Odpowiedź

Pytanie: - Jestem kierownikiem centralnej sterylizatorni gdzie wykonuje się
mycie i dezynfekcję maszynową narzędzi chirurgicznych i sprzętu
medycznego, a także butelek do karmienia. Nie ma możliwości
wydzielenia pomieszczenia, ani myjni tylko do mycia butelek.
Jakie postępowanie będzie właściwe?
Czy są wytyczne regulujące postępowanie z butelkami do karmienia ?
Odpowiedź z omówieniem
Regulacje prawne dotyczące organizowania kuchenek mlecznych (również
innych jednostek organizacyjnych szpitala) to w szczególności
- ustawa z 30.08.1991 o zakładach opieki zdrowotnej
- rozporządzenie z 21.09.1992
- rozporządzenie z 22.06.2005 (Dz.U. Nr 116)
W Dz.U. Nr 116 p.9 oraz §32 p.4 stwierdza się, że w odcinku dzieci młodszych
należy urządzić kuchenkę mleczną, którą stanowią pomieszczenia umożliwiające:
„ 1. przygotowanie mieszanek
2. mycie butelek i smoczków
3. sterylizację butelek i smoczków – w przypadku gdy nie są one dostarczane z
C,S.
W szpitalu może być także urządzona kuchnia mleczna.”
Niezależnie od regulacji prawnych funkcjonowanie kuchenek mlecznych
opisywały w formie wytycznych
1. Instytut Matki i Dziecka – „Organizacja pracy i higiena w kuchni mlecznej”
– 1976r.
2. Państwowy Zakład Higieny – „Organizacja i funkcjonowanie kuchni
mlecznych – 1999r.
Rozwój produkcji przemysłowej mieszanek niemowlęcych w ostatnich latach
ograniczył liczbę tzw. kuchenek niemowlęcych (kuchenek mlecznych). Produkcją
zajmują się zakłady o profilu żywnościowym, jak również zakłady o profilu
farmaceutycznym. Spisane regulacje w tej kwestii to Farmakopea Polska, lub
program HACCP (system zapewnienia bezpieczeństwa żywności).
Wszystkie przytoczone powyżej wymogi i zalecenia, jako zasadę główną,
podają dla postępowania dekontaminacyjnego wobec butelek i smoczków
niemowlęcych obowiązek tzw. mycia izolowanego i następującej po myciu
dezynfekcji termicznej, prowadzonej na terenie kuchenki mlecznej zakładowej lub
oddziałowej. Mycie dezynfekcyjne wykonywane jest wówczas w myjniach
gastronomicznych (mycie preparatami zgodnymi z przepisami HACPP i
dopuszczonymi do kontaktu z żywnością) w myjkach posiadających proces
dezynfekcji termicznej. Przytoczone wytyczne dopuszczają również manualne
izolowane moczenie i mycie w 1-3% sodzie oczyszczonej (NaHCO3) które jest
dość powszechne. Nieliczne kuchenki (9,1%) wg PZH 1999r. raportowały użycie
płynu dezynfekcyjnego typu Ludwik.
Reasumując, dekontaminacja butelek i smoczków niemowlęcych w tzw
pierwszym i drugim kroku technologicznym (mycie i dezynfekcja termiczna) jest
zawsze postępowaniem IZOLOWANYM tj. pomieszczenia lub stanowiska,
urządzenia itd. służą tylko i wyłącznie do tego celu. Sam proces sterylizacji może
być działaniem izolowanym w kuchence mlecznej, bądź wykonany w C.S.
szpitalnej.
Uwaga!
1. Konieczność/potrzeba wykonywania mycia i dezynfekcji butelek w C.S.
wymaga zorganizowania wydzielonej linii technologicznej, tylko dla tych
butelek i smoczków
2. Urządzenia do mycia i dezynfekcji narzędzi chirurgicznych i sprzętu
anestezjologicznego, nie tylko stanowią dla butelek zagrożenie
mikrobiologiczne, ale również i zagrożenie chemiczne. Używane tam
preparaty są badane i rejestrowane dla obszaru medycznego – fazy 2- etapu 2
wg zaleceń normatywnych (np.: PN-EN-14885).
dr Barbara Waszak