Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 – 2015
Transkrypt
Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 – 2015
Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 Załącznik do Uchwały Nr XXXII /194/09 Rady Gminy Domaniewice z dnia 16 grudnia 2009 r. GMINA DOMANIEWICE Plan odnowy miejscowości Domaniewice na lata 2009 – 2015 Grudzień 2009 r. 1 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 WSTĘP Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 – 2015 stanowi dokument, którego celem jest przedstawienie strategii rozwoju wsi zmierzającej do rozwoju oraz poprawy warunków życia mieszkańców. Odnowa wsi i rozwój obszarów wiejskich jest jednym z priorytetowych zadań objętych pomocą finansową udzielaną przez Unię Europejską w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. W przygotowaniu dokumentu oraz jego konsultacjach uczestniczyli: 1. Zespół zadaniowy ds. przygotowania Planu z ramienia Urzędu Gminy w Domaniewicach: - Mirosław Grzegorz Redzisz – Wójt Gminy Domaniewice - Zofia Sut – Sekretarz Gminy - Alicja Barbara Szymajda – Skarbnik Gminy - Małgorzata Trojanowska – Młodszy Referent 2. Przedstawiciele wsi Domaniewice: - Mirosław Sut – Radny Rady Gminy Domaniewice - Wójcik Jerzy – Radny Rady Gminy Domaniewice - Kwestarz Jan – Radny Rady Gminy Domaniewice - Włostek Jan – Radny Rady Gminy Domaniewice - Rynkiewicz Przemysław – Sołtys wsi Domaniewice - Baleja Wiesław – Członek Rady Sołeckiej - Murawski Mirosław – Naczelnik Ochotniczej Straży Pożarnej - Redzisz Danuta – Przewodnicząca Koła Gospodyń Wiejskich w Domaniewicach - Kujawiak Anna – Członkini Koła Gospodyń Wiejskich w Domaniewicach - Szymajda Mieczysław- Nauczyciel , Trener UKS „Błyskawica” w Domaniewicach 2 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 Dokument ten został poddany ocenie mieszkańców, a następnie uchwalony przez Zebranie Wiejskie Uchwałą Nr 1/09 z dnia 15 grudnia 2009 r. Fundamentalną jego część stanowi opis zasobów wsi i tkwiącego w niej możliwości i zdolności organizacyjnych mieszkańców. Na tej podstawie przeprowadzona została analiza słabych i mocnych stron miejscowości oraz analiza szans i zagrożeń. Pozwoliła ona na określenie kierunków rozwoju miejscowości, nakreślenie priorytetów oraz wyszczególnienie działań, które będą w ich ramach realizowane. Domaniewice przede wszystkim pełnią funkcje centrum gminy Domaniewice z uwagi na dobre położenie komunikacyjne oraz siedzibę władz gminy i usytuowanie podstawowych instytucji. Tu również znajdują się obiekty sakralne: Sanktuarium oraz Kościół parafialny (obszar administracyjny gminy oraz parafii jest bardzo zbliżony). Nie bez znaczenia jest również funkcja mieszkalno – rolnicza tej miejscowości, z dużym zasobem „osiedlowego” budownictwa jednorodzinnego. Działania określone w Planie Odnowy Miejscowości wpływać będą na poprawę jakości życia na obszarze wiejskim przez zaspokojenie społecznych , kulturalnych oraz sportowo -rekreacyjnych potrzeb mieszkańców . Umożliwią rozwój tożsamości społeczności wiejskiej, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszaru. Mieszkańcy w pierwszej kolejności pragną uczynić wieś miejscem atrakcyjnym do zamieszkania, funkcjonalnym, pełnym lokalnego kolorytu, dającym możliwość kultywowania tradycji i umożliwiającym stworzenie prawdziwej wspólnoty. Zapisy „Planu Odnowy Miejscowości Domaniewice ” są spójne z Narodową Strategią Spójności, Strategią Rozwoju Obszarów Wiejskich i Rolnictwa na lata 2007-2013, ze Strategią Rozwoju Województwa Łódzkiego 2007-2020, Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Domaniewice oraz Planem Rozwoju Lokalnego Gminy Domaniewice na lata 2008-2015. 3 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 1. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI DOMANIEWICE 1.1.Położenie miejscowości, przynależność administracyjna Miejscowość Domaniewice położona jest w centralnej Polsce w północno – wschodniej części województwa łódzkiego, w południowo – zachodniej części powiatu łowickiego, w centralnej części gminy Domaniewice, w odległości ok. 90 km od Warszawy i 35 km od Łodzi. Jest jednym z dwunastu sołectw wyodrębnionych w podziale administracyjnym gminy Domaniewice. Sołectwo jak i gmina zlokalizowana jest w paśmie rozwoju osadnictwa – Łowicz – Głowno Stryków – Łódź w odległości 15 km od siedziby powiatu łowickiego - miasta Łowicza. Od południowego - wschodu gmina Domaniewice sąsiaduje z gminą Łyszkowice, od południowego - zachodu z gminą Głowno, a od północnego - zachodu – z gminą Bielawy natomiast od północnego - wschodu z gminą Łowicz . 1.2. Powierzchnia Domaniewice zajmują powierzchnię 1062,9 ha, co stanowi 12,3 % ogólnej powierzchni gminy. Największy odsetek użytków rolnych znajduje się w południowo - zachodniej części gminy, między innymi w miejscowości Domaniewice, powierzchnie terenów leśnych zajmują 12,8 % ogólnego obszaru.. 4 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 Tabela 1. Struktura gruntów w Domaniewicach Obręby Pow. ogółem Użytki rolne Lasy i grunty Pozostałe (ha) 1062,9 (%) 79,2 leśne (%) 12,6 grunty(%) 8,2 ewidencyjne Domaniewice Źródło: Program Ochrony Środowiska dla Gminy Domaniewice. 1.3 Ludność Wieś zamieszkuje 1188 osób według stanu na 30.11.2009 r. Analizując dane na poniższym wykresie należy stwierdzić, że liczba ludności na terenie Domaniewic ma tendencję wzrostową , co należy tłumaczyć budową i zasiedlaniem nowych mieszkań w obrębie osiedli jednorodzinnych. 1200 1180 1160 1140 1120 1100 1080 1060 2004r. 2005r. 2006r. 2007r. 2008r. 2009r. Dane Urzędu Gminy Płeć mieszkańców Domaniewic M ężczyźni; 48,99% Kobiety; 51,01% Kobiety Mężczyźni Dane Urzędu Gminy 5 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 Struktura aktywności zawodowej wg płci przedstawia się następująco: Tabela 2 Aktywność zawodowa mieszkańców Domaniewic Wiek Stan na 2009 Liczba osób Ogółem 1188 Wiek przedprodukcyjny Kobiety Mężczyźni do 18 lat 123 237 Wiek produkcyjny Kobiety Mężczyźni Wiek poprodukcyjny Kobiety Mężczyźni do 18 lat 18 – 59 lat 18 – 64 lat powyżej 60 lat powyżej 65 lat 114 377 418 106 50 795 156 Dane Urzędu Gminy Z powyższych danych wynika, że większość osób zamieszkujących Domaniewice jest w wieku produkcyjnym, wchodzącym na rynek pracy. Toteż jednym z podstawowych kierunków działań powinno być dążenie do podnoszenia jakości zasobów ludzkich na terenach wiejskich, poprzez zwiększenie szans młodych ludzi na zdobycie dobrego wykształcenia, adekwatnego do potrzeb rynku pracy. Dodatkowym problemem jest niski poziom wykształcenia mieszkańców, oraz niedostosowanie kwalifikacji zawodowych do potrzeb pracodawców. Mieszkańcy posiadają w większości zawodowe i średnie wykształcenie. Tabela 3 Struktura wykształcenia mieszkańców Domaniewic od 18 roku życia Wykształcenie Wyższe Średnie Zawodowe Gimnazjalne Podstawowe i nieukończone podstawowe Liczba osób 126 295 307 42 181 W Powiatowym Urzędzie Pracy w Łowiczu zarejestrowanych jest 38 osób, w tym 24 kobiety , z czego 14 osób długotrwale bezrobotnych, w tym 9 kobiet. Natomiast z pomocy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej korzysta 20 osób, w tym 11 kobiet. 6 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 1.4. Historia miejscowości Historia za panowania miejscowości ostatniego z Domaniewice dynastii rozpoczyna Piastów – króla się w Kazimierza roku 1357; Wielkiego, a z inicjatywy ówczesnego arcybiskupa – metropolity gnieźnieńskiego, Jarosława Bogorii – Skotnickiego zostało ustanowione sołectwo w Domaniewicach Pierwsze udokumentowane informacje o miejscowości Domaniewice pochodzą z 2 marca 1522 roku. Za arcybiskupa Jana Łaskiego sołectwo zostało wcielone do parafii Domaniewice. Obszar gminy to ziemie należące do historycznego Mazowsza. Pierwszymi ich właścicielami byli książęta mazowieccy. W XII wieku ziemiami tymi władali arcybiskupi gnieźnieńscy, a później prymasi Polski, co trwało do końca XVII wieku. Wieś Domaniewice należała do dóbr stołowych arcybiskupów gnieźnieńskich, rezydujących w pobliskim Łowiczu. W 1357 r. arcybiskup Jarosław Skotnicki osadził je na prawie niemieckim. W XIX wieku, po kasacji dóbr kościelnych, Domaniewice należały do ekonomii łyszkowickiej, a administracyjnie do gminy Dąbkowice. Ziemie te wchodziły w skład Księstwa Łowickiego, które wyróżniało się odmiennością społeczną, gospodarczą oraz kulturową od terenów przyległych - większa zamożność społeczności zamieszkującej tereny Księstwa, odmienność struktur osadniczych w wyniku zmian uwłaszczeniowych itp. 1.5. Struktura przestrzenna Zabudowa miejscowości Domaniewice ma charakter różnorodny, częściowo zwarty jednostronny wzdłuż głównej drogi powiatowej oraz dróg gminnych, częściowo zaś szczególnie w części centralnej zabudowa ta jest uwarunkowana „ osiedlowym” budownictwem jednorodzinnym dwustronnym oraz budownictwem wielorodzinnym. W Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania obszar miejscowości przeznaczony został do zabudowy zagrodowej z dopuszczeniem zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z obiektami użyteczności publicznej, produkcyjnej, obsługi komunikacji samochodowej i zaplecza technicznego motoryzacji oraz w części centralnej do zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej. 7 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 Brak jest miejsc i przestrzeni publicznej takich jak: place zabaw, wielofunkcyjne obiekty sportowo – rekreacyjne , świetlice wiejskie. Z ogólnodostępnych obiektów wymienić należy Gminny Ośrodek Kultury, boisko piłkarskie, sale gimnastyczne w Szkole Podstawowej i Gimnazjum Publicznym. Obiekty te stanowią własność Gminy Domaniewice. W Gminnym Ośrodku Kultury znajduje się Biblioteka Publiczna, sala widowiskowa, sale zajęć tematycznych, pracownia komputerowa. Boisko piłkarskie oraz sale gimnastyczne są w dość dobrym stanie technicznym z podstawowym wyposażeniem sportowym. Jest to jednak niewystarczający zasób obiektów sportowo -rekreacyjnych w porównaniu do potrzeb i oczekiwań zarówno społeczności Domaniewic jak i pozostałych mieszkańców gminy , w tym dzieci i młodzieży szkolnej. Brak również wystarczającej ilości parkingów dla użytkowników obiektów sportowo- rekreacyjnych, które jednocześnie mogłyby być wykorzystywane do obsługi wiernych i pielgrzymów odwiedzających położone w sąsiedztwie Sanktuarium. W Domaniewicach znajdują się obiekty użyteczności publicznej i instytucje zapewniające podstawowe potrzeby mieszkańców jako wspólnoty samorządowej. Gmina posiada na terenie sołectwa własność terenów o powierzchni 28,78ha – tereny pod budynkami użyteczności publicznej, tereny pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne i usługi, grunty rolne w dzierżawie. 2. INWENTARYZACJA ZASOBÓW Do zasobów możemy zaliczyć wszystkie elementy materialne i niematerialne miejscowości oraz otaczającego ją obszaru, które mogą zostać wykorzystane do rozwoju miejscowości. Analizę zasobów sołectwa przeprowadzono na podstawie danych statystycznych oraz informacji zgromadzonej przez mieszkańców podczas organizowanych zebrań wiejskich. 2.1. Zasoby przyrodnicze 8 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 Wieś Domaniewice położona jest na Wyżynie Zachodnio – Łódzkiej. Budowa geologiczna (od 30 m charakteryzuje się zmienną miąższością utworów czwartorzędowych do 70 m) oraz utworami lodowcowymi i wodnolodowcowymi w postaci glin zwałowych, piasków i żwirów. Okoliczne Wzgórza Domaniewickie, tworzące zalesiony grzbiet składają się z trzech wałów (Domaniewicki - 178m n.p.m, Rogoziński – 119 m n.p.m. i Dąbkowicki – 117 m n.p.m.), zbudowanych ze żwirów i piasków osadzonych tutaj w czasie zlodowacenia środkowoeuropejskiego. Lasy porastające Wał Domaniewicki i Wał Rogoziński, stanowią typowe monokultury sosnowe z domieszką brzozy, czasem osiki, lasy pierwszych nasadzeń gruntów porolnych Krajobraz Domaniewic jest charakterystyczny dla obszarów wiejskich - mocno przekształcony, głównie w wyniku prowadzenia intensywnych upraw polowych oraz zabudowy obiektami użyteczności publicznej i obsługi ludności oraz budownictwa wielorodzinnego i jednorodzinnego szczególnie w centralnej części. Zieleń występująca na terenie Domaniewic obejmuje niewielką liczbę parków, skwerów, cmentarzy, zieleni przyulicznej. W centrum wsi znajduje się niewielki park wzdłuż granicy z zabytkową częścią wsi, a z drugiej strony odgraniczony korytem rzeki Kalinówki. Jest to teren równinny z niewielkimi przewyższeniami pochodzenia antropogenicznego. Drzewostan parku stanowią gatunki liściaste. Wśród drzew przeważają egzemplarze wierzby białej, topoli, jesionu wyniosłego i pensylwańskiego, z niewielką domieszką wiązu szypułkowego, wierzby płaczącej, dębu szypułkowego, klonu srebrzystego, lipy szerokolistnej oraz topoli czarnej . W warstwie krzewów przeważają bez czarny i dereń biały. W niewielkich ilościach występuje śnieguliczka biała i dereń rozłogowy. W zabudowie jednorodzinnej dominują ogrody kwiatowe i warzywne, natomiast w zabudowie wielorodzinnej powierzchnie trawiaste z nasadzeniami drzew o charakterze parkowym takimi jak robinia, klon, tuje, jesion, wiąz. Większe skupiska zieleni znajduję się również na cmentarzach: przykościelnym przy kaplicy p.w. Narodzenia N.M.P. , przykościelnym przy kościele p.w. św. Bartłomieja Apostoła, grzebalnym Parafii p.w. św. Bartłomieja w Domaniewicach Fauna i flora jest w znacznym stopniu zorganizowana i kontrolowana przez człowieka, tak samo jak gleby (melioracje i nawożenie), obszary polne, leśne i łąkowe. 9 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 W podziale na klasy bonitacyjne gleb będących użytkami rolnymi przedstawia poniższa tabela. Tabela4 . Charakterystyka bonitacji gleb w Domaniewicach Obręby Pow. Użytki rolne według klas bonitacyjnych ewidencyjne użytk. III % ha 26,3 221,3 roln. gruntów) IV(według ewidencji V VI % ha % ha % ha VIz % ha 0,5 4,8 (ha) Domaniewice 841,8 37,4 315,0 22,0 184,9 13,8 115,8 Źródło: Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Domaniewice. Klasa III i IV występuje na ponad połowie użytków rolnych. Gleby klasy V nieco słabszej, występują na ok. 22 % powierzchni użytków rolnych. Gleby najsłabsze, klas VI i VIz to niski kompleks żytni słaby i żytni bardzo słaby, występują na ok.14 % powierzchni. Warunki klimatyczne panujące na obszarze Domaniewic jak i gminy określa się jako względnie korzystne w zakresie potrzeb gospodarczych i sprzyjające rozwojowi. Klimat wykazuje następujące cechy: - średnioroczna suma opadów atmosferycznych w przedziale od 550 mm do 600 mm, - duża częstotliwość występowania ciągów bezopadowych (okresów posusznych), - duża częstotliwość występowania dni z pogodą bardzo ciepłą, pochmurną, bez opadu, - mała częstotliwość występowania dni z pogodą umiarkowanie ciepłą, dni z dużym zachmurzeniem i dni z opadem, - średnia częstotliwość występowania dni z przymrozkami – bardzo chłodną oraz umiarkowanie 2.2. Dziedzictwo kulturowe 10 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 Obszar Domaniewic zaliczany jest do łowickiej kultury. Ziemia Łowicka znajduje się na terenie byłego Księstwa Łowickiego, zamieszkanego przez Księżaków Łowickich. Cechuje ją bogactwo zabytków i dóbr kultury materialnej, bogatymi walorami etnograficznymi. Na terenie Domaniewic znajdują się obiekty kultury objęte ochroną prawną : Kaplica p. w. Narodzenia NMP – Sanktuarium (nr rej.: 99-VI-8 z 29.03.196 oraz 112/104 z 15.08.1967). Kaplica została wzniesiona w latach 1631-1633 z fundacji mieszczan krakowskich Jakuba i Wojciecha Celestów, a w roku 1795 rozbudowana o kruchtę. Prezentuje styl wczesnobarokowy. Kaplica założona jest na planie zbliżonym do kwadratu o ściętych narożach od strony południowej i zachodniej. Przy niej od strony południowo wschodniej znajduje się apsyda, zamknięta półkoliście. Do niej z kolei, od południowego zachodu dostawiona została prostokątna zakrystia. W narożach nawy, od południa i zachodu usytuowane są wieżyczki. Na osi elewacji zachodniej znajduje się kruchta o zaokrąglonych narożach. Bryła kaplicy jest rozczłonkowana, z akcentami cebulastych hełmów, z sięgającymi wysokości korpusu wieżyczkami i wyraźnie zaakcentowana kopułą. Niższe przybudówki kryta półkopułą apsyda, zakrystia – dachem pulpitowym, a kruchta – dachem dwuspadowym. Wystrój wnętrza kaplicy jest rokokowy. Na chórze znajduje się oryginalny instrument organowy w kształcie orła z rozpostartymi skrzydłami (z połowy XVIII w.). Przy kaplicy zlokalizowany jest cmentarz przykościelny, który również (wraz z ogrodzeniem) został wpisany do rejestru zabytków województwa Łódzkiego (nr rej.: 949 A z 30.12.1993). Powierzchnia cmentarza wynosi 0,09 ha. Jego kształt jest prostokątny z kaplicą w centrum. Cmentarz ogrodzony jest murem (z początków XIX w., przebudowany pod koniec XIX w.) z otworami bramowymi na osiach. Przy Kaplicy usytuowany jest plac pielgrzymi z pomnikiem Prymasa Tysiąclecia – Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Wartości kulturowe prezentują ponadto następujące obiekty: Dworzec kolejowy 11 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 Powstał prawdopodobnie na początku XX w., według projektu Czesława Domaniewskiego - architekta i budowniczego szeregu dworców kolejowych (np. w Łodzi „Łódź Kaliska”, Warszawie i w Kaliszu). Modernistyczny dworzec, funkcjonalnie dzieli się na część dworcową i na część mieszkalną. Część dworcowa jest parterowa, natomiast mieszkalna – piętrowa. Elewacje ozdobione są gzymsami: kordonowym i koronującym, ceglanym, z ząbkowanym fryzem. Narożniki oraz przedziały między otworami części piętrowej budynku, akcentują pionowe pasy lizeń. Elewacje są symetryczne: od południa i północy – siedmioosiowe, wschodnia i zachodnia – jednoosiowe. Kościół p.w. św. Bartłomieja Apostoła wraz z cmentarzem przykościelnym Założenie kościelne usytuowane jest na wzgórzu, w części zachodniej wsi, bezpośrednio po północnej stronie drogi do Łodzi. Pierwotny kościół z połowy XIV w. i następny z 1525 r. usytuowane były nieopodal obecnej lokalizacji (po drugiej stronie w/w drogi). Obecny kościół wybudowano w 1919 r. według projektu arch. Józefa Piusa Dziekońskiego. W Kościele znajduje się tablica upamiętniająca Ks. Dominika Weszkę oraz Cichociemnych, uczestników zrzutów lotniczych z okresu II wojny światowej. Cmentarz ma kształt wydłużonego na osi wschód – zachód wieloboku, z kościołem w centrum. Ogrodzony jest murem z otworami bramowymi. W jego obrębie licznie występuje starodrzew (lipy, kasztanowce, jesiony, akacje, klony). Cmentarz grzebalny Parafii p. w. św. Bartłomieja Zajmuje on powierzchnię około 2,6 ha, a położony jest na północny - wschód od lokalizacji kościoła. Ogrodzony jest murem. Najstarsze zachowane nagrobki pochodzą z drugiej połowy XIX w. W obrębie cmentarza znajduje się grób zbiorowy poległych w latach 1939 - 1945. Licznie występuje starodrzew (różne gatunki liściaste i iglaste). Cmentarzysko pogańskie odsłonięte w czasie budowy toru kolei żelaznej warszawsko – kaliskiej (lata 1900- 1902). 12 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 Elementem wyróżniającym Domaniewice jest wciąż kultywowanie tradycji ludowej, kultury i folkloru. Wśród mieszkańców występują liczni twórcy ludowi zajmujący się hafciarstwem, szydełkowaniem, wycinankarstwem, malarstwem oraz kultywowaniem strój i pieśni ludowych. Można również spotkać rzemieślników zajmujących się starą profesją niezbędną na wsi tj. kowal, stolarz, cieśla, murarz. Biorą oni czynny udział w wystawach, festynach ludowych zarówno gminnych jak i regionalnych. Na obszarze Domaniewic prężnie działa miejscowe Koło Gospodyń Wiejskich które przez swoją działalność pragnie podtrzymywać i przekazywać dziedzictwo kulturowe młodszym pokoleniom. W Gminnym Ośrodku Kultury działa Zespół Pieśni i Tańca „ Kalina”, który ma w swoim repertuarze tańce i pieśni regionu łowickiego , jak również innych regionów Polski – Podkarpacie, Żywiec, Sudety, Kraków. Zespół bierze udział w imprezach lokalnych oraz w przeglądach i festiwalach o zasięgu wojewódzkim, krajowym oraz zagranica. 2.3. Obiekty i tereny W Domaniewicach znajdują się obiekty użyteczności publicznej i instytucje zapewniające podstawowe potrzeby mieszkańców jako wspólnoty samorządowej oraz zakłady pracy : Urząd Gminy, wspomniane już Szkoła Podstawowa z Punktem Przedszkolnym, Gimnazjum Publiczne i Gminny Ośrodek Kultury, ponadto Przedszkole Niepubliczne Sióstr Pasjonistek, Strażnica OSP, Bank Spółdzielczy, Poczta, Zakład Opieki Zdrowotnej, Apteka. We wsi zlokalizowane są obiekty architektury ludowej – przydrożne kapliczki i krzyże, które są w dobrym stanie ponieważ regularnie odnawiane są przez mieszkańców sołectwa. Tereny zielone opisano w pkt.2.1 Zasoby przyrodnicze. Brak rynków i ścieżek rowerowych. Przebiega tu szlak historyczny Polski Walczącej, obecnie nieoznakowany. 2.4. Infrastruktura społeczna Obiekty użyteczności publicznej, instytucje i zakłady zapewniające dostęp do podstawowych usług mieszkańców to : Urząd Gminy, Bank Spółdzielczy, Poczta, Zakład Opieki Zdrowotnej, Apteka, 13 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 Obiekty infrastruktury społecznej to Gminny Ośrodek Kultury wraz z Biblioteką Publiczną. W GOK znajduje się sala widowiskowa , sala komputerowa oraz sale zajęć plastycznych, fotograficznych i wystawowe oraz kuchnia, z której korzysta również Koło Gospodyń Wiejskich. Biblioteka zawiera zasób 18172 woluminów, posiada wyodrębnioną czytelnię. W Domaniewicach funkcjonuje sześcioklasowa Szkoła Podstawowa wraz z Punktem Przedszkolnym oraz Gimnazjum Publiczne. Obie szkoły wyposażone są w sale gimnastyczne, w tym pełnowymiarowa sala gimnastyczna w Gimnazjum Publicznym. Dostępne jest również boisko piłkarskie. W okresie zimowym na terenie Szkoły Podstawowej wylewane jest lodowisko. 2.5. Infrastruktura techniczna Każde gospodarstwo domowe korzysta z sieci elektrycznej i wodociągowej. Miejscowość jest również wyposażona w infrastrukturę telekomunikacyjną z dostępem do Internetu. W sołectwie funkcjonuje Oczyszczalnia Ścieków o przepustowości 220 m3/dobę. Sieć kanalizacyjna jest o długości 9,8 km z podłączeniem 180 przykanalików sanitarnych, w tym ok. 220 gospodarstw domowych. Obecnie trwa rozbudowa sieci. .Brak sieci gazowej, ogrzewanie w większości tradycyjne, węglowe. Instytucje publiczne (Urząd Gminy, szkoły) oraz niewielka ilość posesji prywatnych ogrzewane systemem olejowym. Na terenie prowadzona jest zorganizowana selektywna zbiórka odpadów przez firmę EKO SERWIS z Kutna. Przez teren wsi przebiega droga krajowa Nr 14 Łódź -Łowicz- Warszawa (dł. 9,6 km), drogi powiatowe asfaltowe Krępa – Domaniewice - Albinów (dł. 5,5 km), Domaniewice- Strzebieszew (2,0 km), Domaniewice – Skaratki (Dł. 1,5 km) a także drogi gminne 105104 E Domaniewice, ul. Stara Wieś (dł. 0,8 km), 105107 E Domaniewice – Krępa (dł. 1,0 km): pozostałe drogi osiedlowe i gruntowe o dł. ok. 5 km. Drogi służą mieszkańcom jako dojazd do istniejących siedlisk oraz umożliwiają korzystanie z komunikacji publicznej. W odległości 7 km w miejscowości Łyszkowice projektowany jest zjazd z Autostrady A-1. 2.6. Gospodarka i rolnictwo Domaniewice to miejscowość dobrze rozwinięta gospodarczo z dużą funkcją rolniczą. Główne uprawy to między innymi zboża, trawy, kukurydza w mniejszym stopniu warzywa i owoce. Produkcja zwierzęca to w głównej mierze bydło oraz trzoda chlewna. Mieszkańcy 14 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 utrzymują się przede wszystkim z pracy we własnych gospodarstwach rolnych, ale także pracują w sektorze pozarolniczym – 56 osób prowadzi własną działalność gospodarczą według stanu na 30.11.2009 r. Dla wielu ludzi źródłem utrzymania jest praca w Łodzi, Łowiczu i Głownie jak również w zakładach pracy na terenie gminy , w tym: Urząd Gminy, szkoły, Bank Spółdzielczy, Poczta, Restauracja, Spółdzielnia Kółek Rolniczych, sektor przedsiębiorców prywatnych (sklepy, zakłady krawieckie, usługi samochodowe, materiały budowlane) 2.7. Kapitał społeczny i ludzki Mieszkańcy Domaniewic to osoby aktywne, związane z miejscem zamieszkania, otwarte na nowe możliwości i rozwiązania. Jak pokazuje historia współpraca z władzami samorządowymi pozwoliła na zrealizowanie ważnych dla wsi przedsięwzięć, których powodzenie było wynikiem działania opartego na partnerstwie. Mieszkańcy mają nadzieje, że dzięki dalszej współpracy naturalne atuty wsi zostaną wykorzystane w celu ożywienia i rozwoju życia kulturalno -społecznego miejscowości. Od 1958 roku intensywnie działa Koło Gospodyń Wiejskich, które obecnie liczy 30 kobiet. Członkinie organizują pokazy kulinarne, wyjazdy do teatru, organizują ostatki, wigilie by mieszkańcy mogli wspólnie się integrować. Natomiast Ochotnicza Straż Pożarna powstała w 1912 roku, w tej chwili liczy 67 osób, w tym ponad połowa to ludzie młodzi do 25 roku życia. Głównym założeniem Straży jest walka z żywiołem, praca społeczna ale również podtrzymywanie i zachęcanie młodzieży do kultywowania tradycji. W miejscowości działa Rada Sołecka oraz 3 osoby należą do Rady Parafialnej. Dzieci i młodzież realizują swoje zainteresowania w klubach sportowych: Vagat (sekcja piłkarska), Asik (sekcja siatkarska), Błyskawica (sekcja lekkoatletyczna i schort – tracku). Dzieci i młodzież osiągają bardzo wysokie wyniki sportowe, szczególnie w zakresie lekkiej atletyki i schort – tracku , również w klasyfikacji krajowej. Działa również Stowarzyszenie na rzecz rozwoju Gminy Domaniewice. Przy wspólnym zaangażowaniu podmiotów organizowane są spotkania mieszkańców, zabawy okolicznościowe, imprezy, np.: zawody strażackie, zawody sportowe, opłatek, dzień dziecka, sylwestry. 15 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 3. OCENA MOCNYCH I SŁABYCH STRON MIEJSCOWOŚCI DOMANIEWICE Technika analityczna SWOT polega na diagnozie wewnętrznych i zewnętrznych uwarunkowań rozwoju miejscowości poprzez określenie jej słabych i mocnych stron oraz pozytywnych i negatywnych czynników mających lub mogących mieć wpływ na obecną i przyszłą pozycję. Bezpośredni wpływ na czynniki wewnętrzne mają władze samorządowe, mieszkańcy oraz wszystkie podmioty działające lokalnie. Wśród nich wyróżnia się „mocne i słabe strony”. Mocne strony: - położenie wsi – siedziba gminy Domaniewice oraz bliskość miasta powiatowego - Łowicza; - rozbudowa miejscowości – powstające nowe domy mieszkalne - czyste powietrze - pielęgnowanie kultury łowickiej; - długie tradycje rolnicze; - sieć wodociągowa; - sieć kanalizacyjna; - sieć energetyczna; - sieć telefonów stacjonarnych; - brak uciążliwego przemysłu; - bezpieczna okolica; - bliskie położenie drogi krajowej oraz dróg powiatowych; - dobra infrastruktura edukacyjna i instytucjonalna - wzrost atrakcyjności turystycznej, Słabe strony: - zróżnicowany poziom techniczny rolnictwa; - pasywność społeczeństwa; - mała aktywność ekonomiczna mieszkańców; - brak wystarczającej infrastruktury sportowej i rekreacyjno- wypoczynkowej; 16 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 - brak współpracy między mieszkańców; - brak możliwości aktywnego rozwoju mieszkańców w dziedzinie kultury; - brak placu zabaw, świetlicy; - brak szlaków pieszych i elementów małej infrastruktury turystycznej (wiaty, miejsca na ogniska); - słabo rozwinięta działalność pozarolnicza; - nierozwinięty sektor usług turystycznych; - zbyt mała sieć oświetlenia ulicznego - brak wystarczającej ilości parkingów Szanse: - budowa wielofunkcyjnego obiektu sportowego z placem zabaw, - większa dostępność do środków zewnętrznych , - wstąpienie Polski do Unii Europejskiej; - dopłaty bezpośrednie dla rolnictwa; - rozwój agroturystyki - możliwość ubiegania się o środki finansowe funduszy strukturalnych; - napływ zagranicznych inwestycji do województwa; - wzrost znaczenia ekologii; - ucieczka ludzi z miasta na wieś; Zagrożenia: - „ucieczka” młodych ludzi ze wsi; - duża skala ukrytego bezrobocia w rolnictwie; - starzenie się społeczeństwa; - niedostosowanie rolnictwa do wymogów Unii Europejskiej; - niedobór środków finansowych i odsunięcie w czasie planowanych zadań; - małe zainteresowanie inwestorów tworzeniem nowych miejsc pracy ze względu na wysokie koszty; - niski poziom wykształcenia 17 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 4. OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ W PERSPEKTWIE LAT 2009- 2015 4.1 Wizja rozwoju miejscowości Domaniewice Wizja rozwoju Miejscowości Domaniewice określona w niniejszym Planie Odnowy Miejscowości została wyznaczona na podstawie opinii wyrażonych przez jej mieszkańców . Jest ona zbieżna z Misją określoną w Planie Rozwoju Lokalnego gminy Domaniewice na lata 2008 – 2015. „Zapewnienie mieszkańcom wysokiego poziomu życia poprzez wpływ na tworzenie miejsc pracy i dogodnych warunków zamieszkania, ochronę zdrowia i bezpieczeństwa oraz zwiększenie dostępu do edukacji, kultury i sportu” Domaniewice to sołectwo, w którym mieszkańcy aktywnie uczestniczą w życiu społecznym. Interesują się rozwojem swojej miejscowości jednocześnie dbają o dziedzictwo swoich przodków. Inicjatywy podejmowane przez społeczność Domaniewic mają na celu rozwój wsi oraz to aby w 2015 roku była ona miejscem życzliwym dla mieszkańców, a także przyjazna dla środowiska naturalnego. Rozwój miejscowości ma nastąpić między innymi w oparciu o ożywienie gospodarcze i turystyczne, przy jednoczesnym zaspokojeniu potrzeb społecznych i kulturowych oraz poszanowaniu dziedzictwa kulturowego i tożsamości lokalnej uwzględniając specyfikę obszarów wiejskich. Rozwój gospodarczy gminy niewątpliwie wymaga inwestycji w zakresie infrastruktury oraz szeroko rozumianego porządkowania i kształtowania przestrzeni publicznej. Zmodernizowany wielofunkcyjny obiekt sportowy stanie się miejscem, w którym dzieci i młodzież będzie z przyjemnością spędzała każdą wolną chwilę rozwijając swoje zainteresowania z równoczesnym promowaniem zdrowego i aktywnego stylu życia. Plac zabaw pozwoli dzieciom na ich rozwój psychofizyczny wśród rówieśników, zaś ich opiekunowie będą mogli odpocząć, spotkać się ze znajomymi. Dorośli mieszkańcy będą mogli również korzystać z obiektu wykorzystując wolny czas w sposób aktywny, na wymianę poglądów i dzieląc się zainteresowaniami i zamiłowaniami. Obiekty będą również dostępne w celu realizacji zajęć wychowania fizycznego dla dzieci i młodzieży szkolnej oraz zajęć rekreacyjnych przedszkolaków. 18 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 Bardzo ważnym elementem rozwoju będzie budowa lub modernizacja infrastruktury technicznej (kanalizacja, oświetlenie uliczne, drogi i parkingi), infrastruktury społecznej (boisko z placem zabaw, Gminny Ośrodek Kultury, stołówka, schronisko młodzieżowe). 4.2 Cele i działania Mając na uwadze mocne i słabe strony Sołectwa Domaniewice oraz wizję rozwoju wsi przyjęto następujące cele strategiczne, które są gwarancją realizacji zadań zmierzających do spełnienia wyznaczonej dla wsi wizji: Poprawa jakości życia mieszkańców Domaniewic oraz wzrost atrakcyjności poprzez właściwe zagospodarowanie przestrzeni publicznej jest priorytetowym celem. Działania mają służyć zaspokojeniu potrzeb społecznych, kulturalnych oraz rekreacyjnych mieszkańcom sołectwa. Jak również poprawie bezpieczeństwa na obszarach wiejskich, co w znacznym stopniu wpłynie na wzrost jakości życia na wsi. Dla mieszkańców Domaniewic istotnym projektem jest modernizacja obiektów sportowych wraz z placem zabaw dla dzieci , z infrastrukturą komunikacyjną ( parkingi ) .Wskutek realizacji zadania, stworzone zostaną warunki do prowadzenia działań z zakresu aktywizacji sportowo – rekreacyjnej promującej zdrowy styl życia społeczności. Projekt przyczyni się do rozwoju tożsamości lokalnej, zachowania tradycji oraz specyfiki miejscowości jak również do aktywizacji ekonomicznej mieszkańców, co wpłynie na wzrost jakości życia mieszkańców oraz atrakcyjności miejscowości jako miejsca zamieszkania. Równie ważne działania w celu osiągnięcia postawionych celów to : Nazwa zadania Budowa kompleksu sportowo rekreacyj- Przybliżony Termin re- Źródła finansowa- koszt całkowi- alizacji nia ty 1.230.126,00 zł 2010 - 2011 nego w Domaniewicach Budowa kanalizacji sanitarnej Środki zewnętrznePROW , środki 1.000.000,00 zł 2010 - 2012 własne Środki zewnętrzne, środki własne Rozbudowa Szkoły Podstawowej z ciągiem 1.400.000,00 zł 2008 - 2011 Środki zewnętrzne, żywieniowym Budowa dróg o nawierzchni bitumicznej w 2.000.000,00 zł 2010 - 2015 środki własne Środki zewnętrzne, obrębie osiedli jednorodzinnych środki własne 19 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 Remont Gminnego Ośrodka Kultury 1.000.000,00 zł 2011 - 2014 Środki zewnętrzne, 1.000.000,00 zł 2012 - 2015 środki własne Środki zewnętrzne, 2.000.000,00 zł 2012 - 1015 środki własne Środki zewnętrzne, 2.000.000,00 zł 2013 - 2015 środki kościelne Środki zewnętrzne, go – schronisko młodzieżowe Odnowienie rowów przydrożnych Remonty kapliczek wiejskich Inwentaryzacja azbestu 250.000,00 zł 2011 - 2013 5.000,00 zł 2012 - 2013 20.000,00 zł 2010 - 2015 środki własne Środki własne Środki własne Środki zewnętrzne, Budowa i modernizacja oświetlenia uliczne- 250.000,00 zł 2011 - 2015 środki własne Środki zewnętrzne, 1.000.000,00 zł 2010 - 2015 środki własne Środki zewnętrzne, Wymiana azbestowej sieci wodociągowej Remont Sanktuarium Adaptacja poddasza Gimnazjum Publiczne- go – Osiedle Klonowa Modernizacja pomieszczeń Ośrodka Zdrowia Wykup gruntów pod drogę 100.000,00 zł 2010-2011 środki własne Środki własne (koło cmentarza) Budowa oczyszczalni przydomowych 1.000.000,00 zł 2013-2015 Środki zewnętrze, Budowa chodnika na ul. Kolejowej, 1.000.000,00 zł 2014-2015 środki własne Środki własne ul. Długa wieś Regulacja rzeki Kalinówki 1.000.000,00 zł 2010 - 2015 Środki zewnętrzne 4.3Monitorowanie Planu Odnowy Miejscowości Domaniewice Zadanie Odpowiedzialni Przekładanie raportów z przebiegu realizacji projektów i zadań Termin realizacji Raz w roku- Zebranie Wiejskie Wójt zamieszczonych w programach operacyjnych Ocena realizacji programu Rada Sołecka, Sesja absolutoryjna każdego roku Rada Gminy Organizacja debat strategicznych z udziałem osób tworzących wcześniej Wójt Raz w roku Plan dla oceny jego aktualności 4.4 Przeznaczenie 20 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 Przestrzeń publiczna jaką jest wielofunkcyjne boisko sportowe z placem zabaw to miejsce o istotnym znaczeniu dla spełnienia potrzeb mieszkańców miejscowości nie wykluczając dzieci i młodzieży. Jest jednym z najważniejszych elementów infrastruktury społecznej na terenie miejscowości Domaniewice. Obiekt zostanie udostępniony wspólnocie lokalnej i otrzyma takie cechy, które umożliwią zaspokojenie potrzeb edukacyjnych, społeczno - kulturalnych i sportowo rekreacyjnych mieszkańców nie tylko Domaniewic ale i całej gminy, w tym dzieci i młodzieży szkolnej. Stanie się ośrodkiem życia społeczno - gospodarczego wpływając na zwiększenie aktywności lokalnej społeczności jak również rozszerzenia oferty usług społecznych dostępnych na tym terenie. Właściwe zagospodarowanie obiektu , umożliwi organizację zajęć wychowania fizycznego dzieci i młodzieży szkolnej, zajęć sportowo- rekreacyjnych dzieci i młodzieży oraz osób dorosłych, zabaw dzieci i odpoczynku ich opiekunów, imprez kulturalnych i sportowych, w tym zawody sportowe, zawody strażackie, koncerty, zaplecze dla pielgrzymujących do Sanktuarium . Nadzór nad obiektem pozostanie w gestii Dyrektora Gimnazjum Publicznego oraz Wójta Gminy Domaniewice. Rezultaty: • zrewitalizowana zostanie przestrzeń publiczna • zwiększy się aktywność społeczeństwa - łatwiejsze nawiązywanie kontaktów społecznych, • poprawa jakości życia mieszkańców. Ze zrealizowanego projektu bezpośrednie korzyści odniesie ludność zamieszkująca Domaniewice , ale również mieszkańcy całej gminy Domaniewice, w tym dzieci i młodzież szkolna. Rozszerzona zostanie oferta edukacyjna, kulturalna i sportowo - rekreacyjna miejscowości Domaniewice i całej gminy. 21 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 SPIS TREŚCI Wstęp………………………………………………………………………… … 2 1. Charakterystyka Miejscowości Domaniewice ……………………….…….4 1.1 Położenie miejscowości, przynależność administracyjna………………..….....4 1.2 Powierzchnia…………...…………………………………………………..… 4 1.3 Ludność…………...…………………………………………………………...5 1.4 Historia miejscowości…..………………………………………………..….….7 1.5 Struktura przestrzenna……………………………………...……………...…...7 2. Inwentaryzacja zasobów…………………………...………………..……….8 22 Plan Odnowy Miejscowości Domaniewice na lata 2009 -2015 2.1 Zasoby przyrodnicze…………..…………………………………….……...…..9 2.2 Dziedzictwo Kulturowe…………..................……….......................................10 2.3 Obiekty i tereny……………………………………….....………...……...…...13 2.4 Infrastruktura społeczna……………………..........………....……………...…13 2.5 Infrastruktura techniczna………………………………...…………...…….…14 2.6 Gospodarka i rolnictwo………………..………………………….…….……..14 2.7 Kapitał społeczny i ludzki………………….………………………...……..…15 3. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości Domaniewice ………..…...16 4. Opis planowanych zadań w perspektywie lat 2009-2015………..……..…18 4.1 Wizja rozwoju miejscowości Domaniewice……………………….....…….…18 4.2 Cele i działania……………………………………............……………....…...19 4.3 Monitorowanie Planu Odnowy Miejscowości Domaniewice …………..….....20 4.4 Przeznaczenie……………………………………….......……………….…….21 23