Untitled
Transkrypt
Untitled
TESGAS S.A. RS skorygowany KOMISJA NADZORU FINANSOWEGO Skonsolidowany raport roczny RS 2012 (rok) (zgodnie z § 82 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 lutego 2009 r. – Dz. U. Nr 33, poz. 259, z późn. zm.) dla emitentów papierów wartościowyc h prowadząc ych działalność wytwórczą, budowlaną, handlową lub usługową za rok obrotowy 2012 obejmując y okres od 2012-01-01 do 2012-12-31 zawierający skonsolidowane sprawozdanie finansowe według MSSF w walucie zł data przekazania: 2013-03-21 TESGAS SPÓŁKA AKCYJNA (pełna nazwa emitenta) TESGAS S.A. budownictwo (skróc ona nazwa emitenta) 62-070 (sektor wg klasyfikacji GPW w Warszawie) Dąbrowa (kod poc ztowy) (miejscowość) Batorowska 9 (ulic a) (numer) (61) 89 01 600 (61) 89 01 602 (telefon) (fax) [email protected] www.tesgas.pl (e-mail) (www) 777-25-27-260 639801998 (NIP) (podmiot uprawniony do badania) (REGON) w tys. zł WYBRANE DANE FINANSOWE 2012 w tys. EUR 2011 I. Przyc hody ze sprzedaży 91 603 II. Zysk netto z działalności kontynuowanej 2012 2011 178 900 21 948 43 212 (43 732) 14 117 (10 478) 3 410 III. Zysk brutto (42 907) 17 451 (10 281) 4 215 IV. Zysk netto (43 732) 14 117 (10 478) 3 410 V. Zysk netto przypisany akc jonariuszom jednostki dominującej (42 169) 13 206 (10 104) 3 190 2 119 (1 952) VI. Środki pieniężne netto z działalności operac yjnej 8 844 (8 083) VII. Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (2 600) (7 960) (623) (1 923) VIII. Środki pieniężne netto z działalności finansowej (3 357) (4 305) (804) (1 040) Zwiększenie/zmniejszenie netto stanu środków pieniężnyc h i ic h IX. ekwiwalentów 2 887 692 (4 915) X. Aktywa razem (20 348) 122 615 183 900 29 992 XI. Zobowiązania długoterminowe 16 085 18 518 3 935 4 193 XII. Zobowiązania krótkoterminowe 29 214 44 326 7 146 10 036 XIII. Kapitał własny ogółem 77 316 121 056 18 912 27 408 XIV. Kapitał własny akcjonariuszy jednostki dominując ej 76 050 117 842 18 602 26 680 XV. Kapitał podstawowy 11 350 11 350 2 776 XVI. Liczba akcji (w szt.) 11 350 000 11 342 525 11 350 000 11 342 525 - 97 457 - 97 457 -3,72 1,17 -0,89 0,28 -3,72 1,16 -0,89 0,28 6,70 10,48 1,64 2,37 6,70 10,39 1,64 2,35 XVII. Rozwadniając e potencjalne akcje zwykłe (w szt.) Zysk należny akc jonariuszom jednostki dominującej na jedną XVIII. akc ję zwykłą (PLN/EUR) Rozwadniając y zysk należny akcjonariuszom jednostki dominując ej XIX. na jedną akcję zwykłą (PLN/EUR) Wartość księgowa na jedną akc ję należna akc jonariuszom jednostki XX. dominującej (PLN/EUR) Rozwodniona wartość księgowa na jedną akc ję należna XXI. akc jonariuszom jednostki dominującej (PLN/EUR) 41 636 2 570 Wybrane dane finansowe dotyczące bilansu i skonsolidowanego bilansu prezentowane są na dzień 31 grudnia 2012 roku i 31 grudnia 2011 roku. Poszczególne pozycje aktywów i pasywów z bilansu zostały przeliczone po kursie 4,0882 PLN/EUR (na dzień 31 Komisja Nadzoru Finansowego 1 TESGAS S.A. RS grudnia 2012 roku) oraz 4,4168 PLN/EUR (na dzień 31 grudnia 2011 roku), które zostały ogłoszone przez NBP na dany dzień bilansowy. poszczególne pozycje rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych zostały przeliczone po kursie 4,1736 PLN/EUR (na dzień 31 grudnia 2012 roku) oraz 4,1401 PLN/EUR (na dzień 31 grudnia 2011 roku), które sa średnią arytmetyczną kursów ogłoszonych przez NBP w ostatni dzień miesiąca objętego danymi. ZAWARTOŚĆ RAPORTU Plik Opis List Prezesa do Akc jonariuszy.pdf List Prezesa do Akc jonariuszy Sprawozdanie finansowe GK TESGAS.pdf Skonsolidowane sprawozdanie GK TESGAS za rok 2012 Sprawozdanie Zarządu z działalności GK TESGAS.pdf Sprawozdanie Zarządu z działalności GK TESGAS za rok 2012 Oświadc zenie o stosowaniu ładu korporac yjnego.pdf Oświadc zenie o stosowaniu ładu korporac yjnego Opinia niezależnego biegłego rewidenta.pdf Opinia niezależnego biegłego rewidenta Raport uzupełniający opinię z badania skonsolidowanego sprawozdania Raport uzupełniający opinię z badania skonsolidowanego sprawozdania GK TESGAS.pdf GK TESGAS Oświadc zenie o rzetelnośc i.pdf Oświadc zenie o rzetelnośc i Oświadc zenie dot. Audytora.pdf Oświadc zenie dot. Audytora PODPISY WSZYSTKICH CZŁONKÓW ZARZĄDU Data Imię i Nazwisko Stanowisko/Funkc ja 2013-03-21 Włodzimierz Kocik Prezes Zarządu 2013-03-21 Piotr Majewski Wic eprezes Zarządu 2013-03-21 Marzenna Koc ik Członek Zarządu Podpis PODPIS OSOBY, KTÓREJ POWIERZONO PROWADZENIE KSIĄG RACHUNKOWYCH Data 2013-03-21 Imię i Nazwisko Stanowisko/Funkc ja Marcin Szrejter Dyrektor ds. Finansowych Główny Księgowy Podpis Komisja Nadzoru Finansowego 2 GRUPA KAPITAŁOWA TESGAS SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2012 ROKU DO 31 GRUDNIA 2012 ROKU DĄBROWA, DNIA 21 MARCA 2013 ROKU Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) SPIS TREŚCI WYBRANE DANE FINANSOWE GRUPY KAPITAŁOWEJ TESGAS _________________________________________ 4 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ (BILANS) – AKTYWA_____________________ 5 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ (BILANS) – PASYWA ____________________ 6 SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT ____________________________________________________ 7 ZYSK (STRATA) NETTO NA JEDNĄ AKCJĘ ZWYKŁĄ (PLN)_______________________________________________ 7 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW _________________________________ 8 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM ________________________________ 9 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH __________________________________ 12 DODATKOWE INFORMACJE I OBJAŚNIENIA DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO GRUPY KAPITAŁOWEJ TESGAS _________________________________________________________________________________________ 14 1. Informacje ogólne____________________________________________________________________________ 14 2. Skład Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki dominującej ___________________________________________ 15 3. Podstawa sporządzenia oraz zasady rachunkowości____________________________________________ 15 3.1. Podstawa sporządzenia ___________________________________________________________________ 15 3.2. Zmiany standardów lub interpretacji _______________________________________________________ 15 3.3. Zasady rachunkowości ____________________________________________________________________ 18 3.4. Korekty błędów oraz zmiana zasad rachunkowości _________________________________________ 31 4. Znaczące zdarzenia i transakcje_______________________________________________________________ 31 NOTA 1. Segmenty operacyjne __________________________________________________________________ 33 NOTA 2. Przejęcia oraz sprzedaż jednostek zależnych ______________________________________________ 37 NOTA 3. Inwestycje w jednostkach zależnych i stowarzyszonych ____________________________________ 38 NOTA 4. Wartość firmy ___________________________________________________________________________ 38 NOTA 5. Wartości niematerialne- _________________________________________________________________ 40 NOTA 6. Rzeczowe aktywa trwałe ________________________________________________________________ 43 NOTA 7. Aktywa w leasingu ______________________________________________________________________ 45 7.1 Leasing finansowy _________________________________________________________________________ 45 7.2. Leasing operacyjny________________________________________________________________________ 47 NOTA 8. Nieruchomości inwestycyjne _____________________________________________________________ 47 NOTA 9. Aktywa oraz zobowiązania finansowe ____________________________________________________ 49 9.1. Kategorie aktywów oraz zobowiązań finansowych __________________________________________ 49 9.2. Należności i pożyczki ______________________________________________________________________ 53 9.3. Pochodne instrumenty finansowe __________________________________________________________ 54 9.4. Pozostałe aktywa finansowe _______________________________________________________________ 55 9.5. Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne __________________________________________________ 56 9.6. Zabezpieczenie spłaty zobowiązań _________________________________________________________ 58 9.7. Pozostałe informacje dotyczące instrumentów finansowych _________________________________ 60 NOTA 10. Aktywa oraz rezerwa na podatek odroczony ____________________________________________ 63 NOTA 11. Zapasy ________________________________________________________________________________ 69 NOTA 12. Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności ______________________________ 69 NOTA 13. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty ______________________________________________________ 70 NOTA 14. Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana __________________ 71 NOTA 15. Kapitał własny _________________________________________________________________________ 71 15.1. Kapitał podstawowy _____________________________________________________________________ 71 15.2. Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej _________________________________ 73 15.3 Pozostałe kapitały ________________________________________________________________________ 73 2 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) 15.4. Programy płatności akcjami ______________________________________________________________ 75 15.5 Udziały niedające kontroli _________________________________________________________________ 76 NOTA 16. Świadczenia pracownicze______________________________________________________________ 77 16.1. Koszty świadczeń pracowniczych _________________________________________________________ 77 16.2 Zobowiązania i rezerwy z tytułu świadczeń pracowniczych __________________________________ 77 NOTA 17. Pozostałe rezerwy______________________________________________________________________ 78 NOTA 18. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania _______________________ 79 NOTA 19. Rozliczenia międzyokresowe ____________________________________________________________ 80 NOTA 20. Umowy o usługę budowlaną ___________________________________________________________ 81 NOTA 21. Przychody i koszty operacyjne __________________________________________________________ 81 21.1. Koszty według rodzaju ____________________________________________________________________ 81 21.2. Pozostałe przychody operacyjne __________________________________________________________ 82 21.3. Pozostałe koszty operacyjne ______________________________________________________________ 82 NOTA 22. Przychody i koszty finansowe ___________________________________________________________ 83 22.1. Przychody finansowe _____________________________________________________________________ 83 22.2. Koszty finansowe _________________________________________________________________________ 83 NOTA 23. Podatek dochodowy __________________________________________________________________ 84 NOTA 24. Zysk na akcję i wypłacone dywidendy __________________________________________________ 85 24.1. Zysk na akcję ____________________________________________________________________________ 85 24.2. Dywidendy ______________________________________________________________________________ 86 NOTA 25. Przepływy pieniężne ___________________________________________________________________ 86 NOTA 26. Transakcje z podmiotami powiązanymi __________________________________________________ 87 26.1. Transakcje z kluczowym personelem kierowniczym _________________________________________ 87 26.2. Transakcje z jednostkami stowarzyszonymi i nie konsolidowanymi jednostkiami zależnymi oraz pozostałymi podmiotami powiązanymi _________________________________________________________ 87 NOTA 27. Aktywa oraz zobowiązania warunkowe _________________________________________________ 88 NOTA 28. Ryzyko dotyczące instrumentów finansowych ___________________________________________ 88 28.1. Ryzyko rynkowe __________________________________________________________________________ 88 28.2. Ryzyko kredytowe ________________________________________________________________________ 90 28.3. Ryzyko płynności _________________________________________________________________________ 91 NOTA 29. Zarządzanie kapitałem _________________________________________________________________ 93 NOTA 30. Zdarzenia po dniu bilansowym __________________________________________________________ 94 NOTA 31. Pozostałe informacje ___________________________________________________________________ 94 31.1. Wybrane dane finansowe przeliczone na EUR ______________________________________________ 94 31.2. Struktura właścicielska kapitału podstawowego____________________________________________ 95 31.3. Wynagrodzenia Członków Zarządu Spółki dominującej _____________________________________ 95 31.4. Wynagrodzenia Członków Rady Nadzorczej Spółki dominującej ____________________________ 96 31.5. Wynagrodzenie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych ____________ 96 31.6. Zatrudnienie _____________________________________________________________________________ 96 Zatwierdzenie do publikacji ______________________________________________________________________ 97 3 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) WYBRANE DANE FINANSOWE GRUPY KAPITAŁOWEJ TESGAS Lp. 1 2 3 4 5 Wyszczególnienie Przychody ze sprzedaży Zysk netto z działalności kontynuowanej Zysk brutto Zysk netto Zysk netto przypisany akcjonariuszom jednostki dominującej w tys. PLN w tys. EUR 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 91 603 178 900 174 336 21 948 43 212 43 536 (43 732) 14 117 15 641 (10 478) 3 410 3 906 (42 907) 17 451 19 369 (10 281) 4 215 4 837 (43 732) 14 117 15 641 (10 478) 3 410 3 906 (42 169) 13 206 14 360 (10 104) 3 190 3 586 8 844 (8 083) 19 079 2 119 (1 952) 4 765 6 Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej 7 Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (2 600) (7 960) (35 015) (623) (1 923) (8 744) 8 Środki pieniężne netto z działalności finansowej (3 357) (4 305) 47 620 (804) (1 040) 11 892 2 887 (20 348) 31 685 692 (4 915) 7 913 10 Zwiększenie/zmniejszenie netto stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów Aktywa razem 122 615 183 900 205 190 29 992 41 636 51 812 11 Zobowiązania długoterminowe 16 085 18 518 21 576 3 935 4 193 5 448 12 Zobowiązania krótkoterminowe 29 214 44 326 74 119 7 146 10 036 18 716 13 Kapitał własny ogółem 77 316 121 056 109 494 18 912 27 408 27 648 14 Kapitał własny akcjonariuszy jednostki dominującej 76 050 117 842 106 334 18 602 26 680 26 850 15 Kapitał podstawowy 11 350 11 350 11 050 2 776 2 570 2 790 16 Liczba akcji (w szt.) 11 350 000 11 342 525 9 346 546 11 350 000 11 342 525 9 346 546 17 Rozwadniające potencjalne akcje zwykłe (w szt.) - 97 457 280 108 - 97 457 280 108 -3,72 1,17 1,60 -0,89 0,28 0,40 -3,72 1,16 1,55 -0,89 0,28 0,39 9 18 19 Zysk należny akcjonariuszom jednostki dominującej na jedną akcję zwykłą (PLN/EUR) Rozwadniający zysk należny akcjonariuszom jednostki dominującej na jedną akcję zwykłą (PLN/EUR) 20 Wartość księgowa na jedną akcję należna akcjonariuszom jednostki dominującej (PLN/EUR) 6,70 10,48 11,73 1,64 2,37 2,96 21 Rozwodniona wartość księgowa na jedną akcję należna akcjonariuszom jednostki dominującej (PLN/EUR) 6,70 10,39 11,38 1,64 2,35 2,87 4 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ (BILANS) – AKTYWA Aktywa Nota MSSF MSSF MSSF 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Aktywa trwałe Wartość firmy 4 - 27 580 Wartości niematerialne 5 646 768 27 580 925 Rzeczowe aktywa trwałe 6 37 467 37 377 33 316 Nieruchomości inwestycyjne Inwestycje w jednostkach zależnych 8 3 7 378 - 7 896 - 8 413 - Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych 3 - - - Należności i pożyczki Pochodne instrumenty finansowe Pozostałe długoterminowe aktywa finansowe Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego Aktywa trwałe 9 9 9 19 5 948 29 3 915 62 4 533 111 10 1 410 2 334 4 839 - 52 879 79 931 79 716 Zapasy 11 6 626 3 928 4 431 Należności z tytułu umów o usługę budowlaną 20 2 884 4 704 12 565 12 23 937 61 128 54 057 - 1 694 1 260 613 9 9 9 19 13 38 430 34 127 263 777 668 31 240 50 1 595 573 51 588 Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży 14 - - - Aktywa obrotowe - 69 737 103 968 125 473 Aktywa razem - 122 615 183 900 205 190 Aktywa obrotowe Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego Pożyczki Pochodne instrumenty finansowe Pozostałe krótkoterminowe aktywa finansowe Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 5 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ (BILANS) – PASYWA Pasywa Nota MSSF MSSF MSSF 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Kapitał własny Kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej: Kapitał podstawowy 15 11 350 11 350 11 050 Akcje własne (-) 15 - - - Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej 15 62 968 62 968 61 537 Pozostałe kapitały 15 - - 1 431 Zyski zatrzymane: - 1 732 43 524 32 315 - zysk (strata) z lat ubiegłych - 43 901 30 318 17 956 - zysk (strata) netto przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej - (42 169) 13 206 14 360 Kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej - 76 050 117 842 106 334 Udziały niedające kontroli 15 1 266 3 214 3 160 - 77 316 121 056 109 494 9 7 9 18 6 279 8 087 5 6 956 9 417 250 7 674 11 074 330 10 1 471 1 561 2 128 16 146 173 136 17 19 97 162 233 16 085 18 518 21 576 20 779 2 990 10 718 18 16 899 35 501 57 163 - 11 62 95 9 7 9 804 2 121 - 807 2 142 - 848 2 718 - Zobowiązania i rezerwy z tytułu świadczeń pracowniczych 16 2 076 2 143 2 032 Pozostałe rezerwy krótkoterminowe Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe 17 19 6 453 71 609 72 466 80 Zobowiązania związane z aktywami trwałymi przeznaczonymi do sprzedaży 14 - - 74 119 Kapitał własny Zobowiązania Zobowiązania długoterminowe Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne Leasing finansowy Pochodne instrumenty finansowe Pozostałe zobowiązania Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego Zobowiązania i rezerwy z tytułu świadczeń pracowniczych Pozostałe rezerwy długoterminowe Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe Zobowiązania długoterminowe - Zobowiązania krótkoterminowe Zobowiązania z tytułu umów o usługę budowlaną Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne Leasing finansowy Pochodne instrumenty finansowe Zobowiązania krótkoterminowe - 29 214 44 326 Zobowiązania razem - 45 299 62 844 95 696 Pasywa razem - 122 615 183 900 205 190 6 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT Wyszczególnienie Nota MSSF MSSF MSSF od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 Działalność kontynuowana Przychody ze sprzedaży Przychody ze sprzedaży produktów Przychody ze sprzedaży usług Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów 1 - 91 603 2 977 87 801 826 178 900 4 250 173 914 736 174 336 3 818 169 631 886 Koszt własny sprzedaży Koszt sprzedanych produktów Koszt sprzedanych usług Koszt sprzedanych towarów i materiałów - 74 841 4 030 70 046 765 150 253 4 900 144 710 643 145 417 3 766 140 836 815 Zysk (strata) brutto ze sprzedaży - 16 763 28 647 28 919 21 21 2 670 10 249 3 057 26 581 2 244 609 10 453 1 167 2 223 - 292 11 962 2 322 1 013 - Koszty sprzedaży Koszty ogólnego zarządu Pozostałe przychody operacyjne Pozostałe koszty operacyjne Zysk (strata) ze sprzedaży jednostek zależnych (+/-) Zysk (strata) z działalności operacyjnej (15 436) 16 529 17 975 Przychody finansowe Koszty finansowe Udział w zysku (stracie) jednostek wycenianych metodą praw własności (+/-) Koszty z tytułu odpisu aktualizującego wartość firmy 22 22 3 - 2 829 2 720 - 3 396 2 474 - 2 441 1 909 - 4 27 580 - - Zysk z okazyjnego nabycia w Stal Warsztat Sp. z o.o. 2 - - 862 - (42 907) 17 451 19 369 825 3 333 3 729 (43 732) 14 117 15 641 Zysk (strata) przed opodatkowaniem Podatek dochodowy 23 Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej - Działalność zaniechana Zysk (strata) netto z działalności zaniechanej 14 Zysk (strata) netto - Zysk (strata) netto przypadający: - - akcjonariuszom podmiotu dominującego - podmiotom niekontrolującym - - - - (43 732) 14 117 15 641 (42 169) (1 563) 13 206 911 14 360 1 281 ZYSK (STRATA) NETTO NA JEDNĄ AKCJĘ ZWYKŁĄ (PLN) Wyszczególnienie Nota MSSF MSSF MSSF od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 PLN / akcję PLN / akcję PLN / akcję z działalności kontynuowanej - podstawowy - rozwodniony 24 24 -3,72 -3,72 1,17 1,16 1,60 1,55 24 24 -3,72 -3,72 1,17 1,16 1,60 1,55 z działalności kontynuowanej i zaniechanej - podstawowy - rozwodniony 7 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW MSSF MSSF MSSF od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 Wyszczególnienie Nota Zysk (strata) netto - (43 732) 14 117 15 641 Przeszacowanie środków trwałych 6 - - - Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży: 9 - dochody (straty) ujęte w okresie w innych dochodach całkowitych - - - - - kwoty przeniesione do wyniku finansowego - - - - Instrumenty zabezpieczające przepływy środków pieniężnych: 9 - dochody (straty) ujęte w okresie w innych dochodach całkowitych - - - - - kwoty przeniesione do wyniku finansowego - - - - - kwoty ujęte w wartości początkowej pozycji zabezpieczanych - - - - Różnice kursowe z wyceny jednostek działających za granicą - - - - Różnice kursowe przeniesione do wyniku finansowego sprzedaż jednostek zagranicznych - - - - Udział w innych dochodach całkowitych jednostek wycenianych metodą praw własności - - - - Podatek dochodowy odnoszący się do składników innych dochodów całkowitych 10 - - - Inne całkowite dochody po opodatkowaniu - - - - Całkowite dochody - (43 732) 14 117 15 641 Całkowite dochody przypadające: - akcjonariuszom podmiotu dominującego - podmiotom niekontrolującym - (42 169) (1 563) 13 206 911 14 360 1 281 Inne całkowite dochody 8 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM Wyszczególnienie Nota Saldo na dzień 01.01.2012 roku - Zmiany zasad (polityki) rachunkowości Korekta błędu podstawowego - Saldo po zmianach - Kapitał przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej Kapitał ze sprzedaży Akcje Kapitał akcji Pozostałe Zyski własne Razem podstawowy powyżej ich kapitały zatrzymane (-) wartości nominalnej 11 350 62 968 - 43 524 Udziały niedające kontroli 117 842 3 214 11 350 - 62 968 - 43 524 117 842 Kapitał własny razem 121 056 - 3 214 121 056 Zmiany w kapitale własnym w okresie od 01.01 do 31.12.2012 roku Emisja akcji Emisja akcji w związku z realizacją opcji (program płatności akcjami) Wycena opcji (program płatności akcjami) Zmiana struktury grupy kapitałowej (transakcje z podmiotami niekontrolującymi) Dywidendy Przekazanie wyniku finansowego na kapitał 15 377 - Razem transakcje z właścicielami - Zysk netto za okres od 01.01 do 31.12.2012 roku - - - - - - - - - 377 - (385) (8) - 377 377 (385) (8) (42 169) (42 169) (1 563) (43 732) Inne całkowite dochody: Inne całkowite dochody po opodatkowaniu za okres od 01.01 do 31.12.2012 roku Podatek dochodowy odnoszący się do składników innych dochodów całkowitych Razem całkowite dochody 15 - - - Przeniesienie do zysków zatrzymanych (sprzedaż przeszacowanych środków trwałych) - Saldo na dzień 31.12.2012 roku - - - - - (42 169) (42 169) 11 350 - 62 968 - 1 732 76 050 (1 563) (43 732) 1 266 77 316 - - 9 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM (CD.) Wyszczególnienie Nota Kapitał przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej Kapitał ze sprzedaży Akcje Kapitał akcji Pozostałe Zyski własne Razem podstawowy powyżej ich kapitały zatrzymane (-) wartości nominalnej 11 050 61 537 1 431 32 315 106 334 Udziały niedające kontroli Kapitał własny razem Saldo na dzień 01.01.2011 roku - 3 160 109 494 Zmiany zasad (polityki) rachunkowości Korekta błędu podstawowego - - - - - - - - - Saldo po zmianach - 11 050 - 61 537 1 431 32 315 106 334 3 160 109 494 - 300 - - - - 300 - 300 - - - 1 431 (1 431) - - - - Zmiany w kapitale własnym w okresie od 01.01 do 31.12.2011 roku Emisja akcji Emisja akcji w związku z realizacją opcji (program płatności akcjami) Wycena opcji (program płatności akcjami) - - - - - - - - - Zmiana struktury grupy kapitałowej (transakcje z podmiotami niekontrolującymi) 15 - - - - (1 998) (1 998) (858) (2 855) Dywidendy Przekazanie wyniku finansowego na kapitał - - - - - - - - - Razem transakcje z właścicielami - 300 - 1 431 (1 431) (1 998) (1 698) (858) (2 555) Zysk netto za okres od 01.01 do 31.12.2011 roku - - - - - 13 206 13 206 911 14 117 - - - - - - - Inne całkowite dochody: Inne całkowite dochody po opodatkowaniu za okres od 01.01 do 31.12.2011 roku 15 - - - - - - - Podatek dochodowy odnoszący się do składników innych dochodów całkowitych - - - - - - - - Razem całkowite dochody - - - - - 13 206 13 206 911 14 117 Przeniesienie do zysków zatrzymanych (sprzedaż przeszacowanych środków trwałych) - - - - - - - - - Saldo na dzień 31.12.2011 roku - 11 350 - 62 968 - 43 524 117 842 3 214 121 056 - 10 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM (CD.) Wyszczególnienie Saldo na dzień 01.01.2010 roku Zmiany zasad (polityki) rachunkowości Korekta błędu podstawowego Saldo po zmianach Nota - Kapitał przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej Kapitał ze sprzedaży Akcje Kapitał akcji Pozostałe Zyski własne podstawowy powyżej ich kapitały zatrzymane (-) wartości nominalnej 7 050 11 000 949 17 535 7 050 11 000 949 17 535 Udziały niedające kontroli Razem Kapitał własny razem 36 534 36 534 - 36 534 36 534 Zmiany w kapitale własnym w okresie od 01.01 do 31.12.2010 roku Emisja akcji Emisja akcji w związku z realizacją opcji (program płatności akcjami) Wycena opcji (program płatności akcjami) Zmiana struktury grupy kapitałowej (transakcje z podmiotami niekontrolującymi) Dywidendy Przekazanie wyniku finansowego na kapitał Razem transakcje z właścicielami Zysk netto za okres od 01.01 do 31.12.2010 roku Inne całkowite dochody: Inne całkowite dochody po opodatkowaniu za okres od 01.01 do 31.12.2010 roku Podatek dochodowy odnoszący się do składników innych dochodów całkowitych Razem całkowite dochody Przeniesienie do zysków zatrzymanych (sprzedaż przeszacowanych środków trwałych) Saldo na dzień 31.12.2010 roku - 4 000 - 50 537 - - 54 537 - 54 537 - - - - - - - - - - - - - 482 - 482 - 482 15 - - - - 421 421 2 166 2 587 4 000 - - 50 537 482 - 421 14 360 55 440 14 360 2 166 994 57 606 15 354 15 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 14 360 14 360 994 15 354 - - - - - - - - - - 11 050 - 61 537 1 431 32 315 106 334 3 160 109 494 - 11 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH Wyszczególnienie Nota MSSF MSSF MSSF od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej Zysk (strata) przed opodatkowaniem - (42 907) 17 451 19 369 Korekty: 25 Amortyzacja i odpisy aktualizujące rzeczowe aktywa trwałe 6 2 451 2 381 2 453 Amortyzacja i odpisy aktualizujące wartości niematerialne 5 166 215 138 Amortyzacja i odpisy aktualizujące nieruchomości inwestycyjne 8 517 517 517 Zmiana wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnych 8 - - - Zysk (strata) z aktywów (zobowiązań) finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat - 798 75 (623) Instrumenty zabezpieczające przepływy środków pieniężnych przeniesione z kapitału - - - - Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości aktywów finansowych - 7 296 (178) 29 Zysk (strata) ze sprzedaży niefinansowych aktywów trwałych - 65 (109) (85) - 6 752 70 - - (28) 1 271 (299) 1 327 (327) 1 349 (298) - - - 482 - - - - Zysk (strata) ze sprzedaży aktywów finansowych (innych niż instrumenty pochodne) Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych Koszty odsetek Przychody z odsetek i dywidend Koszt płatności w formie akcji (programy motywacyjne) Udział w zyskach (stratach) jednostek stowarzyszonych Inne korekty - 27 946 17 (1 811) Korekty razem - 46 937 3 987 2 152 Zmiana stanu zapasów Zmiana stanu należności Zmiana stanu zobowiązań Zmiana stanu rezerw i rozliczeń międzyokresowych Zmiana stanu z tytułu umów budowlanych - (2 698) 21 545 (19 112) 6 197 (390) 503 281 (28 375) 38 133 (33) 20 540 (435) 115 (17 184) Zmiany w kapitale obrotowym Wpływy (wydatki) z rozliczenia instrumentów pochodnych Zapłacone odsetki z działalności operacyjnej Zapłacony podatek dochodowy 25 5 542 (27 420) 3 002 - - - - - (56) (672) (24) (2 076) (18) (5 426) Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej - 8 844 (8 083) 19 079 (51) (1 552) 235 (173) 1 032 (83) (6 178) 154 (2 137) 7 197 (262) (4 031) 37 (29 631) 2 461 Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej Wydatki na nabycie wartości niematerialnych Wpływy ze sprzedaży wartości niematerialnych Wydatki na nabycie rzeczowych aktywów trwałych Wpływy ze sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych Wydatki na nabycie nieruchomości inwestycyjnych Wpływy ze sprzedaży nieruchomości inwestycyjnych Wydatki netto na nabycie jednostek zależnych Wpływy netto ze sprzedaży jednostek zależnych Otrzymane spłaty pożyczek udzielonych 2 2 - 12 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Wyszczególnienie Waluta sprawozdawcza: Nota złoty polski (PLN) MSSF MSSF MSSF od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 Pożyczki udzielone Wydatki na nabycie pozostałych aktywów finansowych Wpływy ze sprzedaży pozostałych aktywów finansowych - (2 032) (7 000) (2 653) - - - (973) - - - - Wpływy z otrzymanych dotacji rządowych Otrzymane odsetki Otrzymane dywidendy Inne korekty 2 16 (75) 87 - 36 - Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej - (2 600) (7 960) (35 015) Wpływy netto z tytułu emisji akcji Nabycie akcji własnych - - 300 - 54 537 - Transakcje z podmiotami niekontrolującymi bez utraty kontroli - - - - Wpływy z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych - - - - Wykup dłużnych papierów wartościowych Wpływy z tytułu zaciągnięcia kredytów i pożyczek Spłaty kredytów i pożyczek Spłata zobowiązań z tytułu leasingu finansowego Odsetki zapłacone Dywidendy wypłacone - 800 (710) (2 226) (1 221) - 1 (789) (2 516) (1 301) - 45 (2 356) (2 823) (1 783) - Środki pieniężne netto z działalności finansowej - (3 357) (4 305) 47 620 - 2 887 (20 348) 31 685 - 31 240 51 588 19 903 - - - - - 34 127 31 240 51 588 Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej Zmiana netto stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na początek okresu Zmiana stanu z tytułu różnic kursowych Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na koniec okresu 13 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) DODATKOWE INFORMACJE I OBJAŚNIENIA DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO GRUPY KAPITAŁOWEJ TESGAS 1. Informacje ogólne Jednostką dominującą Grupy Kapitałowej TESGAS [dalej zwaną „Grupą Kapitałową”, „Grupą”] jest TESGAS Spółka Akcyjna [dalej zwana „Spółką dominującą”, „Spółką”, „Emitentem”]. Spółka dominująca została utworzona Aktem Notarialnym z dnia 27 grudnia 2007 roku w wyniku przekształcenia poprzednika prawnego TESGAS Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę akcyjną. Poprzednik prawny TESGAS Sp. z o.o. został zawiązany w dniu 27 czerwca 2000 roku. Rejestracji w rejestrze handlowym dokonano w dniu 19 lipca 2000 roku. Spółka dominująca wpisana jest do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego w Sądzie Rejonowym Poznań Nowe Miasto i Wilda, VIII Wydział Gospodarczy pod numerem KRS 0000296689. Spółce dominującej nadano numer statystyczny REGON 639801998. Czas trwania Spółki dominującej jest nieograniczony. Siedziba Spółki dominującej mieści się w Dąbrowie przy ul. Batorowskiej 9, 62-070 Dopiewo. Siedziba Emitenta jest jednocześnie podstawowym miejscem prowadzenia działalności przez Grupę Kapitałową. Podstawowym przedmiotem działalności Spółki dominującej oraz jej spółek zależnych jest: 42.21.Z - roboty związane z budową rurociągów przesyłowych i sieci rozdzielczych, działalność usługowa wspomagająca eksploatację złóż ropy naftowej i gazu 09.10.Z ziemnego, 25.62.Z - obróbka mechaniczna elementów metalowych, Szerszy opis działalności prowadzonej przez Grupę Kapitałową został przedstawiony w nocie nr 1 dotyczącej segmentów operacyjnych. Skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym została objęta Spółka dominująca oraz następujące spółki zależne: Nazwa spółki zależnej Siedziba Segus Sp. z o.o. ul. Dębogórska 22, 71-717 Szczecin Stal Warsztat Sp. z o.o. ul. Gołężycka 95, 61-357 Poznań Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o.* Ul. Ziębicka 35, 60-164 Poznań Udział Grupy w kapitale: 31.12.2012 31.12.2011 100,00 % 70,00 % 91,79% 91,79% - 88,13% * W związku ze sprzedażą udziałów spółki Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o. w grudniu 2012 roku w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym ujęto przychody i koszty tej spółki zależnej za 11 miesięcy 2012 roku oraz wynik na sprzedaży tej spółki ustalony na podstawie jej danych finansowych na dzień 30 listopada 2012 roku. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządzane jest metoda pełną. Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania udział w ogólnej liczbie głosów posiadanych przez TESGAS S.A. w podmiotach zależnych jest równy udziałowi TESGAS S.A. w kapitałach tych jednostek. Żadna ze spółek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej TESGAS nie posiada oddziałów. W okresie sprawozdawczym nie wystąpiły inwestycje kapitałowe dokonane przez TESGAS S.A. poza grupą jednostek zależnych. W okresie objętym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym Spółka dominująca sprzedała podmiot zależny Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o., co miało bezpośredni wpływ na reorganizację Grupy Kapitałowej. Szerszy opis wpływu przeprowadzonej transakcji na sytuację finansową oraz majątkową Grupy Kapitałowej został przedstawiony w nocie nr 2 dotyczącej przejęć jednostek gospodarczych oraz sprzedaży spółek zależnych. Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej TESGAS sporządzone za rok obrotowy rozpoczynający się w dniu 1 stycznia 2012 roku, zakończony 31 grudnia 2012 roku (wraz z 14 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) danymi porównawczymi) zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd Spółki dominującej dnia 21 marca 2013 roku. 2. Skład Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki dominującej W skład Zarządu Spółki dominującej na dzień zatwierdzenia sprawozdania finansowego do publikacji tj. dnia 21 marca 2013 roku wchodzili: Włodzimierz Kocik - Prezes Zarządu, Piotr Majewski - Wiceprezes Zarządu, Marzenna Kocik - Członek Zarządu. W okresie od 1 stycznia 2012 roku do dnia 21 marca 2013 roku skład Zarządu Emitenta nie uległ zmianie. Zarząd TESGAS S.A. w dniu 10 stycznia 2013 roku podjął uchwałę o udzieleniu z dniem 10 stycznia 2013 roku Prokury samoistnej Panu Mikołajowi Gałce, Panu Waldemarowi Klimko, Panu Leszkowi Muszyńskiemu oraz Panu Marcinowi Szrejterowi. Na dzień 1 stycznia 2012 roku skład Rady Nadzorczej Spółki dominującej przedstawiał się następująco: Zygmunt Bączyk - Przewodniczący Rady Nadzorczej, Szymon Hajtko - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej, Leon Kocik - Sekretarz Rady Nadzorczej, Kinga Banaszak- Filipiak - Członek Rady Nadzorczej, Małgorzata Bożena Ciosk - Członek Rady Nadzorczej. W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2012 roku miały miejsce następujące zmiany w składzie Rady Nadzorczej Spółki dominującej: w dniu 13 czerwca 2012 roku Zarząd Spółki TESGAS S.A. otrzymał oświadczenie od Pani Kingi Banaszak-Filipiak o jej rezygnacji z pełnienia funkcji członka Rady Nadzorczej Emitenta, w dniu 29 czerwca Zwyczajne Walne Zgromadzenie TESGAS S.A. powołało no nową kadencję członków Rady Nadzorczej i zdecydowało o jej pięcioosobowym składzie, który zarówno na dzień 31 grudnia 2012 roku, jak również na dzień publikacji niniejszego raportu, przedstawiał się następująco: .Imię Nazwisko Funkcja Zygmunt Bączyk Przewodniczący Rady Nadzorczej Leon Kocik Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej Szymon Hajtko Sekretarz Rady Nadzorczej Piotr Stobiecki Członek Rady Nadzorczej Grzegorz Wojtkowiak Członek Rady Nadzorczej 3. 3.1. Podstawa sporządzenia oraz zasady rachunkowości Podstawa sporządzenia Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej TESGAS sporządzone zostało zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (dalej „MSSF”), zatwierdzonymi przez Unię Europejską, obowiązującymi na dzień 31 grudnia 2012 roku. Walutą funkcjonalną Emitenta oraz walutą prezentacji niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego jest złoty polski, a wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej). Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez spółki Grupy Kapitałowej w dającej się przewidzieć przyszłości. Na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji nie istnieją okoliczności wskazujące na zagrożenie kontynuowania działalności przez spółki wchodzące w skład Grupy. 15 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) 3.2. Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Zmiany standardów lub interpretacji Zmiany standardów lub interpretacji obowiązujące i zastosowane przez Grupę od 2012 roku Nowe lub znowelizowane standardy i interpretacje, które obowiązują od 1 stycznia 2012 roku: MSSF 7 (zmiana) „Instrumenty finansowe: ujawnienia” - data wejścia w życie: okresy roczne rozpoczynające się 1 lipca 2011 lub później. Zmiana wprowadza dodatkowe ujawnienia dotyczące transferu aktywów finansowych, zarówno tych, które skutkują usunięciem z bilansu, jak i tych, które powodują powstanie odpowiadającego im zobowiązania. MSR 12 (zmiana) „Podatek dochodowy” - data wejścia w życie: okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2012 lub później. Zmieniony standard reguluje, w jaki sposób kalkulować podatek odroczony w przypadkach, gdy prawo podatkowe odmiennie traktuje odzyskanie wartości nieruchomości inwestycyjnej poprzez jej wykorzystanie (czynsze) i zbycie, a jednostka nie ma planów co do jej zbycia. Zmiana MSR 12 powoduje wycofanie interpretacji SKI 12, ponieważ jej regulacje zostały włączone do standardu. Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe. Wyżej wymienione zmiany standardów oraz interpretacji, obowiązujące od 1 stycznia 2012 roku, nie powodują istotnych zmian w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym. Standardy i interpretacje obowiązujące w wersji opublikowanej przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (IASB), lecz nie zatwierdzone przez Unię Europejską, wykazywane są poniżej w punkcie dotyczącym standardów i interpretacji, które nie weszły w życie. Zastosowanie standardu lub interpretacji przed datą ich wejścia w życie W niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym wcześniejszego zastosowania standardu lub interpretacji. nie skorzystano z dobrowolnego Opublikowane standardy i interpretacje, które nie weszły w życie na dzień 31 grudnia 2012 roku i ich wpływ na sprawozdanie Grupy Do dnia sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego zostały opublikowane nowe lub znowelizowane standardy i interpretacje, obowiązujące dla okresów rocznych następujących po 2012 roku: MSSF 9 „Instrumenty finansowe: klasyfikacja i wycena” - data wejścia w życie: okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2015 lub później (standard nie zaakceptowany przez Komisję Europejską). Nowy standard ma docelowo zastąpić obecny MSR 39. Opublikowana dotychczas część MSSF 9 zawiera regulacje dotyczące klasyfikacji i wyceny aktywów finansowych, klasyfikacji i wyceny zobowiązań finansowych oraz usuwania z bilansu aktywów i zobowiązań finansowych. Grupa jest w trakcie oceny wpływu tej zmiany na skonsolidowane sprawozdanie finansowe. MSSF 10 „Skonsolidowane sprawozdania finansowe” - data wejścia w życie: okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2014 lub później (standard zaakceptowany przez Komisję Europejską). Nowy standard zastępuje większą część MSR 27 „Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdania finansowe”. MSSF 10 wprowadza nową definicję kontroli, jednak zasady i procedury konsolidacji nie ulegają zmianie. W ocenie Grupy zmiany mogą mieć wpływ w odniesieniu do jednostek, dla których według dotychczasowych regulacji obowiązek konsolidacji nie był jednoznaczny. Grupa jest w trakcie oszacowywania wpływu nowych regulacji. MSSF 11 „Wspólne ustalenia umowne” - data wejścia w życie: okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2014 lub później (standard zaakceptowany przez Komisję Europejską). MSSF 11 zastępuje MSR 31 „Udziały we wspólnych przedsięwzięciach”. W nowym standardzie podejście księgowe do wspólnej umowy wynika z jej treści ekonomicznej tj. praw i obowiązków stron. Ponadto MSSF 11 usuwa możliwość rozliczania inwestycji we wspólne przedsięwzięcia za pomocą konsolidacji proporcjonalnej. Inwestycje te rozliczane są metodą praw własności w sposób aktualnie stosowany dla jednostek stowarzyszonych. W ocenie Grupy nowy standard może mieć wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe. Grupa jest w trakcie oszacowywania wpływu nowych regulacji. MSSF 12 „Ujawnianie informacji o zaangażowaniu w innych jednostkach” - data wejścia w życie: okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2014 lub później (standard zaakceptowany przez Komisję Europejską). Nowy MSSF 12 określa wymogi dotyczące ujawniania informacji o konsolidowanych i niekonsolidowanych jednostkach, w których podmiot sporządzający 16 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) sprawozdanie posiada znaczące zaangażowanie. Pozwoli to inwestorom na ocenę ryzyka, na które narażony jest podmiot tworzący jednostki specjalnego przeznaczenia i inne podobne struktury. W ocenie Grupy standard wpłynie na rozszerzenie ujawnień prezentowanych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym. MSR 27 (zmiana) „Jednostkowe sprawozdania finansowe” oraz MSR 28 (zmiana) „Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach” - data wejścia w życie: okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2014 lub później (zmiany zaakceptowane przez Komisję Europejską). Zmiany MSR 27 i 28 są konsekwencją wprowadzenia MSSF 10, MSSF 11 i MSSF 12. MSR 27 będzie dotyczył wyłącznie jednostkowych sprawozdań finansowych, natomiast MSR 28 obejmie swym zakresem inwestycje we wspólne przedsięwzięcia. MSSF 13 „Ustalanie wartości godziwej” - data wejścia w życie: okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2013 lub później (standard zaakceptowany przez Komisję Europejską). Nowy standard ujednolica pojęcie wartości godziwej we wszystkich MSSF i MSR i wprowadza wspólne wskazówki i zasady, które do tej pory były rozproszone w różnych standardach. Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe. MSR 19 (zmiana) „Świadczenia pracownicze” data wejścia w życie: okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2013 lub później (zmiana zaakceptowana przez Komisję Europejską). Dokument wprowadza kilka zmian, z czego najważniejsze dotyczą programów określonych świadczeń: likwidacja metody „korytarzowej” oraz prezentacja skutków ponownej wyceny w pozostałych dochodach całkowitych. Zmiana nie ma wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe. MSR 1 (zmiana) „Prezentacja sprawozdań finansowych” - data wejścia w życie: okresy roczne rozpoczynające się 1 lipca 2012 lub później (zmiana zaakceptowana przez Komisję Europejską). Zmieniono wymóg prezentacji innych dochodów całkowitych. Według poprawionego MSR 1 inne dochody całkowite należy grupować w dwa zbiory: − elementy, które w późniejszym terminie zostaną przeklasyfikowane do wyniku finansowego (np. skutki wyceny instrumentów zabezpieczających) oraz − elementy, które nie będą podlegały przeklasyfikowaniu do wyniku (np. wycena środków trwałych do wartości godziwej, która ujmowana jest następnie w zyskach zatrzymanych z pominięciem wyniku). Zmiana MSR 1 wpłynie na zakres ujawnień prezentowany w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym. Zmiana pozostaje bez wpływu na ujmowanie i wycenę innych dochodów całkowitych. MSSF 7 (zmiana) „Instrumenty finansowe: ujawnienia” - data wejścia w życie: okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2013 lub później (zmiana zaakceptowana przez Komisję Europejską). Zmiany w standardzie przewidują konieczność ujawniania informacji na temat aktywów finansowych i zobowiązań finansowych, które w sprawozdaniu z sytuacji finansowej wykazywane są w kwotach netto. Należy ujawnić w informacji dodatkowej kwoty netto i brutto aktywów i zobowiązań, które podlegają kompensacie. Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe. MSR 32 (zmiana) „Instrumenty finansowe: prezentacja” - data wejścia w życie: okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2014 lub później (zmiana zaakceptowana przez Komisję Europejską). Zmiana do MSR 32 wprowadza szczegółowe objaśnienie stosowania warunków dotyczących prezentowania aktywów i zobowiązań finansowych w kwotach netto. Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe. Zmiany do MSR 1, MSR 16, MSR 32, MSR 34 wynikające z „Projektu corocznych poprawek: cykl 2009-2011”, które wchodzą w życie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2013 roku lub później (zmiany nie zaakceptowane przez Komisję Europejską). Zmiany standardów nie będą miały istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe. Poprawki do standardów obejmują: − MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych”: zmiana polega na rezygnacji z wymogu zamieszczania not do trzeciego bilansu, który prezentowany jest w sprawozdaniu w przypadku zmian zasad rachunkowości lub prezentacji. − MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych”: uszczegółowiono, że jednostka może prezentować dodatkowe okresy lub dni (ponad te wymagane przez standard) w sprawozdaniu finansowym, ale nie musi prezentować ich wtedy do wszystkich elementów sprawozdania (na przykład może zaprezentować tylko dodatkowy bilans bez dodatkowego sprawozdania z całkowitych dochodów), musi jednak w informacji dodatkowej zaprezentować noty do tego dodatkowego okresu lub dnia. − MSR 16 „Rzeczowe aktywa trwałe”: usunięto niespójność, która powodowała, że część odbiorców MSR 16 uważała, że części zamienne należy klasyfikować jako zapasy. 17 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Zgodnie z poprawionym standardem należy je ujmować jako środki trwałe lub zapasy zgodnie z ogólnymi kryteriami określonymi dla aktywów w MSR 16. − MSR 32 „Instrumenty finansowe: prezentacja”: uszczegółowienie, że skutki podatkowe wypłat dla właścicieli i kosztów transakcji kapitałowych powinny być ujmowane zgodnie z MSR 12. − MSR 34 „Śródroczna sprawozdawczość finansowa”: ujednolicenie wymogów ujawniania informacji na temat aktywów i zobowiązań segmentów z MSSF 8. MSSF 10 (zmiana) „Skonsolidowane sprawozdania finansowe”, MSSF 11 (zmiana) „Wspólne ustalenia umowne” oraz MSSF 12 (zmiana) „Ujawnianie informacji o zaangażowaniu w innych jednostkach” - data wejścia w życie: okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2013 lub później (zmiany nie zaakceptowane przez Komisję Europejską). Zmiany do nowo wydanych standardów dotyczących konsolidacji wprowadzają jaśniejsze niż do tej pory przepisy przejściowe i pewne zwolnienia w zakresie prezentacji danych porównywalnych. Grupa jest w trakcie oszacowywania wpływu nowych regulacji. MSSF 10 (zmiana) „Skonsolidowane sprawozdania finansowe”, MSSF 12 (zmiana) „Ujawnianie informacji o zaangażowaniu w innych jednostkach” oraz MSR 27 (zmiana) „Jednostkowe sprawozdania finansowe” - data wejścia w życie: okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2014 lub później (zmiany nie zaakceptowane przez Komisję Europejską). Zmiana polega na wprowadzeniu zwolnienia z obowiązku konsolidacji przez podmioty inwestycyjne. Podmiot inwestycyjny to jednostka spełniająca następującą definicję: − uzyskuje fundusze od jednego lub kilku inwestorów, w celu świadczenia tym inwestorom usług zarządzania inwestycjami, − zobowiązuje się przed inwestorami do tego, że jej celem biznesowym jest inwestowanie środków wyłącznie w celu osiągnięcia zwrotów ze wzrostu wartości inwestycji i/lub dywidend, − ocenia efektywność swoich inwestycji na podstawie ich wartości godziwej. Grupa jest w trakcie oszacowywania wpływu nowych regulacji. Grupa zamierza wdrożyć powyższe regulacje w terminach przewidzianych do zastosowania przez standardy lub interpretacje. 3.3. Zasady rachunkowości Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z zasadą kosztu historycznego. Prezentacja sprawozdań finansowych Skonsolidowane sprawozdanie finansowe prezentowane jest zgodnie z MSR 1. Grupa Kapitałowa prezentuje odrębnie „Skonsolidowany rachunek zysków i strat”, który zamieszczony jest bezpośrednio przed „Skonsolidowanym sprawozdaniem z całkowitych dochodów”. „Skonsolidowany rachunek zysków i strat” prezentowany jest w wariancie kalkulacyjnym, natomiast „Skonsolidowany rachunek przepływów pieniężnych” sporządzany jest metodą pośrednią. „Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym” – w pierwszej kolejności prezentowane są zmiany kapitału wynikające z transakcji z właścicielami, a następnie wpływ całkowitych dochodów na kapitał własny wynikający ze „Skonsolidowanego sprawozdania z całkowitych dochodów”. W przypadku retrospektywnego wprowadzenia zmian zasad rachunkowości lub korekty błędów, Grupa prezentuje bilans sporządzony dodatkowo na początek okresu porównawczego. Korzystając z dopuszczonej przez standard możliwości używania nazewnictwa poszczególnych elementów skonsolidowanego sprawozdania finansowego innego niż w MSR 1 Emitent przy określeniu sprawozdania z sytuacji finansowej posługue się również określeniem „bilans”. Na podstawie Uchwały Nr 8 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia TESGAS Spółka Akcyjna z dnia 18 stycznia 2010 roku, od 1 stycznia 2010 roku Spółka TESGAS S.A. sporządza jednostkowe sprawozdania finansowe TESGAS S.A. oraz skonsolidowane sprawozdania finansowe zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej. Segmenty operacyjne Przy wyodrębnianiu segmentów operacyjnych Zarząd Spółki dominującej kieruje się kryterium rodzaju usług dostarczanych przez Grupę. Każdy z segmentów jest zarządzany odrębnie, z uwagi na specyfikę 18 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) wytwarzanych produktów i świadczonych usług wymagających odmiennych zasobów oraz podejścia do realizacji. Zgodnie z MSSF 8 wyniki segmentów operacyjnych wynikają z wewnętrznych raportów weryfikowanych okresowo przez Zarząd Spółki dominującej (główny organ decyzyjny w Grupie Kapitałowej). Zarząd Spółki dominującej analizuje wyniki segmentów operacyjnych na poziomie zysku (straty) z działalności operacyjnej. Pomiar wyników segmentów operacyjnych stosowany w kalkulacjach zarządczych zbieżny jest z zasadami rachunkowości zastosowanymi przy sporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Przychody ze sprzedaży wykazane w skonsolidowanym rachunku zysków i strat nie różnią się od przychodów prezentowanych w ramach segmentów operacyjnych. Aktywa Grupy, których nie można bezpośrednio przypisać do działalności danego segmentu operacyjnego, nie są alokowane do aktywów segmentów operacyjnych. Do najistotniejszych aktywów nie ujmowanych w ramach segmentów operacyjnych należą: środki pieniężne i ich ekwiwalenty, pożyczki udzielone, aktywa z tytułu podatku odroczonego, należności z tytułu podatków i innych świadczeń, inwestycje w jednostkach zależnych. Konsolidacja Skonsolidowane sprawozdanie finansowe obejmuje sprawozdanie finansowe Spółki dominującej oraz sprawozdania finansowe spółek, nad którymi Grupa sprawuje kontrolę tj. spółek zależnych, sporządzone na dzień 31 grudnia 2012 roku. Przez kontrolę rozumie się zdolność wpływania na politykę finansową i operacyjną spółki zależnej w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych z jej działalności. Sprawozdania finansowe Spółki dominującej oraz spółek zależnych objętych skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, sporządza się na ten sam dzień bilansowy tj. na 31 grudnia. W przypadkach gdy jest to konieczne, w sprawozdaniach finansowych spółek zależnych dokonuje się korekt mających na celu ujednolicenie zasad rachunkowości stosowanych przez spółkę z zasadami stosowanymi przez Grupę Kapitałową. Wyłączeniu z obowiązku konsolidacji mogą podlegać spółki, których sprawozdania finansowe są nieistotne z punktu widzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej. Spółka zależna jest również wyłączona z konsolidacji, jeżeli została nabyta i jest posiadana wyłącznie z zamiarem jej odsprzedaży w bliskiej przyszłości. Inwestycje w spółkach zależnych zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży ujmuje się zgodnie z MSSF 5. Wszystkie spółki z Grupy Kapitałowej TESGAS objęte są konsolidacją. Spółki zależne obejmowane są konsolidacją metodą pełną. Metoda konsolidacji pełnej polega na łączeniu sprawozdań finansowych Spółki dominującej oraz spółek zależnych poprzez zsumowanie, w pełnej wartości, poszczególnych pozycji aktywów, zobowiązań, kapitału własnego, przychodów oraz kosztów. W celu zaprezentowania Grupy Kapitałowej w taki sposób, jak gdyby stanowiła ona pojedynczą jednostkę gospodarczą dokonuje się następujących wyłączeń: na moment nabycia kontroli ujmowana jest wartość firmy lub zysk zgodnie z MSSF 3, określane są i prezentowane oddzielnie udziały niedające kontroli, salda rozliczeń między spółkami Grupy Kapitałowej i transakcje (przychody, koszty, dywidendy) wyłącza się w całości, wyłączeniu podlegają zyski i straty z tytułu transakcji zawieranych wewnątrz Grupy Kapitałowej, które są ujęte w wartości bilansowej aktywów takich jak zapasy i środki trwałe. Straty z tytułu transakcji wewnątrz Grupy analizowane są pod kątem utraty wartości aktywów z perspektywy Grupy, ujmuje się podatek odroczony z tytułu różnic przejściowych wynikających z wyłączenia zysków i strat osiągniętych na transakcjach zawartych wewnątrz Grupy Kapitałowej (zgodnie z MSR 12). Udziały niedające kontroli wykazywane są w odrębnej pozycji kapitałów własnych i reprezentują tę część dochodów całkowitych oraz aktywów netto spółek zależnych, które przypadają na podmioty inne niż spółki Grupy Kapitałowej. Grupa alokuje dochody całkowite spółek zależnych pomiędzy akcjonariuszy Spółki dominującej oraz podmioty niekontrolujące na podstawie ich udziału we własności. 19 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Do 1 stycznia 2010 roku nadwyżka strat przypadających na akcjonariuszy mniejszościowych ponad wartość udziałów mniejszości, obciążała Spółkę dominującą. Zgodnie ze znowelizowanym MSR 27 Grupa nie dokonywała retrospektywnego przekształcenia dokonanej alokacji strat, stąd zyski spółek zależnych, osiągnięte w okresach późniejszych, rozliczone będą w pierwszej kolejności na Spółkę dominującą do momentu pokrycia strat uprzednio przejętych od mniejszości. Transakcje z podmiotami niekontrolującymi, które nie skutkują utratą kontroli przez Spółkę dominującą, Grupa traktuje jak transakcje kapitałowe: sprzedaż częściowa udziałów na rzecz podmiotów niekontrolujących - różnica pomiędzy ceną sprzedaży a wartością bilansową aktywów netto spółki zależnej, przypadających na udziały sprzedane podmiotom niekontrolującym, ujmowana jest bezpośrednio w kapitale w pozycji wynik z lat ubiegłych. nabycie udziałów od podmiotów niekontrolujących - różnica pomiędzy ceną nabycia a wartością bilansową aktywów netto nabytych od podmiotów niekontrolujących ujmowana jest bezpośrednio w kapitale w pozycji wynik z lat ubiegłych. Koszty finansowania zewnętrznego Koszty finansowania, które można bezpośrednio przyporządkować nabyciu, budowie lub wytworzeniu dostosowywanego składnika aktywów, aktywuje się jako część ceny nabycia lub kosztu wytworzenia tego składnika aktywów. Na koszty finansowania zewnętrznego składają się odsetki oraz zyski lub straty z tytułu różnic kursowych do wysokości, która koryguje koszty odsetek. Wartość firmy Wartość firmy ujmowana jest początkowo zgodnie z MSSF 3. Wartość firmy (zysk) kalkulowana jest jako różnica dwóch wartości: suma zapłaty przekazanej za kontrolę, udziałów niedających kontroli oraz wartości godziwej pakietów udziałów (akcji) posiadanych w jednostce przejmowanej przed datą przejęcia oraz wartość godziwa możliwych do zidentyfikowania przejętych aktywów netto jednostki. Nadwyżka sumy skalkulowanej w sposób wskazany powyżej ponad wartość godziwą możliwych do zidentyfikowania przejętych aktywów netto jednostki jest ujmowana w aktywach skonsolidowanego bilansu jako wartość firmy. Wartość firmy odpowiada płatności dokonanej przez przejmującego w oczekiwaniu na przyszłe korzyści ekonomiczne z tytułu aktywów, których nie można pojedynczo zidentyfikować ani osobno ująć. Po początkowym ujęciu wartość firmy zostaje wyceniona według ceny nabycia pomniejszonej o łączne odpisy z tytułu utraty wartości. Wartości firmy nie amortyzuje się, zamiast tego corocznie przeprowadzany jest test na utratę wartości zgodnie z MSR 36 (patrz podpunkt dotyczący utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych). Wartości niematerialne Wartości niematerialne obejmują znaki towarowe, patenty i licencje, oprogramowanie komputerowe, koszty prac rozwojowych oraz pozostałe wartości niematerialne, które spełniają kryteria ujęcia określone w MSR 38. W pozycji tej wykazywane są również wartości niematerialne, które nie zostały jeszcze oddane do użytkowania (wartości niematerialne w trakcie wytwarzania). Wartości niematerialne na dzień bilansowy wykazywane są według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszonych o umorzenie oraz odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Wartości niematerialne o określonym okresie użytkowania amortyzowane są metodą liniową przez okres ich ekonomicznej użyteczności. Okresy użytkowania poszczególnych wartości niematerialnych poddawane są corocznej weryfikacji, a w razie konieczności korygowane od początku następnego roku obrotowego. Przewidywany okres użytkowania dla poszczególnych grup wartości niematerialnych wynosi: Grupa Oprogramowanie komputerowe Okres 2-7 lat Koszty związane z utrzymaniem oprogramowania, ponoszone w okresach późniejszych, ujmowane są jako koszt okresu w momencie ich poniesienia. Koszty prac badawczych są ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie ich poniesienia. 20 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Zyski lub straty wynikłe ze zbycia wartości niematerialnych są określane jako różnica pomiędzy przychodami ze sprzedaży a wartością netto tych wartości niematerialnych i są ujmowane w rachunku zysków i strat w pozostałych przychodach lub kosztach operacyjnych. Rzeczowe aktywa trwałe Rzeczowe aktywa trwałe początkowo ujmowane są według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia. Cenę nabycia zwiększają wszystkie koszty związane bezpośrednio z zakupem i przystosowaniem składnika majątku do stanu zdatnego do użytkowania. Wieczyste prawo użytkowania gruntu Grupa Kapitałowa wykazuje jako rzeczowe aktywa trwałe. Po początkowym ujęciu rzeczowe aktywa trwałe wykazywane są według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszonych o umorzenie oraz odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Rzeczowe aktywa trwałe w trakcie wytwarzania nie podlegają amortyzacji do czasu zakończenia budowy lub montażu i przekazania środka trwałego do używania. Amortyzacja jest naliczana metodą liniową lub degresywną przez szacowany okres użytkowania danego składnika aktywów, który dla poszczególnych grup rzeczowych aktywów trwałych wynosi: Grupa Budynki i budowle Maszyny i urządzenia Środki transportu Pozostałe środki trwałe Okres 10-32 lat 2-10 lat 2,5-10 lat 2-10 lat W pozycji rzeczowych aktywów trwałych Grupa ujmuje dzieła sztuki, które wycenia w cenie nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty wartości. Rozpoczęcie amortyzacji następuje w miesiącu następnym po dostosowaniu składnika aktywów do miejsca i warunków potrzebnych do rozpoczęcia jego funkcjonowania. W ocenie Zarządu Spółki dominującej rozpoczęcie amortyzacji w miesiącu następnym, a nie w momencie, w którym środek trwały jest dostępny do użytkowania, nie wpływa na rzetelność wyceny rzeczowych aktywów trwałych i nie zniekształca wyniku finansowego. Ekonomiczne okresy użyteczności oraz metody amortyzacji są weryfikowane raz w roku, powodując ewentualną korektę odpisów amortyzacyjnych w kolejnych latach. Środki trwałe są dzielone na części składowe będące pozycjami o istotnej wartości, dla których można przyporządkować odrębny okres ekonomicznej użyteczności. Częścią składową są również koszty generalnych przeglądów oraz istotne części zamienne i wyposażenie, jeżeli będą wykorzystywane przez okres dłuższy niż rok. Bieżące koszty utrzymania poniesione po dacie oddania środka trwałego do używania, takie jak koszty konserwacji i napraw, ujmowane są w rachunku zysków i strat w momencie ich poniesienia. Dana pozycja rzeczowych aktywów trwałych może zostać usunięta z bilansu po dokonaniu jej zbycia lub w przypadku, gdy nie są spodziewane żadne ekonomiczne korzyści wynikające z dalszego użytkowania takiego składnika aktywów. Zyski lub straty wynikłe ze sprzedaży, likwidacji lub zaprzestania użytkowania środków trwałych są określane jako różnica pomiędzy przychodami ze sprzedaży a wartością netto tych środków trwałych i są ujmowane w rachunku zysków i strat w pozostałych przychodach lub kosztach operacyjnych. Aktywa w leasingu (rzeczowe aktywa trwałe oraz nieruchomości inwestycyjne) Umowy leasingu finansowego, na mocy której następuje przeniesienie na Grupę zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z posiadania przedmiotu leasingu, są ujmowane w aktywach oraz zobowiązaniach na dzień rozpoczęcia okresu leasingu. Wartość aktywów oraz zobowiązań określana jest na dzień rozpoczęcia leasingu według niższej z następujących dwóch wartości: wartości godziwej środka trwałego stanowiącego przedmiot leasingu lub wartości bieżącej minimalnych opłat leasingowych. Minimalne opłaty leasingowe rozdziela się pomiędzy koszty finansowe i zmniejszenie salda zobowiązania z tytułu leasingu w sposób umożliwiający uzyskanie stałej stopy odsetek w stosunku do niespłaconego salda zobowiązania. Warunkowe opłaty leasingowe są ujmowane w kosztach okresu, w którym je poniesiono. 21 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Środki trwałe użytkowane na mocy umów leasingu finansowego są amortyzowane według takich samych zasad jak stosowane do własnych aktywów Grupy. W sytuacji jednak, gdy brak jest wystarczającej pewności, że Grupa uzyska tytuł własności przed końcem okresu leasingu wówczas dany składnik jest amortyzowany przez krótszy z dwóch okresów: szacowany okres użytkowania środka trwałego lub okres leasingu. W przypadku sprzedaży aktywa w celu pobrania go w leasing zwrotny, który będzie miał charakter leasingu finansowego, osiągnięta nadwyżka przychodu ze sprzedaży ponad wartość bilansową aktywa, rozliczana jest i odpisywana przez cały okres leasingu i wykazywana w rachunku zysków i strat w pozostałych przychodach operacyjnych.. Umowy leasingowe, zgodnie z którymi leasingodawca zachowuje zasadniczo całe ryzyko i wszystkie pożytki wynikające z posiadania przedmiotu leasingu, zaliczane są do umów leasingu operacyjnego. Opłaty leasingowe z tytułu leasingu operacyjnego ujmowane są jako koszty w rachunku zysków i strat metodą liniową przez okres trwania leasingu. Utrata wartości niefinansowych aktywów trwałych Corocznemu testowi na utratę wartości podlegają następujące składniki aktywów: wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użytkowania oraz wartości niematerialne, które jeszcze nie są użytkowane. W odniesieniu do pozostałych składników wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych dokonywana jest coroczna ocena, czy wystąpiły przesłanki, które mogą świadczyć o utracie ich wartości. W razie stwierdzenia, że jakieś zdarzenia lub okoliczności mogą wskazywać na trudność w odzyskaniu wartości bilansowej danego składnika aktywów, przeprowadzany jest test na utratę wartości. Dla potrzeb przeprowadzenia testu na utratę wartości aktywa grupowane są na najniższym poziomie, na jakim generują przepływy pieniężne niezależnie od innych aktywów lub grup aktywów (tzw. ośrodki wypracowujące przepływy pieniężne). Składniki aktywów samodzielnie generujące przepływy pieniężne testowane są indywidualnie. Jeżeli wartość bilansowa przekracza szacowaną wartość odzyskiwalną aktywów, do których aktywa te należą, wówczas wartość bilansowa jest obniżana do poziomu wartości odzyskiwalnej. Wartość odzyskiwalna odpowiada wyższej z następujących dwóch wartości: wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży lub wartości użytkowej. Przy ustalaniu wartości użytkowej, szacowane przyszłe przepływy pieniężne są dyskontowane do wartości bieżącej przy zastosowaniu stopy dyskontowej odzwierciedlającej aktualne oceny rynkowe wartości pieniądza w czasie oraz ryzyka związanego z danym składnikiem aktywów. Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości są ujmowane w rachunku zysków i strat w pozycji pozostałych kosztów operacyjnych. Na kolejne dni bilansowe oceniane są przesłanki wskazujące na możliwość odwrócenia odpisów aktualizujących. Odwrócenie odpisu ujmowane jest w rachunku zysków i strat w pozycji pozostałych przychodów operacyjnych. Nieruchomości inwestycyjne Nieruchomość inwestycyjna jest utrzymywana w posiadaniu ze względu na przychody z czynszów oraz/ lub przyrost jej wartości i jest wyceniana w oparciu o model ceny nabycia lub kosztu wytworzenia. Po początkowym ujęciu nieruchomości inwestycyjne wykazywane są według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszonych o umorzenie oraz odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości, według zasad stosowanych dla rzeczowych aktywów trwałych. Amortyzacja jest naliczana metodą liniową przez szacowany okres użytkowania danego składnika aktywów, który dla poszczególnych grup rzeczowych aktywów trwałych wynosi: Grupa Okres Budynki i budowle 20 lat Nieruchomość inwestycyjną usuwa się z bilansu w momencie jej zbycia lub trwałego wycofania z użytkowania, jeżeli nie oczekuje się uzyskania w przyszłości żadnych korzyści ekonomicznych. 22 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Instrumenty finansowe Instrumentem finansowym jest każda umowa, która skutkuje powstaniem składnika aktywów finansowych u jednej ze stron i jednocześnie zobowiązania finansowego lub instrumentu kapitałowego u drugiej ze stron. Składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe jest wykazywane w bilansie, gdy spółka z Grupy staje się stroną umowy tego instrumentu. Standaryzowane transakcje kupna i sprzedaży aktywów i zobowiązań finansowych ujmuje się na dzień zawarcia transakcji. Składnik aktywów finansowych wyłącza się z bilansu w przypadku, gdy wynikające z zawartej umowy prawa do korzyści ekonomicznych i ryzyka z niej wynikające zostały zrealizowane, wygasły lub Grupa się ich zrzekła. Grupa wyłącza z bilansu zobowiązanie finansowe wtedy, gdy zobowiązanie wygasło, to znaczy, kiedy obowiązek określony w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł. Na dzień nabycia aktywa i zobowiązania finansowe Grupa wycenia w najczęściej według wartości godziwej uiszczonej zapłaty w przypadku otrzymanej kwoty w przypadku zobowiązania. Koszty transakcji Grupa włącza wyceny wszystkich aktywów i zobowiązań finansowych, poza kategorią wycenianych w wartości godziwej poprzez rachunek zysków i strat. Na dzień bilansowy aktywa przedstawionych poniżej. oraz zobowiązania finansowe wartości godziwej, czyli składnika aktywów lub do wartości początkowej aktywów i zobowiązań wyceniane są według zasad Aktywa finansowe Dla celów wyceny po początkowym ujęciu, aktywa finansowe inne niż instrumenty pochodne zabezpieczające, Grupa klasyfikuje z podziałem na: pożyczki i należności, aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, inwestycje utrzymywane do terminu wymagalności oraz aktywa finansowe dostępne do sprzedaży. Kategorie te określają zasady wyceny na dzień bilansowy oraz ujęcie zysków lub strat z wyceny w rachunku zysków i strat lub w innych całkowitych dochodach. Zyski lub straty ujmowane w rachunku zysków i strat prezentowane są jako przychody lub koszty finansowe, za wyjątkiem odpisów aktualizujących należności z tytułu dostaw i usług, które prezentowane są jako pozostałe koszty operacyjne. Wszystkie aktywa finansowe, za wyjątkiem wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, podlegają ocenie na każdy dzień bilansowy ze względu na wystąpienie przesłanek utraty ich wartości. Składnik aktywów finansowych podlega odpisom aktualizującym, jeżeli istnieją obiektywne dowody świadczące o utracie jego wartości. Przesłanki utraty wartości analizowane są dla każdej kategorii aktywów finansowych odrębnie, co zostało zaprezentowane poniżej. Pożyczki i należności to niebędące instrumentami pochodnymi aktywa finansowe, o ustalonych lub możliwych do określenia płatnościach, które nie są kwotowane na aktywnym rynku. Pożyczki i należności wyceniane są w kwocie wymaganej zapłaty w terminie wymagalności, ze względu na nieznaczące efekty dyskonta. Aktywa finansowe kwalifikowane do kategorii pożyczek i należności wykazywane są w bilansie jako: aktywa długoterminowe w pozycji „Należności i pożyczki” oraz aktywa krótkoterminowe w pozycjach „Pożyczki”, „Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności” oraz „Środki pieniężne i ich ekwiwalenty”. Odpisy na należności wątpliwe szacowane są, gdy ściągnięcie pełnej kwoty należności przestało być prawdopodobne. Salda należności podlegają indywidualnej ocenie w przypadku dłużników zalegających z zapłatą lub gdy uzyskano obiektywne dowody, że dłużnik może nie uiścić należności (np. trudna sytuacja finansowa dłużnika, proces sądowy przeciwko dłużnikowi, niekorzystne dla dłużnika zmiany otoczenia gospodarczego). Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat obejmują aktywa klasyfikowane jako przeznaczone do obrotu lub wyznaczone przy początkowym ujęciu do wyceny w 23 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) wartości godziwej przez rachunek zysków i strat jako przychody lub koszty finansowe ze względu na spełnienie kryteriów określonych w MSR 39. Do tej kategorii zaliczane są wszystkie instrumenty pochodne wykazywane w bilansie w odrębnej pozycji „Pochodne instrumenty finansowe”. Instrumenty należące do tej kategorii wyceniane są w wartości godziwej, a skutki wyceny ujmowane są w rachunku zysków i strat. Zyski i straty z wyceny aktywów finansowych określone są przez zmianę wartości godziwej ustalonej na podstawie bieżących na dzień bilansowy cen pochodzących z aktywnego rynku lub na podstawie technik wyceny, jeżeli aktywny rynek nie istnieje. Inwestycje utrzymywane do terminu wymagalności to niebędące instrumentami pochodnymi aktywa finansowe, z ustalonymi lub możliwymi do określenia płatnościami oraz o ustalonym terminie wymagalności, względem których Grupa ma zamiar i jest w stanie utrzymać w posiadaniu do upływu terminu wymagalności, z wyłączeniem aktywów zaklasyfikowanych do pożyczek i należności. W tej kategorii Grupa ujmuje obligacje i inne papiery dłużne utrzymywane do terminu wymagalności, wykazywane w bilansie w pozycji „Pozostałych aktywów finansowych”. Inwestycje utrzymywane do terminu wymagalności wyceniane są według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem metody efektywnej stopy procentowej. Jeżeli występują dowody wskazujące na możliwość wystąpienia utraty wartości inwestycji utrzymywanych do terminu wymagalności (np. ocena zdolności kredytowej spółek emitujących obligacje), aktywa wyceniane są w wartości bieżącej szacowanych przyszłych przepływów pieniężnych. Zmiany wartości bilansowej inwestycji, łącznie z odpisami aktualizującymi z tytułu utraty wartości, ujmowane są w rachunku zysków i strat. Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży to niebędące instrumentami pochodnymi aktywa finansowe, które zostały wyznaczone jako dostępne do sprzedaży lub nie kwalifikują się do żadnej z powyższych kategorii aktywów finansowych. W tej kategorii Grupa ujmuje notowane obligacje nieutrzymywane do terminów wymagalności oraz akcje spółek innych niż spółki zależne. Aktywa te w bilansie wykazywane są w pozycji „Pozostałych aktywów finansowych”. Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży wyceniane są w wartości godziwej. Zyski i straty z wyceny ujmowane są jako inne całkowite dochody i kumulowane w kapitale z aktualizacji wyceny aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży, za wyjątkiem odpisów z tytułu utraty wartości oraz różnic kursowych od aktywów pieniężnych, które ujmowane są w rachunku zysków i strat. W rachunku zysków i strat ujmowane są również odsetki, które byłyby rozpoznane przy wycenie tych składników aktywów finansowych według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem metody efektywnej stopy procentowej. Odwrócenie odpisów z tytułu utraty wartości aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży ujmowane jest w innych całkowitych dochodach, za wyjątkiem odpisów aktualizujących wartość instrumentów dłużnych, których odwrócenie ujmowane jest w rachunku zysków i strat, jeżeli wzrost wartości instrumentu może być obiektywnie łączony ze zdarzeniem następującym po rozpoznaniu utraty wartości. W momencie wyłączenia składnika aktywów z bilansu, skumulowane zyski i straty, ujęte poprzednio w innych całkowitych dochodach, przenoszone są z kapitału własnego do rachunku zysków i strat oraz prezentowane są w innych całkowitych dochodach jako reklasyfikacja z tytułu przeniesienia do wyniku finansowego. Zobowiązania finansowe Zobowiązania finansowe inne niż instrumenty pochodne zabezpieczające, wykazywane są w następujących pozycjach bilansu: kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne, leasing finansowy, zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania oraz pochodne instrumenty finansowe. Po początkowym ujęciu zobowiązania finansowe wyceniane są w wartości wymagającej zapłaty ze względu na nieznaczące efekty dyskonta, za wyjątkiem zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu lub wyznaczonych jako wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat. Do kategorii zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat Grupa zalicza instrumenty pochodne inne niż instrumenty zabezpieczające. Zyski i straty z wyceny zobowiązań finansowych ujmowane są w rachunku zysków i strat w działalności finansowej. 24 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Zapasy Zapasy są wyceniane według niższej z dwóch wartości: ceny nabycia/ kosztu wytworzenia oraz wartości netto możliwej do uzyskania. Na cenę nabycia lub koszt wytworzenia składają się koszty zakupu, koszty przetworzenia oraz inne koszty poniesione w trakcie doprowadzenia zapasów do ich aktualnego miejsca i stanu. Rozchód zapasów ustala się z zastosowaniem metody „pierwsze weszło - pierwsze wyszło” (FIFO). Cenę nabycia lub koszt wytworzenia pozycji zapasów dotyczące pozycji, które co do zasady, nie są wzajemnie wymienialne, oraz dóbr i usług wytworzonych i przeznaczonych do realizacji konkretnych przedsięwzięć (umów budowlanych), ustala się z zastosowaniem metody szczegółowej identyfikacji poszczególnych cen nabycia lub kosztów wytworzenia. Wartość netto możliwa do uzyskania jest to szacowana cena sprzedaży ustalana w toku zwykłej działalności gospodarczej, pomniejszona o koszty wykończenia i koszty niezbędne do doprowadzenia sprzedaży do skutku. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty Środki pieniężne i ich ekwiwalenty obejmują gotówkę w kasie i na rachunkach bankowych, depozyty płatne na żądanie oraz krótkoterminowe inwestycje o dużej płynności (do 3 miesięcy), łatwo wymienialne na gotówkę, dla których ryzyko zmiany wartości jest nieznaczne. Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży Aktywa trwałe (grupy aktywów trwałych) są klasyfikowane przez Grupę jako przeznaczone do sprzedaży, jeżeli ich wartość bilansowa zostanie odzyskana przede wszystkim w wyniku transakcji sprzedaży a nie poprzez dalsze użytkowanie. Warunek ten uznaje się za spełniony wyłącznie wówczas, gdy składnik aktywów (grupa aktywów) jest dostępny w swoim obecnym stanie do natychmiastowej sprzedaży, z zachowaniem normalnych i zwyczajowo przyjętych warunków sprzedaży, a wystąpienie transakcji sprzedaży jest wysoce prawdopodobne w ciągu roku od momentu zmiany klasyfikacji. Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży wyceniane są w niższej z dwóch wartości: wartości bilansowej lub wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia. Niektóre aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży, takie jak aktywa finansowe oraz aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, wyceniane są według tych samych zasad rachunkowości, jakie były stosowane przez Grupę przed zaklasyfikowaniem do aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży. Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży nie podlegają amortyzacji. Kapitał własny Kapitał podstawowy wykazywany jest w wartości nominalnej wyemitowanych akcji, zgodnie ze statutem Spółki dominującej oraz wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego. Akcje Spółki dominującej nabyte i zatrzymane przez Spółkę dominującą lub konsolidowane spółki zależne pomniejszają kapitał własny. Akcje własne wyceniane są w cenie nabycia. Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej powstaje z nadwyżki ceny emisyjnej ponad wartość nominalną akcji, pomniejszonej o koszty emisji. W pozycji tej wykazuje się również kapitał z wyceny programów płatności akcjami, po wykonaniu opcji zamiennych na akcje. Pozostałe kapitały obejmują: kapitał z tytułu ujęcia wyceny programów płatności akcjami oraz kapitał z kumulacji innych całkowitych dochodów obejmujących: − przeszacowanie rzeczowych aktywów trwałych do wartości godziwej (patrz podpunkt dotyczący rzeczowych aktywów trwałych), − wycenę aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży (patrz podpunkt dotyczący instrumentów finansowych), − wycenę instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne, W zyskach zatrzymanych wykazywane są wyniki z lat ubiegłych (również te przekazane na kapitał uchwałami akcjonariuszy) oraz wynik finansowy bieżącego roku. 25 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Wszystkie transakcje z właścicielami Spółki dominującej prezentowane są osobno w „Skonsolidowanym zestawieniu zmian w kapitale własnym”. Płatności w formie akcji W Grupie realizowany był program motywacyjny, w ramach którego kluczowym członkom kadry menedżerskiej przyznawane były opcje zamienne na akcje Spółki dominującej. Wartość wynagrodzenia za pracę kadry menedżerskiej określana była w sposób pośredni poprzez odniesienie do wartości godziwej przyznanych instrumentów kapitałowych. Wartość godziwa opcji wyceniana była na dzień przyznania, przy czym nierynkowe warunki nabycia uprawnień (osiągnięcie zakładanego poziomu wyniku finansowego) nie były uwzględniane w szacowaniu wartości godziwej opcji na akcje. Koszt wynagrodzeń oraz drugostronnie zwiększenie kapitału własnego ujmowane było na podstawie najlepszych dostępnych szacunków co do liczby opcji, do których nastąpiło nabycie uprawnień w danym okresie. Przy ustalaniu liczby opcji, do których nastąpiło nabycie uprawnień, były uwzględniane nierynkowe warunki nabycia uprawnień. Grupa dokonała korekt tych szacunków, jeżeli późniejsze informacje wskazywały, że liczba przyznanych opcji różni się od wcześniejszych oszacowań. Korekty szacunków dotyczące liczby przyznanych opcji ujmowane były w wyniku finansowym bieżącego okresu – Grupa nie dokonywała korekt poprzednich okresów. Po wykonaniu opcji zamiennych na akcje, kwota kapitału z wyceny przyznanych opcji przenoszona jest do kapitału ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej, po pomniejszeniu o koszty emisji akcji. Świadczenia pracownicze Wykazywane w bilansie zobowiązania i rezerwy na świadczenia pracownicze obejmują następujące tytuły: krótkoterminowe świadczenia pracownicze z tytułu wynagrodzeń (wraz z premiami) oraz składek na ubezpieczenia społeczne, rezerwy na niewykorzystane urlopy oraz inne długoterminowe świadczenia pracownicze, do których Grupa zalicza odprawy emerytalne. Krótkoterminowe świadczenia pracownicze Wartość zobowiązań z tytułu krótkoterminowych świadczeń pracowniczych ustala się bez dyskonta i wykazuje w bilansie w kwocie wymaganej zapłaty. Rezerwy na niewykorzystane urlopy Grupa tworzy rezerwę na koszty kumulowanych płatnych nieobecności, które będzie musiała ponieść w wyniku niewykorzystanego przez pracowników uprawnienia, a które to uprawnienie narosło na dzień bilansowy. Rezerwa na niewykorzystane urlopy stanowi rezerwę krótkoterminową i nie podlega dyskontowaniu. Odprawy emerytalne i nagrody jubileuszowe Zgodnie z systemami wynagradzania obowiązującymi w Grupie pracownicy spółek Grupy mają prawo do odpraw emerytalnych. Odprawy emerytalne są wypłacane jednorazowo, w momencie przejścia na emeryturę. Wysokość odprawy emerytalnej zależy od średniego wynagrodzenia pracownika. Grupa tworzy rezerwę na przyszłe zobowiązania z tytułu odpraw emerytalnych w celu przyporządkowania kosztów do okresów nabywania uprawnień przez pracowników. Wartość bieżąca rezerw na każdy dzień bilansowy jest szacowana przez Grupę metodą prognozowanych uprawnień jednostkowych – metodą aktuarialną. Naliczone rezerwy są równe zdyskontowanym płatnościom, które w przyszłości zostaną dokonane i dotyczą okresu do dnia bilansowego. Informacje demograficzne oraz informacje o rotacji zatrudnienia oparte są na danych historycznych. Zyski i straty z obliczeń aktuarialnych oraz koszty przeszłego zatrudnienia rozpoznawane są bezzwłocznie w rachunku zysków i strat w pozostałych przychodach lub kosztach operacyjnych. 26 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Rezerwy, zobowiązania i aktywa warunkowe Rezerwy tworzone są wówczas, gdy na Grupie ciąży istniejący obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych, i gdy prawdopodobne jest, że wypełnienie tego obowiązku spowoduje konieczność wypływu korzyści ekonomicznych oraz można dokonać wiarygodnego oszacowania kwoty tego zobowiązania. Termin poniesienia oraz kwota wymagająca uregulowania może być niepewna. Rezerwy tworzy się m.in. na następujące tytuły: udzielone gwarancje obsługi posprzedażowej produktów i wykonanych usług, toczące się postępowania sądowe oraz sprawy sporne, straty z umów budowlanych ujmowane zgodnie z MSR 11, restrukturyzacja, tylko jeżeli na podstawie odrębnych przepisów Grupa jest zobowiązana do jej przeprowadzenia lub zawarto w tej sprawie wiążące umowy. Nie tworzy się rezerw na przyszłe straty operacyjne. Rezerwy ujmuje się w wartości szacowanych nakładów niezbędnych do wypełnienia obecnego obowiązku, na podstawie najbardziej wiarygodnych dowodów dostępnych na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego, w tym dotyczących ryzyka oraz stopnia niepewności. W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wielkość rezerwy jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej odzwierciedlającej aktualne oceny rynkowe wartości pieniądza w czasie oraz ewentualnego ryzyka związanego z danym zobowiązaniem. Jeżeli zastosowana została metoda polegająca na dyskontowaniu, zwiększenie rezerwy w związku z upływem czasu jest ujmowane jako koszt finansowy. Jeżeli Grupa spodziewa się, że koszty objęte rezerwą zostaną zwrócone, na przykład na mocy umowy ubezpieczenia, wówczas zwrot ten jest ujmowany jako odrębny składnik aktywów, ale tylko wówczas, gdy istnieje wystarczająca pewność, że zwrot ten rzeczywiście nastąpi. Jednakże wartość tego aktywa nie może przewyższyć kwoty rezerwy. W przypadku gdy wydatkowanie środków w celu wypełnienia obecnego obowiązku nie jest prawdopodobne, kwoty zobowiązania warunkowego nie ujmuje się w bilansie, za wyjątkiem zobowiązań warunkowych identyfikowanych w procesie połączenia jednostek gospodarczych zgodnie z MSSF 3. Informację o zobowiązaniach warunkowych ujawnia się w części opisowej skonsolidowanego sprawozdania finansowego w nocie nr 27. Grupa prezentuje również informację o warunkowych zobowiązaniach z tytułu opłat leasingowych wynikających z umów leasingu operacyjnego (nota nr 7). Możliwe wpływy zawierające korzyści ekonomiczne dla Grupy, które nie spełniają jeszcze kryteriów ujęcia jako aktywa, stanowią aktywa warunkowe, których nie ujmuje się w bilansie. Informację o aktywach warunkowych ujawnia się w dodatkowych notach objaśniających. Rozliczenia międzyokresowe Grupa wykazuje w aktywach bilansu w pozycji „Rozliczenia międzyokresowe” opłacone z góry koszty dotyczące przyszłych okresów sprawozdawczych. W pozycji „Rozliczeń międzyokresowych” zawartej w pasywach bilansu prezentowane są przychody przyszłych okresów, w tym również środki pieniężne otrzymane na sfinansowanie środków trwałych, które rozliczane są zgodnie z MSR 20 „Dotacje rządowe”. Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów wykazywane są w ramach „Zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych zobowiązań” oraz „Zobowiązań i rezerw z tytułu świadczeń pracowniczych”. Dotacje ujmowane są wyłącznie wówczas, gdy istnieje wystarczająca pewność, że Grupa spełni warunki związane z daną dotacją oraz że dana dotacja zostanie faktycznie otrzymana. Dotacja dotycząca danej pozycji kosztowej jest ujmowana jako przychód w sposób współmierny do kosztów, które dotacja ta ma w zamierzeniu kompensować. Dotacja finansująca składnik aktywów jest stopniowo ujmowana w rachunku zysków i strat jako przychód na przestrzeni okresów proporcjonalnie do odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od tego składnika aktywów. Grupa Kapitałowa dla celów prezentacji w skonsolidowanym bilansie nie odejmuje 27 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) dotacji od wartości bilansowej aktywów, lecz wykazuje dotacje jako przychody przyszłych okresów w pozycji „Rozliczenia międzyokresowe”. W rozliczeniach międzyokresowych w pasywach bilansu prezentowane są nadwyżki przychodu ze sprzedaży ponad wartość bilansową aktywa sprzedanego a następnie pobranego w leasing zwrotny. Nadwyżka przychodu ze sprzedaży rozliczana jest przez okres trwania umowy leasingu. Przychody ze sprzedaży Przychody ze sprzedaży ujmowane są w wartości godziwej zapłat otrzymanych lub należnych i reprezentują należności za produkty, towary i usługi dostarczone w ramach normalnej działalności gospodarczej, po pomniejszeniu o rabaty, podatek od towarów i usług oraz inne podatki związane ze sprzedażą (podatek akcyzowy). Przychody są ujmowane w takiej wysokości, w jakiej jest prawdopodobne, że Grupa uzyska korzyści ekonomiczne związane z daną transakcją oraz gdy kwotę przychodów można wycenić w wiarygodny sposób. Przychody ze sprzedaży towarów i produktów Przychody ze sprzedaży towarów i produktów ujmowane są, jeżeli spełnione zostały następujące warunki: Grupa przekazała nabywcy znaczące ryzyko i korzyści wynikające z praw własności do dóbr. Warunek uznaje się za spełniony z chwilą bezspornego dostarczenia towarów lub produktów do odbiorcy. kwotę przychodów można wycenić w wiarygodny sposób. istnieje prawdopodobieństwo, że Grupa uzyska korzyści ekonomiczne z tytułu transakcji. Przychody ze sprzedaży usług Usługi świadczone przez Grupę obejmują: usługi wykonawcze (kontrakty budowlane), usługi eksploatacyjne, obróbkę stali, usługi inżynierii budowlanej (przychody realizowane przez sprzedaną spółkę zależną Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o.) oraz najem nieruchomości. Przychody z tytułu usług eksploatacyjnych / wynajmu nieruchomości inwestycyjnych ujmowane są metodą liniową przez okres wynikający z zawartych umów eksploatacyjnych / umów najmu. Grupa zawiera umowy o usługę budowlaną w cenach stałych, które wchodzą w zakres MSR 11. Jeżeli wynik z wykonania kontraktów budowlanych można oszacować w wiarygodny sposób, przychody z tytułu świadczenia usług budowlanych są ujmowane na podstawie stopnia zaawansowania ich realizacji. Procentowy stan zaawansowania realizacji usługi ustalany jest jako stosunek kosztów poniesionych do dnia bilansowego do ogółu szacowanych kosztów wykonania danego kontraktu. Jeżeli wyniku świadczonej usługi nie można wiarygodnie oszacować, wówczas przychody uzyskiwane z tytułu tego kontraktu są ujmowane tylko do wysokości poniesionych kosztów, które Grupa spodziewa się odzyskać. Jeżeli istnieje prawdopodobieństwo, że łączne koszty umowy przekroczą łączne przychody z danego kontraktu, przewidywaną stratę ujmuje się bezzwłocznie jako koszt, zgodnie z MSR 11. Kwoty brutto należne od zamawiających z tytułu prac wynikających z umów prezentowane są w aktywach bilansu w pozycji „Należności z tytułu umów o usługę budowlaną”. Kwoty brutto należne zamawiającym z tytułu prac wynikających z umów prezentowane są w bilansie jako zobowiązania w ramach pozycji „Zobowiązania z tytułu umów o usługę budowlaną”. Odsetki i dywidendy Przychody z tytułu odsetek ujmowane są sukcesywnie w miarę ich narastania zgodnie z metodą efektywnej stopy procentowej. Dywidendy są ujmowane w momencie ustalenia praw akcjonariuszy lub udziałowców do ich otrzymania. Koszty operacyjne Koszty operacyjne są ujmowane w rachunku zysków i strat zgodnie z zasadą współmierności przychodów i kosztów. Grupa prezentuje w sprawozdaniu finansowym koszty według miejsc powstawania. 28 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Podatek dochodowy (wraz z podatkiem odroczonym) Na obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego składają się: podatek dochodowy bieżący oraz odroczony, który nie został ujęty w innych dochodach całkowitych lub bezpośrednio w kapitale. Bieżące obciążenie podatkowe jest obliczane na podstawie wyniku podatkowego (podstawy opodatkowania) danego roku obrotowego. Zysk / strata podatkowa różni się od księgowego zysku / straty brutto w związku z czasowym przesunięciem przychodów podlegających opodatkowaniu i kosztów stanowiących koszty uzyskania przychodów do innych okresów oraz wyłączeniem pozycji kosztów i przychodów, które nigdy nie będą podlegały opodatkowaniu. Obciążenia podatkowe są wyliczane w oparciu o stawki podatkowe obowiązujące w danym roku obrotowym. Podatek odroczony jest wyliczany metodą bilansową jako podatek podlegający zapłaceniu lub zwrotowi w przyszłości na różnicach pomiędzy wartościami bilansowymi aktywów i pasywów a odpowiadającymi im wartościami podatkowymi wykorzystywanymi do wyliczenia podstawy opodatkowania. Rezerwa na podatek odroczony jest tworzona od wszystkich dodatnich różnic przejściowych podlegających opodatkowaniu, natomiast składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego jest rozpoznawany do wysokości, w jakiej jest prawdopodobne, że będzie można pomniejszyć przyszłe zyski podatkowe o rozpoznane ujemne różnice przejściowe. Nie ujmuje się aktywów ani rezerwy, jeśli różnica przejściowa wynika z początkowego ujęcia składnika aktywów lub zobowiązań w transakcji, która nie jest połączeniem jednostek gospodarczych oraz która w czasie jej wystąpienia nie ma wpływu ani na wynik podatkowy ani na wynik księgowy. Nie ujmuje się rezerwy na podatek odroczony od wartości firmy, która nie podlega amortyzacji na gruncie przepisów podatkowych. Podatek odroczony jest wyliczany przy użyciu stawek podatkowych, które będą obowiązywać w momencie, gdy pozycja aktywów zostanie zrealizowana lub rezerwa rozliczona, przyjmując za podstawę przepisy prawne obowiązujące na dzień bilansowy. Wartość składnika aktywów z tytułu podatku odroczonego podlega analizie na każdy dzień bilansowy, a w przypadku, gdy spodziewane przyszłe zyski podatkowe nie będą wystarczające dla realizacji składnika aktywów lub jego części następuje jego odpis. Subiektywne oceny Zarządu oraz niepewność szacunków Przy sporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego Zarząd Spółki dominującej kieruje się osądem przy dokonywaniu licznych szacunków i założeń, które mają wpływ na stosowane zasady rachunkowości oraz prezentowane wartości aktywów, zobowiązań, przychodów oraz kosztów. Faktycznie zrealizowane wartości mogą różnić się od szacowanych przez Zarząd. Informacje o dokonanych szacunkach i założeniach, które są znaczące dla skonsolidowanego sprawozdania finansowego, zostały zaprezentowane poniżej: − okresy ekonomicznej użyteczności aktywów trwałych - Zarząd Spółki dominującej dokonuje corocznej weryfikacji okresów ekonomicznej użyteczności aktywów trwałych, podlegających amortyzacji. Na dzień 31.12.2012 roku Zarząd ocenia, że okresy użyteczności aktywów przyjęte przez Grupę dla celów amortyzacji odzwierciedlają oczekiwany okres przynoszenia korzyści ekonomicznych przez te aktywa w przyszłości. Jednakże faktyczne okresy przynoszenia korzyści przez te aktywa w przyszłości mogą różnić się od zakładanych, w tym również ze względu na techniczne starzenie się majątku. Wartość bilansowa aktywów trwałych podlegających amortyzacji prezentowana jest w notach nr 5, 6, 7 i 8. − przychody z umów o usługę budowlaną – na kwotę przychodów oraz należności z umów o usługę budowlaną ujętą w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym wpływają szacunki Zarządu dotyczące stopnia zaawansowania kontraktów budowlanych oraz marży, jaką planuje się osiągnąć na poszczególnych kontraktach. Budżetowane koszty pozostające do poniesienia w związku z realizacją poszczególnych zadań są na bieżąco monitorowane przez kadrę kierowniczą nadzorującą postęp prac budowlanych, w efekcie czego budżety poszczególnych kontraktów podlegają aktualizacji przynajmniej w okresach miesięcznych. Jednakże pozostające do poniesienia koszty oraz rentowność realizowanych prac obarczona jest pewnym stopniem niepewności, zwłaszcza w przypadku zadań budowlanych o dużym stopniu złożoności, prowadzonych w długim okresie. Budżetowane przez Zarząd wyniki z umów o usługę budowlaną, które były w trakcie realizacji na dzień bilansowy przedstawiają się następująco: 29 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: Wyszczególnienie Kwota przychodów z usług budowlanych początkowo ustalona w umowie Zmiana przychodów z umowy 31.12.2012 złoty polski (PLN) 31.12.2011 31.12.2010 36 954 - - - - Łączna kwota przychodów z umowy 36 954 - - Koszty umowy poniesione do dnia bilansowego 19 667 - - Koszty pozostające do realizacji umowy 13 952 - - Szacunkowe łączne koszty umowy 33 619 - - 3 335 - - zyski 3 810 - - straty (-) (475) - - Szacunkowe łączne wyniki z umów o usługę budowlaną, w tym: Wykazana w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym kwota należności oraz zobowiązań z tytułu umów o usługę budowlaną oraz ujęte z tego tytułu przychody odzwierciedlają najlepsze szacunki Zarządu co do wyników oraz stopnia zaawansowania poszczególnych kontraktów budowlanych. − odpisy aktualizujące wartość należności trudno ściągalnych, w tym należności od spółek pozostających na dzień bilansowy w upadłości - przy sporządzeniu odpisów aktualizujących wartość należności od spółek, które na dzień 31 grudnia 2012 były w stanie upadłości, Zarząd Spółki dominującej kierował się zasadą ostrożności. Ze względu na brak ustaleń pomiędzy podmiotem upadłym a wierzycielami co do spłaty wierzytelności powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości, istnieje prawdopodobieństwo nieodzyskania powyższych należności. W związku z tym Zarząd Emitenta przyjął konserwatywne stanowisko w sprawie dokonania odpisów aktualizujących wierzytelności powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości. Wierzytelności, które powstały na zleceniach, na których spółki z Grupy Kapitałowej TESGAS zostały zgłoszone jako kwalifikowani podwykonawcy, które to zgłoszenie umożliwia Grupie na podstawie art. 6471 kodeksu cywilnego żądać zapłaty zarówno od zleceniodawcy oraz inwestora, zostały przez Grupę zaktualizowane do wartości 50% wierzytelności nieuregulowanej do dnia ogłoszenia upadłości. Pozostałe należności, których spłata nie została zabezpieczona, zostały objęte odpisem aktualizującym wartość w pełnej kwocie należności istniejącej na dzień ogłoszenia upadłości. W przypadku pozostałych należności, których termin płatności upłynął, odpisy aktualizujące tworzone są w zależności od prawdopodobieństwa otrzymania zaległych należności z uwzględnieniem aktualnej na dzień bilansowy sytuacji finansowej wierzyciela. W przypadku odzyskania, w późniejszym okresie wcześniej zaktualizowanych należności, Grupa Kapitałowa TESGAS będzie dokonywała korekty odpisu należności, skutkującej powstaniem pozostałych przychodów operacyjnych. − rezerwy na przewidywane kary umowne - w 2011 roku konsorcjum w składzie: PBG Energia Sp. z o.o. – lider konsorcjum, TESGAS S.A. – członek konsorcjum oraz Gaz&Oil Projekt Managment Sp. z o.o. – członek konsorcjum, zawarło umowę o roboty budowlane oraz rozruch elektrowni biogazowej ze spółką Biogazownia Szarlej Sp. z o.o. (Inwestor, Zamawiający) Umowne wynagrodzenie konsorcjum zostało określone na ok. 50 mln zł netto, z czego wynagrodzenie Emitenta zostało określone w umowie konsorcjum na kwotę 3.120.000 netto. W związku z trudnościami finansowymi pozostałych dwóch członków konsorcjum nastąpiło opóźnienie w realizacji prac. W dniu 26 września 2012 roku Emitent otrzymał pismo od PBG Energia Sp. z o. zawierające informację o odstąpieniu przez Inwestora od umowy o roboty budowlane oraz rozruch elektrowni biogazowej. W dniu 2 października 2012 roku Zamawiającym obciążył konsorcjum karami umownymi za: (i) opóźnienie w realizacji przedmiotowej umowy w wysokości 5.810.630 zł, (ii) za odstąpienie od umowy w wysokości 6.136.470. Po analizie prawnej, w ocenie Spółki dominującej nie jest dopuszczalne kumulatywne naliczenie kar umownych z dwóch wyżej wymienionych tytułów. W związku z powyższym, w bieżącej ocenie Zarządu Emitenta, co najmniej część roszczeń Zamawiającego jest bezzasadna. W dniu 19 października 2012 roku Spółka dominująca otrzymała od pełnomocnika Zamawiającego przesądowe wezwanie do zapłaty na łączną kwotę 24.173.300,70 zł. obejmujące poza wyżej wymienionymi roszczeniami z tytuły kar umownych, dodatkowo kwotę 12.226.200 zł. tytułem zwrotu wynagrodzenia zapłaconego konsorcjum. Do powyższych kwot, zgodnie z wezwaniem należy doliczyć odsetki ustawowe. W zakresie żądania zwrotu kwoty 12.226.200 zł Spółka dominująca uznała roszczenie Zamawiającego za bezzasadne i bezskuteczne względem Emitenta. 30 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) W związku z powyższymi zdarzeniami Grupa Kapitałowa TESGAS utworzyła na okoliczność ryzyka zapłaty kary umownej rezerwę w wysokości 6.464 tys. zł (z czego wykorzystano kwotę 328 tys. zł). Rezerwa prezentowana jest w pasywach bilansu w pozycji „Pozostałe rezerwy krótkoterminowe”. Koszty utworzenia rezerwy obciążają pozostałe koszty operacyjne. W przypadku uzyskania w późniejszym terminie dodatkowych informacji na temat ryzyka na powyższym projekcie Emitent dokona aktualizacji wartości rezerwy. − rezerwy na świadczenia pracownicze – odprawy emerytalne – szacowane są przy zastosowaniu metod aktuarialnych. Wykazana w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym kwota rezerw na świadczenia pracownicze wynika z oszacowania dokonanego metodą prognozowanych uprawnień. Na poziom rezerw wpływ mają założenia dotyczące stopy dyskonta oraz wskaźnika wzrostu wynagrodzeń. − pochodne instrumenty finansowe – Grupa prezentowała w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym opcję odkupu 11,87% udziałów w podmiocie zależnym Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o. Wycena opcji na dzień bilansowy następowała w wartości godziwej. Wartość godziwa opcji szacowana była przy zastosowaniu metod aktuarialnych. Podstawą wyceny były szacowane przez Zarząd Spółki dominującej prognozowane wyniki finansowe. − aktywa na podatek odroczony – prawdopodobieństwo rozliczenia składnika aktywów z tytułu podatku odroczonego z przyszłymi zyskami podatkowymi opiera się na budżetach spółek Grupy zatwierdzonych przez Zarząd. Jeżeli prognozowane wyniki finansowe wskazują, że spółki Grupy osiągną dochód do opodatkowania, aktywa na podatek odroczony ujmowane są w pełnej wysokości. − utrata wartości aktywów niefinansowych - w celu określenia wartości użytkowej Zarząd szacuje prognozowane przepływy pieniężne oraz stopę, którą przepływy dyskontowane są do wartości bieżącej (patrz podpunkt dotyczący utraty wartości aktywów niefinansowych). W procesie wyceny wartości bieżącej przyszłych przepływów dokonywane są założenia dotyczące prognozowanych wyników finansowych. Założenia te odnoszą się do przyszłych zdarzeń i okoliczności. Faktycznie zrealizowane wartości mogą różnić się od szacowanych, co w kolejnych okresach sprawozdawczych może przyczynić się do znaczących korekt wartości aktywów Grupy. W okresie od 1 stycznia 2012 do 31 grudnia 2012 roku Zarząd Spółki dominującej dostrzegł przesłanki, które mogłyby świadczyć o utracie wartości aktywów niefinansowych. Szczegółowe informacje zostały zawarte w nocie nr 6 3.4. Korekty błędów oraz zmiana zasad rachunkowości W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym sporządzonym za okres 12 miesięcy zakończony w dniu 31 grudnia 2012 roku nie dokonano korekty błędów ani zmian zasad rachunkowości. 4. Znaczące zdarzenia i transakcje W okresie objętym sprawozdaniem finansowym miały miejsce zdarzenia i transakcje, które wpłynęły na wielkości aktywów i pasywów oraz osiągnięte wyniki finansowe: a) Wartość firmy/Utrata wartości wartości firmy/Pochodne instrumenty finansowe/Zysk ze sprzedaży jednostek zależnych W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym ujmowana była wartość firmy, powstała w wyniku nabycia udziałów w spółce zależnej Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o. Wartość firmy ustalona została na dzień objęcia kontroli w kwocie 27.580 tys. zł. W związku z okresowym testem na utratę wartości dokonano odpisu z tytułu utraty wartości firmy. W wyniku konserwatywnego podejścia Zarządu TESGAS do ośrodka wypracowującego środki pieniężne (PI Ćwiertnia) dokonano pełnego odpisu wartości firmy w kwocie 27.580 tys. zł. Prezentacji kosztów z tytułu odpisu wartości firmy dokonano w osobnej pozycji rachunku zysków i strat „Koszty z tytułu odpisu aktualizującego wartość firmy”. Przesłankami do dokonania 100% odpisu były poniższe czynniki: ogłoszenie upadłości przez spółkę PBG i niektóre jej spółki zależne, które były głównymi zleceniodawcami dla spółki PI Ćwiertnia, niepewność co do dalszej realizacji kontraktów świadczonych przez PI Ćwiertnia – ze względu na ogłoszenie upadłości przez spółki z Grupy Kapitałowej PBG (GK PBG) 31 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) występował brak pewności czy kontrakty dotychczas realizowane przez PI Ćwiertnia dla spółek z GK PBG zostaną ukończone, dokonanie znaczących odpisów aktualizujących wartość należności od spółek z GK PBG oraz od podmiotów z nimi współpracujących, planowanie umiarkowanych wyników finansowych w okresach przyszłych, wydłużających czas na osiągnięcie dodatnich kapitałów własnych PI Ćwiertnia, niepewne perspektywy rozwoju rynku budowlanego w Polsce, przewidywany na najbliższe lata okres spowolnienia gospodarczego, powodującego ograniczeniem inwestycji infrastrukturalnych w Polsce. Na mocy umowy sprzedaży udziałów („Umowa”), Spółka zbyła w dniu 20 grudnia 2012 roku na rzecz Pana Piotra Ćwiertni („Kupujący”) 705 udziałów w spółce Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o. (PI Ćwiertnia) za cenę w wysokości 1.000.000 złotych, płatną w 10 równych ratach miesięcznych począwszy od 10 stycznia 2013 roku. W związku ze zbyciem udziałów PI Ćwiertnia, Emitent przestał sprawować kontrolę nad powyższym podmiotem zależnym. W wyniku sprzedaży spółki zależnej PI Ćwiertnia w skonsolidowanym rachunku zysków i strat wykazano w pozycji „Zysk (strata) ze sprzedaży jednostek zależnych” zysk w kwocie 2.244 tys. PLN, na który składa się przychód ze sprzedaży jednostki zależnej o wartości 1.000 tys. zł, oraz zysk z tytułu ujemnych aktywów netto przypadających jednostce dominującej na dzień utraty kontroli w kwocie 1.244 tys. PLN. Jednocześnie na mocy porozumienia inwestycyjnego oraz Umowy zawartej przez Spółkę z (i) Kupującym, (ii) spółką PI Ćwiertnia oraz (iii) spółką Labocus Ltd z siedzibą w Nikozji (Cypr) („Labocus”) nastąpiło rozwiązanie umowy inwestycyjnej oraz umowy wspólników z dnia 11 maja 2010 roku („Umowa Inwestycyjna”). W związku z rozwiązaniem Umowy Inwestycyjnej, strony Umowy postanowiły o wygaśnięciu wszelkich zobowiązań, w tym praw i obowiązków wynikających z postanowień Umowy Inwestycyjnej oraz wzajemnym zrzeczeniu się wszelkich powstałych, lub przyszłych roszczeń pieniężnych i niepieniężnych jakie mogą przysługiwać Stronom względem pozostałych. W związku z tym wygasła opcja PUT/CALL odkupu 95 udziałów w spółce PI Ćwiertnia, która dotychczas wykazywana była w aktywach/pasywach bilansu w pozycji „Pochodne instrumenty finansowe”. b) Zapasy W okresie objętym sprawozdaniem Grupa odnotowała znaczący przyrost wartości zapasów (wzrost o 70%), który jest wynikiem dokonania zakupu materiałów na realizację budowy biogazowni. Ze względu na potencjalne trudności ze zbyciem posiadanych zapasów Zarząd Emitenta dokonał częściowego odpisu wartości tychże zapasów w kwocie 1 000 tys. PLN. c) Należności/zobowiązania z tytułu umów o usługę budowlaną Od 1 stycznia 2012 roku Grupa Kapitałowa TESGAS dokonała zmiany szacunków w stosunku do wyceny realizowanych umów o usługę budowlaną. W wyniku wprowadzenia wiarygodnych szacunków przychodów i kosztów z realizowanych umów o usługę budowlaną, Grupa rozpoczęła ujmować przychody i koszty odpowiednio do stopnia zaawansowania realizacji umowy wraz z szacowaną marżą do osiągnięcia na poszczególnych umowach. W związku z tym wartości należności i zobowiązań z tytułu umów o usługę budowlaną oraz przychodów ze sprzedaży usług budowlanych zostały zwiększone o szacowane marże na kontraktach w stosunku do stopnia zaawansowania prac. d) Pozostałe rezerwy krótkoterminowe W związku z realizowanym kontraktem i okolicznościami, o których mowa w pkt. 3.3 Subiektywne oceny Zarządu oraz niepewność szacunków, tiret 4, Zarząd Emitenta utworzył rezerwę na przewidywane kary umowne. Wartość wykazywanej rezerwy wynosi na dzień bilansowy 6.136 tys. PLN. e) Przychody ze sprzedaży Przychody ze sprzedaży Grupy TESGAS wyniosły w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2012 roku 91 603 tys. PLN i były o 48,8% niższe aniżeli przychody w analogicznym okresie 2011 roku. Przyczyną tak dużego spadku przychodów było: realizowanie przez Spółkę mniejszej liczby kontraktów, 32 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) zatory płatnicze na rynku budowlanym skutkujące niższym przerobem, spowolnienie realizacji kontraktów w wyniku trudności finansowych generalnych wykonawców zlecających prace, wypowiedzenie części umów na realizację prac w trakcie ich trwania, zmniejszenie ilości zleceń oraz liczna konkurencja na rynku zleceń z sektora budowlanego, niższa skuteczność pozyskiwania prac. f) Pozostałe koszty operacyjne Za okres 12 miesięcy zakończony w dniu 31 grudnia 2012 roku pozostałe koszty operacyjne kształtowały się na poziomie 26 581 tys. PLN, na które składały się m. in.: koszty związane ze sprzedażą trudnościągalnych wierzytelności w kwocie 10 996 tys. PLN (przychód z tytułu przedmiotowej transakcji kształtuje się na poziomie 2 000 tys. PLN i został wykazany w pozostałych przychodach operacyjnych), odpisy aktualizujące wartość należności w kwocie 7 327 tys. PLN, koszty utworzonej rezerwy na przewidywane kary umowne w związku z realizacją zlecenia budowy biogazowni w kwocie 6 464 tys. PLN, odpis wartości zapasów w kwocie 1 276 tys. PLN. g) Koszty finansowe W 2012 roku koszty finansowe kształtowały się na poziomie 2 720 tys. PLN i wynikały głównie z: wyceny w wartości godziwej 95 opcji PUT/CALL. Łączne koszty wyniosły 778 tys. PLN, odsetek od zobowiązań z tytułu leasingu finansowego w wartości 751 tys. PLN, odsetek od zobowiązań z tytułu kredytów w kwocie 493 tys. PLN. h) Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej W 2012 roku Grupa wygenerowała dodatnie przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej. Pomimo osiągnięcia straty brutto w kwocie 43 732 tys. PLN Grupa wypracowała dodatnie przepływy z działalności operacyjnej na poziomie 8 844 tys. PLN. Osiągnięcie dodatnich wpływów z działalności operacyjnej wynika głównie z osiągnięcia zadawalających wyników finansowych na operacyjnej działalności Grupy Kapitałowej (z wyłączeniem zdarzeń jednorazowych) oraz dodatnich przepływów na kapitale obrotowym netto. Inne zdarzenia mające miejsce w 2012 roku.: a) W dniu 13 czerwca 2012 roku do Spółki dominującej wpłynęło pismo zawierające oświadczenie Pani Kingi Banaszak-Filipiak o jej rezygnacji z pełnienia funkcji członka Rady Nadzorczej Emitenta. b) W dniu 29 czerwca 2012 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy powołało do pełnienia funkcji członka Rady Nadzorczej Emitenta, decydując o jej pięcioosobowym składzie, następujące osoby: Zygmunta Bączyka, Szymona Hajtko, Leona Kocik, Grzegorza Wojtkowiaka, Piotra Stobieckiego. NOTA 1. Segmenty operacyjne Przy wyodrębnianiu segmentów operacyjnych kierownictwo Grupy kieruje się kryterium rodzaju usług dostarczanych przez Grupę Kapitałową TESGAS. Każdy z segmentów jest zarządzany odrębnie, z uwagi na specyfikę świadczonych usług wymagających odmiennych zasobów oraz podejścia do realizacji. W 2012 roku nie wystąpiły zmiany w polityce rachunkowości Grupy Kapitałowej w zakresie wyodrębnienia segmentów operacyjnych oraz zasad wyceny przychodów, wyników oraz aktywów segmentów, które zostały zaprezentowane w ostatnim rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy Kapitałowej. Wyniki segmentów operacyjnych wynikają z wewnętrznych raportów weryfikowanych okresowo przez główny organ odpowiedzialny za podejmowanie decyzji operacyjnych w jednostce. Podejmuje on decyzje i analizuje wyniki segmentów operacyjnych na poziomie zysku (straty) z działalności operacyjnej. Pomiar wyników segmentów operacyjnych stosowany w kalkulacjach zarządczych zbieżny jest z zasadami rachunkowości zastosowanymi przy sporządzaniu sprawozdania finansowego. 33 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Przychody ze sprzedaży wykazane w rachunku zysków i strat nie różnią się od przychodów prezentowanych w ramach segmentów operacyjnych, za wyjątkiem przychodów nie przypisanych do segmentów. Aktywa Grupy, których nie można bezpośrednio przypisać do działalności danego segmentu operacyjnego, nie są alokowane do aktywów segmentów operacyjnych. Do najistotniejszych aktywów nie ujmowanych w ramach segmentów operacyjnych należą: środki pieniężne i ich ekwiwalenty, pożyczki udzielone, aktywa z tytułu podatku odroczonego, należności z tytułu podatków i innych świadczeń. W działalności Grupy Kapitałowej TESGAS wyróżnia się następujące segmenty operacyjne: Segment I - Usługi dla gazownictwa, Segment II - Obróbka metali, Segment III - Inżynieria budowlana, Segment IV – Pozostałe. Rodzaje działalności prowadzonej przez Grupę Kapitałową zostały przedstawione poniżej. Segment „Usługi dla gazownictwa” zalicza się następujące zakresy wykonywanych prac: Usługi świadczone przez podmiot dominujący: realizacja inwestycji związanych z przesyłem i dystrybucją gazu ziemnego (wykonawstwo), budowa i remonty sieci gazowych wysokiego, średniego i niskiego ciśnienia (wykonawstwo), budowa i remonty stacji i kotłowni gazowych (wykonawstwo), budowa i remonty obiektów związanych z wydobyciem gazu ziemnego i ropy naftowej (wykonawstwo), projektowanie wszelkich obiektów gazowych (wykonawstwo), eksploatacja stacji gazowych średniego i wysokiego ciśnienia (eksploatacja), eksploatacja gazociągów średniego i wysokiego ciśnienia (eksploatacja), eksploatacja innych obiektów gazowych (np. instalacje LNG, kotłownie gazowe, przemysłowe, instalacje gazowe, itp.) (eksploatacja), dowóz THT i napełnianie instalacji nawaniających (eksploatacja), dostosowywanie instalacji nawaniających do możliwości hermetycznego napełniania środkiem THT (eksploatacja), usuwanie z instalacji nawaniających zużytego THT (eksploatacja), neutralizacja niewielkich wycieków THT z instalacji, zbiorników itp. (eksploatacja). obsługa gazociągów w miejscach przekroczeń cieków wodnych tj.: rzek, rowów odwadniających (eksploatacja). Usługi świadczone przez jednostkę zależną SEGUS Sp. z o.o.: eksploatacja stacji gazowych średniego i wysokiego ciśnienia (eksploatacja), eksploatacja gazociągów średniego i wysokiego ciśnienia (eksploatacja), dowóz THT i napełnianie instalacji nawaniających (eksploatacja), budowa i remonty stacji i kotłowni gazowych (wykonawstwo), W ramach segmentu „Obróbka metali” wyróżnia się następujące zakresy wykonywanych usług: obróbka skrawania (CNC i konwencjonalna), obróbka plastyczna blach, termiczne wypalanie blach, projektowanie we własnym centrum technologiczno-konstrukcyjnym, wykonawstwo stalowych obudów stacji gazowych i energetycznych, obudów agregatów prądotwórczych, elementy połączeń kołnierzowych oraz części urządzeń dla gazownictwa. Działalność w zakresie obróbki metali wykonywana jest przez jednostkę zależną Stal Warsztat Sp. z o.o. W ramach segmentu „Inżynierii budowlanej” wyróżnia się następujące zakresy wykonywanych usług: prace w zakresie budownictwa ogólnego, tj. m. in. realizację obiektów kubaturowych: komercyjnych, przemysłowych, użyteczności publicznej i sportowo-rekreacyjnych; w tym obszarze PI Ćwiertnia oferuje generalne wykonawstwo inwestycji, doradztwo techniczne oraz projektowanie; 34 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) wykonawstwo niestandardowych budowli inżynierskich oraz robót specjalistycznych, takich jak montaż, rozruch i serwis specjalistycznych instalacji związanych z obiektami przemysłowymi, biurowymi i usługowymi, tj.: wentylacji i klimatyzacji, instalacji chłodniczych i grzewczych, instalacji wodno-kanalizacyjnych oraz różnego rodzaju automatyki oraz instalacji elektrycznych i teletechnicznych (w tym BMS), działalność w zakresach prac budowlanych związanych z gospodarką wodno-ściekową, obejmującą budowę i modernizację oczyszczalni ścieków, ujęć wody oraz składowisk odpadów. Działalność w zakresie inżynierii budowlanej wykonywana była przez jednostkę zależną Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o. W wyniku sprzedaży udziałów spółki PI Ćwiertnia Grupa od 2013 roku nie będzie wykazywała przychodów, wyników oraz aktywów z segmentu „inżynierii budowlanej”. Segmenty operacyjne, które nie przekroczyły progów ilościowych, prezentowane są w kategorii „Pozostałe” i obejmują następujące rodzaje działalności będące źródłem przychodów Grupy: wynajem nieruchomości, sprzedaż towarów i materiałów, przychody z tytułu opłat za użytkowanie samochodów służbowych. W tabeli poniżej zaprezentowano informacje o przychodach, niepieniężnych oraz aktywach segmentów operacyjnych: Wyszczególnienie Gazownictwo Obróbka stali wyniku, Inżynieria budowlana istotnych Pozostałe pozycjach Ogółem za okres od 01.01 do 31.12.2012 roku Przychody od klientów zewnętrznych Przychody ze sprzedaży między segmentami Przychody ogółem Wynik operacyjny segmentu Pozostałe informacje: Amortyzacja Utrata wartości niefinansowych aktywów trwałych Aktywa segmentu operacyjnego Nakłady na aktywa trwałe segmentu operacyjnego za okres od 01.01 do 31.12.2011 roku Przychody od klientów zewnętrznych Przychody ze sprzedaży między segmentami Przychody ogółem Wynik operacyjny segmentu Pozostałe informacje: Amortyzacja Utrata wartości niefinansowych aktywów trwałych Aktywa segmentu operacyjnego Nakłady na aktywa trwałe segmentu operacyjnego za okres od 01.01 do 31.12.2010 roku 62 107 - 4 069 - 22 976 - 2 453 - 91 603 - 62 107 4 069 22 976 2 453 91 603 6 293 (945) (404) 900 5 843 1 818 167 603 - - 517 - 2 938 167 33 978 - 14 830 - - 11 549 - 60 358 - 92 675 - 5 167 - 78 660 - 2 398 - 178 900 - 92 675 5 167 78 660 2 398 178 900 8 259 372 7 945 1 009 17 585 2 034 - 425 - 90 - 517 - 3 067 - 53 144 - 14 449 - 34 189 - 12 375 - 114 157 - Przychody od klientów zewnętrznych Przychody ze sprzedaży między segmentami Przychody ogółem 95 626 - 7 691 - 69 256 - 1 763 - 174 336 - 95 626 7 691 69 256 1 763 174 336 Wynik operacyjny segmentu 11 184 471 4 821 964 17 440 1 830 - 592 - 39 - 529 - 2 990 - 44 314 - 9 106 - 32 664 - 12 493 - 98 576 - Pozostałe informacje: Amortyzacja Utrata wartości niefinansowych aktywów trwałych Aktywa segmentu operacyjnego Nakłady na aktywa trwałe segmentu operacyjnego 35 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Przychody Grupy uzyskiwane od klientów zewnętrznych oraz aktywa trwałe w przekroju obszarów geograficznych przedstawiają się następująco: Wyszczególnienie od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 Aktywa trwałe Aktywa trwałe Przychody Polska Przychody od 01.01 do 31.12.2010 Aktywa trwałe Przychody 90 772 52 879 173 116 79 931 Ukraina 414 - 5 490 - - - Niemcy - - 240 - 234 - 403 - 54 - - - Dania Włochy Ogółem 174 102 86 999 14 - - - - - 91 603 52 879 178 900 79 931 174 336 86 999 Przychody Grupy uzyskiwane od klientów zewnętrznych oraz aktywa trwałe (rzeczowe aktywa trwałe, wartości niematerialne wraz z wartością firmy) zaprezentowano w przekroju obszarów geograficznych, które wyodrębniane są przez Grupę według kryterium lokalizacji danego rodzaju działalności, prowadzonej przez Grupę. W prezentowanym okresie Grupa wykonywała działalność głównie na terenie Polski. Uzgodnienie łącznych wartości przychodów, wyniku oraz aktywów segmentów operacyjnych z analogicznymi pozycjami sprawozdania finansowego Grupy przedstawia się następująco: Wyszczególnienie od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 Przychody segmentów Łączne przychody segmentów operacyjnych 91 603 178 900 174 336 Przychody nie przypisane do segmentów - - - Wyłączenie przychodów z transakcji pomiędzy segmentami - - - 91 603 178 900 174 336 5 843 17 585 17 440 Przychody ze sprzedaży Wynik segmentów Wynik operacyjny segmentów Zysk (strata) ze sprzedaży jednostek zależnych (+/-) Pozostałe przychody nie przypisane do segmentów Pozostałe koszty nie przypisane do segmentów (-) Wyłączenie wyniku z transakcji pomiędzy segmentami Zysk (strata) z działalności operacyjnej Przychody finansowe (25 336) - - 3 057 1 167 2 322 (26 581) (2 223) (1 788) - - - (43 016) 16 529 17 975 2 829 3 396 2 441 (2 720) (2 474) (1 909) - - 862 - - - (42 907) 17 451 19 369 Łączne aktywa segmentów operacyjnych 60 358 139 807 98 576 Aktywa nie alokowane do segmentów 62 258 44 093 106 613 Koszty finansowe (-) Zysk z okazyjnego nabycia w Stal Warsztat Sp. z o.o. Udział w wyniku finansowym jednostek wycenianych metodą praw własności (+/-) Zysk (strata) przed opodatkowaniem Aktywa segmentów Wyłączenie transakcji pomiędzy segmentami Aktywa razem - - - 122 615 183 900 205 190 Pozostałe przychody oraz koszty operacyjne nie są przypisywane do segmentów w całości. Do aktywów segmentów operacyjnych nie są alokowane aktywa Grupy, których nie można bezpośrednio przypisać do działalności danego segmentu operacyjnego. Są to m.in.: środki pieniężne i ich ekwiwalenty, pożyczki udzielone, aktywa z tytułu podatku odroczonego, należności z tytułu podatków i innych świadczeń, wartość firmy. 36 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Przychody osiągane przez Grupę ze sprzedaży poszczególnych grup produktów, usług oraz towarów i materiałów przedstawiają się następująco: od 01.01 do 31.12.2012 Wyszczególnienie od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 Produkty Obróbka stali 2 977 4 250 3 818 - - - 2 977 4 250 3 818 Gazownictwo 62 107 92 675 95 626 Obróbka stali 1 092 918 3 125 22 976 78 660 69 256 Pozostałe Przychody ze sprzedaży produktów Usługi Inżynieria budowlana Pozostałe, w tym najem Przychody ze sprzedaży usług 1 627 1 662 1 624 87 801 173 914 169 631 886 Towary i materiały Obróbka stali - 718 Pozostałe 826 17 - Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów 826 736 886 91 603 178 900 174 336 Przychody ze sprzedaży W 2012 roku przychody ze sprzedaży uzyskane od klientów, których udział w łącznych przychodach stanowił 10 lub więcej procent, wyniosły 42 826 tys. PLN, co stanowiło 46,8% przychodów Grupy (2011 rok: 121 441 tys. PLN oraz 67,9%; 2010 rok 125 755 tys. PLN oraz 72,1%). Wartość przychodów od każdego z tych klientów oraz segment wykazujący te przychody przedstawia poniższa tabela: Wyszczególnienie od 01.01 do 31.12.2012 Przychody od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 Segment Przychody Segment Przychody Segment Gazownictwo 28 636 Gazownictwo 28 296 Gazownictwo Obróbka stali 1 001 Obróbka stali 2 659 Obróbka stali 59 510 Inżynieria budowlana 60 667 Inżynieria budowlana Klient 1 Obroty poniżej 10% przychodów Grupy Pozostałe 1 177 Pozostałe 1 161 Pozostałe Klient 2 33 206 Gazownictwo 31 118 Gazownictwo 32 973 Gazownictwo Klient 3 9 620 Gazownictwo 8 948 Gazownictwo 13 402 Gazownictwo Ogółem* 42 826 X 121 441 X 125 755 X Inżynieria budowlana *jeżeli przychody z klientem zewnętrznym przekraczają 10% przychodów Grupy w danym roku obrotowym NOTA 2. Przejęcia oraz sprzedaż jednostek zależnych Sprzedaż jednostek zależnych W dniu 20 grudnia 2012 roku Spółka dominująca dokonała sprzedaży 88,13% posiadanych udziałów PI Ćwiertnia. Przychód ze sprzedaży spółki zależnej wyniósł 1 000 tys. PLN i będzie płatny w 10 równych ratach miesięcznych począwszy od 10 stycznia 2013 roku. W związku ze zbyciem udziałów PI Ćwiertnia, Emitent przestał pełnić kontrolę nad powyższym podmiotem zależnym. Wartość aktywów netto spółki zależnej według stanu na moment sprzedaży przedstawia się następująco: Wyszczególnienie Aktywa netto na moment sprzedaży Aktywa Wartości niematerialne 1 37 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: Wyszczególnienie złoty polski (PLN) Aktywa netto na moment sprzedaży Rzeczowe aktywa trwałe Aktywa z tytułu podatku odroczonego Zapasy Należności i pożyczki Pozostałe aktywa Środki pieniężne 507 356 6 441 1 181 75 Aktywa razem 8 561 Zobowiązania Rezerwa z tytułu podatku odroczonego Rezerwy Kredyty, pożyczki Zobowiązania z tytułu dostaw i usług Pozostałe zobowiązania Zobowiązania razem Wartość aktywów netto Przychody ze sprzedaży zrealizowane w środkach pieniężnych Środki pieniężne zbyte wraz z jednostką zależną Wpływy netto ze sprzedaży jednostek zależnych 243 2 016 6 700 1 013 9 972 (1 411) 75 (75) W wyniku sprzedaży spółki zależnej PI Ćwiertnia w skonsolidowanym rachunku zysków i strat wykazano w pozycji „Zysk (strata) ze sprzedaży jednostek zależnych” zysk w kwocie 2.244 tys., na który składa się przychód ze sprzedaży jednostki zależnej o wartości 1.000 tys. zł, oraz zysk z tytułu ujemnych aktywów netto przypadających jednostce dominującej na dzień utraty kontroli w kwocie 1.244 tys. zł. W związku z okresowym testem na utratę wartości dokonano odpisu z tytułu utraty wartości firmy w kwocie 27.580 tys. zł. Prezentacji kosztów z tytułu odpisu wartości firmy dokonano w osobnej pozycji rachunku zysków i strat „Koszty z tytułu odpisu aktualizującego wartość firmy”. Zgodnie z umową sprzedaży udziałów spółki PI Ćwiertnia, TESGAS S.A. na dzień bilansowy nie otrzymała płatności z tytułu sprzedaży. W związku z tym zmniejszenie stanu środków pieniężnych w kwocie 75 tys. zł będących na moment utraty kontroli w spółce PI Ćwiertnia prezentowane jest w rachunku przepływów pieniężnych w działalności inwestycyjnej w pozycji „Inne korekty”. NOTA 3. Inwestycje w jednostkach zależnych i stowarzyszonych W okresie objętym niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym TESGAS S.A. zwiększyła swoje zaangażowanie kapitałowe w spółce zależnej SEGUS Sp. z o.o. W dniu 20 września 2012 TESGAS S.A. nabyła za kwotę 176 tys. PLN dodatkowe 180 udziałów w spółce zależnej SEGUS. W wyniku zawarcia umowy sprzedaży udział Emitenta w kapitale zakładowym SEGUS Sp. z o.o. oraz w głosach na Zgromadzeniu Wspólników SEGUS Sp. z o.o. wzrósł z 70,0% do 100,0%. Ponadto na mocy umowy sprzedaży udziałów („Umowa”), Spółka zbyła w dniu 20 grudnia 2012 roku na rzecz Pana Piotra Ćwiertni („Kupujący”) 705 udziałów w spółce Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o. (PI Ćwiertnia) za cenę w wysokości 1.000.000 złotych, płatną w 10 równych ratach miesięcznych począwszy od 10 stycznia 2013 roku. W związku ze zbyciem udziałów PI Ćwiertnia, Emitent przestał pełnić kontrolę nad powyższym podmiotem zależnym. Poprzedzając sprzedaż udziałów spółki zależnej PI Ćwiertnia, Zarząd Emitenta na dzień 30 czerwca 2012 roku dokonał, pełnego odpisu aktualizującego wartość wartości firmy powstałej w momencie objęcia kontroli w powyższej jednostce. NOTA 4. Wartość firmy Poniższa tabela przedstawia zmiany wartości bilansowej wartości firmy w poszczególnych okresach sprawozdawczych: 38 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: od 01.01 do 31.12.2012 Wyszczególnienie złoty polski (PLN) od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 Wartość brutto Saldo na początek okresu 27 580 Połączenie jednostek gospodarczych 27 580 - - - 27 580 (27 580) - - Różnice kursowe netto z przeliczenia - - - Inne korekty - - - Wartość brutto na koniec okresu - 27 580 27 580 - - - 27 580 - - - - - (27 580) - - Sprzedaż jednostek zależnych (-) Odpisy z tytułu utraty wartości Saldo na początek okresu Odpisy ujęte jako koszt w okresie Różnice kursowe netto z przeliczenia Wykorzystanie odpisu (sprzedaż jednostki zależnej) Odpisy z tytułu utraty wartości na koniec okresu - - - Wartość firmy - wartość bilansowa na koniec okresu - 27 580 27 580 W 2012 roku Zarząd spółki dominującej dokonał odpisu z tytułu utraty wartości w kwocie 27 580 tys. PLN, został on ujęty w pozycji „Koszty z tytułu odpisu aktualizującego wartość firmy” skonsolidowanego rachunku zysków i strat. Przesłanki dokonania odpisu z tytułu utraty wartości wartości firmy zostały przedstawiony w pkt. 4) dodatkowych informacji i objaśnień. Wartość firmy zaprezentowana następujących spółek zależnych: Wyszczególnienie w aktywach skonsolidowanego 31.12.2012 bilansu dotyczy 31.12.2011 przejęcia 31.12.2010 PI Ćwiertnia Sp. z o.o. - 27 580 27 580 Razem wartość firmy - 27 580 27 580 W celu przeprowadzenia corocznego testu na utratę wartości, wartość firmy jest alokowana do ośrodków generujących środki pieniężne, będących jednocześnie odrębnymi segmentami operacyjnymi (patrz również nota nr 1). Przyporządkowanie wartości firmy do poszczególnych segmentów przedstawia się następująco: Wyszczególnienie 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Gazownictwo - - - Obróbka metali - - - Inżynieria budowlana Pozostałe segmenty - 27 580 - 27 580 - Razem wartość firmy - 27 580 27 580 Wartość firmy alokowana była do segmentu operacyjnego „Inżynieria budowlana”. 39 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) NOTA 5. Wartości niematerialne Wartości niematerialne użytkowane przez Grupę obejmują głównie oprogramowanie komputerowe (łącznie ze związanymi z tym oprogramowaniem licencjami). Wartości niematerialne, które nie zostały do dnia bilansowego oddane do użytkowania, prezentowane są w pozycji „Wartości niematerialnych w trakcie wytwarzania”. Wyszczególnienie Znaki towarowe Patenty i licencje Oprogramowanie komputerowe Koszty prac rozwojowych Pozostałe wartości niematerialne Wartości niematerialne w trakcie wytwarzania Razem Stan na 31.12.2012 Wartość bilansowa brutto Skumulowane umorzenie i odpisy aktualizujące - - 1 785 (1 139) - - - 1 785 (1 139) Wartość bilansowa netto - - 646 - - - 646 Wartość bilansowa brutto Skumulowane umorzenie i odpisy aktualizujące - - 1 825 (1 056) - - - 1 825 (1 056) Wartość bilansowa netto - - 768 - - - 768 Wartość bilansowa brutto Skumulowane umorzenie i odpisy aktualizujące - - 1 766 (841) - - - 1 766 (841) Wartość bilansowa netto - - 925 - - - 925 Znaki towarowe Patenty i licencje Stan na 31.12.2011 Stan na 31.12.2010 Zmiana wartości bilansowej wartości niematerialnych Oprogramowanie komputerowe Koszty prac rozwojowych Pozostałe wartości niematerialne Wartości niematerialne w trakcie wytwarzania Razem za okres od 01.01 do 31.12.2012 roku Wartość bilansowa netto na dzień 01.01.2012 roku - - 768 - - - 768 Nabycie przez połączenie jednostek gospodarczych Zwiększenia (nabycie, wytworzenie, leasing) Sprzedaż spółki zależnej (-) Zmniejszenia (zbycie, likwidacja) (-) Inne zmiany (reklasyfikacje, przemieszczenia itp.) Przeszacowanie do wartości godziwej (+/-) - - 45 (1) - - - - 45 (1) - 40 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Zmiana wartości bilansowej wartości niematerialnych Waluta sprawozdawcza: Znaki towarowe Patenty i licencje złoty polski (PLN) Oprogramowanie komputerowe Koszty prac rozwojowych Pozostałe wartości niematerialne Wartości niematerialne w trakcie wytwarzania Razem Amortyzacja (-) Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości (-) Odwrócenie odpisów aktualizujących Różnice kursowe netto z przeliczenia (+/-) - - (166) - - - - (166) - Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2012 roku - - 646 - - - 646 Wartość bilansowa netto na dzień 01.01.2011 roku - - 925 - - - 925 Nabycie przez połączenie jednostek gospodarczych Zwiększenia (nabycie, wytworzenie, leasing) Sprzedaż spółki zależnej (-) Zmniejszenia (zbycie, likwidacja) (-) Inne zmiany (reklasyfikacje, przemieszczenia itp.) Przeszacowanie do wartości godziwej (+/-) Amortyzacja (-) Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości (-) Odwrócenie odpisów aktualizujących - - 58 (215) - - - - 58 (215) - za okres od 01.01 do 31.12.2011 roku Różnice kursowe netto z przeliczenia (+/-) - - - - - - - Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2011 roku - - 768 - - - 768 Wartość bilansowa netto na dzień 01.01.2010 roku - - 201 - - 698 899 Nabycie przez połączenie jednostek gospodarczych Zwiększenia (nabycie, wytworzenie, leasing) Sprzedaż spółki zależnej (-) Zmniejszenia (zbycie, likwidacja) (-) Inne zmiany (reklasyfikacje, przemieszczenia itp.) Przeszacowanie do wartości godziwej (+/-) Amortyzacja (-) Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości (-) Odwrócenie odpisów aktualizujących - - 11 21 830 (138) - - - 132 (830) - 11 153 (138) - Różnice kursowe netto z przeliczenia (+/-) - - - - - - - Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2010 roku - - 925 - - - 925 za okres od 01.01 do 31.12.2010 roku 41 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Grupa nie wykorzystuje w działalności składników wartości niematerialnych, których okres użytkowania byłby nieokreślony. Na dzień bilansowy nie wystąpiła utrata wartości wartości niematerialnych. Amortyzacja wartości niematerialnych została ujęta w rachunku zysków i strat w następujących pozycjach: Wyszczególnienie Koszt własny sprzedaży Koszty ogólnego zarządu Koszty sprzedaży Inne Amortyzacja wartości niematerialnych razem od 01.01 do 31.12.2012 22 143 1 - od 01.01 do 31.12.2011 18 196 1 - od 01.01 do 31.12.2010 18 120 0 - 166 215 138 Na dzień 31.12.2012 wartości niematerialne nie stanowiły zabezpieczeń zobowiązań Grupy. Na prezentowane dni bilansowe Grupa nie poczyniła zobowiązań na rzecz dokonania zakupu wartości niematerialnych. 42 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) NOTA 6. Rzeczowe aktywa trwałe Wyszczególnienie Budynki i budowle Grunty Maszyny i urządzenia Środki transportu Pozostałe środki trwałe Rzeczowe aktywa trwałe w trakcie wytwarzania Razem Stan na 31.12.2012 Wartość bilansowa brutto Skumulowane umorzenie i odpisy aktualizujące 6 225 - 24 179 (2 831) 9 979 (4 986) 8 623 (5 464) 2 184 (1 500) 1 058 - 52 248 (14 781) Wartość bilansowa netto 6 225 21 348 4 994 3 159 684 1 058 37 467 Wartość bilansowa brutto Skumulowane umorzenie i odpisy aktualizujące 6 225 - 24 175 (2 044) 8 530 (4 645) 9 224 (5 329) 2 218 (1 442) 464 - 50 836 (13 459) Wartość bilansowa netto 6 225 22 131 3 885 3 895 777 464 37 377 Wartość bilansowa brutto Skumulowane umorzenie i odpisy aktualizujące 5 379 - 20 190 (1 390) 8 139 (4 064) 9 069 (4 918) 2 127 (1 319) 103 - 45 007 (11 691) Wartość bilansowa netto 5 379 18 801 4 075 4 151 808 103 33 316 Stan na 31.12.2011 Stan na 31.12.2010 Wyszczególnienie Budynki i budowle Grunty Maszyny i urządzenia Środki transportu Pozostałe środki trwałe Rzeczowe aktywa trwałe w trakcie wytwarzania Razem za okres od 01.01 do 31.12.2012 roku Wartość bilansowa netto na dzień 01.01.2012 roku Nabycie przez połączenie jednostek gospodarczych Zwiększenia (nabycie, wytworzenie, leasing) Sprzedaż spółki zależnej (-) Zmniejszenia (zbycie, likwidacja) (-) Inne zmiany (reklasyfikacje, przemieszczenia itp.) Przeszacowanie do wartości godziwej (+/-) Amortyzacja (-) Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości (-) Odwrócenie odpisów aktualizujących Różnice kursowe netto z przeliczenia (+/-) Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2012 roku 6 225 22 131 3 885 3 901 771 464 37 377 - 3 (787) - 1 925 (107) (6) (703) - 675 (372) (78) (793) (167) - 132 (28) (28) (169) - 610 (16) - 3 344 (507) (128) (2 451) (167) - 6 225 21 348 4 994 3 165 678 1 058 37 467 43 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Wyszczególnienie Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Budynki i budowle Grunty Maszyny i urządzenia Rzeczowe aktywa trwałe w trakcie wytwarzania Pozostałe środki trwałe Środki transportu Razem za okres od 01.01 do 31.12.2011 roku Wartość bilansowa netto na dzień 01.01.2011 roku Nabycie przez połączenie jednostek gospodarczych Zwiększenia (nabycie, wytworzenie, leasing) Sprzedaż spółki zależnej (-) Zmniejszenia (zbycie, likwidacja) (-) Inne zmiany (reklasyfikacje, przemieszczenia itp.) Przeszacowanie do wartości godziwej (+/-) Amortyzacja (-) Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości (-) Odwrócenie odpisów aktualizujących 5 379 18 801 4 075 4 154 808 100 33 316 846 - 3 985 (654) - 521 (8) (703) - 657 (71) 6 (844) - 152 (3) (6) (180) - 364 - 6 525 (83) (2 381) - - - - - - - - 6 225 22 131 3 885 3 901 771 464 37 377 Wartość bilansowa netto na dzień 01.01.2010 roku 4 196 14 378 1 212 2 005 624 - 22 414 Nabycie przez połączenie jednostek gospodarczych Zwiększenia (nabycie, wytworzenie, leasing) Sprzedaż spółki zależnej (-) Zmniejszenia (zbycie, likwidacja) (-) Inne zmiany (reklasyfikacje, przemieszczenia itp.) Przeszacowanie do wartości godziwej (+/-) Amortyzacja (-) Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości (-) Odwrócenie odpisów aktualizujących 1 183 - 3 783 989 334 (683) - 2 908 751 (4) 8 (801) 1 566 2 339 (756) - 126 279 (8) (212) - 134 100 (134) - 7 516 5 641 (4) 200 (2 453) 1 - - - - - - - 5 379 18 801 4 075 4 154 808 100 33 316 Różnice kursowe netto z przeliczenia (+/-) Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2011 roku za okres od 01.01 do 31.12.2010 roku Różnice kursowe netto z przeliczenia (+/-) Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2010 roku 44 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych została ujęta w następujących pozycjach rachunku zysków i strat: od 01.01 do 31.12.2012 1 189 od 01.01 do 31.12.2011 1 250 od 01.01 do 31.12.2010 1 247 1 249 1 127 1 205 14 4 1 Cena nabycia (koszt wytworzenia) innych aktywów - - - Inne - - - 2 451 2 381 2 453 Wyszczególnienie Koszt własny sprzedaży Koszty ogólnego zarządu Koszty sprzedaży Razem amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych W 2012 roku Grupa Kapitałowa dokonała odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości na kwotę 167 tys. PLN (w 2011 roku oraz 2010 roku nie wystąpiła utrata wartości rzeczowych aktywów trwałych), które zostały ujęte w skonsolidowanym rachunku zysków i strat w pozycji „Pozostałych kosztów operacyjnych” (patrz nota nr 21). Odpisem aktualizującym objęto środki transportu. Główną przyczyną utraty wartości tych aktywów było zmniejszenie wykorzystania środka trwałego w wyniku ograniczenia zakresu działalności eksploatacyjnej. Odpisy z tytułu utraty wartość zostały przypisane do segmentu operacyjnego „Usługi dla gazownictwa”. Na dzień 31.12.2012 rzeczowe aktywa trwałe o wartości bilansowej 17 062 tys. PLN (2011 rok: 17 556 tys. PLN; 2010 rok: 18 053 tys. PLN) stanowiły zabezpieczenie zobowiązań Grupy Kapitałowej. Informację o zabezpieczeniach zobowiązań zaprezentowano w nocie nr 9.6. Na dzień 31.12.2012 prawa do dysponowania rzeczowymi aktywami trwałymi o wartości bilansowej 6 429 tys. PLN (2011 rok: 6 745 tys. PLN 2010 rok: 7 743 tys. PLN) podległy ograniczeniu z tytułu zawartych umów leasingu, których były przedmiotem. Na dzień bilansowy 31.12.2012 Grupa Kapitałowa poczyniła zobowiązanie do zakupu rzeczowych aktywów trwałych w kwocie 3 tys. PLN w związku z przystosowaniem pomieszczenia na terenie biurowca na potrzeby archiwum. Także na dzień bilansowy 31.12.2011 roku Grupa zobowiązana była do zakupu centrum obróbczego o wartości 1 051 tys. PLN. Na dzień bilansowy 31.12.2010 roku jedna ze spółek zależnych Grupy posiadała zawarte umowy dotyczące opracowania projektów związanych z budową hali produkcyjnej o wartości 50 tys. PLN. NOTA 7. Aktywa w leasingu 7.1 Leasing finansowy Grupa Kapitałowa jako leasingobiorca użytkuje rzeczowe aktywa trwałe oraz nieruchomości inwestycyjne na podstawie umów leasingu finansowego. Wartość bilansowa aktywów będących przedmiotem umów leasingu finansowego przedstawia się następująco: 45 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Wartość bilansowa aktywów trwałych i inwestycji długoterminowych w leasingu finansowym Waluta sprawozdawcza: Budynki i budowle Grunty złoty polski (PLN) Maszyny i urządzenia Środki transportu Rzeczowe aktywa trwałe w trakcie wytwarzania Pozostałe środki trwałe Razem Stan na 31.12.2012 Wartość bilansowa brutto Skumulowane umorzenie i odpisy aktualizujące 652 - 13 148 (4 048) 2 686 (632) 2 552 (551) - - 19 037 (5 230) Wartość bilansowa netto 652 9 101 2 054 2 001 - - 13 807 Wartość bilansowa brutto Skumulowane umorzenie i odpisy aktualizujące 652 - 13 148 (3 460) 1 952 (586) 3 858 (937) 27 (14) - 19 637 (4 997) Wartość bilansowa netto 652 9 688 1 366 2 921 13 - 14 640 Wartość bilansowa brutto Skumulowane umorzenie i odpisy aktualizujące 652 - 13 148 (2 873) 2 555 (651) 4 642 (1 346) 48 (18) - 21 044 (4 889) Wartość bilansowa netto 652 10 275 1 903 3 295 30 - 16 156 Stan na 31.12.2011 Stan na 31.12.2010 Pozostające do spłaty przyszłe minimalne opłaty leasingowe według stanu na dzień bilansowy wynoszą: Wyszczególnienie Opłaty z tytułu umów leasingu finansowego płatne w okresie: do 1 roku od 1 roku do 5 lat powyżej 5 lat razem Stan na 31.12.2012 Przyszłe minimalne opłaty leasingowe Koszty finansowe (-) 2 699 (578) 8 952 (865) - 11 651 (1 443) Wartość bieżąca przyszłych minimalnych opłat leasingowych 2 121 8 087 - 10 207 Przyszłe minimalne opłaty leasingowe Koszty finansowe (-) 2 861 (708) 10 853 (1 447) - 13 714 (2 155) Wartość bieżąca przyszłych minimalnych opłat leasingowych 2 154 9 406 - 11 559 Stan na 31.12.2011 Stan na 31.12.2010 Przyszłe minimalne opłaty leasingowe 3 450 7 814 5 075 16 339 Koszty finansowe (-) (732) (1 808) (7) (2 547) Wartość bieżąca przyszłych minimalnych opłat leasingowych 2 718 6 006 5 068 13 792 46 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Do najistotniejszych umów leasingu finansowego należy umowa nr 0008 FB z dnia 21 grudnia 2005 zawarta z Raiffeisen - Leasing Polska SA, z siedzibą w Warszawie. Przedmiotem umowy jest grunt wraz z naniesieniem o wartości początkowej przedmiotu leasingu 11.000 tys. PLN. Umowa leasingu została zawarta na okres 10 lat, po upłynięciu których Spółka dominująca ma prawo nabyć przedmiot leasingu na własność. Ponadto poza wyżej wymienioną umową, spółki z Grupy posiadają liczne umowy leasingu na podstawie których użytkują środki trwałe. Największą grupą środków trwałych użytkowanych na podstawie umowy leasingu są maszyny i urządzenia. Raty leasingu oprocentowane są zmienną stopą procentową kalkulowaną w oparciu o WIBOR 1M. Zabezpieczeniem spłaty rat leasingu są: weksle własne in blanco wraz z deklaracją wekslową, pełnomocnictwo do dysponowania rachunkami bankowymi, blokada środków na rachunku bankowym, oświadczenie o poddaniu się egzekucji, zwrotna kaucja gwarancyjna, cesja wierzytelności z umów najmu. Szczegółowy wykaz zabezpieczeń spłaty zobowiązań zaciągniętych przez Grupę przedstawiono w nocie nr 9.6. W okresie objętym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym nie ujęto żadnych kosztów z tytułu warunkowych opłat leasingowych. Nieruchomości stanowiące przedmiot umowy leasingu opisanej wyżej, są przekazane do użytkowania kolejnym korzystającym w ramach umów leasingu operacyjnego (nieruchomości te stanowią źródło przychodów z czynszów). Suma przyszłych minimalnych opłat subleasingowych, których uzyskanie przewiduje się w przyszłości na podstawie tych umów została ujawniona w nocie nr 8. 7.2. Leasing operacyjny Grupa Kapitałowa jako leasingobiorca użytkuje rzeczowe aktywa trwałe na podstawie umów leasingu operacyjnego. Umowami najmu objęte są powierzchnie użytkowe w celu prowadzenia działalności operacyjnej przez jednostki terenowe. Wartość przyszłych minimalnych opłat leasingowych z tytułu leasingu operacyjnego przedstawia się następująco: Wyszczególnienie 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Przyszłe minimalne opłaty z tytułu umów nieodwołalnego leasingu operacyjnego: Płatne w okresie do 1 roku 140 319 193 Płatne w okresie od 1 roku do 5 lat 559 662 702 - - - 699 981 895 Płatne powyżej 5 lat Razem W 2012 roku Grupa ujęła w skonsolidowanym rachunku zysków i strat koszty opłat z tytułu leasingu operacyjnego na kwotę 162 tys. PLN (2011 rok: 309 tys. PLN, 2010 rok: 336 tys. PLN). Kwota ta obejmuje wyłącznie minimalne opłaty leasingu. W okresie objętym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym nie wystąpiły opłaty warunkowe oraz opłaty subleasingowe. Grupa występuje także w roli leasingodawcy z tytułu umów leasingu operacyjnego, na mocy których wynajmuje nieruchomości inwestycyjne (por. opis wyżej). Stosowne ujawnienia dotyczące uzyskiwanych opłat leasingowych zostały zaprezentowane w nocie nr 8. NOTA 8. Nieruchomości inwestycyjne W skład nieruchomości inwestycyjnych wchodzą grunty oraz budynki i budowle. Zmiany wartości bilansowej w okresie sprawozdawczym przedstawiały się następująco: Wyszczególnienie Wartość bilansowa netto na początek okresu Nabycie przez połączenie jednostek gospodarczych Nabycie nieruchomości Aktywowanie późniejszych nakładów od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 7 896 8 413 8 930 - - - 47 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Wyszczególnienie Sprzedaż spółki zależnej (-) Zbycie nieruchomości (-) Inne zmiany (reklasyfikacje, przeniesienia itp.) Amortyzacja (-) Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości (-) Odwrócenie odpisów aktualizujących Różnice kursowe netto z przeliczenia (+/-) Waluta sprawozdawcza: od 01.01 do 31.12.2012 złoty polski (PLN) od 01.01 do 31.12.2011 (517) - od 01.01 do 31.12.2010 (517) - (517) - Wartość bilansowa netto na koniec okresu, w tym: 7 378 7 896 8 413 Wartość bilansowa brutto Skumulowane umorzenie i odpisy aktualizujące (-) 11 000 (3 622) 11 000 (3 104) 11 000 (2 587) 11 315 11 741 11 741 - - - Wartość godziwa nieruchomości: Wartość nieruchomości, dla których można określić wartość godziwą *Pozostałe nieruchomości, dla których trudno ustalić wartość godziwą (wartości szacunkowe lub bilansowa wartość netto) W okresie sprawozdawczym Grupa osiągnęła przychody z czynszów oraz ujęła w rachunku zysków i strat bezpośrednie koszty utrzymania nieruchomości w następującej wysokości: Wyszczególnienie Przychody z czynszów od 01.01 do 31.12.2012 1 456 od 01.01 do 31.12.2011 1 576 od 01.01 do 31.12.2010 1 552 769 703 680 - - - 769 703 680 Bezpośrednie koszty operacyjne dotyczące: Nieruchomości przynoszących przychody z czynszów Nieruchomości, które w danym okresie nie przyniosły przychodów z czynszów Bezpośrednie koszty operacyjne Nieruchomości inwestycyjne oddawane są w najem na podstawie umów zawartych na czas nieokreślony. Oczekuje się, że okres trwania tych umów będzie co najmniej tak długi, jak okres trwania umowy leasingu finansowego nieruchomości, która stanowi przedmiot umów najmu. Zgodnie z tymi oczekiwaniami, jako okres wpływów przyszłych minimalnych opłat leasingu operacyjnego ustalono okres rozpoczynający się od dnia bilansowego do dnia zakończenia umowy leasingu finansowego nieruchomości inwestycyjnych, czyli 2015 rok (por. notę nr 7). Wartość przyszłych minimalnych opłat leasingowych nieruchomości przedstawia się następująco : Wyszczególnienie uzyskiwanych z leasingu 31.12.2012 31.12.2011 operacyjnego 31.12.2010 Przyszłe minimalne opłaty z tytułu umów nieodwołalnego leasingu operacyjnego: Płatne w okresie do 1 roku Płatne w okresie od 1 roku do 5 lat Płatne powyżej 5 lat 578 1 338 - 1 653 4 807 - 1 585 6 356 - Razem 1 917 6 460 7 941 Na koniec każdego prezentowanego okresu sprawozdawczego Grupa nie posiadała zobowiązań umownych do nabycia nieruchomości inwestycyjnych w przyszłości, poza nieruchomością inwestycyjną użytkowaną na podstawie umowy leasingu nieruchomości. Na dzień 31.12.2012 prawa do dysponowania nieruchomościami inwestycyjnymi o wartości bilansowej 7 378 tys. PLN (2011 rok: 7 896 tys. PLN; 2010 rok: 8 413 tys. PLN) podległy ograniczeniu w dysponowaniu, z tytułu umowy leasingu, której były przedmiotem. 48 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) NOTA 9. Aktywa oraz zobowiązania finansowe 9.1. Kategorie aktywów oraz zobowiązań finansowych Wartość aktywów finansowych prezentowana w bilansie odnosi się do następujących kategorii instrumentów finansowych określonych w MSR: 1 - pożyczki i należności (PiN) 5 - aktywa finansowe dostępne do sprzedaży (ADS) 2 - aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat przeznaczone do obrotu (AWG-O) 6 - instrumenty pochodne zabezpieczające (IPZ) 3 - aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat wyznaczone przy początkowym ujęciu do wyceny w wartości godziwej (AWG-W) 7 - aktywa poza zakresem MSR 39 (Poza MSR39) 4 - inwestycje utrzymywane do terminu wymagalności (IUTW) Aktywa finansowe w podziale na kategorie instrumentów finansowych wg MSR 39 *Kategorie instrumentów finansowych wg MSR 39 Nota PiN AWG-O AWG-W IUTW ADS Razem Poza MSR39 IPZ Stan na 31.12.2012 Aktywa trwałe: Należności i pożyczki Pochodne instrumenty finansowe Pozostałe długoterminowe aktywa finansowe 9.2 9.3 9.4 5 948 - - - - - - - 5 948 - Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności 12 23 761 - - - - - 176 23 937 Pożyczki Pochodne instrumenty finansowe Pozostałe krótkoterminowe aktywa finansowe Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 9.2 9.3 9.4 13 38 34 127 - - - - - - 38 34 127 - 63 874 - - - - - 176 64 051 9.2 9.3 9.4 3 915 - - - - - - - 3 915 - Aktywa obrotowe: Kategoria aktywów finansowych razem Stan na 31.12.2011 Aktywa trwałe: Należności i pożyczki Pochodne instrumenty finansowe Pozostałe długoterminowe aktywa finansowe 49 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Aktywa finansowe w podziale na kategorie instrumentów finansowych wg MSR 39 Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) *Kategorie instrumentów finansowych wg MSR 39 Nota PiN AWG-O AWG-W IUTW ADS Razem Poza MSR39 IPZ Aktywa obrotowe: Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności 12 54 169 - - - - - 6 960 61 128 Pożyczki 9.2 263 - - - - - - 263 Pochodne instrumenty finansowe Pozostałe krótkoterminowe aktywa finansowe Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 9.3 9.4 13 31 240 - 777 - - - - - 777 31 240 - 89 587 - 777 - - - 6 960 97 324 9.2 9.3 9.4 4 533 - - - - - - - 4 533 - Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności 12 52 493 - - - - - 1 564 54 057 Pożyczki 9.2 50 - - - - - - 50 Pochodne instrumenty finansowe 9.3 - - 1 595 - - - - 1 595 Pozostałe krótkoterminowe aktywa finansowe 9.4 - - - - - - - - Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 13 51 588 - - - - - - 51 588 - 110 259 - 1 595 - - - 1 564 111 823 Kategoria aktywów finansowych razem Stan na 31.12.2010 Aktywa trwałe: Należności i pożyczki Pochodne instrumenty finansowe Pozostałe długoterminowe aktywa finansowe Aktywa obrotowe: Kategoria aktywów finansowych razem Wartość zobowiązań finansowych prezentowana w bilansie odnosi się do następujących kategorii instrumentów finansowych określonych w MSR 39: 1 - zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat przeznaczone do obrotu (ZWG-O) 4 - instrumenty pochodne zabezpieczające (IPZ) 2 - zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat wyznaczone przy początkowym ujęciu do wyceny w wartości godziwej (ZWG-W) 5 - zobowiązania poza zakresem MSR 39 (Poza MSR39) 3 - zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu (ZZK) 50 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: Zobowiązania finansowe w podziale na kategorie instrumentów finansowych wg MSR 39 Nota złoty polski (PLN) *Kategorie instrumentów finansowych wg MSR 39 ZWG-O ZWG-W ZZK IPZ Razem Poza MSR39 Stan na 31.12.2012 Zobowiązania długoterminowe: Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne 9.5 - - 6 279 - - 6 279 Leasing finansowy Pochodne instrumenty finansowe Pozostałe zobowiązania 7 9.2 18 - - 5 - 8 087 - 8 087 5 Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania 18 - - 15 107 - 1 792 16 899 Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne 9.5 - - 804 - - 804 7 - - - - 2 121 2 121 Zobowiązania krótkoterminowe: Leasing finansowy Pochodne instrumenty finansowe 9.2 - - - - - - - - 22 194 - 12 000 34 194 9.5 7 9.2 18 - - 6 956 250 - 9 417 - 6 956 9 417 250 Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania 18 - - 32 743 - 2 758 35 501 Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne Leasing finansowy Pochodne instrumenty finansowe 9.5 7 9.2 - - 807 - - 2 142 - 807 2 142 - - - 40 756 - 14 317 55 073 - - 7 674 - 11 074 - 7 674 11 074 330 Kategoria zobowiązań finansowych razem Stan na 31.12.2011 Zobowiązania długoterminowe: Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne Leasing finansowy Pochodne instrumenty finansowe Pozostałe zobowiązania Zobowiązania krótkoterminowe: Kategoria zobowiązań finansowych razem Stan na 31.12.2010 Zobowiązania długoterminowe: Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne Leasing finansowy Pochodne instrumenty finansowe Pozostałe zobowiązania 9.5 7 9.2 18 330 51 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: Zobowiązania finansowe w podziale na kategorie instrumentów finansowych wg MSR 39 Nota złoty polski (PLN) *Kategorie instrumentów finansowych wg MSR 39 ZWG-O ZWG-W ZZK IPZ Razem Poza MSR39 Zobowiązania krótkoterminowe: Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania 18 - - 54 506 - 2 657 57 163 Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne Leasing finansowy Pochodne instrumenty finansowe 9.5 7 9.2 - - 848 - - 2 718 - 848 2 718 - - - 62 976 - 16 832 79 808 Kategoria zobowiązań finansowych razem 52 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) 9.2. Należności i pożyczki Grupa dla celów prezentacji w skonsolidowanym bilansie wyodrębnia klasę należności i pożyczek (MSSF 7.6). W części długoterminowej należności i pożyczki prezentowane są w bilansie w jednej pozycji. W części krótkoterminowej Grupa, zgodnie z wymogami MSR 1, odrębnie prezentuje należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności. Pozycje bilansu z klasy należności i pożyczek przedstawia poniższa tabela. Ujawnienia odnoszące się do należności zamieszczone są w nocie nr 12. Wyszczególnienie 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Aktywa trwałe: Należności 3 948 3 915 4 320 Pożyczki 2 000 - 212 Należności i pożyczki długoterminowe 5 948 3 915 4 533 Aktywa obrotowe: Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności Pożyczki 23 937 61 128 54 057 38 263 50 Należności i pożyczki krótkoterminowe 23 976 61 391 54 107 Należności i pożyczki, w tym: 29 924 65 307 58 640 27 886 65 044 58 378 2 038 263 263 należności (nota nr 12) pożyczki Pożyczki i należności wyceniane są w kwocie wymaganej zapłaty w terminie wymagalności. Z uwagi na nieistotny efekt dyskonta wycena ta nie różni się istotnie od wyceny według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem metody efektywnej stopy procentowej. Wartość bilansowa pożyczek uważana jest za rozsądne przybliżenie wartości godziwej (patrz nota nr 9.7 dotycząca wartości godziwej). Na dzień 31.12.2012 roku pożyczki udzielone w PLN o wartości bilansowej 2 009 tys. PLN (na dzień bilansowy 31.12.2011 oraz na 31.12.2010 roku wartość bilansowa pożyczek kształtowała się na poziomie odpowiednio 253 tys. PLN i 240 tys. PLN) oprocentowane były zmienną stopą procentową ustalaną w oparciu o WIBOR 1M z narzutem marży. Terminy spłaty pożyczek przypadają pomiędzy 2013 oraz 2014 rokiem. Grupa udzieliła również pożyczek w PLN oprocentowanych stałą stopą procentową, których wartość bilansowa na dzień 31.12.2012, 31.12.2011 oraz 31.12.2010 wynosiła odpowiednio 29 tys. PLN, 10 tys. PLN i 23 tys. PLN. Terminy spłaty pożyczek przypadają pomiędzy 2013 oraz 2015 rokiem. Zmiana wartości bilansowej pożyczek, w tym odpisów aktualizujących ich wartość, przedstawia się następująco: Wyszczególnienie od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 Wartość brutto Saldo na początek okresu Połączenie jednostek gospodarczych Kwota pożyczek udzielonych w okresie Odsetki naliczone efektywną stopą procentową 269 604 - - 324 67 2 032 - 213 25 20 21 (1 054) (354) (21) 767 - - - - - 2 038 269 604 Saldo na początek okresu 6 341 324 Odpisy ujęte jako koszt w okresie - 0 17 (6) (336) - Odpisy wykorzystane (-) - - - Inne zmiany (różnice kursowe netto z przeliczenia) - - - Odpisy z tytułu utraty wartości na koniec okresu - 6 341 2 038 263 263 Spłata pożyczek wraz z odsetkami (-) Sprzedaż jednostek zależnych (-) Inne zmiany (różnice kursowe netto z przeliczenia) Wartość brutto na koniec okresu Odpisy z tytułu utraty wartości Odpisy odwrócone ujęte jako przychód w okresie (-) Wartość bilansowa na koniec okresu 53 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Odpisy aktualizujące wartość pożyczek lub ich rozwiązanie zostały ujęte w „Kosztach finansowych” lub „Przychodach finansowych” skonsolidowanego rachunku zysków i strat (patrz nota nr 22). Grupa objęła odpisem aktualizującym pożyczki od dłużników, którzy zalegają ze spłatą pożyczek. 9.3. Pochodne instrumenty finansowe Wyszczególnienie 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Aktywa trwałe: Instrumenty pochodne handlowe Instrumenty pochodne zabezpieczające - - - Instrumenty pochodne długoterminowe - - - Instrumenty pochodne handlowe Instrumenty pochodne zabezpieczające - 777 - 1.595 - Instrumenty pochodne krótkoterminowe - 777 1.595 Aktywa - instrumenty pochodne - 777 1.595 Instrumenty pochodne handlowe Instrumenty pochodne zabezpieczające - - - Instrumenty pochodne długoterminowe - - - Instrumenty pochodne handlowe Instrumenty pochodne zabezpieczające - - - Instrumenty pochodne krótkoterminowe - - - Zobowiązania - instrumenty pochodne - - - Aktywa obrotowe: Zobowiązania długoterminowe: Zobowiązania krótkoterminowe: Na dzień bilansowy 31.12.2011 oraz 31.12.2010 Grupa prezentowała w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym pochodny instrument finansowy o wartości odpowiednio 777 tys. PLN oraz 1 595 tys. PLN. Pozycja ta dotyczyła opcji nabycia udziałów w podmiocie zależnym Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o. (PI Ćwiertnia). W wyniku transakcji nabycia udziałów w dniu 13 sierpnia 2010 roku spółka PI Ćwiertnia stała się jednostką zależną. Umowa nabycia udziałów została zawarta pomiędzy TESGAS S.A. a panem Piotrem Ćwiertnią oraz LABOCUS Ltd., spółką z siedzibą na Cyprze, („Labocus”). TESGAS S.A. nabył 640 udziałów w PI Ćwiertnia o łącznej wartości nominalnej 320 tys. PLN stanowiących 80% kapitału zakładowego PI Ćwiertnia wolnych od wszelkich obciążeń, uprawniających do 80% głosów na Zgromadzeniu Wspólników za cenę w kwocie 30.000 tys. PLN. Nabycie udziałów w powyższym podmiocie poprzedzone zostało zawarciem w dniu 11 maja 2010 roku Umowy inwestycyjnej przewidującej możliwość odkupienia pozostałych udziałów w PI Ćwiertnia. Zgodnie z zapisami umowy inwestycyjnej: W każdym roku obrotowym w okresie od dnia 1 stycznia 2011 roku do dnia 31 grudnia 2014 roku Labocus był uprawniony do sprzedaży na rzecz Inwestora 40 udziałów posiadanych w PI Ćwiertnia („Opcja PUT”) pod warunkiem, że zysk netto za rok obrotowy, poprzedzający bezpośrednio dany rok, w którym ma nastąpić wykonanie Opcji PUT osiągnie poziom określony w Umowie inwestycyjnej. W przypadku zrealizowania w roku obrotowym, poprzedzającym złożenie zawiadomienia o skorzystaniu z Opcji PUT zysku netto, na poziomie równym planowanemu zyskowi netto, określonemu dla danego roku w Umowie inwestycyjnej, łączna cena za odkupywane 40 udziałów wynosić będzie 1.875.000 PLN. W przypadku zrealizowania w roku obrotowym, poprzedzającym złożenie zawiadomienia o skorzystaniu z Opcji PUT zysku netto, na poziomie wyższym niż planowany zysk netto określony dla danego roku, Labocus miało przysługiwać prawo do nadwyżki określonej w Umowie inwestycyjnej. W każdym roku obrotowym w okresie od 1 stycznia 2011 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku TESGAS S.A. przysługiwało prawo wykupienia wszystkich bądź określonej przez TESGAS części (według decyzji TESGAS S.A.) udziałów posiadanych przez Labocus w spółce PI Ćwiertnia („Opcja CALL”). W celu skorzystania z Opcji CALL, TESGAS był uprawniony przedłożyć Labocus zawiadomienie o skorzystaniu z Opcji CALL, w którym określi w szczególności liczbę udziałów w Spółce, które zamierza nabyć, przy czym, jeżeli wcześniej w tym samym roku Labocus złoży zawiadomienie o skorzystaniu z Opcji PUT, wówczas TESGAS mógł wykonać Opcję CALL wyłącznie w odniesieniu do udziałów nie objętych Opcją PUT. W przypadku zrealizowania w roku obrotowym, poprzedzającym złożenie zawiadomienia o skorzystaniu z Opcji CALL, zysku netto na poziomie 54 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) równym planowanemu zyskowi netto dla danego roku zgodnie z Umową inwestycyjną łączna cena za odkupywane udziały miała stanowić iloczyn liczby wszystkich udziałów odkupywanych w ramach Opcji CALL w danym roku oraz kwoty w wysokości 46.875 PLN. W przypadku zrealizowania w roku obrotowym, poprzedzającym złożenie zawiadomienia o skorzystaniu z Opcji PUT zysku netto, na poziomie wyższym niż planowany zysk netto określony dla danego roku, Labocus przysługiwać będzie prawo do nadwyżki określonej w Umowie inwestycyjnej. Jeżeli zysk netto osiągnięty w roku obrotowym bezpośrednio poprzedzającym rok obrotowy, w którym następuje złożenie zawiadomienia o skorzystaniu z Opcji CALL TESGAS, byłby niższy od planowanego w umowie inwestycyjnej zysku netto określonego dla danego roku, to łączna cena za wszystkie udziały odkupywane w ramach Opcji CALL w danym roku miała być odpowiednio redukowana. Maksymalna redukcja mogła wynieść do 50% wartości iloczynu liczby wszystkich udziałów odkupywanych w ramach Opcji CALL w danym roku oraz kwoty w wysokości 46.875 PLN. Zawarta opcja podlegała wycenie na dzień powstania oraz na każdy dzień bilansowy według wartości godziwej. Różnice wynikające z wyceny odnoszone były, zgodnie z MSR 39, bezpośrednio w wynik finansowy tj. w przychody lub koszty finansowe. Wycena OPCJI PUT i OPCJI CALL następowała metodą aktuarialną. Wycena została wykonana na podstawie założeń otrzymanych od TESGAS S.A. Ze względu na to, że instrument finansowy nie był kwotowany na aktywnym rynku, jego wartość godziwa była ustalana przy pomocy technik wyceny. Do wyceny OPCJI PUT i OPCJI CALL zastosowano metodę wyceny opartą w szczególności na analizie zdyskontowanych przepływów pieniężnych oraz na metodach symulacji Monte-Carlo. Obie opcje wyceniane były łącznie, a wartości wykazywane w sprawozdaniu finansowym są wartościami per saldo. W dniu 20 grudnia 2012 roku Emitent zbył 705 udziałów w spółce zależnej Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o. Jednocześnie strony transakcji postanowiły o wygaśnięciu zobowiązań, w tym praw i obowiązków wynikających z umowy inwestycyjnej, tj. wygaśnięcie opisanej powyżej opcji PUT i CALL. W związku z tym na dzień bilansowy 31.12.2012 roku Grupa nie prezentuje już pochodnych instrumentów finansowych. TESGAS S.A. posiada również opcję nabycia 1.179 udziałów w podmiocie zależnym Stal Warsztat Sp. z o.o. Jednak konstrukcja OPCJI PUT i OPCJI CALL powoduje, że posiada ona wartość równą „0” i dlatego nie jest wykazywana w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym. 9.4. Pozostałe aktywa finansowe Grupa nie posiada aktywów, kwalifikujących się do pozostałych aktywów finansowych. 55 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) 9.5. Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne Wartość kredytów, pożyczek i innych instrumentów dłużnych ujętych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym prezentuje poniższa tabela: Wyszczególnienie Zobowiązania krótkoterminowe 31.12.2012 31.12.2011 Zobowiązania długoterminowe 31.12.2010 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu: Kredyty w rachunku kredytowym Kredyty w rachunku bieżącym Pożyczki Dłużne papiery wartościowe 704 99 - 706 102 - 705 143 - 6 279 - 6 956 - 7 674 - Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu 804 807 848 6 279 6 956 7 674 Zobowiązania finansowe wyznaczone do wyceny w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat: Kredyty bankowe Dłużne papiery wartościowe Pozostałe - - - - - - Zobowiązania finansowe wyznaczone do wyceny w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat - - - - - - 804 807 848 6 279 6 956 7 674 Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne razem Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu Grupa nie zalicza żadnych instrumentów z klasy kredytów i pożyczek do zobowiązań finansowych wyznaczonych do wyceny w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat. Wszystkie kredyty, pożyczki i inne instrumenty dłużne wyceniane są w wartości wymagającej zapłaty ze względu na nieznaczące efekty dyskonta. W związku z tym, że wszystkie zobowiązania finansowe oparte są na zmiennych stopach procentowych, dlatego Grupa nie dokonywała wyceny wartości godziwej tych zobowiązań finansowych – ich wartość bilansowa uznawana jest przez Grupę za rozsądne przybliżenie wartości godziwej, co zaprezentowano w nocie nr 9.7. Informacje dotyczące charakteru i zakresu ryzyka, na które narażona jest Grupa z tytułu zaciągniętych kredytów, pożyczek i innych instrumentów dłużnych prezentuje poniższa tabela (patrz również nota nr 28 dotycząca ryzyk): 56 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Wyszczególnienie Waluta Waluta sprawozdawcza: Oprocentowanie złoty polski (PLN) Termin wymagalności Wartość bilansowa w walucie Zobowiązanie w PLN krótkoterminowe długoterminowe 10 - Stan na 31.12.2012 Kredyty w rachunku bieżącym PLN zmienne WIBOR 1M+marża 2014-12-31 Kredyty w rachunku bieżącym PLN zmienne WIBOR 1M+marża 2013-03-31 90 90 90 - Kredyty w rachunku kredytowym PLN zmienne WIBOR 1M+marża 2022-12-25 6 983 6 983 704 6 279 7 083 7 083 804 6 279 Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne razem wg stanu na dzień 31.12.2012 10 10 Stan na 31.12.2011 Kredyty w rachunku kredytowym PLN zmienne WIBOR 1M+marża 2022-12-25 7 663 7 663 707 6 956 Kredyty w rachunku bieżącym PLN zmienne WIBOR 1M+marża 2012-03-31 101 101 101 - 7 763 7 763 807 6 956 Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne razem wg stanu na dzień 31.12.2011 Stan na 31.12.2010 Kredyty w rachunku kredytowym PLN zmienne WIBOR 1M+marża 2022-12-25 8 379 8 379 705 7 674 Kredyty w rachunku bieżącym PLN zmienne WIBOR 1M+marża 2012-03-31 143 143 143 - 8 522 8 522 848 7 674 Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne razem wg stanu na dzień 31.12.2010 Kredyty oprocentowane są na bazie zmiennych stóp procentowych w oparciu o referencyjną stopę WIBOR 1M, która według stanu na dzień 31.12.2012 kształtowała się na poziomie 4,22% (na 31.12.2011 na poziomie 4,77% oraz na 31.12.2010 na poziomie 3,66%) Zobowiązania finansowe wyznaczone do wyceny w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat nie występują. 57 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) 9.6. Zabezpieczenie spłaty zobowiązań Zaciągnięte przez Grupę zobowiązania z tytułu kredytów, pożyczek, innych instrumentów dłużnych oraz z tytułu leasingu finansowego objęte są następującymi zabezpieczeniami spłaty (według stanu na dzień bilansowy): Hipoteka umowna zwykła łączna na kwotę 10 000 tys. PLN (w 2011 i 2010 roku 10 000 tys. PLN), na nieruchomości zabudowanej zlokalizowanej w Dąbrowie, przy ul. Batorowskiej, dla której Sąd Rejonowy w Poznaniu XIII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi KW nr PO1P/00086334/0 działki 226/21 i 226/22 oraz KW nr PO1P/00086335/7, działka nr 226/19 o łącznej pow. 16 756 m2, tytułem zabezpieczenia umowy nr T/402011-01/PLN o Kredyt Terminowy z dnia 19 grudnia 2007 roku zawartej z Svenska Handelsbanken AB Spółka Akcyjna Oddział w Polsce, Hipoteka umowna kaucyjna łączna do kwoty 710 tys. PLN (w 2011 i 2010 roku 710 tys. PLN), na nieruchomości zabudowanej zlokalizowanej w Dąbrowie, przy ul. Batorowskiej, dla której Sąd Rejonowy w Poznaniu XIII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi KW nr PO1P/00086334/0 działki 226/21 i 226/22 oraz KW nr PO1P/00086335/7, działka nr 226/19 o łącznej pow. 16 756 m2, tytułem zabezpieczenia umowy nr T/402011-01/PLN o Kredyt Terminowy z dnia 19 grudnia 2007 roku zawartej z Svenska Handelsbanken AB Spółka Akcyjna Oddział w Polsce, Cesja wierzytelności z umów ubezpieczenia nieruchomości opisanych wyżej oraz wszystkich wierzytelności z następnych umów ubezpieczenia tych nieruchomości tytułem zabezpieczenia umowy nr T/402011-01/PLN o Kredyt Terminowy z dnia 19 grudnia 2007 roku zawartej z Svenska Handelsbanken AB Spółka Akcyjna Oddział w Polsce, Cesja wierzytelności z zaakceptowanych przez Bank kontraktów na kwotę 4 000 tys. PLN (w 2011 i 2010 roku 4 000 tys. PLN), tytułem zabezpieczenia umowy nr T/402011-01/PLN o Kredyt Terminowy z dnia 19 grudnia 2007 roku zawartej z Svenska Handelsbanken AB Spółka Akcyjna Oddział w Polsce, Cesja wierzytelności z zaakceptowanych przez Bank kontraktów na kwotę 14 000 tys. PLN (w 2011 i 2010 roku 14 000 tys. PLN), tytułem zabezpieczenia umowy o przyznanie Limitu Wierzytelności z dnia 3 lipca 2007 roku zawartej z Svenska Handelsbanken AB Spółka Akcyjna Oddział w Polsce, Oświadczenie o poddaniu się egzekucji do kwoty zadłużenia równej 20 000 tys. PLN (w 2011 i 2010 roku 20 000 tys. PLN), tytułem zabezpieczenia umowy nr T/402011-01/PLN o Kredyt Terminowy z dnia 19 grudnia 2007 roku zawartej z Svenska Handelsbanken AB Spółka Akcyjna Oddział w Polsce, Oświadczenie o poddaniu się egzekucji do kwoty zadłużenia równej 10 000 tys. PLN (w 2011 i 2010 roku 10 000 tys. PLN) tytułem zabezpieczenia umowy o przyznanie Limitu Wierzytelności z dnia 3 lipca 2007 roku zawartej z Svenska Handelsbanken AB Spółka Akcyjna Oddział w Polsce, Pełnomocnictwo do dysponowania rachunkami bankowymi tytułem zabezpieczenia umowy nr 0008 FB z dnia 21.12.2005 zawartej z Raiffeisen-Leasing Polska Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, Cesja wierzytelności z umów najmu tytułem zabezpieczenia umowy leasingu nieruchomości nr 0008 FB z dnia 21.12.2005 zawartej z Raiffeisen-Leasing Polska Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, Oświadczenie o poddaniu się egzekucji do kwoty zadłużenia równej 20.250 tys. PLN (w 2011 i 2010 roku 20 250 tys. PLN), tytułem zabezpieczenia umowy leasingu nieruchomości nr 0008 FB z dnia 21.12.2005 zawartej z Raiffeisen-Leasing Polska Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, Blokada środków na rachunku bankowym w kwocie 366 tys. PLN (2011 rok: 366 tys. PLN i 2010 rok: 362 tys. PLN), tytułem zabezpieczenia umowy leasingu nieruchomości nr 0008 FB z dnia 21.12.2005 zawartej z Raiffeisen-Leasing Polska Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, Zwrotna kaucja gwarancyjna w kwocie 3 900 tys. PLN (w 2011 i 2010 roku 3 900 tys. PLN), tytułem zabezpieczenia umowy leasingu nieruchomości nr 0008 FB z dnia 21.12.2005 zawartej z Raiffeisen-Leasing Polska Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, Weksel własny in blanco z deklaracją wekslową tytułem zabezpieczenia umowy leasingu nieruchomości nr 0008 FB z dnia 21.12.2005 zawartej z Raiffeisen-Leasing Polska Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, Przewłaszczenie lokaty do kwoty 4 046 tys. PLN w celu zabezpieczenia Umowy o linię na gwarancje bankowe nr 4591/12/424/04 z dnia 14.11.2012 r. z Millennium Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, Oświadczenie o poddaniu się egzekucji do kwoty zadłużenia równej 4 500 tys. PLN tytułem zabezpieczenia umowy o linię na gwarancje bankowe nr 4591/12/424/04 z dnia 14.11.2012 r. z Millennium Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, Pełnomocnictwo do dysponowania rachunkami bankowymi tytułem zabezpieczenia umowy o linię na gwarancje bankowe nr 4591/12/424/04 z dnia 14.11.2012 r. z Millennium Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, 58 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Cesja wierzytelności z umów najmu tytułem zabezpieczenia umowy leasingu nieruchomości z dnia 13.11.2006 zawartej z PBG Spółka Akcyjna z siedzibą w Wysogotowie, Oświadczenie o poddaniu się egzekucji do kwoty zadłużenia równej 2 800 tys. PLN (w 2011 i 2010 roku 2 800 tys. PLN), tytułem zabezpieczenia umowy leasingu nieruchomości z dnia 13.11.2006 zawartej z PBG Spółka Akcyjna z siedzibą w Wysogotowie, Weksel własny in blanco z deklaracją wekslową tytułem zabezpieczenia umowy leasingu nieruchomości z dnia 13.11.2006 zawartej z PBG Spółka Akcyjna z siedzibą w Wysogotowie, Pełnomocnictwo do dysponowania rachunkami bankowymi tytułem zabezpieczenia Umowy o kredyt obrotowy nr 2788922PO12030800 zawartej z Kredyt Bank S.A. z siedzibą w Warszawie, Oświadczenie o poddaniu się egzekucji do kwoty zadłużenia równej 248 tys. PLN (w 2011roku: 242 tys. PLN, w 2010 roku: 180 tys. PLN), tytułem zabezpieczenia Umowy o kredyt obrotowy nr 2788922PO12030800 zawartej z Kredyt Bank S.A. z siedzibą w Warszawie, Weksel własny in blanco z deklaracją wekslową tytułem zabezpieczenia Umowy o kredyt obrotowy nr 2788922PO12030800 zawartej z Kredyt Bank S.A. z siedzibą w Warszawie, Blokada środków na rachunku bankowym tytułem zabezpieczenia płatności za paliwo tankowane przy użyciu kart z programu FLOTA w kwocie 5 tys. PLN (w 2011 oraz 2010 roku w wysokości 5 tys. PLN), Zwrotne kaucje gwarancyjne stanowiące zabezpieczenie niewykonania bądź nienależytego wykonania robót budowlanych w kwocie 105 tys. PLN (2011 rok: 176 tys. PLN, 2010 rok: 213 tys. PLN), Gwarancje bankowe i ubezpieczeniowe do umów o usługę budowlaną na kwotę 7 256 tys. PLN (2011 rok: 9 100 tys. PLN, 2010 rok: 9 804 tys. PLN), Bankowe gwarancje płatności za świadczone usługi w kwocie 15 tys. PLN (2011 rok: 80 tys. PLN; 2010 rok: 123 tys. PLN), Wadialne gwarancje bankowe i ubezpieczeniowe wystawione przez instytucje finansowe w kwocie 352 tys. PLN (2011 rok: 150 tys. PLN; 2010 rok: 581 tys. PLN), Weksle z deklaracją wekslową stanowiące zabezpieczenie udzielonych gwarancji należytego wykonania kontraktu oraz usunięcia ewentualnych wad i usterek dla umów zawartych przez spółki z Grupy Kapitałowej, zabezpieczenie dla części umów leasingowych zawartych przez spółki z Grupy, zabezpieczenie wykonania umów o dofinansowania na rzecz instytucji udzielających wsparcia ze środków unijnych na kwotę 4 383 tys. PLN (2011 rok: 4 882 tys. PLN, 2010 rok: 6 447 tys. PLN). Na 31.12.2012 roku następujące aktywa Grupy (w wartości bilansowej) stanowiły zabezpieczenie spłaty zobowiązań: Wyszczególnienie Nota Wartości niematerialne 5 Rzeczowe aktywa trwałe, w tym w leasingu 6, 7 Nieruchomości inwestycyjne 8 Aktywa finansowe (inne niż należności) Zapasy 11 Należności z tytułu dostaw i usług i inne 12 Środki pieniężne 13 Wartość bilansowa aktywów stanowiących zabezpieczenie razem 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 23 490 7 378 5 008 4 417 24 300 7 896 6 212 371 29 378 8 413 5 660 367 40 293 38 778 43 818 Poza wyżej wymienionymi formami zabezpieczeń spłaty, umowy kredytowe nakładają na Grupę dodatkowe wymogi, jakie muszą być spełnione przez okres kredytowania: Emitent jest zobowiązany, aby współczynnik kapitałów własnych liczony jako stosunek kapitału własnego i pożyczek podporządkowanych udzielonych Spółce dominującej do sumy aktywów spółki był utrzymywany w czasie trwania umowy (tj. do dnia 22.12.2022 roku) na poziomie przynajmniej 25%. Segus Sp. z o.o. jest zobowiązany do utrzymania wskaźnika wypłacalności na poziomie nie niższym niż 20% (w ujęciu rocznym) oraz wskaźnika wypłaty z zysku na poziomie nie wyższym niż 50%. Spółki z Grupy Kapitałowej wywiązały się z wymogów zawartych w umowach. 59 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) 9.7. Pozostałe informacje dotyczące instrumentów finansowych 9.7.1. Informacja o wartości godziwej instrumentów finansowych Porównanie wartości bilansowej aktywów oraz zobowiązań finansowych z ich wartością godziwą przedstawia się następująco (zestawienie obejmuje wszystkie aktywa i zobowiązania finansowe, bez względu na to czy w sprawozdaniu finansowym są one ujmowane w zamortyzowanym koszcie czy w wartości godziwej): 31.12.2012 Klasa instrumentu finansowego Nota 31.12.2011 31.12.2010 Wartość godziwa Wartość bilansowa Wartość godziwa Wartość bilansowa Wartość godziwa Wartość bilansowa 9.2 2 038 2 038 263 263 263 263 12 27 709 27 709 59 968 59 968 64 672 64 672 9.3 - - 777 777 1 595 1 595 9.4 9.4 - - - - - - 9.4 - - - - - - 9.4 - - - - - - 9.4 - - - - - - 13 34 127 34 127 31 240 31 240 51 588 51 588 9.5 6 983 6 983 7 662 7 662 8 379 8 379 9.5 9.5 9.5 7 99 10 207 99 10 207 102 11 559 102 11 559 143 13 792 143 13 792 9.3 - - - - - - 18 15 107 15 107 34 873 34 873 61 621 61 621 Aktywa: Pożyczki Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe Pochodne instrumenty finansowe Papiery dłużne Akcje spółek notowanych Udziały, akcje spółek nienotowanych Jednostki funduszy inwestycyjnych Pozostałe klasy pozostałych aktywów finansowych Środki pieniężne i ich ekwiwalenty Zobowiązania: Kredyty w rachunku kredytowym Kredyty w rachunku bieżącym Pożyczki Dłużne papiery wartościowe Leasing finansowy Pochodne instrumenty finansowe Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe Sposób ustalenia wartości godziwej instrumentów finansowych został zaprezentowany w „Zasadach rachunkowości” niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Na zmianę wartości godziwej w prezentowanych okresach wpływ miały następujące czynniki: zwiększenie wartości godziwej pożyczek na dzień 31.12.2012 w porównaniu do stanu na dzień 31.12.2011 jest wynikiem udzielenia pożyczek, zmniejszenie wartości godziwej pozycji „należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe” na dzień 31.12.2012 w porównaniu do stanu na dzień 31.12.2011 wynika ze zmniejszenia osiąganych przychodów ze sprzedaży oraz wyłączenie z konsolidacji jednej spółki zależnej, zmniejszenie wartości godziwej pochodnych instrumentów finansowych wynika z wygaśnięcia pochodnego instrumentu finansowego, zwiększenie wartości godziwej środków pieniężnych związane jest z wypracowaniem przez Grupę dodatnich przepływów pieniężnych z bieżącej działalności operacyjnej, zmniejszenie wartości godziwej kredytów i leasingów finansowych występuje w efekcie systematycznego spłacania, przewidzianego w harmonogramach, długu oprocentowanego, zmniejszenie wartości godziwej pozycji „zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe” na dzień 31.12.2012 w porównaniu do stanu na dzień 31.12.2011 wynika z realizacji mniejszej liczby kontraktów oraz z wyłączenie z konsolidacji jednej spółki zależnej. Grupa nie zalicza żadnych instrumentów z klasy kredytów i pożyczek do zobowiązań finansowych wyznaczonych do wyceny w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat. Wszystkie kredyty, pożyczki i inne instrumenty dłużne wyceniane są w wartości wymagającej zapłaty ze względu na nieznaczące efekty dyskonta. W związku z tym, że wszystkie zobowiązania finansowe są oparte na zmiennych stopach procentowych, dlatego Grupa nie dokonywała wyceny wartości godziwej tych 60 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) zobowiązań finansowych – ich wartość bilansowa uznawana jest przez Grupę za rozsądne przybliżenie wartości godziwej. Grupa nie dokonywała wyceny wartości godziwej należności oraz zobowiązań z tytułu dostaw i usług – ich wartość bilansowa uznawana jest przez Grupę za rozsądne przybliżenie wartości godziwej. 9.7.2. Dodatkowe informacje o metodach wyceny instrumentów finansowych ujętych w bilansie w wartości godziwej Tabela poniżej przedstawia aktywa oraz zobowiązania finansowe ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w wartości godziwej, zakwalifikowane do określonego poziomu w hierarchii wartości godziwej: Klasa instrumentu finansowego Poziom 1 Poziom 2 Razem wartość godziwa Poziom 3 Stan na 31.12.2012 Aktywa: Akcje spółek notowanych Udziały, akcje spółek nienotowanych Jednostki funduszy inwestycyjnych Instrumenty pochodne handlowe Instrumenty pochodne zabezpieczające Papiery dłużne wyceniane w wartości godziwej Pozostałe klasy pozostałych aktywów finansowych - - - - Aktywa razem - - - - Zobowiązania: Instrumenty pochodne handlowe (-) Instrumenty pochodne zabezpieczające (-) Papiery dłużne wyceniane w wartości godziwej (-) Pożyczki wyceniane w wartości godziwej (-) - - - - Zobowiązania razem (-) - - - - Wartość godziwa netto - - - - Aktywa: Akcje spółek notowanych Udziały, akcje spółek nienotowanych Jednostki funduszy inwestycyjnych Instrumenty pochodne handlowe Instrumenty pochodne zabezpieczające Papiery dłużne wyceniane w wartości godziwej Pozostałe klasy pozostałych aktywów finansowych - - 777 - 777 - Aktywa razem - - 777 777 Zobowiązania: Instrumenty pochodne handlowe (-) Instrumenty pochodne zabezpieczające (-) Papiery dłużne wyceniane w wartości godziwej (-) Pożyczki wyceniane w wartości godziwej (-) - - - - Stan na 31.12.2011 Zobowiązania razem (-) - - - - Wartość godziwa netto - - 777 777 - - 1.595 - 1.595 - Stan na 31.12.2010 Aktywa: Akcje spółek notowanych Udziały, akcje spółek nienotowanych Jednostki funduszy inwestycyjnych Instrumenty pochodne handlowe Instrumenty pochodne zabezpieczające Papiery dłużne wyceniane w wartości godziwej Pozostałe klasy pozostałych aktywów finansowych 61 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Aktywa razem - - 1.595 Razem wartość godziwa 1.595 Zobowiązania: Instrumenty pochodne handlowe (-) Instrumenty pochodne zabezpieczające (-) Papiery dłużne wyceniane w wartości godziwej (-) Pożyczki wyceniane w wartości godziwej (-) - - - - Klasa instrumentu finansowego Poziom 1 Poziom 2 Poziom 3 Zobowiązania razem (-) - - - - Wartość godziwa netto - - 1.595 1.595 Poziom 1 - obejmuje instrumenty finansowe wyceniane według wartości godziwej na podstawie notowań występujących na aktywnym rynku - przedmiotowe instrumenty nie występują w Grupie. Poziom 2 - obejmuje instrumenty finansowe wyceniane według wartości godziwej, dla których brak jest aktywnego rynku, a dane wejściowe do wyceny aktywów i zobowiązań, inne niż notowane ceny ujęte w ramach poziomu 1, obserwowalne na podstawie zmiennych pochodzących z aktywnych rynków, Dla wyznaczenia wartości godziwej stosuje się odpowiednie techniki wyceny - przedmiotowe instrumenty nie występują w Grupie. Poziom 3 - obejmuje instrumenty finansowe wyceniane według wartości godziwej będące instrumentami kapitałowymi, dla których nie występuje aktywny rynek. Powyższe instrumenty występowały w TESGAS S.A. na dzień bilansowy 31.12.2011 oraz 31.12.2010. Prezentowane w bilansie pochodne instrumenty finansowe stanowiły opcje nabycia PUT/CALL udziałów w P.I. Ćwiertnia. Wycena na dzień bilansowy według wartości godziwej odbywała się przez uprawnionego aktuariusza. Wartość godziwa przedmiotowej opcji na dzień 31.12.2012 nie występuje. Zmiany wartości bilansowej aktywów oraz zobowiązań finansowych zakwalifikowanych do poziomu 3 wartości godziwej przedstawia poniższa tabela: Wyszczególnienie Udziały, akcje spółek nienotowanych Instrumenty pochodne handlowe Razem wartość Stan na 31.12.2012 Saldo na początek okresu - 777 777 Zyski (straty) ujęte w: - wyniku finansowym - innych dochodach całkowitych Zakup (+) Zbycie (-) Zaciągnięcie (+) Uregulowanie (-) Przeniesienie do poziomu 3 (+) Przeniesienie z poziomu 3 (-) Inne zmiany (różnice kursowe z przeliczenia) (+/-) - (778) 1 - 778 1 - Saldo na koniec okresu - - - Saldo na początek okresu - 1.595 1.595 Zyski (straty) ujęte w: - wyniku finansowym - innych dochodach całkowitych Zakup (+) Zbycie (-) Zaciągnięcie (+) Uregulowanie (-) Przeniesienie do poziomu 3 (+) Przeniesienie z poziomu 3 (-) Inne zmiany (różnice kursowe z przeliczenia) (+/-) - (96) (722) - (96) (722) - Saldo na koniec okresu - 777 777 Stan na 31.12.2011 62 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Wyszczególnienie Waluta sprawozdawcza: Udziały, akcje spółek nienotowanych złoty polski (PLN) Instrumenty pochodne handlowe Razem wartość Stan na 31.12.2010 - Saldo na początek okresu - Zyski (straty) ujęte w: - wyniku finansowym - innych dochodach całkowitych Zakup (+) Zbycie (-) Zaciągnięcie (+) Uregulowanie (-) Przeniesienie do poziomu 3 (+) Przeniesienie z poziomu 3 (-) Inne zmiany (różnice kursowe z przeliczenia) (+/-) - 623 623 973 - 973 - Saldo na koniec okresu - 1.595 1.595 W okresie sprawozdawczym nie wystąpiły przeniesienia pomiędzy poziomami wartości godziwej instrumentów finansowych. Zyski lub straty z wykazywanych w tabeli instrumentów pochodnych zakwalifikowanych do poziomu 3 ujmowane są przez Grupę w działalności finansowej. 9.7.3. Przekwalifikowanie Grupa nie dokonała przekwalifikowania składników aktywów finansowych, które spowodowałoby zmianę zasad wyceny tych aktywów pomiędzy wartością godziwą a ceną nabycia lub metodą zamortyzowanego kosztu. 9.7.4. Wyłączenie z bilansu Na dzień 31.12.2012 Grupa nie posiadała aktywów finansowych, których przeniesienia nie kwalifikują się do wyłączenia z bilansu. NOTA 10. Aktywa oraz rezerwa na podatek odroczony Aktywa oraz rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego w następujący sposób wpływa na sprawozdanie finansowe: Wyszczególnienie Nota 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Saldo na początek okresu: Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego - 2 334 4 839 1 800 Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego - 1 561 2 128 20 Podatek odroczony per saldo na początek okresu - 773 2 710 1 780 - - - 2 029 - - - (531) (356) - - 243 - - (1 937) (568) Zmiana stanu w okresie wpływająca na: Wartość aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego jednostek przejmowanych oraz I konsolidacja Wartość rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego jednostek przejmowanych oraz I konsolidacja Wartość aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego sprzedanych jednostek sprzedanych Wartość rezerwyz tytułu odroczonego podatku dochodowego sprzedanych jednostek sprzedanych Rachunek zysków i strat (+/-) 23 (721) Inne całkowite dochody (+/-) 15 - - - Rozliczenie połączenia jednostek gospodarczych 2 - - - Pozostałe (w tym różnice kursowe netto z przeliczenia) - Podatek odroczony per saldo na koniec okresu, w tym: - Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego - - - (61) 773 2 710 - 1 410 2 334 4 839 - 1 471 1 561 2 128 63 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego: Tytuły różnic przejściowych Saldo na początek okresu Zmiana stanu: inne rozliczenie dochody połączenia całkowite rachunek zysków i strat sprzedaż jednostek zależnych Różnice kursowe netto z przeliczenia* Saldo na koniec okresu Stan na 31.12.2012 Aktywa: Wartości niematerialne Rzeczowe aktywa trwałe Nieruchomości inwestycyjne Pochodne instrumenty finansowe Zapasy Należności z tytułu dostaw i usług Należności z tytułu umów o usługę budowlaną Inne aktywa Zobowiązania: Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych Rezerwy na świadczenia pracownicze Pozostałe rezerwy Pochodne instrumenty finansowe Zobowiązania z tytułu umów o usługę budowlaną Zobowiązania z tytułu dostaw i usług Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne Leasing finansowy Rozliczenia międzyokresowe Inne zobowiązania Inne: Nierozliczone straty podatkowe Razem 6 95 252 940 4 6 233 (170) (262) (4) - - (2) (180) - - 11 328 81 497 0 101 33 231 1345 (698) 24 - 58 0 (171) (1 107) 852 3 (24) 18 - - (11) (9) (145) (6) (2) - - 148 24 60 93 148 1 18 - - - - - - - 2 334 (568) - - (356) - 1 410 83 6 12 - - - - 6 95 Stan na 31.12.2011 Aktywa: Wartości niematerialne Rzeczowe aktywa trwałe Nieruchomości inwestycyjne Pochodne instrumenty finansowe Zapasy 64 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Tytuły różnic przejściowych Należności z tytułu dostaw i usług Należności z tytułu umów o usługę budowlaną Inne aktywa Zobowiązania: Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych Rezerwy na świadczenia pracownicze Pozostałe rezerwy Pochodne instrumenty finansowe Zobowiązania z tytułu umów o usługę budowlaną Zobowiązania z tytułu dostaw i usług Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne Leasing finansowy Rozliczenia międzyokresowe Inne zobowiązania Inne: Nierozliczone straty podatkowe Waluta sprawozdawcza: Saldo na początek okresu złoty polski (PLN) Zmiana stanu: inne rozliczenie dochody połączenia całkowite - Różnice kursowe netto z przeliczenia* Saldo na koniec okresu - - 252 940 4 160 2 975 - rachunek zysków i strat 93 (2 035) 4 sprzedaż jednostek zależnych 105 37 88 - (4) (4) 142 - - - - - 101 33 231 - 1 276 69 - - - - 1 345 78 1 3 31 - (777) (1) (3) (6) - - - - - (698) 24 - - - - - - - - 4 839 (2 505) - - - - 2 334 Aktywa: Wartości niematerialne Rzeczowe aktywa trwałe Nieruchomości inwestycyjne Pochodne instrumenty finansowe Zapasy Należności z tytułu dostaw i usług Kontrakty budowlane Inne aktywa 65 46 1 1 (100) 2 575 (1) - 17 214 400 - - - 83 160 2 975 - Zobowiązania: Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych Rezerwy na świadczenia pracownicze Pozostałe rezerwy Pochodne instrumenty finansowe 54 10 51 - 32 (27) 37 - - 19 54 - - - 105 37 88 - Razem Stan na 31.12.2010 65 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Tytuły różnic przejściowych Zobowiązania z tytułu umów o usługę budowlaną Zobowiązania z tytułu dostaw i usług Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne Leasing finansowy Rozliczenia międzyokresowe Inne zobowiązania Inne: Nierozliczone straty podatkowe Razem Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) rachunek zysków i strat (1 480) 75 (86) (0) (6) (10) Zmiana stanu: inne rozliczenie dochody połączenia całkowite 1 276 2 44 3 - - - - - - - - 1 800 1 010 - 2 029 - - 4 839 Różnice kursowe netto z przeliczenia* Saldo na koniec okresu Saldo na początek okresu 1 480 2 44 0 37 10 Różnice kursowe netto z przeliczenia* sprzedaż jednostek zależnych - - - Saldo na koniec okresu 1 276 78 1 3 31 - Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego: Tytuły różnic przejściowych Saldo na początek okresu rachunek zysków i strat Zmiana stanu: inne rozliczenie dochody połączenia całkowite sprzedaż jednostek zależnych Stan na 31.12.2012 Aktywa: Wartości niematerialne Rzeczowe aktywa trwałe Nieruchomości inwestycyjne Pochodne instrumenty finansowe Należności z tytułu dostaw i usług Należności z tytułu umów o usługe budowlana Inne aktywa Zobowiązania: Pochodne instrumenty finansowe Zobowiązania z tytułu umów o usługę budowlaną Zobowiązania z tytułu dostaw i usług Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne Inne zobowiązania Razem 69 555 11 890 26 41 131 118 (146) 3 - - (13) (213) (5) - 110 673 129 531 24 0 2 7 11 (2) (3) - - (11) - - 0 4 1 561 154 - - (243) - 1 471 66 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Tytuły różnic przejściowych Waluta sprawozdawcza: Saldo na początek okresu złoty polski (PLN) rachunek zysków i strat Zmiana stanu: inne rozliczenie dochody połączenia całkowite sprzedaż jednostek zależnych Różnice kursowe netto z przeliczenia* Saldo na koniec okresu Stan na 31.12.2011 Aktywa: Wartości niematerialne Rzeczowe aktywa trwałe Nieruchomości inwestycyjne Pochodne instrumenty finansowe Należności z tytułu dostaw i usług Należności z tytułu umów o usługe budowlana Inne aktywa 12 316 118 4 505 35 57 223 (118) 6 385 (9) - - - - 69 539 11 890 26 Zobowiązania: Pochodne instrumenty finansowe Zobowiązania z tytułu umów o usługę budowlaną Zobowiązania z tytułu dostaw i usług Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne Inne zobowiązania 1 120 1 16 - (1 120) (1) 2 7 - - - - 0 19 7 Razem 2 128 (568) - - - - 1 561 2 18 11 161 118 (151) 303 17 - 1 155 153 202 - - - 12 316 118 4 505 35 - - - - 1 120 1 (2) - - 19 - - 20 1 578 - 531 - Stan na 31.12.2010 Aktywa: Wartości niematerialne Rzeczowe aktywa trwałe Nieruchomości inwestycyjne Pochodne instrumenty finansowe Należności z tytułu dostaw i usług Kontrakty budowlane Inne aktywa Zobowiązania: Pochodne instrumenty finansowe Zobowiązania z tytułu umów o usługę budowlaną Zobowiązania z tytułu dostaw i usług Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne Inne zobowiązania Razem - 1 120 1 16 - - 2 128 67 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Kwota ujemnych różnic przejściowych oraz nierozliczonych strat podatkowych, w odniesieniu do których Grupa nie ujęła w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego, wynosi na dzień 31.12.2012 roku 7 178 tys. PLN. Na kwotę tę składa się aktywo w kwocie 1.166 tys. zł z tytułu utworzonej rezerwy na możliwe do poniesienia kary umowne, o których mowa w pkt. 3.3 Subiektywne oceny Zarządu oraz niepewność szacunków, tiret 4, oraz nierozliczona strata podatkowa za rok 2012 w kwocie 6 012 tys. zł. Zgodnie z zasadą ostrożności, Grupa Kapitałowa TESGAS nie ujęła poniższych aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego z powodu braku wystarczającego prawdopodobieństwa co do uzyskania w następnych latach bilansowych zysków do opodatkowania. W wyniku osiągnięcia przez niektóre spółki z Grupy straty podatkowej istnieje możliwość jej rozliczenia w okresie następnych 5 lat. Łączna kwota poniesionych strat podatkowych wynosi 31 642 tys. zł. Nie występuje podatek dochodowy odnoszący się do pozycji innych całkowitych dochodów. 68 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) NOTA 11. Zapasy W sprawozdaniu finansowym Grupy ujęte są następujące pozycje zapasów: Wyszczególnienie 31.12.2012 Materiały Półprodukty i produkcja w toku Wyroby gotowe Towary Wartość bilansowa zapasów razem 31.12.2011 31.12.2010 6 444 3 723 4 302 12 170 - 36 169 - 10 118 - 6 626 3 928 4 431 W 2012 roku Grupa ujęła w działalności operacyjnej skonsolidowanego rachunku zysków i strat koszty sprzedanych zapasów w następującej kwocie: od 01.01 do 31.12.2012 765 Wyszczególnienie Koszty ujęte w okresie sprawozdawczym od 01.01 do 31.12.2011 685 od 01.01 do 31.12.2010 815 Wartość odpisów aktualizujących wartość zapasów, które w prezentowanych danych obciążyły pozostałe koszty operacyjne skonsolidowanego rachunku zysków i strat oraz wartość odwrócenia odpisów aktualizujących w tych okresach przedstawia poniższa tabela: od 01.01 do 31.12.2012 493 od 01.01 do 31.12.2011 438 od 01.01 do 31.12.2010 344 Wartość odpisów jednostek przejmowanych oraz I konsolidacja Odpisy ujęte jako koszt w okresie Odpisy odwrócone w okresie (-) Inne zmiany (różnice kursowe netto z przeliczenia) 1 276 (44) - 114 (59) - 89 67 (62) - Stan na koniec okresu 1 725 493 438 Wyszczególnienie Stan na początek okresu Kwota odwróconych odpisów została ujęta jako pozostałe przychody operacyjne (patrz nota nr 21.2). Przyczyną odwrócenia odpisów aktualizujących zapasy było ich zużycie lub sprzedaż. Na prezentowane dni bilansowe zapasy nie stanowiły zabezpieczenia zobowiązań Grupy. NOTA 12. Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności, ujmowane przez Grupę w ramach klasy należności i pożyczek (patrz nota nr 9.2) przedstawiają się następująco: Należności długoterminowe: Wyszczególnienie Kwoty zatrzymane (kaucje) z tytułu umów o usługę budowlaną Kaucje wpłacone z innych tytułów Pozostałe należności Odpisy aktualizujące wartość należności (-) Należności długoterminowe 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 48 15 418 3 900 3 948 3 900 3 915 3 902 4 320 Należności krótkoterminowe: Wyszczególnienie 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Aktywa finansowe (MSR 39): Należności z tytułu dostaw i usług Odpisy aktualizujące wartość należności z tytułu dostaw i usług (-) Należności z tytułu dostaw i usług netto Należności ze sprzedaży aktywów trwałych Kwoty zatrzymane (kaucje) z tytułu umów o usługę budowlaną Kaucje wpłacone z innych tytułów 27 270 55 359 52 624 (4 696) (2 206) (967) 22 574 53 153 51 657 - 59 57 73 880 687 86 22 21 69 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Wyszczególnienie Waluta sprawozdawcza: 31.12.2012 Inne należności Odpisy aktualizujące wartość pozostałych należności finansowych(-) Pozostałe należności finansowe netto Należności finansowe złoty polski (PLN) 31.12.2011 31.12.2010 1 034 56 72 (7) (2) - 1 187 1 015 836 23 761 54 169 52 493 142 34 0 (1) 1 218 221 5 522 (1) 1 555 9 0 (1) Aktywa niefinansowe (poza MSR 39): Należności z tytułu podatków i innych świadczeń Przedpłaty i zaliczki Pozostałe należności niefinansowe Odpisy aktualizujące wartość należności niefinansowych (-) Należności niefinansowe Należności krótkoterminowe razem 176 6 960 1 564 23 937 61 128 54 057 Wartość bilansowa należności z tytułu dostaw i usług uznawana jest przez Grupę za rozsądne przybliżenie wartości godziwej (patrz nota nr 9.7). Grupa dokonała oceny należności ze względu na utratę ich wartości zgodnie ze stosowaną polityką rachunkowości (patrz punkt „Zasady rachunkowości”). Odpisy aktualizujące wartość należności, które w 2012 roku obciążyły pozostałe koszty operacyjne oraz koszty finansowe wyniosły: w odniesieniu do należności długoterminowych – nie istniały przesłanki utraty wartości dla tej pozycji aktywów, w związku z czym Grupa nie tworzyła odpisów aktualizujących ich wartość. w odniesieniu do krótkoterminowych należności finansowych – 7 639 tys. PLN (2011 rok: 1 532 tys. PLN, 2010 rok: 497 tys. PLN). Zmiany odpisów aktualizujących wartość należności w okresie objętym sprawozdaniem finansowym prezentuje poniższa tabela (tj. należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych należności finansowych): od 01.01 do 31.12.2012 2 207 od 01.01 do 31.12.2011 967 od 01.01 do 31.12.2010 399 Odpisy ujęte jako koszt w okresie 7 639 1 532 497 Odpisy odwrócone ujęte jako przychód w okresie (-) Wyszczególnienie Stan na początek okresu Wartość odpisów jednostek przejmowanych oraz I konsolidacja 916 (339) (291) (217) Odpisy wykorzystane (-) - (1) (627) Inne zmiany (różnice kursowe netto z przeliczenia) - - - (4 805) - - 4 703 2 207 967 Sprzedaż jednostek zależnych (1) Stan na koniec okresu Dalsza analiza ryzyka kredytowego należności, w tym analiza wieku należności zaległych nie objętych odpisem aktualizującym, została przedstawiona w nocie nr 28. Na dzień 31.12.2012 należności o wartości bilansowej 5 008 tys. PLN (2011 rok: 6 212 tys. PLN, 2010 rok: 5.660 tys. PLN) stanowiły zabezpieczenie zobowiązań Grupy. Informację o zabezpieczeniach zobowiązań zaprezentowano w nocie nr 9.6. NOTA 13. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty Wyszczególnienie Środki pieniężne na rachunkach bankowych prowadzonych w PLN Środki pieniężne na rachunkach bankowych walutowych Środki pieniężne w kasie Depozyty krótkoterminowe Inne Środki pieniężne i ich ekwiwalenty razem 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 6 759 4 781 12 891 392 49 26 879 47 34 127 71 113 26 242 33 31 240 174 78 38 408 38 51 588 Na dzień 31.12.2012 środki pieniężne o wartości bilansowej 4 417 tys. PLN (2011 rok: 371 tys. PLN oraz 2010 rok: 369 tys. PLN) podlegały ograniczeniom w dysponowaniu z tytułu (i) zabezpieczenia umowy o linię na gwarancje bankowe nr 4591/12/424/04 zawartej w dniu 14.11.2012 r. z Millennium Spółka Akcyjna z 70 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) siedzibą w Warszawie, (ii) zabezpieczenia umowy leasingu nieruchomości nr 0008 FB zawartej w dniu 21.12.2005 roku z Raiffeisen-Leasing Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie oraz (iii) zabezpieczenia płatności dokonywanych przy użyciu kart paliwowych. Informacje o zabezpieczeniach zobowiązań zaprezentowano w nocie nr 9.6. Grupa Kapitałowa dla celów sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych klasyfikuje środki pieniężne w sposób przyjęty do prezentacji w bilansie. W prezentowanych sprawozdaniach finansowych nie występuje różnica pomiędzy wartością środków pieniężnych wykazanych w bilansie oraz rachunku przepływów. Jednakże w sprawozdaniu przepływów pieniężnych ujęto jako środki pieniężne naliczone na dzień bilansowy odsetki od lokat bankowych w kwocie 110 tys. PLN (2011 rok: 121 tys. PLN; 2010 rok: 82 tys. PLN), oraz naliczone różnice kursowe w kwocie 8 tys. PLN, które nie zostały otrzymane. NOTA 14. Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana W okresach prezentowanych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym, aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana nie występowały. NOTA 15. Kapitał własny 15.1. Kapitał podstawowy Na dzień 31.12.2012 kapitał podstawowy Spółki dominującej wynosił 11.350 tys. PLN i dzielił się na 11.350 tys. akcji o wartości nominalnej 1 PLN każda. Wszystkie akcje zostały w pełni opłacone. Wszystkie akcje w równym stopniu uczestniczą w podziale dywidendy oraz każda akcja, z wyłączeniem akcji serii A, daje prawo do jednego głosu na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy. Każda akcja serii A uprawnia do dwóch głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy. Na dzień 31.12.2011 kapitał podstawowy Emitenta wynosił 11.350 tys. PLN i dzielił się na 11.350 tys. akcji o wartości nominalnej 1 PLN każda. Wszystkie akcje zostały w pełni opłacone. W dniach 15 lutego i 4 listopada 2011 roku nastąpiło podwyższenie kapitału zakładowego TESGAS S.A. Kapitał zakładowy został podwyższony odpowiednio o 200.000 PLN i 100.000 PLN, w wyniku objęcia łącznie 300.000 akcji na okaziciela serii C związanych z realizacją Programu Motywacyjnego (informacja o warunkach Programu Motywacyjnego została zawarta na stronie internetowej Spółki dominującej http://tesgas.pl/relacje-inwestorskie/program-motywacyjny.html). Podwyższenie kapitału nastąpiło zgodnie z art. 452 §1 Kodeksu Spółek Handlowych poprzez wydanie dokumentów akcji. Na dzień 31.12.2010 kapitał podstawowy Spółki dominującej wynosił 11.050 tys. PLN i dzielił się na 11.050 tys. akcji o wartości nominalnej 1 PLN każda. Wszystkie akcje zostały w pełni opłacone. W dniu 18 stycznia 2010 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Emitenta podjęło uchwałę nr 3 w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego Spółki o kwotę nie większą niż 4.000.000 zł poprzez publiczną emisję nie więcej niż 4.000.000 akcji zwykłych na okaziciela serii E z wyłączeniem w całości prawa poboru dotychczasowych akcjonariuszy, zmiany Statutu Spółki w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego oraz ubiegania się o dopuszczenie akcji serii E i Praw do akcji serii E do obrotu na rynku regulowanym i dematerializacji akcji serii E i Praw do akcji serii E (PDA) oraz uchwałę nr 4 w sprawie ubiegania się o dopuszczenie akcji serii B i D do obrotu na rynku regulowanym na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. a także uchwałę nr 5 w sprawie zmiany Statutu Spółki (akt notarialny o numerze Rep. A Nr 418/2010). Sąd Rejestrowy dokonał rejestracji zmiany Statutu, wynikającej z uchwały nr 5 w dniu 1 lutego 2010 roku (Sygn. PO.VIII NS-REJ. KRS/001506/10/983). W okresie od 10 czerwca do 1 lipca 2010 roku została przeprowadzona Publiczna Oferta 300.000 Akcji Serii B oraz 4.000.000 Akcji Serii E. Wartość brutto przeprowadzonej oferty publicznej wyniosła 62.350 tys. zł, z czego TESGAS S.A. pozyskał z emisji Akcji Serii E 58.000 tys. zł. W dniu 4 sierpnia 2010 roku Sąd Rejonowy postanowieniem nr PO.VIII NS-REJ.KRS/19109/10/357 dokonał wpisu podwyższenia kapitału zakładowego o kwotę 4.000.000 PLN w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. 71 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Prawa akcjonariuszy na dzień 31 grudnia 2012 roku przedstawiają się następująco: Seria akcji Rodzaj akcji Rodzaj uprzywilejowania A uprzywilejowane co do głosu (2:1) B na okaziciela C Liczba akcji na 31.12.2012 Liczba akcji na 31.12.2011 Liczba akcji na 31.12.2010 5.000.000 5.000.000 5.000.000 brak 750.000 750.000 750.000 na okaziciela brak 300.000 300.000 - D na okaziciela brak 1.300.000 1.300.000 1.300.000 E na okaziciela brak 4.000.000 4.000.000 4.000.000 11.350.000 11.350.000 11.050.000 RAZEM Zmiany liczby akcji w okresie objętym sprawozdaniem finansowym wynikają z następujących transakcji z właścicielami: Wyszczególnienie Akcje wyemitowane i w pełni opłacone: Liczba akcji na początek okresu od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 11 350 11 050 7 050 Emisja akcji w związku z realizacją opcji (program płatności akcjami) - - - Emisja akcji Umorzenie akcji (-) - 300 - 4 000 - 11 350 11 350 11 050 Liczba akcji na koniec okresu Informacje o programach płatności akcjami zaprezentowano w nocie nr 15.4. Na dzień bilansowy akcje Spółki dominującej nie pozostawały w posiadaniu TESGAS oraz jej spółek zależnych. 72 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) 15.2. Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej Cena emisyjna (PLN) Wyszczególnienie Wartość emisji Liczba akcji Wartość nominalna (-) Nadwyżka ze sprzedaży akcji 3 444 Koszty emisji (-) Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej na dzień 01.01.2010 roku Emisja akcji serii E 14,50 4 000 000 58 000 (4 000) (3 463) 50 537 Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej na dzień 31.12.2010 roku 61 537 Emisja akcji serii C (program płatności akcjami) 1,00 300.000 300 (300) - 1.431 Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej na dzień 31.12.2011 roku 62 968 Emisja akcji serii C (program płatności akcjami) - - - - - - Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej na dzień 31.12.2012 roku 62 968 Zgodnie z polityką rachunkowości stosowaną przez Grupę Kapitałową, po wykonaniu opcji zamiennych na akcje wyemitowanych w celu realizacji programu motywacyjnego, kwota kapitału z wyceny przyznanych opcji przenoszona jest do kapitału ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej po pomniejszeniu o koszty emisji. 15.3 Pozostałe kapitały Wyszczególnienie Saldo na dzień 01.01.2010 roku Wycena opcji (program płatności akcjami) Emisja akcji w związku z realizacją opcji (przeniesienie do kapitału ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej) Inne całkowite dochody za okres od 01.01 do 31.12.2010 roku Podatek dochodowy odnoszący się do składników innych dochodów całkowitych Przeniesienie do zysków zatrzymanych (sprzedaż przeszacowanych środków trwałych) Saldo na dzień 31.12.2010 roku Skumulowane inne dochody całkowite wg tytułów: Udział w innych Aktywa Różnice dochodach finansowe Instrumenty kursowe z całk. dostępne zabezpieczające przeliczenia jednostek do przepływy pien. jednostek wycenianych sprzedaży zagr. metodą praw wł. - Kapitał z wyceny programów płatności akcjami Przeszacowanie rzeczowych aktywów trwałych 949 - - 949 482 - - - - - - 482 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1 431 - - - - - - 1 431 Inne dochody całkowite razem Pozostałe kapitały razem 73 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Wyszczególnienie Wycena opcji (program płatności akcjami) Emisja akcji w związku z realizacją opcji (przeniesienie do kapitału ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej) Inne całkowite dochody za okres od 01.01 do 31.12.2011 roku Podatek dochodowy odnoszący się do składników innych dochodów całkowitych Przeniesienie do zysków zatrzymanych (sprzedaż przeszacowanych środków trwałych) Saldo na dzień 31.12.2011 roku Wycena opcji (program płatności akcjami) Emisja akcji w związku z realizacją opcji (przeniesienie do kapitału ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej) Inne całkowite dochody za okres od 01.01 do 31.12.2011 roku Podatek dochodowy odnoszący się do składników innych dochodów całkowitych Przeniesienie do zysków zatrzymanych (sprzedaż przeszacowanych środków trwałych) Saldo na dzień 31.12.2012 roku Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Skumulowane inne dochody całkowite wg tytułów: Udział w innych Aktywa Różnice dochodach finansowe Instrumenty kursowe z całk. dostępne zabezpieczające przeliczenia jednostek do przepływy pien. jednostek wycenianych sprzedaży zagr. metodą praw wł. - Kapitał z wyceny programów płatności akcjami Przeszacowanie rzeczowych aktywów trwałych - - (1 431) - - - - - - - - - - - - - Inne dochody całkowite razem Pozostałe kapitały razem - - - - (1 431) - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 74 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) 15.4. Programy płatności akcjami W Grupie Kapitałowej do 31 grudnia 2011 roku uruchomiony był program motywacyjny, w ramach którego osoby uprawnione zgodnie z regulaminem programu motywacyjnego uzyskały opcje zamienne na akcje Spółki dominującej. Od dnia 17.12.2008 roku pracownicy Grupy brali udział w programie motywacyjnym, w którym mogli uzyskać prawo do nabycia opcji zamiennych na akcje (warrantów). Przyznano łącznie 300 000 uprawnień (Warranty serii A). Do celów wyceny aktuarialnej program podzielono na 3 transze po 100 000 uprawnień każda, oznaczając je jako uprawnienia typu A, B i C. Cena wykonania opcji w ramach programu wynosiła 1 zł. Wartość godziwą 1 opcji ustalono w zależności od typu uprawnienia i tak uprawnienia typu A, B, C wyceniono odpowiednio po: 4,72 zł, 4,77 zł, 4,82 zł. Warunkiem nabycia uprawnień do opcji był wzrost zysku netto w danym roku obrotowym o 15% w stosunku do ubiegłego roku obrotowego, stwierdzony w sprawozdaniu finansowym Spółki dominującej za dany rok, zatwierdzonym przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy. Okres nabywania uprawnień do opcji upłynął w dniu 14.08.2011. W przypadku nie zrealizowania opcji, ich ważność wygasła w dniu 31.12.2011 roku. Na dzień 31.12.2011 wszystkie opcje zostały zrealizowane. Zmiany w liczbie opcji zamiennych na akcje w związku z realizowanym programem motywacyjnym oraz średnie ważone ceny wykonania opcji zostały zaprezentowane poniżej: od 01.01 do 31.12.2012 Średnia ważona Liczba cena opcji wykonania opcji (PLN) Wyszczególnienie od 01.01 do 31.12.2011 Średnia ważona Liczba cena opcji wykonania opcji (PLN) od 01.01 do 31.12.2010 Średnia ważona Liczba cena opcji) wykonania (PLN) Występujące na początku okresu - - 300 000 300 000 300 000 300 000 Przyznane w okresie (+) - - - - - - Umorzone w okresie (-) - - - - - - Wykonane w okresie (-) - - (300 000) (300 000) (300 000) - Wygasłe w okresie (-) - - - - - - Występujące na koniec okresu - - - - 300 000 300 000 Możliwe do wykonania na koniec okresu - - - - 200 000 200 000 Wartość godziwa przyznanych pracownikom opcji zamiennych na akcje została oszacowana na dzień ich przyznania, przy zastosowaniu modelu Blacka-Scholesa-Mertona. Wartość godziwą opcji oraz dane wejściowe do zastosowanego modelu wyceny (oprócz przedstawionych wcześniej parametrów programów płatności akcjami) prezentuje poniższa tabela: Wyszczególnienie Program 1 Data przyznania (uruchomienia programu) 2008-12-17 Końcowa data okresu nabywania uprawnień 2011-08-14 Końcowa data możliwego wykonania opcji 2011-12-31 Liczba opcji 300 000 Cena wykonania opcji (PLN) 1,00 Notowania akcji na dzień przyznania (PLN) 5,69* Wartość godziwa 1 opcji wyceniona na dzień przyznania dla opcji typu A, B, C odpowiednio w wartościach: 4,72 zł, 4,77 zł, 4,82 zł Założenia przyjęte w modelu wyceny wartości godziwej: Oczekiwana dywidenda z akcji (%) 0,00 Oczekiwana zmienność akcji (%) 0,47 Stopa procentowa wolna od ryzyka (%) 0,05 Prognozowany czas trwania (życia) opcji (w latach) 0,5 dla typu A, 1 dla B, 1,5 dla C * Na dzień przyznania uprawnień akcje Spółki nie były notowane, jako cenę akcji na dzień przyjęcia 75 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) programu ustalono cenę rynkową na poziomie 5,69 zł W wycenie wartości godziwej uwzględniono warunek rynkowy nabycia uprawnień tj. cena jednej akcji wynosi powyżej 1 zł w okresie nabywania uprawnień. Na dzień przyznania uprawnień akcje Spółki dominującej nie były notowane, dlatego oczekiwana zmienność akcji została oszacowana na podstawie historycznych cen akcji podobnych, notowanych jednostek, dla których z racji tego, że są notowane, można było uzyskać ceny akcji lub ceny opcji. 15.5 Udziały niedające kontroli Prezentowane w kapitale własnym Grupy udziały niedające kontroli odnoszą się do następujących jednostek zależnych: Wyszczególnienie 31.12.2012 31.12.2011 Segus Sp. z o.o. Stal Warsztat Sp. z o.o. 492 444 1 266 1 343 1 483 - 1 379 1 233 1 266 3 214 3 160 PI Ćwiertnia Sp. z o.o. Udziały niedające kontroli razem 31.12.2010 - W okresie objętym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym wartość udziałów niedających kontroli uległa zmianie z tytułu transakcji wpływających na strukturę Grupy oraz z tytułu rozliczenia dochodów całkowitych w części przypadającej na podmioty niekontrolujące, co prezentuje poniższa tabela: od 01.01 do 31.12.2012 Wyszczególnienie Saldo na początek okresu Zmiana struktury Grupy (transakcje z podmiotami niekontrolującymi): Połączenie jednostek gospodarczych - początkowe ustalenie udziałów niedających kontroli (+) Sprzedaż jednostek zależnych poza Grupę - rozliczenie udziałów niedających kontroli (-) Nabycie przez Grupę udziałów niedających kontroli (-) Sprzedaż przez Grupę kapitałów jednostek zależnych na rzecz niekontrolujących, bez utraty kontroli (+) Dochody całkowite: Zysk (strata) netto za okres (+/-) od 01.01 do 31.12.2011 3 214 3 160 - - - - - - 2 587 168 - - (553) (858) (421) - - - - - - 911 994 - - (1 563) Inne całkowite dochody za okres (po opodatkowaniu) (+/-) - Inne zmiany Saldo udziałów niedających kontroli na koniec okresu od 01.01 do 31.12.2010 - - - 1 266 3 214 3 160 Transakcje kapitałowe pomiędzy Grupą a podmiotami niekontrolującymi, które nie skutkowały utratą kontroli, zostały rozliczone bezpośrednio w kapitale w następujący sposób: Wyszczególnienie Data transakcji % instrumentów kapitałowych dla niekontrolujących za okres od 01.01 do 31.12.2012 roku Nabycie przez GK udziałów niedających kontroli: 2012-09-20 Segus Sp. z o.o. Zyski zatrzymane za okres od 01.01 do 31.12.2012 roku za okres od 01.01 do 31.12.2011 roku Nabycie przez GK udziałów niedających kontroli: PI Ćwiertnia Sp. z o.o. Stal Warsztat Sp. z o.o. 2011-05-17 2011-12-09 Zyski zatrzymane za okres od 01.01 do 31.12.2011 roku Udziały niedające kontroli Cena zapłacona (otrzymana) przez GK Zyski zatrzymane 553 176 377 377 - 33 - 2 236 (206) (2 204) 206 - 76 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Wyszczególnienie Data transakcji Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) % instrumentów kapitałowych dla niekontrolujących Udziały niedające kontroli Cena zapłacona (otrzymana) przez GK - - (421) za okres od 01.01 do 31.12.2010 roku Nabycie przez GK udziałów niedających kontroli: Stal Warsztat Sp. z o.o. 2010-04-29 Zyski zatrzymane za okres od 01.01 do 31.12.2010 roku Zyski zatrzymane 421 421 NOTA 16. Świadczenia pracownicze 16.1. Koszty świadczeń pracowniczych Wyszczególnienie Koszty wynagrodzeń Koszty ubezpieczeń społecznych Koszty programów płatności akcjami Koszty przyszłych świadczeń (rezerwy na nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne) Koszty świadczeń pracowniczych razem od 01.01 do 31.12.2012 15 964 3 733 - od 01.01 do 31.12.2011 16 371 3 870 - od 01.01 do 31.12.2010 17 142 4 048 482 18 37 10 19 715 20 277 21 682 W Grupie do końca 2010 roku realizowany był program motywacyjny, w ramach którego osoby uprawnione zgodnie z regulaminem programu motywacyjnego wynagradzani byli akcjami Spółki dominującej. Wartość wynagrodzeń pracowników z tytułu uczestnictwa w programach motywacyjnych określana jest poprzez wartość godziwą instrumentów kapitałowych. Szczegółowe informacje o programach płatności akcjami przedstawiono w punkcie 15.4. 16.2 Zobowiązania i rezerwy z tytułu świadczeń pracowniczych Zobowiązania i rezerwy z tytułu świadczeń pracowniczych ujęte w bilansie obejmują: Zobowiązania i rezerwy krótkoterminowe Wyszczególnienie 31.12.2012 Zobowiązania i rezerwy długoterminowe 31.12.2011 31.12.2010 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 1 209 1 165 - - - 610 571 - - - 324 296 - - - 2 143 2 032 - - - - - - 146 - 130 42 136 - - - - 146 173 136 2 076 2 143 2 032 146 173 136 Krótkoterminowe świadczenia pracownicze: Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń 1 245 Zobowiązania z tytułu ubezpieczeń 573 społecznych Rezerwy na niewykorzystane urlopy 258 Krótkoterminowe świadczenia 2 076 pracownicze Inne długoterminowe świadczenia pracownicze: Rezerwy na nagrody jubileuszowe Rezerwy na odprawy emerytalne Pozostałe rezerwy Inne długoterminowe świadczenia pracownicze Zobowiązania i rezerwy z tytułu świadczeń pracowniczych razem Na zmianę stanu innych długoterminowych świadczeń pracowniczych wpływ miały następujące pozycje: Rezerwy na inne długoterminowe świadczenia pracownicze Wyszczególnienie nagrody jubileuszowe odprawy emerytalne pozostałe razem za okres od 01.01 do 31.12.2012 roku Stan na początek okresu - 173 - 173 Zmiany ujęte w rachunku zysków i strat: Koszty bieżącego i przeszłego zatrudnienia Koszty odsetek - - - - 77 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Rezerwy na inne długoterminowe świadczenia pracownicze Wyszczególnienie nagrody jubileuszowe Zyski (-) lub straty (+) aktuarialne odprawy emerytalne pozostałe razem - 20 - 20 - - - - - - - - - (46) - (46) - 146 Stan na początek okresu - 136 - 136 Zmiany ujęte w rachunku zysków i strat: Koszty bieżącego i przeszłego zatrudnienia Koszty odsetek Zyski (-) lub straty (+) aktuarialne - 5 32 - 5 32 - - - - - - - - - - - - - 173 - 173 Stan na początek okresu - 50 - 50 Zmiany ujęte w rachunku zysków i strat: Koszty bieżącego i przeszłego zatrudnienia Koszty odsetek Zyski (-) lub straty (+) aktuarialne - 8 - 8 - - - - - 78 - 78 - - - - - 136 - 136 Zmiany bez wpływu na rachunek zysków i strat: Wypłacone świadczenia (-) Zwiększenie przez połączenie jednostek gospodarczych Pozostałe zmiany (różnice kursowe netto z przeliczenia) Sprzedaż jednostek zależnych (-) Wartość bieżąca rezerw na dzień 31.12.2012 roku 146 za okres od 01.01 do 31.12.2011 roku Zmiany bez wpływu na rachunek zysków i strat: Wypłacone świadczenia (-) Zwiększenie przez połączenie jednostek gospodarczych Pozostałe zmiany (różnice kursowe netto z przeliczenia) Wartość bieżąca rezerw na dzień 31.12.2011 roku za okres od 01.01 do 31.12.2010 roku Zmiany bez wpływu na rachunek zysków i strat: Wypłacone świadczenia (-) Zwiększenie przez połączenie jednostek gospodarczych Pozostałe zmiany (różnice kursowe netto z przeliczenia) Wartość bieżąca rezerw na dzień 31.12.2010 roku Wartość bieżącą rezerw ujęto w oparciu o metodę prognozowanych uprawnień jednostkowych, dla której przyjęto przy wycenie świadczeń następujące założenia (patrz również punkt dotyczący niepewności szacunków - w punkcie „Subiektywne oceny zarządu i niepewność szacunków”): Wyszczególnienie 31.12.2012 Stopa dyskonta 31.12.2011 31.12.2010 1,95% 2,54% 4,12% 1% 1% 1% Przewidywany wskaźnik wzrostu wynagrodzeń NOTA 17. Pozostałe rezerwy Wartość rezerw ujętych w sprawozdaniu finansowym oraz ich zmiany w poszczególnych okresach przedstawiały się następująco: Wyszczególnienie Rezerwy na sprawy sądowe Rezerwy na straty z umów budowlanych Rezerwy na naprawy gwarancyjne Rezerwy krótkoterminowe Rezerwy długoterminowe 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 - - - - - - - - - - - - 316 384 339 - - - 78 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Wyszczególnienie Waluta sprawozdawcza: Rezerwy krótkoterminowe złoty polski (PLN) Rezerwy długoterminowe 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 31.12.2012 31.12.2011 6 136 225 127 - - - 6 453 609 466 - - - Inne rezerwy Pozostałe rezerwy razem 31.12.2010 Rezerwy na: Wyszczególnienie sprawy sądowe straty z umów budowlanych naprawy gwarancyjne Stan na początek okresu - - 384 225 609 Zwiększenie rezerw ujęte jako koszt w okresie Rozwiązanie rezerw ujęte jako przychód w okresie (-) Wykorzystanie rezerw (-) Zwiększenie przez połączenie jednostek gospodarczych Pozostałe zmiany (różnice kursowe netto z przeliczenia) Stan rezerw na dzień 31.12.2012 roku - - - 6 500 6 500 - - (68) (106) (174) - - - (482) (482) - - - - - - - - - - - - 316 6 136 6 453 Stan na początek okresu - - 339 127 466 Zwiększenie rezerw ujęte jako koszt w okresie Rozwiązanie rezerw ujęte jako przychód w okresie (-) Wykorzystanie rezerw (-) Zwiększenie przez połączenie jednostek gospodarczych Pozostałe zmiany (różnice kursowe netto z przeliczenia) Stan rezerw na dzień 31.12.2011 roku - - 50 235 285 - - (5) (7) (13) - - - (130) (130) - - - - - - - - - - - - 384 225 609 Stan na początek okresu - - 270 - 270 Zwiększenie rezerw ujęte jako koszt w okresie Rozwiązanie rezerw ujęte jako przychód w okresie (-) Wykorzystanie rezerw (-) Zwiększenie przez połączenie jednostek gospodarczych Pozostałe zmiany (różnice kursowe netto z przeliczenia) Stan rezerw na dzień 31.12.2010 roku - - 69 127 196 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 339 127 466 inne razem za okres od 01.01 do 31.12.2012 roku za okres od 01.01 do 31.12.2011 roku za okres od 01.01 do 31.12.2010 roku Rezerwę na naprawy gwarancyjne szacuje się, jako ustalony przez Zarząd Spółki dominującej procent osiągniętych w danym roku przychodów z tytułu realizowanych umów o usługę budowlaną. Rezerwy utrzymywane są do dnia wygaśnięcia prawa do realizacji gwarancji lub roszczeń naprawczych. Z uwagi na niepewność co do terminu wypływu korzyści ekonomicznych, rezerwa ta prezentowana jest jako krótkoterminowa. W pozycji „Inne rezerwy” prezentowana wartość dotyczy rezerwy jaką Grupa utworzyła na ryzyko związane z realizacją kontraktu na budowę elektrowni biogazowej. Szczegółowe informacje zamieszczono w punkcie 3.3 Subiektywne oceny Zarządu oraz niepewność szacunków, tiret 4. NOTA 18. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania (patrz również nota nr 9) przedstawiają się następująco: 79 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Zobowiązania długoterminowe: Wyszczególnienie 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Zobowiązania z tytułu zakupu aktywów trwałych - - - Kaucje otrzymane 5 250 330 Inne zobowiązania finansowe - - - Pozostałe zobowiązania długoterminowe razem 5 250 330 Zobowiązania krótkoterminowe: Wyszczególnienie 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Zobowiązania finansowe (MSR 39): Zobowiązania z tytułu dostaw i usług Zobowiązania z tytułu zakupu aktywów trwałych Inne zobowiązania finansowe 14 760 36 311 31 619 28 1 096 54 123 765 Zobowiązania finansowe 15 107 32 743 54 506 1 761 31 2 723 35 2 575 49 33 Zobowiązania niefinansowe (poza MSR 39): Zobowiązania z tytułu podatków i innych świadczeń Przedpłaty i zaliczki otrzymane na dostawy Zaliczki otrzymane na usługi budowlane Inne zobowiązania niefinansowe Zobowiązania niefinansowe Zobowiązania krótkoterminowe razem 1 792 2 758 2 657 16 899 35 501 57 163 Wartość bilansowa zobowiązań z tytułu dostaw i usług uznawana jest przez Grupę za rozsądne przybliżenie wartości godziwej (patrz nota nr 9.7). Informacja o zobowiązaniach z tytułu umów o usługę budowlaną została zaprezentowana w nocie nr 20. NOTA 19. Rozliczenia międzyokresowe Wyszczególnienie Rozliczenia krótkoterminowe Rozliczenia długoterminowe 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Czynsze najmu 232 267 128 - - 1 Inne koszty opłacone z góry Aktywa - rozliczenia międzyokresowe razem 198 401 446 29 62 111 430 668 573 29 62 111 Dotacje otrzymane 36 39 46 33 65 104 Przychody przyszłych okresów 35 33 34 64 96 129 - - - - - - 71 72 80 97 162 233 Aktywa - rozliczenia międzyokresowe: Pasywa - rozliczenia międzyokresowe: Inne rozliczenia Pasywa - rozliczenia międzyokresowe razem W roku 2010 Spółka dominująca otrzymała dotację z Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007 – 2013 w ramach umowy o dofinansowanie nr UDA-RPWP.01.02.01-30636/09-00. przeznaczoną na sfinansowanie zakupu środków trwałych o łącznej wartości 180 tys. PLN. Korzyść z tytułu dotacji ujmowana jest przez okres amortyzacji środków trwałych tj. 10 lat. W 2012 roku Spółka dominująca ujęła z tego tytułu pozostałe przychody operacyjne w kwocie 18 tys. PLN (2011 rok: 18 tys. PLN, 2010 rok: 18 tys. PLN). Na dzień bilansowy nie istnieją żadne niespełnione warunki, które mogłyby przyczynić się do konieczności zwrotu uzyskanej dotacji. Poza wyżej wymienioną dotacją Grupa Kapitałowa wykazuje w pozycji rozliczeń międzyokresowych dotacje otrzymane w latach wcześniejszych: Dotacja z 2006 roku przyznana z funduszu PHARE 2003 w ramach umowy wsparcia nr 2003/004379/05.04-04/13/0445, przeznaczona na sfinansowanie zakupu środków trwałych, o łącznej wartości 165 tys. PLN. Korzyść z tytułu dotacji ujmowana jest przez okres amortyzacji środków trwałych tj. od 5 do 10 lat. W 2012 roku Emitent ujął z tego tytułu pozostałe przychody 80 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) operacyjne w kwocie 17 tys. PLN (2011 rok: 19 tys. PLN, 2010 rok: 19 tys. PLN). Na dzień bilansowy nie istnieją żadne niespełnione warunki, które mogłyby przyczynić się do konieczności zwrotu uzyskanej dotacji. Dotacja z 2007 roku przyznana z funduszu SPO-WKP w ramach projektu nr SPOWKP/2.1/30/413, przeznaczona na sfinansowanie zakupu usług doradczych na wdrożenie programu kontrolingowego Eureca, o łącznej wartości 45 tys. PLN. Korzyść z tytułu dotacji ujmowana jest przez okres amortyzacji wartości niematerialnych tj. 5 lat. W 2012 roku Grupa ujęła z tego tytułu pozostałe przychody operacyjne w kwocie 378 PLN (w 2011 i 2010 w kwocie po 9 tys. PLN rocznie). Na dzień bilansowy nie istnieją żadne niespełnione warunki, które mogłyby przyczynić się do konieczności zwrotu uzyskanej dotacji. W pasywnych rozliczeniach międzyokresowych Jednostka dominująca wykazuje również nierozliczone nadwyżki przychodu ze sprzedaży ponad wartość bilansową aktywa sprzedanego, a następnie pobranego w leasing zwrotny. Nadwyżka przychodu ze sprzedaży rozliczana jest przez okres trwania umowy leasingu. Grupa ujęła z tego tytułu pozostałe przychody operacyjne w kwocie 32 tys. zł. NOTA 20. Umowy o usługę budowlaną W 2012 roku Grupa Kapitałowa ujęła w rachunku zysków i strat przychody z tytułu umów o usługę budowlaną w kwocie 57 070 tys. PLN (2011 rok: 139 476 tys. PLN, 2010 rok: 143 320 tys. PLN). Kwoty ujęte w skonsolidowanym bilansie dotyczą umów o usługę budowlaną będących w trakcie realizacji na dzień bilansowy. Kwoty należności/zobowiązań z tytułu umów o usługę budowlaną zostały ustalone jako suma poniesionych kosztów z tytułu kontraktów budowlanych powiększona o szacowane zyski na poszczególnych kontraktach ustalone odpowiednio do stopnia zaawansowania realizacji umowy na koniec okresu sprawozdawczego, pomniejszona o poniesione straty oraz o faktury częściowe (patrz punkt dotyczący zasad rachunkowości – w punkcie 3.3 Subiektywne oceny Zarządu oraz niepewność szacunków, tiret 2). Wartość należności oraz zobowiązań z tytułu umów o usługę budowlaną prezentuje poniższa tabela: Wyszczególnienie 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Koszty umowy poniesione do dnia bilansowego Zyski narastająco ujęte do dnia bilansowego (+) Straty narastająco ujęte do dnia bilansowego (-) 19 667 1 718 (475) 75 984 (1 021) 123 635 (6) Przychody z umowy narastająco ujęte do dnia bilansowego 20 910 74 963 123 628 Kwoty zafakturowane do dnia bilansowego (faktury częściowe) Rozliczenie z tytułu umów na dzień bilansowy (per saldo), w tym: 18 805 2 105 73 249 1 715 121 781 1 847 2 884 779 4 704 2 990 12 565 10 718 należności z tytułu umów o usługę budowlaną zobowiązania z tytułu umów o usługę budowlaną Grupa nie otrzymywała zaliczek od zamawiających z tytułu umów o usługę budowlaną. Kwoty zatrzymane z tytułu umów o usługę budowlaną zaprezentowane w nocie 9.6. Pozycje skonsolidowanego sprawozdania finansowego dotyczące umów o usługę budowlaną są wartościami opartymi na najlepszych szacunkach Zarządu Spółki dominującej, jednakże są obarczone pewnym stopniem niepewności, co zostało omówione w punkcie dotyczącym niepewności szacunków (patrz w pkt. 3.3 Subiektywne oceny Zarządu oraz niepewność szacunków, tiret 2). NOTA 21. Przychody i koszty operacyjne 21.1. Koszty według rodzaju Wyszczególnienie Amortyzacja Świadczenia pracownicze Nota od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 5, 6 16 3 135 19 784 3 113 20 290 3 108 19 609 Zużycie materiałów i energii Usługi obce Podatki i opłaty - 19 829 40 464 858 31 876 102 777 804 21 721 108 495 756 Koszty prac badawczych i rozwojowych nieujęte w 5 - - - 81 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Wyszczególnienie Waluta sprawozdawcza: Nota od 01.01 do 31.12.2012 złoty polski (PLN) od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 wartościach niematerialnych Pozostałe koszty rodzajowe - 1 475 1 727 1 693 Koszty według rodzaju razem - 85 546 160 588 155 382 Wartość sprzedanych towarów i materiałów - 800 643 815 Zmiana stanu produktów, produkcji w toku (+/-) Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby (-) Koszt własny sprzedaży, koszty sprzedaży oraz koszty ogólnego zarządu - (586) - 84 - 1 473 85 760 161 315 157 670 - od 01.01 do 31.12.2012 107 od 01.01 do 31.12.2011 114 od 01.01 do 31.12.2010 61 8 - - - 5, 6 - - - 12 339 290 957 - 3 14 4 11 39 59 67 17 19 108 92 36 130 46 13 53 46 2 000 - 956 - - - 21.2. Pozostałe przychody operacyjne Wyszczególnienie Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych Wycena nieruchomości inwestycyjnych do wartości godziwej Odwrócenie odpisów z tytułu utraty wartości środków trwałych i wartości niematerialnych Odwrócenie odpisów aktualizujących wartość należności finansowych Odwrócenie odpisów aktualizujących wartość należności niefinansowych Odwrócenie odpisów aktualizujących wartość zapasów Rozwiązanie niewykorzystanych rezerw Otrzymane kary i odszkodowania Dotacje otrzymane Pozostawione zyski z lat ubiegłych w Spółce Segus przychód w wyniku I konsolidacji Przychód ze sprzedaży wierzytelności Inne przychody Pozostałe przychody operacyjne razem Nota - 333 515 166 - 3 057 1 167 2 322 21.3. Pozostałe koszty operacyjne Wyszczególnienie Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych Wycena nieruchomości inwestycyjnych do wartości godziwej Odpisy z tytułu utraty wartości wartości firmy Odpisy z tytułu utraty wartości środków trwałych i wartości niematerialnych Odpisy aktualizujące wartość należności finansowych Odpisy aktualizujące wartość należności niefinansowych Odpisy aktualizujące wartość zapasów Odwrócenie odpisów aktualizujacych wartość zapasów (-) Utworzenie rezerw Zapłacone kary i odszkodowania Koszt sprzedanej wierzytelności Inne koszty Pozostałe koszty operacyjne razem Nota od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 - - - - 8 - - - 4 - - - 5, 6 167 29 - 12 7 327 1 529 656 - - - - 11 1 276 114 67 11 - - - 17 - 6 487 177 10 996 151 258 111 183 146 39 104 - 26 581 2 223 1 013 - 82 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) NOTA 22. Przychody i koszty finansowe 22.1. Przychody finansowe od 01.01 do od 01.01 do od 01.01 do 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Przychody z odsetek dotyczące instrumentów finansowych niewycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy: Środki pieniężne i ich ekwiwalenty (lokaty) 13 2 208 2 010 1 290 Wyszczególnienie Nota Pożyczki i należności 9.2, 12 476 111 100 Dłużne papiery wartościowe utrzymywane do 9.4 terminu wymagalności Przychody z odsetek dotyczące instrumentów 2 120 1 389 finansowych niewycenianych w wartości 2 683 godziwej przez wynik finansowy Zyski z wyceny oraz realizacji instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat: Instrumenty pochodne handlowe 9.3 1 841 623 Instrumenty pochodne zabezpieczające 9.3 - - - Akcje spółek notowanych 9.4 - - - Dłużne papiery wartościowe 9.4 - - - Jednostki funduszy inwestycyjnych Zyski z wyceny oraz realizacji instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat Zyski (straty) (+/-) z tytułu różnic kursowych: 9.4 - - - - 1 841 623 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty Pożyczki i należności Zobowiązania finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu Zyski (straty) (+/-) z tytułu różnic kursowych Zyski z aktywów dostępnych do sprzedaży przeniesione z kapitału Dywidendy z aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży Odwrócenie odpisów aktualizujących wartość należności i pożyczek Odwrócenie odpisów aktualizujących wartość inwestycji utrzymywanych do terminu wymagalności Odsetki od aktywów finansowych objętych odpisem aktualizującym Inne przychody finansowe Przychody finansowe razem 13 39 10 8 9.2, 12 4 30 1 7, 9.5 ,18 95 57 - - 138 97 9 9.4 - - - - - - - 9.2, 12 6 337 - 9.4 - - - 9.2, 12 - - - - 0 1 420 - 2 829 3 396 2 441 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 22.2. Koszty finansowe Wyszczególnienie Nota od 01.01 do 31.12.2012 Koszty odsetek dotyczące instrumentów finansowych niewycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy: Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego 7 751 827 845 Kredyty w rachunku kredytowym 9.5 469 454 459 Kredyty w rachunku bieżącym 9.5 24 19 17 Pożyczki 9.5 - - 12 Dłużne papiery wartościowe Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania Koszty odsetek dotyczące instrumentów finansowych niewycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy 9.5 - - - 18 30 19 83 - 1 274 1 319 1 416 83 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) od 01.01 do od 01.01 do od 01.01 do 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Straty z wyceny oraz realizacji instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat: Instrumenty pochodne handlowe 9.3 778 937 Wyszczególnienie Nota Instrumenty pochodne zabezpieczające 9.3 - - - Akcje spółek notowanych 9.4 - - - Dłużne papiery wartościowe 9.4 - - - Jednostki funduszy inwestycyjnych Straty z wyceny oraz realizacji instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat Zyski (straty) (-/+) z tytułu różnic kursowych: 9.4 - - - 778 937 - - Środki pieniężne i ich ekwiwalenty Pożyczki i należności Zobowiązania finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu Zyski (straty) (-/+) z tytułu różnic kursowych Straty z aktywów dostępnych do sprzedaży przeniesione z kapitału Odpisy aktualizujące wartość należności i pożyczek Odpisy aktualizujące wartość inwestycji utrzymywanych do terminu wymagalności Odpisy aktualizujące wartość aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży Inne koszty finansowe 13 62 38 16 9.2, 12 75 10 44 7, 9.5 ,18 21 38 - - 158 86 60 - - - 362 122 29 9.4 - - - 9.4 - - - Koszty finansowe razem 9.4 9.2, 12 - 147 10 403 - 2 720 2 474 1 909 Odpisy aktualizujące wartość należności dotyczących działalności operacyjnej ujmowane są przez Grupę jako pozostałe koszty operacyjne (patrz nota nr 21), z wyjątkiem odpisu aktualizującego wartość należności powstałych w wyniku naliczenia wierzycielom odsetek z tytułu zwłoki w płatności, które wykazywane są w działalności finansowej. NOTA 23. Podatek dochodowy Wyszczególnienie Nota od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 Podatek bieżący: Rozliczenie podatku za okres sprawozdawczy Korekty obciążenia podatkowego za poprzednie okresy - 104 (1) 1 386 11 2 562 - Podatek bieżący - 103 1 396 2 562 10 10 722 - 1 937 - 1 167 - Podatek odroczony: Powstanie i odwrócenie różnic przejściowych Rozliczenie niewykorzystanych strat podatkowych Podatek odroczony - 722 1 937 1 167 Podatek dochodowy razem - 825 3 333 3 729 Uzgodnienie podatku dochodowego obliczonego stawką 19% od wyniku przed opodatkowaniem z podatkiem dochodowym wykazanym w rachunku zysków i strat przedstawia się następująco: Wynik przed opodatkowaniem - od 01.01 do 31.12.2012 (49 081) Stawka podatku stosowana przez Spółkę dominującą Podatek dochodowy wg stawki krajowej Spółki dominującej Uzgodnienie podatku dochodowego z tytułu: Stosowania innej stawki podatkowej w spółkach Grupy (+/-) - 19% 19% 19% - (9 325) 3 316 3 680 - - - Wyszczególnienie Nota od 01.01 do 31.12.2011 17 451 od 01.01 do 31.12.2010 19 369 - 84 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Wyszczególnienie Waluta sprawozdawcza: - od 01.01 do 31.12.2012 (344) od 01.01 do 31.12.2011 (377) od 01.01 do 31.12.2010 (23) - 2 869 384 71 - - - - 10 1 166 - - 10 6 012 447 - - - - 11 - - 825 3 333 3 729 - -2% 19% 19% Nota Przychodów nie podlegających opodatkowaniu (-) Kosztów trwale nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów (+) Wykorzystania uprzednio nierozpoznanych strat podatkowych (-) Nierozpoznanego aktywa na podatek odroczony od ujemnych różnic przejściowych (+) Nierozpoznanego aktywa na podatek odroczony od strat podatkowych (+) Nierozpoznanego aktywa na podatek odroczony od strat podatkowych sprzedanych jednostek zależnych (+) Korekty obciążenia podatkowego za poprzednie okresy (+/-) Podatek dochodowy Zastosowana średnia stawka podatkowa złoty polski (PLN) Stawki podatkowe stosowane przez spółki wchodzące w skład Grupy Kapitałowej kształtowały się na następującym poziomie: Wyszczególnienie Nota od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 TESGAS S.A. - 19% 19% 19% Segus Sp. z o.o. - 19% 19% 19% Stal Warsztat Sp. z o.o. - 19% 19% 19% P.I. Ćwiertnia Sp. z o.o. - 19% 19% 19% NOTA 24. Zysk na akcję i wypłacone dywidendy 24.1. Zysk na akcję Zysk na akcję liczony jest według formuły zysk netto przypadający akcjonariuszom podmiotu dominującego podzielony przez średnią ważoną liczbę akcji zwykłych występujących w danym okresie. Przy wyliczeniu zarówno podstawowego jak i rozwodnionego zysku (straty) na akcję Grupa stosuje w liczniku kwotę zysku (straty) netto przypadającego akcjonariuszom podmiotu dominującego tzn. nie występuje efekt rozwadniający wpływający na kwotę zysku (straty). Przy kalkulacji rozwodnionego zysku na akcję w mianowniku wzoru uwzględniany jest rozwadniający wpływ opcji zamiennych na akcje (patrz punkt 15.4 dotyczący programów płatności akcjami). Dla ustalenia rozwodnionego zysku na akcję w okresie o 01.01.2010 do 31.12.2010 roku, za cenę rynkową jednej akcji przyjęto jej średnią wartość rynkową notowań na NEWCONNECT oraz GPW. Dla ustalenia rozwodnionego zysku na akcję w okresie o 01.01.2011 do 31.12.2011 roku, za cenę rynkową jednej akcji przyjęto jej średnią wartość rynkową notowań na GPW. Kalkulację podstawowego oraz rozwodnionego zysku (straty) na akcję wraz z uzgodnieniem średniej ważonej rozwodnionej liczby akcji przedstawiono poniżej. Wyszczególnienie od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 Liczba akcji stosowana jako mianownik wzoru Średnia ważona liczba akcji zwykłych Rozwadniający wpływ opcji zamiennych na akcje Średnia ważona rozwodniona liczba akcji zwykłych 11 350 000 11.245.068 - 97.457 9.066.438 280.108 11 350 000 11.342.525 9.346.546 14 360 Działalność kontynuowana Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej (42 169) 13 206 Podstawowy zysk (strata) na akcję (PLN) (3,72) 1,17 1,60 Rozwodniony zysk (strata) na akcję (PLN) (3,72) 1,16 1,55 85 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Wyszczególnienie Waluta sprawozdawcza: od 01.01 do 31.12.2012 złoty polski (PLN) od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 Działalność zaniechana Zysk (strata) netto z działalności zaniechanej Podstawowy zysk (strata) na akcję (PLN) - - - Rozwodniony zysk (strata) na akcję (PLN) - - 14 360 Działalność kontynuowana i zaniechana Zysk (strata) netto (42 169) 13 206 Podstawowy zysk (strata) na akcję (PLN) (3,72) 1,17 1,60 Rozwodniony zysk (strata) na akcję (PLN) (3,72) 1,16 1,55 24.2. Dywidendy Spółka dominująca nie dokonywała zaliczkowych wypłat dywidendy z wyniku za rok 2012. Zgodnie z uchwałą Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy z dnia 29 czerwca 2012 roku zysk Spółki dominującej wypracowany w 2011 roku w kwocie 8 203 tys. PLN pozostawiono do dyspozycji Spółki i w całości przeznaczono na kapitał zapasowy. Zgodnie z uchwałą Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy z dnia 20 czerwca 2011 roku zysk osiągnięty przez Emitenta w roku obrotowym 2010 w kwocie 9 611 tys. PLN został przeznaczony w całości na kapitał zapasowy Spółki. NOTA 25. Przepływy pieniężne W celu ustalenia przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej dokonano następujących korekt zysku (straty) przed opodatkowaniem: Wyszczególnienie od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 Korekty: Amortyzacja i odpisy aktualizujące rzeczowe aktywa trwałe 2 451 2 381 2 453 Amortyzacja i odpisy aktualizujące wartości niematerialne 166 215 138 Amortyzacja i odpisy aktualizujące nieruchomości inwestycyjne 517 517 517 - - - 798 75 (623) - - - 7 296 (178) 29 Zmiana wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnych Zysk (strata) z aktywów (zobowiązań) finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat Instrumenty zabezpieczające przepływy środków pieniężnych przeniesione z kapitału Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości aktywów finansowych Zysk (strata) ze sprzedaży niefinansowych aktywów trwałych Zysk (strata) ze sprzedaży aktywów finansowych (innych niż instrumenty pochodne) Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych 65 (109) (85) 6 752 70 - (28) - - Koszty odsetek 1 271 1 327 1 349 Przychody z odsetek i dywidend (299) (327) (298) Koszt płatności w formie akcji (programy motywacyjne) - - 482 Udział w zyskach (stratach) jednostek stowarzyszonych - - - 27 946 17 (1 811) Korekty razem 46 937 3 987 2 152 Zmiana stanu zapasów (2 698) 503 (33) 21 545 281 20 540 (19 112) (28 375) (435) Inne korekty Zmiana stanu należności Zmiana stanu zobowiązań Zmiana stanu rezerw i rozliczeń międzyokresowych 6 197 38 115 Zmiana stanu z tytułu umów budowlanych (390) 133 (17 184) Zmiany w kapitale obrotowym 5 542 (27 420) 3 002 86 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) W pozycji inne korekty wykazywana jest wartość odpisu aktualizującego wartość wartości firmy w kwocie 27 580 tys. zł oraz stan pozycji bilansowych PI Ćwiertnia na dzień sprzedaży. Grupa Kapitałowa dla celów sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych klasyfikuje środki pieniężne w sposób przyjęty do prezentacji w bilansie. (patrz nota nr 13) W prezentowanych sprawozdaniach finansowych nie występuje różnica pomiędzy wartością środków pieniężnych wykazanych w bilansie oraz rachunku przepływów. Jednakże w sprawozdaniu przepływów pieniężnych ujęto jako środki pieniężne naliczone na dzień bilansowy odsetki od lokat bankowych oraz różnice kursowe związane w wyceną bilansową środków pieniężnych w walutach obcych. Łączna kwota różnic w 2012 roku wynosi 118 tys. PLN (2011 rok: 121 tys. PLN, 2010 rok: 82 tys. PLN). NOTA 26. Transakcje z podmiotami powiązanymi Podmioty powiązane z Grupą Kapitałową obejmują kluczowy personel kierowniczy, jednostki stowarzyszone, jednostki zależne wyłączone z obowiązku konsolidacji oraz pozostałe podmioty powiązane, do których Grupa zalicza podmioty kontrolowane przez właścicieli Spółki dominującej. Nierozliczone salda należności oraz zobowiązań zazwyczaj regulowane są w środkach pieniężnych. W prezentowanych okresach nie wystąpiły zobowiązania warunkowe dotyczące podmiotów powiązanych. 26.1. Transakcje z kluczowym personelem kierowniczym Do kluczowego personelu kierowniczego Grupa zalicza członków zarządu Spółki dominującej oraz spółek zależnych. Wynagrodzenie kluczowego personelu w okresie objętym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym wyniosło: Wyszczególnienie od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 Świadczenia na rzecz personelu kierowniczego Krótkoterminowe świadczenia pracownicze Świadczenia z tyt. rozwiązania stosunku pracy Płatności w formie akcji własnych Pozostałe świadczenia 1 523 9 0 1 604 64 1 369 76 Razem 1 532 1 669 1 445 Szczegółowe informacje o wynagrodzeniach Zarządu Spółki dominującej przedstawiono w nocie nr 31. Grupa Kapitałowa nie udzieliła kluczowemu personelowi kierowniczemu żadnych pożyczek w okresie objętym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym. W 2012 roku Grupa nie dokonywała zakupu od podmiotów kontrolowanych przez kluczowy personel kierowniczy, które nie zostały objęte konsolidacją. W 2012 roku Grupa nie dokonywała sprzedaży do podmiotów kontrolowanych przez kluczowy personel kierowniczy, które nie zostały objęte konsolidacją. 26.2. Transakcje z jednostkami stowarzyszonymi, nie konsolidowanymi jednostkami zależnymi oraz pozostałymi podmiotami powiązanymi W 2012 roku Grupa dokonywała sprzedaży kluczowemu personelowi kierowniczemu w kwocie 1 tys. PLN. W latach 2010-2011 nie występowała sprzedaż do podmiotów powiązanych, nieobjętych konsolidacją. Na dzień bilansowy roku 2012, 2011 i 2010 nie występowały należności od podmiotów powiązanych. W latach 2010-2012 Grupa nie dokonywała zakupów od podmiotów powiązanych, nieobjętych konsolidacją. Na dzień bilansowy roku 2012, 2011 i 2010 nie występowały zobowiązania wobec podmiotów powiązanych nieobjętych konsolidacją. W latach 2010-2012 Grupa Kapitałowa nie udzielała pożyczek podmiotom powiązanym nieobjętym konsolidacją. 87 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) NOTA 27. Aktywa oraz zobowiązania warunkowe Wartość zobowiązań warunkowych według stanu na koniec poszczególnych okresów przedstawia się następująco: Wyszczególnienie 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Wobec jednostek niepowiązanych: Poręczenie spłaty zobowiązań Gwarancje udzielone w związku z realizacją kontraktów Gwarancje udzielone do umów o usługę budowlaną Sprawy sporne i sądowe - - - 3 492 4 163 6 242 4 131 6 884 4 266 - - - Sprawy sporne i sądowe z Urzędem Skarbowym - - - Inne zobowiązania warunkowe - - - Pozostałe jednostki niepowiązane 7 623 11 047 10 508 Zobowiązania warunkowe razem 7 623 11 047 10 508 Grupa Kapitałowa na koniec poszczególnych okresów nie posiadała zobowiązań warunkowych wobec podmiotów powiązanych. Na dzień 31.12.2012, 31.12.2011 oraz 31.12.2010 spółki z Grupy Kapitałowej nie były stroną sporów, z których mógłby wynikać wypływ istotnych korzyści ekonomicznych. NOTA 28. Ryzyko dotyczące instrumentów finansowych Grupa Kapitałowa narażona jest na wiele ryzyk związanych z instrumentami finansowymi. Aktywa oraz zobowiązania finansowe Grupy w podziale na kategorie zaprezentowano w nocie nr 9.1. Ryzykami, na które narażona jest Grupa są: ryzyko rynkowe obejmujące ryzyko walutowe oraz ryzyko stopy procentowej, ryzyko kredytowe oraz ryzyko płynności. Zarządzanie ryzykiem finansowym Grupy koordynowane jest przez Spółkę dominującą, w bliskiej współpracy z zarządami oraz dyrektorami finansowymi spółek zależnych. W procesie zarządzania ryzykiem najważniejszą wagę mają następujące cele: zabezpieczenie krótkoterminowych oraz średnioterminowych przepływów pieniężnych, stabilizacja wahań wyniku finansowego Grupy, wykonanie zakładanych prognoz finansowych poprzez spełnienie założeń budżetowych, osiągnięcie stopy zwrotu z długoterminowych inwestycji wraz z pozyskaniem optymalnych źródeł finansowania działań inwestycyjnych. Poza powyższymi opcjami Grupa Kapitałowa TESGAS nie zawiera transakcji na rynkach finansowych w celach spekulacyjnych. Od strony ekonomicznej przeprowadzane transakcje mają charakter zabezpieczający przed określonym ryzykiem. Poniżej przedstawiono najbardziej znaczące ryzyka, na które narażona jest Grupa. 28.1. Ryzyko rynkowe Analiza wrażliwości na ryzyko walutowe Większość transakcji w Grupie przeprowadzanych jest w PLN. Ekspozycja Grupy na ryzyko walutowe wynika z zagranicznych transakcji sprzedaży oraz zakupu, które zawierane są przede wszystkim w EUR. Aktywa oraz zobowiązania finansowe Grupy, inne niż instrumenty pochodne wyrażone w walutach obcych, przeliczone na PLN kursem zamknięcia obowiązującym na dzień bilansowy przedstawiają się następująco: 88 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Wyszczególnienie Nota Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Wartość wyrażona w walucie (w tys.): EUR Wartość wyrażona w walucie (w tys.): GBP Wartość po przeliczeniu Stan na 31.12.2012 Aktywa finansowe (+): Pożyczki Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności finansowe Pochodne instrumenty finansowe 9.2 - - - 12 28 - 114 Pozostałe aktywa finansowe Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 9.4 13 - - - - 5 96 - 22 394 Zobowiązania finansowe (-): Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne - - - Leasing finansowy Pochodne instrumenty finansowe 7 - 143 - - 584 - Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe 18 17 0 71 - 290 0 1 184 Ekspozycja na ryzyko walutowe razem 9.5 Stan na 31.12.2011 Aktywa finansowe (+): Pożyczki 9.2 - - - Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności finansowe 12 52 - 230 Pozostałe aktywa finansowe 9.4 - - - Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 13 16 - 71 Zobowiązania finansowe (-): Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne Leasing finansowy 9.5 7 - - - 18 1 - 4 - 69 - 306 Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe Ekspozycja na ryzyko walutowe razem Stan na 31.12.2010 Aktywa finansowe (+): Pożyczki 9.2 - - - Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności finansowe 12 7 - 28 Pozostałe aktywa finansowe 9.4 - - - Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 13 44 - 174 Zobowiązania finansowe (-): Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne Leasing finansowy 9.5 7 - - - 18 - - - 51 - 201 Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe Ekspozycja na ryzyko walutowe razem - W Grupie nie występują pochodne instrumenty finansowe (aktywa oraz zobowiązania finansowe), które stanowią dla niej ekspozycję na ryzyko walutowe. Poniżej przedstawiono analizę wrażliwości wyniku finansowego oraz innych całkowitych dochodów w odniesieniu do aktywów oraz zobowiązań finansowych Grupy oraz wahań kursu EUR do PLN oraz GBP do PLN. Analiza wrażliwości zakłada wzrost lub spadek kursu EUR/PLN oraz GBP/PLN o 10% w stosunku do kursu zamknięcia obowiązującego na poszczególne dni bilansowe. 89 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Wahania kursu Wyszczególnienie Waluta sprawozdawcza: Wpływ na inne dochody całkowite: EUR GBP razem Wpływ na wynik finansowy: EUR GBP razem złoty polski (PLN) Stan na 31.12.2012 Wzrost kursu walutowego 10% (15) (0) (15) - - - Spadek kursu walutowego -10% 15 0 15 - - - Stan na 31.12.2011 Wzrost kursu walutowego 10% 28 - 28 - - - Spadek kursu walutowego -10% (28) - (28) - - - Wzrost kursu walutowego 10% (20) - (20) - - - Spadek kursu walutowego -10% 20 - 20 - - - Stan na 31.12.2010 Ekspozycja na ryzyko walutowe ulega zmianom w ciągu roku w zależności od wolumenu transakcji przeprowadzanych w walucie. Niemniej powyższą analizę wrażliwości można uznać za reprezentatywną dla określenia ekspozycji Grupy na ryzyko walutowe. Analiza wrażliwości na ryzyko stopy procentowej Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej koncentruje się na zminimalizowaniu wahań przepływów odsetkowych z tytułu aktywów oraz zobowiązań finansowych oprocentowanych zmienną stopą procentową. Grupa jest narażona na ryzyko stopy procentowej w związku z następującymi kategoriami aktywów oraz zobowiązań finansowych: pożyczki, należności (np. oprocentowane kaucje gwarancyjne), depozyty, kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne, leasing finansowy. Charakterystykę powyższych instrumentów, w tym oprocentowanie zmienną oraz stałą stopą procentową, przedstawiono w nocie nr 9.2 oraz 9.5. Poniżej przedstawiono analizę wrażliwości wyniku finansowego oraz innych całkowitych dochodów w odniesieniu do potencjalnego wahania stopy procentowej w górę oraz w dół o 1%. Kalkulację przeprowadzono na podstawie zmiany średniej stopy procentowej obowiązującej w okresie o (+/-) 1% oraz w odniesieniu do aktywów oraz zobowiązań finansowych wrażliwych na zmianę oprocentowania tj. oprocentowanych zmienną stopą procentową. Wyszczególnienie Wahania stopy Wpływ na wynik finansowy: 31.12.2012 Wpływ na inne dochody całkowite: 31.12.2011 31.12.2010 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Wzrost stopy procentowej 1% 226 109 (171) - - - Spadek stopy procentowej -1% (226) (109) 171 - - - 28.2. Ryzyko kredytowe Maksymalna ekspozycja Grupy na ryzyko kredytowe określana jest poprzez wartość bilansową następujących aktywów finansowych: Wyszczególnienie Nota 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Pożyczki Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności finansowe Pochodne instrumenty finansowe 9.2 2 048 263 263 12 27 683 58 084 56 814 9.3 - 777 1 595 Papiery dłużne 9.4 - - - Jednostki funduszy inwestycyjnych Pozostałe klasy pozostałych aktywów finansowych Środki pieniężne i ich ekwiwalenty Zobowiązania warunkowe z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń Ekspozycja na ryzyko kredytowe razem 9.4 - - - 9.4 - - - 13 34 127 31 240 51 588 27 7 623 11 047 12 623 - 71 481 101 411 125 741 90 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Grupa w sposób ciągły monitoruje zaległości klientów oraz wierzycieli w regulowaniu płatności, analizując ryzyko kredytowe indywidualnie lub w ramach poszczególnych klas aktywów określonych ze względu na ryzyko kredytowe (wynikające np. z branży, regionu lub struktury odbiorców). Ponadto w ramach zarządzania ryzykiem kredytowym Grupa dokonuje transakcji z kontrahentami o potwierdzonej wiarygodności. W ocenie Zarządu Spółki dominującej powyższe aktywa finansowe, które nie są zaległe oraz objęte odpisem z tytułu utraty wartości na poszczególne dni bilansowe, uznać można za aktywa o dobrej jakości kredytowej. Z tego też względu Grupa nie ustanawiała zabezpieczeń oraz innych dodatkowych elementów poprawiających warunki kredytowania. Analizę należności jako najistotniejszej kategorii aktywów narażonych na ryzyko kredytowe, pod kątem zalegania oraz strukturę wiekową należności zaległych nie objętych odpisem przedstawiają poniższe tabele: Wyszczególnienie Należności krótkoterminowe: Należności z tytułu dostaw i usług Odpisy aktualizujące wartość należności z tytułu dostaw i usług (-) Należności z tytułu dostaw i usług netto Pozostałe należności finansowe Odpisy aktualizujące wartość pozostałych należności (-) Pozostałe należności finansowe netto Należności finansowe 31.12.2012 Bieżące Zaległe 31.12.2011 Bieżące Zaległe 31.12.2010 Bieżące Zaległe 17 679 9 591 42 413 13 673 31 124 21 741 (278) (4 418) (1 275) (931) (474) (492) 17 402 5 172 41 138 12 742 30 650 21 248 1 164 30 290 - 595 - - (7) (2) - - - 1 164 23 288 - 595 - 18 565 5 196 41 426 12 742 31 245 21 248 31.12.2012 Należności Pozostałe Wyszczególnienie z tytułu należności dostaw i finansowe usług Należności krótkoterminowe zaległe: 31.12.2010 Należności Pozostałe z tytułu należności dostaw i finansowe usług 31.12.2010 Należności Pozostałe z tytułu należności dostaw i finansowe usług do 1 miesiąca od 1 do 6 miesięcy od 6 do 12 miesięcy powyżej roku 1 702 1 950 696 825 3 20 - 5 154 7 292 87 210 - 8 356 12 479 353 59 - Zaległe należności finansowe 5 172 23 12 742 - 21 248 - W odniesieniu do należności z tytułu dostaw i usług Grupy narażenie na ryzyko kredytowe spadło w związku ze zmniejszeniem zaległych należności krótkoterminowych oraz w wyniku dokonania znacznych odpisów aktualizujących wartość należności dotyczących trudnościągalnych wierzytelności od podmiotów działających w sektorze budowlanym borykających się z dużymi problemami płatniczymi. W celu minimalizacji ryzyka kredytowego Grupa w razie potrzeb podejmie działania niezbędne do otrzymania przeterminowanych należności aby nie zaszła przesłanka do uznania ich za nieściągalne. Ryzyko kredytowe środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, rynkowych papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych uznawane jest za nieistotne ze względu na wysoką wiarygodność podmiotów będących stroną transakcji, do których należą przede wszystkim banki. Odpisy z tytułu utraty wartości aktywów finansowych narażonych na ryzyko kredytowe zostały szczegółowo omówione w nocie nr 9.2 oraz 12. 28.3. Ryzyko płynności Grupa Kapitałowa jest narażona na ryzyko utraty płynności tj. zdolności do terminowego regulowania zobowiązań finansowych. Grupa zarządza ryzykiem płynności poprzez monitorowanie terminów płatności oraz zapotrzebowania na środki pieniężne w zakresie obsługi krótkoterminowych płatności (transakcje bieżące monitorowane w okresach tygodniowych) oraz długoterminowego zapotrzebowania na gotówkę na podstawie prognoz przepływów pieniężnych aktualizowanych w okresach miesięcznych. Zapotrzebowanie na gotówkę porównywane jest z dostępnymi źródłami pozyskania środków (w tym zwłaszcza poprzez ocenę zdolności pozyskania finansowania w postaci kredytów) oraz konfrontowane jest z inwestycjami wolnych środków. 91 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Na dzień bilansowy zobowiązania finansowe Grupy, inne niż instrumenty pochodne, mieściły się w następujących przedziałach terminów wymagalności: Krótkoterminowe: Wyszczególnienie Nota do 6 m-cy Długoterminowe: 6 do 12 m-cy 1 do 3 lat 3 do 5 lat Przepływy razem przed zdyskontowaniem powyżej 5 lat Stan na 31.12.2012 Kredyty w rachunku kredytowym 9.5 548 537 2 048 1 886 4 004 9 024 Kredyty w rachunku bieżącym 9.5 99 - - - - 99 Pożyczki 9.5 - - - - - - Dłużne papiery wartościowe 9.5 - - - - - - Leasing finansowy 7 1 478 1 221 3 580 5 367 - 11 646 Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe 18 15 112 - - - - 15 112 - 17 237 1 759 5 629 7 253 4 004 35 881 Ekspozycja na ryzyko płynności razem Stan na 31.12.2011 Kredyty w rachunku kredytowym 9.5 589 578 2 199 2 021 4 997 10 384 Kredyty w rachunku bieżącym 9.5 102 - - - - 102 Pożyczki 9.5 - - - - - - Dłużne papiery wartościowe 9.5 - - - - - - Leasing finansowy 7 1 523 1 338 4 239 6 614 - 13 714 Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe 18 33 664 79 238 0 43 33 024 - 34 878 1 994 6 676 8 636 5 040 57 224 Ekspozycja na ryzyko płynności razem Stan na 31.12.2010 Kredyty w rachunku kredytowym 9.5 565 556 2.132 1.986 5.794 11.033 Kredyty w rachunku bieżącym 9.5 145 - - - - 145 Pożyczki 9.5 6 6 11 - - 23 Dłużne papiery wartościowe 9.5 - - - - - - Leasing finansowy 7 1.749 1.701 5.086 2.728 5.075 16.339 Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe 18 61.004 298 268 57 43 54.874 - 63.469 2.562 7.496 4.771 10.911 82.414 Ekspozycja na ryzyko płynności razem W tabeli wykazano wartość umowną zobowiązań, bez uwzględnienia skutków dyskonta w związku z wyceną zobowiązań według wartości wymagającej zapłaty (która w przypadku Grupy nie odbiega od wyceny według zamortyzowanego kosztu), stąd prezentowane kwoty mogą różnić się od tych ujętych w bilansie. 92 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Na poszczególne dni bilansowe Grupa posiadała ponadto wolne limity kredytowe w rachunkach bieżących w następującej wartości: Wyszczególnienie Przyznane limity kredytowe Wykorzystane kredyty w rachunku bieżącym Wolne limity kredytowe w rachunku bieżącym Nota 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 9.5 5 200 90 5 200 101 5 450 143 - 5 110 5 099 5 307 NOTA 29. Zarządzanie kapitałem Grupa Kapitałowa zarządza kapitałem w celu zapewnienia zdolności kontynuowania działalności przez Grupę oraz zapewnienia oczekiwanej stopy zwrotu dla akcjonariuszy i innych podmiotów zainteresowanych kondycją finansową Grupy. Grupa monitoruje poziom kapitału na podstawie wartości bilansowej kapitałów własnych powiększonych o pożyczki podporządkowane otrzymane od właściciela oraz pomniejszonych o kapitał z wyceny instrumentów pochodnych zabezpieczających przepływy pieniężne. Na podstawie tak określonej kwoty kapitału, Grupa oblicza wskaźnik kapitału do źródeł finansowania ogółem. Grupa zakłada utrzymanie tego wskaźnika na poziomie nie niższym niż 0,5. Ponadto by monitorować zdolność obsługi długu, Grupa oblicza wskaźnik długu (tj. zobowiązań z tytułu leasingu, kredytów, pożyczek i innych instrumentów dłużnych) do EBITDA (wynik z działalności operacyjnej skorygowany o koszty amortyzacji). Grupa zakłada utrzymanie wskaźnika długu do EBITDA na poziomie nie wyższym niż 3,0, przy założeniu realizacji dodatniego wyniku finansowego. Powyższe cele Grupy pozostają w zgodzie z wymogami narzuconymi przez umowy kredytowe, które zostały szczegółowo przedstawione w nocie nr 9.6. W okresie objętym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym przedstawione wyżej wskaźniki kształtowały się na następującym poziomie: Wyszczególnienie 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010 Kapitał: Kapitał własny Pożyczki podporządkowane otrzymane od właściciela Kapitał z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy (-) 75 942 - 121 056 - 109 494 - Kapitał 75 942 121 056 109 494 Kapitał własny Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne Leasing finansowy 75 942 8 824 10 482 121 056 7 763 11 559 109 494 8 522 13 792 Źródła finansowania ogółem 95 248 140 378 131 808 0,80 0,86 0,83 Zysk (strata) z działalności operacyjnej Amortyzacja (43 015) 3 139 16 529 3 113 17 687 3 108 EBITDA (39 876) 19 642 20 796 Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne Leasing finansowy 8 824 10 482 7 763 11 559 8 522 13 792 Dług 19 306 19 322 22 314 (0,48) 0,98 1,07 Źródła finansowania ogółem: Wskaźnik kapitału do źródeł finansowania ogółem EBITDA: Dług: Wskaźnik długu do EBITDA We wszystkich okresach wskaźnik kapitału do źródeł finansowania ogółem mieścił się w zakładanym przez Grupę poziomie. Wskaźnik długu do EBITDA na 31.12.2012 przyjął wartość ujemną z powodu wypracowania ujemnego wyniku finansowego. W poprzednich okresach wskaźnik ten mieścił się w zakładanym poziomie. 93 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) NOTA 30. Zdarzenia po dniu bilansowym Po dniu 31.12.2012 nie wystąpiły istotne zdarzenia, które wymagałyby opisania w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za 2012 rok. NOTA 31. Pozostałe informacje 31.1. Wybrane dane finansowe przeliczone na EUR W okresach objętych skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, do przeliczenia wybranych danych finansowych zastosowano następujące średnie kursy wymiany złotego w stosunku do EUR, ustalane przez Narodowy Bank Polski: kurs obowiązujący na ostatni dzień okresu sprawozdawczego: 31.12.2012 4,0882 PLN/EUR, 31.12.2011 4,4168 PLN/EUR, 31.12.2010 3,9603 PLN/EUR, średni kurs w okresie, obliczony jako średnia arytmetyczna kursów obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca w danym okresie: 01.01 - 31.12.2012 4,1736 PLN/EUR, 01.01 - 31.12.2011 4,1401 PLN/EUR, 01.01 - 31.12.2010 4,0044 PLN/EUR. Najwyższy i najniższy kurs obowiązujący w każdym okresie kształtował się następująco: 01.01 - 31.12.2012 4,3889 oraz 4,0882 PLN/EUR, 01.01 - 31.12.2011 4,5642 oraz 3,8403 PLN/EUR; 01.01 - 31.12.2010 4,1770 oraz 3,8356 PLN/EUR. Podstawowe pozycje skonsolidowanego bilansu, skonsolidowanego rachunku zysków i strat oraz skonsolidowanego rachunku przepływów pieniężnych, przeliczone na EURO, przedstawia tabela: Wyszczególnienie Rachunek zysków i strat Przychody ze sprzedaży Zysk (strata) z działalności operacyjnej Zysk (strata) przed opodatkowaniem Zysk (strata) netto Zysk (strata) netto przypadający akcjonariuszom podmiotu dominującego Zysk na akcję (PLN) Rozwodniony zysk na akcję (PLN) Średni kurs PLN / EUR w okresie od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 tys. PLN od 01.01 do 31.12.2010 od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 tys. EUR od 01.01 do 31.12.2010 91 603 178 900 174 336 21 948 43 212 43 536 (43 016) 16 529 17 975 (10 307) 3 992 4 489 (42 907) 17 451 19 369 (10 281) 4 215 4 837 (43 732) 14 117 15 641 (10 478) 3 410 3 906 (42 169) 13 206 14 360 (10 104) 3 190 3 586 (3,72) (3,72) X 1,17 1,16 X 1,60 1,55 X (0,89) (0,89) 4,1736 0,28 0,28 4,1401 0,40 0,39 4,0044 8 844 (8 083) 19 079 2 119 (1 952) 4 765 Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (2 600) (7 960) (35 015) (623) (1 923) (8 744) Środki pieniężne netto z działalności finansowej (3 357) (4 305) 47 620 (804) (1 040) 11 892 2 887 (20 348) 31 685 692 (4 915) 7 913 X X X 4,1736 4,1401 4,0044 122 615 16 085 29 214 77 316 183 900 18 518 44 326 121 056 205 190 21 576 74 119 109 494 28 892 3 935 6 146 18 912 41 636 4 193 10 036 27 408 51 812 5 448 18 716 27 648 76 050 117 842 106 334 18 602 26 680 26 850 X X X 4,0882 4,4168 3,9603 Rachunek przepływów pieniężnych Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej Zmiana netto stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów Średni kurs PLN / EUR w okresie Bilans Aktywa Zobowiązania długoterminowe Zobowiązania krótkoterminowe Kapitał własny Kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej Kurs PLN / EUR na koniec okresu 94 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) 31.2. Struktura właścicielska kapitału podstawowego Wyszczególnienie* Liczba akcji Liczba głosów Wartość nominalna akcji Udział w kapitale Stan na 31.12.2012 Włodzimierz Kocik Marzenna Kocik Piotr Majewski Aviva Investors Poland S.A. Pozostali akcjonariusze Razem 2 532 143 2 075 250 583 847 1 054 701 5 104 059 5 007 143 4 095 250 1 088 847 1 054 701 5 104 059 2 532 143 2 075 250 583 847 1 054 701 5 104 059 22,31% 18,28% 5,14% 9,29% 44,97% 11 350 000 16 350 000 11 350 000 100% 2 532 143 2 075 250 578 847 1 054 701 824 974 4 284 085 5 007 143 4 095 250 1 083 847 1 054 701 824 974 4 284 085 2 532 143 2 075 250 578 847 1 054 701 824 974 4 284 085 22,31% 18,28% 5,10% 9,29% 7,27% 37,75% 11 350 000 16 350 000 11 350 000 100% 2 477 843 2 020 950 524 547 883 875 5 142 785 4 952 843 4 040 950 1 029 547 883 875 5 142 785 2 477 843 2 020 950 524 547 883 875 5 142 785 22,42% 18,29% 4,75% 8,00% 46,54% 11 050 000 16 050 000 11 050 000 100% Stan na 31.12.2011 Włodzimierz Kocik Marzenna Kocik Piotr Majewski Aviva Investors Poland S.A. BPH Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. Pozostali akcjonariusze Razem Stan na 31.12.2010 Włodzimierz Kocik Marzenna Kocik Piotr Majewski Aviva Investors Poland S.A. Pozostali akcjonariusze Razem * Akcjonariusze posiadający akcje Spółki w ilości przekraczającej 5% głosów na WZA W 2012 roku wystąpiły zmiany we własności pakietów akcji reprezentujących ponad 5% kapitału podstawowego Emitenta w wyniku transakcji: nabycia 5 000 akcji przez Pana Piotra Majewskiego, zbycia 139 640 akcji Emitenta przez BPH Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. W wyniku sprzedaży uległ zmniejszeniu udział w liczbie głosów na WZA TESGAS z 5,54% do 4,68%. 31.3. Wynagrodzenia Członków Zarządu Spółki dominującej Łączna wartość wynagrodzeń i innych świadczeń dla Członków Zarządu Spółki dominującej wyniosła: w Spółce dominującej: Wyszczególnienie w spółkach zależnych oraz stowarzyszonych: Inne Wynagrodzenie świadczenia Razem Wynagrodzenie Inne świadczenia Włodzimierz Kocik 204 - - - 204 Piotr Majewski 192 - - - 192 Marzenna Kocik 180 - - - 180 Razem 577 - - - 577 Włodzimierz Kocik 204 19 - - 223 Piotr Majewski 191 17 - - 208 Marzenna Kocik 179 24 - - 203 Razem 574 60 - - 634 Włodzimierz Kocik 199 18 - - 216 Piotr Majewski 187 17 - - 204 Marzenna Kocik 175 25 - - 200 Razem 561 60 - - 621 Okres od 01.01 do 31.12.2012 Okres od 01.01 do 31.12.2011 Okres od 01.01 do 31.12.2010 Inne informacje dotyczące kluczowego personelu kierowniczego, w tym dotyczące pożyczek, zaprezentowano w nocie nr 26.1. 95 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) 31.4. Wynagrodzenia Członków Rady Nadzorczej Spółki dominującej Łączna wartość wynagrodzeń i innych świadczeń dla Członków Rady Nadzorczej Spółki dominującej wyniosła: w spółkach zależnych oraz stowarzyszonych: Inne Wynagrodzenie świadczenia w Spółce dominującej: Wyszczególnienie Razem Wynagrodzenie Inne świadczenia Zygmunt Bączyk 39 - - - 39 Szymon Hajtko Leon Kocik Kinga Banasiak - Filipiak 21 22 8 - - - 21 22 8 Bożena Ciosk Grzegorz Wojtkowiak 8 12 - - - 8 12 Okres od 01.01 do 31.12.2012 Piotr Stobiecki 12 - - - 12 120 - - - 120 Zygmunt Bączyk 42 - - - 42 Szymon Hajtko Leon Kocik 24 24 - - - 24 24 Kinga Banasiak - Filipiak Bożena Ciosk 18 18 - - - 18 18 126 - - - 126 Zygmunt Bączyk Szymon Hajtko 42 24 - - - 42 24 Leon Kocik Kinga Banasiak - Filipiak 24 18 - - - 24 18 18 126 - - - 18 126 Razem Okres od 01.01 do 31.12.2011 Razem Okres od 01.01 do 31.12.2010 Bożena Ciosk Razem Okres od 01.01 do 31.12.2010 31.5. Wynagrodzenie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych Audytorem dokonującym badania oraz przeglądu sprawozdania finansowego spółek Grupy Kapitałowej jest Grant Thornton Frąckowiak Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa. W okresie sprawozdawczym wynagrodzenie audytora z poszczególnych tytułów wyniosło: Wyszczególnienie od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 Badanie rocznych sprawozdań finansowych 46 90 89 Przegląd sprawozdań finansowych 45 40 45 - - - 10 10 180 101 140 314 Doradztwo podatkowe Pozostałe usługi Razem 31.6. Zatrudnienie Przeciętne zatrudnienie w Grupie w podziale na poszczególne grupy zawodowe oraz rotacja pracowników kształtowały się następująco: Wyszczególnienie od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 Pracownicy umysłowi 107 139 136 Pracownicy fizyczni 141 165 170 Razem 247 305 306 96 Nazwa jednostki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem finansowym: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: od 01.01 do 31.12.2012 Wyszczególnienie Liczba pracowników przyjętych złoty polski (PLN) od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 22 25 27 Liczba pracowników zwolnionych (-) (39) (26) (29) Razem (17) (1) (2) Zatwierdzenie do publikacji Skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządzone za rok obrotowy zakończony 31.12.2012 roku (wraz z danymi porównawczymi) zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd Spółki dominującej w dniu 21 marca 2013 roku. Podpisy wszystkich Członków Zarządu Data Imię i Nazwisko Funkcja Dąbrowa, dnia 21 marca 2013 roku Włodzimierz Kocik Prezes Zarządu Dąbrowa, dnia 21 marca 2013 roku Piotr Majewski Wiceprezes Zarządu Dąbrowa, dnia 21 marca 2013 roku Marzenna Kocik Członek Zarządu Podpis Podpisy osoby odpowiedzialnej za sporządzenie sprawozdania finansowego za rok obrotowy zakończony 31.12.2012 roku. Data Dąbrowa, dnia 21 marca 2013 roku Imię i Nazwisko Marcin Szrejter Funkcja Podpis Dyr. ds. finansowych/ Główny księgowy 97 SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY KAPITAŁOWEJ TESGAS ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2012 ROKU DO 31 GRUDNIA 2012 ROKU DĄBROWA, DNIA 21 MARCA 2013 ROKU Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) SPIS TREŚCI Rozdział I: Podstawowe dane o Grupie Kapitałowej TESGAS ________________________________________ 4 1. Powstanie i przedmiot działalności Grupy Kapitałowej TESGAS _________________________________ 4 2. Zmiany w podstawowych zasadach zarządzania Spółką dominującą i jej spółkami zależnymi ____ 5 3. Informacja o powiązaniach organizacyjnych lub kapitałowych Emitenta z innymi podmiotami ___ 5 4. Zmiany zaangażowania kapitałowego w Grupie Kapitałowej TESGAS __________________________ 5 5. Zatrudnienie ________________________________________________________________________________ 6 Rozdział II: Organy Spółki dominującej _____________________________________________________________ 7 1. Zarząd Spółki dominującej __________________________________________________________________ 7 2. Umowy zawarte między spółkami z Grupy Kapitałowej a osobami zarządzającymi, przewidujące rekompensatę w przypadku ich rezygnacji lub zwolnienia_________________________________________ 7 3. Rada Nadzorca Spółki dominującej _________________________________________________________ 7 Rozdział III: Akcjonariat ___________________________________________________________________________ 9 1. Określenie łącznej liczby akcji i wartości nominalnej akcji Emitenta ____________________________ 9 2. Struktura akcjonariatu ______________________________________________________________________ 9 3. Wykaz akcji TESGAS S.A. oraz udziałów w jednostkach powiązanych TESGAS S.A. w posiadaniu osób zarządzających i nadzorujących __________________________________________________________ 10 4. Informacja o umowach zawartych między akcjonariuszami __________________________________ 10 5. Informacja o umowach, w wyniku których mogą wystąpić zmiany w proporcjach posiadanych akcji__________________________________________________________________________________________ 10 6. Informacja o nabyciu akcji własnych _______________________________________________________ 10 7. Informacje o systemie kontroli akcji pracowniczych __________________________________________ 10 8. Kurs akcji TESGAS S.A. ______________________________________________________________________ 10 Rozdział IV: Działalność Emitenta _________________________________________________________________ 12 1. Opis i główne czynniki charakteryzujące podstawowe obszary działalności oraz rodzaj prowadzonej przez Emitenta działalności operacyjnej ___________________________________________ 12 2. Podstawowe kategorie sprzedawanych produktów, towarów i usług Emitenta _________________ 13 3. Struktura przychodów ze sprzedaży produktów i usług Grupy Kapitałowej ______________________ 14 4. Sezonowość sprzedaży Emitenta ____________________________________________________________ 14 5. Informacja o rynkach zbytu _________________________________________________________________ 15 6. Istotne nowe produkty i usługi, które zostały wprowadzone ___________________________________ 16 7. Strategia rozwoju Grupy Kapitałowej TESGAS _________________________________________________ 17 8. Główne rynki, na których Grupa Kapitałowa TESGAS prowadzi działalność _____________________ 17 9. Perspektywy rynkowe _______________________________________________________________________ 20 10.Charakterystyka zewnętrznych i wewnętrznych czynników istotnych dla rozwoju Grupy Kapitałowej TESGAS ______________________________________________________________________________________ 25 Rozdział V: Czynniki ryzyka związane z Grupą Kapitałową TESGAS __________________________________ 26 1. Opis istotnych czynników ryzyka i zagrożeń ___________________________________________________ 26 1.1. Czynniki ryzyka związane z otoczeniem, w jakim Emitent prowadzi działalność_____________ 26 1.2. Czynniki ryzyka związane bezpośrednio z działalnością Emitenta _________________________ 27 Rozdział VI: Pozostałe informacje _________________________________________________________________ 30 Strona 2 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) 1. Informacje o zaciągniętych kredytach, umowach pożyczek __________________________________ 30 2. Informacja o udzielonych pożyczkach _______________________________________________________ 30 3. Informacja o udzielonych i otrzymanych w danym roku obrotowym poręczeniach i gwarancjach, ze szczególnym uwzględnieniem poręczeń i gwarancji udzielonych jednostkom powiązanym emitenta. _____________________________________________________________________________________ 30 4. Realizacja celów emisyjnych ________________________________________________________________ 30 5. Informacja o zawartych umowach znaczących dla działalności Emitenta _____________________ 30 6. Informacja o istotnych transakcjach zawartych przez Emitenta lub jednostkę od niego zależną __ 40 7. Ważniejsze osiągnięcia z dziedziny badań i rozwoju ___________________________________________ 40 8. CSR - odpowiedzialność społeczna Grupy kapitałowej TESGAS ________________________________ 40 9. Umowy z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych ____________________ 41 Rozdział VII: Przegląd sytuacji finansowej Emitenta_________________________________________________ 43 1. Rachunek zysków i strat _____________________________________________________________________ 43 2. Sytuacja majątkowa i finansowa (bilans) _____________________________________________________ 45 3. Kapitał obrotowy netto _____________________________________________________________________ 47 4. Inwestycje rzeczowe i kapitałowe ___________________________________________________________ 48 5. Ocena możliwości realizacji zamierzeń inwestycyjnych, w tym inwestycji kapitałowych _________ 48 6. Przepływy środków pieniężnych TESGAS S.A. _________________________________________________ 48 7. Analiza wskaźnikowa wyników finansowych Spółki ____________________________________________ 48 8. Komentarz Zarządu do wyników finansowych ________________________________________________ 51 9. Opis czynników i zdarzeń, w szczególności o nietypowym charakterze, mogących mieć znaczący wpływ na przyszłe wyniki finansowe ____________________________________________________________ 51 10.Objaśnienie różnic pomiędzy wynikami finansowymi wykazywanymi w raporcie rocznym a wcześniej publikowanymi prognozami wyników za 2010 rok ______________________________________ 51 11.Ocena zarządzania zasobami finansowymi i zdolności wywiązywania się ze zobowiązań ________ 52 12.Opis czynników i zdarzeń, w szczególności o nietypowym charakterze, mających znaczący wpływ na wynik z działalności za rok obrotowy_________________________________________________________ 52 13.Informacja dotycząca wypłaconej lub zdeklarowanej dywidendy _____________________________ 53 Zatwierdzenie do publikacji ______________________________________________________________________ 54 Strona 3 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Rozdział I: Podstawowe dane o Grupie Kapitałowej TESGAS 1. Powstanie i przedmiot działalności Grupy Kapitałowej TESGAS Jednostką dominującą Grupy Kapitałowej TESGAS [dalej zwaną „Grupą Kapitałową”, „Grupą”] jest TESGAS Spółka Akcyjna [dalej zwana „Spółką dominującą”, „TESGAS”, „Spółką”, „Emitentem”]. Spółka dominująca została utworzona Aktem Notarialnym z dnia 27 grudnia 2007 roku w wyniku przekształcenia poprzednika prawnego TESGAS Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę akcyjną. Poprzednik prawny TESGAS Sp. z o.o. został zawiązany w dniu 27 czerwca 2000 roku. Rejestracji w rejestrze handlowym dokonano w dniu 19 lipca 2000 roku. Spółka dominująca wpisana jest do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego w Sądzie Rejonowym Poznań Nowe Miasto i Wilda, VIII Wydział Gospodarczy pod numerem KRS 0000296689. Spółce dominującej nadano numer statystyczny REGON 639801998. Czas trwania Spółki dominującej jest nieograniczony. Siedziba Spółki dominującej mieści się w Dąbrowie przy ul. Batorowskiej 9, 62-070 Dopiewo. Siedziba Emitenta jest jednocześnie podstawowym miejscem prowadzenia działalności przez Grupę Kapitałową. Podstawowym przedmiotem działalności Spółki dominującej oraz jej spółek zależnych jest: 42.21.Z - roboty związane z budową rurociągów przesyłowych i sieci rozdzielczych, działalność usługowa wspomagająca eksploatację złóż ropy naftowej i gazu 09.10.Z ziemnego, 25.62.Z - obróbka mechaniczna elementów metalowych, Grupa kapitałowa TESGAS powstała w wyniku objęcia w 2002 roku przez podmiot dominujący – spółkę TESGAS S.A., 60% udziałów w spółce Segus Sp. z o.o. Utworzenie Grupy miało na celu rozszerzenie zakresu geograficznego świadczonych usług eksploatacyjnych o województwo zachodniopomorskie. W 2003 udział TESGAS S.A. w kapitale zakładowym Segus Sp. z o.o. wzrósł do 70%. W dniu 20 września 2012 roku, na podstawie umowy sprzedaży, TESGAS S.A. nabył od dotychczasowego wspólnika 180 udziałów w spółce SEGUS Sp. z o.o., za łączną kwotę 176 tys. PLN. W wyniku nabycia udziałów TESGAS S.A. posiada łącznie 600 udziałów stanowiących 100% w kapitale zakładowym Segus Sp. z o.o. Spółka Segus prowadzi działalność w ramach segmentu operacyjnego „Gazownictwo”. Segus prowadzi działalność na rynku usług eksploatacji sieci gazowych polegających na utrzymaniu sieci gazowych w należytym stanie technicznym i zapewnieniu ciągłości jej pracy. W dniu 5 marca 2010 roku spółka TESGAS S.A. nabyła 50,04% udziałów w spółce Stal Warsztat Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu. Dnia 29 kwietnia 2010 roku spółka TESGAS S.A. objęła 4.000 nowoutworzonych udziałów o nominalnej wartości 1.000 zł każdy, o łącznej wartości nominalnej 4.000.000 zł, w zamian za wkład pieniężny w wysokości 4.000.000 zł. W wyniku transakcji udział TESGAS S.A. w kapitale zakładowym Stal Warsztat Sp. z o.o. wzrósł do 81,46%. W dniu 9 grudnia 2011 roku TESGAS S.A. objął 8.000 nowych udziałów w Stal Warsztat za kwotę 8.000.000 PLN w podwyższonym kapitale zakładowym Stal Warsztat Sp. z o.o. W wyniku podwyższenia kapitału zakładowego TESGAS S.A. posiada łącznie 13.181 z 14.360 udziałów w spółce Stal Warsztat, stanowiących 91,79% w kapitale zakładowym Stal Warsztat, dających prawo do 91,79% głosów na Zgromadzeniu Wspólników Stal Warsztat. Spółka Stal Warsztat prowadzi działalność w ramach segmentu operacyjnego „Obróbka metali” .Zakup udziałów w spółce Stal Warsztat Sp. z o.o. wzmocnił pozycję Grupy Kapitałowej TESGAS poprzez pozyskanie własnych zasobów projektowych i wykonawczych, służących produkcji konstrukcji i elementów stalowych, w tym specjalistycznych urządzeń gazowych, oraz budowie instalacji gazowych przy wykorzystaniu technologii tzw. skidów. Dzięki pozyskaniu ww. zasobów Grupa TESGAS w dużej mierze uniezależniła się od dostawców elementów stalowych, co poprawiło jej pozycję konkurencyjną w przyszłych przetargach związanych z wykonawstwem specjalistycznych obiektów inżynieryjnych, w szczególności związanych z infrastrukturą gazową, i jednocześnie pozwoliło na uzupełnienie oferty o nowe produkty tj. aparaty gazowe oraz elementy ciśnieniowe infrastruktury gazowej. W dniu 13 sierpnia 2010 roku TESGAS S.A. nabył 640 udziałów w spółce Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o. (PI Ćwiertnia) z siedzibą w Poznaniu o łącznej wartości nominalnej 320.000 zł, stanowiących 80% kapitału zakładowego za cenę 30.000.000 PLN. Strona 4 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Dnia 10 maja 2011 roku Zarząd TESGAS S.A. („Inwestor”) roku podjął uchwałę postanawiającą o skorzystaniu przez TESGAS S.A. z Opcji CALL Inwestora poprzez nabycie od LABOCUS Ltd. , 65 udziałów posiadanych w Przedsiębiorstwie Inżynierskim Ćwiertnia Sp. z o.o., każdy po 32.812,50 PLN, tj. za łączną kwotę 2.132.812,50 PLN . W wyniku nabycia udziałów TESGAS S.A. posiadała łącznie 705 z 800 udziałów w spółce P.I. Ćwiertnia, stanowiących 88,13% w kapitale zakładowym PI Ćwiertnia, dających prawo do 88,13% głosów na Zgromadzeniu Wspólników PI Ćwiertnia. Spółka PI Ćwiertnia prowadziła działalność w ramach segmentu operacyjnego „Inżynieria budowlana”. W dniu 20 grudnia 2012 roku Spółka dominująca sprzedała 705 udziałów w PI Ćwiertnia za cenę w wysokości 1 000 tys. PLN. W związku ze zbyciem udziałów PI Ćwiertnia, spółka PI Ćwiertnia przestała być podmiotem zależnym od Spółki. 2. Zmiany w podstawowych zasadach zarządzania Spółką dominującą i jej spółkami zależnymi W okresie objętym niniejszym sprawozdaniem nie wystąpiły istotne zmiany w zasadach zarządzania Spółką dominującą oraz jej spółkami zależnymi. 3. Informacja o powiązaniach organizacyjnych lub kapitałowych Emitenta z innymi podmiotami Emitent posiada udziały w spółkach o profilu produkcyjnym i usługowym. Na dzień 31 grudnia 2012 roku Spółka dominująca posiadała 2 podmioty powiązane kapitałowo. W skład Grupy Kapitałowej TESGAS wchodzą: jednostka dominująca TESGAS S.A. oraz następujące spółki zależne: Tabela 1. Powiązania kapitałowe Emitenta Nazwa spółki zależnej Siedziba Segus Sp. z o.o. ul. Dębogórska 22, 71-717 Szczecin Stal Warsztat Sp. z o.o. ul. Gołężycka 95, 61-357 Poznań Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o. Ul. Ziębicka 35, 60-164 Poznań % posiadanego kapitału i głosów na WZA: 31.12.2012 31.12.2011 100,00 % 70,00 % 91,79% 91,79% - 88,13% Źródło: Emitent Na dzień sporządzenia niniejszego raportu, udział w ogólnej liczbie głosów posiadanych przez TESGAS S.A. w podmiotach zależnych jest równy udziałowi TESGAS S.A. w kapitałach tych jednostek. 4. Zmiany zaangażowania kapitałowego w Grupie Kapitałowej TESGAS W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2012 roku miały miejsce następujące zmiany dotyczące zaangażowania kapitałowego: W dniu 20 września 2012 roku, na podstawie umowy sprzedaży, TESGAS S.A. nabył od dotychczasowego wspólnika 180 udziałów w spółce SEGUS Sp. z o.o., za łączną kwotę 176 tys. PLN. W wyniku nabycia udziałów TESGAS S.A. posiada łącznie 600 udziałów stanowiących 100% w kapitale zakładowym Segus Sp. z o.o. W dniu 20 grudnia 2012 roku w ramach zawartego przez Spółkę porozumienia inwestycyjnego oraz umowy sprzedaży udziałów („Umowa”) z (i) Panem Piotrem Ćwiertnią („Kupujący”), (ii) spółką Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu („PI Ćwiertnia”), oraz (iii) spółką Labocus Ltd z siedzibą w Nikozji (Cypr) („Labocus”), w wyniku której Spółka, Kupujący, PI Ćwiertnia oraz Labocus (łącznie „Strony”) postanowiły o rozwiązaniu umowy inwestycyjnej oraz umowy wspólników z dnia 11 maja 2010 roku („Umowa Inwestycyjna”). Na mocy Umowy, Spółka zbyła na rzecz Kupującego 705 udziałów PI Ćwiertnia za cenę w wysokości 1 000 tys. PLN, płatną w 10 równych ratach miesięcznych począwszy od 10 stycznia 2013 roku. W związku ze zbyciem udziałów PI Ćwiertnia, spółka PI Ćwiertnia przestała być podmiotem zależnym od Spółki. W okresie sprawozdawczym nie wystąpiły inwestycje kapitałowe dokonane przez TESGAS S.A. poza grupą jednostek powiązanych. Strona 5 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Tabela 2. Wykaz transakcji kapitałowych Spółki w 2012 roku Wartość transakcji [tys. PLN] Wyszczególnienie Zakup udziałów w SEGUS Sp. z o.o. 176 Sprzedaż udziałów w Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o. 1 000 Łączna wartość transakcji 1 176 Źródło: Emitent W okresie od 1 stycznia 2013 roku do dnia publikacji niniejszego sprawozdania nie nastąpiły żadne zmiany w zaangażowaniu kapitałowym Emitenta w spółkach zależnych. 5. Zatrudnienie Stan zatrudnienia na dzień 31 grudnia 2012 roku w podziale na rodzaj działalności przedstawiony został na poniższym zestawieniu. Tabela 3. Stan zatrudnienia, podział według kryterium charakteru wykonywanej pracy Stan zatrudnienia Data Pracownicy umysłowi Pracownicy fizyczni Razem 31.12.2012 107 141 247 31.12.2011 140 165 305 31.12.2010 136 170 306 Źródło: Emitent Strona 6 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Rozdział II: Organy Spółki dominującej 1. Zarząd Spółki dominującej Zgodnie z postanowieniami Statutu Spółki dominującej Zarząd jest wieloosobowy i składa się od dwóch do sześciu członków, w tym: prezesa zarządu, od jednego do trzech wiceprezesów zarządu i maksymalnie dwóch członków zarządu, powoływanych i odwoływanych przez Radę Nadzorczą. Zarząd Spółki dominującej powoływany jest w ten sposób, że Rada Nadzorcza powołuje najpierw prezesa zarządu, a następnie na jego wniosek wiceprezesów oraz członków zarządu. Członkiem zarządu może być tylko osoba fizyczna, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Zarówno na dzień 31 grudnia 2012 roku, jak również na dzień sporządzenia niniejszego raportu, tj. 21 marca 2013 roku. Skład Zarządu TESGAS S.A. przedstawia się następująco: Tabela 4. Osoby wchodzące w skład Zarządu TESGAS S.A. Imię Nazwisko Funkcja Okres pełnienia funkcji Włodzimierz Kocik Prezes Zarządu przez cały rok 2012 Piotr Majewski Wiceprezes Zarządu przez cały rok 2012 Marzenna Kocik Członek Zarządu przez cały rok 2012 Źródło: Emitent i nazwisko Funkcja Okres pełnienia funkcji W dniu 11 czerwca 2010 roku Rada Nadzorcza TESGAS S.A. powołała Zarząd na nową kadencję. Kadencja obecnego Zarządu Spółki dominującej kończy się w dniu 11 czerwca 2013 roku, natomiast mandaty członków Zarządu wygasają z dniem odbycia Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za 2012 rok. W okresie od dnia 1 stycznia do 31 grudnia 2012 r. nie zaszły zmiany w składzie osobowym Zarządu Spółki dominującej. Wynagrodzenia osób zarządzających zostały zaprezentowane w Rocznym Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2012 roku w nocie 31. Płatności w formie akcji W Grupie Kapitałowej do 31 grudnia 2011 roku uruchomiony był program motywacyjny, w ramach którego osoby uprawnione zgodnie z regulaminem programu motywacyjnego uzyskały opcje zamienne na akcje Spółki dominującej. W dniach 8 lutego i 4 listopada 2011 roku nastąpiło, w zamian za warranty subskrypcyjne, objęcie akcji serii C. Cena wykonania opcji w ramach programu wynosiła 1 zł. Każda z osób wchodzących w skład Zarządu TESGAS tj. Pan Włodzimierz Kocik, Pan Piotr Majewski oraz Pani Marzenna Kocik objęła w trakcie emisji po 54.300 akcji serii C. Osoby wchodzące w skład Zarządu TESGAS S.A. nie otrzymywały w roku 2012 wynagrodzeń i nagród z tytułu pełnienia funkcji w władzach jednostek podporządkowanych. 2. Umowy zawarte między Emitentem a osobami zarządzającymi, przewidujące rekompensatę w przypadku ich rezygnacji lub zwolnienia W omawianym okresie sprawozdawczym oraz w okresach wcześniejszych TESGAS S.A. nie zawarła z osobami zarządzającymi umów, które przewidywałyby dodatkowe świadczenia i/lub rekompensaty z tytułu rezygnacji lub zwolnienia z zajmowanego stanowiska. 3. Rada Nadzorca Spółki dominującej Zgodnie z postanowieniami Statutu Spółki dominującej Rada Nadzorcza składa się z nie mniej niż pięciu, nie więcej niż 9 członków powoływanych przez Walne Zgromadzenie w głosowaniu tajnym. Liczbę członków Rady Nadzorczej ustala każdorazowo w granicach oznaczonych Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy. Członek Rady Nadzorczej przekazuje Zarządowi informację na temat swoich powiązań natury ekonomicznej, rodzinnej lub innej, mogących mieć wpływ na stanowisko członka Rady Nadzorczej w sprawie rozstrzyganej przez Radę z akcjonariuszem dysponującym akcjami reprezentującymi nie mniej niż 5% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu. Członkiem Rady Nadzorczej może być tylko osoba fizyczna, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Zarówno na dzień 31 grudnia 2012 roku, jak również na dzień sporządzenia niniejszego raportu, tj. 21 marca 2013 roku, skład Rady Nadzorczej TESGAS S.A. przedstawia się następująco: Strona 7 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Tabela 5. Osoby wchodzące w skład Rady Nadzorczej TESGAS S.A. Imię Nazwisko Funkcja Okres pełnienia funkcji Zygmunt Bączyk Przewodniczący Rady Nadzorczej od 29.06.2012 do 31.12.2012 Leon Kocik Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej od 29.06.2012 do 31.12.2012 Szymon Hajtko Sekretarz Rady Nadzorczej od 29.06.2012 do 31.12.2012 Piotr Stobiecki Członek Rady Nadzorczej od 29.06.2012 do 31.12.2012 Grzegorz Wojtkowiak Członek Rady Nadzorczej od 29.06.2012 do 31.12.2012 Źródło: Emitent Zmiany w składzie Rady Nadzorczej Emitenta w okresie od 1 stycznia 2012 do 31 grudnia 2012 roku Od dnia 1 stycznia do 29 czerwca 2012 roku skład Rady nadzorczej TESGAS S.A. przedstawiał się następująco: Zygmunt Bączyk - Przewodniczący Rady Nadzorczej, Szymon Hajtko - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej, Leon Kocik - Sekretarz Rady Nadzorczej, Kinga Banaszak- Filipiak - Członek Rady Nadzorczej – w dniu13 czerwca 2012 roku Zarząd Spółki TESGAS S.A. otrzymał oświadczenie od Pani Kingi Banaszak-Filipiak o jej rezygnacji z pełnienia funkcji członka Rady Nadzorczej Emitenta, Małgorzata Bożena Ciosk - Członek Rady Nadzorczej. W dniu 29 czerwca Zwyczajne Walne Zgromadzenie TESGAS S.A. powołało no nową kadencję członków Rady Nadzorczej i zdecydowało o jej pięcioosobowym składzie. Osoby powołane do Rady Nadzorczej zostały przedstawione w tabeli nr 5. Wynagrodzenia osób nadzorujących zostały zaprezentowane w Rocznym Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2012 roku, w nocie 31. Osoby wchodzące w skład Rady Nadzorczej TESGAS S.A. nie otrzymywały w roku 2012 wynagrodzeń i nagród z tytułu pełnienia funkcji w władzach jednostek podporządkowanych. Strona 8 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Rozdział III: Akcjonariat 1. Określenie łącznej liczby akcji i wartości nominalnej akcji Emitenta Kapitał akcyjny Spółki dominującej wynosił na dzień 31 grudnia 2012 roku oraz na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania 11.350 tys. PLN i dzieli się na: 5.000 tys. akcji imiennych o wartości nominalnej 1 PLN każda, uprzywilejowanych co do głosu oraz 6.350 tys. akcji zwykłych na okaziciela o wartości nominalnej 1 PLN każda Akcje uprzywilejowane co do głosu, w liczbie 5.000 tys. znajdują się w posiadaniu członków Zarządu TESGAS. S.A.: Włodzimierz Kocik – Prezes Zarządu posiada 49,50% akcji uprzywilejowanych Emitenta, Marzenna Kocik – Członek Zarządu posiada 40,40% akcji uprzywilejowanych Spółki, Piotr Majewski – Wiceprezes Zarządu posiada 10,10% akcji uprzywilejowanych Emitenta. Tabela 6. Kapitał zakładowy TESGAS S.A. na dzień 31 grudnia 2012 roku oraz na dzień przekazania raportu rocznego za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2012 roku Seria akcji Rodzaj akcji Liczba akcji Wartość nominalna akcji Liczba głosów na WZA Sposób pokrycia kapitału 5.000.000 5.000.000 PLN 10.000.000 zamiana udziałów na akcje A uprzywilejowane co do głosu B zwykłe na okaziciela 750.000 750.000 PLN 750.000 gotówka C zwykłe na okaziciela 300.000 300.000 PLN 300.000 gotówka D zwykłe na okaziciela 1.300.000 1.300.000 PLN 1.300.000 gotówka E zwykłe na okaziciela 4.000.000 4.000.000 PLN 4.000.000 gotówka 11.350.000 11.350.000 PLN 16.350.000 ---------- RAZEM Źródło: Emitent Akcje imienne serii A uprzywilejowane są co do głosu w ten sposób, że na jedną akcję przypadają dwa głosy. Akcjom zwykłym na okaziciela serii B, C, D i E przypada jeden głos na akcję. Akcje wszystkich serii nie są uprzywilejowane co do dywidendy oraz zwrotu z kapitału. 2. Struktura akcjonariatu Zgodnie z najlepszą wiedzą na dzień przekazania niniejszego raportu rocznego za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2012 roku następujący akcjonariusze mogą wykonywać ponad 5% głosów na Walnym Zgromadzeniu Spółki TESGAS S.A.: Tabela 7. Struktura akcjonariatu Akcjonariusz Liczba akcji % udział w kapitale zakładowym Liczba głosów na WZA % udział w licznie głosów na WZA Włodzimierz Kocik 2.532.143 22,31% 5.007.143 30,62% Marzenna Kocik 2.075.250 18,28% 4.095,250 25,05% 583.847 5,14% 1.088.847 6,66% Aviva Investors Poland S.A. 1.054.701 9,29% 1.054.701 6,45% Pozostali 5.104.059 44,97% 5.104.059 31,22% 11.350.000 100,00% 16.350.000 100,00% Piotr Majewski Razem Źródło: Emitent Strona 9 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Struktura akcjonariatu uaktualniana jest na podstawie formalnych zawiadomień od akcjonariuszy posiadających, co najmniej 5% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy Spółki. 3. Wykaz akcji TESGAS S.A. oraz udziałów w jednostkach powiązanych TESGAS S.A. w posiadaniu osób zarządzających i nadzorujących Tabela 8. Akcje TESGAS S.A. w posiadaniu osób zarządzających i nadzorujących Imię Nazwisko Funkcja Włodzimierz Kocik Prezes Zarządu Piotr Majewski Wiceprezes Zarządu Marzenna Kocik Członek Zarządu Zygmunt Bączyk Przewodniczący Rady Nadzorczej Liczba akcji Wartość nominalna akcji 2.532.143 2.532.143 583.847 583.847 2.075.250 2.075.250 8.000 8.000 Źródło: Emitent Osoby zarządzające i\lub nadzorujące nie posiadają udziałów w jednostkach powiązanych Emitenta. 4. Informacja o umowach zawartych między akcjonariuszami Na dzień złożenia niniejszego sprawozdania Zarząd TESGAS S.A. nie posiada informacji na temat umów zawartych między akcjonariuszami. 5. Informacja o umowach, w wyniku których mogą wystąpić zmiany w proporcjach posiadanych akcji Na dzień złożenia niniejszego sprawozdania Zarząd TESGAS S.A. nie posiada informacji na temat umów, w wyniku których mogłaby nastąpić zmiana w proporcjach posiadanych akcji. 6. Informacja o nabyciu akcji własnych W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2012 r. nie miało miejsca nabycie akcji własnych. 7. Informacje o systemie kontroli akcji pracowniczych W Grupie Kapitałowej do 31 grudnia 2011 roku uruchomiony był program motywacyjny, w ramach którego osoby uprawnione zgodnie z regulaminem programu motywacyjnego uzyskały opcje zamienne na akcje TESGAS S.A. Na dzień 31.12.2011 wszystkie opcje zostały zrealizowane. Wartość godziwa przyznanych pracownikom opcji zamiennych na akcje została oszacowana na dzień ich przyznania, przy zastosowaniu modelu Blacka-Scholesa-Mertona. Łączny koszt programu wyniósł 1.431 tys. PLN. Szczegółowe informacje na temat zakończonego w dniu 31.12.2011 roku programu motywacyjnego ujawnione zostały w Rocznym Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym sporządzonym za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2012 roku w nocie nr 15.4. 8. Kurs akcji TESGAS S.A. Akcje TESGAS S.A. notowane są na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie od 21 lipca 2010 roku. Na dzień 31 grudnia 2012 roku Spółka dominująca wchodziła w skład następujących indeksów giełdowych: WIG – indeks spółek giełdowych, WIG-Plus – indeks będący uzupełnieniem rodziny indeksów WIG20, mWIG40 i sWIG80. W jego skład wchodzą spółki, które nie kwalifikują się do indeksów WIG20, mWIG40 i sWIG80 i jednocześnie należą do segmentu 5PLUS, czyli ich przeciętna wartość rynkowa z ostatniego kwartału mieści się w przedziale od 5 do 50 mln euro, WIG-Budownictwo – indeks spółek z sektora budownictwa, Stopa zwrotu w roku 2012 z akcji TESGAS S.A. wyniosła -47,3%. Natomiast stopa zwrotu z akcji Emitenta od dnia debiutu do dnia 31 grudnia 2012 roku wyniosła -77,1%. Strona 10 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Poniżej przedstawione zostały wykresy kursu akcji TESGAS S.A. w odniesieniu do indeksów WIG oraz WIG-Budownictwo. Rysunek 1. Kurs akcji TESGAS S.A. w odniesieniu do indeksu WIG 60 000 10,00 9,00 50 000 8,00 7,00 40 000 6,00 30 000 5,00 4,00 20 000 3,00 2,00 10 000 1,00 0 0,00 WIG (lewa oś) TESGAS (prawa oś) Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. Rysunek 2. Kurs akcji TESGAS S.A. w odniesieniu do indeksu WIG-Budownictwo 10,00 3 500 9,00 3 000 8,00 2 500 7,00 6,00 2 000 5,00 1 500 4,00 3,00 1 000 2,00 500 1,00 0 0,00 WIG-Budownictwo (lewa oś) TESGAS (prawa oś) Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. Strona 11 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Rozdział IV: Działalność Grupy Kapitałowej 1. Opis i główne czynniki charakteryzujące podstawowe obszary działalności oraz rodzaj prowadzonej przez Grupę Kapitałową Emitenta działalności operacyjnej W działalności Grupy Kapitałowej TESGAS wyróżnia się następujące segmenty: usługi dla gazownictwa, obróbka metali, inżynieria budowlana (w wyniku sprzedaży udziałów spółki PI Ćwiertnia Grupa od 2013 roku nie będzie wykazywała przychodów, wyników oraz aktywów z segmentu „inżynierii budowlanej”), pozostałe. Usługi dla gazownictwa wykonywane są przez TESGAS S.A. i jednostkę zależną Segus Sp. z o.o. Działalność w zakresie obróbki metali wykonywana jest przez jednostkę zależną Stal Warsztat Sp. z o.o., a działalność w segmencie inżynierii budowlanej prowadzona była przez spółkę zależną Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o. Grupa Kapitałowa TESGAS prowadzi swoją działalność głównie na terenie kraju. Usługi inżynierii budowlanej świadczonej przez podmiot zależny PI Ćwiertnia wykonywane były również poza po granicami kraju. W 2012 roku PI Ćwiertnia świadczyła usługi na terytorium Ukrainy. Spółka zależna Stal Warsztat Sp. z o.o. wykonuje produkty i usługi dla klientów z państw Unii Europejskiej, głównie z Niemiec i Danii. eksploatacji sieci gazowych, gazowych w tym stacji Grupa Kapitałowa prowadzi działalność na rynku usług eksploatacji redukcyjno-pomiarowych pomiarowych oraz specjalistycznych usług budowlanych. budowlanych W zakresie działalności usług budowlanych Grupa realizuje zlecenia w większości na terytorium całej Polski. Zakres geograficzny usług świadczonych przez Grupę w zakresie usług eksploatacyjnych, obejmuje głównie województwa: wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie (wraz ze Spółką zależną Segus), dolnośląskie. Rysunek 3.. Obszar geograficzny działalności dz ości eksploatacyjnej Grupy Kapitałowej TESGAS działalność łalność eksploatacyjna TESGAS działalność eksploatacyjna TESGAS prowadzona wraz ze spółką zależną SEGUS Źródło: Emitent Strona 12 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) 2. Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Podstawowe kategorie sprzedawanych produktów, towarów i usług Emitenta Usługi eksploatacyjne Eksploatacja sieci gazowych to usługa polegająca na utrzymaniu sieci gazowej w należytym stanie technicznym i zapewnieniu ciągłości jej pracy. W ramach prowadzonych prac eksploatacyjnych wykonywane są m.in. rozruchy, oględziny, próby działania i regulacje urządzeń, przeglądy, konserwacje oraz usuwanie wszelkich awarii i niezgodności. W szczególności eksploatacji podlega następująca infrastruktura gazowa: gazociągi, tłocznie gazu, mieszalnie gazu, stacje gazowe, zespoły zaporowo-upustowe, instalacje LNG, przyłącza gazowe. TESGAS wraz z podmiotem zależnym - spółką Segus, świadczą głównie usługi eksploatacyjne na następujących obiektach gazowych: gazociągi i stacje gazowe wysokiego ciśnienia, gazociągi, przyłącza i stacje gazowe średniego ciśnienia, stacje LNG. Usługi wykonawcze Emitent świadczy specjalistyczne usługi budowlane związane głównie z branżą gazowniczą. Działalność ta obejmuje budowę, remonty oraz modernizację obiektów gazowych, w tym: budowę sieci i stacji gazowych, kotłowni gazowych i olejowych, modernizację sieci i stacji gazowych, kotłowni gazowych i olejowych, prace przy budowie i remontach kopalni gazu, budowę i modernizację instalacji LNG, budowę i remonty zespołów zaporowo-upustowych na gazociągach wysokiego ciśnienia, prace gazoniebezpieczne na czynnych obiektach, budowę przemysłowych instalacji gazowych, budowę systemu mikrokogeneracji, wykonywanie tłumików hałasu, filtrów gazu oraz zestawów montażowych gazomierzy. Pozostałe usługi Pozostała działalność obejmuje głównie dystrybucję środka nawaniającego gaz ziemny – THT (czterowodorotiofen). THT to bezbarwny środek o charakterystycznym, silnym zapachu. Jest on dodawany do bezwonnego gazu ziemnego, by gaz stał się wyczuwalny. Emitent posiada magazyn THT o pojemności 6.000 kg oraz specjalistyczny samochód ze zbiornikami o łącznej pojemności 800 kg, który jest przystosowany do przewożenia THT oraz jego hermetycznego tankowania. Ponadto Spółka oferuje usługi projektowe w zakresie infrastruktury gazowej tj. wykonuje projekty: sieci gazowych wysokiego, średniego i niskiego ciśnienia, stacji gazowych wysokiego i średniego ciśnienia, instalacji na kopalniach ropy i gazu. Produkty i usługi związane z obróbką metali: obróbka skrawania (CNC i konwencjonalna), obróbka plastyczna blach, termiczne wypalanie blach, projektowanie we własnym centrum technologiczno-konstrukcyjnym, wykonawstwo zbiorników i urządzeń ciśnieniowych, wykonawstwo stalowych obudów stacji gazowych i energetycznych, obudów agregatów prądotwórczych, elementy połączeń kołnierzowych oraz części urządzeń dla gazownictwa, produkty niestandardowe wykonywane dla różnych branż przemysłu. Usługi inżynierii budowlanej (usługi realizowane w 2012 roku przez spółkę zależną PI Ćwiertnia, której udziały zostały sprzedane przez Emitenta): prace w zakresie budownictwa ogólnego, tj. m. in. realizacja obiektów kubaturowych: komercyjnych, przemysłowych, użyteczności publicznej i sportowo-rekreacyjnych; w tym obszarze Grupa oferuje generalne wykonawstwo inwestycji, doradztwo techniczne oraz projektowanie, Strona 13 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) wykonawstwo niestandardowych budowli inżynierskich oraz robót specjalistycznych, takich jak montaż, rozruch i serwis specjalistycznych instalacji związanych z obiektami przemysłowymi, biurowymi i usługowymi, tj.: wentylacji i klimatyzacji, instalacji chłodniczych i grzewczych, instalacji wodno-kanalizacyjnych oraz różnego rodzaju automatyki oraz instalacji elektrycznych i teletechnicznych (w tym BMS), działalność w zakresach prac budowlanych związanych z gospodarką wodno-ściekową, obejmującą budowę i modernizację oczyszczalni ścieków, ujęć wody oraz składowisk odpadów. 3. Struktura przychodów ze sprzedaży produktów i usług Grupy Kapitałowej Struktura przychodów ze sprzedaży Grupy Kapitałowej w latach 2010-2012 r. prezentuje poniższa tabela: Tabela 9. Struktura przychodów ze sprzedaży Wyszczególnienie Struktura przychodów ( w tys. zł) 2012 Usługi dla gazownictwa 2011 62.107 Obróbka stali Inżynieria budowlana Pozostałe Razem 2010 92.675 95.626 Struktura przychodów (w %) 2012 2011 67,8% 2010 51,8% 54,9% 4.069 5.167 7.691 4,4% 2,9% 4,4% 22.976 78.660 69.256 25,1% 44,0% 39,7% 2.453 2.398 1.763 2,7% 1,3% 1,0% 91.603 178.900 174.336 100,0% 100,0% 100,0% Źródło: Emitent W latach 2010-2012 przychody ze sprzedaży Emitenta uległy obniżeniu z poziomu 174.336 tys. PLN w 2010 roku do 91.603 tys. PLN w 2012 roku. Najwyższą dynamiką spadku w tym okresie charakteryzowały się przychody osiągnięte z segmentu „Inżynieria budowlana”, które zmniejszyły się z 69.256 tys. PLN w 2010 roku do 22.976 tys. PLN w 2012 roku tj.: o 66%. Także wyraźny spadek zanotowały w analizowanym okresie przychody z tytułu usług dla gazownictwa, które zmniejszyły się z 95.626 tys. PLN w 2010 roku do 62.107 tys. PLN w 2012 roku tj.: o 35%. Przyczyną spadku przychodów było: realizowanie przez Grupę Kapitałową mniejszej liczby kontraktów, zatory płatnicze na rynku budowlanym skutkujące niższym przerobem, spowolnienie realizacji kontraktów w wyniku trudności finansowych generalnych wykonawców zlecających prace, wypowiedzenie części umów na realizację prac w trakcie ich trwania, zmniejszenie ilości zleceń oraz liczna konkurencja na rynku zleceń z sektora gazowego, niższa skuteczność pozyskiwania zleceń Przychody z tytułu pozostałej sprzedaży obejmowały głównie najem nieruchomości i kształtowały się w latach 2011-2012 na stabilnym poziomie ok. 2.400 tys. PLN. W opisywanym okresie Grupa Kapitałowa zrealizowała 99,1% przychodów na terytorium Polski. 4. Sezonowość sprzedaży Grupy Kapitałowej Rysunek 4. Struktura przychodów ze sprzedaży Grupy Kapitałowej w latach 2008-2012 [w tys. PLN] 200 000 180 000 160 000 47 914 140 000 72 525 120 000 31 918 100 000 80 000 60 000 40 000 20 000 - 29 644 25 914 19 908 60 504 49 061 21 343 25 835 21 792 23 612 15 774 7 448 13 700 17 696 2008 2009 50 007 2Q 2011 3Q 18 415 23 090 2010 1Q 28 755 2012 4Q Źródło: Emitent Strona 14 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Rysunek 5. Przychody ze sprzedaży Grupy Kapitałowej w latach 2008-2012 [w %] 2012 25% 2011 20% 28% 2010 10% 2009 27% 13% 11% 0% 31% 18% 27% 35% 15% 2008 23% 42% 24% 28% 23% 33% 29% 20% 40% 1Q 37% 60% 2Q 3Q 80% 100% 4Q Źródło: Emitent Przychody uzyskiwane przez Grupę Kapitałową Emitenta, zwłaszcza z usług wykonawczych (roboty budowlane) charakteryzują się sezonowością. Sezonowość przychodów Grupy i osiąganie najwyższych przychodów w czwartym kwartale roku jest charakterystyczne dla firm z sektora budowlanego. Na sezonowość sprzedaży wpływ mogą mieć także warunki atmosferyczne w okresie zimowym – niskie temperatury mogą w znacznym stopniu ograniczyć prowadzenie prac budowlanych. Realizacja zadań w zakresie wykonawstwa realizowanego na zlecenie klientów Grupy rozpoczyna się zazwyczaj w II kwartale każdego roku. Stosowana przez Grupę Kapitałową TESGAS strategia zakłada pozyskiwanie kontraktów o rosnącej wartości jednostkowej, co przyczynia się do niwelowania sezonowości przychodów, zapewniając ich bardziej równomierny rozkład w trakcie roku obrotowego. 5. Informacja o rynkach zbytu Głównym rynkiem zbytu dla usług oferowanych przez Grupę Kapitałową jest terytorium Polski. Grupa wykazuje uzależnienie od odbiorców o ugruntowanej pozycji rynkowej. Największymi odbiorcami usług świadczonych przez Grupę są operatorzy sieci przesyłowych i dystrybucyjnych, czyli Grupa Kapitałowa PGNiG (Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo) wraz ze spółkami dystrybucyjnymi oraz Operator Gazociągów Przesyłowych Gaz-System S.A. w którym zlecenia pochodzą w dużej mierze z autonomicznych oddziałów Poznań, Wrocław, Rembelszczyzna i Gdańsk. Pomiędzy powyższymi odbiorcami oraz Grupą Kapitałową Emitenta nie występują żadne powiązania, które mogłyby świadczyć o uprzywilejowanej pozycji względem konkurencji. W celu zminimalizowania ryzyka uzależnienia się od niewielkiej ilości odbiorców, Grupa stara się pozyskać nowych zleceniodawców na oferowane usługi. W 2012 roku Grupa, poprzez Spółkę dominującą, w znaczny sposób zwiększyła przychody osiągane z inwestycji realizowanych dla „prywatnych” dystrybutorów gazu (DUON i EWE). Tabela 5. Główni odbiorcy Grupy Kapitałowej TESGAS w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2012 roku: Nazwa Odbiorcy Udział wartości sprzedaży w obrotach netto w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2012 roku Grupa Kapitałowa PGNiG 36,2% OGP Gaz – System S.A. 10,5% DUON Dystrybucja S.A. 6,5% Źródło: Emitent Strona 15 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Ze względu na znaczną konkurencję na rynku dostawców materiałów i usług Grupa kapitałowa nie jest uzależniona od żadnego dostawcy. 6. Istotne nowe produkty i usługi, które zostały wprowadzone W celu zapewnienia pełnej kompleksowości usług dla swoich klientów Grupa Kapitałowa TESGAS przywiązuje dużą wagę do rozwoju własnej oferty i nieustannie pracuje nad rozszerzaniem specjalistycznych kompetencji w zakresie gazownictwa. W latach poprzednich Grupa wprowadziła do oferty następujące produkty i usługi: 2006: remonty instalacji technologicznych na kopalniach ropy i gazu, technologiczne uruchomienie oczyszczalni ścieków, produkcja filtrów gazu, produkcja śluz nadawczych i odbiorczych, 2007: rozpoczęcie produkcji instalacji regeneracji glikolu opartej na modelu skidu, budowa magazynu paliw na kopalniach ropy i gazu, prace gazoniebezpieczne na czynnych obiektach gazowych podczas przebudowy dróg, 2008: prace związane z dostosowaniem urządzeń do spalania gazu różnych podgrup, rozpoczęcie eksploatacji gazociągów wysokiego ciśnienia, przewierty, 2009: wykonywanie badań nieniszczących spoin, zagospodarowanie stref przydowiertowych kopalń ropy i gazu w GRI, świadczenie usług serwisowych tłoczni gazu, 2010: eksploatacja gazociągów wysokiego ciśnienia w zakresie: o systemu ochrony antykorozyjnej, o obsługi gazociągów w miejscach przekroczeń cieków wodnych tj.: rzek, rowów odwadniających, badanie stężenia THT (tetrahydrotiofenu) w gazie ziemnym, w wyniku objęcia kontroli nad spółką Stal Warsztat Grupa świadczyły usługi i wytwarza produkty w oparciu o: o obróbka plastyczna blach, o termiczne wypalanie blach, o projektowanie we własnym centrum technologiczno-konstrukcyjnym, o wykonawstwo zbiorników i urządzeń ciśnieniowych, o wykonawstwo stalowych obudów stacji gazowych i energetycznych, obudów agregatów prądotwórczych, o elementy połączeń kołnierzowych oraz części urządzeń dla gazownictwa, o produkty niestandardowe wykonywane dla różnych branż przemysłu. w wyniku objęcia kontroli nad spółką PI Ćwiertnia Grupa świadczy usługi inżynierii budowlanej tj. o prace w zakresie budownictwa ogólnego, tj. m. in. realizacja obiektów kubaturowych: komercyjnych, przemysłowych, użyteczności publicznej i sportoworekreacyjnych; w tym obszarze Grupa oferuje generalne wykonawstwo inwestycji, doradztwo techniczne oraz projektowanie, o wykonawstwo niestandardowych budowli inżynierskich oraz robót specjalistycznych, takich jak montaż, rozruch i serwis specjalistycznych instalacji związanych z obiektami przemysłowymi, biurowymi i usługowymi, tj.: wentylacji i klimatyzacji, instalacji chłodniczych i grzewczych, instalacji wodnokanalizacyjnych oraz różnego rodzaju automatyki oraz instalacji elektrycznych i teletechnicznych (w tym BMS), o działalność w zakresach prac budowlanych związanych z gospodarką wodnościekową, obejmującą budowę i modernizację oczyszczalni ścieków, ujęć wody oraz składowisk odpadów Strona 16 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) 7. Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Strategia rozwoju Grupy Kapitałowej TESGAS Strategia rozwoju oparta jest na dwóch głównych obszarach działalności, czyli obszar eksploatacji oraz wykonawstwo (usługi budowlane). Głównym motorem wzrostu wartości Grupy Kapitałowej TESGAS będzie rynek usług wykonawczych oraz produkcja wyrobów metalowych. Dzięki budowanemu przez wiele lat wizerunkowi niezawodnego i profesjonalnego partnera Zarząd Spółki po wnikliwej analizie szans zamierza w dalszym stopniu rozwijać działalność wykonawczą. Ponad dziesięcioletnie doświadczenie TESGAS w pracach wykonawczych prowadzonych na obiektach gazowych, pozwala na przygotowanie się do rozpoczęcia prac budowlanych związanych z dostosowaniem i rozprowadzeniem gazu pozyskiwanego ze źródeł niekonwencjonalnych. Emitent zakłada, iż dalszy rozwój będzie następował poprzez: zwiększenie zdolności produkcyjnych w zakresie obróbki metali oraz rozszerzenie zakresu produkowanych urządzeń i elementów dla specjalistycznych dziedzin przemysłu poprzez spółkę zależną Stal Warsztat Sp. z o.o. przejmowanie podmiotów działających w branży wykonawczej, które będą uzupełniały dotychczasowe kompetencje Emitenta w obszarze wykonawstwa (rozwój poprzez przejęcia). Głównym czynnikiem wzrostu przychodów z działalności eksploatacyjnej będzie rozbudowa infrastruktury gazowniczej w północno-zachodniej Polsce oraz możliwe przejęcia podmiotów działających na rynku usług serwisowych, utrzymania ruchu oraz eksploatacji. Pozwoli to w konsekwencji na rozwój geograficzny działalności. Działania strategiczne w obszarze działalności eksploatacyjnej W obszarze działalności eksploatacyjnej strategia Grupy zakłada utrzymanie wiodącej pozycji na rynku eksploatacji sieci gazowych na terytorium północno-zachodniej Polski. W ramach utrzymania dotychczasowej pozycji rynkowej Emitent zamierza: systematycznie podnosić jakość usług poprzez szkolenia pracowników oraz wyposażenie brygad serwisowych w nowoczesny sprzęt, pozyskać do eksploatacji nowe obiekty dotychczas nie obsługiwane przez Grupę. Głównym motorem wzrostu przychodów z działalności eksploatacyjnej będzie rozwój infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej w północno-zachodniej Polsce dzięki inwestycjom właścicieli i operatorów sieci, tj. OGP Gaz-System oraz Grupy Kapitałowej PGNiG. Grupa Kapitałowa nie wyklucza także przejęć spółek o ugruntowanej pozycji na rynku usług serwisowych i utrzymania ruchu działających w przedsiębiorstwach produkcyjnych na terenie kraju. Działania strategiczne w obszarze wykonawstwa W obszarze wykonawstwa strategia Grupy zakłada intensyfikację działań zmierzających do pozyskiwania kontraktów o coraz wyższej wartości jednostkowej oraz stopniowe uzupełnianie kompleksowości swojej oferty o kolejne specjalistyczne usługi. Przejęcie spółki Stal Warsztat, posiadającej specjalistyczne kompetencje w zakresie obróbki metali, pozwoliło na rozszerzenie oferty Grupy o produkcję aparatów gazowych oraz konstrukcji stalowych. Zrealizowana inwestycja zakupu hali produkcyjnej ma na celu zwiększenie wolumenu produkcji wyrobów dla różnych dziedzin przemysłu dla klientów zarówno z kraju jaki i z terenów Unii Europejskiej. Ponadto dzięki zwiększeniu mocy wytwórczych spółki Stal Warsztat celowym będzie zwiększenie produkcji wyrobów na potrzeby zleceń realizowanych przez podmioty wchodzące w skład Grupy Kapitałowej TESGAS. Rozwój działalności ma się dokonać głównie poprzez: inwestycje w park maszynowy w spółce Stal Warsztat, przejęcia spółek posiadających kompetencje w obszarze budownictwa, pozwalające na wzmocnienie posiadanego przez TESGAS potencjału wykonawczego oraz jego rozszerzenie. Na dzień publikacji sprawozdania zarządu Grupa Kapitałowa TESGAS pozyskała zlecenia o wartości 39 mln PLN, z czego do realizacji w 2013 roku przypada kwota 34 mln PLN. 8. Główne rynki, na których Grupa Kapitałowa TESGAS prowadzi działalność Grupa prowadzi działalność na rynku specjalistycznych usług w zakresie eksploatacji obiektów gazowych, usług budowlanych (usługi wykonawstwa obiektów gazowych) oraz wytwarzanie produktów oraz świadczenie usług obróbki metali. Odbiorcami usług Grupy Kapitałowej TESGAS w obszarze eksploatacji są podmioty będące właścicielami sieci, spółki dystrybucyjne należące do Grupy Kapitałowej PGNiG, „prywatne” spółki dystrybucyjne tj. DUON Dystrybucja S.A., Avrio Media oraz liczne przedsiębiorstwa przemysłowe posiadające infrastrukturę gazową. W zakresie wykonawstwa klientami są lub mogą być zarówno sami właściciele lub operatorzy infrastruktury gazowej będące głównymi wykonawcami dużych inwestycji w Strona 17 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) zakresie gazownictwa jak np. budowa kopalni gazu, magazynów gazu, gazociągów czy terminalu LNG, oraz konsorcja budowlane realizujące inwestycje infrastrukturalne i przemysłowe, których elementem składowym są rurociągi i instalacje ciśnieniowe. Popyt na usługi oferowane przez Grupę Kapitałową Emitenta uzależniony jest więc od stanu i stopnia rozwoju infrastruktury gazowej w Polsce. Rynek usług eksploatacyjnych Właścicielami infrastruktury do przesyłu i dystrybucji gazu są Operator Gazociągów Przesyłowych GazSystem S.A. (OGP Gaz-System) oraz sześć spółek dystrybucyjnych działających w ramach Grupy Kapitałowej PGNiG. Jednocześnie w oparciu o sieci przesyłowe polskich dystrybutorów działalność prowadzą również firmy „prywatne”. Dla przykładu w województwie wielkopolskim do takich podmiotów należą spółki: DUON Dystrybucja S.A., G.EN Gaz Energia S.A., EWE Gaz Energia, Avrio Media. Polska jest krajem tranzytowym dla gazu rosyjskiego przesyłanego do Europy Zachodniej za pomocą gazociągu Jamał-Europa (tzw. gazociąg jamalski), za którego eksploatację w Polsce odpowiada spółka System Gazociągów Tranzytowych EuRoPol Gaz S.A. Trasa gazociągu przebiega przez pięć województw: podlaskie, mazowieckie, kujawsko-pomorskie, wielkopolskie oraz lubuskie. Polski odcinek gazociągu jamalskiego ma długość 680 km i jest wspomagany przez 5 tłoczni gazu: Kondratki, Zambrów, Ciechanów , Włocławek oraz Szamotuły. Eksploatacja części infrastruktury gazowej Grupy PGNiG oraz OGP Gaz-System zlecana jest podmiotom zewnętrznym działającym lokalnie lub wykonywana jest przez wewnętrzne jednostki operatorów. Natomiast eksploatacja polskiej części gazociągu jamalskiego jest zlecana bardzo wyspecjalizowanym podmiotom. Długość sieci dystrybucyjnej Grupy PGNIG wynosi 119 tys. km, z czego do Wielkopolskiej Spółki Gazowniczej Sp. z o.o. (WSG) należy ok. 16 tys. km sieci1. OGP Gaz-System dysponuje siecią przesyłową o długości 9,85 tys. km, 14 tłoczniami, 57 węzłami oraz 869 stacjami gazowymi2. Rysunek 1. Struktura sieci przesyłowej gazu w Polsce Źródło: Raport Roczny OGP Gaz-System S.A. 2009/2010, s. 19 1 2 Raport Roczny PGNiG S.A. 2011, s. 49, 80 Raport Roczny OGP Gaz-System S.A. 2011, s. 12-13 Strona 18 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Konkurencja na rynku usług eksploatacyjnych Polski rynek eksploatacji sieci gazowniczych jest rozdrobniony, niemniej jednak funkcjonuje na nim kilka większych podmiotów tj.: TESGAS – północno-zachodnia Polska, Górnośląski Zakład Obsługi Gazownictwa Sp. z o.o. (GZOG) – Śląsk i rejon gdański, Gazownia Serwis Sp. z o.o. - Mazowsze, Cetus - Energetyka Gazowa Sp. z o.o. – Śląsk, Regionalny Zakład Obsługi Urządzeń Gazowniczych GAZ-TECHNIKA Sp. z o.o. – Śląsk, Pol-Gaz Sp. z o.o. – Podkarpacie, PHU Techmadex Sp. z o.o. – Mazowsze i Podlasie, GPT Sp. z o.o. – rejon koszaliński, S.U.G. Gaz Serwis Sp. z o.o. – rejon kaliski, Dolgaz sp.j. – Dolny Śląsk. Na pozostałych terenach kraju utrzymanie sieci jest realizowane głównie przez zasoby własne operatorów – OGP Gaz-System oraz spółki dystrybucyjne Grupy Kapitałowej PGNiG. Świadczenie usług eksploatacji poprzez wyspecjalizowane podmioty tj. spółki z Grupy Kapitałowej TESGAS zwiększa efektywność działania właścicieli i operatorów sieci, poprzez ograniczenie kosztów utrzymywania własnych służb eksploatacyjnych oraz niezbędnego zaplecza serwisowego. Wysoka specjalizacja podmiotów świadczących usługi eksploatacji oraz obsługa na danym terenie kilku właścicieli lub operatorów jednocześnie, powoduje że koszty utrzymania służb zawarte w cenie usług eksploatacyjnych są niższe, aniżeli koszty które należałoby ponieść na samodzielne wykonywanie prac eksploatacyjnych przez właścicieli lub operatorów sieci. Konkurencję między podmiotami prywatnymi na rynku eksploatacji sieci gazowniczych można określić jako ograniczoną. Spowodowane jest to faktem, iż świadczenie usług eksploatacyjnych wiąże się z koniecznością utrzymywania w rejonie objętym umową w pełni wyposażonej brygady eksploatacyjnej, która jest w stanie dotrzeć na miejsce awarii w bardzo krótkim czasie, co jest bardzo kosztowne dla firm nie posiadających własnej bazy w danym regionie. Konieczność ponoszenia takich kosztów powoduje, że firmy zmuszone do ich ponoszenia nie są w stanie przedstawić korzystniejszej cenowo oferty od podmiotu już obecnego na danym terenie. Ponadto istotną przewagą konkurencyjną podmiotów eksploatujących sieci gazownicze jest ich doświadczenie oraz znajomość specyfiki obsługiwanej infrastruktury gazowej. Pozycja Grupy Kapitałowej na rynku usług eksploatacyjnych W obszarze eksploatacji Grupa Kapitałowa prowadzi działalność w województwie wielkopolskim, lubuskim, zachodniopomorskim (wraz ze spółkę zależną SEGUS) i dolnośląskim (m. in. kombinat KGHM). Na obszarze prowadzonej działalności Grupa posiada ugruntowaną pozycję, potwierdzoną wieloletnią współpracą z operatorami sieci dystrybucyjnych. Polski rynek usług wykonawczych w zakresie gazownictwa Polski rynek usług wykonawczych w zakresie gazownictwa postrzegany jest jako bardzo perspektywiczny ze względu na liczne, prowadzone inwestycje w tym sektorze. Realizowane inwestycje wynikają między innymi z konieczności realizacji założeń polityki energetycznej Polski i dostosowania do wymagań związanych z członkostwem Polski w Unii Europejskiej. Podmiotami, na których spoczywa obowiązek realizacji zadań wynikających m.in. ze wspomnianej polityki energetycznej Polski są przede wszystkim Grupa PGNiG i OGP Gaz System. W konsekwencji powyższe spółki są wiodącymi inwestorami projektów w zakresie infrastruktury gazowej, a ich projekty obejmują szerokie spektrum zadań inwestycyjnych - od budowy kopalni do budowy stacji gazowej i gazociągu. Jednocześnie na rynku inwestycyjnym aktywne są mniejsze spółki dystrybucyjne takie jak DUON Dystrybucja S.A., EWE czy G.EN-Gaz Energia S.A., jednak zlecenia pochodzące od tych podmiotów są wartościowo nieporównywalnie mniejsze w stosunku do prac zlecanych przez największe podmioty. Bardzo perspektywicznym, powstającym obecnie rynkiem jest rynek gazu łupkowego. Prowadzone na terenie kraju liczne projekty poszukiwawcze, mogą w okresie kilku najbliższych lat spowodować znaczne inwestycje związane z wydobyciem oraz dystrybucją gazu ze źródeł niekonwencjonalnych. Strona 19 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Konkurencja i pozycja rynkowa Grupy Kapitałowej TESGAS na rynku usług wykonawczych w obszarze gazownictwa Znaczącą rolę na rynku usług wykonawczych w zakresie gazownictwa odgrywa firma PGNIG Technologie S.A., która realizuje największe projekty inwestycyjne. Obok PGNIG Technologie S.A. i innych dużych grup budowlanych, takich jak np. Polimex-Mostostal czy zagranicznych podmiotów, na rynku funkcjonują także mniejsze firmy wykonawcze, takie jak TESGAS, świadczące usługi na rzecz wiodących podmiotów z branży. W Wielkopolsce takimi podmiotami są – obok Emitenta – Zrug Sp. z o. o., Gazomet Sp. z o.o. Realizowane dotychczas zlecenia w obszarze wykonawstwa przyczyniły się do ugruntowania pozycji Grupy Kapitałowej TESGAS na tym rynku oraz do uzyskania doskonałej reputacji, potwierdzonej m.in. wpisem na listę kwalifikowanych dostawców wyrobów i usług w poszczególnych spółkach dystrybucyjnych będących w grupie kapitałowej PGNiG S.A. oraz licznymi certyfikatami potwierdzającymi jakość świadczonych usług. Rynek usług budowlanych w Polsce Okres ostatnich kilku lat w budownictwie był czasem licznych inwestycji budowlanych. Środki płynące z Unii Europejskiej przyczyniły się do przeprowadzenia znacznych projektów mających na celu rozwój infrastruktury krajowej, a przez to minimalizację różnic jaka występuje pomiędzy „starymi” a „nowymi” krajami członkowskimi Unii Europejskiej. Wzrost inwestycji w budownictwie był również spowodowany przygotowaniem infrastruktury do organizacji w Polsce turnieju Euro 2012. Obecnie większość rozpoczętych inwestycji związana z przygotowaniem turnieju piłkarskiego została już ukończona lub jest w trakcie ukończenia. Kolejnym etapem na rynku inwestycji budowlanych, będą inwestycje na rynku energetycznym. Zarówno największe grupy energetyczne takie jak: Tauron, PGE, Enea, Energa oraz grupa PGNiG planują na najbliższe lata wielomiliardowe inwestycje w rozwój bloków energetycznych oraz infrastruktury dystrybucyjnej. 9. Perspektywy rynkowe Rynek gazu w Polsce Polski rynek usług eksploatacyjnych i wykonawczych w obszarze gazownictwa jest bardzo perspektywiczny. Rozwój rynku usług wykonawczych uzależniony jest od inwestycji w infrastrukturę gazowniczą w Polsce, obejmujących nowe przedsięwzięcia, takie jak budowa gazociągów, kopalń czy magazynów gazu, ale również i nakłady na modernizację już istniejącej infrastruktury. Dynamika wzrostu rynku usług eksploatacyjnych jest natomiast ściśle skorelowana ze stopniem rozwoju infrastruktury gazowej w kraju. Opracowana przez Ministerstwo Gospodarki „Polityka energetyczne Polski do 2030 roku” z dnia 10 listopada 2009 roku nakreśla główne kierunki rozwoju branży gazowniczej. W celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego oraz rozwoju gospodarczego kraju, Ministerstwo Gospodarki wyznaczyło obszary zadań inwestycyjnych dla spółek Skarbu Państwa: dywersyfikacja dostaw gazu ziemnego, rozbudowa i zwiększenie przepustowości sieci przesyłowej gazu ziemnego, budowa nowych oraz rozbudowa już istniejących podziemnych magazynów gazu ziemnego, zwiększenie potencjału wydobywczego gazu krajowego. Zapotrzebowanie Polski na gaz ziemny wynosi obecnie ok. 14 mld m³ gazu w ujęciu rocznym, z czego ok. 30% zaspokajane jest przez wydobycie krajowe. Pozostałą ilość gazu Polska importuje, głównie z Rosji w ramach kontraktu jamalskiego. W związku z przewidywanym wzrostem zapotrzebowania na gaz ziemny w najbliższych latach, a także w świetle ukraińsko-rosyjskiego kryzysu gazowego w 2009 roku oraz zakończoną budową Gazociągu Północnego, kwestia inwestycji w infrastrukturę gazowniczą poprawiających bezpieczeństwo energetyczne kraju stała się priorytetem rządu polskiego. Realizacja celu poprawy bezpieczeństwa energetycznego Polski będzie możliwa jedynie poprzez projekty inwestycyjne o dużej skali, wymagające nakładów kapitałowych rzędu miliardów złotych. Środki na rozbudowę krajowej infrastruktury gazowej będą pochodziły ze środków własnych Grupy PGNIG i OGP Gaz-System oraz Unii Europejskiej (w ramach programu operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”). Sama Grupa PGNiG na zadania inwestycyjne związane z realizacją strategii do 2015 roku planuje przeznaczyć 26 mld PLN3. Bardzo ważną rolę w finansowaniu polskich projektów inwestycyjnych będą odgrywały środki z Unii Europejskiej. Na realizację Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013 Komisja Europejska przeznaczyła ponad 28 mld euro. Z 15 priorytetów objętych programem dwa obejmują sektor gazowy: 3 Aktualizacja strategii GK PGNIG do 2015 roku, Konferencja prasowa, 30.06.2011 Strona 20 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) priorytet IX- Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna 1,4 mld euro oraz priorytet X- Bezpieczeństwo energetyczne, w tym dywersyfikacja źródeł energii-1,7 mld euro. Tabela 12. Prognozowane zapotrzebowanie na gaz ziemny [w mld m3] Rok Prognoza zapotrzebowania na gaz ziemny w mld m3 2015 15,4 2020 17,1 2025 19,0 2030 20,2 Źródło: Załącznik nr 2 do „Polityki energetycznej Polski do 2030 roku” – „Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię do 2030 roku”, s. 14 Sztandarowym projektem inwestycyjnym związanym ze zwiększeniem bezpieczeństwa energetycznego Polski jest budowa terminalu do odbioru skroplonego gazu ziemnego (LNG) w Świnoujściu. 19 sierpnia 2008 r. Rada Ministrów podjęła uchwałę, w której budowa terminalu LNG uznana została za inwestycję strategiczną dla interesu Polski, zgodną z planami dywersyfikacji źródeł i dróg dostaw gazu ziemnego oraz zagwarantowania bezpieczeństwa energetycznego Polski. Wartość tej inwestycji szacowana jest na 2,8 mld PLN, a za projekt odpowiedzialna jest spółka w 100% zależna od OGP Gaz-System - Polskie LNG S.A. (dalej „PLNG”). Projekt realizują cztery podmioty: Polskie LNG S.A. (budowa terminalu LNG), Operator Gazociągów Przesyłowych Gaz-System S.A. (budowa gazociągu ŚwinoujścieSzczecin, łączącego terminal z systemem przesyłowym), Urząd Morski w zewnętrznego), Szczecinie (budowa infrastruktury zapewniającej dostęp do portu Zarząd Portów Morskich Szczecin i Świnoujście S.A. (infrastruktura portowa, w tym budowa stanowiska statkowego oraz infrastruktury, umożliwiającej zamontowanie przez PLNG instalacji do przesyłu gazu)4. Terminal ma zostać oddany do użytkowania do 30 czerwca 2014 roku. Początkowo terminal w Świnoujściu pozwoli na odbiór 5 mld m³ gazu rocznie, docelowo ma to być 7,5 mld m³ gazu rocznie5. Kolejną inwestycją związaną z dywersyfikacją dostaw gazu jest rozbudowa krajowego systemu przesyłowego, która umożliwi dostawy gazu ziemnego z różnych kierunków i przyczyni się do integracji polskiej sieci gazociągów z europejską infrastrukturą przesyłową. Projekt ten zakłada wybudowanie przez OGP GAZ-SYSTEM S.A. ponad 1.000 km nowych gazociągów przesyłowych, do których należy zaliczyć: Szczecin – Lwówek, Świnoujście – Szczecin, Szczecin – Gdańsk, Włocławek – Gdynia, Rembelszczyzna – Gustorzyn, Gustorzyn – Odolanów. Koszt rozbudowy krajowego systemu przesyłowego szacowany jest na 3 mld PLN, a inwestycja ma zostać ukończona do 2014 roku. 4 5 http://www.polskielng.pl/biuro-prasowe/aktualnosci/wiadomosc/artykul/201158/ Raport Roczny OGP Gaz-System S.A. 2011, s. 58 Strona 21 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Rysunek 2. Krajowy system przesyłowy Źródło: Raport Roczny OGP Gaz-System S.A. 2009/2010, s. 28 Zgodnie z „Raportem Krajowym 2011” Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych ma stan techniczny infrastruktury przesyłowej. Pomimo, iż w latach wcześniejszych funkcjonowanie systemu przesyłowego nie budziło zastrzeżeń to jego struktura wiekowa (rysunek poniżej) oraz znaczne wyeksploatowanie w przyszłości może być zagrożeniem dla ciągłości dostaw surowca. Rysunek 9. Struktura wiekowa gazociągów przesyłowych w Polsce do 5 lat; 2% 6-10 lat; 4% 11-15 lat; 12% 16-20 lat; 15% powyżej 25 lat; 59% 21-25 lat; 8% Źródło: Raport Krajowy 2011 Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, s.93 Strona 22 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Ponadto prezes URE identyfikuje inne zagrożenia dla bezpieczeństwa energetycznego kraju związane ze słabo rozwiniętą siecią przesyłową gazu, brakiem rezerw przepustowości, niedostateczną integracją polskiego systemu gazowniczego z systemami krajów sąsiednich, zwłaszcza należących do Unii Europejskiej. Prezes URE wskazuje przede wszystkim na konieczność likwidacji tzw. „wąskich gardeł”, czyli miejsc występowania ograniczeń przepustowości. Największe trudności z przesyłem gazu wysokometanowego i zwiększeniem mocy odbiorców gazu w punktach „wyjścia” z systemu przesyłowego występują w północno-zachodniej części Polski, która wymaga największych nakładów inwestycyjnych w najbliższym czasie, również związanych z budową terminalu LNG w Świnoujściu. Wraz z rozwojem sieci przesyłowej należy się spodziewać rozbudowy sieci dystrybucyjnej gazu zarządzanej przez spółki z Grupy Kapitałowej PGNiG. Zwiększenie wydobycia gazu przez krajowe podmioty stanowi kolejny obszar inwestycji mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego Polski. Inwestycje w tym zakresie będą przeprowadzone przez Grupę PGNiG i będą obejmowały zwiększenie krajowego wydobycia gazu, jak i zapewnienie dostępu do gazu wydobywanego ze złóż zagranicznych np.: norweskich. W 2010 roku Grupa PGNiG wydobyła ze złóż krajowych 4,3 mld m³ gazu. Zgodnie z przyjętą w 2008 roku strategią Grupa PGNiG planuje zwiększyć wydobycie gazu ziemnego do poziomu ok. 6,2 mld m³ gazu rocznie w perspektywie 2015 roku poprzez zwiększenie wydobycia krajowego gazu do ok. 4,5 mld m³ gazu oraz zwiększenie wydobycia z zagranicznych złóż. Docelowo po roku 2015 minimum 1,5 mld m³ będzie pochodzić z tzw. „equity gas” (czyli gaz wydobywany przez konsorcjum w którego skład wchodzi PGNiG do którego polska firma ma prawo proporcjonalnie do udziału w konsorcjum) na Norweskim Szelfie Kontynentalnym6. Najważniejszą inwestycją z zakresu zwiększenia krajowego wydobycia gazu i ropy naftowej jest zagospodarowanie złóż gazu i ropy Lubiatów-Międzychód-Grotów (LMG). W 2008 roku Grupa PGNiG podpisała kontrakt na realizację zadania budowy kopalni ropy i gazu z Grupą PBG, który przewiduje oddanie kopalni do użytku w roku 2013.7. Kolejnym bardzo ważnym aspektem niezbędnym dla bezpieczeństwa energetycznego Polski są inwestycje w pojemności magazynowe gazu. Rysunek 3. Magazyny gazu ziemnego w Polsce Źródło: Raport roczny 2011 Grupa PGNiG, s.53 6 http://www.pgnig.pl/pgnig/com/8387?r%2Cnews%2CfromCtx=588&r%2Cnews%2CnewsId=15101 7 Raport Roczny PGNiG S.A. 2010, s. 36 Strona 23 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Magazyny gazu pozwalają na utrzymanie odpowiedniego poziomu rezerw na wypadek krótkotrwałych przerw w dostawach gazu, w wyniku awarii lub ograniczeń dostaw surowca. Ponadto magazyny zapewniają utrzymanie stałego poziomu wydobycia w ciągu roku. W okresach zmniejszonego zapotrzebowania na gaz następuje zatłaczanie gazu do magazynu, a w momencie szczytowego zapotrzebowania jego odbiór. PGNiG posiada w eksploatacji 8 magazynów o pojemności 1,83 mld m³. Magazyny zlokalizowane są w różnych strukturach geologicznych i mają różną moc zatłaczania i odbioru gazu8. Strategia PGNiG zakłada zwiększenie pojemności magazynowych do 3 mld m³ w 2015 roku. Największym projektem w tym obszarze jest rozbudowa magazynu gazu w Wierzchowicach z 0,6 mld m³ do pojemności 1,2 mld m³. Docelowo pojemność ma być zwiększona do 3,5 mld m³. Poza rozbudową magazynu w Wierzchowicach PGNiG zrealizuje następujące inwestycje w pojemności magazynowe: rozbudowa magazynu w Brzeźnicy, budowa magazynu w Kosakowie, rozbudowa magazynu w Mogilnie, rozbudowa magazynu w Strachocinie. Tabela 6. Pojemności czynne podziemnych magazynów gazu (mln m3) Wyszczególnienie Pojemność czynna [mln m³] w 2011 roku Planowany termin zakończenia rozbudowy/budowy Pojemność czynna [mln m³] docelowo Gaz wysokometanowy Brzeźnica 65 100 2014 350 500 2014 0 250 2021 Mogilno 378 841 2021 Strachocina 150 330 2012 90 90 – 575 1200 2012 Bonikowo 200 200 – Daszewo 30 30 – Husów Kosakowo Swarzów Wierzchowice Gaz zaazotowany Źródło: Raport roczny 2011 Grupa PGNiG, s.52 Realizacja ww. projektów jest możliwa jedynie przez bardzo duże podmioty dysponujące najnowocześniejszym sprzętem oraz bardzo liczną i wykwalifikowaną kadrą pracowniczą. Tylko kilka firm w Europie jest w stanie z powodzeniem przeprowadzić tak duże inwestycje. Z polskich firm tylko nieliczne mają możliwość podjęcia się takich dużych specjalistycznych prac budowlanych, a spółki z Grupy Kapitałowej TESGAS dokładają wszelkich starań, aby znaleźć się w gronie podwykonawców tych inwestycji. Istotnym obszarem rynkowym dla Grupy Kapitałowej są inwestycje prowadzone przez „prywatnych” dystrybutorów gazu ziemnego. Są to głównie inwestycje związane z budową sieci dystrybucyjnej oraz budową stacji regazyfikacji gazu LNG. Rynek energetyczny w Polsce Na przestrzeni ostatnich lat na rynku energetycznym można dostrzec wiele zmian. Począwszy od zmian właścicielskich, organizacyjnych a kończąc na zmianach technologicznych, Polska gospodarka stoi w przeddzień wielkich inwestycji. Zmieniające się regulacje prawne w Unii Europejskiej, dążące do 8 Raport Roczny PGNiG S.A. 2011, s. 50 Strona 24 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) zmniejszania negatywnego wpływy na środowisko, wymogły na polskich koncernach energetycznych planowanie przebudowy istniejących źródeł wytwarzania energii. Równocześnie wzrost w Polsce w przeciągu ostatnich lat zapotrzebowanie na energię, spowodował planowanie nowych inwestycji mających na celu dostarczeniu odpowiedniej jej ilości. Okres najbliższych lat to dla polskiego rynku budowlanego okres wielkich kontraktów inwestycyjnych w budowę nowych bloków energetycznych, to okres w którym rozpoczniemy wydobycie gazu ze złóż niekonwencjonalnych, to okres w którym nastąpi budowa wielu obiektów produkujących energię ze źródeł przyjaznych środowisku. Jest to duża szansa dla podmiotów budowlanych, którzy po zakończeniu obecnie prowadzonych inwestycji będą dysponować dużymi mocami przerobowymi. Dla Grupy Kapitałowej TESGAS jest to szansa na pozyskanie nowych zleceń, w nowym segmencie dotychczas nieobsługiwanym przez Grupę. 10. Charakterystyka zewnętrznych i wewnętrznych czynników istotnych dla rozwoju Grupy Kapitałowej TESGAS Do czynników zewnętrznych i wewnętrznych, które mogą mieć wpływ na rozwój i wyniki osiągnięte przez Grupę Kapitałową TESGAS należą: prowadzenie ewentualnego sporu w związku z wypowiedzeniem kontraktu na budowę elektrowni biogazowej, utrudniony dostęp do finansowania zewnętrznego i zabezpieczania kontraktów, poziom inwestycji na obsługiwanych przez Grupę rynkach, zwłaszcza gazowym oraz najmu nieruchomości, konkurencja, poziom cen materiałów i usług wykorzystywanych przy realizacji kontraktów, koniunktura w branży budowlanej, wzmocnienie kontroli operacyjnej, finansowej i budżetowej w ramach realizowanych kontraktów, presja płacowa pracowników, przedłużające się procedury odbiorów końcowych świadczonych usług wykonawczych, warunki atmosferyczne. niższy poziom pozyskiwanych do realizacji zleceń, niepełne wykorzystanie posiadanych zdolności produkcyjnych. Strona 25 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Rozdział V: Czynniki ryzyka związane z Grupą Kapitałową TESGAS 1. 1.1. Opis istotnych czynników ryzyka i zagrożeń Czynniki ryzyka związane z otoczeniem, w jakim Grupa Kapitałowa prowadzi działalność Ryzyko związane z koniunkturą gospodarczą w Polsce i koniunkturą w branży budowlanej Na realizację celów strategicznych Grupy, mającą przełożenie na jej wyniki finansowe, wpływ mają m.in. czynniki makroekonomiczne. Należy do nich zaliczyć w szczególności stopę wzrostu PKB, poziom inflacji, wysokość stóp procentowych oraz ogólną kondycję polskiej gospodarki. Należy jednak podkreślić, że wymienione czynniki mają nie tylko pośredni wpływ na kondycję finansową Grupy Kapitałowej, ale również innych uczestników rynku, w tym kontrahentów Grupy. W konsekwencji czynniki te mogą mieć przełożenie na termin i wielkość wydatków inwestycyjnych planowanych przez kontrahentów Grupy, co w efekcie może wpływać na wielkość rynku w obszarze wykonawstwa. Ryzyko konkurencji Grupa Kapitałowa prowadzi działalność na rynku usług eksploatacji sieci gazowych, w tym stacji redukcyjno-pomiarowych, oraz specjalistycznych usług budowlanych w zakresie wykonawstwa obiektów gazowych. Na rynku usług eksploatacyjnych Grupa posiada ugruntowaną pozycję na terenie Polski północnozachodniej. Jest ona efektem wysokiej jakości świadczonych usług, wieloletniego doświadczenia kadry pracowniczej oraz nowoczesnego parku maszynowego pozwalającego na wykonywanie szerokiego zakresu prac eksploatacyjnych. Na rynku usług wykonawczych Grupa Kapitałowa pozycjonuje się przede wszystkim jako wykonawca usług budowlanych dla podmiotów zajmujących się wydobyciem i dystrybucją gazu oraz jako podwykonawca największych w Polsce grup budowlanych. Do istotnych czynników wpływających na pozycję konkurencyjną Grupy zaliczyć można, doświadczenie w realizacji specjalistycznych przedsięwzięć oraz jakość i terminowość świadczonych usług, przekładające się łącznie na posiadanie statusu sprawdzonego partnera w realizacji projektów. Grupa Kapitałowa TESGAS zamierza ograniczać ryzyko konkurencji w szczególności poprzez: poszerzanie i budowanie nowych kompetencji, a w konsekwencji możliwość oferowania kompleksowych rozwiązań, systematyczną rozbudowę potencjału wykonawczego. Ryzyko niesolidnych dostawców towarów i usług Do najbliższego otoczenia, w którym działa Emitent zaliczają się dostawcy materiałów i usług. Jakość współpracy między spółkami z Grupy a ich dostawcami wpływa bezpośrednio na terminowość i jakość realizowanych przez Grupę usług. W celu minimalizacji ryzyka związanego z niesolidnymi dostawcami spółki z Grupy Kapitałowej: współpracują z podmiotami o ugruntowanej pozycji na rynku, dywersyfikują dostawców materiałów i usług. Ryzyko związane z sezonowością branży w zakresie działalności wykonawczej Przychody uzyskiwane przez Grupę z usług wykonawczych (roboty budowlane) charakteryzują się sezonowością. Na sezonowość sprzedaży największy wpływ mają warunki atmosferyczne, – niskie temperatury w okresie zimowym oraz opady w okresie wiosenno-letnim, które mogą w znacznym stopniu ograniczyć prowadzenie prac budowlanych. Realizacja zadań w zakresie wykonawstwa realizowanego na zlecenie klientów rozpoczyna się zazwyczaj w II kwartale każdego roku. Nie można wykluczyć występowania trudniejszych od przeciętnych warunków atmosferycznych, które mogą mieć wpływ na poziom realizowanych przychodów Grupy, np. utrzymujące się w dłuższych okresach niskie temperatury lub obfite opady deszczu mogą spowodować utrudnienia w realizacji robót budowlanych, a w konsekwencji przesunięcie w czasie osiąganych przez Emitenta przychodów. W celu minimalizacji tego ryzyka Grupa Kapitałowa planuje kontynuować zwiększanie udziału prac wykonawczych metodą prefabrykacji warsztatowej, które – opierając się na wykonywaniu gotowych zespołów w hali – powinny wpłynąć na ograniczenie przestojów produkcyjnych w okresie zimowym. Ryzyko związane z działalnością eksploatacyjną Wielkość rynku usług eksploatacyjnych jest skorelowana z gęstością sieci gazowej i możliwościami jej obsługi przez zasoby własne ich właścicieli. Oznacza to, że poziom przychodów Grupy z tytułu realizacji usług eksploatacyjnych uzależniony jest m. in. od zapotrzebowania właścicieli sieci na zewnętrzne usługi eksploatacyjne, co z kolei jest pochodną wielkości własnych zasobów ludzkich i sprzętowych w obszarze eksploatacji. Strona 26 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Zmiana istniejącej proporcji prac eksploatacyjnych wykonywanych przez właścicieli sieci oraz przez podmioty zewnętrzne, w tym Grupę Emitenta, może wpłynąć negatywnie na poziom przychodów z eksploatacji, a tym samym efektywność działania Grupy. W celu minimalizacji ryzyka Grupa Kapitałowa poszukuje nowych, dotychczas nieobsługiwanych przez nią obiektów, które mogłyby zwiększyć zakres działania oraz ograniczyć uzależnienie Grupy od dotychczasowych zleceniodawców usług eksploatacyjnych. Ryzyko związane z działalnością wykonawczą Rynek usług wykonawczych jest skorelowany z wielkością planowanych wydatków inwestycyjnych finansowanych z budżetu państwa, z budżetów samorządów lokalnych oraz z budżetów największych prywatnych podmiotów. W dużej mierze dotyczy to inwestycji w infrastrukturę gazowniczą w Polsce, mającą na celu poprawę bezpieczeństwa energetycznego kraju. Jednocześnie organizacja rynku specjalistycznych usług budowlanych powoduje, iż pozyskanie specjalistycznych zadań wykonawczych jest uzależnione od posiadanego doświadczenia i referencji. Możliwość wykazania się określonymi doświadczeniami i referencjami wpływa na konkurencyjność Grupy i otwiera jej drogę do ubiegania się o pozyskanie wysokospecjalistycznych zleceń charakteryzujących się wyższą od przeciętnej marżą i jednocześnie wyższym od przeciętnego ryzykiem. Ryzyko niekorzystnych zmian przepisów podatkowych W Polsce stosunkowo często odnotowuje się zmiany przepisów podatkowych. Wiele z nich nie zostało sformułowanych w sposób precyzyjny. Jednocześnie brak jest ich jednoznacznej wykładni. Istnieje ryzyko zmiany obecnych przepisów w taki sposób, że nowe uregulowania mogą okazać się niekorzystne zarówno dla Grupy, jak i dla podmiotów z nim współpracujących. Może się to przełożyć na pogorszenie wyników finansowych Grupy Kapitałowej. Grupa monitoruje zmiany przepisów podatkowych i dokonuje niezbędnych zmian celem minimalizacji tego ryzyka. Ryzyko związane ze zmianami legislacyjnymi wpływającymi na rynek, na którym działa Grupa Pewne zagrożenie dla działalności spółek z Grupy może stanowić zmieniające się otoczenie prawne – zmiany przepisów prawa, a także różne jego interpretacje. Niespójność, brak jednolitej interpretacji przepisów prawa oraz częste nowelizacje pociągają za sobą ryzyko w prowadzeniu działalności gospodarczej. Ewentualne zmiany mogą zmierzać w kierunku powodującym wystąpienie negatywnych skutków dla działalności Grupy Kapitałowej. 1.2. Czynniki ryzyka związane bezpośrednio z działalnością Emitenta Ryzyko utraty kluczowych pracowników Grupa Kapitałowa TESGAS opiera swoją działalność na wiedzy i doświadczeniu wysoko kwalifikowanej kadry pracowniczej. Główną metodą pozyskiwania wykwalifikowanych specjalistów jest oferowanie im konkurencyjnych warunków płacy i pracy oraz możliwość pracy w spółce o ugruntowanej pozycji rynkowej. Zarząd Spółki dominującej dostrzegając ryzyko utraty kluczowych pracowników podejmuje liczne czynności, które mają na celu ograniczenie rotacji pracowników. Należą do nich: oferowanie konkurencyjnych warunków zatrudnienia zgodnych z wymaganiami rynku, wprowadzanie odpowiedniego systemu motywacji dla pracowników kluczowych poprzez nowoczesne systemy wynagrodzeń połączone z odpowiednim systemem premiowania za uzyskane efekty, wprowadzanie elastycznych systemów płacowych zgodnych ze strategią firmy, realizowanie programu systematycznych szkoleń, budowanie więzi pomiędzy organizacją a pracownikami poprzez organizację spotkań oraz wyjazdów integracyjnych. Ryzyko przejęć związane z uzależnieniem od kluczowych odbiorców Działalność Grupy na rynku usług gazowniczych cechuje się niewielką liczbą kluczowych odbiorców. Przychody ze sprzedaży realizowanej do jednego odbiorcy mogą stanowić istotną część ogółu sprzedaży Grupy. Ewentualna utrata kluczowego odbiorcy może w znaczny sposób wpłynąć na zmniejszenie przychodów Grupy Kapitałowej. Działania podejmowane przez Grupę ograniczające to ryzyko polegają głównie na pozyskaniu nowych klientów oraz zwiększaniu udziału przychodów od pozostałych kontrahentów Grupy. Ryzyko związane z nie wywiązaniem się lub nienależytym wywiązaniem się z warunków umów z odbiorcami Warunkiem realizowania kontraktów, w szczególności budowlanych, jest zagwarantowanie należytego i terminowego wykonania prac oraz usunięcia wad i usterek w okresie gwarancji, która w zależności od rodzaju prac jest udzielana na okres od 12 do 36 miesięcy, sporadycznie na okres dłuższy (np. 60 lub 96 Strona 27 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) miesięcy). W celu realizacji powyższych warunków stosuje się kaucje gwarancyjne wnoszone przez wykonawcę lub zabezpieczenie w postaci gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej. W wyjątkowych sytuacjach zabezpieczeniem mogą być środki pieniężne, a także, jeśli kontrahent wyrazi zgodę na taką formę zabezpieczenia, weksel. Zabezpieczenie zwykle wnoszone jest w dniu podpisania kontraktu i rozliczane po jego zakończeniu. Wysokość zabezpieczenia uzależniona jest od rodzaju kontraktu. Zwykle jego wysokość kształtuje się na poziomie od 5 do 10% wartości brutto kontraktu. W sytuacji, gdy spółki z Grupy albo ich podwykonawcy nie wywiążą się lub niewłaściwie wywiążą się z realizowanych umów istnieje ryzyko wystąpienia przez kontrahentów z roszczeniem zapłaty kar umownych lub odstąpienia od umowy. Kary umowne stosowane w kontraktach o wykonanie robót przez Grupę zwykle kształtują się na poziomie: w przypadku odstąpienia od umowy z przyczyn zależnych od Emitenta kara umowna 10% wynagrodzenia, za każdy dzień opóźnienia w usunięciu wad i usterek – kara umowna 0,1% - 0,5% wynagrodzenia, za każdy dzień opóźnienia w wykonaniu zamówienia - kara umowna 0,05% - 0,5% wynagrodzenia, za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zamówienia – kara umowna w przedziale od 10% do 30% wynagrodzenia. W umowach zastrzegane jest zwykle prawo dochodzenia odszkodowania przenoszącego wartość kar umownych. W celu ograniczenia tego ryzyka Grupa Kapitałowa podejmuje następujące działania: obejmuje ochroną ubezpieczeniową kontrakty, w tym działania podwykonawców, stosuje zintegrowany system zarządzania jakością, środowiskiem i bhp, dzięki któremu minimalizowane jest ryzyko wystąpienia niepożądanych skutków, wyznacza do prowadzenia zadania koordynatora projektu, który w sposób ciągły monitoruje jakość i postęp prac, przenosi ryzyka do umów o współpracy zawieranych przez Spółkę z producentami, dostawcami oraz podwykonawcami. Ryzyko związane z prowadzoną działalnością operacyjną na czynnych obiektach gazowych Z działalnością Grupy wiążą się zagrożenia polegające między innymi na możliwości wystąpienia awarii skutkującej stratami ludzkimi i materialnymi. Grupa Kapitałowa Emitenta przeciwdziała temu zagrożeniu poprzez: ubezpieczanie działalności od odpowiedzialności cywilnej, systematyczne doposażenie pracowników w najnowocześniejszy sprzęt ochronny, podnoszenie kwalifikacji pracowników, stałe szkolenia i nadzór bhp. Ryzyko związane z ewentualnym brakiem płynności finansowej Specyfika rozliczania kontraktów wykonawczych w powiązaniu z koniecznością zaangażowania znacznych środków pieniężnych oraz zwiększające się zatory płatnicze sprawiają, że Grupa może być narażona na utratę płynności finansowej. W celu ograniczenia tego ryzyka spółki z Grupy: prowadzą systematyczny monitoring należności przeterminowanych, przykładają należytą uwagę do utrzymywania wiarygodności w relacjach z instytucjami finansowymi, zabezpieczają się poprzez utrzymywanie dostępu do linii kredytowych oraz limitów gwarancyjnych, czego dowodem jest posiadanie przez Grupę dostępu w bankach do linii kredytowych i gwarancyjnych o łącznej wartości 8,2 mln zł, przy czym według stanu na 31 grudnia 2012 roku poziom wykorzystania wynosił 90 tys. PLN. Według stanu na dzień publikacji raportu, relacja kapitałów własnych do zadłużenia finansowego umożliwiała Grupie Kapitałowej dostęp do źródeł finansowania obcego na poziomie całkowicie zaspokajającym jego potrzeby. Mając na uwadze planowany rozwój działalności w latach kolejnych, pociągający za sobą wzrost przychodów, Grupa planuje minimalizować możliwość realizacji tego ryzyka poprzez dalszą optymalizację procesu monitorowania i odzyskiwania należności oraz – równolegle – zapewnienie adekwatnego poziomu wolnych limitów kredytowych, faktoringowych i im podobnych. Ryzyko związane z niepełnym wykorzystaniem posiadanych zasobów ludzkich W związku z rozwojem działalności w obszarze prac wykonawczych i eksploatacyjnych Grupa utrzymuje posiadane brygady wykonawcze i eksploatacyjne. Wiąże się to z koniecznością ponoszenia znacznych Strona 28 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) wydatków na ich utrzymanie i jednocześnie zwiększa ryzyko niepełnego wykorzystania posiadanych zasobów. Jednocześnie nie można wykluczyć, iż Grupa nie pozyska zadań, które będą wiązały się z mniejszym stopniem wykorzystania zasobów ludzkich od planowanego oraz z mniejszym obłożeniem zleceń w ciągu roku oraz ich nierównomiernym rozłożeniem. Wówczas może się to przełożyć niekorzystnie na wyniki finansowe i stopień efektywności prowadzonej działalności. W celu minimalizacji tego ryzyka Grupa Kapitałowa aktywnie poszukuje nowych zleceń uczestnicząc w licznych przetargach. Ryzyko związane z niepełnym wykorzystaniem posiadanych zasobów rzeczowych Grupa posiada nieruchomości inwestycyjne przeznaczone na najem. Zmniejszenie zapotrzebowania na wynajmowane powierzchnie może spowodować osiąganie mniejszych niż dotychczas korzyści związanych z wynajmowanymi obiektami. Zarząd Emitenta zamierza minimalizować powyższe ryzyko poprzez poszukiwanie nowych najemców powierzchni przy współpracy z doświadczonym pośrednikiem nieruchomości. Ryzyko nieosiągnięcia zakładanych efektów przejęć Podstawowym celem przejmowania innych podmiotów gospodarczych przez Spółkę dominującą jest wzrost potencjału wykonawczego Grupy Kapitałowej TESGAS, zarówno w aspekcie ilościowym, jak i jakościowym, rozumianym jako poszerzenie obszaru działalności. Podjęcie każdej decyzji o przejęciu kolejnego podmiotu zostanie poprzedzone przez Emitenta przeprowadzeniem stosownej analizy prawnej oraz finansowej, a – o ile Emitent uzna takową za stosowną – również każdej innej. Spółka dominująca nie może jednak wykluczyć, iż pomimo zachowania najwyższej staranności w przeprowadzaniu ww. analiz, jak również w wyniku wystąpienia innych okoliczności, przejęcie jakiegoś podmiotu nie przyniesie oczekiwanych przez nią korzyści w postaci wzrostu przychodów oraz realizacji założonej przez TESGAS marży. Ryzyko przestojów na kontraktach lub ryzyko niezrealizowania kontraktów przez podmioty zlecające wykonanie określonych prac W wyniku występujących problemów z bieżącą płynnością podmiotów prowadzących działalność na rynku budowlanym, istnieje ryzyko opóźnień w realizacji kontraktów lub ich całkowite zaprzestanie. Uczestnictwo spółek z Grupy Kapitałowej TESGAS przy realizacji powyższych kontraktów może przyczynić się do obniżenia przychodów ze sprzedaży oraz generować dodatkowe koszty związane z utrzymywaniem zaplecza produkcyjnego. Ryzyko nierealizowania kontraktów przez podmioty będące w konsorcjum ze spółkami z Grupy lub zrealizowania kontraktów z opóźnieniem W związku z realizacją przez spółki z Grupy Kapitałowej zleceń w formie konsorcjum z innymi podmiotami, istnieje ryzyko nierealizowania w wyznaczonym terminie lub zaprzestanie prowadzenia prac przez pozostałych uczestników konsorcjum, w wyniku braku środków finansowych na realizację prac. Realizacja ryzyka może wymusić na spółkach z Grupy obowiązek dokończenia prac w zamian za pozostałych członków konsorcjum lub naraża Grupę, ze strony zamawiającego, na obciążenie karami umownymi. Negatywne sankcje prowadzenia kontraktów w ramach konsorcjum mogą obniżyć wynik finansowy Grupy Kapitałowej TESGAS. Ryzyko sporu związanego z odstąpieniem od umowy na budowę elektrowni biogazowej W związku z odstąpieniem przez Biogazownię Szarlej Sp. z o.o. od umowy o roboty budowlane oraz rozruch elektrowni biogazowej zawartej z konsorcjum w składzie: PBG Energia Sp. z o.o. – lider konsorcjum, TESGAS S.A,, Gaz&Oil Project Management Sp. z o.o. – członkowie konsorcjum, oraz zgłoszeniem przez Zamawiającego roszczeń określonych w raportach bieżących nr 20/2012 oraz 21/2012 przekazanych do publicznej wiadomości odpowiednio 2 i 19 października 2012 roku, istnieje ryzyko wszczęcia postępowania sądowego oraz prowadzenia sporu związanego z przedmiotową umową. Emitent dysponuje ekspertyzami prawnymi, wskazującymi na bezzasadność większości roszczeń Zamawiającego. Nie można jednak wykluczyć, ze negatywny z punktu widzenia Emitenta, prawomocny wyrok sądu może spowodować obowiązek zapłaty przez Emitenta określonych odszkodowań. Ryzyko utraty wartości zapasów nabytych na realizację zleceń W związku z nabyciem zapasów niezbędnych do budowy instalacji technologicznych na terenie budowy elektrowni biogazowej, istnieje ryzyko utraty wartości tych zapasów. Utrata wartości może wystąpić w przypadku sprzedania posiadanych zapasów, a nie wykorzystania ich zgodnie z pierwotnym celem tj. zabudowy jako części składowej biogazowni. Strona 29 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Rozdział VI: Pozostałe informacje 1. Informacje o zaciągniętych kredytach, umowach pożyczek W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2012 roku TESGAS S.A., ani żadna z jej spółek zależnych, nie wypowiedziała żadnej z dotychczasowych umów kredytowych. Ponadto w omawianym okresie Emitent nie zawarł żadnej nowej umowy kredytowej oraz umowy pożyczki. 2. Informacja o udzielonych pożyczkach W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2012 roku TESGAS S.A. udzieliła pożyczek następującym podmiotom: W dniu 2 marca 2012 roku TESGAS S.A. udzieliła spółce zależnej („Pożyczkobiorca”) pożyczkę w kwocie 1 mln PLN. Kwota pożyczki podlegała oprocentowaniu według stopy procentowej wynoszącej WIBOR 1M + marża w stosunku rocznym. Celem zabezpieczenia wykonania postanowień umowy pożyczki, Pożyczkobiorca wystawiła na rzecz Emitenta weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową. W dniu 27 grudnia 2012 roku pożyczka wraz z należnymi odsetkami została spłacona. W dniu 7 grudnia 2012 roku Emitent udzielił pożyczki podmiotowi niepowiązanemu („Pożyczkobiorca”) w kwocie 2 mln PLN. Pożyczka została oprocentowana według stopy procentowej WIBOR 1M + marża w stosunku rocznym. Pożyczka została udzielona na czas określony. Termin jej spłaty przypada na dzień przypadający dwa lata od dnia zawarcia umowy. Zabezpieczeniem wierzytelności Emitenta wobec Pożyczkobiorcy jest weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową wystawiony przez Pożyczkobiorcę oraz oświadczenie Pożyczkobiorcy w formie aktu notarialnego o poddaniu się egzekucji. 3. Informacja o udzielonych i otrzymanych w danym roku obrotowym poręczeniach i gwarancjach, ze szczególnym uwzględnieniem poręczeń i gwarancji udzielonych jednostkom powiązanym Emitenta. W okresie objętym raportem spółka TESGAS S.A. ani żadna z jej spółek zależnych, nie otrzymała poręczeń i gwarancji od podmiotów powiązanych i niepowiązanych. W analizowanym okresie spółka TESGAS S.A. nie udzieliła poręczeń i gwarancji podmiotom powiązanym i niepowiązanym. Jednakże poręczenia Emitenta udzielone pozostałym jednostkom w 2011 roku obejmowały poręczenie TESGAS S.A. tytułem zabezpieczenia należytego wykonania kontraktu oraz usunięcia wad i usterek w kwocie 24 tys. PLN. Na dzień 31.12.2012 roku udzielone przez Spółkę dominującą poręczenie podmiotowi niepowiązanemu wynika z zabezpieczenia usunięcia wad i usterek w kwocie 7 tys. PLN 4. Realizacja celów emisyjnych Wykorzystanie środków z emisji akcji serii C W dniach 15 lutego i 4 listopada 2011 roku została przeprowadzona emisja akcji serii C w związku z realizacją opcji (program płatności akcjami). Kapitał zakładowy podwyższony został odpowiednio o 200.000 PLN i 100.000 PLN, w wyniku objęcia łącznie 300.000 akcji na okaziciela serii C związanych z realizacją Programu Motywacyjnego. Pozyskane z emisji środki w kwocie 300.000 zostały przeznaczone na finansowanie realizacji kontraktów. Wykorzystanie środków z emisji akcji serii D W miesiącach maju i czerwcu 2009 roku została przeprowadzona prywatna emisja akcji serii D. Wpływy z emisji wyniosły 9.100.000 PLN. Cele emisji akcji serii D: Cel nr 1: nabycie udziałów w Stal Warsztat Sp. z o.o. – zrealizowany, Cel nr 2: podwyższenie kapitału w Stal Warsztat Sp. z o.o. w celu finansowania nabycia nieruchomości i przeprowadzeniu inwestycji – zrealizowany, Cel nr 3: pożyczka do Stal Warsztat Sp. z o.o. w celu finansowania inwestycji – zrealizowany (zmiana celu nr 3 na podwyższenie kapitału zakładowego Stal Warsztat Sp. z o.o. w celu finansowania inwestycji) Strona 30 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Wykorzystanie środków z emisji akcji serii E W okresie od 10 czerwca do 1 lipca 2010 roku została przeprowadzona Publiczna Oferta 300.000 Akcji Serii B oraz 4.000.000 Akcji Serii E. Wartość przeprowadzonej oferty publicznej wyniosła 62.350.000 zł, z czego TESGAS S.A. pozyskała 58.000.000 zł. Cele emisji akcji serii E: Cel nr 1: nabycie 80% udziałów w Przedsiębiorstwie Inżynierskim Ćwiertnia Sp. z o.o. (kwota 30.000 tys. PLN )- zrealizowany, Cel nr 2: pozostałe akwizycje, w tym dokapitalizowanie przejętych podmiotów (kwota 10.000 tys. PLN - 20.000 tys. PLN)– częściowo zrealizowany , Cel nr 3: finansowanie realizacji kontraktów (kwota 4.000 tys. PLN - 14.000 tys. PLN) - nie zrealizowany. Wykorzystanie środków z emisji akcji serii E Środki finansowe pozyskane z emisji akcji serii E do czasu poniesienia poszczególnych wydatków związanych z realizacją celów emisji będą lokowane w instrumenty finansowe o ograniczonym ryzyku, w szczególności lokaty bankowe oraz obligacje Skarbu Państwa RP. Cele niezrealizowane: Cel nr 2: Pozostałe akwizycje, w tym dokapitalizowanie przejętych podmiotów W dniu 9 grudnia 2011 roku Emitent zawarł umowę objęcia 8.000 nowych udziałów w Stal Warsztat za kwotę 8.000.000 PLN w podwyższonym kapitale zakładowym Stal Warsztat Sp. z o.o. Podwyższenie kapitału w zostało dokonane w celu nabycia hali produkcyjnej wraz z wyposażeniem, zlokalizowanej w sąsiedztwie nieruchomości na której obecnie Stal Warsztat prowadzi swoją podstawową działalność. Finansowanie podwyższenia kapitału zostało dokonane ze środków własnych TESGAS pozyskanych w części z emisji akcji serii E w kwocie 3.890.000 PLN. Zgodnie ze zobowiązaniem zawartym w prospekcie emisyjnym TESGAS przygotowanym w związku z publiczną ofertą 300.000 Akcji Serii B, 4.000.000 Akcji Serii E oraz w związku z ubieganiem się o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym 750.000 Akcji Serii B, 1.300.000 Akcji Serii D, do 4.000.000 Akcji Serii E, do 4.000.000 Praw do Akcji Serii E, o wartości nominalnej 1 zł każda, Zarząd zobowiązał się że będzie dążył do wydatkowania środków z emisji akcji serii E w okresie 18 miesięcy od dnia zarejestrowania podwyższenia kapitału w związku z emisją akcji serii E. Pomimo prowadzonych rozmów z potencjalnymi podmiotami, które mogłyby być celem akwizycji, nie udało się dokonać planowanego przejęcia w zakładanym wcześniej terminie. Jednakże Zarząd TESGAS nadal prowadzi rozmowy z potencjalnymi podmiotami, które mogą stać się celem akwizycji. W związku z tym Zarząd postanowił przedłużyć czas na przeprowadzenia procesu akwizycji. Zarząd TESGAS planuje dokonać zakupu pakietów akcji lub udziałów jednej lub dwóch spółek o specjalizacji działalności uzupełniającej obszar działalności TESGAS S.A. i spółek od niego zależnych lub z nią komplementarnej. W szczególności Emitent będzie rozważał nabycie pakietów w spółkach mających doświadczenie w zakresie obsługi i eksploatacji urządzeń i instalacji przemysłowych. Pozwoli to Grupie Kapitałowej TESGAS na rozszerzenie dotychczasowych kompetencji w zakresie prac serwisowych oraz przyczyni się do dalszej dywersyfikacji źródeł jego przychodów. Mając na uwadze szeroko pojęty interes Emitenta oraz jego akcjonariuszy, TESGAS S.A. dokona każdej z inwestycji kapitałowych w ramach Celu nr 2 wyłącznie w sytuacji, kiedy będzie mógł jednorazowo lub docelowo, na określonych z góry warunkach zawartych w stosownej umowie, nabyć pakiet kontrolny w danym podmiocie. Przez pakiet kontrolny TESGAS S.A. rozumie pakiet akcji lub udziałów dających prawo do nie mniej niż 75% + 1 głos na odpowiednio: walnym zgromadzeniu akcjonariuszy lub zgromadzeniu wspólników przejmowanego podmiotu. Posiadanie środki finansowe pochodzące z emisji akcji serii E, winny być wystarczające na przeprowadzenie planowanych akwizycji. Cel nr 3 – Finansowanie realizacji kontraktów Podstawową działalność Spółka TESGAS S.A. prowadzi realizując projekty dla podmiotów operujących na szeroko pojętym rynku usług gazowniczych i inwestycji infrastrukturalnych. Jego głównymi zleceniodawcami są największe w Polsce podmioty z branży gazowniczej oraz podmioty z branży budowlanej, działające na rzecz podmiotów z branży gazowniczej. W ocenie TESGAS S.A., na wzrost liczby i wartości kontraktów możliwych do pozyskania w najbliższym okresie, obok kontraktów budowlanych, fundamentalny wpływ będzie miało pojawienie się kontraktów związanych z modernizacją i rozbudową infrastruktury gazowej w Polsce. Strona 31 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Pozyskanie przez TESGAS S.A. przynajmniej części z nowo pojawiających się kontraktów, zarówno wykonawczych, jak i utrzymaniowych, zwiększy skalę jego działalności, wywołując jednocześnie dodatkowe zapotrzebowanie na kapitał obrotowy. Wobec powyższego, dążąc do zachowania właściwych proporcji finansowania majątku kapitałem własnym oraz kapitałem obcym, TESGAS S.A. przewiduje wykorzystać część środków pozyskanych z emisji akcji serii E na sfinansowanie prac związanych z prowadzeniem bieżących i przyszłych kontraktów. Jednostka dominująca TESGAS S.A. szacuje, iż pozyskane środki zostaną w całości zaangażowane w finansowanie kapitału obrotowego w ciągu 2013 roku. Dotychczas finansowanie kontraktów Spółka realizowała ze środków bieżących generowanych z działalności operacyjnej. 5. Informacja o zawartych umowach znaczących dla działalności Emitenta Tabela 7. Umowy znaczące Data zawarcia umowy Strony umowy Zleceniodawca: HYDROBUDOWA POLSKA S.A. 19-01-2012 Wykonawca: Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o. Przedmiot umowy Podpisanie umowy na wykonanie robot instalacyjnych: - instalacji wodnokanalizacyjnych, - wentylacji oddymiania, - instalacji tryskaczowa, - konstrukcje wsporcze pod centrale wentylacyjne, - przejścia p.poż podczas realizacji inwestycji p.n. „Budowa hali sportowo-widowiskowej wraz z infrastrukturą towarzyszącą” w Toruniu. Istotne warunki Wynagrodzenie w kwocie: 12.669.000,00 zł brutto Termin realizacji: 08-10-2012 Więcej w: RB TESGAS 5/2012 http://tesgas.pl/relacje-inwestorskie/raporty-biezace-espi/5-2012-podpisanieumowy-znaczacej.html Zleceniodawca: Spółki z Grupy Kapitałowej PBG (Zleceniodawca umowy o największej wartości: HYDROBUDOWA POLSKA S.A.) 31-01-2012 Podpisanie umów o znaczącej wartości. Przedmiotem umowy o największej wartości są prace realizowane na inwestycji pod nazwą: „Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego w Poznaniu – kolebki państwowości i chrześcijaństwa w Polsce” polegające na wykonaniu robot Wykonawca: Spółki z Grupy instalacji sanitarnych Kapitałowej TESGAS wewnętrznych (wody, kanalizacji, (Wykonawca umowy o największej wartości: wentylacji, klimatyzacji, c.o., Przedsiębiorstwo c.w.u) Inżynierskie wraz z przyłączami oraz sieci Ćwiertnia Sp. z o.o.) zewnętrznej i odwodnienia . nawierzchni. Łączna wartość zawartych w okresie od 05-09-2011 do 31-012012 umów wyniosła: 13.309.133,52 zł brutto Wynagrodzenie z umowy o największej wartości w kwocie 4.674.000,00 zł brutto Termin realizacji: 23-04-2012 Więcej w: RB TESGAS 6/2012 http://tesgas.pl/relacje-inwestorskie/raporty-biezace-espi/6-2012-przekroczenieprogu-umowy-znaczacej-ze-spolkami-grupy-kapitalowej-pbg.html Strona 32 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Data zawarcia umowy Strony umowy Zleceniodawca: ALPINE BAU GmbH Sp. z o.o. Oddział Polska Wykonawca: TESGAS S.A., Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o. 06-02-2012 Waluta sprawozdawcza: Przedmiot umowy Emitent działając jako lider konsorcjum odstąpił od umowy zawartej ze spółką ALPNE BAU GmbH na wykonanie robót i usług elektroenergetycznych oraz teletechnicznych w ramach inwestycji pod nazwą „Budowa drogi ekspresowej S5 Kaczkowo – Korzeńsko, Obwodnica Bojanowa i Rawicza” złoty polski (PLN) Istotne warunki Odstąpienie od umowy nastąpiło z winy Zleceniodawcy tj. z uwagi na brak przedłożenia gwarancji zapłaty ewentualnego roszczenia Wykonawcy z tytułu wynagrodzenia wynikającego z przedmiotowej umowy. Zgodnie z art. 6493 w zw. z art. 6495 kodeksu cywilnego Zleceniodawca był zobowiązany udzielić gwarancji zapłaty na żądanie Wykonawcy. Odstąpienie od umowy nastąpiło ze skutkiem na dzień odstąpienia. Szacowane koszty związane z odstąpieniem od umowy wynoszą około 1.274 tys. zł. Kwota ta dotyczy wartości odpisów aktualizujących wartość aktywów finansowych związanych z realizacją umowy. Więcej w: RB 7/2012 http://tesgas.pl/relacje-inwestorskie/raporty-biezace-espi/7-2012-wypowiedzenie-umowyznaczacej.html Strona 33 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Data zawarcia umowy Strony umowy Zleceniodawca: Spółki z Grupy Kapitałowej PGNiG (Zleceniodawca umowy o największej wartości: DSG Sp. z o.o. Oddział ZG Wałbrzych) 23-02-2012 Waluta sprawozdawcza: Przedmiot umowy Podpisanie umów o znaczącej wartości. złoty polski (PLN) Istotne warunki Wynagrodzenie z umowy o największej wartości wynosi: 3.228.750,00 zł brutto Przedmiotem umowy o największej wartości są prace na kompleksową realizację zadania pod nazwą: „Stacja regazyfikacji Termin realizacji: LNG wraz ze stacją redukcyjno – 10-09-2012 pomiarową I –go stopnia (montaż i Wykonawca: Spółki z Grupy wprowadzenie do eksploatacji) Kapitałowej TESGAS oraz uzbrojenie terenu w (Wykonawca umowy o obrębie największej wartości: działki na której prowadzone TESGAS będą S.A.) prace w miejscowości Mieroszów” Łączna wartość zawartych w okresie od 21-06-2011 do 23-022012 umów wyniosła: 11.069.726,77 zł brutto Więcej w: RB 8/2012 http://tesgas.pl/relacje-inwestorskie/raporty-biezace-espi/8-2012-przekroczenie-proguumowy-znaczacej-ze-spolkami-grupy-kapitalowej-pgnig.html Zleceniodawca: Spółki z Grupy Kapitałowej CP Energia (Zleceniodawca umowy o największej wartości: KRI S.A., obecnie DUON Dystrybucja S.A.) 22-05-2012 Wykonawca: TESGAS S.A. Podpisanie umów o znaczącej wartości. Wstępne szacunkowe wynagrodzenie z umowy o największej wartości wynosi 6.273.000,00 zł brutto. Przedmiotem umowy o największej wartości są zasady i warunki, na jakich Wykonawca będzie wykonywał prace projektowe i wykonawcze dla instalacji LNG i stacji redukcyjno – pomiarowych w miejscowościach Maków Mazowiecki, Suwałki, Przasnysz, Termin realizacji: Rogowiec k/Bełchatowa, Kuźnia do 31-12-2013 Raciborska na wskazanych przez Zleceniodawcę terenach. Łączna wartość zawartych umów w okresie od 24-05-2011 do 23-05-2012 wyniosła 12.080.373,75 zł brutto Więcej w RB 9/2012 http://tesgas.pl/relacje-inwestorskie/raporty-biezace-espi/9-2012-przekroczenie-proguumowy-znaczacej-ze-spolkami-grupy-kapitalowej-cp-energia.html Strona 34 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Data zawarcia umowy Strony umowy Zleceniodawca: ALPINE BAU GmbH Sp. z o.o. Waluta sprawozdawcza: Przedmiot umowy Zawarcie ugody rozwiązującej spór dotyczący wzajemnych roszczeń pomiędzy Zleceniodawcą i Wykonawcą zaistniały w wskutek odstąpienia Wykonawca: Spółki z Grupy przez Wykonawcę od umowy na Kapitałowej TESGAS wykonanie robót i usług (TESGAS S.A. działający elektroenergetycznych oraz jako lider konsorcjum, PI teletechnicznych w ramach Ćwiertnia działający jako inwestycji pod nazwą „Budowa członek konsorcjum) drogi ekspresowej S5 Kaczkowo – Korzeńsko, Obwodnica Bojanowa i Rawicza” 03-07-2012 złoty polski (PLN) Istotne warunki Na mocy ugody: - Zleceniodawca uznał oświadczenie złożone przez Wykonawcę, w dniu 6 lutego 2012 roku, - Zleceniodawca zobowiązał się do zapłaty na rzecz Wykonawcy 1.719.166,79 zł brutto, na którą to kwotę składają się należności: (i) na zaspokojenie roszczeń uczestników konsorcjum, wynikających z umowy lub związanych z odstąpieniem od umowy oraz (ii) wynikające z tytułu wystawionej faktury VAT; - Wykonawca zobowiązał się w terminie 7 dni roboczych od dnia zawarcia ugody, złożyć oświadczenie o cofnięciu pozwu z dnia 13 marca 2012 roku. Ponadto, strony zobowiązały się wzajemnie, do zaprzestania i niepodejmowania w przyszłości jakichkolwiek działań prawnych wobec drugiej strony w związku z umową. Więcej w RB 14/2012 http://tesgas.pl/relacje-inwestorskie/raporty-biezace-espi/14-2012-zawarcie-ugody.html Strona 35 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Data zawarcia umowy Strony umowy Zleceniodawca: Spółki z Grupy Kapitałowej PGNiG (Zleceniodawca umowy o największej wartości: PGNiG S.A. Oddział Zielona Góra) Wykonawca: Konsorcjum w składzie: - TESGAS S.A. – Lider konsorcjum, - ATREM S.A. – członek konsorcjum 30-08-2012 Waluta sprawozdawcza: Przedmiot umowy Podpisanie umów o znaczącej wartości. złoty polski (PLN) Istotne warunki Wynagrodzenie z umowy o największej wartości wynosi 3.748.757,10 zł brutto. Przedmiotem umowy o największej wartości jest wykonanie na obiektach Kopalni Gazu Ziemnego (KGZ) Kościan-Brońsko robót budowlanych, prac programistycznych i geodezyjnych oraz czynności formalno – prawnych w zakresie: Termin realizacji: - budowy instalacji zatłaczania do 25-02-2013 inhibitorów i monitoringu korozji na strefach przyodwiertowych Brońsko-1, Brońsko-2, Brońsko-3, Brońsko-4, Brońsko-6, Brońsko-7, Brońsko-8, Brońsko-9, Brońsko-11; - modernizacji systemu monitoringu korozji na strefach przyodwiertowych Brońsko-5, Brońsko-10, Kościan-11, Kościan12, Kościan-15, Kościan-20 i Białcz-1 w zakresie uruchomienia transmisji online; zlokalizowanych na terenie gmin Śmigiel, Wielichowo oraz Kościan w województwie wielkopolskim . Łączna wartość zawartych umów w okresie od 23-02-2012 do 30-08-2012 wyniosła 11.708.581,56 zł brutto Więcej w RB 17/2012 http://tesgas.pl/relacje-inwestorskie/raporty-biezace-espi/17-2012-przekroczenie-proguumowy-znaczacej-ze-spolkami-grupy-kapitalowej-pgnig.html Zleceniodawca: Bioelektrownia Szarlej Sp. z o.o. 26-09-2012 Emitent w dniu 26-09-2012 roku otrzymał pismo zawierające informację o odstąpieniu przez Zleceniodawcę od umowy o roboty budowlane oraz rozruch elektrowni biogazowej. O ryzykach związanych z przedmiotową umową, Emitent informuje w raporcie rocznym TESGAS S.A. za 2012 rok w Rozdziale V „Czynniki ryzyka związane z Emitentem” punkt 1.2. Wykonawca: Konsorcjum w składzie: - PBG Energia Sp. z o.o. – lider konsorcjum, - TESGAS S.A. – członek konsorcjum, - Gas&Oil Project Management Sp. z o.o. – członek konsorcjum Więcej w RB 18/2012 http://tesgas.pl/relacje-inwestorskie/raporty-biezace-espi/18-2012-odstapienie-od-umowyo-roboty-budowlane.html Strona 36 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Data zawarcia umowy Strony umowy Zleceniodawca: Bioelektrownia Szarlej Sp. z o.o. 01-10-2012 Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Przedmiot umowy Istotne warunki Emitent w dniu 01-10- 2012 roku został poinformowany o obciążeniu karą umową członków konsorcjum, będącymi dłużnikami solidarnymi z umowy o roboty budowlane oraz rozruch elektrowni biogazowej. Zleceniodawca z tytułu opóźnień w wykonaniu przedmiotowej umowy naliczył karę umowną w wysokości 5.810.630 zł, natomiast z tytułu odstąpienia od umowy naliczył karę w wysokości 6.136.470 zł. Po analizie prawnej, w ocenie Spółki nie jest dopuszczalne kumulatywne naliczenie kar umownych z dwóch wyżej wymienionych tytułów. W związku z powyższym, w bieżącej ocenie Emitenta, co najmniej część roszczeń Zleceniodawcy jest bezzasadna. Wykonawca: Konsorcjum w składzie: - PBG Energia Sp. z o.o. – lider konsorcjum, - TESGAS S.A. – członek konsorcjum, - Gas&Oil Project Management Sp. z o.o. – członek konsorcjum Więcej w RB 20/2012 http://tesgas.pl/relacje-inwestorskie/raporty-biezace-espi/20-2012-obciazenie-czlonkowkonsorcjum-kara-umowna.html Zleceniodawca: Bioelektrownia Szarlej Sp. z o.o. 19-10-2012 Wykonawca: Konsorcjum („Wykonawca”) w składzie: - PBG Energia Sp. z o.o. – lider konsorcjum, - TESGAS S.A. – członek konsorcjum, - Gas&Oil Project Management Sp. z o.o. – członek konsorcjum Emitent w dniu 19-10- 2012 roku otrzymał od pełnomocnika Zleceniodawcy przedsądowe wezwanie do zapłaty przez Wykonawcę, kwoty 24.173.300,70 zł w terminie do 22-10-2012 roku. Na powyższą sumę, w ocenie pełnomocnika Zleceniodawcy składają się następujące kwoty: (i) 5.810.630,70 wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 5.468.592,20 zł liczonymi od dnia 03-10- 2012 roku oraz od kwoty 342.038,40 zł liczonymi od dnia 16 października 2012 roku, tytułem kary umownej za opóźnienia w wykonaniu umowy z 31-08- 2011 r. o roboty budowlane oraz rozruch elektrowni biogazowej („Umowa”), (ii) 6.136.470 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 16-10- 2012 roku tytułem kary umownej z związku z odstąpieniem od Umowy, (iii) 12.226.200 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11-10-2012 r. tytułem zwrotu wynagrodzenia zapłaconego członkom konsorcjum. Stanowisko Emitenta o braku możliwości kumulowania kar umownych oraz bezzasadności części roszczeń z tego tytułu zostało wyrażone w raporcie bieżącym z dnia 2 października 2012 roku. Zarząd podtrzymuje ww. stanowisko. Więcej w RB 21/2012 http://tesgas.pl/relacje-inwestorskie/raporty-biezace-espi/21-2012-wezwanie-do-zaplatyczlonkow-konsorcjum.html Strona 37 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Data zawarcia umowy Strony umowy Zleceniodawca: Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. 22-10-2012 Waluta sprawozdawcza: Przedmiot umowy Podpisanie umów o znaczącej wartości. złoty polski (PLN) Istotne warunki Wynagrodzenie z umowy o największej wartości wynosi 3.541.170,00 zł brutto. Przedmiotem umowy o największej wartości jest budowa gazociągu DN500 MOP 8,4MPa na odcinku ZZU Czarnogoździce - ZZU Wierzchowice w ramach budowy gazociągu granica Wykonawca: Konsorcjum w Rzeczpospolitej Polskiej (Lasów) – składzie: Taczalin – Radakowice – Gałów - TESGAS S.A. – Lider – Wierzchowice wraz z Termin realizacji: konsorcjum, infrastrukturą niezbędną do jego do 16-12-2013 - ALMAK Sp. z o.o. – członek obsługi na terenie województwa konsorcjum. Dolnośląskiego. Łączna wartość zawartych umów w okresie od 10-04-2012 do 23-10-2012 wyniosła 7.446.938,48 zł brutto Więcej w RB 22/2012 http://tesgas.pl/relacje-inwestorskie/raporty-biezace-espi/22-2012-przekroczenie-proguumowy-znaczacej-ze-spolka-operator-gazociagow-przesylowych-gaz-system-s-a.html Zleceniodawca: Spółki z Grupy Kapitałowej PGNiG (Zleceniodawca umowy o największej wartości: Pomorska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. Oddział Zakład Gazowniczy Gdańsk) 05-11-2012 Podpisanie umów o znaczącej wartości. Przedmiotem umowy o największej wartości jest wykonanie robót budowlanych polegających na budowie sieci gazowej ś/c PE dn 315/110 mm, przyłącza gazu ś/c PE dn 160 mm oraz stacji redukcyjno-pomiarowej Q=2500Nm3/h w miejscowości Uśnice. Wykonawca: TESGAS S.A. Wynagrodzenie z umowy o największej wartości wynosi 4.175.850,00 zł brutto. Termin realizacji: Cztery miesiące od daty przekazania wykonawcy ostatecznej decyzji pozwolenia na budowę sieci. Łączna wartość zawartych umów w okresie od 31-08-2012 do 05-11-2012 wyniosła 7.138.699,85 zł brutto Więcej w RB 24/2012 http://tesgas.pl/relacje-inwestorskie/raporty-biezace-espi/24-2012-przekroczenie-proguumowy-znaczacej-ze-spolkami-grupy-kapitalowej-pgnig.html Strona 38 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Data zawarcia umowy Strony umowy Finansujący: Spółki z Grupy Banku MILLENNIUM S.A. Waluta sprawozdawcza: Przedmiot umowy Podpisanie umów o znaczącej wartości. Przedmiotem umowy o największej wartości jest umowa przewłaszczenia za zabezpieczenie zawarta w dniu 23 listopada 2012 roku, Umowa ma na celu zabezpieczenie wierzytelności pieniężnych Banku z umowy o linię na gwarancje bankowe z dnia 14 listopada 2012r. na kwotę w wysokości 3.000.000,PLN plus odsetki, prowizje, opłaty i koszty. Kwota przewłaszczenia wynosi 3.090.000,- PLN i podlega zwrotowi, z uwzględnieniem wynagrodzenia Emitenta za okres korzystania z przedmiotu przewłaszczenia przez Bank, w przypadku całkowitej spłaty wierzytelności zabezpieczonych umową. Finansowany: TESGAS S.A. 23-11-2012 złoty polski (PLN) Istotne warunki Warunki umów zawartych między Finansującym a Finansowanym nie odbiegają od warunków rynkowych. Łączna wartość zawartych umów w okresie od 02-07-2012 do 23-11-2012 wyniosła 8.813.417,37. zł brutto Więcej w RB 25/2012 http://tesgas.pl/relacje-inwestorskie/raporty-biezace-espi/25-2012-podpisanie- umowy-znaczacej.html Zleceniodawca: Spółki z Grupy Kapitałowej PGNiG (Zleceniodawca umowy o największej wartości: Wielkopolska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o.) 14-12-2012 Podpisanie umów o znaczącej wartości. Przedmiotem umowy o największej wartości jest dostawa nawaniacza do nawanialni eksploatowanych przez Wielkopolską Spółkę Gazownictwa Sp. z o.o. w ilości 70.000 kg. Wykonawca: TESGAS S.A. Łączna wartość zawartych umów w okresie od 06-11-2012 do 13-12-2012 wyniosła 8.369.309,50 zł brutto Wynagrodzenie z umowy o największej wartości wynosi 5.940.900,00 zł brutto. Termin realizacji: Umowa będzie realizowana sukcesywnie w okresie od 01-01-2013r. do 31-122014r. lub do momentu, w którym zostanie wyczerpana ilość dostarczanego nawaniacza Więcej w RB 26/2012 http://tesgas.pl/relacje-inwestorskie/raporty-biezace-espi/26-2012-przekroczenie-proguumowy-znaczacej-ze-spolkami-grupy-kapitalowej-pgnig.html Strona 39 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Data zawarcia umowy Strony umowy Strony: Piotr Ćwiertnia (Kupujący), Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o. (PI Ćwiertnia) Labocus Ltd (Labocus) 20-12-2012 Waluta sprawozdawcza: Przedmiot umowy Porozumienie inwestycyjne oraz umowa sprzedaży udziałów („Umowa”), w wyniku której Spółka, Kupujący, PI Ćwiertnia oraz Labocus (łącznie „Strony”) postanowiły o rozwiązaniu umowy inwestycyjnej oraz umowy wspólników z dnia 11 maja 2010 roku oraz sprzedaży udziałów w PI Ćwiertnia. Sprzedający: TESGAS S.A. złoty polski (PLN) Istotne warunki Na mocy Umowy, Spółka zbyła na rzecz Kupującego 705 udziałów PI Ćwiertnia za cenę w wysokości 1.000.000 złotych, płatną w 10 równych ratach miesięcznych począwszy od 10 stycznia 2013 roku, z zastrzeżeniem natychmiastowej wymagalności całej kwoty w przypadku opóźnienia lub zwłoki w zapłacie którejkolwiek z rat przekraczających 30 dni, kiedy to całość ceny będzie wymagalna w terminie 60 dni od dnia, w którym dana rata powinna zostać uregulowana. Więcej w RB 27/2012 http://tesgas.pl/relacje-inwestorskie/raporty-biezace-espi/27-2012-zawarcie-porozumieniainwestycyjnego-oraz-sprzedaz-spolki-zaleznej.html Źródło: Emitent 6. Informacja o istotnych transakcjach zawartych przez Emitenta lub jednostkę od niego zależną Informacje o wartości transakcji z podmiotami powiązanymi w okresie objętym niniejszym sprawozdaniem zostały zawarte w dodatkowych notach objaśniających do rocznego sprawozdania finansowego za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2012 roku. W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2012 roku wszelkie transakcje zawarte z podmiotami powiązanymi miały charakter typowy i rutynowy, transakcje zawierane były na warunkach rynkowych, ich charakter i warunki wynikały z bieżącej działalności operacyjnej prowadzonej przez spółki z Grupy. Do najczęstszych transakcji realizowanych pomiędzy spółkami Grupy Kapitałowej TESGAS należały: świadczenie usług eksploatacji obiektów gazowych, zakup materiałów i usług pod prace budowlane. 7. Ważniejsze osiągnięcia z dziedziny badań i rozwoju Zarząd TESGAS S.A. oświadcza, iż na dzień sporządzenia niniejszego raportu, Grupa nie prowadzi badań oraz prac badawczo-rozwojowych. 8. CSR - odpowiedzialność społeczna Grupy Kapitałowej TESGAS Informacje o sposobie zarządzania przez Grupę Kapitałową TESGAS S.A. społeczną odpowiedzialnością biznesu przedstawiono poniżej. Rynek i otoczenie Podczas realizacji naszych kontraktów stosujemy uznane międzynarodowe standardy zarządzania. Ponadto przestrzegamy zasady uczciwej konkurencji i staramy się wykorzystywać innowacyjne rozwiązania i technologie. Elementarnymi zasadami, którymi kierujemy się w naszej pracy to: jakość, rzetelność oraz skuteczność. Staramy się je wdrażać w każde wykonywane przez nas prace. Zasoby ludzkie Spółkę tworzą ludzie, dlatego każdego dnia, staramy się zapewnić im odpowiednie warunki do pracy oraz osobistego rozwoju. Naszym pracownikom umożliwiamy poszerzanie swojej wiedzy poprzez współfinansowanie nauki na uczelniach wyższych, kursach czy szkoleniach. Aby utrzymać Strona 40 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) wypracowaną przez ponad 10 lat więź między zarządem a pracownikami oraz między samymi pracownikami staramy się organizować spotkania integracyjne. Nasi pracownicy mają szansę rozwijać swoje zainteresowania podczas organizowanych zajęć sportowych. Współpraca z otoczeniem Grupa wraz z jej pracownikami uczestniczy i wspiera działalność lokalną oraz przedsięwzięcia z dziedziny sportu i rekreacji, zdrowia oraz opieki społecznej. Emitent jest członkiem Izby Gospodarczej Gazownictwa, która zrzesza podmioty gospodarcze prowadzące działalność w branży gazowniczej. Ponadto jesteśmy członkiem Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan, a niektórzy pracownicy są członkami Stowarzyszenia Naukowo Technicznego Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowego. Spółka jest również członkiem Stowarzyszenia Emitentów Giełdowych. Przynależność do organizacji stawia spółkę w dobrym świetle oraz ułatwia integracje oraz dbanie o interesy środowisk branżowych. Ochrona środowiska Od 2007 roku w Spółce funkcjonuje Zintegrowany System Zarządzania, zgodny z normami PN-EN ISO 9001:2009 Systemy zarządzania jakością, PN-EN ISO 14001:2005 Systemy zarządzania środowiskowego, PN-N 18001:2004 Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Wdrożenie Zintegrowanego Systemu Zarządzania (ZSZ) stawia Spółkę w lepszej pozycji na rynku, zwiększa nasze szanse do przystąpienia do większości przetargów gdyż posiadanie ZSZ jest często podstawowym kryterium przetargowym. Stosowania ZSZ pozytywnie wpływa na środowisko naturalne, ponieważ wymaga od Spółki i jej pracowników prowadzenia biznesu w proekologiczny sposób, reguluje stan formalno prawny w zakresie gospodarki odpadami, podnosi świadomość pracowników w zakresie ekologii oraz zwiększa dbałość o środowisko (odciążenie środowiska naturalnego od zanieczyszczeń). 9. Umowy z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych Zarząd TESGAS S.A. oświadcza, iż Rada Nadzorcza Spółki w dniu 9 lipca 2012 roku podjęła uchwałę w sprawie wyboru Grant Thornton Frąckowiak Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w Poznaniu, wpisaną przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów na listę podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych pod nr 3654 do: przeglądu śródrocznego jednostkowego sprawozdania finansowego TESGAS S.A. za okres od 01.01.2012 do 30.06.2012, przeglądu śródrocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej TESGAS za okres od 01.01.2012 do 30.06.2012. badania jednostkowego sprawozdania finansowego TESGAS S.A. sporządzonego za okres od 01.01.2012 do 31.12.2012 oraz wyrażenia o nim opinii i sporządzenie raportu z badania, badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej TESGAS sporządzonego za okres od 01.01.2012 do 31.12.2012 oraz wyrażenia o nim opinii i sporządzenie raportu z badania. W dniu 15 lipca 2012 roku Emitent zawarł umowę nr 4124/10 ze spółką Grant Thornton Frąckowiak Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w Poznaniu na: a) przegląd: śródrocznego jednostkowego sprawozdania finansowego TESGAS S.A. za okres od 01.01.2012 do 30.06.2012, śródrocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej TESGAS za okres od 01.01.2012 do 30.06.2012. Zakończenie prac, o których mowa powyżej ustalono na dzień 20 sierpnia 2012 roku. Łączna wysokość wynagrodzenia należna Grant Thornton Frąckowiak Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z tytułu przeglądu śródrocznego sprawozdania finansowego za okres od 1 stycznia 2012 roku do dnia 30 czerwca 2012 roku oraz skonsolidowanego śródrocznego sprawozdania finansowego za okres od 1 stycznia 2012 roku do dnia 30 czerwca 2012 roku wynosi 35.700 PLN. b) badanie: jednostkowego sprawozdania finansowego TESGAS S.A. sporządzonego za okres od 01.01.2012 do 31.12.2012 oraz wyrażenia o nim opinii i sporządzenie raportu z badania, skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej TESGAS sporządzonego za okres od 01.01.2012 do 31.12.2012 oraz wyrażenia o nim opinii i sporządzenie raportu z badania. Zakończenie prac, o których mowa powyżej ustalono na dzień 13 marca 2013 roku. Łączna wysokość wynagrodzenia należna Grant Thornton Frąckowiak Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z tytułu badania jednostkowego sprawozdania finansowego Strona 41 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) za okres od 1 stycznia 2012 roku do dnia 31 grudnia 2012 roku oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego za okres od 1 stycznia 2012 roku do dnia 31 grudnia 2012 roku wynosi 46.300 PLN. Przy wyborze biegłego rewidenta uwzględniono spełnienie warunku wyrażenia bezstronnej i niezależnej opinii o sprawozdaniu finansowym, zgodnie z art. 66 ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.). Tabela 15. Wynagrodzenie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania finansowego Wyszczególnienie od 01.01 do 31.12.2012 od 01.01 do 31.12.2011 od 01.01 do 31.12.2010 Badanie rocznych sprawozdań finansowych 46 90 89 Przegląd sprawozdań finansowych 45 40 45 - - Doradztwo podatkowe Pozostałe usługi Razem 10 10 180 101 140 314 Źródło: Emitent Strona 42 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Rozdział VII: Przegląd sytuacji finansowej Grupy Kapitałowej TESGAS 1. Rachunek zysków i strat Tabela 8. Dynamika poszczególnych pozycji rachunku zysków i strat Za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2012 Za okres12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2011 Wskaźnik dynamiki w % 31.12.2011= 100% 91 603 178 900 -48,8% 2 977 4 250 -30,0% 87 801 173 914 -49,5% 826 736 12,2% 74 841 150 253 -50,2% 4 030 4 900 -17,8% 70 046 144 710 -51,6% 765 643 19,0% 16 763 28 647 -41,5% 670 609 10,0% 10 249 10 453 -1,9% 3 057 1 167 162,0% 26 581 2 223 1095,5% 2 244 - - (15 436) 16 529 -193,4% Przychody finansowe 2 829 3 396 -16,7% Koszty finansowe 2 720 2 474 9,9% 27 580 - - (42 907) 17 451 -345,9% 825 3 333 -75,3% Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej (43 732) 14 117 -409,8% Zysk (strata) netto: (43 732) 14 117 -409,8% - przypadający akcjonariuszom podmiotu dominującego (42 169) 13 206 -419,3% (1 563) 911 -271,5% Wyszczególnienie Przychody ze sprzedaży Przychody ze sprzedaży produktów Przychody ze sprzedaży usług Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów Koszt własny sprzedaży Koszt sprzedanych produktów Koszt sprzedanych usług Koszt sprzedanych towarów i materiałów Zysk (strata) brutto ze sprzedaży Koszty sprzedaży Koszty ogólnego zarządu Pozostałe przychody operacyjne Pozostałe koszty operacyjne Zysk (strata) ze sprzedaży jednostek zależnych (+/-) Zysk (strata) z działalności operacyjnej Koszty z tytułu odpisu aktualizującego wartość firmy Zysk (strata) przed opodatkowaniem Podatek dochodowy - przypadający podmiotom niekontrolującym Źródło: Emitent Przychody ze sprzedaży Grupy Kapitałowej TESGAS wyniosły w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2012 roku 91 603 tys. PLN i były o 48,8% niższe aniżeli przychody w analogicznym okresie 2011 roku. Przyczyną tak dużego spadku przychodów było: realizowanie przez Grupę mniejszej liczby kontraktów budowlanych, zatory płatnicze na rynku budowlanym skutkujące niższym przerobem, spowolnienie realizacji kontraktów w wyniku trudności finansowych generalnych wykonawców zlecających prace spółkom z Grupy, wypowiedzenie części umów na realizację prac w trakcie ich trwania, niższa skuteczność pozyskiwania zleceń przez Grupę Kapitałową TESGAS. Strona 43 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Największy udział wśród przychodów ze sprzedaży stanowiły przychody ze sprzedaży usług. W 2011 roku kształtowały się one na poziomie 173 914 tys. PLN, natomiast w 2012 roku wyniosły 87 801 tys. PLN, co oznacza spadek o 49,5%. Spadek przychodów ze sprzedaży usług spowodowany był osiągnięciem znacznie niższych przychodów z usług wykonawczych. Rysunek 4. Struktura przychodów ze sprzedaży usług 100 000 92 675 90 000 78 660 80 000 70 000 62 107 60 000 50 000 40 000 30 000 22 976 20 000 10 000 1 092 1 627 918 1 662 2012 2011 Usługi dla gazownictwa Inżynieria budowlana Obróbka stali Pozotałe Źródło: Emitent Koszt własny sprzedaży w 2012 roku kształtował się na poziomie 74 841 tys. PLN i był o 50,2% niższy od kosztu własnego sprzedaży w okresie poprzednim. Podkreślenia wymaga fakt, iż w 2012 roku dynamika spadku przychodów ze sprzedaży była mniejsza niż dynamika spadku kosztu własnego sprzedaży, co pozytywnie przełożyło się na wartość rentowności brutto ze sprzedaży w Grupie Kapitałowej TESGAS. Wynika to przede wszystkim z lepszej wyceny kontraktów, bardziej efektywnego zarządzania nimi oraz zmniejszenia liczby zadań, na których spółki z Grupy odnotowały straty. Należy zauważyć, że wartość poszczególnych poziomów zysku w Grupie spadła w badanym okresie w porównaniu do danych porównywalnego okresu 2011 roku. Spadek poziomów zysku w 2012 roku w porównaniu do danych 2011 roku wynika głównie z: realizacji niższych przychodów w porównaniu z rokiem ubiegłym, dokonania odpisów aktualizujących wartość należności, utworzenia rezerwy na przewidywane kary umowne związane z kontraktem dotyczącym budowy elektrowni biogazowej, dokonaniem odpisów aktualizujących wartość zapasów, dokonania odpisu aktualizującego wartość firmy (dot. spółki zależnej PI Ćwiertnia). Rysunek 5. Poszczególne poziomy zysków 30 000 20 000 Wynik brutto ze sprzedaży 28 647 16 763 EBITDA EBIT 19 642 Wynik brutto Wynik netto 17 451 14 117 16 529 10 000 (10 000) (20 000) (12 302) (15 436) (30 000) (40 000) (42 907) (50 000) 2012 (43 732) 2011 Źródło: Emitent Strona 44 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) W analizowanym okresie Grupa odnotowała zatem, w odniesieniu do 2011 roku, spadek zysku operacyjnego o 193,4%. Wynik z działalności operacyjnej zmniejszył się z kwoty 16 529 tys. PLN do wartości (15 436) tys. PLN. Na znaczące obniżenie wartości EBIT miały wpływ następujące zdarzenia: poniesienie kosztów związanych ze sprzedażą wierzytelności w kwocie 10 996 tys. PLN, dokonanie odpisów aktualizujących wartość należności, w tym od spółek z Grupy Kapitałowej PBG, w wysokości 7 327 tys. PLN, utworzenie rezerwy na kary umowne związane z budową elektrowni biogazowej w kwocie 6 424 tys. PLN. W roku 2012 wartość EBITDA (zysk z działalności operacyjnej powiększony o amortyzację) wyniósł (12 302) tys. PLN i był o 162,6% niższy niż wartość wskaźnika w okresie bazowym. W analizowanym okresie mniejsza dynamika spadku wskaźnika EBITDA w porównaniu z dynamiką spadku zysku operacyjnego wynika z utrzymania odpisów amortyzacyjnych dokonywanych przez Grupę w 2012 roku na poziomie zbliżonym do 2011 roku. Taka sytuacja jest konsekwencją dokonanych przez Grupę Kapitałową TESGAS inwestycji w majątek trwały. Grupa w 2012 roku osiągnęła znaczącą stratę na działalności finansowej (27 471 tys. PLN), która była wynikiem dokonania odpisu aktualizującego wartość wartości firmy powstałej w związku z nabyciem spółki zależnej PI Ćwiertnia w wysokości 27 580 tys. PLN. Wyłączając dokonanie odpisu aktualizującego wartość firmy oraz dokonanie odpisów aktualizujących wartość odsetek naliczonych od należności od spółek z Grupy Kapitałowej PBG (w kwocie 362 tys. PLN) jako zdarzenia o charakterze jednorazowym, należy zauważyć, że Grupa zanotowałaby dodatni wynik na działalności finansowej (ok. 471 tys. PLN). 2. Sytuacja majątkowa i finansowa (bilans) Tabela 9. Analiza sytuacji majątkowej 31.12.2012 Wskaźnik struktury w % 31.12.2011 Wskaźnik struktury w % 52 879 43,1% 79 931 43,5% - 0,0% 27 580 15,0% 646 0,5% 768 0,4% 37 467 30,6% 37 377 20,3% 7 378 6,0% 7 896 4,3% Inwestycje w jednostkach zależnych - 0,0% - 0,0% Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych - 0,0% - 0,0% 5 948 4,9% 3 915 2,1% Pochodne instrumenty finansowe - 0,0% - 0,0% Pozostałe długoterminowe aktywa finansowe - 0,0% - 0,0% 29 0,0% 62 0,0% 1 410 1,2% 2 334 1,3% 69 737 56,9% 103 968 56,5% Zapasy 6 626 5,4% 3 928 2,1% Należności z tytułu umów o usługę budowlaną 2 884 2,4% 4 704 2,6% 23 937 19,5% 61 128 33,2% 1 694 1,4% 1 260 0,7% 38 0,0% 263 0,1% Pochodne instrumenty finansowe - 0,0% 777 0,4% Pozostałe krótkoterminowe aktywa finansowe - 0,0% - 0,0% Wyszczególnienie Aktywa trwałe Wartość firmy Wartości niematerialne Rzeczowe aktywa trwałe Nieruchomości inwestycyjne Należności i pożyczki Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego Aktywa obrotowe Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego Pożyczki Strona 45 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Wyszczególnienie Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe Środki pieniężne i ich ekwiwalenty Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży SUMA AKTYWÓW Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) 31.12.2012 Wskaźnik struktury w % 31.12.2011 Wskaźnik struktury w % 430 0,4% 668 0,4% 34 127 27,8% 31 240 17,0% - 0,0% - 0,0% 122 615 100,0% 183 900 100,0% Źródło: Emitent Suma bilansowa Grupy Kapitałowej TESGAS wynosiła na dzień 31 grudnia 2012 roku 122 615 tys. PLN (spadek w wysokości 33,3% w stosunku do danych za rok 2011). Spadek wartości aktywów i pasywów związany jest głównie z dokonaniem odpisu aktualizującego wartość firmy powstałej w wyniku nabycia udziałów w spółce PI Ćwiertnia oraz wygenerowaniem znaczącej straty netto w analizowanym roku obrotowym. Wartość aktywów trwałych Grupy Kapitałowej na dzień 31 grudnia 2012 kształtowała się na poziomie 52 879 tys. PLN, co oznacza spadek w wysokości 33,8% w stosunku do danych 2011 roku. Przyczyn osiągnięcia tak dużej dynamiki spadku należy upatrywać w opisanym powyżej odpisie wartości firmy. Aktywa trwałe na koniec 2012 roku stanowiły 43,1% ogólnej sumy aktywów i ich udział nieznacznie spadł o 0,4 punktu procentowego względem tego samego okresu roku ubiegłego. W strukturze aktywów trwałych największym udziałem charakteryzowały się rzeczowe aktywa trwałe (70,9%). W badanym okresie aktywa obrotowe odznaczały się znaczącą dynamiką spadku (zmniejszenie w wysokości 32,9% w stosunku do danych porównywalnych za 2011 rok), a ich wartość wyniosła 69 737 tys. PLN. Ponadto ich udział w aktywach ogółem wzrósł bardzo nieznacznie w badanym okresie w porównaniu do roku poprzedniego o 0,4 punktu procentowego (z poziomu 56,5% do 56,9%). W aktywach obrotowych największą pozycję stanowiły środki pieniężne i ich ekwiwalenty, a także należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności, które stanowiły odpowiednio 48,9% i 34,3% aktywów obrotowych. Wysoki poziom środków pieniężnych spowodowany jest posiadaniem niewykorzystanych do tej pory środków pieniężnych pochodzących z emisji akcji serii E oraz wypracowanych środków pieniężnych z działalności operacyjnej. W omawianym okresie nastąpił znaczny wzrost wartości zapasów (wzrost o 68,7%), który wynika z dokonania zakupu materiałów na budowę elektrowni biogazowej. Ponadto w okresie objętym analizą nastąpiły zmiany w wartości należności z tytułu umów o usługę budowlaną oraz należności z tytułu dostaw i usług. Spadek na powyższych pozycjach spowodowany jest głównie zmniejszonymi obrotami oraz dokonanymi znacznymi odpisami aktualizującymi wartość należności. Tabela 10. Analiza sytuacji finansowej 31.12.2012 Wskaźnik struktury w % 31.12.2011 Wskaźnik struktury w % 11 350 9,3% 11 350 6,2% - 0,0% - 0,0% 62 968 51,4% 62 968 34,2% - 0,0% - 0,0% 1 732 1,4% 43 524 23,7% 43 901 35,8% 30 318 16,5% (42 169) -34,4% 13 206 7,2% 76 050 62,0% 117 842 64,1% 1 266 1,0% 3 214 1,7% Kapitał własny ogółem 77 316 63,1% 121 056 65,8% Zobowiązania 45 299 36,9% 62 844 34,2% Wyszczególnienie Kapitał podstawowy Akcje własne (-) Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej Pozostałe kapitały Zyski zatrzymane: - zysk (strata) z lat ubiegłych - zysk (strata) netto przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej Kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej Udziały niedające kontroli Strona 46 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) 31.12.2012 Wskaźnik struktury w % 31.12.2011 Wskaźnik struktury w % Zobowiązania długoterminowe 16 085 13,1% 18 518 10,1% Zobowiązania krótkoterminowe 29 214 23,8% 44 326 24,1% 122 615 100,0% 183 900 100,0% Wyszczególnienie SUMA PASYWÓW Źródło: Emitent Kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej na dzień 31 grudnia 2012 roku wyniósł 76 050 tys. PLN (spadek w wysokości 35,5% w stosunku do danych roku 2011). W strukturze kapitału własnego przypadającego akcjonariuszom jednostki dominującej największą pozycję stanowił kapitał ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej stanowiący 51,4% pasywów ogółem i będący głównie wynikiem pozyskanych środków z emisji akcji serii D i E. Spadek wartości kapitału własnego wynika z wygenerowania w 2012 roku straty przypadającej akcjonariuszom jednostki dominującej na poziomie 42 169 tys. PLN. Spowodowało to znaczące obniżenie wartości zysków zatrzymanych do kwoty 1 732 tys. PLN. Zobowiązania Grupy Kapitałowej TESGAS kształtowały się na poziomie 45 299 tys. PLN (spadek w wysokości 27,9% w stosunku do danych za 2011 rok). Udział zobowiązań w pasywach ogółem zwiększył się o 2,7 punktu procentowego w badanym okresie w odniesieniu do 2011 roku. Jest to spowodowane zwiększeniem rezerw krótkoterminowych, wśród których kluczową rolę odgrywa rezerwa na kary umowne w związku z realizacją kontraktu na budowę elektrowni biogazowej. 3. Kapitał obrotowy netto Tabela 11. Wielkość kapitału obrotowego netto Wyszczególnienie Kapitał obrotowy netto Formuła 31.12.2012 31.12.2011 majątek obrotowy – zobowiązania krótkoterminowe 40.523 59.643 Źródło: Emitent W analizowanym okresie odnotowano spadek (o 32,1%) kapitału obrotowego netto. Jego wartość na dzień 31 grudnia 2012 roku wyniosła 40 523 tys. PLN w odniesieniu do 59 643 tys. PLN na koniec 2011 roku. W Grupie Kapitałowej TESGAS występuje dodatni kapitał pracujący, co oznacza, że część aktywów obrotowych jest finansowana kapitałem stałym. Biorąc pod uwagę zasady zarządzania finansami przedsiębiorstwa jest to sytuacja najbardziej pożądana, gdyż wypracowany kapitał pracujący można przeznaczyć na bieżące wydatki Grupy. Rysunek 6. Kapitał obrotowy netto 120 000 103 968 100 000 80 000 69 737 59 643 60 000 40 523 40 000 44 326 29 214 20 000 2012 Aktywa obrotowe 2011 Zobowiązania krótkoterminowe Kapitał obrotowy netto Źródło: Emitent Strona 47 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) 4. Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Inwestycje rzeczowe i kapitałowe W 2012 roku inwestycje rzeczowe Grupy Kapitałowej TESGAS obejmowały głównie maszyny i urządzenia oraz środki transportu i miały charakter odtworzeniowy. Łączne wydatki na ten cel poniesione w okresie 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2012 roku wyniosły 3 461 tys. PLN, w odniesieniu do 6 525 tys. PLN wydatków w 2011 roku. Inwestycje kapitałowe zostały opisane w punkcie „Zmiany zaangażowania kapitałowego” rozdziału „Podstawowe dane o Grupie kapitałowej TESGAS”. 5. Ocena możliwości realizacji zamierzeń inwestycyjnych, w tym inwestycji kapitałowych W 2013 roku Grupa Kapitałowa planuje przeprowadzić inwestycje rzeczowe mające na celu odtworzenie posiadanego majątku oraz inwestycję kapitałową będąca realizacją celu emisyjnego nr 2 emisji akcji serii E. Posiadane przez Grupę środki finansowe pochodzące z przeprowadzonych emisji akcji oraz dostępne formy finansowania zewnętrznego nie powodują zagrożeń co do możliwości realizacji zamierzeń inwestycyjnych. 6. Przepływy środków pieniężnych Grupy Kapitałowej TESGAS Tabela 12. poziomy rachunku przepływów pieniężnych Wyszczególnienie (tys. zł) rok 2012 rok 2011 8 844 (8 083) Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (2 600) (7 960) Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (3 357) (4 305) Razem przepływy pieniężne netto 2 887 (20 348) Środki pieniężne na koniec okresu 34 127 31 240 Na dzień 31 grudnia 2012 roku Grupa Kapitałowa TESGAS dysponowała środkami pieniężnymi w wysokości 34 127 tys. PLN, na które składały się gotówka i jej ekwiwalenty (środki na rachunkach bankowych oraz lokaty krótkoterminowe). Biorąc pod uwagę posiadane środki własne oraz dostępne linie kredytowe Grupa nie przewiduje wystąpienia problemów z płynnością finansową w związku z prowadzeniem bieżącej działalności oraz realizacją planów inwestycyjnych. Stosunkowo wysoki stan gotówki na dzień 31.12.2012 roku jest głównie efektem posiadanych i niewykorzystanych jeszcze środków z emisji akcji serii E oraz środków pieniężnych pochodzących z działalności operacyjnej. Działalność operacyjna W 2012 roku przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej były dodatnie. Pomimo osiągnięcia straty brutto w kwocie 42 907 tys. PLN Grupa wypracowała dodatnie przepływy z działalności operacyjnej na poziomie 8 844 tys. PLN. Osiągnięcie dodatnich wpływów z działalności operacyjnej wynika głównie z osiągnięcia zadawalających wyników finansowych na podstawowej działalności Grupy (z wyłączeniem zdarzeń jednorazowych) oraz dodatnich przepływów na kapitale obrotowym netto. Ujęte w rachunku zysków i strat zdarzenia jednorazowe to: odpis aktualizujący wartość firmy dotyczący spółki zależnej P.I. Ćwiertnia, odpisy aktualizujące wartość należności (pozostałe koszty operacyjne), odpisy aktualizujące wartość zapasów (pozostałe koszty operacyjne), koszty utworzonej rezerwy na przewidywane kary umowne związane z realizacją zlecenia budowy elektrowni biogazowej (pozostałe koszty operacyjne). Uznanie kosztów w okresie objętym sprawozdaniem nie spowodowało w tymże okresie wypływu środków pieniężnych. Stan środków pieniężnych na dzień 31 grudnia 2012 roku w porównaniu do stanu na koniec 2011 roku wzrósł o 2 887 tys. PLN. Działalność inwestycyjna Ujemne przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej w 2012 roku to głównie efekt poniesionych wydatków na unowocześnienie dotychczasowego parku maszynowego kwocie 1 552 tys. PLN. Działalność finansowa W 2012 roku przepływy pieniężne netto z działalności finansowej były ujemne, co głównie było wynikiem spłaty przez Grupę swoich zobowiązań z tytułu kredytów, leasingów oraz odsetek z powyższych tytułów. Łączne wydatki na tej działalności wynosi 3 357 tys. PLN. Strona 48 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) 7. Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Analiza wskaźnikowa wyników finansowych Grupy Kapitałowej TESGAS Płynność finansowa Analiza płynności finansowej wskazuje, że w analizowanym okresie Grupa Kapitałowa TESGAS posiadała pełną zdolność do terminowego regulowania swoich zobowiązań bieżących, co zostało zaprezentowane poniżej: Wyszczególnienie Formuła 31.12.2012 31.12.2011 Wskaźnik płynności bieżącej (aktywa obrotowe krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe) / zobowiązania krótkoterminowe 2,37 2,33 Wskaźnik płynności szybkiej (środki pieniężne i ich ekwiwalenty + należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności) / zobowiązania krótkoterminowe 1,99 2,08 Wartość wskaźnika płynności bieżącej nieznacznie wzrosła w 2012 roku w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego. Wskaźnik płynności bieżącej kształtuje się na poziomie 2,37, co oznacza, że Grupa aktywami bieżącymi mogłaby w całości pokryć zobowiązania krótkoterminowe w przypadku ich natychmiastowej wymagalności. Wskaźnik płynności szybkiej uległ nieznacznemu pogorszeniu i wyniósł 1,99, co jednakże potwierdza brak trudności Grupy Kapitałowej w zakresie pełnego i terminowego realizowania swoich zobowiązań. Stabilizacja wartości wskaźników płynności na dzień 31.12.2012 w porównaniu do 31.12.2011 roku spowodowana jest głównie spadkiem poziomu należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych należności. Rentowność Wskaźniki rentowności zostały przedstawione poniżej. Wyszczególnienie Formuła 31.12.2012 31.12.2011 Zysk brutto ze sprzedaży / przychody ze sprzedaży 18,3% 16,0% Zysk z działalności operacyjnej / przychody ze sprzedaży -16,9% 9,2% Rentowność brutto Zysk brutto / przychody ze sprzedaży -46,8% 9,8% Rentowność netto Grupy Kapitałowej Zysk netto / przychody ze sprzedaży -47,7% 7,9% Rentowność netto jednostki dominującej Zysk netto jednostki dominującej/ przychody ze sprzedaży -46,0% 7,4% Rentowność kapitału własnego przypadającego akcjonariuszom jednostki dominującej Zysk netto przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej/ (kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej - zysk netto przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej ) -35,7% 12,6% Rentowność majątku Zysk netto przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej / aktywa ogółem -34,4% 7,2% Podstawowy zysk na jedną akcję (w zł) Zysk netto przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej/ średnioważona liczba akcji -3,72 1,17 Rentowność brutto ze sprzedaży Rentowność operacyjna W okresie objętym analizą wskaźnik rentowności brutto ze sprzedaży wzrósł nieznacznie (z 16,0% do 18,3%) w porównaniu z jego wartością za 2011 rok. Jest to głównie spowodowane realizacją kontraktów na dodatnich marżach, ograniczeniem kontraktów z ujemnymi marżami oraz zmianą szacunków stosowanych do wyceny realizowanych umów o usługę budowlaną. Zmiana spowodowała rozpoznanie w 2012 roku zysków zrealizowanych na kontraktach w okresach wcześniejszych, co miało wypływ na wyższą rentowność. W związku ze złożeniem przez niektóre spółki z Grupy Kapitałowej PBG wniosków o ogłoszenie upadłości, na dzień bilansowy Grupa Kapitałowa TESGAS dokonała odpisów aktualizujących wartość Strona 49 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) należności. Ponadto Emitent utworzył rezerwę na przewidywane kary umowne związane z realizacją kontraktu na budowę elektrowni biogazowej. Przedmiotowe odpisy znacząco obciążyły pozostałe koszty operacyjne i tym samym przyczyniły się do obniżenia poziomu wskaźnika rentowności operacyjnej (z 9,2% do -16,9%). Znaczący spadek wskaźników rentowności netto i brutto oraz wskaźnika rentowności kapitału własnego przypadającego akcjonariuszom jednostki dominującej, to skutek poniesienia wysokiej straty netto w 2012 roku. Strata netto w kwocie 43 732 tys. PLN wynika z dokonania odpisu aktualizującego wartość firmy jednostki zależnej PI Ćwiertnia oraz opisanych powyżej odpisów aktualizujących wartość należności, utworzenia rezerwy na przewidywane kary umowne i odpisu aktualizującego wartość zapasów. W omawianym okresie nastąpił również spadek rentowności majątku z poziomu 7,2% do wartości -34,4%. Efektywność Efektywność działania to umiejętność sprawnego wykorzystania posiadanych zasobów w istniejących uwarunkowaniach zewnętrznych. Wskaźniki efektywności przedstawiono poniżej. Wyszczególnienie Formuła 31.12.2012 31.12.2011 Przychody ze sprzedaży / aktywa ogółem 0,75 0,97 Przychody ze sprzedaży / rzeczowe aktywa trwałe 2,44 4,79 Wskaźnik rotacji należności w dniach (Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności + Należności z tytułu umów o usługę budowlaną) *360 dni / przychody ze sprzedaży 105,41 132,47 Wskaźnik rotacji zapasów w dniach Zapasy *360 dni / koszt własny sprzedaży 31,87 9,41 (Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania + Zobowiązania z tytułu umów o usługę budowlaną) *360 dni / koszt własny sprzedaży 85,04 92,22 Wskaźnik rotacji majątku Wskaźnik obrotu rzeczowych aktywów trwałych Wskaźnik rotacji zobowiązań w dniach Na koniec grudnia 2012 roku zdolność Grupy Kapitałowej TESGAS do generowania przychodów ze sprzedaży mierzona obrotowością jej aktywów ukształtowała się na niższym poziomie niż w 2011 roku. Wartość wskaźnika rotacji majątku wyniosła w badanym okresie 0,75 co oznacza, że jedna złotówka majątku Grupy generowała przychody ze sprzedaży na poziomie 0,75 PLN. Także wartość wskaźnika obrotu rzeczowych aktywów trwałych uległa w roku 2012 roku obniżeniu i osiągnęła wartość 2,44. Wartość wskaźnika rotacji zapasów wskazuje, iż okres obrotu zapasami w Grupie uległ ponad trzykrotnemu wydłużeniu w analizowanym okresie i kształtuje się na poziomie ok. 32 dni. Jest to efekt znacznego zwiększenia wartości zapasów, co z kolei jest konsekwencją zakupu materiałów niezbędnych do realizacji kontraktu na budowę elektrowni biogazowej. Okres oczekiwania na zapłatę należności uległ skróceniu w badanym okresie w odniesieniu do okresu poprzedniego. W roku 2011 roku Grupa oczekiwała na zapłatę 132,47 dni, natomiast w roku 2012 roku o ok. 27 dni krócej. W roku 2012 roku Grupa Kapitałowa skróciła okres regulowania swoich zobowiązań (o ok. 7 dni). W okresie objętym analizą Grupa regulowała swoje zobowiązania co ok. 85 dni w porównaniu do ok. 92 dni w roku poprzednim. W okresie objętym sprawozdaniem nieznacznej zmianie uległ cykl konwersji gotówki, który na dzień 31.12.2011 wynosił +50 dni, natomiast na dzień 31.12.2012 kształtował się na poziomie +52 dni. Biorąc pod uwagę, iż cykl konwersji gotówki pokazuje czas (w dniach), na jaki mrożona jest gotówka w operacyjnych aktywach obrotowych jego wzrost nie jest pożądany. Zadłużenie Analiza zadłużenia sprawdza strukturę kapitałów (pasywów) pod kątem jego zdolności do regulowania zobowiązań. Wyszczególnienie Wskaźnik zadłużenia Formuła zobowiązania ogółem / aktywa ogółem 31.12.2012 36,9% 31.12.2011 34,2% Strona 50 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) W rozpatrywanym okresie wartość wskaźnika ogólnego zadłużenia wzrosła i kształtowała się na poziomie 36,9%. Wzrost wartości tego wskaźnika świadczy o większym uzależnieniu się od kapitałów obcych. Jednak na dzień bilansowy Grupa Kapitałowa TESGAS posiada bardzo dobrą płynność finansową i terminowo wywiązuje się z zaciągniętych zobowiązań. 8. Komentarz Zarządu do wyników finansowych Rok 2012 dla Grupy Kapitałowej TESGAS był okresem wytężonej pracy. Jednakże jej efekty są zgoła odmienne od tych, które były prezentowane w okresach poprzednich. We wcześniejszych latach przychody Grupy przekraczały wartość 170 mln zł, podczas gdy w roku 2012 skonsolidowany przychód Grupy Kapitałowej osiągnął wartość 92 mln zł. jest to spadek o prawie 50%. Powodem tak znacznego spadku sprzedaży były czynniki zarówno rynkowe jak i wewnętrzne. Do podstawowych czynników rynkowych należy zaliczyć: zmniejszenie ilości realizowanych inwestycji budowlanych, nasilająca się konkurencja, niskie wyceny możliwych do pozyskania kontraktów, niestabilna sytuacja finansowa podmiotów działających na rynku budowlanym, wrastające zatory płatnicze. Do głównych czynników wewnętrznych spadku sprzedaży należy zaliczyć konsekwentną strategię budowania portfela zleceń w oparciu o kontrakty o niskim ryzyku wygenerowania straty. Dało to wyraz w osiągnięciu niższej dynamiki spadku zysku na sprzedaży aniżeli spadek przychodów. W wyniku zdarzeń jednorazowych Grupa za 2012 rok osiągnęła stratę brutto w wysokości 42 907 tys. zł i stratę netto w kwocie 43 732 tys. PLN. Do zdarzeń jednorazowych należy zaliczyć: − dokonanie licznych odpisów aktualizujących wartość należności od zleceniodawców spółek z Grupy, , którzy w wyniku problemów finansowych ogłosili upadłość, − odstąpienie od umowy przez zamawiającego, w wyniku czego oszacowano ryzyko zapłaty kar umownych, na które utworzone rezerwę, − dokonania odpisu aktualizującego wartość firmy związanej ze spółką zależną PI Ćwiertnia. W przeciwieństwie do ujemnego wyniku netto za 2012 rok Grupa wykazała bardzo mocne dodatnie przepływy na działalności operacyjnej. Przy stracie brutto na poziomie 42 907 tys. PLN, wygenerowane zostały dodatnie przepływy operacyjne w kwocie 8 844 tys. PLN. Dodatni przepływ świadczy o mocnych podstawach Grupy Kapitałowej i generowaniu gotówki ze swojej podstawowej działalności. Obecnie Grupa Kapitałowa TESGAS posiada portfel zamówień na poziomie 39 mln PLN przypadający do realizacji na lata 2013-2015. Na rok 2013 przypada kwota ok. 34 mln PLN. Spółka dominująca w formie raportów bieżących w okresie objętym raportem informowała o najważniejszych zdarzeniach dotyczących istotnych dokonań lub niepowodzeń Grupy Kapitałowej Emitenta w 2012 roku. Najważniejsze wydarzenia w 2012 roku zostały przedstawione w punkcie „Znaczące zdarzenia i transakcje” Rocznego Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego. 9. Opis czynników i zdarzeń, w szczególności o nietypowym charakterze, mogących mieć znaczący wpływ na przyszłe wyniki finansowe Do czynników, w szczególności o nietypowym charakterze, które mogą mieć wpływ na wyniki osiągnięte przez Grupę Kapitałową TESGAS w perspektywie przynajmniej 12 miesięcy należą: poziom inwestycji na obsługiwanych przez Grupę rynkach, zwłaszcza gazowym i budowlanym konkurencja na rynku budowlanym w Polsce, poziom cen materiałów i usług wykorzystywanych przy realizacji kontraktów, koniunktura w branży budowlanej, wzmocnienie kontroli operacyjnej, finansowej i budżetowej w ramach realizowanych kontraktów, presja płacowa pracowników, przedłużające się procedury odbiorów końcowych świadczonych usług wykonawczych, problemy finansowe spółek budowlanych zlecających prace do spółek z Grupy Kapitałowej TESGAS powodujące zatory płatnicze za wykonywane prace, brak zleceń o dużej wartości powodujące osiągnięcie niższych przychodów, ograniczenie zakresu prac eksploatacyjnych lub ich częściowa utrata, problemy techniczne związane z realizacją kontraktów wykonywanych w ramach konsorcjum, warunki atmosferyczne, Strona 51 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) ewentualny spór z inwestorem dotyczący kontraktu na roboty budowlane i rozruch elektrowni biogazowej. 10. Objaśnienie różnic pomiędzy wynikami finansowymi wykazywanymi w raporcie rocznym a wcześniej publikowanymi prognozami wyników za 2010 rok Zarząd spółki TESGAS S.A. nie publikował prognozy wyników finansowych na 2012 rok. 11. Ocena zarządzania zasobami finansowymi i zdolności wywiązywania się ze zobowiązań Na dzień 31 grudnia 2012 roku Grupa Kapitałowa TESGAS posiadała dobrą płynność finansową i na bieżąco wywiązywała się z zaciągniętych zobowiązań. Wartości wskaźników finansowych dotyczących płynności wskazują na dobrą sytuację finansową Grupy. Zarządzanie zasobami finansowymi w Grupie należy uznać za prawidłowe, kreujące wartość dodaną dla akcjonariuszy. Kwota limitów bankowych dotyczących kredytów w rachunku bieżącym przyznanych spółkom z Grupy przeznaczonych na finansowanie działalności bieżącej na 31 grudnia 2012 roku wynosiła 5.200 tys. PLN. Łączne przyznane limity gwarancyjne dla Grupy na 31 grudnia 2012 roku wynosiły 11.300 tys. PLN. Zagrożenia związane z zasobami finansowymi: ryzyko zmian kursów walut, ryzyko zmian stóp procentowych, zmiana cen zakupu materiałów wzrost wartości przeterminowanych należności. W obecnej sytuacji Zarząd Emitenta nie widzi zagrożenia zmniejszenia dostępności limitów bankowych i ubezpieczeniowych. Działania minimalizujące zagrożenia: dywersyfikacja produktów finansowych pomiędzy bankami kredytującymi oraz towarzystwami ubezpieczeniowymi przydzielającymi limity gwarancyjne, stały monitoring wykorzystania zasobów finansowych Grupy Kapitałowej, prowadzenie wzmożonych czynności windykacyjnych w celu minimalizowania przeterminowanych należności, żądanie od zleceniodawców dodatkowych zabezpieczeń płatności za wykonanie prace w szczególności poprzez występowanie o przedstawienie gwarancji płatności oraz potwierdzenie uznania przez inwestora spółek z Grupy Kapitałowej jako kwalifikowanych podwykonawców. 12. Opis czynników i zdarzeń, w szczególności o nietypowym charakterze, mających znaczący wpływ na wynik z działalności za rok obrotowy W okresie od 01.01.2012 r. do 31.12.2012 r. w opinii Zarządu Spółki dominującej wystąpiły następujące wydarzenia, w tym o nietypowym charakterze, mogące mieć znaczący wpływ na osiągnięte przez Grupę Kapitałową TESGAS wyniki finansowe: a) Odpis wartości firmy oraz sprzedaż jednostki zależnej Na mocy umowy TESGAS S.A. w dniu 20 grudnia 2012 roku zbyła na rzecz Pana Piotra Ćwiertni wszystkie posiadane udziały w spółce zależnej Przedsiębiorstwo Inżynierskie Ćwiertnia Sp. z o.o. W wyniku sprzedaży udziałów spółka PI Ćwiertnia przestała być podmiotem zależnym od Emitenta. W wyniku odpisu wartości firmy oraz transakcji sprzedaży udziałów TESGAS S.A. zrealizowała wysoką stratę: Przychody ze sprzedaży udziałów Ujemne aktywa netto przypadających jednostce dominującej na dzień utraty kontroli 1.000 tys. PLN 1 244 rys. PLN Odpis aktualizujący wartość firmy 27 580 tys. PLN Łączna strata 25 336 tys. PLN Strona 52 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) b) Utworzenie rezerwy na przewidywane kary umowne W związku z odstąpieniem przez Biogazownię Szarlej Sp. z o.o. od umowy na roboty budowlane oraz rozruch elektrowni biogazowej, w której TESGAS S.A. wraz ze spółkami PBG Energia Sp. z o.o. oraz Gaz&Oil Project Management Sp. z o.o. pełnili rolę wykonawcy. TESGAS S.A. na okoliczność ryzyka zapłaty kar umownych utworzył rezerwę w wysokości 6 464 tys. PLN, która obciążyła pozostałe koszty operacyjne. c) Odpisy aktualizujące wartość należności W związku z wystąpieniem trudności finansowych podmiotów współpracujących z Emitentem wystąpiło prawdopodobieństwo nieściągalności wierzytelności TESGAS posiadanych w powyższych podmiotach. Zarząd Spółki kierując się zasadą ostrożności dokonał odpisów aktualizujących wartość należności. Łączna wartość dokonanych odpisów wyniosła 7 327 tys. PLN i obciążyła pozostałe koszty operacyjne oraz koszty finansowe. d) Odpis aktualizujący wartość zapasów W związku z nabyciem urządzeń na realizację budowy elektrowni biogazowej istnieje ryzyko, w wyniku odstąpienia przez zleceniodawcę od dalszego realizowania prac, z odsprzedaniem zakupionych urządzeń po cenie ich nabycia. Dlatego też Zarząd Emitenta dokonał odpisu aktualizującego wartość zapasów na kwotę 1 000 tys. PLN, która obciążyła pozostałe koszty operacyjne. e) Obecna sytuacja na rynku budowlanym Ze względu na występujące w 2012 roku problemy w branży budowlanej uwidaczniające się: upadłością generalnych wykonawców realizowanych inwestycji, dynamicznie wzrastającymi zatorami płatniczymi, spadającą liczbą nowych inwestycji budowlanych, niskimi cenami realizowanych usług, zmniejszeniem zakresu prac w segmencie usług serwisowych, Grupa osiągnęła znaczny spadek przychodów w porównaniu do 2011 roku. Z przychodów osiągniętych w 2011 roku w kwocie 179 mln PLN w 2012 roku nastąpił spadek do wartości 92 mln PLN, tj. spadek o 87 mln PLN. Wyłączając zdarzenia jednorazowe z wyniku finansowego za 2012 rok Zarząd Spółki dominującej dostrzega utrzymanie stabilnych wyników na realizowanych kontraktach, przy znacznie niższej wartości osiągniętych przychodów aniżeli w roku poprzednim. 13. Wskazanie postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej Prowadzone postępowania dotyczące zobowiązań (grupy zobowiązań) albo wierzytelności (grupy wierzytelności) Emitenta lub jednostki od niego zależnej nie przekraczają wartości stanowiącej co najmniej 10% kapitałów własnych Spółki. 14. Informacja dotycząca wypłaconej lub zdeklarowanej dywidendy W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2012 r. TESGAS S.A., nie deklarowała i nie wypłacała dywidendy. Plany dotyczące wypłaty dywidendy w znacznym stopniu uzależnione będą od kondycji finansowej spółki TESGAS S.A. oraz od potrzeb kapitałowych związanych z rozwojem działalności. Zarząd Spółki zamierza podejmować w kolejnych latach działania prowadzące do rozwoju i zwiększania zasięgu działalności prowadzonej przez Emitenta, które długoterminowo przyczynią się do wzrostu jego wartości. Z tego względu Zarząd TESGAS S.A. nie planuje rekomendować Walnemu Zgromadzeniu Akcjonariuszy wypłaty dywidendy w 2013 roku, w tym wypłaty zaliczek na poczet dywidendy zgodnie z § 17 Statutu TESGAS S.A. Stosownie do art. 395 § 2 pkt 2 Kodeksu Spółek Handlowych, organem właściwym do podejmowania decyzji o podziale zysku i wypłacie dywidendy jest Walne Zgromadzenie. Walne Zgromadzenie podejmuje uchwałę o tym czy i w jakiej części zysk przeznaczyć na wypłatę dywidendy. Strona 53 z 54 Nazwa spółki: Grupa Kapitałowa TESGAS Okres objęty sprawozdaniem: 01.01.2012 – 31.12.2012 Poziom zaokrągleń: wszystkie kwoty wyrażone są w tysiącach złotych polskich (o ile nie wskazano inaczej) Waluta sprawozdawcza: złoty polski (PLN) Zatwierdzenie do publikacji Sprawozdanie Zarządu z działalności TESGAS S.A. za okres 12 miesięcy zakończony 31.12.2012 roku zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd Spółki w dniu 21 marca 2013 roku. Podpisy wszystkich Członków Zarządu Data Imię i Nazwisko Funkcja Dąbrowa, dnia 21 marca 2013 roku Włodzimierz Kocik Prezes Zarządu Dąbrowa, dnia 21 marca 2013 roku Piotr Majewski Wiceprezes Zarządu Dąbrowa, dnia 21 marca 2013 roku Marzenna Kocik Członek Zarządu Podpis Strona 54 z 54