Wnioski z obrad 59. Konferencji Naukowej

WYDA RZEN I A
Wnioski z obrad 59. Konferencji Naukowej
R YNE K BUDOWLANY
Prof. dr hab. inż. Wojciech Radomski, Przewodniczący Komitetu Naukowego,
dr hab. inż. Anna Halicka, prof. PL, Wiceprzewodnicząca Komitetu Organizacyjnego
8
15–20 września 2013 r. odbyła się w Krynicy Zdroju 59.
Konferencja Naukowa KILiW PAN oraz KN PZITB, której
bezpośrednim organizatorem był Wydział Budownictwa
i Architektury Politechniki Lubelskiej.
Konferencję patronatem objęli: Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego – Barbara Kudrycka, Minister Rolnictwa
i Rozwoju Wsi – Stanisław Kalemba, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej – Janusz Żbik oraz Marszalek Województwa Lubelskiego – Krzysztof Hetman.
Tematem wiodącym konferencji było „Budownictwo na obszarach wiejskich – nauka, praktyka, perspektywy”. Zaprezentowano 25 referatów, wygłoszonych przez uznanych
specjalistów. Referaty zgrupowane były w sześciu sesjach
poświęconych inwestycjom w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym, problemom kształtowania budownictwa
wiejskiego i jego infrastruktury, konstrukcjom i materiałom
w budownictwie rolniczym, kształtowaniu budynków rolniczych z uwzględnieniem zagadnień fizyki budowli, zagrożeń korozyjnych i pożarowych, silosom na płody rolne,
obiektom systemów wodnych na terenach wiejskich.
W podsumowaniu stwierdzono, że inwestycje, obecnie
tak intensywne dzięki środkom finansowym uzyskiwanym z programów unijnych i pomocowych, są ogromną
szansą dla obszarów wiejskich – szansą dla ich rozwoju
technicznego i kulturowego. Budowanie i budownictwo
na obszarach wiejskich jest ważnym obszarem działalności gospodarczej, mającym również aspekt społeczny
i kulturowy i dlatego powinno być z należytą uwagą traktowane przez władze państwowe i samorządowe.
Na podstawie wygłoszonych referatów, głosów w dyskusji oraz dyskusji generalnej można sformułować następujące, najważniejsze wnioski:
1. Problem budownictwo na obszarach wiejskich jest
problemem ważnym społecznie. Stanowią o tym:
–– skala problemu – niemal 90% obszaru Polski to obszary
wiejskie, mieszka tu ponad 35% mieszkańców kraju, a ponad 85% wszystkich dróg publicznych to drogi lokalne;
–– przemiany zachodzące obecnie na obszarach wiejskich,
związane ze zmianą charakteru tych obszarów z typowo
rolniczych na wielofunkcyjne i ze zmianami technologicznymi w rolnictwie, ujawniające się również w tendencjach
rozwoju budownictwa wiejskiego i nowych technologiach
stosowanych w tym budownictwie,
–– znaczny przypływ środków finansowych na tereny wiejskie, dzięki programom pomocowym ukierunkowanym
zarówno na poprawę życia społeczeństwa wiejskiego
jak i aktywizację obszarów wiejskich, jak i rozwój technologiczny rolnictwa,
–– usytuowanie obiektów budownictwa wiejskiego i rolniczego w terenach ważnych z punktu widzenia kształtowania otaczającego krajobrazu,
–– specyfika obiektów związanych rolnictwem i przemysłem rolno-spożywczym (w szczególności zagrożenie pożarowe i korozyjne), wymuszająca specyficzne nowoczesne rozwiązania konstrukcyjno-materiałowe,
–– tradycja traktowania budownictwa wiejskiego jako problemu społecznego i kulturowego, co znajdowało swe
odbicie w wielu publikacjach już przed zaborami oraz
po odzyskaniu niepodległości.
2. Zabudowa wiejska stanowi zawsze ingerencję w otaczający krajobraz. W ostatnich latach obserwuje się pewną
żywiołowość (żeby nie użyć słowa „chaos”) w zagospodarowaniu obszarów wiejskich. Strumień funduszy płynący
na tereny wiejskie wymusza na władzach lokalnych szybkie zmiany w planach zagospodarowania przestrzennego. Zmiany te, często niestety, ukierunkowane są jedynie
na potrzeby inwestorów, bez troski o kształtowanie krajobrazu. Tymczasem krajobraz wiejski powinien być traktowany jako dobro narodowe i jako taki – chroniony.
3. Obecny system prawny związany z inwestycjami,
również z tymi na obszarach wiejskich, nie jest spójny.
Zwłaszcza ustawa O zamówieniach publicznych usztywnia możliwość zarówno wyboru projektantów, czy wykonawców inwestycji gminnych, ale również wyboru osób
sporządzających plany zagospodarowania przestrzennego. Z kolei, zbytnie uproszczenia w Prawie budowlanym,
ważne z punktu widzenia inwestorów, mogą być niekorzystne dla zachowania specyfiki obszarów wiejskich.
4. Brakuje specjalistów z zakresu budownictwa wiejskiego, co wynika z braku oferty dydaktycznej oraz podręczników, oraz niedoceniania przez środowisko naukowe i środowisko projektantów problemów tego budownictwa.
5. Budownictwo na obszarach wiejskich nie powinno
być postrzegane jako budownictwo „drugiej kategorii”.
Inwestycje na obszarach wiejskich są nie tylko szansą
dla tych obszarów, ale inwestycje te są także szansą dla
budownictwa. Projektanci i firmy wykonawcze mogą znaleźć tu miejsce dla swojej działalności – miejsce tak istotne w czasach kryzysowych.
6. Melioracje, traktowane obecnie często jako relikt mijających czasów, mają w dalszym ciągu istotną rolę do spełnienia. Nie są one bowiem obecnie ukierunkowane jedynie
na nawodnienia pól. O wiele istotniejszą ich rolą są dziś odwodnienia pól i ochrona terenów wiejskich przed skutkami
powodzi. Mogą również w konsekwencji odgrywać istotną
rolę w kształtowaniu krajobrazu wiejskiego i rozwoju agroturystyki przez realizację małych zbiorników wodnych.
PRzeg l Ąd bu d owl any 11/2013