Recenzja programu

Recenzja programu
Roberta Tochy
„Wehikuł czasu. Program nauczania historii i społeczeństwa dla drugiego etapu
edukacyjnego (klasy IV–VI szkoły podstawowej) przygotowany przez Gdańskie
Wydawnictwo Oświatowe”
I. Opis programu
Program autorstwa Roberta Tochy jest zgodny z zapisami Rozporządzenia MEN z 8 czerwca
2009
r.
w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i
programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników. Przeznaczony
jest dla drugiego etapu edukacyjnego (klasy IV–VI szkoły podstawowej) i przystosowany do
realizacji
z
podręcznikami,
CD-ROM-ami i zeszytami ćwiczeń z serii Wehikuł czasu autorstwa Tomasza Małkowskiego.
Pomocne dla nauczycieli w realizacji programu są także przygotowane przez autora programu
karty pracy i poradnik nauczyciela z płytą CD zawierającą opowiadania z podręcznika w
wersji audio oraz bogate zasoby strony internetowej wydawnictwa www.gwo.pl.
Program jest zgodny z Rozporządzeniem MEN z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie
podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w
poszczególnych typach szkół. Skonstruowany został zgodnie z przyjętymi założeniami
kształcenia w szkole podstawowej i wprowadza ucznia w świat wiedzy przy jednoczesnej
dbałości o rozwój intelektualny, etyczny, emocjonalny, społeczny i fizyczny. Pozwala na
rozwój
ucznia
w
trzech
obszarach
–
umiejętności,
wiedzy
i kształtowanych postaw. Wspomaga szkołę w zapobieganiu przejawom dyskryminacji i
nietolerancji,
w kształtowaniu u uczniów postawy otwartości, która sprzyja dalszemu rozwojowi
indywidualnemu
i społecznemu.
W zależności od potrzeb szkoły w programie rozplanowane zostały treści nauczania na cykl
godzinowy:
wersja pierwsza: klasa IV – 1 godzina, klasa V – 1 godzina, klasa VI – 2 godziny;
wersja druga: klasa IV – 1 godzina, klasa V – 2 godziny, klasa VI – 1 godzina.
Program jest wzbogacony o treści, które pozwalają rozbudzać, poszerzać, zgłębiać i rozwijać
wiedzę oraz umiejętności historyczne.
Treści podstawy programowej zostały podzielone na zagadnienia będące jednocześnie
tytułami kolejnych działów w podręcznikach serii Wehikuł czasu. W programie wskazane są
także cele, metody sprawdzania osiągnięć uczniów oraz metody kształtowania postaw. Dzięki
realizacji programu uczniowie – przy pomocy nauczycieli – wejdą w rolę odkrywców
poszukujących wiedzy umożliwiającej zrozumienie otaczającej rzeczywistości w powiązaniu
z historią, zaczną dostrzegać związki przyczynowo-skutkowe, a także wpływ przeszłości na
współczesność.
Dzięki odpowiedniemu doborowi treści i metod pracy program jest przyjazny dla uczniów.
II. Cele edukacyjne
Na podkreślenie zasługuje trafność celów w odniesieniu do podstawy programowej dla
drugiego etapu nauczania. Cele edukacyjne programu podzielone są na cele kształcenia:
wymagania
ogólne
i szczegółowe oraz cele wychowania. Wszystkie cele zapisane są w języku wymagań, co
ułatwia opanowanie podstaw szeroko rozumianej wiedzy będącej fundamentem, na którym
oprze się proces kształcenia na kolejnych etapach edukacyjnych.
III. Treści nauczania
Treści nauczania zawarte w podstawie programowej Autor podzielił na trzy części.
W klasie IV realizowane są treści obejmujące wstęp do historii, tematy społeczne, starożytną
Grecję, starożytny Rzym oraz Polskę Piastów.
W klasie V
wersja z 1 godziną tygodniowo: treści od unii Polski z Litwą do trzeciego rozbioru
Polski,
wersja z 2 godzinami tygodniowo: treści od unii Polski z Litwą do II wojny
światowej.
W klasie VI
wersja z 2 godzinami tygodniowo: od Legionów Polskich we Włoszech do czasów
współczesnych z uwzględnieniem tematów społecznych,
wersja z 1 godziną tygodniowo: od PRL do czasów współczesnych
z uwzględnieniem tematów społecznych.
W celu zwiększenia przejrzystości przeznaczony dla klas materiał nauczania podzielony
został poza działami na tematy, zagadnienia oraz wymagania szczegółowe zawarte w
podstawie programowej.
IV. Procedury osiągania celów edukacyjnych
Określenie w ramach programu procedur osiągania celów edukacyjnych jasno wskazuje
drogę, którą może podążać nauczyciel w pracy z uczniami poszczególnych klas. Pozwala to
na zaplanowanie procesu, podczas którego nauczyciel wpływa na postawy i umiejętności
uczniów.
Wskazówki
zawarte
w programie pozwalają na efektywne planowanie procesu kształcenia także nauczycielom
stawiającym pierwsze kroki w zawodzie.
V. Kryteria oceny osiągnięć ucznia
W programie opisane zostały osiągnięcia ucznia w procesie nauczania na drugim etapie
edukacyjnym. Zawierają one zestaw niezbędnej wiedzy i koniecznych umiejętności, które
uczeń
powinien
opanować
w ciągu trzyletniej nauki w klasach IV–VI.
Program zawiera także kryteria wymagań na poszczególne oceny, które są propozycją dla
wewnątrzszkolnych procedur oceniania. Stworzenie perfekcyjnego systemu oceniania jest
bardzo trudne, tym cenniejsza jest więc spójna i funkcjonalna propozycja Autora programu.
VI. Podsumowanie
Przedłożony do recenzji program Roberta Tochy „Wehikuł czasu. Program nauczania historii
i społeczeństwa dla drugiego etapu edukacyjnego (klasy IV–VI szkoły podstawowej)
przygotowany przez Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe” jest zgodny z podstawą
programową i stanowi wyraziste ujęcie koncepcji pedagogicznej nauczania historii na drugim
etapie edukacji – w klasach IV–VI szkoły podstawowej.
Program ten stanowi dokładny opis treści nauczania, zorganizowanych w sposób
funkcjonalny, przedstawia wybór metod nauczania, procedury osiągania celów, precyzuje
wizję
ucznia
w poszczególnych klasach szkoły podstawowej. Jednocześnie pozostawia duży margines na
uwzględnienie potrzeb i możliwości konkretnego zespołu uczniowskiego.
Zagadnienia i tematy opracowanego programu są poprawne pod względem
rzeczowym
i językowym. Autor posługuje się właściwą terminologią i językiem przedmiotu dostosowaną
do możliwości uczniów szkoły podstawowej.
Omawiany program, zapewniający pełną realizację podstawy programowej, jest
pisany z myślą o kreatywnym nauczycielu, który znajdzie tutaj wskazówki do sporządzenia
planu pracy, uwzględniającego potrzeby i możliwości konkretnego zespołu.
Anna Paś
Nauczyciel dyplomowany
Nauczyciel historii, geografii,
wiedzy
o społeczeństwie
Psycholog wpływu społecznego
Oligofrenopedagog
Dyrektor
Społecznego Przedszkola
Społecznej Szkoły Podstawowej
Społecznego Gimnazjum
Społecznej
Poradni
PsychologicznoPedagogicznej
Zagłębiowskiego Centrum Edukacji