Załącznik
Transkrypt
Załącznik
5 SPIS TREŚCI Spis treści .................................................................................................................................. 5-12 Wstęp ...................................................................................................................................... 13-14 Wykaz skrótów, symboli i terminów gramatycznych ............................................................. 15-16 MIANOWNIK .......................................................................................................................... 17-65 TABELA prezentująca końcówki fleksyjne rzeczowników ......................................................... 17 RZECZOWNIK, PRZYMIOTNIK ......................................................................................... 17-46 Rzeczowniki męskoosobowe – końcówki fleksyjne, przykłady .............................................. 20-21 Rzeczowniki męskoosobowe zakończone na –a w liczbie pojedynczej ....................................... 22 Formy przymiotnikowe rzeczowników męskoosobowych ...................................................... 22-23 Rzeczowniki męskoosobowe mające dwie końcówki w liczbie mnogiej ..................................... 23 Przymiotniki męskoosobowe i imiesłowy przymiotnikowe .................................................... 24-25 Rzeczowniki męskoosobowe z przymiotnikami – przykłady .................................................. 25-27 Rzeczowniki niemęskoosobowe – końcówki fleksyjne, przykłady ......................................... 27-33 1. Rodzaj męski ................................................................................................................... 27-29 2. Rodzaj nijaki ................................................................................................................... 29-30 3. Rodzaj żeński .................................................................................................................. 30-33 Rzeczowniki oznaczające państwa i ich mieszkańców (tabela) ................................................... 34 Przymiotnik (synteza) .................................................................................................................. 35 Stopniowanie przymiotników ................................................................................................. 36-39 a) Stopniowanie proste ........................................................................................................ 36-37 Regularne ................................................................................................................................ 36-37 Nieregularne ................................................................................................................................. 37 b) Stopniowanie opisowe .................................................................................................... 37-39 Struktury służące do porównywania cech różnych obiektów .................................................. 39-40 Kontekstowe przykłady użycia omawianych form fleksyjnych .............................................. 40-43 1. Rodzaj męskoosobowy ........................................................................................................ 40 2. Rodzaj męskożywotny ......................................................................................................... 41 3. Rodzaj męskonieżywotny .................................................................................................... 41 4. Rodzaj nijaki ................................................................................................................... 41-42 5. Rodzaj żeński .................................................................................................................. 42-43 TYPOWE STRUKTURY Z FORMĄ MIANOWNIKA .............................................................. 43 FUNKCJE MIANOWNIKA ................................................................................................... 44-46 ZAIMEK ................................................................................................................................. 46-55 Zaimki rzeczowne ................................................................................................................... 46-48 a) Osobowe ......................................................................................................................... 46-47 b) Pytajne (pytające) ................................................................................................................ 47 c) Względne (relatywne) ..................................................................................................... 47-48 d) Nieokreślone ................................................................................................................... 47-48 e) Przeczące ........................................................................................................................ 47-48 Kontekstowe przykłady użycia omawianych zaimków ........................................................... 46-48 6 Zaimki przymiotne .................................................................................................................. 48-55 a) Wskazujące ..................................................................................................................... 48-49 b) Pytajne (pytające) ........................................................................................................... 49-50 c) Względne (relatywne) ..................................................................................................... 50-51 d) Nieokreślone ................................................................................................................... 51-53 e) Dzierżawcze .................................................................................................................... 53-54 f) Upowszechniające ................................................................................................................ 54 g) Zaimek przeczący żaden ...................................................................................................... 55 Kontekstowe przykłady użycia omawianych zaimków ........................................................... 48-55 LICZEBNIK ........................................................................................................................... 56-64 TABELA prezentująca liczebniki główne i porządkowe od 0 do 100 oraz rzeczowniki odliczebnikowe od 0 do 19 i od 20 do 100 .............................................................. 56 Liczebniki główne i zbiorowe (tabela) ......................................................................................... 57 Liczebniki porządkowe (wybrane przykłady – tabela) ................................................................. 58 Kontekstowe przykłady użycia omawianych liczebników ...................................................... 58-60 Liczebniki zbiorowe ..................................................................................................................... 61 Forma gramatyczna liczebników zbiorowych od 2 do 90 ....................................................... 61-62 Rzeczowniki odliczebnikowe. Kontekstowe przykłady użycia omawianych rzeczowników ......................................................................................................................... 63-64 Wybrane przysłowia i powiedzenia z konstrukcją mianownikową .............................................. 65 BIERNIK ................................................................................................................................ 67-102 RZECZOWNIK, PRZYMIOTNIK ......................................................................................... 67-71 TABELA prezentująca końcówki fleksyjne rzeczowników, przymiotników, zaimków przymiotnych dzierżawczych i wskazujących .............................................................. 67 Rzeczowniki rodzaju męskonieżywotnego, które mają taką samą końcówkę jak rzeczowniki rodzaju męskoosobowego .................................................................................. 68 Kontekstowe przykłady użycia omawianych form fleksyjnych .............................................. 69-70 1. Rodzaj męskoosobowy ........................................................................................................ 69 2. Rodzaj męskożywotny ......................................................................................................... 69 3. Rodzaj męskonieżywotny ............................................................................................... 69-70 4. Rodzaj nijaki ........................................................................................................................ 70 5. Rodzaj żeński ....................................................................................................................... 70 FUNKCJE BIERNIKA ................................................................................................................ 71 ZAIMEK ................................................................................................................................. 71-81 Zaimki rzeczowne ................................................................................................................... 71-73 a) Osobowe ......................................................................................................................... 71-72 Formy długie i krótkie zaimków osobowych ............................................................................... 72 b) Pytajne (pytające) ........................................................................................................... 72-73 c) Względne (relatywne) ..................................................................................................... 72-73 d) Nieokreślone ................................................................................................................... 72-73 e) Przeczące ........................................................................................................................ 72-73 Kontekstowe przykłady użycia omawianych zaimków . .......................................................... 72-73 7 Zaimki przymiotne .................................................................................................................. 73-81 a) Wskazujące ..................................................................................................................... 73-74 b) Pytajne (pytające) ........................................................................................................... 75-76 c) Względne (relatywne) ..................................................................................................... 76-77 d) Nieokreślone ................................................................................................................... 77-78 e) Dzierżawcze .................................................................................................................... 79-80 f) Upowszechniające ........................................................................................................... 80-81 g) Zaimek przeczący „żaden” .................................................................................................. 81 Kontekstowe przykłady użycia omawianych zaimków ........................................................... 73-81 LICZEBNIK ........................................................................................................................... 82-86 Liczebniki główne i zbiorowe (tabela) .......................................................................................... 82 Liczebniki porządkowe (wybrane przykłady – tabela) .................................................................. 83 Kontekstowe przykłady użycia liczebników głównych i porządkowych ................................ 83-86 Forma gramatyczna liczebników zbiorowych od 2 do 90 ............................................................. 86 PRZYIMEK ............................................................................................................................ 87-88 Wybrane przyimki, które łączą się z biernikiem ..................................................................... 87-88 Kontekstowe przykłady użycia omawianych przyimków ....................................................... 87-88 CZASOWNIK ....................................................................................................................... 88-100 Wybrane czasowniki łączące się z biernikiem za pośrednictwem przyimków Kontekstowe przykłady użycia omawianych czasowników .................................................... 88-95 Miejsce przyimka w zdaniu pytajnym .......................................................................................... 95 Zdanie z negacją, które zawiera przyimek ................................................................................... 95 Wybrane czasowniki, które łączą się z biernikiem bezprzyimkowo. Kontekstowe przykłady użycia omawianych czasowników .................................................. 96-100 Określenia czasu z konstrukcją biernikową ............................................................................... 101 Wybrane przysłowia i powiedzenia z konstrukcją biernikową ................................................... 102 DOPEŁNIACZ ..................................................................................................................... 103-133 RZECZOWNIK, PRZYMIOTNIK ..................................................................................... 103-113 TABELA prezentująca końcówki fleksyjne rzeczowników, przymiotników, zaimków przymiotnych dzierżawczych i wskazujących ............................................................ 103 Kontekstowe przykłady użycia omawianych form fleksyjnych .......................................... 104-105 1. Rodzaj męskoosobowy ...................................................................................................... 104 2. Rodzaj męskożywotny ....................................................................................................... 104 3. Rodzaj męskonieżywotny .................................................................................................. 104 4. Rodzaj nijaki ...................................................................................................................... 104 5. Rodzaj żeński ..................................................................................................................... 105 FUNKCJE DOPEŁNIACZA ............................................................................................... 105-113 ZAIMEK .............................................................................................................................. 114-121 Zaimki rzeczowne ................................................................................................................ 114-115 a) Osobowe ............................................................................................................................ 114 Formy długie i krótkie zaimków osobowych ....................................................................... 114-115 b) Pytajne (pytające) .............................................................................................................. 115 c) Względne (relatywne) ........................................................................................................ 115 d) Nieokreślone ...................................................................................................................... 115 e) Przeczące ........................................................................................................................... 115 Kontekstowe przykłady użycia omawianych zaimków .............................................................. 115 8 Zaimki przymiotne .............................................................................................................. 116-121 a) Wskazujące ........................................................................................................................ 116 b) Pytajne (pytające) .............................................................................................................. 117 c) Względne (relatywne) ................................................................................................. 117-118 d) Nieokreślone ............................................................................................................... 118-119 e) Dzierżawcze ................................................................................................................ 119-120 f) Upowszechniające ....................................................................................................... 120-121 g) Zaimek przeczący „żaden” ................................................................................................ 121 Kontekstowe przykłady użycia omawianych zaimków ....................................................... 116-121 LICZEBNIK ....................................................................................................................... 122-125 Liczebniki główne i zbiorowe (tabela) ....................................................................................... 122 Liczebniki porządkowe (wybrane przykłady – tabela) ............................................................... 123 Kontekstowe przykłady użycia liczebników głównych i porządkowych ............................. 123-124 Forma gramatyczna liczebników głównych od 5 do 100 ........................................................... 124 Forma gramatyczna liczebników zbiorowych od 2 do 90 ................................................... 124-125 PRZYIMEK ........................................................................................................................ 125-127 Wybrane przyimki, które łączą się z dopełniaczem ............................................................ 125-127 Kontekstowe przykłady użycia omawianych przyimków ................................................... 125-127 Miejsce przyimka w zdaniu pytajnym ........................................................................................ 127 CZASOWNIK ..................................................................................................................... 127-132 Wybrane czasowniki łączące się z dopełniaczem za pośrednictwem przyimków Kontekstowe przykłady użycia omawianych czasowników ................................................ 127-130 Wybrane czasowniki, które łączą się z dopełniaczem bezprzyimkowo. Kontekstowe przykłady użycia omawianych czasowników ................................................ 130-132 Wybrane przysłowia i powiedzenia z konstrukcją dopełniaczową ............................................. 133 NARZĘDNIK ....................................................................................................................... 135-164 RZECZOWNIK , PRZYMIOTNIK .................................................................................... 135-138 TABELA prezentująca końcówki fleksyjne rzeczowników, przymiotników, zaimków przymiotnych dzierżawczych i wskazujących ............................................................ 135 Kontekstowe przykłady użycia omawianych form fleksyjnych ................................................. 136 FUNKCJE NARZĘDNIKA ................................................................................................ 133-138 ZAIMEK ............................................................................................................................. 139-147 Zaimki rzeczowne ............................................................................................................... 139-140 a) Osobowe ............................................................................................................................ 139 b) Pytajne (pytające) ....................................................................................................... 139-140 c) Względne (relatywne) ................................................................................................. 139-140 d) Nieokreślone ............................................................................................................... 139-140 e) Przeczące .................................................................................................................... 139-140 Kontekstowe przykłady użycia omawianych zaimków ....................................................... 139-140 Zaimki przymiotne .............................................................................................................. 140-147 a) Wskazujące ................................................................................................................. 140-141 b) Pytajne (pytające) ....................................................................................................... 142-143 c) Względne (relatywne) ................................................................................................. 143-144 d) Nieokreślone ............................................................................................................... 144-145 e) Dzierżawcze ................................................................................................................ 145-146 f) Upowszechniające ....................................................................................................... 146-147 g) Zaimek przeczący „żaden” ................................................................................................. 147 Kontekstowe przykłady użycia omawianych zaimków ....................................................... 140-147 9 LICZEBNIK ....................................................................................................................... 148-151 Liczebniki główne i zbiorowe (tabela) ....................................................................................... 148 Liczebniki porządkowe (wybrane przykłady – tabela) ............................................................... 149 Kontekstowe przykłady użycia liczebników głównych i porządkowych ............................ 149-150 Forma gramatyczna liczebników głównych od 5 do 100 ..................................................... 150-151 Forma gramatyczna liczebników zbiorowych od 2 do 90 .......................................................... 151 PRZYIMEK ........................................................................................................................ 151-153 Przyimki, które łączą się z narzędnikiem ............................................................................ 151-153 Kontekstowe przykłady użycia omawianych przyimków ................................................... 151-153 Miejsce przyimka w zdaniu pytajnym ........................................................................................ 153 Wyrażenia przyimkowe z konstrukcją narzędnikową ................................................................ 153 CZASOWNIK ..................................................................................................................... 153-158 Wybrane czasowniki łączące się z narzędnikiem za pośrednictwem przyimków Kontekstowe przykłady użycia omawianych czasowników ................................................ 153-156 Wybrane czasowniki, które łączą się z narzędnikiem bezprzyimkowo Kontekstowe przykłady użycia omawianych czasowników ................................................ 156-157 Narzędnik po czasownikach imiennych ..................................................................................... 158 Określenia czasu z konstrukcją narzędnikową ........................................................................... 158 Określanie miejsca z konstrukcją narzędnikową ........................................................................ 159 Określenia miejsca, przez które odbywa się ruch ....................................................................... 160 Wybrane wyrażenia i zwroty z konstrukcją narzędnikową ................................................. 160-163 Wybrane przysłowia i powiedzenia z konstrukcją narzędnikową .............................................. 164 MIEJSCOWNIK .................................................................................................................. 165-185 RZECZOWNIK, PRZYMIOTNIK ..................................................................................... 165-169 TABELA prezentująca końcówki fleksyjne rzeczowników w liczbie pojedynczej ................... 165 Końcówki fleksyjne przymiotników w liczbie pojedynczej ....................................................... 166 TABELA prezentująca końcówki fleksyjne rzeczowników, przymiotników, zaimków przymiotnych dzierżawczych i wskazujących w liczbie mnogiej ............................... 167 Kontekstowe przykłady użycia omawianych form fleksyjnych .......................................... 167-168 FUNKCJE MIEJSCOWNIKA ............................................................................................ 168-169 ZAIMEK ............................................................................................................................. 169-176 Zaimki rzeczowne ............................................................................................................... 169-171 a) Osobowe ............................................................................................................................ 169 b) Pytajne (pytające) ....................................................................................................... 170-171 c) Względne (relatywne) ................................................................................................. 170-171 d) Nieokreślone ............................................................................................................... 170-171 e) Przeczące .................................................................................................................... 170-171 Kontekstowe przykłady użycia omawianych zaimków ....................................................... 170-171 Zaimki przymiotne .............................................................................................................. 170-176 a) Wskazujące ................................................................................................................. 170-171 b) Pytajne (pytające) ....................................................................................................... 171-172 c) Względne (relatywne) ................................................................................................. 172-173 d) Nieokreślone ...................................................................................................................... 173 e) Dzierżawcze ....................................................................................................................... 174 f) Upowszechniające .............................................................................................................. 175 g) Zaimek przeczący „żaden” ......................................................................................... 175-176 Kontekstowe przykłady użycia omawianych zaimków ....................................................... 170-176 10 LICZEBNIK ....................................................................................................................... 176-179 Liczebniki główne i zbiorowe (tabela) ....................................................................................... 176 Liczebniki porządkowe (wybrane przykłady – tabela) ............................................................... 177 Kontekstowe przykłady użycia liczebników głównych i porządkowych ............................. 177-178 Forma gramatyczna liczebników głównych od 5 do 100 ........................................................... 178 Forma gramatyczna liczebników zbiorowych od 2 do 90 ................................................... 178-179 PRZYIMEK ........................................................................................................................ 179-180 Przyimki, które łączą się z miejscownikiem ....................................................................... 179-180 Kontekstowe przykłady użycia omawianych przyimków ................................................... 179-180 Miejsce przyimka w zdaniu pytajnym ........................................................................................ 180 CZASOWNIK ..................................................................................................................... 180-185 Wybrane czasowniki łączące się z miejscownikiem zawsze za pośrednictwem przyimków. Kontekstowe przykłady użycia omawianych czasowników ............................ 180-185 Określenia czasu z konstrukcją miejscownikową ...................................................................... 185 Wybrane przysłowia i powiedzenia z konstrukcją miejscownikową .......................................... 186 CELOWNIK ......................................................................................................................... 187-209 RZECZOWNIK, PRZYMIOTNIK ..................................................................................... 187-190 TABELA prezentująca końcówki fleksyjne rzeczowników, przymiotników, zaimków przymiotnych dzierżawczych i wskazujących ............................................................ 187 Kontekstowe przykłady użycia omawianych form fleksyjnych ................................................. 188 Rzeczowniki, które mają w celowniku liczby pojedynczej końcówkę –u .................................. 189 Celownik rzeczowników rodzaju męskiego zakończonych w mianowniku liczby pojedynczej na –a ............................................................................................................ 189 FUNKCJE CELOWNIKA .................................................................................................. 189-190 ZAIMEK ............................................................................................................................. 190-198 Zaimki rzeczowne ............................................................................................................... 190-191 a) Osobowe ........................................................................................................................ 190-191 Formy krótkie i długie zaimków osobowych ............................................................................. 191 b) Pytajne (pytające) ................................................................................................................. 192 c) Względne (relatywne) ........................................................................................................... 192 d) Nieokreślone ......................................................................................................................... 192 e) Przeczące .............................................................................................................................. 192 Kontekstowe przykłady użycia omawianych zaimków ................................................................. 192 Zaimki przymiotne .............................................................................................................. 192-198 a) Wskazujące ................................................................................................................. 192-193 b) Pytajne (pytające) ....................................................................................................... 193-194 c) Względne (relatywne) ................................................................................................. 194-195 d) Nieokreślone ............................................................................................................... 195-196 e) Dzierżawcze ................................................................................................................ 196-197 f) Upowszechniające .............................................................................................................. 197 g) Zaimek przeczący „żaden” ......................................................................................... 197-198 Kontekstowe przykłady użycia omawianych zaimków ....................................................... 192-198 Zdania z podmiotem w celowniku ...................................................................................... 198-199 Przykłady zdań / wyrażeń z podmiotem w celowniku ........................................................ 199-200 LICZEBNIK ....................................................................................................................... 200-203 Liczebniki główne i zbiorowe (tabela) ...................................................................................... 200 Liczebniki porządkowe (wybrane przykłady – tabela) ............................................................... 201 Kontekstowe przykłady użycia liczebników głównych i porządkowych ............................ 201-202 11 Forma gramatyczna liczebników głównych od 5 do 100 ........................................................... 202 Forma gramatyczna liczebników zbiorowych od 2 do 90 ................................................... 202-203 PRZYIMEK ........................................................................................................................ 203-204 Przyimki, które łączą się z celownikiem ............................................................................. 203-204 Kontekstowe przykłady użycia omawianych przyimków ................................................... 203-204 Miejsce przyimka z zdaniu pytajnym ......................................................................................... 204 CZASOWNIK ..................................................................................................................... 204-208 Wybrane czasowniki łączące się z celownikiem. Kontekstowe przykłady użycia omawianych czasowników .................................................................................................. 204-208 Czasowniki używane zwykle w trzeciej osobie liczby pojedynczej lub mnogiej ....................... 208 Celownik po czasownikach imiennych ...................................................................................... 208 Wybrane przysłowia i powiedzenia z konstrukcją celownikową ............................................... 209 WOŁACZ ............................................................................................................................. 211-217 RZECZOWNIK ......................................................................................................................... 211 TABELA prezentująca końcówki fleksyjne rzeczowników ....................................................... 211 FUNKCJE WOŁACZA ...................................................................................................... 212-213 Przykłady wypowiedzi z konstrukcją wołaczową ............................................................... 214-215 Zwroty grzecznościowe używane w funkcji wołacza ......................................................... 215-216 Cytaty z poezji polskiej z konstrukcją wołaczową ..................................................................... 217 DEKLINACJA FORM FLEKSYJNYCH .......................................................................... 219-231 Modele deklinacji form nominalnych (rzeczowników, przymiotników, zaimków) ............ 219-231 1. Rodzaj męskoosobowy ............................................................................................... 219-220 2. Rodzaj męskożywotny (plus nieliczne rzeczowniki męskonieżywotne) ............................ 221 3. Rodzaj męskonieżywotny ........................................................................................... 221-222 4. Rodzaj nijaki ............................................................................................................... 222-223 5. Rodzaj żeński .............................................................................................................. 224-225 DEKLINACJA ZAIMKÓW ............................................................................................... 225-231 Deklinacja zaimków rzeczownych osobowych .......................................................................... 225 Modele deklinacji zaimków rzeczownych osobowych ....................................................... 226-227 Deklinacja zaimków rzeczownych pytajnych, względnych, nieokreślonych, przeczących ................................................................................................................................ 227 Modele deklinacji zaimków rzeczownych nieokreślonych wszyscy, wszystko .................... 227-229 Deklinacja zaimków przymiotnych ..................................................................................... 229-231 ZESTAWIENIE PRZYIMKÓW I WYRAŻEŃ PRZYIMKOWYCH O RÓŻNEJ ŁĄCZLIWOŚCI ................................................................................................................... 232-234 Biernik / miejscownik ......................................................................................................... 232-233 Biernik / narzędnik ..................................................................................................................... 233 Dopełniacz / narzędnik ............................................................................................................... 234 Biernik / dopełniacz / narzędnik ................................................................................................. 234 12 ĆWICZENIA SPRAWDZAJĄCE FORMY POSZCZEGÓLNYCH PRZYPADKÓW .................................................................................................................. 235-310 Ćwiczenia sprawdzające formy mianownika (ćwiczenia 1-11) .............................................. Ćwiczenia sprawdzające formy biernika (ćwiczenia 12-24) .................................................. Ćwiczenia sprawdzające formy dopełniacza (ćwiczenia 25-36) ............................................ Ćwiczenia sprawdzające formy narzędnika (ćwiczenia 37-50) .............................................. Ćwiczenia sprawdzające formy miejscownika (ćwiczenia 51-62) ......................................... Ćwiczenia sprawdzające formy celownika (ćwiczenia 63-73) ............................................... Ćwiczenia sprawdzające formy wołacza (ćwiczenia 74-75) .................................................. Ćwiczenia sprawdzające formy wszystkich przypadków (ćwiczenia 76 -95) ........................ 236-243 245-252 253-261 263-272 273-281 283-291 293-295 297-310 KLUCZ DO ĆWICZEŃ ...................................................................................................... 313-327 Bibliografia ............................................................................................................................ 329-330