Tematy – MARZEC

Tematy – MARZEC
Eksperta porady
Ocena dojrzałości szkolnej dziecka (199065)
Dojrzałością szkolną określa się poziom rozwoju dziecka, niezbędny do podjęcia
różnorodnych obowiązków, jakie niesie ze sobą życie szkolne. Jest to osiągnięcie przez dziecko
takiego poziomu rozwoju fizycznego, społecznego i psychicznego, aby mogło sprostać wymaganiom
edukacyjnym. Dziecko, które ma rozpocząć naukę szkolną powinno posiadać odpowiednie cechy
rozwojowe i umiejętności.
Niniejsze opracowanie pomoże ocenić sprawność dziecka w zakresie: motoryki dużej, małej
i grafomotoryki; poziom funkcjonowania analizatorów: wzrokowego, słuchowego oraz koordynacji
wzrokowo–ruchowej; poziom rozwoju mowy; umiejętności matematycznych oraz rozwój
emocjonalno – społeczny; a także określić lateralizację.
Pomoc składa się z:
 ogólnej charakterystyki dziecka mającego rozpocząć naukę szkolną:
- w zakresie fizycznym, procesów poznawczych, emocjonalno – społecznym,
- umiejętności czytania i pisania, umiejętności matematycznych;
 prób diagnostycznych w zakresie:
- motoryki dużej,
- motoryki małej,
- grafomotoryki,
- analizatora wzrokowego i koordynacji wzrokowo – ruchowej,
- analizatora słuchowego,
Tematy – MARZEC
- mowy,
- umiejętności matematycznych,
- rozwoju emocjonalno – motywacyjnego i społecznego,
- lateralizacji;
 karty zapisu wyników „Badania dojrzałości szkolnej dziecka”;
 karty wywiadu dotyczącego rozwoju dziecka (do wypełnienia przez rodzica lub opiekuna);
 karty obserwacji zachowania dziecka (do wypełnienia przez nauczyciela);
 informacji na temat dojrzałości szkolnej dziecka;
 porad na temat jak wspierać rodziców przygotowujących dziecko do podjęcia nauki szkolnej;
 zestawu załączników niezbędnych do przeprowadzenia prób diagnostycznych.
Propozycja wykorzystania pomocy:
1.
Aby dokonać pełnej oceny dojrzałości szkolnej dziecka należy najpierw przeprowadzić
wywiad z rodzicem/opiekunem dziecka. Pomocnym w tym narzędziem jest wzór KARTY
WYWIADU DOTYCZĄCEGO ROZWOJU DZIECKA, którą wypełnia rodzic/opiekun podkreślając
lub wpisując odpowiednie dane i informacje.
2. Kolejnym ważnym elementem oceny dziecka jest obserwacja jego zachowania podczas
różnych sytuacji zadaniowych w grupie rówieśniczej. Niezbędnym do tego jest wzór KARTY
OBSERWACJI ZACHOWANIA DZIECKA do wypełnienia przez nauczyciela. Osoba
wypełniająca kartę zaznacza określenia najlepiej opisujące/oceniające dziecko i jego
zachowanie w ciągu ostatnich 8 tygodni.
Tematy – MARZEC
3. Podstawowym punktem oceny dojrzałości szkolnej dziecka jest przeprowadzenie prób
diagnostycznych w zakresie motoryki dużej, małej i grafomotoryki,
poziomu
funkcjonowania analizatorów: wzrokowego, słuchowego oraz koordynacji wzrokowo –
ruchowej; poziomu rozwoju mowy, umiejętności matematycznych oraz rozwoju
emocjonalno – społecznego, a także określić lateralizację. Aby przeprowadzić próby
z każdego obszaru można wykorzystać załączniki potrzebne do ich przeprowadzenia.
Wykonanie przez dziecko każdej próby prowadzący badanie ocenia w 3 stopniowej skali:
próba zaliczona, częściowo zaliczona, niezaliczona. Uzyskane przez dziecko wyniki
zapisujemy w odpowiednio opracowanej KARCIE ZAPISU WYNIKÓW. Jest ona zbiorczym
zestawieniem informacji na temat, jak dziecko radziło sobie z wykonywaniem
poszczególnych zadań. Konstrukcja karty w bardzo przejrzysty sposób pokazuje mocne
i słabe strony potencjalnego ucznia.
Uzyskane informacje mogą też być punktem wyjścia do zaplanowania pomocy
psychologiczno – pedagogicznej dla dziecka, u którego zaobserwuje się istotne trudności
z wykonywaniem zadań lub obniżonym poziomem funkcjonowania analizatorów.
UWAGI:
 Jeżeli dziecko zaliczy wszystkie próby to jest to informacja, że posiada pełną gotowość
do podjęcia nauki szkolnej, a więc jest sprawne fizycznie, manualnie, posiada odpowiedni
poziom wiedzy o otaczającym świecie oraz jest przygotowane społecznie i emocjonalnie do
pełnienia roli ucznia.
 Wykonanie przez dziecko części prób na ocenę „częściowo zaliczona” – daje informację,
że rozwój dziecka w tych obszarach nie osiągnął jeszcze poziomu wystarczającego
do spełniania wymagań stawianych dziecku mającemu rozpocząć naukę szkolną
i potrzebuje ono odpowiedniego wsparcia, aby ten poziom osiągnąć.
Tematy – MARZEC
 W sytuacji, gdy kilka prób wykonanych przez dziecko zostanie ocenionych jako „niezaliczona”
warto się wtedy zastanowić, czy zasadnym jest rozpoczęcie przez dziecko nauki szkolnej.
Dziecko z głębszymi deficytami, czy to w zakresie funkcjonowania analizatorów, sprawności
motorycznej, czy radzenia sobie z emocjami, może nie sprostać wymaganiom jakie będą mu
stawiane.
4. Wielu rodziców poszukuje odpowiedzi na pytanie, co zrobić by przygotować swoje dziecko
do trudnej roli bycia uczniem oraz ułatwić mu odnalezienie się w nowej rzeczywistości.
Zwracają się wówczas do nauczycieli przedszkolnych z pytaniami i oczekują porad.
W pomocy tej można właśnie znaleźć odpowiedzi na nurtujące pytania i porady na temat:
JAK WSPIERAĆ RODZICÓW PRZYGOTOWUJĄCYCH DZIECKO DO PODJĘCIA NAUKI
SZKOLNEJ.
Materiały opracowała:
mgr Dorota Szwugier
Pedagog-terapeuta
O ekspercie:
Dorota Szwugier – nauczyciel-wychowawca w Szkole Podstawowej Specjalnej nr 201 przy Oddziale
Psychiatrycznym dla Dzieci w Łodzi; pedagog-terapeuta w Centrum PsychologicznoLogopedycznym „Mavicus”. W codziennej pracy zajmuje się diagnozowaniem i terapią dzieci
o specyficznych potrzebach edukacyjnych. Jest mamą 16-letniego Sebastiana.