Wyj±tki z Irańskiego Kodeksu Cywilnego - EMIDDLE

Portal i Kwartalnik Emiddle East
Wyj±tki z Irañskiego Kodeksu Cywilnego
Autor: Robert Miko³ajek
RELIGIA  W dniu 5 marca 2008 roku serwis internetowy onet.pl, poda³ informacjê w kwestii obywatela Iranu, który nie
wywi±za³ siê ze swojej obietnicy przedma³¿eñskiej wzglêdem swojej ¿ony (pe³ny tekst artyku³u za serwisemÂ
Onet.pl cytujemy poni¿ej)1.Â
Jednak dla obywatela Iranu ca³a ta sytuacja nie przedstawia siê tak ¶miesznie, gdy¿ w ra¿±cy sposób naruszy³ on
warunki, umowy przedma³¿eñskiej, o jakich wspomina Irañski Kodeks Cywilny.
Jak zatem mo¿na zobaczyæ w zaprezentowanym poni¿ej materiale, Irañski Kodeks Cywilny bardzo wnikliwie reguluje
wszelkie mo¿liwe „oszustwa przedma³¿eñskie―. Wypada siê zastanowiæ, czy duchowni chcieli w ten spoó¶b
zabezpieczyæ kobiety przed oszustwem? Tak sztywne regu³y zapewne spodobaæ mog± siê wojuj±cym Pani±, gdy¿ wÂ
przypadku tym niema mowy o braku równouprawnienia uregulowanego w sposób formalno-prawny.
Korzystaj±c z okazji pragnê przedstawiæ Pañstwu te¿ drugi do¶æ ciekawy artyku³ pt. „Ile kosztuje ¿ycie kobiety w Iranie?―,
autor przedstawi³ w nim szereg innych ciekawych praw i nakazów gwarantuj±cych wybrance utrzymanie odpowiedniego
statusu spo³ecznego (pe³ny tekst artyku³u za serwisem Interia.pl cytujemy poni¿ej) .
Aby przybli¿yæ Pañstwu sytuacjê w jakiej znalaz³ siê ten „nieszczê¶nik―opisany w artykule pierwszym, prezentujemy
poni¿ej WYJ¡TKI Z KODEKSU CYWILNEGO REPUBLIKI MUZU£MAÑSKIEJ IRANU, o których wiêcej poczytaæ mo¿na w
ksi±¿ce Pani Ma³gorzaty Stolarczyk "Iran Pañstwo i Religia"2.
WYJ¡TKI Z KODEKSU CYWILNEGO REPUBLIKI MUZU£MAÑSKIEJ IRANU  O ma³¿eñstwie
Art. 1034: Mo¿na prosiæ o rêkê tylko tej kobiety, dla której ma³¿eñstwo nie jest przeszkod±.
Art. 1035: Obietnica ma³¿eñstwa nie tworzy matrymonialnego zwi±zku nawet wówczas, gdy ca³o¶æ lub czê¶æ posagu,
ustalonego miêdzy dwiema stronami do op³aty w chwili zawierania ma³¿eñstwa, zosta³a uiszczona. Zarówno
mê¿czyzna, jak i kobieta mog±, dopóki akt ¶lubu nie zosta³ og³oszony, zrezygnowaæze wst±pienia w zwi±zek
ma³¿eñski, a druga strona nie ma prawa obwiniaæ o niedotrzymanie umowy ma³¿eñstwa, czy te¿ wnosiæ o rekompensat
Jedynie z powodu odmowy.
Wzajemne obowi±zki i prawa stron zawieraj±cych ma³¿eñstwo
Art. 1102 Po odpowiednich za¶lubinach stosunki matrymonialne nabieraj± automatycznie mocy prawnej, a prawa i
wzajemne obowi±zki mê¿a i ¿ony zostaj± uprawomocnione.
Art. 1103 M±¿ i ¿ona niniejszym s± zobowi±zani do ustanowienia miêdzy sob± przyjaznych stosunków.
Art. 1104 M±¿ i ¿ona musz± wspó³pracowaæ ze sob± dla dobra swojej rodziny i wychowania dzieci.
Art. 1106 Koszt utrzymania ¿ony jest obowi±zkiem mê¿a w ma³¿eñstwach sta³ych.
Art. 1107 Koszty utrzymania, wraz z mieszkaniem, ubraniem, wy¿ywieniem, umeblowaniem, winny byæ adekwatne do
sytuacji ¿ony, zatrudnienie s³u¿by za¶Â wtedy, gdy ¿ona przywyk³a do niej lub jej potrzebuje z powodu choroby b±d¼
kalectwa.
Art. 103': Osoby zamierzaj±ce zawrzeæ zwi±zek ma³¿eñski, w przypadku, gdy planowane ma³¿eñstwo zosta³o
odwo³ane, mog± ¿±daæ zwrotu darowanych drugiej stronie b±d¼ rodzicom tej strony prezentów. Je¿eli za¶ prezenty nie
istniej± ju¿ w pierwotnej postaci, roszczenie pozostaje podtrzymane co do ich warto¶ci, chyba ¿e uleg³y one zniszczeniu
nie z winy strony, która by³a \tf ich posiadaniu.
Art. 104t): Ka¿da ze stron, powodowana wizj± zawieranego zwi±zku, ma prawo poprosiæ druga stronê o spisanie
o¶wiadczenia lekarskiego stwierdzaj±cego, czy iana osoba wolna jest od niektórych chorób, jak syfilis, rze¿±czka czy
gru¼lica.
Art. 1041'. Zawieranie ma³¿eñstwa przed osi±gniêciem wieku dojrza³o¶ci jest zabronione.
Okoliczno¶ci niezbêdne do zawarcia legalnego zwi±zku ma³¿eñskiego
Art. 1062: Zwi±zek ma³¿eñski zawiera siê drog± o¶wiadczyn i akceptacji w s³owach, które jednoznacznie wyra¿aj±
intencjê ma³¿eñstwa.
Art. 1064: Osoba zawieraj±ca ma³¿eñstwo powinna byæ zdrowa na umy¶le, osi±gn±æ wiek ustawowy i byæ zdolna do
podejmowania decyzji.
Art. 1070: Zgodno¶æ stron jest warunkiem, od którego zale¿y wprowadzenie w ¿ycie kontraktu ma³¿eñskiego, a je¶li
jedna ze stron okazuj±c od pocz±tku niechêæ zaaprobuje nastêpnie wykonanie kontraktu, kontrakt ów bêdzie wi±¿±cy,
chyba ¿e niechêæ danej strony oka¿e siê na tyle du¿a, ¿e osoba ta przestanie byæ uwa¿ana za posiadaj±c± jakiekolwiek
intencje matrymonialne w stosunku do drugiej strony.
http://www.test.emiddle-east.com
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 07:41
Portal i Kwartalnik Emiddle East
O posagu
Art. 1078: Wszystko co mo¿e byæ okre¶lone w³asno¶ci± i co mo¿na posiadaæ zyskuje prawo do okre¶lenia jako posag.
Art. 1079: Przedmiot wiana musi byæ dok³adnie znany stronom kontraktu ma³¿eñskiego, by wyeliminowaæ ewentualne
nie¶cis³o¶ci.
Art. 1080: Ustalenie wysoko¶ci kwoty posagu zale¿y od obopólnej zgody ma³¿eñskich stron.
Art. 1082: Po ceremonii za¶lubin ¿ona staje siê w³a¶cicielk± posagu i mo¿e nim dysponowaæ w dowolny sposób.
Art. 1108: Je¿eli ¿ona odmawia spe³niania obowi±zków ma³¿eñskich bez uzasadnionej przyczyny, nie bêdzie
uwzglêdniona w kosztach utrzymania.
Art. 1111: ¯ona ma prawo zwróciæ siê do s±du, je¿eli m±¿ odmawia utrzymania jej. W tym wypadku s±d okre¶li kwotê i
zmusi mê¿a do uregulowania rachunków.
Art. 1112: Je¶li wykonanie postanowieñ powy¿szego artyku³u nie jest mo¿liwe, winny byæ zastosowane klauzule art.
1129.
(Art. 1129: Je¶li m±¿ odmawia pokrywania kosztów utrzymania swojej ¿ony i nie mo¿na zmusiæ go do przestrzegania
orzeczenia s±du i sk³onienia do pokrycia wydatków, ¿ona ma prawo zwróciæ siê do sêdziego wnosz±c pozew
rozwodowy, sêdzia za¶ uprawniony jest do zmuszenia mê¿a do uznania rozwodu.)
Art. 1118: ¯ona ma prawo samodzielnie zarz±dzaæ swoj± w³asno¶ci±.
O utrzymaniu i kszta³ceniu dzieci
Art. 1168: Utrzymanie dzieci jest prawem i obowi±zkiem obojga rodziców.
Art. 1169: Matka ma pierwszeñstwo, przys³uguj±ce jej przed innymi, do dwuletniej opieki nad dzieckiem, pocz±wszy od
dnia narodzin. Nastêpnie opieka przechodzi na ojca. Je¶li dziecko jest dziewczynk± opieka matki zostanie utrzymana
a¿ do ukoñczenia przez córkê siódmego roku ¿ycia.
Art. 1171: Je¶li jedno z rodziców umiera, opieka staje siê obowi±zkiem ¿yj±cego rodzica, a gdy umieraj±cym jest
ojciec, mo¿e on przed ¶mierci± wyznaczyæ opiekuna dziecka.
Art. 1175: Dziecko nie mo¿e byæ odebrane rodzicom ani matce, ani ojcu, który jest jego opiekunem, z wyj±tkiem sytuacji,
gdy istnieje po temu uzasadnienie.
Art. 1176: Matka nie jest zobowi±zana do karmienia dziecka piersi±, chyba ¿e nie mo¿e byæ ono karmione w inny ni¿
powy¿szy sposób.
O rozwodzie Regulacje uzupe³niaj±ce
Art. 1133: Mê¿czyzna mo¿e w ka¿dej chwili, kiedy zechce, daæ swojej ¿onie rozwód.
Art. 1134: Przy spisywaniu aktu rozwodowego niezbêdna jest obecno¶æ co najmniej dwóch bezstronnych ¶wiadków.
Art. 1136: Daj±cy rozwód jest cz³owiekiem sprawiedliwym i uczciwym.
Art. 1137: W przypadku przewlek³ej choroby umys³owej kobiety, mê¿czyzna ma prawo siê rozwie¶æ.
Art. samodzielny: Pocz±wszy od dnia wydania tego postanowienia, pary, które zamierzaj± siê rozwie¶æ czy dokonaæ aktu
separacji, powinny porozumieæ siê i zwróciæ do legalnego s±du cywilnego. Je¶li spór miêdzy stronami nie zostanie
uregulowany przez s±d, czy arbitrów stron powo³anych przez s±d (jak tego chce Koran), wówczas s±d prze¶le
o¶wiadczenie z brakiem pojednania do notariusza rozwodowego. Notariusz ten nie jest upowa¿niony do wydawania
rozwodu bez przedstawienia o¶wiadczenia o niepojednaniu. Je¶li mimo jego braku naruszaj±cy w tym momencie prawo
notariusz orzeknie o rozwodzie, zostanie pozbawiony kompetencji i zdymisjonowany.
Regulacje administracyjne i zawodowe
Dot.: stanu spoczynku
Spoczynek pracowników urzêdowych ze sta³ym zatrudnieniem (ministerstwa, instytucje, firmy pañstwowe, instytucje
rz±dowe i samorz±dowe) wymagany minimalny pu³ap wynosi 30 lat pracy zawodowej, zgodnie z odno¶nymi
postanowieniami:
Nota 1: Pracownicy urzêdowi ze sta³ym zatrudnieniem objêci tym prawem mog± przej¶æ w stan spoczynku, je¿eli
spe³nili nastêpuj±ce warunki:
a)Â Â Â Mê¿czy¼ni w wieku 50 lat z 25-letnim sta¿em pracy;
b)Â Â Â Kobiety z 20-letnim sta¿em pracy (Nota B, poprawka z 24 XII 1991 r.).
Dot.: prawa w³a¶ciwego dla niepe³noetatowej pracy kobiet
Art. samodzielny: Ministerstwa i instytucje objête Cywilnym Kodeksem Pracy, podobnie jak instytucje i firmy pañstwowe
[...] mog± zatrudniæ urzêdniczki w niepe³nym wymiarze godzin pracy na ich w³asn± pro¶bê i zwróciæ siê o zgodê do
najwy¿szych w³adz organizacji (instytucji).
http://www.test.emiddle-east.com
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 07:41
Portal i Kwartalnik Emiddle East
Okres, sposób i organizacja niepe³nych etatów, status wyznaczonego stanowiska, poziom poborów i innych zysków,
metoda kalkulacji okresu pracy i spoczynku, rangi i grupy promocyjnej czy urlopu zostan± sprecyzowane prawnie przez
Pañstwow± Organizacjê ds. Administracji i Zatrudnienia, a nastêpnie ratyfikowane przez Zgromadzenie
Muzu³mañskie.
Dot.: pracy i zarobków
Art. 38 Kodeksu Pracy postanawia: Równe p³ace dla mê¿czyzn i kobiet wykonuj±cych ten sam rodzaj pracy na tych
samych warunkach. Jakakolwiek dyskryminacja dotycz±ca wysoko¶ci podstawy p³acy, wieku, p³ci, rasy, rodowodów
etnicznych, politycznych czy religijnych jest zakazana.
Art. 35 tego¿ Kodeksu stwierdza: Kobiety nie bêd± kierowane do wykonywania ciê¿kiej, niebezpiecznej pracy [...] ni¿
okre¶lone maksimum. ¦cis³e instrukcje dotycz±ce rodzaju zakazanej pracy zostan± wyznaczone i przyjête przez
Ministra Pracy i Polityki Socjalnej na wyra¼ne polecenie Najwy¿szego S±du Pracy.
Art. 76 Kodeksu Pracy zawarowuje: 90-dniowy urlop macierzyñski, z czego 45 dni powinno zostaæ wykorzystane zaraz
po porodzie. Dodatkowe 14 dni przys³uguje matkom bli¼niaków.
Regulacje kulturalne i spo³eczne
Dot.: ustawy zwalniaj±cej zamê¿ne kobiety, które s± lekarzami, dentystami, farmaceutami z obowi±zku posiadania
sta³ego pozwolenia na opuszczanie Teheranu.
Art. samodzielny: Wszystkie zamê¿ne kobiety, lekarki, dentystki, far-maceutki s± zwolnione z dostarczania sta³ego
pozwolenia na wyjazd z Teheranu.
Nota: Powy¿szy ustêp obejmuje tak¿e po³o¿ne.
Wybór tekstów wraz z komentarzem
Robert Miko³ajek
przypisy i ¼ród³a:Â
1. Adres internetowy, http://wiadomosci.onet.pl/1704885,403,item.html
Za karê musi kupiæ ¿onie 124 tysi±ce ró¿
¶wiat
Dziennik, MR /05.03.2008 12:22 cytat za www.onet.pl
Mieszkanka Iranu mia³a do¶æ sk±pstwa mê¿a, wiêc posz³a do s±du. A ten skaza³ Irañczyka na potê¿n± karê mê¿czyzna straci³ mieszkanie. Odzyska je dopiero, kiedy podaruje w ¿onie w sumie 124 tysi±ce ró¿. Sk±piec musi
wy³o¿yæ na kwiaty grubo ponad pó³ miliona z³otych.
Hengameh zez³o¶ci³a siê nie na ¿arty - mia³a do¶æ tego, ¿e jej m±¿ nie chce jej niczego kupiæ i ca³y czas wydziela jej
tylko drobne sumy na zakupy.Â
Nawet kiedy szli razem do kawiarni, kobieta musia³a sama p³aciæ za swoj± kawê.
Dlatego wreszcie poskar¿y³a siê w s±dzie. Chce, by jej m±¿ wype³ni³ przed¶lubne obietnice - twierdzi gazeta
"E'temad". A mê¿czyzna zapewnia³, ¿e bêdzie zasypywa³ j± kwiatami.
Sêdzia uzna³, ¿e wed³ug islamskiego prawa kobieta mo¿e upomnieæ siê o wype³nienie zapisów intercyzy w ka¿dym
momencie ma³¿eñstwa. Dlatego kaza³ me¿czy¼nie jak najszybciej kupiæ ró¿e. A by go dodatkowo zmotywowaæ,
odebra³ mu mieszkanie.
Mê¿czyzna bêdzie móg³ do niego wej¶æ, gdy da swej ¿onie 124 tysi±ce ró¿. Za jeden taki kwiat w Teheranie trzeba
zap³aciæ oko³o piêciu z³otych za sztukê. Sk±pstwo bêdzie go wiêc kosztowa³o a¿ 620 tys. z³otych.
Od Redakcji:
W przypadku tego artyku³u, pozostawiamy czytelnikowi mo¿liwo¶æ przys³ania samodzielnego komentarza.
Â
2. Ma³gorzata Stolarczyk; Iran Pañstwo i Religia, fragmenty z Kodesku Cywilnego Iranu, ss. 182-187.
Â
Â
3. artyku³ pt. "Ile kosztuje ¿ycie kobiety w Iranie?"
Niedziela, 15 kwietnia 2007 (21:19)
¬ród³o informacji: INTERIA.PL/PAP  http://fakty.interia.pl/newsroom/news/ile-kosztuje-zycie-kobiety-w-iranie,896293
http://www.test.emiddle-east.com
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 07:41
Portal i Kwartalnik Emiddle East
¯ycie kobiety w Iranie jest warte, w ¶wietle prawa, dok³adnie po³owê tego... co ¿ycie mê¿czyzny. Podobnie
przedstawia siê sytuacja ze ¶wiadectwem z³o¿onym przed s±dem w jakiejkolwiek sprawie. Takich informacji
dostarczy³ przedstawiciel Irañskiego Centrum Obrony Praw Cz³owieka.
Kobieta mo¿e ubiegaæ siê o rozwód tylko w szczególnych okoliczno¶ciach i w przypadku jego uzyskania ma prawo
wychowywaæ swe dzieci tylko do siódmego roku ¿ycia. Do niedawna obowi±zywa³o prawo, wed³ug którego mog³a
wychowywaæ je tylko do drugiego roku ¿ycia.
To tylko niektóre przyk³ady ilustruj±ce sytuacjê prawn± kobiety irañskiej podane w niedzielê w rozmowie z
dziennikarzami przez przedstawicieli Centrum, którym kieruje laureatka Nagrody Nobla, Szirin Ebadi.
Â
W Iranie tak zwane prawo krwi ("dijeh") nakazuje, aby zabójca oprócz odbycia kary za ten czyn, zap³aci³
odszkodowanie pieniê¿ne rodzinie ofiary.
- Zabicie kobiety, tak samo jak cudzoziemca, kosztuje po³owê tego, co zabicie irañskiego mê¿czyzny - mówi
adwokat z Centrum kierowanego przez pani± Ebadi, który w obawie przed w³adzami irañskimi woli zachowaæ
anonimowo¶æ.
Zgodnie z irañskim prawem, mê¿czyzna mo¿e siê rozwie¶æ kiedy zechce i nie musi podawaæ powodów swej decyzji.
Kobieta mo¿e siê rozwie¶æ tylko w kilku przypadkach: je¶li m±¿ ca³kowicie j± porzuci³, je¶li jest narkomanem lub je¶li
cierpi na impotencjê.
M±¿, który przy³apie sw± ¿onê na uprawianiu mi³o¶ci z innym mê¿czyzn±, mo¿e ich zabiæ. W przypadku
udowodnienia zdrady ma³¿eñskiej, kobieta mo¿e byæ wydana na ¶mieræ przez ukamienowanie.
Dziêki staraniom biura adwokackiego Szirin Ebadi - pierwszej muzu³manki, która otrzyma³a Nagrodê Nobla zdo³ano doprowadziæ ostatnio do odroczenia wykonania niektórych wyroków ¶mierci wobec kobiet skazanych na
ukamienowanie.
Ukamienowanie odbywa siê w ten sposób, ¿e kobieta jest zakopywana do piersi w ziemi, na g³owê nak³ada siê jej
p³Ã³cienn± torbê i mieszkañcy jej miejscowo¶ci przystêpuj± do kamienowania. Je¶li w tych warunkach zdo³a siê
uwolniæ, odzyskuje wolno¶æ.
Mê¿czyzn te¿ mo¿na s±dziæ za zdradê ma³¿eñsk±, ale mog± oni korzystaæ z wybiegu prawnego w postaci
"ma³¿eñstwa czasowego"; dziêki temu mog± ¿eniæ siê z kilkoma kobietami, czasami nawet tylko na parê godzin, aby
móc utrzymywaæ z nimi stosunki p³ciowe.
W jakiejkolwiek sprawie s±dowej kobieta nie mo¿e zeznawaæ sama: musz± to czyniæ dwie kobiety naraz, aby ich
¶wiadectwo mia³o warto¶æ prawn±.
Nie ujête formalnie w kodeksie zwyczaje i precedensy w sprawie wyroków ¶mierci, jak podkre¶laj± przedstawiciele
Centrum Obrony Praw Cz³owieka, stanowi± jeden z najbardziej dramatycznych przyk³adów prawnej dyskryminacji
kobiet w Iranie.
Mê¿czyzna musi mieæ ukoñczone 18 lat, aby mo¿na by³o wykonaæ na nim wyrok ¶mierci. W przypadku dziewcz±t
granica ta wynosi zaledwie ukoñczone 9 lat. Podstawa tej praktyki s± decyzje wydawane przez ajatollahów.
W kraju jest 700 ajatollahów i "fatwy" dyktowane przez nich stanowi± wy¿sze prawo, ni¿ przepisy kodeksu.
http://www.test.emiddle-east.com
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 07:41