Zespół ds. metropolizacji i metropolitalnego

Obserwatorium
PROCESÓW MIEJSKICH I METROPOLITALNYCH
[email protected]
Fiszka zespołu badawczego w ramach
Obserwatorium Procesów Miejskich i Metropolitalnych
Proponowana nazwa zespołu
badawczego
Zespół ds. analiz procesów metropolizacji i metropolitalnego
współrządzenia
dr hab. Robert Pyka (Koordynator, WNS, Uniwersytet Śląski)
Członkowie zespołu
prof. zw. dr hab. Marek S. Szczepański (WNS, Uniwersytet Śląski)
dr hab. Tomasz Nawrocki (WNS, Uniwersytet Śląski)
dr hab. Krzysztof Bierwiaczonek (WNS, Uniwersytet Śląski)
dr hab. Elżbieta Zuzańska-Żyśko (WNoZ, Uniwersytet Śląski)
dr Grzegorz Libor (WNS, Uniwersytet Śląski)
dr Grzegorz Gawron (WNS UŚ, Uniwersytet Śląski)
dr Joanna Jachna (ATH w Bielsku Białej)
Eksperci zewnętrzni:
prof. dr hab. Tomasz Kaczmarek
(Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu,
Centrum Badań Metropolitalnych)
dr hab. prof. UG Iwona Sagan (Uniwersytet Gdański)
dr hab. Marta Lackowska (Uniwersytet Warszawski)
Koordynator
Katalog usług oferowanych
przez zespół
dr hab. Robert Pyka

Delimitacja obszaru metropolitalnego, regionu metropolitalnego,
analiza funkcji metropolitalnych, powiązań funkcjonalnych i
wyznaczanie stery wpływu metropolii;

Całościowe miejskie i metropolitalne diagnozy (wymiar społeczny,
kulturalny i gospodarczy);

Badania i ekspertyzy na potrzeby opracowania strategii rozwoju
obszarów metropolitalnych z określeniem wyzwań i kierunków ich
rozwoju (strategia polityki metropolitalnej);

Badania stanu spójności społecznej i terytorialnej w kontekście
zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich;

Analiza czynników i barier rozwoju obszarów metropolitalnych;

Badania kapitału społecznego i procesów współrządzenia
(zaangażowanie środowisk gospodarczych, organizacji pozarządowych,
Obserwatorium
PROCESÓW MIEJSKICH I METROPOLITALNYCH
[email protected]
jednostek badawczych, itp. w kształtowanie polityk metropolitalnych)

Badanie jakości życia i ocen usług publicznych;

Badanie instytucji metropolitalnych;

Identyfikacja metropolitalnych sieci przepływów z określeniem
funkcjonalnych specjalności jednostek samorządowych w obszarach
metropolitalnych;

Diagnoza poziomu integracji i skoordynowania usług publicznych
świadczonych przez samorządy w obszarach metropolitalnych w
perspektywie tworzenia centrów usług wspólnych;

Analizy i badania sektorowe:
- Transport publiczny
- Turystyka – baza i potencjał rozwojowy
- Usługi komunalne
- Sektor edukacji, kształcenia zawodowego i ustawicznego
- Infrastruktura i usługi w zakresie służby zdrowia i pomocy socjalnej
- Zasoby naturalne i bogactwo przyrodnicze
Krótki opis doświadczenia
każdego członka zespołu

Organizacja debat, seminariów, spotkań z mieszkańcami

Doradztwo eksperckie
Dr hab. Robert Pyka: W swoich badaniach mieszczących się w obrębie
socjologii i antropologii polityki koncentruje się głównie na problematyce
związanej z kondycją i przyszłością państwa oraz ewolucji jego struktur
terytorialnych w perspektywie globalizacji, metropolizacji oraz demokracji i
współrządzenia (governance). W ostatnich latach skoncentrował swoje
badania przede wszystkim na funkcjonowaniu obszarów metropolitalnych w
Polsce, we Francji oraz w Kanadzie.
Badania i wykonane usługi:
 Projekt pt. „Europejskie systemy kształcenia pracowników
samorządowych i radnych jednostek samorządowych”. Członek
europejskiego zespołu badawczego w ramach sieci Observatory on Local
Autonomy (OLA) (2015 r.-2016 r.)
2
Obserwatorium
PROCESÓW MIEJSKICH I METROPOLITALNYCH
[email protected]
 Kierownik projektu badawczego pt. „Katowickie centrum – percepcja,
oceny i oczekiwania”, na zlecenie Urzędu Miasta Katowice (2015 r.)
 Kierownik projektu badawczego pt. „Wyzwania współpracy
międzygminnej oraz metropolizacja we Francji, jako przykład dla rozwoju
polskich obszarów metropolitalnych – badania dofinansowane przez
rząd francuski (2010-2013 r.)
 Członek zespołu badawczego realizującego projekt z grantu KBN pt.
Region przemysłowy jako „region uczący się” – socjologiczne
uwarunkowania przekształceń na przykładzie województwa śląskiego.
(2010 – 1011r.)
 Kierownik badań pt. „Metropolia w świetle opinii mieszkańców GZM”
(2009 r.)
Ważniejsze publikacje:
 Robert Pyka, Ewolucja władzy miejskiej we Francji na początku XXI
wieku. Nowe wymiary, nowe poziomy na przykładzie Metropolii Lyonu.
„Studia Regionalne i Lokalne”, 3(65)/2016
 Le tournant métropolitain en Pologne, Métropolitiques, 13 janvier 2016.
URL: http://www.metropolitiques.eu/Le-tournant-metropolitain-en.html
 Francuskie metropolie jako przykład „władzy nieukończonej”. Wstęp do
analizy kształtowania się metropolitalnych tożsamości politycznych we
Francji, ,(w:) red. Grzegorz Libor, Jacek Wódz, Niedokończone tożsamości
społeczne - szkice socjologiczne, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice
2015, s. 35-51.
 L’évolution du système politico-administratif local polonais et les
réformes territoriales à l’épreuve des défis de XXIe siècle, Revue française
de droit administratif (RFDA), juillet-août 2015.
 Obszary metropolitalne a ewolucja ustroju demokratycznego. (w:),
Przestrzeń społeczna miasta i metropolii w badaniach socjologicznych, red.
Zbigniew Rykiel, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów,
2014,
 Bieguny metropolitalne we Francji. W poszukiwaniu narzędzi
wzmacniania współpracy i rozwijania powiązań funkcjonalnych między
francuskimi obszarami metropolitalnymi, „Studia Regionalne i Lokalne”,
1/2014, s. 5-27.
 Minimizing the Side Effects of the Metropolization as a condition for
maintenance of transition and resilience in Post-industrial Agglomerations.
Journal of Economics and Management , n.10, 2012, ss. 121-136.
 Zarządzanie obszarami metropolitalnymi na przykładzie francuskich
rozwiązań instytucjonalnych – między inercją a zmianą, „Przestrzeń
Społeczna (Social Space)”, nr 4, 2012, s. 1-24.
 Pyka Robert, Lokalne “gouvernance” jako przejaw dehierarchizacji
procesów decyzyjnych oraz nowa forma dialogu społecznego, „Studia
Regionalne i Lokalne” 2/2011.
Zorganizowane konferencje:
• „Metropolie dla przedsiębiorczości. Polskie oczekiwania i europejskie
3
Obserwatorium
PROCESÓW MIEJSKICH I METROPOLITALNYCH
[email protected]
doświadczenia” Przewodniczący panelu w ramach VI Europejskiego
Kongresu Małych i Średnich Przedsiębiorstw 11 października 2016.
 „Miasta kreatywne, kreatywni mieszkańcy, kreatywne przemysły”
Centrum Kultury Katowice, 10-11 października 2016.
 „Rewitalizacja i ożywianie centrum miasta w kontekście równoważenia
procesów suburbanizacji”, Międzynarodowe Centrum Kongresowe,
Katowice, 11 czerwca 2015.
• „Dziedzictwo industrialne w procesie transformacji dawnych miast
przemysłowych - o roli nauk społecznych w wytwarzaniu miasta i refleksji
nad miastem”, Willa Goldsteinów, Katowice, 6 czerwiec 2014.
• „Demokracja lokalna, governance i odpowiedzialność „o granicach
partycypacji obywatelskiej w generowaniu polityki miasta i metropolii” - UŚ,
Aula Kazimierza Lepszego, 11 kwietnia 2013.
• „Sieci współpracy i klastry przedsiębiorstw a regiony wiedzy – francuskie
i polskie doświadczenia” – Willa Goldsteinów, Katowice, 27 marca 2012.
• „Metropolitalna gra interesów – czyli co zrobić, żeby wszyscy zaczęli grać
do jednej bramki” - UŚ, Aula Kazimierza Lepszego, 31 marca 2011.
• „Informacja w przestrzeni publicznej Metropolii”- od Metropolii jako
instytucji do Metropolii jako przestrzeni społecznego przekazu – UŚ, Aula
Kazimierza Lepszego, 25 marca 2010.
• „Czy idea metropolii może być zaraźliwa?”, Uniwersytet Śląski w
Katowicach, 31 marca 2009 r.
Prof. zw. dr hab. Marek S. Szczepański, socjolog, profesor zwyczajny w
Uniwersytecie Śląskim w Katowicach oraz Uniwersytecie Opolskim. Członek
korespondent Polskiej Akademii Nauk, Członek Centralnej Komisji Do Spraw
Stopni i Tytułów, Wiceprzewodniczący Komitetu Socjologii Polskiej Akademii
Nauk.
Zainteresowany socjologią miasta, regionu i społeczności lokalnych. Łączna
liczba publikacji: 350, ogłoszonych w kraju, USA, Francji, Wielkiej Brytanii,
Czechach, na Słowacji, w Rosji, Ukrainie, Republice Federalnej Niemiec.
Autor kilkudziesięciu badań nad problemami regionalnymi transformacyjnej
RP, zwłaszcza w odniesieniu do województwa śląskiego. Redaktor pierwszej
strategii rozwoju metropolii górnośląskiej, współautor strategii rozwoju
województwa śląskiego. Autor ogólnopolskich podręczników akademickich
do socjologii zmiany społecznej, rozwoju regionalnego i socjologii miasta
(Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, wspólnie z Bohdanem
Jałowieckim, Scholar: Warszawa 2010 i kolejne). Obywatel Honorowy
miasta Tychy (2009), Złota Odznaka za Zasługi dla Województwa Śląskiego
(2016), Nagroda Pro Scientia et Arte (2016).
Dr Grzegorz Gawron
Zainteresowania badawcze:
 socjologia zmiany i rozwoju społecznego
 społeczne zastosowanie design’u
 społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR)
4
Obserwatorium
PROCESÓW MIEJSKICH I METROPOLITALNYCH
[email protected]
 procesy starzenia się społeczeństw
 socjologia miasta i przestrzeni
Projekty badawcze oraz współpraca z samorządem:
• „Od badania do działania. Analiza trendów rozwojowych i zmian
gospodarczych w obszarze Górnośląskiego Związku Metropolitalnego” –
WSZiNS w Tychach – 2009-2011;
• „Przestrzeń Zawiercia w opiniach jego mieszkańców. Analiza
socjologiczna na potrzeby wdrażania miejskiego systemu informacji (SIM)” Urząd Miasta Zawiercie – 2009;
• „Tychy – Miasto oczami jego mieszkańców. Analiza socjologiczna na
potrzeby strategii promocji” – Urząd Miasta Tychy – 2009;
Wybrane publikacje:
• Miejski design na Śląsku – samorządy i projektanci w kreowaniu
wizerunku śląskich miast, [w:] (red.) Krzysztof Malicki: Marka i promocja
jednostek terytorialnych. Dylematy i wyzwania współczesności, Uniwersytet
Rzeszowski, Rzeszów 2013, ISBN 978-83-7667-127-7 (współautorstwo:
Paulina Rojek-Adamek);
• Od badania do działania. Analiza trendów rozwojowych i zmian
gospodarczych w obszarze Górnośląskiego Związku Metropolitalnego,
Śląskie Wydawnictwa Naukowe WSZiNS w Tychach, Tychy 2011,
(współredakcja: Paulina Rojek-Adamek, Marek S. Szczepański);
• Europejskie szlaki – śląskie drogi. Trendy rozwojowe GórnośląskoZagłębiowskiej Metropolii <<Silesia>>, Śląskie Wydawnictwa Naukowe
WSZiNS w Tychach, Tychy 2011, (współautorstwo: Paulina Rojek-Adamek);
• Miejskość i duch innowacyjności, [w:] (red.) Marek S. Szczepański,
Krzysztof Bierwiaczonek, Karolina Wojtasik: Przemysły kreatywne w
miastach regionu postindustrialnego. Próba przybliżenia sytuacji
województwa śląskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice
2013 (współautorstwo: Małgorzata Suchacka);
• Górnośląsko-zagłębiowska metropolia „Silesia” – wizja i rzeczywistość,
[w:] (red.) Krzysztof Malicki: Marka i promocja jednostek terytorialnych.
Dylematy i wyzwania współczesności, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów
2013, (współautorstwo: Paulina Rojek-Adamek);
• Metropolia <<Silesia>>: aktorzy, scena i kapitały w oglądzie
socjologicznym, [w:] (red.) Grzegorz Gawron, Marek S. Szczepański, Paulina
Rojek-Adamek: Od badania do działania. Analiza trendów rozwojowych i
zmian gospodarczych w obszarze Górnośląskiego Związku Metropolitalnego,
Śląskie Wydawnictwa Naukowe WSZiNS w Tychach, Tychy 2011
(współautorstwo: Marek S. Szczepański, Weronika Ślęzak-Tazbir);
• Europejskie szlaki – śląskie drogi. Trendy rozwojowe GórnośląskoZagłębiowskiej Metropolii <<Silesia>> w świetle opinii ekspertów
instytucjonalnych, [w:] (red.) Marek S. Szczepański, Grzegorz Gawron,
Paulina Rojek-Adamek: Od badania do działania. Analiza trendów
rozwojowych i zmian gospodarczych w obszarze Górnośląskiego Związku
Metropolitalnego, Śląskie Wydawnictwa Naukowe WSZiNS w Tychach,
5
Obserwatorium
PROCESÓW MIEJSKICH I METROPOLITALNYCH
[email protected]
Tychy 2011, (współautorstwo: Paulina Rojek-Adamek);
dr Grzegorz Libor: adiunkt w Zakładzie Socjologii Polityki Instytutu Socjologii
UŚ w Katowicach, w swoich badaniach koncentruje się przede wszystkim na
zjawisku dewolucji władzy w Wielkiej Brytanii na przykładzie Walii w
kontekście zmian społecznych, ekonomicznych i politycznych. Szczególne
miejsce w jego badaniach i analizach zajmują ostatnimi czasy kwestie
ubóstwa energetycznego i wodnego. Mimo iż obie koncepcje powstały w
Wielkiej Brytanii, to mogą znaleźć zastosowanie w analizie problemów
energetyczno-wodnych w innych państwach europejskich, m.in. w Polsce.
Jest jednym z pierwszych badaczy, który zajmuje się tymi kwestiami w
kontekście tworzącej się metropolii Silesia. Ponadto prezes spółki
akademickiej UŚ w Katowicach Wiseplace sp. z o.o.
Badania i wykonane usługi:
 Projekt pt. „Europejskie systemy kształcenia pracowników
samorządowych i radnych jednostek samorządowych” - członek zespołu
badawczego (2015-2016)
 Projekt badawczy pt. „Katowickie centrum – percepcja, oceny i
oczekiwania”, na zlecenie Urzędu Miasta Katowice - członek zespołu
badawczego (2015)
 Kierownik projektu badawczego pt. "Ubóstwo energetyczne i wodne w
Walii i Anglii", ze środków UŚ w Katowicach (2015).
 Kierownik projektu badawczego pt. "Ubóstwo energetyczne w
aglomeracji śląskiej", ze środków UŚ w Katowicach (2016).
Ważniejsze publikacje:
 Economic Crisis and Sub-national Elections in Selected European
Countries. Three Types of Possible Relationships, J. Gałuszka, I. Gałuszka, G.
Libor, Local Government Studies 39 (6), 792-815
 Regiony poprzemysłowe jako trend i atrakcja turystyczna na przykładzie
województwa śląskiego i Południowej Walii, G. Libor, D. Nowalska-Kapuścik,
Turystyka Kulturowa 8, 20-32
 „Niepełnosprawność i długotrwałe cierpienie”–nieznane oblicze
współczesnej Walii, G. Libor, Polityka Społeczna 7 (41), 29-33
 Wieloreligijne społeczeństwo walijskie, G. Libor, Studia Religiologica nr 1
2016, 21-31
 Peryferie społeczne w teorii i badaniach empirycznych, G. Libor, D.
Nowalska-Kapuścik, K. Wódz, Uniwersytet Śląski w Katowicach
 Ubóstwo wodne na przykładzie Anglii i Walii, G. Libor, Polityka
Społeczna, 35-40
 Regionalisation in Europe: The State of Affairs, G. Libor, D. NowalskaKapuścik, R. Pyka, Uniwersytet Śląski w Katowicach
 Niedokończone tożsamości społeczne – szkice socjologiczne, G. Libor, J.
Wódz, Uniwersytet Śląski w Katowicach
 Monoculture and polyculture in former industrial regions The case of
South Wales and the Silesian Voivodeship, G. Libor, D. Nowalska-Kapuścik,
6
Obserwatorium
PROCESÓW MIEJSKICH I METROPOLITALNYCH
[email protected]
Rivista Internazionale di Scienze Sociali 127 (4), 431-448
Dr hab. E. Zuzańska-Żyśko
Współautor raportu „Ocena kondycji ekonomicznej osób fizycznych i
podmiotów gospodarczych w kontekście dynamiki rozwoju społecznogospodarczego miast Górnośląskiego Związku Metropolitalnego” w ramach
Programu Rozwoju Gospodarczego Metropolii "Silesia" do 2025 roku.
Grant zespołowy 2012-2013 r. Projekt badawczy: „Społeczno-gospodarcze i
przestrzenne kierunki zmian regionalnego oraz lokalnych rynków pracy
województwa śląskiego –SGP WSL”. Priorytet VIII – Regionalne Kadry
Gospodarki, Poddziałanie 8.1.2 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach
Europejskiego Funduszu Społecznego 2012-2013
 Zuzańska-Żyśko E., 2016: Procesy metropolizacji. Teoria i praktyka. PWN,
Warszawa, ss. 432.
 Zuzańska-Żyśko E., Pytel S., Koman W., 2016: Suburbanization in
Postindustrial Area. Case Study of The Silesia Metropolitan Region [in:]
Book of Proceedings. 4th International Geography Symposium - GEOMED
2016, (eds.) R.Efe, İ.Cürebal, L. Lévai, Kemer-Antalya, Turkey, s.785-799.
 Zuzańska-Żyśko E., 2015, Obszary metropolitalne w statystyce
europejskiej, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica SocioOeconomica, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, z. 22, Łódź
 Szajnowska-Wysocka A., Zuzańska-Żyśko E., 2013, Metropolizacja w
konurbacji górnośląskiej, Geographia Studia et Dissertationes, Wyd. Nauk.
Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, T. 35, s. 69-90, udział autorki 50%.
 Zuzańska-Żyśko E., 2012, Funkcje metropolitalne Górnośląskiego
Obszaru Metropolitalnego, Studia Regionalne i Lokalne, nr 2 (48), s. 39-61.
Eksperci zewnętrzni:
dr hab. prof. UG Iwona Sagan (Uniwersytet Gdański)
Pełni obecnie funkcję kierownika Katedry Geografii Ekonomicznej oraz
koordynatora Centrum Doskonałości - RECOURSE (Research and Education
Centre of Excellence for Urban Socio-Economic Development). Centrum jest
jednym z najważniejszych w Europie Środkowej ośrodków badań
problemów rozwoju obszarów miejskich, w tym dotyczących przede
wszystkim polityki miejskiej, rozwoju regionów metropolitalnych,
rewitalizacji obszarów śródmiejskich, przemian społecznych miast,
warunków i jakości życia w miastach. Jest członkiem Komitetu
Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, Rady Studium Uwarunkowań
i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Gdańska,
7
Obserwatorium
PROCESÓW MIEJSKICH I METROPOLITALNYCH
[email protected]
Wojewódzkiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej oraz Krajowego i
Pomorskiego Forum Terytorialnego. O wieloletniej specjalizacji prof. UG I.
Sagan w badaniach problematyki obszarów zurbanizowanych świadczy
koordynacja i uczestnictwo w międzynarodowych oraz krajowych
projektach badawczych z tej dziedziny oraz liczne publikacje poświęcone
tematyce miast i metropolii. Należą do nich m.in.:
Książki:
 Sagan I., Canowiecki Z., 2011, Między integracją a konkurencją. GdańskoGdyński Obszar Metropolitalny, Wydawnictwo Naukowe Scholar,
Warszawa, ss.104
 Sagan I., 2000, Miasto. Scena konfliktów i współpracy. Rozwój miast w
świetle koncepcji reżimu miejskiego. Wydawnictwo Uniwersytetu
Gdańskiego, Gdańsk, s.280
Artykuły:
 Sagan I., 2014, Integrate to compete. Gdańsk-Gdynia Metropolitan Area,
Urban Research and Practice, Routledge, vol.7, 3, 302-319
 Sagan I., 2013, Challenges of regional and metropolitan policy in Poland,
[w:] Palne Kovacs I., Scott J., Gal Z.(red.), Territorial Cohesion in Europe. For
the 70th Anniversary of the Transdanubian Research Institute, Institute for
Regional Studies, Centre for Economic and Regional Studies, Hungarian
Academy of Sciences, Pecs, s. 402-411
Projekty badawcze:
 2016-2018: Smart City-Regional Governance for Sustainability - projekt
badawczy Regional Studies Association Research Network (nr kontraktu:
220715)
 2013 – 2018: EVALUATE: Energy Vulnerability and Urban Transitions in
Europe - projekt badawczy finansowany przez European Research Council
(nr kontraktu: ERC Grant Agreement No 313478)
 2012 – 2015: Wpływ procesów gentryfikacji i wykluczenia społecznego
na przemiany społeczno-przestrzenne obszarów śródmiejskich wielkich
miast na przykładzie Warszawy, Łodzi i Gdańska po 1990 roku - projekt
badawczy finansowany przez Narodowe Centrum Nauki, Ministerstwo
Nauki i Szkolnictwa Wyższego (nr kontraktu: UMO-2011/03/B/HS4/02302
dr hab. Marta Lackowska (Uniwersytet Warszawski)
Zainteresowania badawcze:
samorząd lokalny, współpraca międzygminna, zarządzanie metropolitalne,
identyfikacja terytorialna, teorie organizacji i zarządzania, europeizacja,
internacjonalizacja polityk lokalnych
Wybrane publikacje:
 Krukowska J., Lackowska M. (2016) Metropolitan Colours of
Europeanization. Institutionalization of Integrated Territorial Investment
8
Obserwatorium
PROCESÓW MIEJSKICH I METROPOLITALNYCH
[email protected]
Structures in the Context of Past Cooperation in Metropolitan Regions,
Raumordnung und Raumplannung (do tej pory dostępna tylko wersja
elektorniczna)
 Lackowska M., Mikuła. Ł. (2015) “How metropolitan can you go?
Citizenship in Polish city-regions”, Journal of Urban Affairs (do tej pory
dostępna tylko wersja elektorniczna)
 Lackowska M., Zimmermann K. (2011) “New forms of territorial
governance in metropolitan regions? A Polish-German comparison”,
European Urban and Regional Studies 18 (2), p. 156-169.
 Lackowska M. (2009) “Why is voluntary co-operation condemned to
failure? Reflections on the Polish and German background”, Lex Localis,
vol.7 no 4, 347-369.
 Lackowska M. (2009) Zarządzanie obszarami metropolitalnymi w Polsce.
Między dobrowolnością a imperatywem, Wyd. Uniwersytetu
Warszawskiego, Warszawa.
Projekty związane z procesami metropolizacji:
 2016-2019 Współpraca międzygminna - forma, skala, motywy,
mechanizmy, rezultaty - porównanie krajów europejskich (grant NCN)
 2014 – 2016 Współpraca międzygminna w Polsce - wymiar polityczny i
ekonomiczny (grant NCN)
 Changes in Metropolitan Governance in Israel and Germany – Impact on
Urban Policies and Local Democracy (grant Fundacji Niemiecko-Izraelskiej
GIF)
Dr Joanna Jachna (ATH Bielsko-Biała)
Zainteresowania badawcze:
socjologia rozwoju lokalnego i regionalnego, socjologia organizacji i pracy,
socjologia miasta, procesy metropolizacji.
Wybrane publikacje:
 Joanna Wróblewska-Jachna, Integracja jednostek samorządu w procesie
rozwoju funkcji metropolitalnych na przykładzie województwa śląskiego.
W: Praca - więź - integracja. Wyzwania w życiu jednostki i społeczeństwa.
T. 1: Praca, przedsiębiorczość, gospodarka oparta na wiedzy, red. B.
Pactwa, U. Swadźba, M. Żak, Katowice, UŚ, 2015.
 Joanna Wróblewska-Jachna: „Kooperacja i konkurencja w odniesieniu do
procesów metropolizacji miast województwa śląskiego”, W: Przestrzeń
społeczna miast i metropolii w badniach socjologicznych, red. Z. Rykiel,
wyd. UR, Rzeszów 2014 r.
 Joanna Wróblewska-Jachna, „Procesy metropolizacji na pograniczu
polsko-czeskim - studium przypadku”, w: ”Sąsiedztwa III RP – Czechy.
Zagadnienia społeczne.” red. A. Dębiski, J. Makaro, wyd. Uniwersytetu
Wrocławskiego 2013.
 Joanna Wróblewska-Jachna, Między konkurencją a kooperacją.
Zarządzanie rozwojem w regionach metropolitalnych, wyd. ATH Bielsko-
9
Obserwatorium
PROCESÓW MIEJSKICH I METROPOLITALNYCH
[email protected]
Biała 2012.
 Joanna Wróblewska-Jachna, “Emerging urban governance in Poland
after the accession to the EU. The case of old industrial cities in The Upper
Silesia Industry Agglomeration.” w: “Urban Governance in Europe” red. F.
Eckard, I. Elander. Berlin BWV 2009.
 Marek S. Szczepański, Joanna Wróblewska-Jachna, „Społeczności lokalne
i regionalne–metamorfozy tożsamości zbiorowych”, praca zbiorowa,
Wydawnictwo ATH, Bielsko-Biała 2009.
Projekty związane z procesami metropolizacji:
 2014 - Współpraca i konkurencja wewnętrzna samorządów Konurbacji
Śląskiej w latach 2012 – 2014. Badania sondażowe przeprowadzone w
jednostkach samorządu terytorialnego tworzących obszar metropolitalny.
 2012 – Konkurenci i kooperanci. Procesy metropolizacji w województwie
śląskim. Badania ilościowe i jakościowe zrealizowane w miastach
tworzących Górnośląski Związek Metropolitalny.
 2006 – 2007 Uczestnik programu badawczego Future Urban Research in
Europe finansowanego w ramach programu Marie Curie.
Prof. dr hab. Tomasz Kaczmarek (UAM Poznań)
Kierownik Zakładu Systemów Osadniczych i Organizacji Terytorialnej WNGiG
UAM, Dyrektor Centrum Badań Metropolitalnych UAM, Członek Komitetu
Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN.
Koordynator i wykonawca grantów UE, KBN, NCBiR, projektów i ekspertyz
ministerialnych a także samorządowych szczebla regionalnego,
metropolitalnego, powiatowego i miejsko-gminnego (m.in. strategie, studia
rozwoju, koncepcje zagospodarowania przestrzennego). Autor 130
publikacji, w tym 8 książek. Redaktor serii wydawniczej Biblioteka
Aglomeracji Poznańskiej.Członek rady redakcyjnej czasopism: Europa
Regional, Geospace, Acta Geographica Universitatis Comenianae, Rozwój
Regionalny i Polityka Regionalna.
Zainteresowania badawcze: geografia społeczno-ekonomiczna, gospodarka
przestrzenna, zarządzanie strategiczne i planowanie przestrzenne,
samorząd terytorialny w Polsce i w Europie, procesy metropolizacji.
Wybrane publikacje:
Kaczmarek T. 2005. Struktury terytorialno-administracyjne i ich reformy w
krajach europejskich. Wydawnictwo Naukowe UAM, seria Geografia nr 70,
ss. 390
Kaczmarek T., Mikuła Ł., 2007. Ustroje terytorialno-administracyjne
obszarów metropolitalnych w Europie. Bogucki Wydawnictwo Naukowe,
Poznań, ss 162.
Stryjakiewicz T., Grzywińska E., Kaczmarek T., Męczyński M., Parysek J.,
Stachowiak K. 2008. Poznań welcomes talents. Understanding the
attractiveness of the metropolitan region for creative knowledge workers.
ACRE report 5.8. Amsterdam 2008, ss. 98.
Kaczmarek T. 2010. Proces integracji metropolitalnej – „od dołu i od góry”.
W: Metropolie. Wyzwanie polskiej polityki miejskiej. Lutrzykowski R.,
10
Obserwatorium
PROCESÓW MIEJSKICH I METROPOLITALNYCH
[email protected]
Gawłowski R. (red). Wydawnictwo Adam Marszałek. Toruń: 45-61.
Kaczmarek T., Mikuła Ł. 2010. Metropolitan areas in Poland: Problems of
development and governance. Questiones Geographicae, series B, Human
Geography and Spatial Management, Kaczmarek T. (red). 28 B: 91-103.
Kaczmarek T.,2014. – Ekspansja przestrzenna miast wyzwaniem dla
zintegrowanego zarządzania, [W:] Kształtowanie Współczesnej Przestrzeni
Miejskiej (red.) M. Madurowicz, Wydawnictwo Uniwersytetu
Warszawskiego, Warszawa: 483-502.
Delimitacja Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego, (red.) Kaczmarek T.,
Biblioteka Aglomeracji Poznańskiej nr 26, 2014, Bogucki Wydawnictwo
Naukowe, Poznań: 95-102.
Kaczmarek T., 2014 – Krajowa polityka miejska i jej implementacja na
poziomie regionu. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 24: 25-46.
Kaczmarek T., Bul R., 2014 – Statystyka obszarów metropolitalnych – stan i
potrzeby, Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN,
z. 255, 118-143.
Kaczmarek T., 2015 - Tworzenie i realizacja strategii rozwoju Metropolia
Poznań 2020. Wybrane Aspekty Kształtowania Obszarów Metropolitalnych
(red. P. Lorens, S. Ledwoń). Biuletyn Komitetu Przestrzennego
Zagospodarowania Kraju PAN, z. 259, 57-79.
Kaczmarek T., 2015 - Functional Urban Areas as the Focus of Development
Policy in Poland. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna 29. Instytut
Geografii Społeczno-Ekonomicznej, 9-20.
Kaczmarek T., Ryder A., 2015 - Top-Down and Bottom-Up Metropolitan
Integration in Poland [W:] Governance in Transition, Buček J., Ryder A. (ed).
Springer Science+Business Media B.V. Dordrecht. P. 19-40. Kaczmarek T.,
2015 - Preconditions and Potential. Collaboration between local
governments in metropolitan areas – determinants, current situation and
perspectives for the future. [W:] Towards Urban-Rural Partnerships in
Poland. Dej M., Janas K.. Wolski O. (red). Instytut Rozwoju Miast. Kraków:
Kaczmarek T., 2016 - Gminny podział administracyjny w świetle 25 lat
funkcjonowania samorządu terytorialnego w Polsce. 2016. Przegląd
Politologiczny 1/2016: 63-80
Kaczmarek T, 2016 - Administrative division of Poland – 25 years of
experience during the systemic transformation. EchoGéo 35/2016.
Kaczmarek T., 2016 - Obszary metropolitalne w Polsce - problemy
zarządzania i planowania. Zachodniopomorskie Studia Regionalne: 37-44.
Koncepcja Kierunków Rozwoju Przestrzennego Metropolii Poznań (red. T.
Kaczmarek, Ł. Mikuła), 2016. Centrum Badań Metropolitalnych. Poznań.
Kaczmarek T, Mikuła Ł., 2016 - Metropolitan integration in Poland: the case
of Poznań Metropolis. International Planning Studies:. 1-16
Projekty związane z procesami metropolizacji:
2008-2009 6 Program Ramowy UE Acocmmodating Creative Knowledge Competitiveness of European Metropolitan Regions within the Enlarged
Union - ACRE
2009-2011 Kierownik badawczego międzyuczelnego granatu:
Funkcjonowanie i kierunki rozwoju aglomeracji poznańskiej oraz Strategia
11
Obserwatorium
PROCESÓW MIEJSKICH I METROPOLITALNYCH
[email protected]
rozwoju aglomeracji poznańskiej. Metropolia Poznań 2020 r.
2010-11. Kierownik projektu samorządowo-naukowego: Studium
uwarunkowań rozwoju przestrzennego aglomeracji poznańskiej
2012-2013 Miedzynarodowy projekt Phoenix Cities. Wieder erstarkte
Städte. Strategien, Rahmenbedingungen und Ansätze der Regenerierung in
europäischen Groß- und Mittelstädten. Bundesinstitut für Bau-, Stadt- und
Raumforschung (BBSR) im Bundesamt für Bauwesen und Raumordnung
(BBR). Bonn-Berlin.
2013-2015 Kierownik projektu Strategia Zintegrowanych Inwestycji
Terytorialnych dla Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Poznania,
Stowarzyszenie Metropolia Poznań.
2014-2015 Kierownik projektu: Koncepcja Kierunków Rozwoju
Przestrzennego Metropolii Poznań – podejście zintegrowane.
Stowarzyszenie Metropolia Poznań, Współfinansowany przez Europejski
Fundusz Rozwoju Regionalnego UE w ramach Programu Operacyjnego
Pomoc Techniczna 2007-13. Projekt uzyskał I Nagrodę w Konkursie
Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju „Samorządowy Lider Zarządzania” w
2015 r.
2015-2018. Z-ca kierownika grantu (kierownik prof. Piotr Jankowski z San
Diego State University), finansowanego ze środków Narodowego Centrum
Badań i Rozwoju Geoportal wspierający partycypację społeczną w
planowaniu przestrzennym w aglomeracjach miejskich (Poznań i Łódź).
12