Program dyplomatyczny - sprawozdanie kwiecień 2016

Fundamenty
Rozwój służby cywilnej - dyplomacja
(Dokument koncepcyjny z lutego 2014 r.)
podsumowanie z kwietnia 2016 wykonania zakładanych w 2014 r. zadań
1. Wprowadzenie - założenia projektu
(Wyjaśnienie: dla potrzeb niniejszego projektu pod słowem "dyplomacja" rozumie się całość działań
międzynarodowych państwa a nie tylko służbę zagraniczną i MSZ; pod słowem "dyplomaci" rozumie się
urzędników służby cywilnej i innych instytucji państwowych, którzy pracują bądź pracowali w służbie
dyplomatycznej albo zajmują się lub zajmowali reprezentowaniem państwa w kontaktach międzynarodowych
poza służbą zagraniczną lub posiadają doświadczenie w pracy w organizacjach międzynarodowych).
Przesłanki: Niniejszy projekt wynika z przekonania o konieczności włączenia KSAP do długofalowej,
strategicznej dyskusji na temat optymalnego kształtu nowoczesnej dyplomacji dla Polski.
Podsumowanie 2016 - przesłanki zostały właściwie określone. W związku ze zmianami ustawodawczymi w
Polsce w 2015 i 2016 r. wzrosło zapotrzebowania na niezależną ekspertyzę z ośrodka neutralnego
politycznie a zarazem odpowiednio umocowanego i posiadającego właściwą wiedzę czyli cechy, jakimi
charakteryzuje się SAKSAP.
Cele: Proponowany projekt ma na celu przedyskutowanie istniejących, zarówno tradycyjnych jak i
nowatorskich, rozwiązań instytucjonalnych współczesnych państw partnerskich i sojuszniczych oraz
przygotowanie cyklu raportów cząstkowych i raportu końcowego podsumowującego prace i dyskusje w
KSAP na ten temat. Drugim celem programu jest wzmocnienie i rozpropagowanie pozycji KSAP na rynku
kuźni idei w Polsce i Europie a następnie utrwalenie osiągniętej pozycji. Ważnym skutkiem programu będzie
poszerzenie bazy stałych partnerów zagranicznych KSAP oraz nawiązanie bliskiej współpracy między
instytucjami i pracownikami. Trzecim celem jest integracja środowiska absolwentów i wykorzystanie ich
wiedzy, doświadczenia i pomysłów dla wzmocnienia państwa prawa w Polsce oraz rozwoju służby
publicznej, w tym dyplomacji.
Podsumowanie 2016 - dwa z trzech zakładanych w 2013/4 r. celów zostały osiągnięte:
Ad cel 1) W okresie październik 2013 - kwiecień 2016 (tzn. w ciągu 30 miesięcy) SAKSAP razem z KSAP
oraz słuchaczami, którzy ochotniczo zgłosili udział w programie, zorganizowało w sumie 22 wydarzenia - 1
całodniowe seminarium nt. Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych z udziałem wysokich przedstawicieli
ESDZ, 1 seminarium koncepcyjno-programowe dla absolwentów, 10 wykładów ambasadorów (szefowie
przedstawicielstw Hiszpanii, Stolicy Apostolskiej, Chile, Peru, Izraela, Irlandii, Włoch, Rumunii i dyplomaci
USA oraz z MSZ Izraela) z udziałem gości zewnętrznych (korpus dyplomatyczny, urzędnicy polskiej
administracji), 4 spotkania dla słuchaczy zaangażowanych bezpośrednio w prace programu w ambasadach
Kanady, Meksyku, Holandii i Hiszpanii, 6 narad ze słuchaczami zaangażowanymi bezpośrednio w prace
programu. W najbliższym czasie planowane są wykłady ambasadorów Egiptu i Palestyny oraz wykład
wiceministra spraw zagranicznych Iranu. Słuchacze opracowali 11 raportów z poszczególnych wydarzeń
zawierające analizy narodowych rozwiązań organizacyjnych dot. służb zagranicznych.
Ad cel 2) rola KSAP jako miejsca dyskusji dyplomatycznej została wzmocniona, nagłośniono działalność
SAKSAP wśród instytucji państwowych oraz w korpusie akredytowanym w Warszawie, zaproszeni goście z
korpusu dyplomatycznego wystąpili do KSAP z ofertami współpracy międzynarodowej.
Ad cel 3) chociaż dzięki trwałemu charakterowi programu aktywność SAKSAP wzrosła, umocniła się pozycja
SAKSAP jako ośrodka środowiskowej debaty państwowotwórczej, część słuchaczy uczestniczących w
programie wstąpiła do Stowarzyszenia a okresowo w ramach debat internetowych absolwentów
następowała intensywna wymiana uwag i pomysłów dotyczących SZ, należy uznać, że trzeci cel w dużej
mierze nie został osiągnięty - do programu włączyło się czworo absolwentów, na wykłady przychodziło nie
więcej niż 10 absolwentów, podobna liczba wzięła udział w zamkniętym seminarium koncepcyjnym dla
absolwentów oraz w dyskusjach internetowych na listach postksaper i saksapgoogle.
Forma:
W ramach projektu planuje się zorganizowanie cyklu seminariów w KSAP poświęconych
systemom służby dyplomatycznej w poszczególnych państwach, w których prelegentami będą pracownicy
wyższego szczebla służb dyplomatycznych i cywilnych tych państw.
Podsumowanie 2016 - zastosowano zróżnicowane formy działalności. Dominującą formą były wykłady. Na
podstawie doświadczeń wprowadzone zostaną modyfikacje pozwalające lepiej realizować cele programu,
cele kształcenia w KSAP oraz lepiej uwzględnić możliwości i oczekiwania słuchaczy.
Kontekst aplikacyjny: Wskazane jest włączenie słuchaczy do przygotowania seminariów, aktywnego udziału
w debacie oraz opracowywania publikacji i raportów. Dodatkowym celem dydaktycznym, wynikającym z
celów statutowych KSAP, będzie przygotowanie aplikacyjne tak wyselekcjonowanej grupy słuchaczy do
służby w instytucjach krajowych i zagranicznych, bezpośrednio lub pośrednio związanych z szeroko pojętą
dyplomacją.
Podsumowanie 2016 - program realizowany był dzięki istotnemu zaangażowaniu słuchaczy, którzy pracowali
ochotniczo poświęcając czas prywatny (28 słuchaczy z XXV, XXVI i XXVII promocji). Słuchacze sami
przygotowywali spotkania, zdobywając bądź poszerzając doświadczenia organizacyjne i rozwiązując przy
tym praktyczne/rzeczywiste problemy protokolarne i dyplomatyczne. Część słuchaczy biorących udział w
programie podjęło pracę w MSZ. W 2016 słuchacze zaangażowani w program odbędą staż w MSZ na
nowych, wzmocnionych zasadach.
Czas trwania: do 2 lat; czas powinien być odpowiednio skoordynowany z cyklem kształcenia stacjonarnego
KSAP.
Podsumowanie 2016 - czas programu został wydłużony ze względu na początkowe problemy organizacyjne
(trudności z zachęceniem ambasad do udziału w programie, konieczność dostosowania do cyklu kształcenia
stacjonarnego w KSAP). Możliwe jest stworzenie nowej edycji programu, jednak różniącego się od
zakończonej w 2016.
Zakładane rezultaty: Oczekiwanym rezultatem projektu będzie przedstawienie całościowej wizji nowoczesnej
dyplomacji RP.
Podsumowanie 2016 - całościowa wizja zostanie przedstawiona w 2016 roku przed zakończeniem obecnej
kadencji zarządu SAKSAP.
2. Program działania
1. Seminarium pilotażowe nt. doświadczeń ESDZ w budowie nowatorskiej, ponadnarodowej instytucji
dyplomatycznej - 7 października 2013
ZREALIZOWANE ZGODNIE Z PLANEM
2. Otwarcie cyklu, debata korygująca założenia projektu
Zamknięta debata dla ochotników absolwentów, którzy pracują/pracowali w dyplomacji (MSZ, placówki,
organizacje międzynarodowe, instytucje UE i ESDZ)
Tematy/zagadnienia (wstępna propozycja)
Jaka dyplomacja - osobna służba, autonomiczna instytucja służby cywilnej, integralna część służby cywilnej?
Jaki dyplomata - urzędnik SZ? urzędnik SC? urzędnik SC i SZ? osoba posiadająca uprawnienia
dyplomatyczne niezależne od aktualnego miejsca pracy w SC?
Jakie procedury - nabór, awans, konkursy, rotacja, kryteria?
Jakie instytucje należy ostatecznie usunąć?
Jakie nowe nieistniejące instytucje należy wprowadzić?
Jaka osłona socjalna dyplomaty i jego rodziny?
Dyplomacja wirtualna XXI wieku a dyplomacja realna.
Dyplomacja publiczna a dyplomacja międzypaństwowa.
Dyplomacja ekonomiczna.
ZREALIZOWANE ZGODNE Z PLANEM
3. Seminarium nt. doświadczeń państwa A
4. Seminarium nt. doświadczeń państwa B
5. Seminarium nt. doświadczeń państwa C
etc
ZREALIZOWANE ZGODNIE Z PLANEM (14 wydarzeń - wykładów w KSAP i spotkań w ambasadach)
N 1. debata z innymi ośrodkami analitycznymi (UW, SGH, PISM, PID, CSM, ISP, DE, IS)
NIEZREALIZOWANA - DO PRZENIESIENIA DO NOWEGO PROGRAMU
N 2. debata z przedstawicielami resortów pt. "Dyplomacja - MSZ czy zintegrowane środowisko
międzyresortowe"
NIEZREALIZOWANA - DO PRZENIESIENIA DO NOWEGO PROGRAMU
N 3. debata z przedstawicielami biznesu pt. "Dyplomacja w służbie gospodarki - kto, jak i dla kogo?"
NIEZREALIZOWANA - DO PRZENIESIENIA DO NOWEGO PROGRAMU
N ost. Podsumowanie i otwarcie nowego cyklu - Kongres dyplomatów KSAP
Zamknięta debata dla ochotników absolwentów, m.in. tych, którzy pracują/pracowali w dyplomacji (MSZ,
placówki, organizacje międzynarodowe, instytucje UE i ESDZ)
Tematy/zagadnienia (wstępna propozycja)
Jaka dyplomacja - osobna służba, autonomiczna instytucja służby cywilnej, integralna część służby cywilnej?
Jaki dyplomata - urzędnik SZ? urzędnik SC? urzędnik SC i SZ? osoba posiadająca uprawnienia
dyplomatyczne niezależne od aktualnego miejsca pracy w SC?
Jakie procedury - nabór, awans, konkursy, rotacja, kryteria?
Jakie instytucje należy ostatecznie usunąć?
Jakie nowe nieistniejące instytucje należy wprowadzić?
Jaka osłona socjalna dyplomaty i jego rodziny?
Dyplomacja wirtualna XXI wieku a dyplomacja realna.
Dyplomacja publiczna a dyplomacja międzypaństwowa.
Dyplomacja ekonomiczna.
DO REALIZACJI W 2016
Raport - próba opisu modelowej dyplomacji
DO REALIZACJI W 2016