raport z ewaluacji problemowej

Nadzór pedagogiczny
System Ewaluacji Oświaty
RAPORT Z EWALUACJI
PROBLEMOWEJ
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we
Wrocławiu
Wrocław
Kuratorium Oświaty we Wrocławiu
Wstęp
Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w przedszkolu przez wizytatorów
do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej
wymagań państwa.
Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania przedszkola
w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa:
1. Przedszkole realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój dzieci.
2. Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się
3. Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej.
4. Dzieci są aktywne.
5. Respektowane są normy społeczne.
6. Przedszkole wspomaga rozwój dzieci, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji
7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych.
8. Promowana jest wartość wychowania przedszkolnego.
9. Rodzice są partnerami przedszkola.
10. Wykorzystywane są zasoby przedszkola i środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju.
11. Przedszkole w planowaniu pracy uwzględnia wnioski z analizy badań zewnętrznych i wewnętrznych.
12. Zarządzanie przedszkolem służy jego rozwojowi.
Ewaluacja
ma
także
na celu
ustalenie
poziomu
spełniania
przez
przedszkole
wymagań
zawartych
w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r.
Przedszkole może spełniać te wymagania na pięciu poziomach:
●
Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez przedszkole.
●
Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez przedszkole.
●
Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez przedszkole.
●
Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez przedszkole.
●
Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez przedszkole.
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
2/20
Opis metodologii
Badanie zostało zrealizowane w dniach 26-02-2015 - 02-03-2015 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji,
w skład którego weszli: Jacek Łyko, Adam Marcinkowski. Badaniem objęto 8 dzieci (wywiad grupowy), 170
rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 7 nauczycieli (wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny
z dyrektorem placówki, z przedstawicielem samorządu lokalnego, grupowy z pracownikami niepedagogicznymi,
a także obserwacje zajęć i placówki. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje
podstawowe obszary działania szkoły lub placówki w zakresie wymagania: Respektowane są normy społeczne.
Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi:
OP - Arkusz obserwacji przedszkola
OZ - Arkusz obserwacji zajęć w przedszkolu
AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki przedszkola
AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli
AR - Kwestionariusz ankiety dla rodziców
APW - Kwestionariusz ankiety poewaluacyjnej dla wizytatora
WGD - Scenariusz wywiadu grupowego z dziećmi
WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami
WR - Scenariusz wywiadu grupowego z rodzicami
WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką przedszkola
WPN - Scenariusz wywiadu z pracownikami niepedagogicznymi
WPOP - Scenariusz wywiadu z przedstawicielem organu prowadzącego
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
3/20
Obraz przedszkola
Przedszkole
Nr
109
z oddziałami
integracyjnymi
we
Wrocławiu
usytuowane
jest
w wolnostojącym,
trzykondygnacyjnym budynku, w pobliżu parku im. prof. Stanisława Tołpy i terenów nad rzeką Odrą. Placówka
dysponuje własną salą gimnastyczną, w której odbywają się różne imprezy i uroczystości oraz własną kuchnią,
która przygotowuje posiłki nagrodzone certyfikatem "Zdrowego i Racjonalnego Żywienia".
Misją Przedszkola Nr 109 z oddziałami integracyjnymi jest umożliwienie wszystkim wychowankom równego
startu w szkole i wspieranie wszechstronnego rozwoju dziecka w atmosferze akceptacji i bezpieczeństwa. Jej
ważnym
elementem
jest
również
inspirowanie
rodziny
do działań
wychowawczych
i dydaktycznych,
umożliwiających dzieciom zdrowym i niepełnosprawnym harmonijny rozwój, naukę wzajemnej akceptacji,
życzliwości i zrozumienia oraz rozwijanie uzdolnień językowych.
W placówce funkcjonują grupy integracyjne, do których uczęszczają dzieci z cukrzycą, z zespołem Downa i z
innymi dysfunkcjami. Pracą z dziećmi oczekującymi wsparcia w ramach pomocy psychologiczno – pedagogicznej
zajmują się zatrudnieni specjaliści: muzykoterapeuta, pedagodzy specjalni (w grupach integracyjnych),
psycholog, logopeda.
Od X 2013r. w przedszkolu działa Sala Doświadczania Świata, która została sfinansowana przez Fundację
"Rosa" – gdzie prowadzone są zajęcia z elementami terapii sensorycznej z dziećmi oczekującymi wsparcia.
Przedszkole oferuje swoim wychowankom zajęcia dodatkowe: gimnastyka korekcyjna, tenis, rytmika, zajęcia
taneczne. Dzieci uczestniczą w
zajęciach finansowanych przez organ prowadzący: język angielski i język
niemiecki, plastyka z arteterapią, gimnastyka ogólnorozwojowa, religia.
Przedszkole jest miejscem praktyk studentów Uniwersytetu Wrocławskiego i Dolnośląskiej Szkoły Wyższej. Jest
też gospodarzem licznych konkursów oraz imprez środowiskowych. Za swoją działalność, zostało nagrodzone:
Certyfikatem Przedszkola Promującego Zdrowie (w ramach Programu Przedszkola Promującego Zdrowie
w latach 2015 – 2017), "Certyfikatem Zielona Flaga", "Certyfikatem Lokalnego Centrum Aktywności
Ekologicznej" oraz "Turystyki edukacyjnej jako sposobu realizacji programu kształcenia w szkołach".
Tradycją
przedszkola
są
wystawiane
dla
dzieci
przedstawienia
o tematyce
ekologiczno
–
zdrowotnej
w wykonaniu amatorskiego teatru, w którym aktorami są nauczycielki pracujące w placówce.
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
4/20
Informacja o placówce
Patron
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we
Wrocławiu
0
Typ placówki
Przedszkole
Miejscowość
Wrocław
Ulica
Nowowiejska
Numer
80a
Kod pocztowy
50-315
Urząd pocztowy
Wrocław
Telefon
0717986754
Fax
0717986754
Www
przedszkole109-integracja.przedszkolowo.pl/
Regon
93011365500000
Publiczność
publiczna
Kategoria uczniów
Dzieci lub młodzież
Charakter
brak specyfiki
Uczniowie, wychow., słuchacze
247
Oddziały
11
Nauczyciele pełnozatrudnieni
25.00
Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy)
13.00
Nauczyciele niepełnozat._(w etatach)
4.00
Średnia liczba uczących się w oddziale
22.45
Liczba uczniów przypadających na jednego
pełnozatrudnionego nauczyciela
9.88
Województwo
DOLNOŚLĄSKIE
Powiat
Wrocław
Gmina
Wrocław
Typ gminy
gmina miejska
Nazwa placówki
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
5/20
Poziom spełniania wymagań państwa
Respektowane są normy społeczne.
B
Relacje między wszystkimi członkami przedszkolnej społeczności są oparte na wzajemnym szacunku i
zaufaniu. Dzieci w przedszkolu czują się bezpiecznie. (D)
Dzieci wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. (D)
Podejmuje się działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie
właściwych zachowań. (D)
W przedszkolu kształtuje się postawę odpowiedzialności dzieci za działania własne i działania
podejmowane w grupie. (D)
Podejmowane działania wychowawcze są monitorowane i modyfikowane w razie potrzeb. (D)
W przedszkolu, wspólnie z rodzicami, analizuje się podejmowane działania wychowawcze, w tym mające
na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. Ocenia się ich skuteczność oraz
modyfikuje w razie potrzeb. (B)
Dzieci wykazują się odpowiedzialnością w działaniu i relacjach społecznych. (B)
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
6/20
Wnioski
1. Relacje pomiędzy członkami społeczności przedszkolnej oparte są na szacunku i zaufaniu. Współpraca
z rodzicami i konsekwencja w zakresie oddziaływań wychowawczych sprawiają, że dzieci wiedzą, jakich
zachowań się od nich oczekuje, przestrzegają ustalonych zasad, lubią przedszkole i czują się w nim
bezpiecznie.
2. Dzieci zachowują się zgodnie z oczekiwaniami i są sukcesywnie wdrażane do odpowiedzialności za
decyzje podejmowane indywidualnie oraz zespołowo.
3. Podejmowane przez przedszkole działania mające na celu wdrażanie przedszkolaków do przestrzegania
obowiązujących norm są skuteczne. Dzieci, w tym podopieczni z oddziałów integracyjnych stosują się
do nich, a podczas zajęć nie wykazują objawów agresji ani innych form niepożądanego zachowania.
4. Przedszkole monitoruje prowadzone przez siebie działania wychowawcze i na ich podstawie wyciąga
i wdraża wnioski służące wprowadzaniu niezbędnych zmian i realizacji potrzeb przedszkolaków.
5. Podejmowane przez przedszkole działania są wspierane i wysoko oceniane przez rodziców.
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
7/20
Wyniki ewaluacji
Wymaganie:
Respektowane są normy społeczne.
Stan oczekiwany:
Przedszkola powinny kształtować postawy zgodne z wartościami i normami społeczeństwa
demokratycznego. Poznawanie zasad i rozumienie ich znaczenia dla funkcjonowania społeczności
przedszkolnej i społeczeństwa stanowi element rozwoju. Świadomość tego, jak ważne jest
przestrzeganie wspólnie ustalonych reguł, decyduje o sukcesie grup. Ważnym zadaniem przedszkola
jest tworzenie poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego, a także klimatu sprzyjającego
rozwojowi dzieci.
Poziom spełnienia wymagania: B
Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania:
Przedszkole
opiera
swoją
pracę
na wzajemnym
szacunku
i zaufaniu.
Rodzice,
nauczyciele,
pracownicy niepedagogiczni i dzieci współtworzą w niej klimat wspólnego zrozumienia opartego
na poczuciu bezpieczeństwa, empatii i szacunku dla własnych potrzeb. Przedszkole w sposób
systemowy
podejmuje
do przestrzegania
jasno
spójne
działania
określonych
mające
zasad.
na celu
Nauczyciele
wdrażanie
stwarzają
przedszkolaków
dzieciom
możliwości
podejmowania decyzji i ponoszenia za nie odpowiedzialności. Placówka prowadzi monitorowanie
zachodzących
w niej
procesów
wychowawczych,
a wypracowane
na jego
podstawie
wnioski
wykorzystuje do planowania i wprowadzania niezbędnych zmian. Rodzice aktywnie uczestniczą
w podejmowanych przez przedszkole działaniach.
Obszar badania: Relacje między wszystkimi członkami przedszkolnej społeczności są oparte
na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Dzieci w przedszkolu czują się bezpiecznie.
W przedszkolu dominują relacje oparte na szacunku i zaufaniu. Dotyczą one rodziców, dzieci,
nauczycieli i pracowników niepedagogicznych. Wynikają one z właściwej komunikacji, empatii
i zrozumienia potrzeb innych. Wszystkie wymienione grupy współpracują ze sobą i czują się
odpowiedzialne za bezpieczeństwo dzieci, co powoduje, że i dzieci czują się bezpiecznie.
Dyrektor przekazał, że dzieci uczy się jakich zasad należy przestrzegać poprzez:
●
zawieranie kontraktów grupowych i odwoływanie się do nich w konkretnych sytuacjach;
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
8/20
●
wizualizację zasad zachowania (prezentacja obrazków, historyjek obrazkowych);
●
działania
określone
w Programie
Przedszkola
Promującego
Zdrowie
(np.
wizyta
dzieci
na Uniwersytecie Przyrodniczym – pogadanka i prezentacja na temat żywności ekologicznej oraz
nawyków żywieniowych, rajd rowerowy dla dzieci z udziałem rodziców – zachęcanie do aktywnego
wypoczynku na świeżym powietrzu);
●
realizację zadań zawartych w projektach ekologicznych (np. „Wrocławskie dzieci uczą segregować
śmieci”, „Szkoła dla ekorozwoju”, „Tydzień ekoturystyki”) takich jak: warsztaty ze strażą miejską –
przypomnienie
zasad
bezpieczeństwa,
segregacja
elektrośmieci,
udział
w wiosennej
akcji
porządkowania terenu przedszkola i parku;
●
udział w projekcie „Nasze marzenie – zdrowe jedzenie” (przyzwyczajanie dzieci do spożywania
zdrowej żywności, poznawania nowych smaków);
●
cykliczną organizację przedstawień teatralnych przez nauczycielki, które są aktorkami, autorkami
tekstów, scenografii, strojów, rekwizytów (np. „Czerwony Ekokapturek” – zasady zachowania się
w lesie,
segregacja
śmieci,
„Przygody
niegrzecznego
Jasia
i rozważnego
Stasia”
–
zasady
bezpieczeństwa podczas letniego wypoczynku w parku, na placu zabaw, nad jeziorem);
●
systematyczne prowadzenie przez pedagogów zajęć „poranny krąg” w Sali Doświadczania Świata dla
dzieci zdrowych i niepełnosprawnych oraz spektakle teatralne przygotowane przez pedagogów
i nauczycieli z okazji Światowego Dnia Osób z Zespołem Downa (np. „Brzydkie Kaczątko”, „Przyjaciele
Kubusia Puchatka” - nauka tolerancji);
●
prezentowanie postaw bohaterów literackich w związku z realizacją określonej tematyki w przedszkolu
oraz „Projektu plecaczkowego” (czytanie dzieciom przez rodziców w domu);
●
realizację Programu Wychowawczego przedszkola, w którym określono normy dotyczące zachowania
podczas posiłków, w łazience, szatni, salach, podczas pobytu w ogrodzie, spacerów, wycieczek,
uroczystości.
Według niego relacje pracowników przedszkola:
●
z rodzicami opierają się na:
1. Przekazywaniu rzetelnej informacji (spotkania indywidualne, zebrania, tablice ogłoszeń, strona
internetowa, kontakty z pracownikami administracji i obsługi).
2. Wzajemnym szacunku.
3. Wspólnym planowaniu przedsięwzięć możliwych do realizacji z rodzicami (np. festyn rodzinny, Mikołaj,
rajd rowerowy).
4. Wspólnym rozwiązywaniu problemów dydaktycznych, opiekuńczych, wychowawczych i w miarę
możliwości organizacyjnych (np. uwzględnianie uwag rodziców po zapoznaniu ich z planem zajęć
w grupach lub przy zmianie składu grupy w związku z tworzeniem oddziału integracyjnego).
●
z dziećmi opierają się na:
1. Wzajemnej akceptacji i zaufaniu.
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
9/20
2. Zapewnieniu dzieciom poczucia bezpieczeństwa, działaniach „tu i teraz” pod kierunkiem nauczycieli,
reagowaniu na potrzeby dzieci podczas zajęć organizowanych przez nauczycieli.
3. Dobrowolności udziału w zabawie, organizowaniu zajęć tak, aby wzbudzić ciekawość i zainteresowanie
dzieci.
4. Możliwości wyboru przez dzieci rodzaju aktywności (np. wybór miejsca zabawy – sala lub korytarz,
wybór miejsca spaceru, wybór czasu na odpoczynek).
●
między sobą opierają się na:
1. Szacunku, wyjaśnianiu problemów i negocjacji.
2. Współdziałaniu w zakresie planowania i realizacji.
Natomiast relacje pomiędzy dziećmi w przedszkolu są nacechowane:
1. Koleżeństwem (np. słuchanie wypowiedzi rówieśników, świętowanie w grupie urodzin).
2. Tolerancją (np. pomoc dzieciom niepełnosprawnym przy ubieraniu się, współpraca w zabawie,
cierpliwe czekania aż niepełnosprawne dzieci ukończą zadanie).
3. Współpracą (np. podczas przygotowania występów, zbiorowego wykonywania prac plastycznych.
4. Szacunkiem (np. stosowanie przez dzieci form grzecznościowych podczas wzajemnej komunikacji).
5. Odpowiedzialnością za swoje zachowanie (indywidualne przestrzeganie kontraktów).
6. Odpowiedzialnością za współpracę w grupie (przestrzeganie umów podczas pracy w zespole).
Rodzice są zgodni z informacjami dyrektora i dodali, że relacje z nauczycielami są bardzo dobre, personel jest
otwarty, nie ma tematów wstydliwych, duża część kadry jest młoda, pełna pomysłów, chętna do pracy
z dziećmi. Panie w różnych grupach świetnie rozmawiają z dziećmi, używają bogatego słownictwa, są pomocne
w szatni, a na stołówce pomaga im cały personel. Wszyscy do dzieci zwracają się po imieniu nie ma
anonimowości. Kształcone są nawyki higieniczne i dbałość o czystość. Komunikacja odbywa się poprzez tablice
ogłoszeń, bieżący kontakt osobisty. W przedszkolu działa rada rodziców. Podczas zebrań wszyscy potrafią
działać jednogłośnie, są pozytywnie nastawieni, chętnie pracują, wspierają się i współdziałają np. podczas
organizacji Mikołajek i innych imprez. Podobnie ocenili relacje nauczyciel - rodzic pracownicy niepedagogiczni.
Rodzice stwierdzili, że są zadowoleni z pracy przedszkola. Ich zdaniem dzieci znają zasady, które w przedszkolu
obowiązują, potrafią uszanować odmienności dzieci z dysfunkcjami, potrafią współdziałać. Dzieci nie widzą
różnicy pomiędzy dziećmi chorymi i zdrowymi i nie ma dla nich różnicy pomiędzy grupami integracyjnymi
i innymi. Nie ma przejawów dyskryminacji. To powoduje, że dzieci uczą się tolerancji przez życie. Są wrażliwe
i nie boją się ludzi niepełnosprawnych.
Ponad 95% rodziców przekazało, że ich dziecko "nigdy nie mówiło, że się boi" lub, że "raz lub kilka razy
wspominało o lęku, ale wynikał on raczej z problemów adaptacyjnych niż poczucia zagrożenia". Około 5%
uznało, że "raz lub kilka razy pojawiły się wyraźne sygnały o poczuciu zagrożenia" lub, że "sygnały o poczuciu
zagrożenia pojawiają się dość często" (Wykres 1j).
Na podstawie obserwacji przedszkola można ocenić, że zarówno sale lekcyjne jak i korytarz są urządzone
w sposób
zapewniający
bezpieczeństwo
przebywającym
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
tam
dzieciom.
Są
przestronne,
wyposażone
10/20
w większości w certyfikowany sprzęt, zabawki i meble. Korytarze wyłożone są wykładziną antypoślizgową
a schody wykończone są antypoślizgowymi zakończeniami. Armatura toalet i łazienki przystosowane są
do wzrostu dzieci. Na ścianach znajdują się piktogramy przedstawiające zasady, jakie należy przestrzegać
w łazience. Klatka schodowa jest zabezpieczona drzwiami przeciwpożarowymi, zainstalowany jest system
oddymiania, drzwi wejściowe do przedszkola są zabezpieczone przed otworzeniem blokadą elektroniczną.
W szatni zainstalowany jest wideo-domofon, dzięki któremu wychowawca grupy wie, kto odbiera dziecko. Plac
zabaw jest w trakcie modernizacji, a na terenie przyszkolnym nie zauważono zachowań agresywnych.
Przedszkole posiada kuchnię (odpowiednio zorganizowaną), do której dzieci nie mają wstępu. Jakość żywienia
jest doceniona certyfikatem przedszkola dbającego o zdrową żywność.
Pracownicy niepedagogiczni przekazali, że w przedszkolu nie ma takich miejsc, w których częściej niż gdzie
indziej zdarzają się zachowania niewłaściwe. Zawsze jednak zwracają szczególną uwagę na bezpieczeństwo
dzieci na schodach, w łazience i na korytarzu. Jeśli zdarzy się sytuacja niewłaściwego zachowania któregoś
z dzieci reaguje cały personel znajdujący się w pobliżu, następuje tłumaczenie dzieciom, jakie mogą być tego
konsekwencje i próba zainteresowania dzieci czymś innym.
Aby zadbać o bezpieczeństwo dzieci:
1. Zapraszani są goście (policja, straż pożarna i miejska), przekazywane są zasady podczas wyjść,
poruszania się na przejściu dla pieszych - światłach.
2. Prowadzona jest profilaktyka poprzez wycieczki i naukę na żywo, organizację teatrzyków, podczas
zabaw na podwórku.
3. Przy drzwiach wejściowych do przedszkola (szklanych) jest przycisk, który uniemożliwia samowolne
opuszczenie przez dziecko placówki.
4. Funkcjonują upoważnienia do odbioru dzieci przez osoby inne niż opiekunowie prawni a osoby
odbierające mogą być legitymowane przez obsługę przedszkola i nauczycieli.
5. Prowadzone są rozmowy w grupach na temat bezpieczeństwa.
6. Dostosowano korytarze, sale, łazienki i schody oraz pozostałe pomieszczenia do użytku dzieci.
7. Wymagane jest bezpieczne, kryte i wiązane obuwie.
8. Cały personel i obsługa przedszkola bierze udział w opiece nad dzieckiem.
9. Podczas wyjść poza teren placówki grupy dziecięce są obsadzane większą ilością personelu, który
wspiera nauczycieli.
Według pracowników niepedagogicznych dzieci czują się w przedszkolu bezpiecznie. Świadczy o tym to, że po
dłuższej przerwie chcą wracać do przedszkola (wiedza od rodziców) oraz, że chętnie przychodzą do przedszkola,
witają się i żegnają z personelem przedszkola. Są również sytuacje, że dzieci płaczą, bo nie chcą iść do domu.
Dzieci codziennie witane są ciepłym uśmiechem i muzyczką.
Dzieci stwierdziły, że w zachowaniu innych dzieci lubią to, że są "takie jakie są, za to jakie są". Lubią jak dzieci
są miłe i pomimo niepełnosprawności chcą się z nimi bawić, dzielić zabawkami.
Z obserwacji zajęć (9) wynika, że nauczyciel dba o fizyczne bezpieczeństwo wszystkich dzieci "w każdej
sytuacji" (6/9) lub w "większości sytuacji" (3/9) oraz, że tworzy atmosferę emocjonalnego bezpieczeństwa
dzieci "w każdej sytuacji".
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
11/20
Przedstawiciel organu prowadzącego poinformował, że w przedszkolu podejmowane są działania mające na celu
zapewnienie i podniesienie poziomu bezpieczeństwa. W ramach tego prowadzone są również okresowe
przeglądy techniczne przez Inspektora Nadzoru Budowlanego, Zarząd Inwestycji Miejskich, Powiatowego
Inspektora Sanitarnego, Państwową Straż Pożarną oraz Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego.
Wykres 1j
Obszar badania: Dzieci wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje.
Przedszkole w sposób systemowy podejmuje działania mające na celu wdrażanie przedszkolaków
do przestrzegania obowiązujących w nim zasad. Dzieci, pomimo własnych dysfunkcji stosują się
do kodeksów grupowych i nie wykazują zachowań, które odbiegają od ustalonych norm.
Podczas wszystkich (9) obserwowanych w przedszkolu zajęć, dzieci bawiły się wspólnie, wysłuchiwały instrukcji
do zadań i zabaw, potrafiły wyciszyć się. W trakcie 5 z 9 zajęć, przedszkolaki pomagały sobie wzajemnie. Na
żadnych z obserwowanych zajęć nie wystąpiły zachowania, które były niezgodne z ogólnymi normami
społecznymi.
Dzieci
wiedziały,
że należy
być
grzecznym,
przestrzegać
ustalonych
zasad
(określonych
w kodeksach grupowych), słuchać pani. Miały świadomość, że w przedszkolu nie wolno bić się, biegać,
popychać.
Pracownicy
niepedagogiczni
dodali,
że nauczyciele
i pedagog
przekazywali
wszystkim
przedszkolakom zasady poprzez rozmowy, wskazywanie przykładów. Dzieci bardzo chętnie uczestniczyły
w proponowanych zajęciach, jednak ze względu na swój zróżnicowany wiek, a także własne schorzenia
potrzebowały dużo czasu na ich zrozumienie, dostosowanie się do nich i ich przestrzeganie. Ankietowani rodzice
wskazali, że opracowany w przedszkolu system przestrzegania zasad w zrozumiały (jasny) sposób informuje
dzieci o tym, jak mają się w przedszkolu zachowywać (Wykres 1j).
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
12/20
Wykres 1j
Obszar badania: Podejmuje się działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń
oraz wzmacnianie właściwych zachowań.
Działania nauczycieli i pracowników niepedagogicznych w celu wzmacniania właściwych zachowań
dzieci są spójne.
Zdaniem nauczycieli na zachowania odbiegające od przyjętych w przedszkolu norm reaguje się poprzez:
●
indywidualne
rozmowy
wyjaśniające
(tłumaczenie
dzieciom,
dlaczego
ich
zachowanie
jest
niewłaściwe, np. zabieranie zabawki, rozmawianie w czasie wypowiedzi kolegów/koleżanek);
●
upomnienia słowne;
●
odwołanie się do „Kodeksu grupowego”;
●
odsuwanie dziecka od zabawy z rówieśnikami (np. samodzielna praca dziecka przy stoliku w celu
wyciszenia i zastanowienia się nad swoim postępowaniem);
●
ponoszenie konsekwencji czynów, np. zniszczenie gry planszowej skutkuje sklejeniem jej z rodzicem
w domu (przy okazji rodzic rozmawia i wzmacnia regułę, że "zabawek nie niszczymy");
●
zastosowanie aktywności mającej na celu rozładowanie negatywnych emocji (np. dziewczynka
z zespołem Downa, która ugryzła dziecko jest odosobniona, ale równocześnie są stosowane metody
regresji terapeutycznej przywracające jej stan równowagi emocjonalnej mające na celu odbudowanie
poczucia bezpieczeństwa);
●
zabawy integracyjne (szczególnie w grupach integracyjnych, by zmniejszyć dystans fizyczny,
emocjonalny i budować wzajemne zaufanie);
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
13/20
●
zatrudnienie psychologa, który wspiera pracę nauczycieli, pracuje z dziećmi i rodzicami szczególnie
w sytuacjach trudnych.
Reakcja nauczycieli na zachowania pożądane wyraża się poprzez:
●
wzmocnienia pozytywne: pochwały indywidualne, na forum grupy, przed rodzicem;
●
darzenie dziecka szczególnym zaufaniem tzn. wyróżnienie poprzez aktywność nobilitującą, np. bycie
dyżurnym czy spacer w pierwszej parze;
●
możliwość zdecydowania w sprawach grupy, np. o wyborze zabawy, kierunku spaceru spośród dwóch
zaproponowanych przez nauczyciela;
●
umożliwianie dzieciom prezentowania własnych uzdolnień i umiejętności przed rówieśnikami, innymi
grupami czy rodzicami;
●
"uśmiechnięte buźki", pieczątki, medale.
W celu właściwego zachowania dzieci w przedszkolu, według rodziców:
●
przestrzegane są zasady, które są jasno przekazywane;
●
działania personelu pomocniczego wspomagają pracę nauczycieli;
●
dzieci pracują ze specjalnymi zeszytami ćwiczeń;
●
ćwiczone są nawyki mycia zębów, higieny osobistej (edukacja z dentystą), zdrowego trybu życia,
gimnastyki (również prowadzonej w domu), zdrowego trybu żywienia, picia wody.
Pracownicy niepedagogiczni stwierdzili, że biorą udział w działaniach wzmacniających właściwe zachowania
poprzez:
●
stosowanie pochwał, nagród - naklejek, pieczątek;
●
pomoc przy karmieniu, myciu rąk, ubieraniu oraz podczas wycieczek.
W czasie obserwowanych zajęć (9) nauczyciele:
1. Wzmacniali pożądane (zgodne z ogólnie przyjętymi normami społecznymi) zachowania dzieci.
2. Nie musieli reagować na niepożądane zachowania dzieci, gdyż "nie było takiej sytuacji" (8/9).
W jednym przypadku zareagował z oceną "raczej się zgadzam".
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
14/20
Obszar badania: W przedszkolu kształtuje się postawę odpowiedzialności dzieci za działania
własne i działania podejmowane w grupie.
Nauczyciele stwarzają dzieciom możliwości podejmowania decyzji i brania odpowiedzialności za nie,
a dzieci z niej korzystają.
Z informacji uzyskanych od nauczycieli dzieci uczone są jakich zasad należy przestrzegać poprzez m.in.:
●
zawieranie kontraktów grupowych, spisanie i podpisanie się pod wspólnie ustalonymi zasadami oraz
odwoływanie się do nich w konkretnych sytuacjach;
●
wizualizację zasad zachowania;
●
działania zawarte w Programie Przedszkola Promującego Zdrowie (teatrzyki o tematyce prozdrowotnej
np. „Pan Ząbek” teatrzyk nt. profilaktyki dbania o zęby), których efektem jest Certyfikat Przedszkole
Promujące Zdrowie;
●
działania zawarte w programach ekologicznych np. „Wrocławskie dzieci uczą segregować śmieci”,
„Akademia Zdrowego Przedszkolaka”, których efektem jest Certyfikat Zielona Flaga;
●
naukę zasad zdrowego odżywiania – udział w projekcie „Nasze marzenie – zdrowe jedzenie”, których
efektem jest wyróżniona Stołówka z Certyfikatem Zdrowego i Racjonalnego Żywienia;
●
cykliczna organizacja przedstawień teatralnych przez nauczycielki, które są aktorkami, autorkami
tekstów, scenografii, przygotowują stroje i rekwizyty: Np. spektakle na Dzień Osób z zespołem Downa
pt.
„Kopciuszek”,
„Brzydkie
Kaczątko”,
„Prosiaczek
i Przyjaciele”
(nauka
tolerancji
dla
niepełnosprawności, słabość może być siłą, nie wygląd jest najważniejszy);
●
włączanie pracowników niepedagogicznych przez reagowanie w sytuacjach, gdy są świadkami
niepożądanych zachowań lub też chwalenia, gdy widzą, że dziecko szczególnie pozytywnie się
zachowało (przekazują też informacje, w tym zakresie nauczycielom);
●
w grupach integracyjnych: włączanie dzieci niepełnosprawnych do aktywnego udziału w zajęciach
i zabawach grupowych (poprzez asystowanie dzieciom przez pedagoga).
Natomiast
kształtowanie
odpowiedzialności
u dzieci
za
działania
własne
i działania
podejmowane
w grupie odbywa się dzięki m.in.:
●
wprowadzeniu zasady pełnienia obowiązków dyżurnego (każde dziecko ma wyznaczone miejsce,
o które dba w sposób szczególny albo aktywność, którą stara się wypełnić, np. opieka nad roślinami);
●
realizacji projektów i odpowiedzialny udział np.w projektach ekologicznych;
●
udziałowi dzieci w uroczystościach, wypowiadanie swojej roli;
●
udziałowi dzieci w konkretnych zadaniach, np. towarzyszeniu w parze dziecku niepełnosprawnemu
(podjęcie odpowiedzialności za kogoś słabszego);
●
samoocenie dzieci dokonywanej np. podczas zaangażowania w pomoc słabszym, w sprzątanie sali.
Zdaniem nauczycieli dzieci mają możliwość dokonania wyboru i podejmowania decyzji podczas:
●
wyboru kierunku, miejsca, formy zabawy dowolnej (szczególnie jest to ważne w przypadku dzieci
z niepełnosprawnościami, które mają głównie kontakt z dorosłymi);
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
15/20
●
wyboru metody, formy pracy podczas zajęć zorganizowanych (np. „Wolicie dziś być małymi kotkami
czy motylkami?” – zabawa ruchowa, „Czy chcecie pejzaż zimowy namalować farbami czy pastelami?”,
„Czy chcecie go namalować same czy w parach?”);
●
zaspokajania potrzeb żywieniowych, szczególnie np. podczas szwedzkiego stołu;
●
zaspokojenie potrzeb fizjologicznych (uszanowanie intymności pojedynczego dziecka);
●
wyboru formy relaksu;
●
wskazania, że pewne treści programowe bardziej je interesują (np. chłopiec z Zespołem Aspergera,
szczególnie z zainteresowany astronomią przedstawiał rówieśnikom dokładniejszą budowę galaktyki).
Potwierdziły to w wywiadzie dzieci, przekazując, że bawią się z kolegami, czasami w bajkę, (ever after high),
w zwierzęta, malują, budują domy i wykonują prace plastyczne. Ponadto lubią się rozciągać i często bawią się
z dziećmi niepełnosprawnymi.
Podczas obserwowanych zajęć (9) stwierdzono, że nauczyciele stwarzają dzieciom możliwość dokonywania
wyboru i podejmowania decyzji:
●
w każdej sytuacji (4/9);
●
w większości sytuacji (3/9);
●
w niektórych sytuacjach (2/9).
Obszar badania: Podejmowane działania wychowawcze są monitorowane i modyfikowane w
razie potrzeb.
Przedszkole,
w sposób
ciągły
prowadzi
monitorowanie
zachodzących
w nim
procesów
wychowawczych. Wnioski z prowadzonych badań wykorzystuje do planowania i wprowadzania
niezbędnych zmian, które warunkują zaspokajanie potrzeb dzieci.
Przedszkole prowadzi monitoring działań wychowawczych przez:
●
kontrolę przez dyrektora zapisów w dziennikach, potwierdzających realizację celów wychowawczych
zawartych
w podstawie
programowej
wychowania
przedszkolnego,
programie
wychowawczym
placówki, a w przypadku grup integracyjnych również kontrolę zapisów zawartych w Indywidualnych
Programach Edukacyjno-Terapeutycznych, które opracowywane są przez zespół do udzielania pomocy
psychologiczno-pedagogicznej),
●
analizę prac plastycznych dzieci (o tematyce: rodzina, zabawa, przedszkole oraz prac związanych
z udziałem w programach i projektach) odzwierciedlających wzajemne relacje,
●
ewaluację realizowanych w przedszkolu programów (kronika działań ekologicznych, kronika działań
prozdrowotnych – zawierające zdjęcia, sprawozdania ze szkoleń, wyniki ankiet dla rodziców,
przykłady scenariuszy zajęć),
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
16/20
●
sprawozdania nauczycieli i specjalistów pracujących w grupach integracyjnych, prowadzących zajęcia
indywidualne
i zespołowe
(podsumowanie
pracy
dydaktycznej,
opiekuńczej
i wychowawczej,
opracowanie wniosków do dalszej pracy),
●
przeprowadzanie diagnoz umiejętności dzieci (dwa razy w roku),
●
analizę arkuszy obserwacji dziecka i opracowanie planu działań.
W wyniku prowadzonego monitorowania działań wychowawczych, nauczyciele określili potrzeby które dotyczyły
przestrzegania zasad zachowania się przedszkolaków w jadalni (prawidłowego posługiwania się sztućcami,
panowania dzieci nad własnym głosem podczas rozmów przy stole, ciche odsuwanie krzeseł), przypominania
dzieciom o zasadach zachowania na placu zabaw (bezpiecznego korzystania z urządzeń), uświadamiania
dzieciom zagrożeń, jakie powoduje niewłaściwe zachowanie się w łazience (bieganie, rozlewanie wody),
stosowania pozytywnej motywacji do przestrzegania zasad (udzielanie pochwał), tworzenie atmosfery sukcesu
z wykonania zadań (samodzielne przygotowanie i degustacja posiłku, udział spartakiadzie przedszkolaków),
dostosowania grafiku zajęć pedagogów pracujących w grupie integracyjnej i pracowników obsługi do pobytu
dzieci niepełnosprawnych, w sposób zapewniający prawidłową opiekę i bezpieczeństwo.
Przedszkole dokonało modyfikacji działań wychowawczych w odniesieniu do rozpoznanych potrzeb dziecka.
Polegały one na:
●
przekształceniu grup masowych w integracyjne oraz włączaniu dzieci niepełnosprawnych (w miarę ich
możliwości) w działania sprawnych rówieśników,
●
stosowaniu i konsekwentnym egzekwowaniu przestrzegania norm w grupach integracyjnych,
●
uwrażliwianiu dzieci zdrowych na szczególne potrzeby dzieci niepełnosprawnych,
●
modyfikacji zajęć pod kątem możliwości dzieci chorych na cukrzycę, zapewnieniu opieki pielęgniarki
w grupie,
●
stosowaniu większej ilości zabaw, działań integracyjnych i adaptacyjnych w grupach dopełnianych
nowo przyjętymi dziećmi,
●
zwiększeniu
czasu
na zajęcia
i doraźną
pomoc
dzieciom
z opiniami
poradni
psychologiczno-pedagogicznej,
●
modyfikowaniu
do zajęć
po
działań
wychowawczych
długotrwałej
nieobecności
w przypadku
lub podczas
dzieci
niepełnosprawnych
przyjmowania
leków,
które
powracających
maja
wpływ
na zachowanie,
●
uruchomieniu
Programu
Wczesnego
Wspomagania
Rozwoju
dla
dzieci
objętych
pomocą
psychologiczno-pedagogiczną (zwiększona liczba zajęć terapeutycznych),
●
modyfikacji celów, form, metod pracy z dziećmi wynikających z oceny efektywności pomocy
psychologiczno-pedagogicznej.
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
17/20
Obszar badania: W przedszkolu, wspólnie z rodzicami, analizuje się podejmowane działania
wychowawcze, w tym mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych
zachowań. Ocenia się ich skuteczność oraz modyfikuje w razie potrzeb.
Rodzice uczestniczą w podejmowanych przez przedszkole działaniach. Aktywnie uczestniczą w życiu
placówki, a ich stały z nią kontakt, poczucie sprawstwa zaspokaja ich potrzeby organizacyjne,
wychowawcze i dydaktyczne.
Przedszkole prowadzi działania, których zadaniem jest włączenie rodziców do analizy i modyfikacji działań
wychowawczych. Rodzice zapoznają się z programami i projektami realizowanymi w przedszkolu, uczestniczą
w ustalaniu spotkań ze specjalistami (stomatologiem, dietetykiem), wykonują (wspólnie z dziećmi) prace
plastyczne. Wyrażają swoje zdanie dotyczące wyboru sponsorowanych przedszkolakom atrakcji (koncerty
Dziadka Bacha, warsztaty perkusyjne). Są włączani w organizację imprez i uroczystości (Dzień Babci, Dzień
Dziadka, majówka rodzinna, wigilie). Wyrażają swoje zdanie w rozmowach indywidualnych, ankietach
dotyczących funkcjonowania placówki i dziecka w przedszkolu. Uczestniczą w zajęciach otwartych, na których są
włączani do działań aktywnych. Przedszkole zachęca ich do indywidualnych kontaktów z wychowawcami grup,
specjalistami
(wspólne
modyfikowanie
celów
zawartych
w Indywidualnych
Programach
Edukacyjno-Terapeutycznych).
Wspólna praca rodziców i przedszkola nad analizą działań wychowawczych skierowana była na:
●
opiniowanie programu wychowawczego, (w którym określone zostały zadania placówki, nauczyciela
wychowawcy, prawa i obowiązki dziecka, prawa i obowiązki rodziców, system kar i nagród, kodeksy
oraz obszary oddziaływań wychowawczych);
●
wybór zajęć dodatkowych (z uwzględnieniem ich wartości dydaktycznej i wychowawczej, np. zajęcia
taneczne i teatralne, tenis, gimnastyka profilaktyczna z elementami korekcyjnej);
●
realizację projektów i programów ("Kubusiowi przyjaciele natury", Program Przedszkola Promującego
Zdrowie);
●
wspólne ustalanie zadań, określenie celów i przebiegu festynu rodzinnego, loterii fantowej, aukcji prac
plastycznych, przygotowań kącika kulinarnego;
●
planowanie wycieczek, organizacji pomocy przy opiece na dziećmi (wycieczki do Karkonoskiego
Centrum
Edukacji
Ekologicznej
w Szklarskiej
Porębie,
huty
szkła
kryształowego
"Julia"
w Piechowicach;
●
wspólną pracę w ramach zespołów udzielających pomocy psychologiczno-pedagogicznej rodzicom
dzieci niepełnosprawnych;
●
niwelowanie
problemów
dydaktycznych
i wychowawczych
w grupach
integracyjnych
(ustalanie
jednolitego sposobu oddziaływań w domu i przedszkolu).
Rodzice dzielą się z nauczycielami informacjami dotyczącymi skuteczności prowadzonych w przedszkolu działań
wychowawczych. Informują przedszkole o tym, co ich dziecko mówiło w domu i jakie zabawy im proponowało.
Rozmawiają o sposobach realizacji ustaleń dotyczących wspólnych oddziaływań wychowawczy. Pod wpływem
oczekiwań rodziców, w przedszkolu zmienione zostało menu, a także modernizowany jest plac zabaw. W ich
ocenie dyrektor i nauczyciele są bardzo wspomagający, żywo reagują na zgłaszane potrzeby i podejmują
natychmiastowo reakcje na ich potrzeby, a prowadzone przez przedszkole działania są skuteczne, sprawdzają
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
18/20
się i nie ma potrzeby ich zmieniać.
Obszar badania: Dzieci wykazują się odpowiedzialnością w działaniu i relacjach społecznych.
Prowadzone przez przedszkole działania kształtują w przedszkolakach postawy odpowiedzialności,
empatii
i poszanowania.
Ich
skuteczność
przejawia
się
zrozumieniem
potrzeb
dzieci
niepełnosprawnych, a także umiejętnością opieki nad powierzonymi im roślinkami.
Dzieci stwierdziły, że opiekują się fasolkami, kiełkami, roślinkami, które łapią muchy. Ponieważ w przedszkolu
funkcjonują grupy integracyjne uczą inne dzieci jak należy się zachowywać, opiekują się i pomagają kolegom
i koleżankom niepełnosprawnym.
Z obserwacji zajęć i na podstawie oceny obserwatorów wynika, że:
●
na terenie placówki zwizualizowane są normy i zasady funkcjonujące w przedszkolu np. w formie
plakatów, rysunków "zdecydowanie tak" (6/9) lub "raczej tak" (3/9);
●
nauczyciele odwołują się do tych norm i zasad, gdy są one nieprzestrzegane "w każdej sytuacji"
(5/9), "w większości sytuacji" (3/9), "nie wystąpiły takie sytuacje" (1/9);
●
dzieci są samodzielne w doborze koleżanek/kolegów do zabawy "zdecydowanie tak" (6/9), "raczej
tak" (3/9);
●
dzieci są samodzielne w wyborze sposobu odpoczywania "zdecydowanie tak" (3/9), "raczej tak" (6/9);
●
dzieci są samodzielne w wyborze sposobu w jaki będą pracowały "zdecydowanie tak" (3/9), "raczej
tak" (6/9);
●
dzieci są samodzielne w zabawie "zdecydowanie tak" (5/9), "raczej tak" (4/9);
●
dzieci mają w przedszkolu pozostawioną przestrzeń do samodzielności "w każdej sytuacji" (5/9), "w
większości sytuacji" (4/9).
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
19/20
Raport sporządzili
●
Jacek Łyko
●
Adam Marcinkowski
Kurator Oświaty:
........................................
Data sporządzenia raportu:
19.03.2015
Przedszkole nr 109 z oddziałami integracyjnymi we Wrocławiu
20/20