Konspekt - praca w terenie

Danuta Jeziorkowska
Szkoła Podstawowa nr 58
w Warszawie
ul. Mieszka I nr 7
Konspekt lekcji przyrody dla kl. IV (praca w terenie)
1.
2.
3.
4.
Rozdział programu: Życie na Ziemi,
Dział programu: Poznajemy nasze otoczenie,
Temat: Jak żyje łąka?
Cel główny: Umiejętność obserwowania, wykonywania notatek przyrodniczych oraz
dokumentowania pracy przez ucznia.
5. Cele operacyjne.
Uczeń powinien:
• znać: kierunki geogr., nazwy podstawowych roślin i zwierząt łąkowych,
• umieć: czytać mapę topograficzną, uzupełniać legendę mapy, określić ukształtowanie terenu
łąki, przygotować stanowisko badawcze, zaznaczyć na mapie miejsce swojego stanowiska
badawczego, odczytać temp. powietrza, określić- nasłonecznienie, siłę wiatru, wilgotność
gleby, rozpoznać rośliny i zwierzęta łąkowe,
• rozumieć: zależności występowania danych gatunków roślin i zwierząt od siedliska
i czystości środowiska.
6. Zasady:
• poglądowości /bezpośredniego poznania rzeczywistości/,
• przystępności /stopniowania trudności/,
• świadomego i aktywnego udziału uczniów w procesie uczenia się,
• systematyczności,
• trwałego przyswajania,
• wiązania teorii z praktyką.
7. Metoda:
• aktywizująca, oparta na obserwacji i pomiarze.
8. Środki dydaktyczne:
• program nauczania przyrody w szkole podstawowej DKW 4014-73/99,
• mapa topograficzna Targówka Fabrycznego w skali 1:10 000,
• podręcznik-Przyroda dla klasy IV, przewodnik roślin i zwierząt,
• karty pracy z ćwiczeniami nr 1-8,
• pomoce: kredki, długopis, 12 kijków, szpulka nici, lupy, termometry, przyrządy do pomiaru
wilgotności gleby /słoiki zawinięte bibułką/, przyrządy do pomiaru wiatru /patyki
z przymocowanymi paskami/, foliowe woreczki z karteczkami do opisu okazów roślinnych.
9. Wykonanie ćwiczeń /karta pracy ucznia/.
• ćwiczenia indywidualne /ćw. 1,2,7,8/
• ćwiczenia w grupach dwuosobowych /ćw. 3,4,5,6,/, po kilka grup na danym stanowisku.
10. Termin i czas na wykonanie ćwiczeń - maj, 45 minut.
11. Plan zajęć.
1
Przystanki
I
Miejsca, odcinki
trasy
Przed szkołą
Szkoła-łąka
Łąka
Łąka-szkoła
II
12.Cwiczenia:
Długość trasy
W skali
1:10 000
3,8 cm
3,8 cm
Czas
Rzeczy- Odcinwista ka
380 m 6 min.
380 m 6 min.
Numery
ćwiczeń
Uwagi
zajęć
5 min. 1
25 min 2,3,4,5,6
3 min. 7,8
KARTA PRACY UCZNIA
Przystanek I /Przed szkołą/
• Ćwiczenie 1
Na mapie topograficznej Targówka Fabrycznego zaznacz czerwoną barwą – szkołę,
ciemnozieloną – ogródki działkowe sąsiadujące ze szkołą, jasnozieloną – położoną za
ogródkami łąkę. Uzupełnij barwami legendę mapy.
Określ w jakim kierunku od szkoły położona jest łąka? Odpowiedź zaznacz znakiem X.
Północnym
Południowym
Wschodnim
zachodnim
Północno-wschodnim
Południowo-wschodnim
Północno-zachodnim
Południowo-zachodnim
Przystanek II /łąka/
• Ćwiczenie 2
Pomarańczową barwą zaznacz na mapie trasę przejścia od szkoły do łąki. Określ położenie i
ukształtowanie terenu łąki. Właściwą odpowiedź zaznacz znakiem X.
Położenie łąki
Przy ruchliwej drodze
Z daleka od głównej drogi
W pobliżu pól
W pobliżu lasu
Ukształtowanie terenu
W sąsiedztwie rzeki
W sąsiedztwie stawu
W sąsiedztwie strumyka
Brak zbiorników wodnych
Teren płaski
Teren falisty
Teren pagórkowaty
Teren górski
• Ćwiczenie 3
Przygotuj stanowisko badawcze. W tym celu za pomocą kroków odmierz kwadrat o wymiarach
10 kroków × 10 kroków. Na rogach kwadratu wbij kijki i połącz je nicią. Zaznacz na mapie
znakiem X miejsce i numer stanowiska wskazanego przez nauczyciela. Uzupełnij legendę mapy
znakiem np. Xı.
2
• Ćwiczenie 4
Zbadaj warunki życiowe łąki: temp. powietrza, nasłonecznienie, siłę wiatru i wilgotność gleby.
Wpisz do tabeli wyniki pomiarów.
Pora dnia Temp. powietrza
Nasłonecznienie
w ºC
(słonecznie, cień,
półcień)
Siła wiatru
Wilgotność gleby
(duża, niewielka) (mocno, średnio wilgotna,
sucha)
............... ........................... ................................... .......................
............................................
• Ćwiczenie 5
- Na stanowisku badawczym policz, ile jest tam różnych roślin? Wpisz
do tabeli wyniki obserwacji.
Zaobserwowana liczba różnych rodzajów
roślin łąkowych
Nazwy rozpoznanych roślin
Nazwa roślin, których jest najwięcej
............
1. ..............................................................
2. ..............................................................
3. ..............................................................
..............................................................
- Do foliowych woreczków zbierz wymienione w tabeli trzy rośliny i opisz je /każda z nich, wraz
z opisem w oddzielnym woreczku/. Zebrane okazy będą potrzebne do wykonania pracy
domowej.
• Ćwiczenie 6
Na stanowisku badawczym policz, ile jest tam różnych zwierząt?, następnie rozpoznaj 3 spośród
nich. Których zwierząt jest najwięcej? Wpisz do tabeli wynik obserwacji.
Zaobserwowana liczba różnych rodzajów
Zwierząt łąkowych
Nazwy rozpoznanych zwierząt
Nazwa zwierząt, których jest najwięcej
.............
1. ..................................................................
2. ..................................................................
3. ..................................................................
..................................................................
• Ćwiczenie 7
Opisz krajobraz łąki położonej na Targówku Fabrycznym. Wykorzystaj informacje z ćwiczeń (16).
Łąka położona jest na (podaj kierunek geograficzny) ......................... od szkoły, przy
....................... ulicy Księcia Ziemowita. Teren łąki jest ................ .
Wokół niej brak ........................ ........................... . Temp. powietrza
(podaj porę dnia) ................. .......................... wynosiła ..........°C. Siła wiatru była ................., a
wilgotność gleby ................ . Teren badawczy łąki był (podaj
nasłonecznienie)...................................... . Na stanowisku nr ..... zaobserwowano (podaj liczbę)
...... rodzajów roślin i ...... różnych zwierząt. Wśród roślin łąkowych występowały
......................., .........................., ....................... .Najwięcej było (podaj nazwę rośliny)
3
............................ . Wśród zwierząt łąkowych występowały ........................, .........................,
....................... .Najwięcej było (podaj nazwę zwierzęcia) ........................ .
• Ćwiczenie 8
Spośród osób wykonujących ćwiczenia na twoim stanowisku wybierz lidera, który odczyta
wyniki badań (ćwiczenie 7).
Na podstawie wyników badań ze wszystkich stanowisk zapisz wnioski.
Im ......................... od ulicy Księcia Ziemowita, tym ..................... roślin i zwierząt
łąkowych.
Najmniej roślin i zwierząt łąkowych występowało na stanowisku ........ . Przyczyną tego
zjawiska jest (co?) .........................................
spowodowane (czym?) ..................................................................... .
Praca domowa
Z zebranych okazów wykonaj zielnik roślin łąkowych. Pamiętaj o wpisaniu nazwy rośliny,
miejsca jej znalezienia oraz daty.
Miejsce znalezienia rośliny-...........................................
Miejsce na wklejenie okazu
Nazwa rośliny
............................................
Data znalezienia rośliny
Imię i nazwisko ucznia
...............................................
.........................................................
4