczenia usług publicznych, biura, sklepy itp. Niemniej jednak w procesie podejmowania decyzji dotyczących działań w zakresie „mieszkalnictwa socjalnego” w danym kontekście waŜne jest zapewnienie przyzwoitych warunków mieszkalnych i jakości Ŝycia mieszkańców (w tym ich bezpieczeństwa). W tym kontekście, celem uniknięcia ich napiętnowania i wykluczenia naleŜy zastosować szczególne środki. Ten rodzaj działania powinien ponadto stanowić część zintegrowanego podejścia urbanistycznego. W podanym przykładzie EFRR moŜe, na podstawie art. 7 ust. 2a, wspierać przekształcanie budynków stanowiących własność publiczną w części dotyczącej „mieszkalnictwa socjalnego”. 7. Wreszcie, naleŜy przypomnieć, Ŝe kwalifikowalność działań w zakresie mieszkalnictwa w kontekście EFRR stanowi wyjątek. Zatem zastosowanie odpowiednich przepisów wymaga ostroŜnego podejścia, celem uniknięcia nieprawidłowości i niewłaściwego zastosowania reguł. Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego