ATOMIUM CULTURE - Alma Mater
Transkrypt
ATOMIUM CULTURE - Alma Mater
ATOMIUM CULTURE Rozmowa z prorektorem UJ ds. badań i współpracy międzynarodowej prof. Szczepanem Bilińskim □ 26 lutego 2010 roku w hiszpańskim dzienniku „El País” ukazał się artykuł A la caza de los virus (czyli Polowanie na wirusa) autorstwa dr. Krzysztofa Pyrcia z Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ. To pierwszy efekt współpracy Uniwersytetu Jagiellońskiego z Atomium Culture, organizacji non profit powołanej do życia w 2006 roku. Na czym polega działalność tej szczególnej jednostki? Siedziba organizacji znajduje się w Brukseli. Założycielem i prezesem Atomium jest Michelangelo Baracchi Bonvicini, a honorowym przewodniczącym – Valéry Giscard d’Estaing. W strukturze Atomium Culture ważnym elementem jest Rada Doradcza, do której należy między innymi Javier Moreno, redaktor naczelny „El País”. □ Które z europejskich uczelni zostały zaproszone do współpracy z Atomium Culture? Jakie gazety? A. Wojnar ■ Podstawowe cele działania organizacji Atomium Culture to wzmocnienie współpracy pomiędzy światem nauki, biznesu ■ Wśród zaproszonych uniwersytetów są i mediów oraz rozpowszechnianie wiedzy między innymi: Uniwersytet Wiedeński, o najbardziej nowatorskich projektach Wolny Uniwersytet Brukselski, École badawczych realizowanych w najważNormale Supérieure, Uniwersytet Ateńniejszych europejskich ośrodkach naukoski, Autonomiczny Uniwersytet Madrywych. Popularyzacja wiedzy odbywać się cki, Uniwersytet w Utrechcie, Uniwersybędzie za pośrednictwem codziennych tet Humboldta w Berlinie, London School gazet afiliowanych w ramach tego przedof Economics and Political Science, sięwzięcia. Chodzi o to, by w przystępny Uniwersytet La Sapienza w Rzymie oraz sposób dostarczać społeczeństwu inforUniwersytet Jagielloński. macji na temat najistotniejszych dokonań Jeśli chodzi natomiast o gazety, to europejskich specjalistów z różnych wśród nich warto wymienić austriadziedzin, a także przekonać biznesmecki „Der Standard”, belgijski „Le Soir”, Prof. Szczepan Biliński, prorektor UJ ds. badań nów do intensywniejszej współpracy fiński „Helsingin Sanomat”, francui współpracy międzynarodowej z naukowcami. Efektem tych działań ma ski „Le Monde”, irlandzki „The Irish być zwiększenie liczby innowacyjnych rozwiązań wdrażanych Times”, niemiecki „Frankfurter Allgemeine Zeitung”, brytyjski do gospodarki, bo – jak wiadomo – jest ich w Europie zdecy- „The Independent”, włoski „Il Sole 24 Ore” oraz wspomniany dowanie za mało. już hiszpański „El País”. Z polskich mediów do współpracy Przykładowo – jak wynika z badań przeprowadzonych przez zaproszono „Rzeczpospolitą”. Atomium Culture – obecnie na każdy tysiąc pracowników zatrudnionych w europejskim przemyśle przypada zaledwie □ A jakie firmy reprezentują sektor biznesu? dwóch naukowców, podczas gdy w Stanach Zjednoczonych – siedmiu, a w Japonii – sześciu. Zdaniem pomysłodawców Ato- ■ Świat biznesu reprezentowany jest między innymi przez mium Culture, wzrost poziomu badań prowadzonych w krajach Royal Dutch Shell, Siemens i Alcatel-Lucent Bell Labs. Unii Europejskiej wymaga zmiany sposobu myślenia Europejczyków i ścisłej współpracy trzech podmiotów: nauki, biznesu □ Pierwsza publiczna konferencja Atomium Culture zori mediów. ganizowana została 27 listopada 2009 roku w Parlamencie Europejskim w Brukseli. □ Jak wygląda struktura Atomium Culture? ■ Uczestniczyli w niej przedstawiciele prestiżowych europej■ Atomium Culture skupia 25 europejskich uniwersytetów, a wraz skich uniwersytetów, firm i gazet. Podczas spotkania referat z nimi ponad sto tysięcy naukowców i ponad milion studentów. na temat Europejskiej Przestrzeni Badawczej wygłosił rektor Ponadto w ramach tej organizacji współdziałać będzie kilkanaście Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Karol Musioł. W dysprężnie działających w Europie firm oraz 17 gazet, które czyta kusji podkreślano, że w najbliższych latach należy położyć dziennie dziesięć milionów europejskich czytelników. nacisk na popularyzowanie nauki i badań, po to by uczynić ALMA MATER nr 125 29 je atrakcyjnymi dla społeczeństwa i użytecznymi dla biznesu. Akcentowano również, że podczas każdej unijnej prezydencji będą organizowane europejskie warsztaty, dzięki którym naukowcy różnych specjalności będą mieli możliwość nawiązania konkretnej współpracy z biznesmenami. Wymianie doświadczeń pomiędzy światem nauki i biznesu służy już portal internetowy. □ Od kiedy Uniwersytet współpracuje z Atomium Culture i jak rozpoczęła się ta współpraca? ■ Propozycję nawiązania współpracy złożyła naszej Uczelni – jako najbardziej prestiżowej w Polsce – Rada Atomium Culture, jeszcze w roku 2007. Umowa została podpisana w roku 2008. Do chwili obecnej Uniwersytet Jagielloński jest jedyną polską uczelnią współpracującą z tą organizacją. Pierwsze zgłoszenia tematów artykułów wysłaliśmy do Atomium Culture 20 października 2008 roku. Były to propozycje młodych naukowców z Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii. Do drugiego etapu zakwalifi kowano artykuły osób, wśród których, oprócz wspomnianego już dr. Krzysztofa Pyrcia, znaleźli się także Anna Grochot-Brzęczek, Monika Jakubowska, Agnieszka Jaźwa, Jerzy Kotlinowski oraz Magdalena Kozakowska. □ Na jakiej zasadzie pracownicy naukowi z uniwersytetów współpracujących z Atomium Culture mogą starać się o opublikowanie artykułów w prestiżowych gazetach europejskich? Artykuł dr. Krzysztofa Pyrcia w internetowym wydaniu hiszpańskiego „El País” 30 ALMA MATER nr 125 ■ Tryb postępowania jest dość skomplikowany i obejmuje kilka etapów. Dwa razy w roku – wiosną i jesienią – naukowcy mogą zgłaszać wstępne propozycje tematów artykułów. W pierwszej fazie wystarczy napisać w języku angielskim dwa–trzy zdania o swoich badaniach. Spośród tych krótkich abstraktów wybierane są najbardziej interesujące, a ich autorzy proszeni są o napisanie dłuższego tekstu, dwu-trzystronicowego. Następnie teksty te są wstępnie akceptowane przez komitet kwalifikacyjny Atomium Culture i przygotowywane do druku w gazecie codziennej. Ten etap jest najciekawszy i odbywa się przy współudziale autora artykułu oraz wyspecjalizowanego redaktora naukowego Atomium. Jeżeli tekst pomyślnie przejdzie proces adiustacji po obu stronach, zostaje umieszczony w centralnym repozytorium Atomium Culture, z którego każda ze współpracujących z Atomium gazet może korzystać i, co więcej, opublikować go na swoich łamach. Oczywiście, wybrany przez gazetę tekst musi zostać przetłumaczony z języka angielskiego na język kraju, w którym gazeta jest wydawana. Tak właśnie stało się z artykułem dr. Krzysztofa Pyrcia. Warto w tym miejscu podkreślić, że bardzo ważnym, dodatkowym efektem opisanego „trybu postępowania” jest nauka pisania tekstów popularnonaukowych, tekstów przystępnych, odpowiednich dla czytelników gazet codziennych. Nierzadko porównanie dwóch wersji artykułu: wersji napisanej przez naukowca oraz tej zredagowanej przez wyspecjalizowanego dziennikarza, jest pouczające i prowadzi do ciekawych wniosków. W niektórych przypadkach są to dwa różne teksty! □ Naukowcy mogą zgłaszać tematy swoich prac dwa razy w roku. Czy na poszczególnych uniwersytetach obowiązują jakieś limity zgłoszeń? ■ Jeszcze w 2008 roku mogliśmy wysłać dowolną liczbę zgłoszeń i właściwie nie było nawet konkretnych terminów, obecnie Uniwersytet może zarekomendować rocznie nie więcej niż 30 osób – 15 wiosną i 15 jesienią. □ Czy w przedsięwzięciu mogą uczestniczyć wszyscy naukowcy, bez względu na wiek i dyscyplinę, jaką uprawiają? ■ Początkowo zakładano, że przyjmowane będą wyłącznie zgłoszenia młodych naukowców, poniżej 40 roku życia. Jednak w 2010 roku te reguły zostały zmienione. Obecnie nie ma limitu wieku naukowców ani ograniczeń ze względu na dyscyplinę, jaką poszczególni naukowcy się zajmują. W kręgu zainteresowań Atomium Culture znajduje się bowiem zarówno medycyna, biologia, chemia, matematyka, fizyka, inżynieria, ekonomia, jak i sztuka, historia, literatura, prawo, nauki polityczne, socjologia, psychologia, geografia czy filozofia. □ Skoro tak, to dlaczego w 2008 roku Uniwersytet Jagielloński zgłosił wyłącznie projekty naukowców z Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii? ■ Wydaje się, iż takie rozwiązanie jest najlepsze. Akcja obejmująca wszystkie wydziały doprowadziłaby do konieczności wyselekcjonowania 15 (lub 30 rocznie) tematów spośród setek propozycji. Ponadto niezmiernie trudno byłoby porównywać i oceniać projekty z różnych dyscyplin nauki. Z tych powodów w roku 2008 zaprosiłem do udziału w konkursie naukowców z Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii. W następnym konkursie, wiosną roku 2010, zaprezentowali się pracownicy Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej. Mam nadzieję, że jesienią na udział w tym przedsięwzięciu zdecyduje się któryś z wydziałów humanistycznych. W tej sprawie rozmawiałem już z prodziekanem Wydziału Filozoficznego prof. Jarosławem Górniakiem. Chciałbym również dodać, że moim pełnomocnikiem ds. Atomium Culture, osobą, która zna wszystkie szczegóły składania propozycji oraz opracowywania artykułów, jest prof. Alicja Józkowicz z Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii. □ Czy wiadomo jakiego rodzaju projekty, z jakich dziedzin nauki – medycyny czy może biotechnologii – cieszą się największym zainteresowaniem wśród europejskich czytelników? ■ W repozytorium Atomium Culture gromadzone są artykuły reprezentujące wszystkie dziedziny wiedzy, nie znaczy to jednak, że wszystkie zostaną opublikowane. Z naszych doświadczeń wynika, że największe zainteresowanie czytelników wzbudzają teksty związane z medycyną. □ Dziękuję za rozmowę. Strona internetowa Atomium Culture Rozmawiała Rita Pagacz-Moczarska ALMA MATER nr 125 31