zalecenia zdrowotne podczas festiwalu woodstock 2014

ZALECENIA ZDROWOTNE PODCZAS
FESTIWALU WOODSTOCK 2014
Zagrożeniem zwłaszcza podczas imprez masowych mogą być zatrucia i zakażenia
pokarmowe pochodzenia zakaźnego, które są następstwem spożycia pokarmów lub wody
zanieczyszczonych chorobotwórczymi bakteriami, wirusami, pasożytami lub po prostu
następstwem nieprzestrzegania zasad higieny czyli tzw. „brudnych rąk”. Chorobotwórcze
bakterie mogą wywołać takie choroby jak np.: salmoneloza, kampylobakterioza, jersinioza
czy zakażenie wywołane przez biegunkotwórcze szczepy E. coli. Zagrożenie stanowi również
wirus zapalenia wątroby typu A (HAV, Hepatitis A Virus) wywołujący tzw. żółtaczkę
pokarmową.
W Polsce zatrucia i zakażenia pokarmowe są szczególnie częste wiosną i latem ze
względu na panujące wysokie temperatury otoczenia oraz zmianę codziennych warunków
życia związaną z podróżami i letnim wypoczynkiem.
POZNANIE PODSTAWOWYCH WŁAŚCIWOŚCI ORAZ MECHANIZMÓW DZIAŁANIA
I
SPOSOBÓW
ROZPRZESTRZENIANIA
DROBNOUSTROJÓW
POMOGĄ
SIĘ
KAŻDEMU
NAJCZĘŚCIEJ
UNIKNĄĆ
LUB
SPOTYKANYCH
PRZYNAJMNIEJ
ZMINIMALIZOWAĆ RYZYKO ZACHOROWANIA.
Objawy zatrucia toksynami bakteryjnymi występują w krótkim czasie zwykle po
1-12 godzin od spożycia potrawy i rozpoczynają się nudnościami i wymiotami, zatruciu może
ale nie musi towarzyszyć biegunka.
Z kolei zakażenie chorobotwórczymi pałeczkami jelitowymi mogą w zależności
od rodzaju bakterii obecnych w skażonej potrawie wywoływać zróżnicowane objawy. Także
czas wystąpienia pierwszych objawów jak i ich nasilenie mogą być również różne
u poszczególnych osób, objawy choroby mogą wystąpić po kilkunastu godzinach aż do 14
dni. Objawy zakażenia przewodu pokarmowego to najczęściej biegunka, niekiedy z krwią,
bóle brzucha, nudności, wymioty, gorączka, ogólne złe samopoczucie.
Niektóre zakażenia np. wirusem HAV mają znacznie dłuższy czas wylęgania od 15 do
50 dni i objawy rzadko kojarzone z zatruciem pokarmowym.
Lepiej jest zapobiegać zatruciu i zakażeniu pokarmowemu niż narażać się na przykre
objawy choroby a czasami też na wieloletnie dolegliwości związane z powikłaniami.
Przestrzeganie zaleceń umożliwi otrzymywanie i spożywanie bezpiecznej żywności. Poznanie
tych reguł i zrozumienie dlaczego ich przestrzeganie jest tak ważne powinno ułatwić
ustrzeżenie się przed zachorowaniem lub spowodowaniem zatrucia u innych osób.
ZALECENIE 1. UTRZYMYWANIE CZYSTOŚCI I PRZESTRZEGANIE ZASAD
BEZPIECZEŃSTWA
► ręce myj skutecznie czyli wodą i mydłem nie krócej niż 30 sekund,
► zawsze myj ręce przed jedzeniem (także gdy jesz poza domem) i po skorzystaniu z toalety,
► w podróży używaj higienicznego żelu do rąk lub jednorazowych chusteczek nasyconych
roztworem alkoholu,
► myj dokładnie żywność przed spożyciem (np. owoce, warzywa),
► pamiętaj, że najbezpieczniejsza jest żywność poddana obróbce termicznej (poprzez np.
gotowanie, smażenie, pieczenie),
► czytaj etykiety na produktach spożywczych – zwłaszcza zwracaj uwagę na datę ważności,
► nie jedz konserw, których opakowanie ma wybrzuszone wieczko – wskazuje to na
zepsucie produktu,
► unikaj spożywania pokarmów i picia napojów w miejscach, co do których nie ma
pewności, że żywność tam została przygotowana z zachowaniem zasad bezpieczeństwa
zdrowotnego np. z ulicznych straganów,
► przestrzegaj częstego mycia rąk podczas przygotowywania posiłków, w tym zawsze po
dotknięciu surowego mięsa, drobiu, ryb, jajek itd.,
► myj i utrzymuj w skrupulatnej czystości wszystkie powierzchnie, przedmioty i urządzenia
używane przy przygotowywaniu posiłków,
► chroń żywność przed insektami oraz zwierzętami domowymi i innymi.
ZALECENIE 2. ODDZIELENIE ŻYWNOŚCI SUROWEJ I PRZETWORZONEJ
► surowe mięso, drób i ryby przechowuj oddzielone od innej żywności,
► do obróbki surowej żywności używaj oddzielnych przyrządów takich jak noże czy deski
do krojenia,
► żywność przechowuj w osobnych pojemnikach co zapobiega stykaniu się surowych
produktów i przygotowanych potraw.
ZALECENIE 3. GOTOWANIE POTRAW W DOSTATECZNIE WYSOKIEJ
TEMPERATURZE I PRZEZ DOSTATECZNIE DŁUGI CZAS
► gotuj (piecz) potrawy w dostatecznie wysokiej temperaturze i przez dostatecznie długi
czas, zwłaszcza mięso, drób jaja i ryby (np. bakterie Salmonella giną w temperaturze powyżej
70°C , smażenie powinno odbywać się w temperaturze znacznie wyższej od 100°C, zwykle
od ponad 150 do 200°C),,
► doprowadzaj potrawy takie jak zupa lub gulasz do zagotowania aby mieć pewność, że
osiągnęły one 70°C.
► gotowe potrawy odgrzewaj w dostatecznie wysokiej temperaturze i przez dostatecznie
długi czas.
ZALECENIE 4. PRZECHOWYWANIE ŻYWNOŚCI W BEZPIECZNEJ TEMPERATURZE
► nie pozostawiaj przygotowanej potrawy w temperaturze pokojowej na dłużej niż
2 godziny,
► utrzymuj gotowaną potrawę przed podaniem „na gorącej płycie” w temp. wyższej niż
60°C,
► schładzaj niezwłocznie wszystkie ugotowane „na zapas” i łatwo psujące się potrawy,
najlepiej do temperatury poniżej 5°C,
► nawet w lodówce nie przetrzymuj żywności zbyt długo,
► nie rozmrażaj zamrożonej żywności w pokojowej temperaturze,
► nie zamrażaj ponownie rozmrożonej żywności.
ZALECENIE 5. UŻYWANIE BEZPIECZNEJ WODY I ŚWIEŻYCH SUROWYCH
PRODUKTÓW
► używaj bezpiecznej wody (także do robienia kostek lodu), np. poprzez przegotowanie
wody, używanie filtrów do uzdatniania wody,
► wybieraj świeże produkty dobrej jakości,
► wybieraj żywność zapewniającą bezpieczeństwo np. pasteryzowane mleko,
► myj w bieżącej wodzie owoce i warzywa, zwłaszcza gdy mają być spożywane na surowo,
► nie jedz żywności po upłynięciu daty przydatności do spożycia.
STOSOWANIE SIĘ DO POWYŻSZYCH ZALECEŃ MOŻE PRZYCZYNIĆ SIĘ DO
ZMINIMALIZOWANIA
ZAGROŻEŃ
ZWIĄZANYCH
Z
ZATRUCIAMI
I ZAKAŻENIAMI POKARMOWYMI.
Opracowano na postawie: „Zaleceń zdrowotnych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego –
PZH. Zespół ekspertów NIZP-PZH, 2012 r.
[http://www.pzh.gov.pl/page/fileadmin/user_upload/bsl3/Porady_zdrowotne_Euro2012.pdf ]