„Archiwista Polski”, nr 3 (63) 2011

„Archiwista Polski”, nr 3 (63) 2011
Wpisany przez Adam Baniecki
sobota, 29 października 2011 17:33 - Poprawiony sobota, 29 października 2011 17:34
W ramach obchodów jubileuszu 60-lecia toruńskiej archiwistyki redakcja opublikowała artykuł
Marleny Jabłońskiej i Roberta Degena pt. 40-lecie pracy prof. Haliny Robótki na Uniwersytecie
Mikołaja Kopernika w Toruniu. Prof. Halina Robótka (ur. 1946 r.) ukończyła studia historyczne
ze specjalnością pedagogiczną i archiwistyczną w 1969 r. Dwa lata pracowała w Archiwum
Państwowym w Bydgoszczy, po czym w 1971 r. podjęła pracę w Zakładzie Archiwistyki UMK,
gdzie w 1980 r. obroniła pracę doktorską pt. Mapa jako obiekt archiwalny. W 1993 r. na
podstawie rozprawy Kancelaria urzędów administracji państwowej w II Rzeczypospolitej
otrzymała tytuł doktora habilitowanego, a od 2005 r. jest profesorem zwyczajnym. W obszarze
zainteresowań badawczych Haliny Robótki jest przede wszystkim dokumentacja nieaktowa, ze
szczególnym uwzględnieniem geodezyjno-kartograficznej i technicznej, kwestia komputeryzacji
archiwów oraz zarządzanie dokumentacją we współczesnych instytucjach i kształcenie
archiwistów. Jest autorką skryptów i podręczników dla studentów archiwistyki, m.in. takich
tytułów jak: Wprowadzenie do archiwistyki (wyd. 2002, 2003), Opracowanie i opis archiwaliów.
Podręcznik akademicki (wyd. 2010) oraz współautorką (razem z B. Ryszewskim i A.
Tomczakiem) podręcznika Archiwistyka (wyd. 1989). H. Robótka jest promotorem 120 prac
licencjackich i magisterskich oraz 5 rozpraw doktorskich. Profesor aktywnie uczestniczy w
pracach Stowarzyszenia Archiwistów Polskich Oddział w Toruniu, jest członkiem Polskiego
Towarzystwa Historycznego, była też członkiem Centralnej Komisji Metodycznej oraz Rady
Archiwalnej przy NDAP. Obecnie jest kierownikiem Zakładu Zarządzania Dokumentacją i
Informacji Archiwalnej UMK, utworzonego w 2006 r.
Studia i materiały
Didier Grange przedstawił Zarys historii Sekcji Zawodowych Stowarzyszeń Archiwistów i
Zarządców Dokumentacji Międzynarodowej Rady Archiwów (SPA). Sekcja istnieje od 1976 r.,
wtedy przystąpiło do niej 17 członków, obecnie liczy 81. do 2006 r. sekcja wydawała biuletyn
informacyjny “Janus”, obecnie przygotowuje newsletter. Wartościowym uzupełnieniem artykułu
jest zestawienie bibliograficzne do dziejów sekcji oraz wykazy spotkań i lista przewodniczących
i sekretarzy. Strona internetowa SPA.
Krzysztof Kolasa (IPN Łódź) i ks. Jarosław Wąsowicz SDB (Archiwum Salezjańskie Inspektorii
Pilskiej) przygotowali artykuł: Dokumentacja audiowizualna (fotografie, filmy, nagrania) w
obrębie spuścizny ks. Witolda Koniecznego SDB przechowywanej w zasobie Archiwum
Salezjańskiego Inspektorii Pilskiej – problemy opracowania. Spuścizny po duchownych
stanowią ok. 30% zasobu archiwum, a wymieniona w tytule stanowiła pierwszą porządkowaną.
Ks. Witold Konieczny, wychowaca młodzieży i duszpasterz, wybitny kaznodzieja (zm. 2005 r.)
pozostawił spuściznę, w skład której wchodzą fotografie (odbitki pozytywowe, negatywy,
slajdy, klisza szklana), filmy (kasety VHS, przegrane na płyty DVD) oraz materiały
fonograficzne (taśmy szpulowe i magnetofonowe). Najważniejsze problemy w opracowaniu
tejże dokumentacji to brak nowoczesnych zaleceń metodycznych w zakresie opracowania
dokumentacji wizyjnej i fonicznej w archiwach państwowych i w Archiwum PAN (z doświadczeń
tych instytucji korzystano), brak sprzętu do odsłuchania nagrań (w przypadku taśm
szpulowych) oraz brak bazy danych do inwentaryzacji: w rezultacie powstał inwentarz
książkowy, będący wydrukiem z aplikacji Microsoft Exel.
Marcin Hlebionek (UMK) przedstawił Dwie nieznane inowrocławskie pieczęcie ziemskie.
Województwo inowrocławskie w okresie staropolskim dzieliło się na powiat inowrocławski i
bydgoski, a urząd sądu ziemskego i grodzkiego mieścił się w podtoruńskim Podgórzu.
1/2
„Archiwista Polski”, nr 3 (63) 2011
Wpisany przez Adam Baniecki
sobota, 29 października 2011 17:33 - Poprawiony sobota, 29 października 2011 17:34
Przedmiotem rozważań autora są odnalezione w zasobie Archiwum Państwowego w
Bydgoszczy dwie pieczęcie używane przez inowrocławski sąd ziemski: obie uwierzytelniają
ekstrakty z ksiąg ziemskich dot. czynności prawnych, pierwsza z 1620 r. , druga z I poł. XVIII
w.
Eugeniusz Borodij (AP Bydgoszcz) w artykule pt. Niektóre aspekty postępowania z
dokumentacją projektów finansowanych ze środków Unii Europejskiej na przykładzie
Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Bydgoszczy porównał przepisy polskie i
unijne, regulujące kwestie przechowywania dokumentacji projektów współfinansowanych przez
Unię Europejską. W konsekwencji tej analizy autor postuluje, aby instrukcje kancelaryjne i
wykazy akt umożliwiały gromadzenie dokumentacji jednego projektu w jednej klasie rzeczowej.
ABC archiwisty zakładowego
Marek Konstankiewicz przedstawia Wykaz ważniejszych aktów prawnych regulujących zasady
postępowania z dokumentacją (cz. XLI), obejmujący akty prawne, które weszły w życie w
okresie od 1 kwietnia do 30 czerwca 2011 r.
Recenzje i omówienia
- Archiwum jako warsztat pracy nauczyciela historii. Scenariusze lekcji dla nauczycieli szkoły
podstawowej, gimnazjum, i szkoły ponadgimnazjalnej, red. T. Stachurska-Maj i V. Urbaniak,
Warszawa 2010, ss. 71+CD (Hubert Mazur)
- Robert M. Edsel, Bret Witter, Obrońcy dzieł sztuki. Alianci na tropie skradzionych arcydzieł,
tłum. Paweł Kruk, Wrocław 2009, ss. 390, il. (Dariusz Matelski)
Kronika
- Prof. Stanisław Nawrocki (1925-2000) – archiwista, historyk i dydaktyk (w 85 rocznicę
urodzin) (Dariusz Matelski)
- O potrzebie i możliwościach powołania Cyfrowego Archiwum Folkloru (Piotr Grochowski,
Adrian Mianecki, UMK). Tekst stanowi uaktualnioną wersję artykułu opublikowanego w zbiorze
pt. Folklor w dobie internetu w 2009 r. Pomysł narodził się w Zakładzie Folklorystyki i Literatury
Popularnej oraz w Katedrze Kulturoznawstwa UMK, gdzie od 2006 r. trwa akcja
dokumentowania folkloru współczesnego (politycznego, zawodowego, obozowo-kolonijnego,
internetowego), w wyniku której zgromadzono m.in. wydruki i płyty CD z nagranymi plikami.
Cyfrowe Archiwum Folkloru, oparte o oprogramowanie dLibra, byłoby platformą cyfrową,
archiwizującą i udostępniającą różnorodne materiały, zbierane współcześnie oraz
digitalizowane z już istniejących zasobów.
- Dokumentacja masowa – problemy wartościowania i selekcji. Sprawozdanie z konferencji,
Poznań, 25-26 listopada 2010 r. (Monika Przystalska)
- V Radzyńskie Warsztaty Archiwistyczne (5-6 maja 2011 r.) (Hadrian Ciechanowski).
Hanna Staszewska
AP Poznań
2/2