POECI AWANGARDY KRAKOWSKIEJ

Pobrano z http://magda.of.pl
POECI AWANGARDY KRAKOWSKIEJ
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
avant-garde - straŜ przednia
Tadeusz Pejper, Julian Przyboś
czasopismo „Zwrotnica”
3xM (miasto, masa, maszyna)
metafora teraźniejszości
język rozwija się wraz z technologią
poezja powinna współbrzmieć z rzeczywistością, prezentacja rzeczywistości
fascynacja cywilizacją, urbanizmem
sztuka powinna słuŜyć społeczeństwu
przeciwstawienie się tradycji romantycznej, zerwanie z romantycznym pojęciem
natchnienia
− poezja ma streszczać świat a nie odtwarzać wnętrze poety
− poezja jest wynikiem świadomej pracy intelektualnej, literatura to rzemiosło
− nowy typ metafory, która nie byłaby stylistyczną ozdobą ani sposobem odtwarzania
rzeczywistości,
jej opisu, porównania
− miała być związkiem pojęciowym, miała tworzyć nową rzeczywistość czysto poetycką
− język zbliŜony do potocznego
JULIAN PRZYBOŚ
„Lipiec”
„Na świadectwach wzbici w radość, odlecieli uczniowie
DrŜy powietrze po ich śmigłym zniku”
„Z Tatr”
− metaforyczny obraz świata (ruch skał, huk wody)
− tragedia zmarłej taterniczki obok krajobrazu Tatrzańskiego
„Notre - Dame”
− poczucie przytłoczenia wobec wspaniałości filarów katedry
− podmiot liryczny jest przeraŜony budowlą
− została ona wzniesiona ku czci Boga ale stała się miejscem niezbędnym ludziom a nie
Bogu
„Ulica Miła”
Wiersz o tematyce społecznej. Jedna z ulic pełna brudu, nędzy cierpienia, śmierci, wywołuje
strach. Ulica ta to synonim ubóstwa, cierpienia. Elementy beznadziejnego Ŝycia.
„Bar Pod zdechłym psem”
WŁADYSŁAW BRONIEWSKI
−
−
−
−
−
tworzył poezję proletariacką
poezja ma powiedzieć to, czego nie mogą powiedzieć inni
popierać proletariat
ma być ostra, zagrzewać
poezja jako forma walki o nowy ład społeczny
Pobrano z http://magda.of.pl
− ma wyraŜać problemy robotników
− poeta romantyczny
− poezja ma agitować, podrywać do czynów
− obecność historii
− wiara w przeszłość, w jej rolę w Ŝyciu człowieka i w Ŝyciu całego narodu
− jej obecność jest czymś niezbędnym
− podejmuje tematy społeczno-polityczne i rewolucyjne
− nawiązuje do romantyzmu i do nasycenia wierszy tradycjami rewolucyjnymi
− poezja czynna, nawołująca do walki
− tworzy między innymi liryki patriotyczne wzywające do walki z wrogami ojczyzny
− „Do przyjaciół poetów”
− nazwał się Prometeuszem
− nie dba o konsekwencje
− jest dobroczyńcą
(prometeizm - postawa polegająca na bezinteresownym poświęceniu się dla sprawy, idei,
która dotyczy duŜej grupy ludności)
„Poezja”
− wiersz ma charakter programowy, ukazuje stosunek Broniewskiego do poezji i określa jej
zadania
− poezja ma towarzyszyć człowiekowi w kaŜdym momencie Ŝycia
− ma zagrzewać do walki, dawać nadzieję
− ma być Ŝywiołowa, odpowiednia do chwili
− po walce ma przypominać sławę tych, którzy zginęli
− ma dawać ukojenie, uspokojenie, ma wyniszczyć emocje negatywne
„Manlicher”
− poezja to sposób walki
− to nie walka frontowa ale ideologiczna o prawa
− dzięki poezji ma większe moŜliwości działania, oczekuje nowego ładu
„Zagłębie Dąbrowskie”
− treścią jest Zagłębie Dąbrowskie, bieda, nędza
− kryzys w przemyśle doprowadza robotników do nędzy
− poeta wyraŜa interesy pokrzywdzonych robotników w sporze z pracodawcami i całym
systemem politycznym, który dopuszcza do wyzysku
− policjant, który powinien pilnować ładu i porządku w świadomości pokrzywdzonych
górników jest wrogiem strzegącym niesprawiedliwości
− ponury nastrój i poczucie gniewu ilustruje ekspresjonistyczna kolorystyka -czerń mocy i
czerwień krwi
− Zagłębie Dąbrowskie zamiast być podstawą dobrobytu państwa, utwierdza nędzę i
krzywdę