Ciepło z ziemi i powietrza

REPORTA¿
Ciepïo z ziemi
– Moja firma montuje
pompy ciepïa typu
solanka-woda z kolektorami poziomymi,
pionowymi oraz powietrzne, czoïowego
niemieckiego producenta Alpha-InnoTec
GmbH, którego
wyïÈcznym przedstawicielem w Polsce
jest PrzedsiÚbiorstwo
Hydro-Tech Konin
– mówi Jacek Suchecki,
wïaĂciciel firmy
instalacyjnej Organiks
z Gdañska. – JeĂli
porównywaÊ dwa
pierwsze rozwiÈzania,
to zdecydowanie preferujÚ pierwsze z nich.
Kolektory pïaskie sÈ
bowiem ïatwiejsze
w wykonaniu od
pionowych, a co
za tym idzie tañsze...
Wymienna
kaseta ze sprÚĝarkÈ
i powietrza
…Natomiast osiÈgana sprawnoĂÊ jest porównywalna. JeĂli chodzi o powietrzne pompy ciepïa,
tto iich
h parametry
t osiÈgnÚïy
i
ï jjuĝĝ ttakk wysoki
ki
poziom, ĝe urzÈdzenia te sÈ rozwiÈzaniem
godnym rozwaĝenia w przypadkach, gdy
wykonanie kolektora gruntowego nastrÚcza kïopotów. Alpha-InnoTec GmbH oferuje jednostki
powietrzne w zakresie mocy od 6 do 32 kW oraz
pompy glikol-woda o mocy od 6 do 160 kW.
W swojej ofercie ma równieĝ pompy ciepïa typu
woda-woda o mocy od 11 do 107 kW.
Wczesne planowanie
JeĂli ktoĂ powaĝnie myĂli o pompie ciepïa
jako ěródle ciepïa w swoim domu, to pierwsze
dziaïania w tym kierunku najlepiej rozpoczÈÊ
juĝ na etapie projektowania. Naleĝy zaczÈÊ od
zorientowania siÚ, czy wielkoĂÊ, ksztaït oraz
warunki glebowe pozwalajÈ na uïoĝenie kolektora pïaskiego, czy teĝ skazani jesteĂmy na
wykonanie odwiertów. Moĝna równieĝ rozwaĝyÊ zamontowanie jednostki powietrznej.
Ma ona wprawdzie niĝszÈ sprawnoĂÊ COP, ale
koszty inwestycyjne sÈ znacznie niĝsze (nie
trzeba wykonywaÊ ĝadnego typu kolektora).
– Wczesna decyzja o zainstalowaniu pompy
ciepïa pociÈga za sobÈ równieĝ inne oszczÚdnoĂci – stwierdza Jacek Suchecki. – Moĝna
bowiem zrezygnowaÊ z komina, przyïÈcza
gazowego, instalowania zbiorników na paliwo
d i l i duĝych
d ĝ h pomieszczeñ
i
ñ na kkoczy wydzielania
tïowniÚ. W przypadku pompy ciepïa wystarczÈ
dwa metry kwadratowe [dla maïych obiektów
– przyp. red.]. Wczesne planowanie pozwala
ponadto na peïne wykorzystanie moĝliwoĂci
urzÈdzenia. Pompa ciepïa jest niezwykle wydajna, jeĂli wspóïpracuje z ogrzewaniem pracujÈcym na tak zwanym niskim parametrze
[do 36°C – przyp. red.], a wiÚc podïogowym
lub Ăciennym. OczywiĂcie tradycyjne grzejniki
równieĝ wchodzÈ w grÚ, ale wówczas wspóïczynnik COP spada. CzÚsto inwestorzy nie ĝyczÈ sobie podïogówki, poniewaĝ wyczytali, iĝ
powoduje ona unoszenie siÚ kurzu. To niestety
jeden z budowlanych mitów, którego w ĝaden
sposób nie daje siÚ zwalczyÊ. Taka podïoga
ma temperaturÚ dwudziestu paru stopni…
Nie ma wiÚc mowy o ruchach konwekcyjnych
i unoszeniu siÚ kurzu! Podïoga musiaïaby mieÊ
jakieĂ piÚÊdziesiÈt stopni, aby takie zjawisko
zaistniaïo. W kilku przypadkach udaïo mi siÚ
namówiÊ inwestorów na wykonanie ogrzewania podïogowego równolegle z podejĂciami do
grzejników. Zadeklarowaïem, ĝe w razie gdyby
podïogówka siÚ nie sprawdzaïa, zamontujÚ
grzejniki na swój koszt. Do tej pory, chociaĝ
minÚïo kilka lat, nikt nie poprosiï o wykonanie
tego zobowiÈzania.
Ciekawe rozwiÈzania
W ofercie Alpha-InnoTec znajdujÈ siÚ pompy
ciepïa serii WZS z wbudowanym zbiornikiem
o pojemnoĂci 200 litrów. CieszÈ siÚ one
najwiÚkszym zainteresowaniem. CiekawostkÈ
jest ich specyficzna konstrukcja. UrzÈdzenie
6 kW, 8 kW i 10 kW wyglÈda tak samo.
Wymienna jest jedynie kaseta z moduïem
chïodniczym zawierajÈcym odpowiednio
dobranÈ sprÚĝarkÚ. Istnieje zatem moĝliwoĂÊ
swobodnej rozbudowy domu. W takim przypadku wystarczy powiÚkszyÊ dolne ěródïo.
Nie trzeba natomiast wymieniaÊ caïego
urzÈdzenia. Wystarczy zamontowaÊ nowÈ
kasetÚ. Upraszcza to równieĝ ewentualne na-
BUDUJEMY DOM
BD9_Reportaz_pompa.indd 219
9/2010
219
2010-08-20 21:33:31
Reportaĝ
prawy. W pompach ciepïa bez wbudowanego
zasobnika do przygotowania ciepïej wody
uĝytkowej wykorzystuje siÚ zbiorniki wolno
stojÈce z wÚĝownicami, które dodatkowo
mogÈ wspóïpracowaÊ z ukïadami solarnymi.
CiekawostkÈ urzÈdzeñ Alpha-InnoTec jest
moĝliwoĂÊ poïÈczenia funkcji grzania z funkcjÈ chïodzenia. Jest to tak zwane chïodzenie
pasywne, czyli takie, które wykorzystuje
dolne ěródïo jako ěródïo chïodu. To rozwiÈzanie bardzo korzystne ekonomicznie. Po
przeïÈczeniu na ten tryb pracy dziaïajÈ tylko
pompki obiegowe. SprÚĝarka jest wyïÈczona,
a zatem wydatki eksploatacyjne sÈ naprawdÚ
groszowe. Warunkiem efektywnego dziaïania
chïodzenia pasywnego jest jednak zainstalowanie w domu ogrzewania pïaszczyznowego.
Chïodzenie pasywne to nie tylko odpowiednia temperatura w domu podczas letnich
upaïów. Dodatkowym bonusem jest sprawna
regeneracja dolnego ěródïa.
– W przypadku powietrznych kompaktowych
pomp ciepïa montowanych na zewnÈtrz domu
podgrzewanie c.w.u. jest realizowane równieĝ
na dwa sposoby – mówi Jacek Suchecki.
– W urzÈdzeniach do 18 kW stosowane sÈ tak
zwane wieĝe hydrauliczne. W jednej obudowie
znajdujÈ siÚ: trzystulitrowy zasobnik wody,
zbiornik buforowy oraz pompy obiegowe. Przy
wiÚkszych jednostkach stosuje siÚ natomiast
bufor centralnego ogrzewania z wbudowanÈ
grzaïkÈ oraz zasobnik ciepïej wody jako samodzielnie stojÈce jednostki. Powietrzne pompy
Alpha-InnoTec pracujÈ bez ĝadnego problemu
nawet w bardzo niskich temperaturach.
Doskonale sprawdziïy siÚ chociaĝby podczas
ostatniej ciÚĝkiej zimy. OczywiĂcie w takich
ekstremalnych warunkach spada sprawnoĂÊ
urzÈdzenia, ale i tak stanowi ono bezpieczne
oraz stabilne ěródïo ciepïa dla caïego domu.
Inwestycja 1 – dom, w którym
strop nad parterem ocieplony
jest piÚÊdziesiÚciocentymetrowÈ
warstwÈ weïny mineralnej
w strzÚpkach
BD9_Reportaz_pompa.indd 220
Inwestycja 1
Koszty inwestycyjne: wykonanie dolnego
ěródïa z napeïnieniem glikolem, studzienkÈ
oraz podïÈczeniem – 12 500 zï [wszystkie
ceny podane w wartoĂciach brutto – przyp.
red.], pompa wraz z pracami instalacyjnymi
w kotïowni – 40 000 zï, wykonanie ogrzewania podïogowego z materiaïów firm dajÈcych
10 lat gwarancji (bez wylewki) – 32 000 zï
= 84 500 zï.
Dom w okolicach Gdañska w gminie
Borkowo ma powierzchniÚ okoïo 200 m2.
Jest to budynek jednorodzinny, parterowy,
niepodpiwniczony, wzniesiony z pustaka
gazobetonowego (24 cm) i ocieplony styropianem (15 cm). Poddasze pod wielospadowym
dachem nie ma charakteru uĝytkowego.
Ocieplona jest zatem nie poïaÊ, a strop nad
parterem. Uĝyto do tego celu weïny mineralnej w strzÚpkach (50 cm), którÈ uïoĝono
metodÈ wdmuchiwania. W domu dziaïa
system wentylacji z rekuperacjÈ. ½ródïem
ciepïa jest pompa ciepïa Alpha-InnoTec WZS
100 H/K o mocy 10 kW, a wiÚc urzÈdzenie
z wbudowanym moduïem chïodu. W budynku zastosowano ogrzewanie podïogowe, tylko
w ïazienkach zamontowane sÈ dodatkowo
grzejniki drabinkowe.
– CiekawostkÚ stanowi pomysï wïaĂciciela
domu polegajÈcy na tym, ĝe do wentylacji
podïÈczony jest chïód i grzanie z pompy
ciepïa – podkreĂla wïaĂciciel firmy Organiks.
– W okresie zimowym moĝna zatem podgrzewaÊ nagrzewnicÚ wentylacji, a latem
schïadzaÊ.
– Chïodzenie pasywne to rozwiÈzanie
naprawdÚ wspaniaïe – stwierdza Witold
Anderman, wïaĂciciel domu. – Jeĝeli na
zewnÈtrz panujÈ upaïy, to temperatura
wody krÈĝÈcej w podïogówce rzÚdu 17,6°C
Pompa ciepïa Alpha-InnoTec typu solanka-woda o mocy 10 kW
w zupeïnoĂci wystarcza, aby w domu panowaï
przyjemny chïód. A w dodatku znikÈd nie
dmucha lodowate powietrze, jak to jest w przypadku klasycznej klimatyzacji. Nie pojawia siÚ
równieĝ zjawisko wysuszania powietrza!
Koszty eksploatacyjne za dwa miesiÈce,
od 11 marca do 10 maja, bieĝÈcego roku
(obliczone na podstawie prognozy z miesiÚcy
zimowych) przy liczniku dwutaryfowym
i prÈdzie budowlanym wyniosïy – 683,16 zï
(za caïÈ energiÚ elektrycznÈ w domu – pralka,
lodówka, dwie kuchenki elektryczne, telewizor, oĂwietlenie domu i ogrodu, rekuperacja
i pompa ciepïa). W pierwszym póïroczu
2010 roku, kiedy dom znajdowaï siÚ jeszcze
w fazie wygrzewania wilgoci technologicznej
(zuĝycie energii elektrycznej jest wówczas
wyĝsze) Ăredni miesiÚczny koszt energii
elektrycznej wyniósï 590 zï.
– Moja filozofia jest dosyÊ prosta – stwierdza
wïaĂciciel domu. – Obecnie jestem czïowiekiem dobrze zarabiajÈcym i staÊ mnie na pompÚ ciepïa. Kiedy zostanÚ emerytem, nie bÚdÚ
mógï sobie pozwoliÊ na taki wydatek. Poza
tym inwestujÈc teraz, inwestujÚ w przyszïoĂÊ.
MówiÈc krótko, bÚdÚ pïaciï niskie rachunki
i miaï dobrze ogrzany dom.
Z opisywanÈ inwestycjÈ wiÈĝe siÚ jeszcze
jedna ciekawa historia. W gminie Kolbudy,
równieĝ w pobliĝu Gdañska, stoi dom o powierzchni okoïo 250 m2. Dom zostaï wzniesiony z klejonego Ytonga 40, który nie wymaga
2010-08-20 21:33:57
Pompy ciepïa
ocieplenia. Budynek jest dwukondygnacyjny,
niepodpiwniczony z poddaszem uĝytkowym.
Na parterze zastosowano ogrzewanie podïogowe, natomiast na piÚtrze odpowiednio dobrane
grzejniki. Dach z dachówki ceramicznej ocieplony jest w poïaci weïnÈ mineralnÈ (20 cm).
– SzeĂÊ lat temu zainstalowaïem w tym
obiekcie pompÚ o mocy 12 kW innej firmy
niĝ Alpha-InnoTec – mówi Jacek Suchecki.
– UrzÈdzenie dziaïa bez zarzutu i wïaĂciciele
sÈ zadowoleni, ale… Pewnego dnia inwestor
z pierwszego opisywanego domu, który jest
z nimi zaprzyjaěniony, pokazaï im, jak
pracuje oraz jakie moĝliwoĂci ma jego pompa
ciepïa. Ta prezentacja musiaïa wywrzeÊ spore
wraĝenie na inwestorach, bo wkrótce potem
w podobnym domu wznoszonym przez ich
syna pojawiïo siÚ urzÈdzenie Alpha-InnoTec.
Trudno siÚ zresztÈ dziwiÊ. Stara pompa ciepïa
ma COP na poziomie 4, tymczasem WZS
100 HK osiÈga COP 4,9. W sposób bezpoĂredni
przekïada siÚ to na pieniÈdze! Zasobnik ciepïej
wody jest w urzÈdzeniu Alpha-InnoTec o 40 litrów wiÚkszy. Pompa niemieckiej firmy jest
ponadto cichsza o kilka decybeli. W przypadku
odczuwania haïasu przez czïowieka jest to
naprawdÚ prawdziwa przepaĂÊ! SprÚĝarka
starszej pompy to model tïokowy. W nowej
mamy juĝ do czynienia z bardziej zaawansowanÈ technicznie sprÚĝarkÈ typu scroll.
Inwestycja 2
Koszt caïej inwestycji polegajÈcej na wpiÚciu pompy ciepïa do ukïadu grzewczego
budynku wyniósï 80 000 zï. Ta wysoka cena
podyktowana jest mocÈ pompy oraz koniecznoĂciÈ uĝycia odpowiednio duĝych urzÈdzeñ
wspóïpracujÈcych (pomp obiegowych, zbiornika buforowego itp.).
Powietrzna pompa ciepïa Alpha-InnoTec
LW 330
BD9_Reportaz_pompa.indd 221
Inwestycja 2 – budynek inteligentny
nazywany termicznÈ twierdzÈ
Metraĝ kolejnego domu w okolicach Gdañska
nie jest spotykany zbyt czÚsto w budownictwie
jednorodzinnym. To okoïo 500 m2 powierzchni
uĝytkowej. Budynek stanowi jednak doskonaïy
przykïad zastosowania powietrznej pompy
ciepïa do modernizacji ogrzewania (wczeĂniej
obiekt ogrzewany byï kotïem olejowym). Dom
otoczony jest przepiÚknie zagospodarowanym,
drobiazgowo rozplanowanym ogrodem (2 ha)
i wykonanie wykopów pod kolektor poziomy
lub odwiertów nie wchodziïo w grÚ!
PiÚtrowy budynek wzniesiono z Porothermu
i ocieplono styropianem. Jest to dom inteligentny wykorzystujÈcy technologiÚ firmy Gira
– prawdziwa twierdza termiczna. Spora czÚĂÊ
funkcji automatyki jest bowiem nastawiona
na zatrzymanie ciepïa. Dobrym przykïadem
sÈ okna. Poniewaĝ konstrukcja ma sporo przeszkleñ, zastosowano rolety, które opuszczajÈ
siÚ samoczynnie po zachodzie sïoñca. ZimÈ
zapobiega to nadmiernemu wypromieniowywaniu ciepïa z budynku. Szyby sÈ dodatkowo
pokryte warstewkÈ srebra. DziÚki temu promieniowanie podczerwone jest wpuszczane do
Ărodka i zatrzymywane.
W obiekcie zastosowana zostaïa zewnÚtrzna
pompa powietrzna Alpha-InnoTec LW 330
o mocy 33 kW. WpiÚto jÈ w ukïad w taki sposób, ĝe stary kocioï stanowi awaryjne ěródïo
ciepïa dla domu. Zastosowany model nie ma
moĝliwoĂci chïodzenia. Alpha-InnoTec ma
jednak powietrzne pompy ciepïa z rewersem.
Takie rozwiÈzanie umoĝliwia obniĝanie temperatury w pomieszczeniach. Nie jest to jednak
chïodzenie pasywne, gdyĝ efekt ten osiÈga siÚ
dziÚki pracy sprÚĝarki.
– Kiedy ĝona oraz ja skoñczyliĂmy prowadzenie wïasnej dziaïalnoĂci gospodarczej
i przeszliĂmy na emeryturÚ, uĂwiadomiliĂmy
sobie, ĝe koszty, jakie ponosimy w zwiÈzku
z ogrzewaniem naszego, niemaïego przecieĝ
domu, sÈ horrendalnie wysokie i postanowiliĂmy to zmieniÊ – mówi Bogdan, wïaĂciciel
domu. – Nie chcieliĂmy jednak niszczyÊ
ogrodu, który jest projektem przemyĂlanym
w kaĝdym szczególe. Zainstalowana jest
w nim chociaĝby skomplikowana instalacja
nawadniania. ZdecydowaliĂmy siÚ zatem na
powietrznÈ pompÚ ciepïa. Poniewaĝ za energiÚ
elektrycznÈ rozliczam siÚ w cyklu rocznym,
w tym roku nie mam jeszcze odpowiednich
danych, aby rzetelnie mówiÊ o kosztach eksploatacyjnych. DysponujÚ natomiast danymi za
poprzedni rok. Zanim jednak powiem o kosztach zwiÈzanych z uĝytkowaniem pompy
ciepïa, chciaïbym dla porównania powiedzieÊ
kilka sïów o kotle olejowym o mocy 50 kW,
który byï poprzednio gïównym ěródïem ciepïa
w naszym domu. Tak byïo jeszcze w sezonie
grzewczym 2007/2008. Kocioï zuĝyï wówczas
9 ton paliwa! Kto zna ceny oleju opaïowego,
ten wie, ĝe koszty przekroczyïy 27 000 zï!
W nastÚpnym sezonie, który byï podobny do
poprzedniego, jeĂli chodzi o zakresy temperatury, dziaïaïa juĝ pompa ciepïa i rachunek za
prÈd wyniósï 18 tysiÚcy! KorzyĂci widaÊ zatem
jak na dïoni. Po szacunkowym odjÚciu kosztów
z pozostaïych odbiorników energii elektrycznej
w domu okazaïo siÚ, ĝe oszczÚdnoĂci wyniosïy aĝ 47%! To pokazuje, ile moĝe zaoszczÚdziÊ
kaĝdy z inwestorów, bez wzglÚdu na wielkoĂÊ
domu, w jakim zamieszkuje. (m.ĝ.)
Kocioï na olej opaïowy stanowi
obecnie awaryjne ěródïo ciepïa
2010-08-20 21:35:21