Dworzec w Lizbonie

Dworzec w Lizbonie
Ostatnia duża wystawa 20 wieku miała miejsce w stolicy Portugalii a jej tematem były Oceany. Znajduje się
ona na brzegach rzeki Tag, 5 kilometrów na wschód od Lizbony na dawnym terenie portowym i wojskowym,
wzdłuż którego ciągnie się linia kolejowa.
Nowy dworzec, nazwany 'Oriente', został zbudowany przy samej wystawie, w dzielnicy Olivais, aby
zapewnić dojazd transportami różnego typu do tej dużej 60-cio hektarowej przestrzeni.
Jest to prawdziwy węzeł wymiany różnych rodzajów transportu kolejowego gdyż zatrzymują się tu również
tramwaje oraz kilka linii metra; kończy się on na północy dworcem autobusowym. Około 2000 miejsc
parkingowych ułatwia kontakt z siecią drogową, połączoną z drugim brzegiem rzeki Tag nowym mostem
Vasco-de-Gama, jednym z najdłuższych w Europie, otwartym także z okazji wystawy.
Ten dworzec pasażerski składa się z trzech poziomów znajdujących się pod wysokim na 9 metrów
nasypem gdzie jeżdżą pociągi. Pod peronami, w dużym pomieszczeniu znajduje się właściwy dworzec i
kasa biletowa. Na poziomie parteru galeria handlowa otwiera się bezpośrednio na drzwi wejściowe wystawy
i dworzec autobusowy. Takie rozwiązanie umożliwi terminowo stworzyć łącznik między sąsiednimi
dzielnicami dzięki dużym betonowym łukom zapewniającym przejściu przenikalność.
Cztery podwójne perony pokryte są oszklonym pokryciem o wymiarach 238 m na 78 m utworzonym przez
ułożenie obok siebie dziesięciu rzędów stalowych 'parasolek' wysokości 23 metrów. Każdy element
przybiera kształt stylizowanego na kwadratowym planie drzewa: pień rozwija się na jednej czwartej
wysokości w cztery gałęzie, które łączą się z przekątnymi kwadrata za pomocą płatew w kształcie
odwróconego trójkąta.
System ten jest prosty w swojej strukturze, dzięki planowi i powtarzającym się elementom. Rzędy słupków
zainstalowane na osi peronów tworzą chronioną przestrzeń, otwartą na całym swoim obwodzie a oszklone
liście palmowe budują białe i oświetlone pokrycie wibrujące nad głowami podróżnych.
Dworzec autobusowy odznacza się w tej całości dzięki oszklonej galerii ma poziomie hallu dworcowego,
która stanowi jego kręgosłup. Rząd daszków ochronnych integruje się z galerią w formie liści palmowych;
daszki mieszczą schody, które wiodą na niższy poziom z dworcem autobusowym. Liście rozpościerają się
dowolnie na wsporniku dzięki skośnym zastrzałom.
Całość dworca Oriente tworzy w ten sposób wyrazisty zintegrowany kompleks architektoniczny, w którym
metalowe duże struktury rozkwitają na energicznie zarysowanych cokołach. Mimo niedokładnego czasami
wykonania, całość jest jedną z lepszych realizacji architekta Calatravy. Poza swoją kluczową rolą w
czasie wystawy, dworzec odgrywa także główną rolę w restrukturyzacji tej części przedmieść Lizbony.
Tekst: Bertrand Lemoine.
Copyright © 2014 Constructalia. All rights reserved