moja wielkopolska
Transkrypt
moja wielkopolska
V WOJEWÓDZKI KONKURS WIEDZY O REGIONIE „MOJA WIELKOPOLSKA” ETAP PISEMNY – 19 lutego 2013 r. Miejsce na wpisanie kodu: Czas rozwiązywania zadań: 45 minut Za poprawne rozwiązanie wszystkich zadań można otrzymać łącznie 110 punktów. Powodzenia! ZADANIE 1 – REJS WARTĄ Wpisz nazwy miast, parku narodowego i parków krajobrazowych w kolejności ich występowania na trasie rejsu rzeką Wartą od źródeł do ujścia (uwaga: wśród podanych nazw 1 miasto, 1 park narodowy i 1 park krajobrazowy nie leżą nad Wartą). Strzałka określa kierunek biegu rzeki. Za zadanie można otrzymać maksymalnie 12 punktów. Źródło Warty → Uniejów → miasto:...................................................................................................................................... → miasto: ..................................................................................................................................... → park krajobrazowy: ................................................................................................................. → miasto: .................................................................................................................................... → park krajobrazowy: ................................................................................................................. → miasto: .................................................................................................................................... → park krajobrazowy: ................................................................................................................. → park narodowy: ....................................................................................................................... → Poznań → miasto: .................................................................................................................................... → miasto: .................................................................................................................................... → park krajobrazowy: ................................................................................................................. → miasto: .................................................................................................................................... → Gorzów Wielkopolski → ujście Warty. MIASTA DO WYBORU: Koło, Konin, Międzychód, Oborniki, Pyzdry, Szamotuły, Śrem, Wronki PARKI NARODOWE DO WYBORU: Drawieński Park Narodowy, Wielkopolski Park Narodowy PARKI KRAJOBRAZOWE DO WYBORU: Lednicki Park Krajobrazowy, Nadwarciański Park Krajobrazowy, Rogaliński Park Krajobrazowy, Sierakowski Park Krajobrazowy, Żerkowsko-Czeszewski Park Krajobrazowy 1 ZADANIE 2 – PALUSZEK I GŁÓWKA Wyjaśnij znaczenie słów gwarowych. W tym celu połącz w pary nazwy gwarowe z nazwami w języku literackim. Odpowiedzi zapisz w tabeli. Za zadanie można otrzymać maksymalnie 6 punktów. JĘZYK LITERACKI: A - kark B - noga C - nos D - policzek E - twarz F - ząb GWARA: 1 - baka 2 - gnyk 3 - kieloch 4 - kluber 5 - szkieta 6 - sznupa 1 2 3 4 5 6 ZADANIE 3 – NA WIELKOPOLSKIM STOLE Spośród wymienionych poniżej potraw wybierze te, które są charakterystyczne dla tradycyjnej kuchni wielkopolskiej. Ich nazwy wpisz do tabeli. Następnie każdej wybranej potrawie przyporządkuj właściwy opis. Za zadanie można otrzymać maksymalnie 14 punktów. POTRAWY: bajgle bambrzok cebularz fafernuchy gzik ze sznytlochem Nazwa potrawy kartacze kiszka ziemniaczana kluchy na łachu kulebiak parzybroda plendze sękacz ślepe ryby szagówki Oznaczenie literowy opisu OPISY POTRAW: A. Zupa z kapusty włoskiej. B. Gęsta zupa z ugotowanych ziemniaków. C. Gotowane na parze pyzy drożdżowe, podawane do tłustych mięs i sosów. D. Twaróg ze śmietaną i szczypiorkiem podawany jako dodatek do ziemniaków. E. Placki ziemniaczane smażone na oleju, podawane z cukrem, kwaśną śmietaną lub cebulką. F. Kluski z gotowanych ziemniaków znane w Polsce jako kopytka. Gwarowa nazwa wiąże się ze sposobem krojenia klusek ukośnie, czyli na szagę. G. Placek z utartych i odcedzonych ziemniaków z dodatkiem mąki. Po upieczeniu na jego powierzchni robi się otwory, w których umieszcza się kawałki słoniny. 2 ZADANIE 4 – MIASTA Na terenie województwa wielkopolskiego znajdują się cztery miasta na prawach powiatu (tzw. powiaty grodzkie). Nazwy tych miast wybierz spośród podanych poniżej i uszereguj w tabeli według liczby ludności (1 – miasto o największej liczbie ludności, 4 – miasto o najmniejszej liczbie ludności). Za zadanie można otrzymać maksymalnie 8 punktów. Miasto 1 2 3 4 MIASTA DO WYBORU: Gniezno, Kalisz, Konin, Leszno, Ostrów Wielkopolski, Poznań, Września ZADANIE 5 – HERBY Przy każdym herbie wpisz nazwę miasta, którego dany herb jest symbolem. Nazwy miast wybierz spośród podanych poniżej (uwaga: 2 miasta nie pasują do żadnego herbu). Za zadanie można otrzymać maksymalnie 6 punktów. MIASTO: ……………………… MIASTO: ……………………. MIASTO: ……………………. MIASTO: ……………………… MIASTO: ……………………. MIASTO: ……………………. MIASTA DO WYBORU: Dąbie, Gniezno, Kalisz, Koło, Murowana Goślina, Poznań, Puszczykowo, Słupca 3 ZADANIE 6 – KRZYŻÓWKA Z UTWOREM Rozwiąż krzyżówkę, a następnie odpowiedz na dwa pytania dotyczące hasła głównego utworzonego przez litery w wyróżnionych kratkach. Za zadanie można otrzymać maksymalnie 20 punktów. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. Poznańskie …. – znany chór chłopięco-męski kierowany przez wiele lat przez prof. Stuligrosza. Nazwa szwedzkiego najazdu na Rzeczypospolitą w połowie XVII wieku. Najbardziej charakterystyczny dla Wielkopolski instrument muzyczny. Imię pierwszego koronowanego w Gnieźnie króla Polski. Tumski lub Lednicki; dawna nazwa śródlądowej wyspy. Noszą imiona trzech braci, słynie z nich Rogalin. Muzeum na wolnym powietrzu. W Wielkopolsce tego typu placówki znajdują się między innymi w Dziekanowicach, Osieku nad Notecią i Wolsztynie. Był nim z zawodu Marcin Rożek. Ostatnia zabawa taneczna w karnawale odbywająca się we wtorek przed środą popielcową. Powstały w sąsiedztwie kopalni węgla brunatnego, noszą nazwy „Pątnów”, „Adamów”, „Konin”. Podczas pielgrzymek do ojczyzny odwiedził w Wielkopolsce między innymi Gniezno i Poznań. Wczesnośredniowieczna siedziba książęca z kaplicą (m. in. w Poznaniu i Gieczu). Województwo sąsiadujące z wielkopolskim od zachodu. Potomkowie niemieckich kolonistów z Bawarii, których pierwsza fala osiedliła się w podpoznańskich wsiach w 1719 roku. Nazwa miejscowości, w której znajduje się dom Arkadego Fiedlera, obecnie częściowo przekształcony w Muzeum – Pracownię Literacką. Szlak .... – przebiegający przez Wielkopolskę szlak handlowy łączący kraje basenu Morza Śródziemnego z południowym wybrzeżem Bałtyku. Styl architektoniczny nazywany stylem ostrych łuków. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 4 HASŁO GŁÓWNE: ………………………………………………………………….……………. Jak nazywa się autor utworu literackiego, którego tytuł stanowi główne hasło krzyżówki? Odpowiedź: ……………………………………………………………………………...………… W jakim wielkopolskim mieście znajduje się muzeum poświęcone autorowi utworu literackiego, którego tytuł stanowi główne hasło krzyżówki? Odpowiedź: ……………………………………………………………………………...………… ZADANIE 7 – DZIAŁANIA WOJENNE Obok podanych dat wpisz litery odpowiadające odpowiednim opisom działań wojennych oraz cyfry odpowiadające opisom konkretnych, reprezentatywnych wydarzeń. Za zadanie można otrzymać maksymalnie 16 punktów. Data wydarzenia 1038 r. 1331 r. 1383 r. 1655 r. 1848 r. 1863 r. 1919 r. 1942 r. Nazwa działań wojennych Opis konkretnego wydarzenia NAZWY DZIAŁAŃ WOJENNYCH DO WYBORU: A. II wojna światowa, B. najazd Krzyżaków, C. najazd księcia czeskiego Brzetysława, D. potop szwedzki, E. powstanie styczniowe, F. powstanie wielkopolskie, G. wielkopolska „Wiosna Ludów”, H. wojna domowa Grzymalitów z Nałęczami. OPISY KONKRETNYCH WYDARZEŃ DO WYBORU: 1. akcja dywersyjna o kryptonimie „Bollwerk” (spalenie magazynów na terenie portu rzecznego w Poznaniu), 2. bitwa pod Ignacewem, 3. bitwy pod Miłosławiem i Sokołowem, 4. kapitulacja wielkopolskiego pospolitego ruszenia pod Ujściem, 5. pierwsza wzmianka o użyciu artylerii na ziemiach polskich (podczas walk o Pyzdry), 6. potyczki pod Pyzdrami i Zaniemyślem, 7. walki pod Szubinem, Rawiczem i Zbąszyniem, zdobycie lotniska Ławica w Poznaniu, 8. zniszczenie grodów w Gnieźnie, Poznaniu i Gieczu. 5 ZADANIE 8 – WALORY WODNE PARKÓW KRAJOBRAZOWYCH Uzupełnij tabelę, wpisując obok opisu obiektu hydrologicznego jego nazwę oraz nazwę parku krajobrazowego, na terenie którego się znajduje. Nazwy obiektów hydrologicznych oraz nazwy parków krajobrazowych wybierz spośród podanych poniżej (uwaga: 1 nazwa obiektu hydrologicznego oraz 1 nazwa parku krajobrazowego nie pasuje do żadnego opisu). Za zadanie można otrzymać maksymalnie 16 punktów. Opis obiektu hydrologicznego Nazwa obiektu hydrologicznego Park krajobrazowy Kompleks wielkopowierzchniowych stawów rybnych, znanych z hodowli karpia. Duże jezioro, nad którego brzegami znajduje się Wielkopolski Park Etnograficzny. Jezioro stanowiące jedyną kryptodepresję w Wielkopolsce. Duże jezioro położone na pograniczu Wielkopolski i Kujaw, stanowiące kolebkę dynastii Piastów. Swoją siedzibę nad nim miał legendarny Popiel. Rzeka, której dolina została objęta ochroną rezerwatową. W jej wodach odnotowano występowanie rzadkiego minoga strumieniowego. Śródleśne jezioro w ostatniej fazie zarastania, otoczone zbiorowiskami roślinności bagiennej i torfowiskowej. Znajduje się tu największe w Wielkopolsce skupisko kłoci wiechowatej. Objęte ochroną rezerwatową. Rzeka, która w czasie wezbrań i powodzi zalewa znaczne powierzchnie łąk i pastwisk w Pradolinie WarszawskoBerlińskiej. Jedno z większych jezior Wielkopolski, o urozmaiconej linii brzegowej. Leży nad nim znany ośrodek wypoczynkowy w Skorzęcinie OBIEKTY WODNE DO WYBORU: Jezioro Drążynek, jezioro Gopło, jezioro Lednica, jezioro Niedzięgiel, Jezioro Śremskie, Kamionka, stawy w dolinie Baryczy, Torfowisko Rzecińskie, Warta PARKI KRAJOBRAZOWE DO WYBORU: Lednicki Park Krajobrazowy, Nadgoplański Park Tysiąclecia, Nadwarciański Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy Dolina Baryczy, Park Krajobrazowy im. gen. D. Chłapowskiego, Park Krajobrazowy Promno, Powidzki Park Krajobrazowy, Pszczewski Park Krajobrazowy, Sierakowski Park Krajobrazowy 6 ZADANIE 9 – SZLAK PIASTOWSKI Dopasuj opisy wybranych atrakcji turystycznych, położonych na Szlaku Piastowskim do nazw miejscowości (miejsc), w których się znajdują (uwaga: 1 miejscowość nie pasuje do żadnego opisu). Za zadanie można otrzymać maksymalnie 6 punktów. Opis atrakcji turystycznej Ostrów Tumski z bazyliką archikatedralną i reliktami pierwszej katedry na ziemiach polskich park miniatur obiektów historycznych grodzisko wraz z ruinami palatium z przyległą kaplicą, położone na wyspie na jeziorze Archikatedra oraz Muzeum Początków Państwa Polskiego Mysia Wieża – pozostałość gotyckiego zamku, położona na półwyspie na jeziorze grodzisko wraz z fundamentów palatium i przyległej kaplicy, usytuowane przy niewielkiej rzece Miejscowość (miejsce) MIEJSCOWOŚCI (MIEJSCA) DO WYBORU: Giecz, Gniezno, Kruszwica, Ostrów Lednicki, Pobiedziska, Poznań, Wolsztyn ZADANIE 10 – MUZEA I SKANSENY W PARKACH KRAJOBRAZOWYCH Uzupełnij tabelę wpisując obok nazw muzeów i skansenów, położonych na terenie parków krajobrazowych, nazwy miejscowości, w których się znajdują. Miejscowości wybierz spośród podanych poniżej (uwaga: 1 miejscowość nie pasuje do żadnego opisu). Za zadanie można otrzymać maksymalnie 6 punktów. Muzeum lub skansen Muzeum im. Adama Mickiewicza Muzeum Regionalne w zabudowaniach klasztoru franciszkanów Miejscowość Muzeum – Zamek Opalińskich Pałac – Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu Skansen Archeologiczny Wielkopolski Park Etnograficzny MIEJSCOWOŚCI DO WYBORU: Dziekanowice, Kórnik, Mrówki, Pyzdry, Rogalin, Sieraków, Śmiełów ORGANIZATOR KONKURSU: Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego, Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1 w Poznaniu, Zespół Szkół Odzieżowych im. Władysława Reymonta w Poznaniu oraz Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Poznaniu. PATRONAT MEDIALNY: Portal edukacji ekologicznej ZielonaLekcja.pl Konkurs został dofinansowany ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 7