klasa I

WYMAGANIA EDUKACYJNE – HISTORIA KL. I
TREŚCI
NAUCZANIA
Dlaczego
uczymy się
historii?
Najdawniejsze
dzieje
człowieka
Cywilizacje
Bliskiego
Wschodu
(Babilonia, Egipt)
Starożytny
Izrael
OCENA
DOPUSZCZAJĄCA
*rozumie pojęcia:
wiek, era, epoka,
prehistoria, źródło
historyczne.
*oblicza czas, który
upłynął między
epokami.
*przypisuje daty
wydarzeń do
odpowiednich
wieków.
*potrafi dokonać
analizy i interpretacji
źródła historycznego
(mapa, tekst
źródłowy, diagram,
oś czasu)
*rozumie pojęcia:
homo sapiens,
prehistoria, paleolit
neolit
*opowiada o
narzędziach, ubiorze,
mieszkaniach i
pożywieniu w
paleolicie i neolicie
*potrafi dokonać
analizy i interpretacji
źródła historycznego
(mapa, tekst
źródłowy, diagram..)
*rozumie pojęcia:
Mezopotamia, pismo
klinowe, politeizm,
ziggurat, Kodeks
Hammurabiego,
faraon, sieć
irygacyjna, piramida,
hieroglify, papirus,
sarkofag,
mumifikacja
*opowiada czym
zajmowali się
mieszkańcy
Międzyrzecza
*rozumie zależności
między położeniem
geograficznym, a
zajęciami
mieszkańców
*wskazuje na mapie
cywilizacje Wschodu
*potrafi dokonać
analizy i interpretacji
źródła historycznego
(mapa, tekst
źródłowy, diagram)
*rozumie pojęcia:
monoteizm, Arka
Przymierza, Ziemia
Obiecana, czasy
patriarchów,
salomonowy wyrok,
szabat, rabin,
OCENA
DOSTATECZNA
*wymienia kolejne
epoki historyczne
*wie, jakie
wyróżniamy źródła
historyczne
*wyjaśnia dlaczego
uczymy się historii?
OCENA
DOBRA
*przedstawia
własne rozumienie
konieczności nauki
historii
OCENA
BARDZO DOBRA
*klasyfikuje źródła
historyczne
posługując się
przykładami
OCENA
CELUJĄCA
*uzasadnia
przydatność źródeł
historycznych w
pracy historyka i
archeologa
*rozumie pojęcia:
rewolucja
neolityczna, plemię,
epoka brązu
*wie kiedy zaczęły
się uprawy i
hodowla
*zaznacza paleolit i
neolit na osi czasu
*rozumie wpływ
klimatu na zmiany
w życiu ludzi
*uzasadnia
dlaczego ludzie
pierwotni żyli w
grupach
*wskazuje czynniki
decydujące o
rozwoju rolnictwa
na obszarze
Żyznego
Półksiężyca
*rozumie, dlaczego
w neolicie nie
wszyscy ludzie
musieli zajmować
się rolnictwem
*potrafi wskazać
rewolucyjny
charakter zmian
zachodzących w
neolicie
*rozumie i uzasadnia
dlaczego w
prehistorii Ziemia nie
była zaludniona
równomiernie
*wie, jakie były
osiągnięcia
cywilizacyjne
Mezopotamii i
Egiptu
*wymienia egipskie
grupy społeczne i
ich funkcje
*potrafi wymienić
najważniejszych
bogów egipskich
*rozpoznaje na
ilustracji zabytki
Egiptu
* rozumie dlaczego
w Egipcie była
mumifikacja
*rozpoznaje typy
pisma z terenów
Mezopotamii i
Egiptu
* wie, co oznacza
zasada „oko za
oko” *wie dlaczego
i w jaki sposób
powstały piramidy
*wymienia sposoby
oddawania czci
bogom egipskim
*wyjaśnia, co
oznacza określenie
„Egipt, darem Nilu”
*rozumie znaczenie
sieci irygacyjnej dla
rozwoju rolnictwa
*wyjaśnia
znaczenie pisma i
prawa w procesie
powstawania
państwa.
*wymienia
osiągnięcia
cywilizacyjne
Egipcjan i wskazuje
dziedziny,
w których do dziś
wykorzystujemy
wynalazki egipskie
*rozumie, dlaczego
w Egipcie powstała
organizacja
państwowa
* rozumie
i uzasadnia
kluczową rolę
społeczną kapłanów
w Egipcie
*samodzielnie ocenia
stosowaną w
Kodeksie
Hammurabiego
zasadę odwetu
*wskazuje i ocenia
źródła potęgi
starożytnego Egiptu
*omawia wpływ
warunków
geograficznych
Palestyny na życie
jej mieszkańców;
*wskazuje Palestynę
na mapie
*wie, na jakie etapy
można podzielić
historię narodu
wybranego;
*wskazuje różnice
pomiędzy religiami
Egiptu, Izraela i
*dostrzega korzenie
chrześcijaństwa
w judaizmie,
wskazuje cechy
wspólne obu religii
*wie, gdzie
mieszkają
* rozumie znaczenie
Biblii jako źródła
historycznego
Cywilizacja
grecka
Cywilizacja
rzymska
judaizm, naród
wybrany, teokracja,
Biblia, Tora;
*charakteryzuje
główne zasady i
symbole judaizmu
*potrafi dokonać
analizy i interpretacji
źródła historycznego
(mapa, tekst
źródłowy, diagram..)
*rozumie pojęcia:
demokracja,
oligarchia, igrzyska
olimpijskie, teatr,
politeizm, mit, heros
*wskazuje na mapie
starożytną Grecję
*omawia wpływ
warunków
naturalnych na życie
mieszkańców
Hellady
*wymienia czynniki
integrujące Greków
*zna postacie:
Leonidasa, Peryklesa,
Aleksandra
Wielkiego
*wie, kiedy: odbyły
się pierwsze igrzyska
olimpijskie, rozegrały
się bitwy pod
Maratonem
i Termopilami;
*wymienia greckich
bogów
*porównuje system
sprawowania władzy
w Atenach i Sparcie
*potrafi dokonać
analizy i interpretacji
źródła historycznego
(mapa, tekst
źródłowy, diagram)
*rozumie pojęcia:
republika, legion,
konsul, apostoł,
Nowy Testament,
romanizacja,
akwedukt, termy,
imperium, cesarstwo,
cesarz,
chrześcijaństwo;
*zna postacie: Jezusa
Chrystusa, Cezara,
Spartakusa,
Hannibala;
*wie, co wydarzyło
się w 476 r.;
*wskazuje na mapie
miasto Rzym
i przybliżony zasięg
państwa rzymskiego
*podaje przykłady
wpływu kultury
greckiej na rzymską
*wskazuje przyczyny
i przykłady
prześladowań
współcześni
wyznawcy judaizmu
*wymienia postacie
związane z historią
narodu wybranego:
Abrahama,
Mojżesza, Dawida,
Salomona
*wyjaśnia różnice
między
politeizmem, a
monoteizmem
Mezopotamii
*podaje genezę
i znaczenie
powiedzeń: „mówić
lakonicznie”,
„z tarczą lub na
tarczy”,wychowanie
spartańskie”
*wyjaśnia
przyczyny sukcesów
militarnych Sparty
*omawia cechy
teatru greckiego, i
igrzysk
olimpijskich;
*wie, kim byli:
Sofokles, Fidiasz,
Archimedes,
Sokrates, Platon,
Arystoteles,
Perykles, Homer;
*podaje przykłady
osiągnięć sztuki
greckiej, w tym
dzieł
hellenistycznych;
*wskazuje sposoby
czczenia bóstw
przez Greków;
*omawia zasady
Uzasadnia
funkcjonowania
przydomek nadany
demokracji
Aleksandrowi
ateńskiej, oligarchii Macedońskiemu
spartańskiej,
*wskazuje wpływ
państwa Aleksandra cywilizacji i sztuki
Wielkiego;
starożytnej Grecji na
*wymienia dzieła:
współczesną
Fidiasza, Sofoklesa, cywilizację i sztukę;
Myrona;
*porównuje
*wyjaśnia
demokrację
przyczyny
starożytną ze
zwycięstw
współczesną;
Aleksandra
*porównuje warunki
Wielkiego;
naturalne rożnych
*wyjaśnia wpływ
krajów
religii na
starożytnych,
funkcjonowanie
wskazuje
państw greckich;
podobieństwa
*omawia skutki
i różnice oraz ich
wychowania
wpływ na
spartańskiego dla
funkcjonowanie
funkcjonowania
państw
państwa
*wskazuje
kontynuację myśli
filozoficznej
starożytnych Greków
we współczesnych
systemach
filozoficznych (na
wybranych
przykładach)
*wymienia
rzymskich
urzędników
i omawia ich
kompetencje
*rozumie pojęcia:
patrycjusze,
plebejusze,
barbarzyńca;
*zna postacie:
Dioklecjana, św.
Piotra, św. Pawła,
Oktawiana Augusta;
*opisuje republikę
i cesarstwo jako
formy ustrojowe;
*wymienia
rzymskie
osiągnięcia
cywilizacyjne
*opisuje postawy
Rzymian wobec
niewolników i
ludów podbitych
*rozpoznaje na
*przedstawia etapy
rozwoju
chrześcijaństwa
i potrafi je
scharakteryzować
*opisuje przyczyny
i skutki: powstań
niewolników,
upadku republiki,
kryzysu
w Cesarstwie;
*opisuje różnice
między ustrojami
republiki i cesarstwa
* omawia
znaczenie wojen
i podbojów dla
funkcjonowania
państwa
rzymskiego
*rozróżnia
wewnętrzne i
zewnętrzne
przyczyny upadku
starożytnego
*ocenia wkład
Rzymian w rozwój
kultury i jej wpływ
na współczesną
cywilizację
*dokonuje analizy
porównawczej
taktyki walki
Rzymian, Greków i
Macedończyków
*wymienia zalety
i wady republiki
i cesarstwa jako
form ustrojowych
*wskazuje wpływ
osiągnięć rzymskich
na współczesne
prawo, kulturę
i budownictwo
*opisuje znaczenie
procesu romanizacji
dla terenów
podbitych przez
Rzym
*wyjaśnia genezę
i znaczenie
powiedzeń: „Kości
zostały rzucone”,
„I Ty, Brutusie,
przeciw mnie?”;
chrześcijan w Rzymie
*potrafi dokonać
analizy i interpretacji
źródła historycznego
(mapa, tekst
źródłowy, diagram..)
fotografiach typowe
rzeźby rzymskie
*rozumie pojęcia:
chrystianizacja,
klasztor, ikona,
(Bizancjum, islam,
kodeks Justyniana,
państwo Franków,
prawosławie, herezja,
Rzesza Ottonów
Słowianie, krucjaty) islam, Koran,
arabeska, renesans
karoliński,
minuskuła, Rzesza,
imperium
uniwersalne, krucjata
* wskazuje na mapie
Bizancjum
i Konstantynopol,
Państwo Franków,
Państwo Kościelne
*zna podstawowe
zasady islamu
*opisuje podstawowe
zasady i symbole
islamu
*zna postacie:
Chlodwiga, Karola
Młota, Pepina
Krótkiego, Karola
Wielkiego
*wie kim byli
Wikingowie
*potrafi dokonać
analizy i interpretacji
źródła historycznego
(mapa, tekst
źródłowy, diagram..)
*rozumie pojęcia:
Społeczeństwo
średniowiecznej wasal, senior,
feudalizm, monarchia
Europy
stanowa, parlament,
(system lenny
inwestytura, lenno,
monarchie
przywilej,
patrymonialne i
scholastyka, gotyk,
stanowe,
styl romański,
średniowieczne
uniwersalizm,
miasto i wieś)
*wie, co wydarzyło
się w 1066 r.
* wymienia stany
społeczne i krótko je
opisuje
*charakteryzuje
miasto i wieś w
średniowieczu
*potrafi dokonać
analizy i interpretacji
źródła historycznego
(mapa, tekst
źródłowy, diagram..)
*omawia
działalność
pierwszych
zakonów
*wskazuje zabytki
charakterystyczne
dla kultury
Bizancjum
*wymienia cechy
Kościoła
wschodniego
*zna osiągnięcia
cywilizacji
arabskiej
* wyjaśnia, jak
działała aparat
państwowy
w monarchii Karola
Wielkiego;
*wymienia
przejawy renesansu
karolińskiego;
* omawia
postanowienia
traktatu w Verdun
*wie na czym
polegała idea
imperium
uniwersalnego
Początki
średniowiecza
Polska
pierwszych
*rozumie pojęcia:
monarchia
Rzymu
*rozumie, dlaczego
Rzymianie
przejmowali
greckie wierzenia,
literaturę i filozofię
*wyjaśnia,
dlaczego
Rzymianie wznosili
różne budowle
publiczne
*wyjaśnia
przyczyny i skutki
rozłamu w Kościele
w XI wieku
*wymienia zabytki
typowe dla
architektury
arabskiej i podaje
ich cechy
*porównuje islam
z innymi religiami
* rozumie, jakie
znaczenie miało
przywrócenie
cesarstwa na
Zachodzie
* wskazuje na
mapie ziemie
podbite przez
Arabów
*charakteryzuje
*omawia wpływ
system zależności
feudalizmu na
feudalnych
władzę królewską
*rozpoznaje typowe *rozróżnia budowle
instytucje systemu
w stylu romańskim
lennego
i gotyckim;
*podaje, czym
*wymienia
różniły się między
osiągnięcia
sobą stany
cywilizacyjne
społeczne
średniowiecza
*charakteryzuje
*wyjaśnia rolę
kultury rycerską,
zakonów
kościelną i ludową;
* omawia
*opowiada, czym
znaczenie
zajmowano się na
uniwersytetów dla
średniowiecznym
kultury
uniwersytecie
średniowiecznej
*rozpoznaje zabytki Europy
kultury
*uzasadnia na czym
średniowiecza
polegał
uniwersalizm
kultury
średniowiecza
*opowiada
o funkcjonowaniu
*ocenia dokonania
pierwszych Piastów
*dostrzega zmianę
roli Kościoła po
upadku Cesarstwa
Zachodniego
*wskazuje różnice
pomiędzy
Kościołami
prawosławnym
i katolickim;
*omawia
okoliczności
powstania Państwa
Kościelnego
*wyjaśnia znaczenie
renesansu
karolińskiego dla
rozwoju kultury
europejskiej
*uzasadnia
znaczenie traktatu
w Verdun
w procesie
powstawania państw
w Europie
* rozumie skutki
podziału Kościoła dla
dziejów
chrześcijaństwa
*wskazuje wady
i zalety ustroju
feudalnego z punktu
widzenia seniora
i wasala
*wyjaśnia
kulturową rolę
Kościoła w nauce,
architekturze, sztuce
i życiu codziennym
*wskazuje przejawy
kryzysu w Kościele
w XV w.
*wskazuje, czym
różnił się nurt
ludowy polskiej
kultury od nurtu
dworskiego
*wymienia cechy
wspólne kultury
polskiej
i europejskiej
w okresie
średniowiecza
*dostrzega
przełomowe
* rozumie, że korzeni
współczesnych form
ustrojowych należy
szukać nie tylko
w starożytności, lecz
także
w średniowieczu,
i potrafi wskazać
przykłady
* porównuje rządy
twórców państwa
Piastów
(od Mieszka I do
Bolesława
Krzywoustego)
Polska
dzielnicowa
i zjednoczona
(od Bolesława
Krzywoustego do
Kazimierza
Wielkiego)
Polska w dobie
unii z Litwą
(od Ludwika
Węgierskiego do
Kazimierza
Jagiellończyka)
patrymonialna,
danina, rycerstwo,
gród, podgrodzie,
zasada senioratu
*wymienia plemiona
zamieszkujące ziemie
polskie
*wie, co wydarzyło
się w latach: 966,
972; 1000; 1025,
1138
*wie, kim byli:
Mieszko I, Jordan,
Bolesław Chrobry,
św. Wojciech, Otton
III, Bolesław Śmiały,
św. Stanisław,
Bolesław
Krzywousty
* wskazuje na mapie
państwo Mieszka I i
Bolesława
Chrobrego
*potrafi dokonać
analizy i interpretacji
źródła historycznego
(mapa, tekst
źródłowy, diagram..)
*rozumie znaczenie
pojęć: Krzyżacy,
Tatarzy, kolonizacja,
zasadźca; sąd
papieski, Akademia
Krakowska
*wie, co wydarzyło
się w latach:1226,
1308,1320, 1364
*wie kim byli:
Konrad Mazowiecki,
Wacław II,
Władysław Łokietek,
Kazimierz Wielki i z
czego zasłynęli
*podaje przykłady
reform
przeprowadzonych
przez Kazimierza
Wielkiego w
dziedzinie
obronności, kultury,
gospodarki…
*potrafi dokonać
analizy i interpretacji
źródła historycznego
(mapa, tekst
źródłowy, diagram..)
*rozumie pojęcia:
unia personalna,
przywilej koszycki,
inkorporacja
*wie, co wydarzyło
się w latach:
1385,1410,1444,
1454, 1466
*łączy postacie z
konkretnymi
wydarzeniami:
Ludwik Węgierski,
Jadwiga, Władysław
Jagiełło, Ulrich von
i organizacji
państwa Mieszka
* wskazuje
przyczyny i skutki
chrztu Polski;
* uzasadnia
znaczenie koronacji
władcy dla państwa
*wskazuje na mapie
dzielnice powstałe
na mocy testamentu
Bolesława
*zna cechy
charakterystyczne
monarchii
patrymonialnej
*potrafi połączyć
postać z podanym
wydarzeniem
*omawia jak miało
funkcjonować
imperium
uniwersalne Ottona
III
w dziedzinie
polityki, gospodarki
i kultury
*wyjaśnia
przyczyny i skutki
wojen toczonych
przez Bolesława
Chrobrego
*podaje przyczyny
i skutki zjazdu
gnieźnieńskiego
* ocenia rządy
Kazimierza
Odnowiciela,
Bolesława
Śmiałego,
Władysława
Hermana
*wyjaśnia
przyczyny i skutki
wprowadzenia
zasady senioratu
w Polsce
znaczenie chrztu dla
rozwoju państwa
polskiego
* charakteryzuje
politykę
międzynarodową
Bolesława
Chrobrego
*przedstawia
okoliczności
konfliktu króla
Bolesława Śmiałego
z biskupem
Stanisławem
* wskazuje zmiany
społeczne, które
zaszły w Polsce
pierwszych Piastów
i łączy je
z panowaniem
właściwych
władców
polskiego z rządami
ich następców
*wymienia ziemie,
które Polska utraciła
w okresie rozbicia
dzielnicowego,
i wskazuje je na
mapie
* podaje
okoliczności utraty
Pomorza
Gdańskiego przez
Polskę
* uzasadnia,
dlaczego potomni
nadali
Kazimierzowi
przydomek
„Wielki”
*podaje przyczyny
dążeń
zjednoczeniowych
*ocenia skutki
najazdu
mongolskiego na
Polskę
*wskazuje
przyczyny
sprowadzenia
Krzyżaków na
ziemie polskie
* rozumie rolę
Kościoła w procesie
jednoczenia
polskich ziem
*sytuuje w czasie
najważniejsze
wydarzenia
związane z
relacjami polskokrzyżackimi
*wymienia
konsekwencje
rozbicia
dzielnicowego
*podaje przyczyny
i skutki kolonizacji
* podsumowuje
panowanie
Władysława
Łokietka i
Kazimierza
Wielkiego
*charakteryzuje
zmiany struktury
społecznowyznaniowej po
przyłączeniu do
Polski ziem ruskich
* wskazuje przykłady
nowatorskich działań
Kazimierza
Wielkiego i rozumie
ich przyczyny
* dostrzega zalety
istnienia jednolitego
państwa
*podaje przyczyny
objęcia polskiego
tronu przez
Ludwika
Węgierskiego;
*omawia przyczyny
i następstwa
podpisania unii w
Krewie
*omawia
okolicznościach
wybuchu wielkiej
wojny z zakonem
krzyżackim i jej
*wie, dlaczego
w XIV w.
panowały w Polsce
trzy dynastie, i zna
okoliczności,
w jakich
obejmowały one
władzę
*charakteryzuje
rozwój uprawnień
stanu szlacheckiego
* wyjaśnia zasady
funkcjonowania
sejmu
*wyjaśnia znaczenie
przywileju
koszyckiego;
*omawia przyczyny
i skutki unii polskolitewskiej dla obu
państw
* omawia przyczyny
i okoliczności
ukształtowania się
polskiego sejmu
*diagnozuje kryzys
XIV–XV w.
*wymienia skutki
kryzysu późnego
średniowiecza
w Europie
Zachodniej
Jungingen,
Władysław
Warneńczyk
Kazimierz
Jagiellończyk
*wskazuje na mapie
państwa: litewskie,
polskie, krzyżackie
w XIV–XV w.;
*wymienia
postanowienia unii w
Krewie
*potrafi dokonać
analizy i interpretacji
źródła historycznego
(mapa, tekst
źródłowy, diagram..)


skutki
*wie na czym
polegała demokracja
szlachecka
*podaje przyczyny i
następstwa wojny
trzynastoletniej
*zna osiągnięcia
kultury polskiej
późnego
średniowiecza
Uwagi dotyczące oceniania na każdym poziomie wymagań:
aby uzyskać kolejną, wyższą ocenę, uczeń musi opanować zasób wiedzy i umiejętności z poprzedniego
poziomu
uczeń jest zobowiązany doskonalić umiejętność analizy i interpretacji źródeł historycznych oraz powinien
być oceniany ze stopnia opanowania tej umiejętności w sposób ustawiczny, zarówno w trakcie zajęć, jak i
przy okazji prac domowych i sprawdzianów wiedzy
ZASADY OCENIANIA

uczeń otrzymuje oceny ze sprawdzianów pisemnych, kartkówek, odpowiedzi, ćwiczeń z mapą, prac
domowych, aktywności na lekcji, udziału w konkursach historycznych, realizacji projektu

wprowadza się system znaków „+” i „-”
1) „+” otrzymuje uczeń za:
a) przygotowanie dodatkowo materiałów do lekcji,
b) aktywność na lekcji,
c) pomoc koleżeńską
2) „-” otrzymuje uczeń za:
a) brak pracy domowej,
b) brak materiałów niezbędnych do lekcji: podręcznika, zeszytu,
c) brak zaangażowania na lekcji,
3) Uczeń, który uzyskał cztery „plusy” , otrzymuje ocenę bardzo dobrą. Uczeń, który uzyskał cztery
„ minusy”, otrzymuje ocenę niedostateczną

Jeżeli uczeń nie zgłosi u nauczyciela braku pracy domowej lub nieprzygotowania do zajęć przed lekcją
otrzymuje ocenę niedostateczną. Uczeń może zgłosić brak pracy domowej, który jest jednoznaczny z
nieprzygotowaniem do zajęć lekcyjnych.

uczeń może być nieprzygotowany do zajęć 2 razy w semestrze

o ocenie śródrocznej i rocznej decydują przede wszystkim wyniki sprawdzianów pisemnych, pozostałe
oceny mają wpływ na podwyższenie lub obniżenie oceny końcowej.