Scenariusze systemów gospodarowania

Scenariusze systemów gospodarowania
odpadami komunalnymi
projekty stowarzyszenia na rok 2010 :
1. TURAWA – limnologiczny
2. BIESZCZADY – znakowanie szlaków
3. KRAKOW - monitoring technologiczny spalarni
• procedura OOS w Krakowie
• procedura OOS w Bydgoszczy
• procedura OOS w Chrzanowie
4. OPOLE – monitoring proceduralny , PGO, WPGO
1
Projekt 2010-2011 – stworzenie polskojęzycznej wersji serwisu „Sprawdzone techniki
gospodarowania odpadami komunalnymi w współpracy z UBA.de oraz TU-Dresden.de
Adres: http://www.umweltbundesamt.de/best-practice-mwm/
Projekt 2010-2011 – stworzenie polskojęzycznej wersji serwisu
„Sprawdzone techniki gospodarowania odpadami
komunalnymi w współpracy z UBA.de oraz TU-Dresden.de
Adres: http://www.umweltbundesamt.de/best-practice-mwm/
Wersja drukowana przewodnika po gospodarce odpadami
zostanie rozesłana do wszystkich gmin w Polsce (ok. 3000 szt.)
2
Scenariusze systemów gospodarowania odpadami komunalnymi
Umowny podział na cztery typy zabudowy:
Scenariusz A – tereny silnie zurbanizowane
Skupisko miast 10-100 tys. mieszkańców na
małym obszarze, rozdzielonych terenami
rolniczymi lub leśnymi. Obecność stref
przemysłowych lub centów logistycznych
Przykład: Chrzanów - Trzebinia
mapa.targeo.pl
Scenariusze systemów gospodarowania odpadami komunalnymi
Umowny podział na cztery typy zabudowy:
Scenariusz B – strefa wielkomiejska
Obszar dużych aglomeracji miejskich z silnym
centrum usługowym, skupiskiem instytucji i
stref przemysłowych. Gęstość zaludnienia
powyżej 1300 osób/km2, spora część
mieszkańców mieszka w zwartej zabudowie
wielorodzinnej lub kamienicznej
Przykład: Kraków
mapa.targeo.pl
3
Scenariusze systemów gospodarowania odpadami komunalnymi
Umowny podział na cztery typy zabudowy:
Scenariusz C – tereny średnio zurbanizowane
Tereny przemysłowo-rolnicze lub usługowo
rolnicze. Mniejsze miasta otoczone są
terenami intensywnie użytkowanymi
rolniczo.
Przykład: Maków Podhalański – Sucha
Beskidzka - Zembrzyce
mapa.targeo.pl
Scenariusze systemów gospodarowania odpadami komunalnymi
Umowny podział na cztery typy zabudowy:
Scenariusz D – tereny słabo zurbanizowane
Tereny rolnicze lub leśne, miejscowości z
rozproszoną zabudową, często oddalone od
centrum miejscowości przysiółki.
Przykład: Zawoja
mapa.targeo.pl
4
Zasada ogólna
wynikająca z hierarchii
postępowania z
odpadami (2008/98/EU):
Cztery stopnie
poprawnego recyklingu
RECYKLING
Kompostownie : 85 sztuk - przerób 1,2 mln ton przerobu rocznie
Fermentownie: 5 sztuk - 87 tys ton
Sortownie papieru: 31 sztuk - 748 tys ton
Praktyczny przykład z Saksonii
Sortownie plastiku: 25 sztuk - 606 tys ton
( 4,2 mln mieszkańców )
Sortownie szkła: 8 sztuk - 177 tys ton
Sortownie dla wielkogabarytowych : 21 sztuk - 750 tys ton
Porównanie mocy
Przerabialnia opon: 4 sztuki - 71 tys ton
przerobowych instalacji
Demontaż pojazdów: 81 sztuk - 143 tys pojazdów na rok
recyklingu oraz
Przerabialnia elektrośmieci: 24 sztuki - 38 tys ton
unieszkodliwiania
Przerabialnia drewna odpadowego: 33 sztuki - 845 tys ton
Recykling odpadów budowlanych: 222 sztuki - 36,5 mln ton
Sortownie odpadów budowlanych: 54 sztuki - 2,1 mln ton
Mieszalnie (otaczarnie) asfaltu: 71 sztuk - 18,6 mln ton
ODPADY RESZTKOWE /UNIESZKODLIWIANIE
MBA/MBS/ - mechaniczno-biologiczne przerabialnie odpadów wymieszanych:
6 sztuk - 745 tys ton
MVA - spalarnie odpadów komunalnych - 1 sztuka - 225 tys ton
Składowiska : 8 sztuk - pojemność 4 mln ton
5
Scenariusz A – tereny silnie zurbanizowane
domowe
BIO
Surowce wtórne
wielkogabarytowe budowlane
MBP/MBS
-
Zbiórka
selektywna w
workach
różnokolorowych
Zbiórka
selektywna w
centrach
recyklingu (CR)
Rozbiórka
selektywna
budynków,
selektywny
odbiór w
CR
Scenariusz B – wielkomiejskie
domowe
BIO
Surowce wtórne
wielkogabarytow
e
budowlane
Spalarnia
-
Zbiórka
selektywna w
dzwonach, przy
centrach
handlowych oraz
w CR
Zbiórka
selektywna w
centrach
recyklingu (CR),
frakcja
energetyczna
kierowana do
spalarni
Zbiórka
nieselektywna
, sortowanie w
sortowniach
odpadów
budowlanych
6
Scenariusz C – tereny średnio zurbanizowane
domowe
BIO
Surowce wtórne
wielkogabarytowe budowlane
MBP/MBS
Selektywna
zbiórka,
Kompostowni
e lub
fermentownie
, w tym
rolnicze
Zbiórka
selektywna w
workach
różnokolorowych
Zbiórka
selektywna w
centrach
recyklingu (CR)
Rozbiórka
selektywna
budynków,
selektywny
odbiór w
CR
Scenariusz D – tereny słabo zurbanizowane
domowe
BIO
Surowce wtórne
wielkogabarytowe budowlane
MBP/MBS
dodatkowo
pojemnik na
frakcję lekką
by ograniczyć
ilość
odpadów
- (brak, gdyż
zakłada się
kompostowan
ie we
własnym
zakresie)
Zbiórka
selektywna w
workach
różnokolorowych
Zbiórka
selektywna w
centrach
recyklingu (CR)
Rozbiórka
selektywna
budynków,
selektywny
odbiór w
CR
7
Zagrożenia płynące z doświadczeń europejskich dla projektu ZTPO w Chrzanowie
1. Założenie, że wszyscy mieszkańcy niezależnie od strefy zabudowy będą produkowali
ilości odpadów w wysokości średniej krajowej może spowodować problemy ze
zbiórką wymaganej technologią ilości odpadów komunalnych
Strategie dla terenów średnio zurbanizowanych przewidują maksymalizację
recyklingu materiałowego, w tym kompostowania odpadów kuchennych i zielonych
selektywnie zbieranych
Zbiórka i wywóz odpadów z terenów słabo zurbanizowanych jest bardzo drogi, w tym
celu należy przewidzieć wszelkie sposoby do zmniejszenia ilości produkowanych
odpadów zmieszanych ( CR oraz kompostowanie we własnym zakresie)
Podniesienie cen za odbiór odpadów ( kombinacja ceny na bramie oraz kosztów stacji
przeładunkowych i zbiórki w terenach górskich ) może spowodować wzrost
nielegalnego składowania lub spalania odpadów w Beskidach
Zagrożenia płynące z doświadczeń europejskich dla projektu ZTPO w Chrzanowie
2. Założenie, że niezależnie od postępu recyklingu ilość odpadów wymieszanych do
spalenia będzie wzrastać, może się nie sprawdzić, co spowoduje wzrost kosztów
stałych instalacji.
Zmiejszenie się ilości
odbieranych odpadów
komunalnych do spalenia w
RAVON w Saaksonii w latach
1995-2007 spalarnia ma
moc przerobową 240 tys. ton
8
Zagrożenia płynące z doświadczeń europejskich dla projektu ZTPO w Chrzanowie
3. Proste porównanie ilości produkowanych na Zachodzie odpadów na osobę z tymi w
Polsce nie musi oznaczać, że w przyszłości czeka nas zalew odpadów
Wzrost recyklingu powoduje
obniżenie się ilości
produkowanych odpadów
wymieszanych na
mieszkańca. Nowa ramowa
dyrektywa odpadowa oraz
wzrost opłat ten trend jeszcze
wzmocnią.
Realne wielkości produkcji
odpadów wymieszanych w
roku 2020: strefa A+B ok. 130
kg/os/rok , strefa C+D ok. 60
kg/os/rok
Zagrożenia płynące z doświadczeń europejskich dla projektu ZTPO w Chrzanowie
4. Badania rynku REMONDIS w roku 2009 sugerują, że b. dobrze mieć spalarnię w
pobliżu jednak niekoniecznie posiadanie spalarni na własność jest dobrym
interesem. Od roku 2000 nasila się presja cenowa ze strony spalania przemysłowego
(elektrownie RDF produkujące parę przemysłową lub energię dla konkretnych
zakładów) lub współspalania (cementownie) co powoduje, że ceny na wolnym rynku
są dużo niższe niż ceny wynikające z umów wieloletnich pomiędzy operatorem
spalarni a gminą.
W Polsce przykład gminy zyskującej na spalarni jest Toruń, który wprawdzie wspiera
Bydgoszcz w budowie spalarni na jej terenie, jednak nie partycypuje w kosztach,
skupiając się na rozbudowie własnego MPO i instalacji do odzysku.
9
Zagrożenia płynące z doświadczeń europejskich dla projektu ZTPO w Chrzanowie
5. Niewykluczone też jest bankructwo gminy z powodu spalarni na wskutek problemów
eksploatacyjnych lub wymuszonej prawem rozbudowie IOS. Przykład LIBEREC
•
•
•
•
•
2000 uruchomienie spalarni. Jej akcjonariuszami jest 16 gmin wokół Liberca (to miasto miało 77% akcji) ,
które wysyłają własne odpady. Budowa >kosztowała 1,65 mld koron, żyrantem było miasto Liberec.
2002 wymuszona dyrektywą unijną budowa filtra dioksynowego za 250 mln koron. Przy podpisywaniu
umowy kredytowej (1996) z bankiem inwestycyjnym IPB dodano zapis, że akcjonariusze spalarni będą
blokować wszelkie inicjatywy tańszego pozbywania się odpadów komunalnych , w tym recykling i
kompostowanie tak, by śmieci nie zabrakło.("poręczyciel (miasto) zobowiązuje się do przekazywania
WSZELKICH odpadów palnych do spalarni")
budowa spalarni, mimo zgodności u harmonogramem , była droższa o 133 mln koron od zakładanej, do tego
spalarnia była stratna ( rating z roku 2002 : B4 (ryzykowna z opcją sprzedaj)
2002 budowa filtra dioksynowego za 250 mln koron, miasto Liberec ogłasza, że nie ma na to pieniędzy i
ogłasza upadłość. Państwo przejmuje zobowiązanie (z odsetkami 1,92 mld koron), obniża cenę instalacji do
715 mln koron i sprzedaje ją prywatnemu funduszowi inwestycyjnego pana Kellnera (odpowiednik >naszego
Kulczyka) spółce PPB (90% akcji). Każdy czeski podatnik dopłacił do tego interesu równowartość 115 koron
2010: PBB sprzedaje spalarnię niemieckiej firmie MVV, tym samym Liberec całkowicie stracił kontrolę
decyzyjną nad spalarnią na swoim terenie.
Dziękuję za uwagę
Stowarzyszenie technologii ekologicznych
SILESIA
PL-45219 Opole, Tulipanów 10
tel/fax: 77-45 10 349
http://STE-Silesia.org
[email protected]
grafiki: Wolny Przemysław, Opole
10
Recykling po alpejsku (2010)
Recykling po alpejsku (2010)
11
Recykling po alpejsku (2010)
Recykling po alpejsku (2010)
12
Recykling po alpejsku (2010)
Recykling po alpejsku (2010)
13
Recykling po alpejsku (2010)
Recykling po alpejsku (2010)
14
Recykling po alpejsku (2010)
15