I etap edukacji czytelniczej dla najmłodszych

I etap edukacji czytelniczej dla
najmłodszych
Nigdy nie jest za późno aby zapisać swoje dziecko!
I etap edukacji czytelniczej dla najmłodszych….
….to hasło kierujemy do rodziców,dziadków, starszego rodzeństwa.
Edukacja kulturalna młodszego pokolenia i kształtowanie nawyku czytania
rozpoczyna się od najmłodszych lat. Grażyna Lewandowicz – Nosal, zawodowo
zajmująca się książką dla dzieci, pisząc poradnik „Książki dla najmłodszych
od zera do trzech”, wykazała się zdrowym rozsądkiem, gdyż teoria jest
zredukowana do minimum.
Opierając się na wiedzy o rozwoju poszczególnych etapów, z całą stanowczością
i powagą stwierdza iż małemu dziecku jest potrzebna do rozwoju książka.
Nigdy nie jest za późno aby zapisać swoje dziecko!
I etap edukacji czytelniczej dla najmłodszych….
….to hasło kierujemy do rodziców,dziadków, starszego rodzeństwa.
Edukacja kulturalna młodszego pokolenia i kształtowanie nawyku czytania
rozpoczyna się od najmłodszych lat. Grażyna Lewandowicz – Nosal, zawodowo
zajmująca się książką dla dzieci, pisząc poradnik „Książki dla najmłodszych
od zera do trzech”, wykazała się zdrowym rozsądkiem, gdyż teoria jest
zredukowana do minimum.
Opierając się na wiedzy o rozwoju poszczególnych etapów, z całą stanowczością
i powagą stwierdza iż małemu dziecku jest potrzebna do rozwoju książka.
Służy ona w bardzo różny sposób stanowiąc źródło:
-komunikacji ze światem
-wiedzy
-rozwoju wyobraźni
-rozwoju wrażliwości
Dziecko osiąga zdolność do zabawy około 5 – 6 miesiąca życia, może wtedy
odkryć w swoim otoczeniu książki. Z własnego doświadczenia, lub z obserwacji
niemowlaków wiemy, że w tym czasie ono postępuje z książkami bez szacunku,
ogląda obrazki, szarpie, drze kartki, całuje obrazki, wkłada do buzi, rzuca
nimi.
Dlatego problemy zostały rozwiązane poprzez dostosowanie formy edytorskiej
książki dla dziecka w wieku niemowlęcym. Wykonuje się takie książki ze
sztywnego kartonu, plastiku, materiału barwnego.
W naszej bibliotece posiadamy takie książeczki obrazkowe, są kolorowe,
mięciutkie i przedstawiają krótką historię np. „Domek pieska – książeczka w
kształcie rozkładanej karuzeli”, książeczka jako torba na zakupy.
Jest to etap nauki i przeżywania radości przez dziecko. Rodzice muszą zdawać
sprawę, że niestety motywacji i przyjemności czytania nigdy nie są
definitywnie utrwalone. Na każdy z etapów trzeba je na nowo odkrywać i
utrwalać.
Dziecko może zacząć wcześnie czytać, ale to nie znaczy, że zostanie
czytelnikiem na całe życie.
Pierwsza książka ilustruje przedmioty znane z życia rodzinnego, z bliskiego
otoczenia jak: pluszowy miś, lalka, smoczek, butelka, nocnik, piesek, kotek,
chleb, bułka itp.
Dziecko porównuje z tym co widzi wokół siebie. Obrazki stwarzają szansę na
przyszły rozwój, zaczyna rozumieć relację między przedmiotem a jego
odwzorowaniem na obrazku.
Następny etap zapoznania się z książką to wybór takich, które przedstawiają
prostą akcję, poprzez powiązanie istniejących przedmiotów w historyjkę.
Dziecko zaczyna stawiać pytania, poznaje nowe słowa, wyrażenia, coraz
bardziej abstrakcyjne pojęcia .
Grażyna Lewandowicz – Nosal słusznie stwierdza, że książka jest bardzo
atrakcyjna dla maluszka gdyż:
-daje możliwość manipulacji
-zawiera różnorodność obrazów – każda jej strona to coś nowego i ciekawego
-pozwala na wkroczenie w świat symboli, świat języka
Książka musi stanowić ważny przedmiot w życiu dziecka. Rodzice nie powinni
obawiać się, ani denerwować, że dziecko rzuca książką, drze na kawałki,
brudzi. Należy tylko zdawać sprawę, że dziecku trzeba towarzyszyć, po prostu
być z nim. Nie można się ograniczyć do dania dziecku, książki do ręki i zająć
się swoimi sprawami.
Trzeba być aktywnym, aby książka stała się środkiem porozumiewania – dla
mamy, taty i dziecka. Dorosły musi być przewodnikiem po świecie przedmiotów i
symboli. Musi się wykazać cierpliwością, gotowością na propozycje dziecka,
gotowym dostosować się do niego, choćby kładąc się na brzuchu podczas
czytania.
Nie należy się niecierpliwić, żądać od dziecka aby słuchało rodzica ze
wzrokiem utkwionym w czytającego, dziecko ma prawo przewracać strony innej
książeczki, turlać się po podłodze, stać, lub siedzieć, wybierają takie
postawy, jakie im najlepiej pasują, nie lubią siedzieć sztywno za stołem.
Autorka poradnika radzi jak czytać małemu dziecku:
-trzeba umieścić książkę tak , aby była dla niego widoczna
-dziecko chce widzieć twarz czytającego
-dziecko musi wyczuć, że dla nas – dorosłych czytanie jest czymś niesłychanie
ważnym
-powinien być przygotowanym i zgadzać się na wielokrotne powtarzanie tej
samej historii, gdyż dziecko za każdym razem ten sam tekst rozumie inaczej,
inaczej też przeżywa treść.
Reasumując od najmłodszych lat , a raczej miesięcy, rodzice muszą obowiązkowo
zakodować i zdawać sprawę, że obecność książki w życiu dziecka jest po prostu
niezbędna, gdyż stanowi źródło:
-komunikacji ze światem
-wiedzy
-rozwoju wyobraźni
-rozwoju wrażliwości
Książka powinna stać się tak ważnym przedmiotem, jak łyżka i widelec. To
przedmiot , który polubi z którym można wielokrotnie obcować. Książka –
przedmiot ma stać się niewyczerpalnym źródłem ułatwiającym rozwój osobowości.
Poprzez wyraźne i czytelne ilustracje przedstawiające prawdziwe rzeczy i
mające szczegóły, które prowokują rozmowy z dzieckiem oraz zabawę w
pokazywanie, czyli gdzie krówka ma oczko, gdzie piesek ma nosek, kotek
ogonek.
Dobrana starannie książka staje się niezbędnym narzędziem w procesie
wychowania.
Zdaniem prof. Joanny Papuzińskiej – zaliczanej do najwybitniejszych polskich
znawców literatury dziecięco – młodzieżowej, cenionej autorki, a przede
wszystkim kochającej dzieci, gdyż z nimi spotyka się na spotkaniach
autorskich książka może pełnić następujące funkcje:
-książka może wspomagać rozumne oddziaływanie wychowawcze rodziny
-książka może pomagać rozwiązywać doraźnie niektóre problemy wychowawcze
-książka może stać się płaszczyzną kontaktu i zrozumienia między dzieckiem a
dorosłym.
Zgadzamy się z opinią pani profesor Papuzińskiej, która udowadnia iż dziecko
nie zawsze pragnie być zaskakiwanym nowymi środkami wyrazu artystycznego i
formami wypowiedzi.
Najlepiej sprawdzają się teksty „klasyczne”, które zostały sprawdzone przez
wiele pokoleń: np. „Tańcowały dwa Michały”, „Patataj, patataj pojedziemy w
cudny kraj”, „Idzie rak nieborak”, „Idzie kominiarz po drabinie”, „Sroczka
kaszkę warzyła”.
Serie wydawnicze dla najmłodszych
Dzieci, którym się czyta, mają swoich ulubieńców, są bardzo do nich
przywiązani, dlatego dla nich tworzy się serie, których bohaterem jest np.
Kubuś Puchatek, Franklin, Martynka, Bob Budowniczy, Pan Kuleczka …
W naszej bibliotece głównie dziewczynki wypożyczają serię o Martynce (ogółem
powstało ponad 50 tomików). Postać bohaterki jest znana od lat 50 – tych,
ciągle się zmienia. Wersję polską przedstawiła Wanda Chotomska. Seria spełnia
rolę edukacyjną np. Martynka w Kuchni opowiada jak się gotuje, Martynka w Zoo
poznaje dzikie zwierzęta, głównym atutem są kolorowe, prześliczne ilustracje
Marcela Marlier’a.
Chłopcy wybierają serię o przygodach żółwia Franklina i jego rodziny,
dziewczynki również z ochotą sięgają po te krótkie opowiastki. A rodzice
komentują, że czytając je dzieciom, rozwiązują problemy wychowawcze, gdyż
każda książeczka właśnie jest poświęcona konkretnemu problemowi
wychowawczemu, które ma pozytywne zakończenie.
Na podstawie opowiadań można rozmawiać z dzieckiem o postępowaniu Franklina,
który bywa niepunktualny, niesłowny, bałaganiarski. W tych książeczkach ważną
rolę spełniają dorośli i ich rodzice, wujkowie, dziadkowie, nauczyciele, to
dzięki nim Franklin rozumie swoje postępowanie, gdyż kierują jego działaniem.
Tak jak w „Martynce” tak w serii o Franklinie zaletą są ilustracje –
realistyczne, kolorowe, dokładne, nadające się do wspólnego z dzieckiem
omawiania, nazywania, pokazywania, można ja opowiadać własnymi słowami. Także
dorośli mogą się wiele nauczyć, jak powinni reagować w trudnych sytuacjach.
Kontakt z książkami dziecko musi mieć od najmłodszych miesięcy. Ich obecność
w życiu dziecka nie tylko sprzyja rozwojowi malucha ale stanowi ważne
wyposażenie na przyszłość.
Lista książek dla dzieci 0 – lat polecanych przez wypożyczalnię dla dzieci w
Świeradowie – Zdroju (oczywiście to podstawowy wybór, gdyż można jeszcze
więcej znaleźć książeczek dla najmłodszych
*Paulette Bourgeois, Brenda Clark – seria o Franklinie
*Jan Brzechwa – Wiersze dla dzieci np.: Pchła Szachrajka, Leń …
*Wanda Chotomska -Kołysanki dla Zuzanki, Wiersze pod psem
*Delahaye Gilbert, seria o Martynce
*Dorota Gellner – bajki, Wiersze dla dzieci
*Czesław Janczarski – seria o Misiu Uszatku
*Janosch cykl o Misiu i Tygrysku
*Grzegorz Kasdepke – Kacperiada
*Beata Ostrowicka – Lulaki