Ryszard Skrzypiec - Stowarzyszenie Klon/Jawor

Ryszard Skrzypiec
Sytuacja sieci organizacji pozarządowych oraz zjawisko sieciowania na obszarze Polski
w podziale na województwa i poszczególne powiaty
Ekspertyza na zlecenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej
Warszawa, październik 2013 r.
1. Wprowadzenie
Przedmiotem niniejszej ekspertyzy jest sytuacja sieci organizacji pozarządowych w Polsce i
zjawiska sieciowania w połowie 2013 roku. Zaś jej celami w szczególności są: 1) diagnoza
stanu rozwoju sieci organizacji pozarządowych na poziomie regionów i powiatów; 2)
identyfikacja województw, na terenie których nie funkcjonuje sieć organizacji
pozarządowych zrzeszająca organizacje pozarządowe z co najmniej połowy powiatów wraz
ze wskazaniem województw i powiatów, na terenie których funkcjonują tego typu sieci; 3)
sformułowanie definicji trwałej i efektywnej sieci organizacji pozarządowych wraz ze
wskazaniem cech definicyjnych terminu „efektywne działanie tego typu sieci” oraz
wskaźników pomiaru/oceny.
Zjawisko sieciowania jest obecne w polskim sektorze organizacji pozarządowych właściwie
od momentu odblokowania zorganizowanej aktywności społecznej w 1989 roku. Organizacje
łączyły się w bardziej lub mniej formalny sposób dla realizacji bądź to wspólnych celów
programowych, bądź też celów o charakterze ogólnym. Przykładów tych pierwszych
znajdujemy bez liku, nierzadko zawiązywane ad hoc koalicje o charakterze interwencyjnym
(np. ekologów broniących terenów cennych przyrodniczo, czy powszechna mobilizacja
organizacji oraz interwencja w sprawie art. 118 Ustawy o finansach publicznych w 1999
roku). Przykładami tych drugich z początkowego okresu formowania się sieci są różnorodne
koalicje organizacji zawiązywane na potrzeby formalizowania współpracy z jednostkami
samorządu terytorialnego w postaci „programów współpracy”1. W tym okresie zaczęły
formować się także pierwsze sieci organizacji o zasięgu wojewódzkim. Do pionierskich
inicjatyw zaliczyć trzeba powstałe w 1994 roku: branżową Wspólnotę Roboczą Organizacji
Socjalnych z Wrocławia (WROS)2 i wspólne przedstawicielstwo organizacji pozarządowych
działających w województwach Zachodniej Polski - Sejmik Organizacji Pozarządowych z
różnych branż3. Postęp procesu sieciowania w pierwszym przypadku doprowadził do
powstania już w 1997 r. Wspólnoty Roboczej Związków Organizacji Socjalnych (WRZOS),
która zrzesza regionalne porozumienia związków organizacji pozarządowych4 oraz inspirowanej rozwiązaniami francuskimi - Federacji Polskich Banków Żywności (FPBŻ),
która, na co zwraca uwagę w komentarzu do pierwszej wersji raportu przedstawiciel FPBŻ,
„w pewien sposób modelowała powstanie kolejnych sieci/federacji organizacji”
pozarządowych w Polsce. Zaś w 2003 roku powstała Ogólnopolska Federacja Organizacji
Pozarządowych (OFOP), zrzeszająca różnorodne organizacje z całej Polski, wśród nich także
federacje i inne duże organizacje. Nieco odmienny model stanowi - wyrosła z Regionalnych
1
Por. np. M. Guć, O współpracy samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi, Urząd Miasta,
Gdynia 1996.
2
http://www.twkwroclaw.pl/biuletyn/publicystyka/wros.htm (dostęp 10.09.2013).
3
Zob. P. Frączak, „Sejmik Organizacji Pozarządowych”, w: P. Frączak, Trzeci sektor w III Rzeczypospolitej.
Wybór artykułów 1989-2001, Fundusz Współpracy, Warszawa 2002, s. 143-145.
4
Za: http://www.wrzos.org.pl (dostęp 10.09.2013).
Ośrodków Wsparcia5 - ogólnopolska Sieć SPLOT, skupiająca regionalne organizacje
wspierające rozwój trzeciego sektora w Polsce. O ile jednak OFOP i WRZOS są podmiotami
o charakterze zrzeszeniowym, a wśród swoich celów statutowych mają podejmowanie
„inicjatywy w imieniu swoich Członków” (OFOP), czy też działania „na rzecz zrzeszonych
organizacji” (WRZOS), to SPLOT integrację sektora pozarządowego realizowaną poprzez
inicjowanie „tworzenia federacji organizacji o charakterze branżowym i regionalnym.”
Tego typu procesy opisują zrzeszanie się organizacji powstałych na bazie ustawy Prawo o
stowarzyszeniach. Natomiast w przypadku – przynajmniej niektórych – branż organizacji
działających jeszcze w poprzednim systemie (głównie sportowych, ale również naukowotechnicznych) także ich reprezentacje regionalne wywodzą się z tego okresu (lata 70. i 80.
ubiegłego wieku).
Sieci organizacji zalicza się do infrastruktury sektora pozarządowego6 i jako takie właściwie
nie są obiektem osobnego zainteresowania badawczego. W prowadzonych regularnie przez
Stowarzyszenie Klon/Jawor badaniach kondycji trzeciego sektora w Polsce zjawisko
sieciowania i sieci organizacji nie są wyodrębnione jako odrębny problem badawczy. W
ostatnim raporcie poświęcono temu zagadnieniu dwa akapity w rozdziale zatytułowanym
„Współpraca wewnątrz trzeciego sektora”. Co istotne, zjawisko zaprezentowano z
perspektywy uczestników „formalnych zrzeszeń lub sieci”. Z badań wynika, że co trzecia
organizacja pozarządowa jest członkiem regionalnych lub branżowych porozumień, zaś w
ostatnim czasie utrzymuje się trend wzrostowy, jeśli chodzi o członkostwo w tego typu
sieciach. Najwyższym współczynnikiem usieciowienia charakteryzują się takie branże, jak
sport, turystyka, rekreacja i hobby, zaś najniższym branże kultury i sztuki oraz edukacji i
wychowania. Jednak raport nic nie mówi o samych sieciach – ich liczbie, zasięgu czy
sposobach działania.7
Sieci organizacji i funkcje reprezentacji sektora w dość ograniczonym stopniu identyfikowane
są w różnorodnych badaniach diagnozujących kondycję organizacji na poziomie regionalnym.
Za przykład niech posłuży Diagnoza stanu lubuskich organizacji pozarządowych
zrealizowana przez Fundację na rzecz Collegium Polonicum ze Słubic. W rozdziale
poświęconym lubuskim organizacjom infrastrukturalnym (parasolowym) wśród funkcji tego
typu instytucji nie wymienia się reprezentacji sektora, pojawia się ona przy prezentacji jednej
z tego typu organizacji – Związku Lubuskich Organizacji Pozarządowych (ZLOP)8.
Jednym z wyjątków jest realizowane aktualnie badanie pt. „My Obywatele”, którego
przedmiotem jest weryfikacja możliwości rozwoju polskich sieci i federacji organizacji
pozarządowych, grup nieformalnych i obywatelskich. Badanie realizuje Stowarzyszenie
„Obywatele Obywatelom” we współpracy z Fundacją SocLab ze środków szwajcarskiego
programu współpracy z nowymi krajami członkowskim Unii Europejskiej.
2. Metodologia
2.1. Robocza definicja sieci organizacji pozarządowych
Przedmiotem niniejszej ekspertyzy są sieci organizacji pozarządowych, czyli formalne i
nieformalne podmioty występujące pod wieloma nazwami: federacja, forum, koalicja,
5
Więcej o dualizmie rozwoju infrastruktury trzeciego sektora oraz procesów sieciowania pisze Piotr Frączak w
artykule „Różne oblicza federalizacji” zamieszczonym w tomie Trzeci sektor w III Rzeczypospolitej, op. cit, s.
168-171.
6
Zob. Typologia organizacji infrastrukturalnych. Piotr Frączak: „Mapa infrastruktury Trzeciego Sektora”, w: Z
nami łatwiej, czyli infrastruktura trzeciego sektora, FRSO, Warszawa 2005, s. 29.
7
Zob. Podstawowe fakty o organizacjach pozarządowych. Raport z badania 2012, Stowarzyszenie Klon/Jawor
Warszawa 2013, s 168-172.
8
Zob. Rozdział X - Diagnoza stanu lubuskich organizacji pozarządowych, Fundacja na rzecz Collegium
Polonicum, Słubice 2012, s. 78-85.
2
porozumienie, rada, sejmik, sieć, związek, także związek stowarzyszeń, zrzeszenie oraz
innymi. Jednak obok sieci organizacji mamy do czynienia także z organizacjami sieciowymi,
czy organizacji z oddziałami, które mogą pełnić podobne funkcje wobec swoich członków
bądź jednostek organizacyjnych.
Jak pisze Andrzej Chodyński „Wyróżnia się (…) sieć jako konfigurację firm, które tworzą
nową organizację. Pojęcie organizacji sieciowej odnosi się do założeń systemowych. Mogą ją
tworzyć firmy, które wykonują poszczególne funkcje tylko w określonych fazach cyklu
życia lub obszarach organizacji.”9
Z perspektywy funkcjonalnej „Organizację sieciową – jak pisze Jolanta Staszewska - można
zdefiniować przez charakterystykę jej cech, które da się podzielić na cztery grupy. Pierwszą
cechą jest transfer zasobów między jednostkami, które tworzą sieć. Cechą drugą jest
zróżnicowanie powiązań między podmiotami od hierarchicznych po luźne kontakty rynkowe.
Trzecią cechą jest ograniczona integracja podmiotów, co wynika z odmienności celów
cząstkowych i strategii. Występują jednak cele i strategie całego układu, co wpływa na
poprawę jego konkurencyjnej pozycji. Kolejną cechą jest tworzenie i wzmacnianie kanałów
informacyjnych w układach poziomych i pionowych.”10
W myśl koncepcji Bena Gomes-Casseresa „Sieci może tworzyć kilka lub wiele
przedsiębiorstw, różniących się wielkością, modelem wzrostu, organizacją, stopniem
wewnętrznej konkurencji czy strukturą zarządzania. Większość tego typu konstrukcji nie
rozpoczyna działalności dopiero po pełnym ukształtowaniu strukturalnym, lecz budowane są
krok po kroku, przy czym przedsiębiorstwa w sieci połączone są umowami o współpracy, ale
nie wszystkie muszą być wzajemnie połączone – możliwe jest połączenie pośrednie, przez
trzeciego sojusznika.”11
Zaś dla Andrzeja Sobczaka „sieć organizacji publicznych to zespół organizacji publicznych i
względnie trwałych więzi między nimi opierających się na długoterminowych
porozumieniach, tworzonych w ramach i na podstawie obowiązujących przepisów.”12
Na potrzeby niniejszej perspektywy przyjmujemy, że sieci organizacji to zespoły powiązane
długotrwałymi porozumieniami dla realizacji celu partykularnego lub ogólnego (np. OFOP,
Krajowa Rada Związków i Stowarzyszeń Abstynenckich - KRZiSA), organizacja sieciowa to
sieć organizacji zbudowanych według jednego modelu (np. Polska Federacja Stowarzyszeń
Rodzin Katolickich, której struktury Diecezjalne tworzą Parafialne Koła SRK, w większości
nieformalne13), zaś organizacja z oddziałami to organizacja, w ramach której wyodrębniono
jednostki terenowe (np. Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem
Umysłowym14). Obiektem naszego zainteresowania są tak rozumiane sieci organizacji.
Z uwagi na zasięg działania sieci organizacji możemy podzielić na 3 podstawowe kategorie:
ogólnopolskie (obszar całego kraju), regionalne (obszar województwa) i lokalne (obszar
powiatu lub gminy) oraz 3 dodatkowe: międzynarodowe (np. Climate Action Network
9
A. Chodyński, Sieci z udziałem organizacji niekomercyjnych, w: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanista,
s. 10, http://www.sbc.org.pl/Content/10630/chodynski.pdf (dostęp 10.09.2013).
10
J. Staszewska, Klaster perspektywą dla przedsiębiorców na polskim rynku turystycznym, Difin, Warszawa
2009, s. 22.
11
Za: B. Mikuła, A. Pietruszka-Ortyl, Organizacje sieciowe, w: Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w
Krakowie, nr 715, 2006, s. 113, http://mikulab.fm.interia.pl/zeszyty-2006apbm.pdf (dostęp 10.09.2013).
12
A. Sobczak, „Koncepcja cyfrowej transformacji sieci organizacji publicznych”,
http://www.slideshare.net/andrzej_sobczak/transformacja-sieci-organizacji-publicznych (dostęp 10.09.2013).
13
Za: http://www.srk.opoka.org.pl/ (dostęp 10.09.2013).
14
Por. § 5.Statutu PSOUU „Koła Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym,
posiadające osobowość prawną, pozostają w strukturach Stowarzyszenia jako jego terenowe jednostki
organizacyjne, są podporządkowane władzom Stowarzyszenia, określonym w rozdziale IV Statutu
Stowarzyszenia oraz realizują cele Stowarzyszenia w formach i przy pomocy środków działania przewidzianych
w tym statucie.” Za: http://www.psouutarnow.org/index.php/statut (dostęp 10.09.2013).
3
Central and Eastern Europe - CAN CEE / Sieć Działań na rzecz Klimatu - Europa Środkowa i
Wschodnia), ponadregionalne (obejmujące obszar kilku województw, np. Sieć Współpracy
Organizacji Pozarządowych Polski Wschodniej Fundacji „OIC Poland”, która skupia
„organizacje pozarządowe z terenu Polski Wschodniej.”15) i subregionalne (obejmujące swym
zasięgiem część województwa, np. Forum Organizacji Pozarządowych Subregionu
Zachodniego Województwa Śląskiego16, Rady Naczelnej Organizacji Technicznej17).
Jednak warto zastanowić się nad znaczeniem terminu „zasięg działania”. W przypadku sieci
organizacji możemy na niego spojrzeć z dwóch perspektyw: podejmowanych działań oraz
członkostwa. Co zatem wyznacza zasięg działania interesującej nas sieci – terytorialny zasięg
działań realizowanych przez organizacje członkowskie (np. Bank Żywności w Pile18) czy
siedziby organizacji członkowskich (np. Federacja Organizacji Pozarządowych Miasta
Białystok19)? Niniejsza ekspertyza uwzględnia ten drugi aspekt, czyli siedzibę organizacji
członkowskich. Naszą uwagę koncentrujemy na sieciach o zasięgu regionalnym
(wojewódzkim). Jednak kiedy możemy mówić o tym, że sieć ma zasięg wojewódzki?
Zgodnie z warunkiem sformułowanym w zamówieniu, wtedy kiedy obejmuje ponad połowę
powiatów województwa. Regionalne sieci organizacji z zasady deklarują, że skupiają
organizacje z terenu całego województwa (np. Opolskie Forum Organizacji Socjalnych OFOS20), jednak często struktura członkowska daleko odbiega od tych deklaracji. Najczęściej
bowiem sieci skupiają niewielki odsetek organizacji, mających siedziby tylko w kilku
powiatach, z nadreprezentacją miast wojewódzkich. Czy zatem członkostwo w sieci 1
organizacji z powiatu jest równoznaczne z obejmowaniem zasięgiem powiatu21? Czasem
przyjmuje się, że ten problem rozwiązuje przynależność do sieci organizacji sieciowych oraz
z oddziałami (np. Polski Czerwony Krzyż, Polski Związek Głuchych, Polski Związek
Niewidomych), choć i tu pojawia się wątpliwość. Po pierwsze, czy faktycznie każda
regionalna struktura tych organizacji posiada lokalne struktury w każdym powiecie, a po
drugie, czy struktury powiatowe są świadome pośredniej przynależności do sieci
wojewódzkiej i korzystają z tego członkowstwa? Na potrzeby niniejszej ekspertyzy
przyjmujemy, że przynależność chociażby jednej organizacji z powiatu oznacza, że sieć
obejmuje swym działaniem ten powiat.
Kolejną cechą definicyjną jest charakter sieci. Z uwagi na charakter uczestników oraz cel
działania możemy wyróżnić trzy typy sieci: 1) ogólne, 2) branżowe, 3) tematyczne. Te
pierwsze: a) zrzeszają różnorodne pod względem formy prawnej, obszaru i sposobów
działania oraz zasobów organizacje pozarządowe mające siedzibę na danym terenie
(województwie, powiecie, gminie) i b) są zorientowane na sprawy ogólne sektora
pozarządowego. Natomiast te drugie zrzeszają organizacje działającej w określonej branży
(np. pomoc społeczna22) lub prowadzą działania ponadbranżowe. Zaś te trzecie to zrzeszenia
15
Za: http://siecwspolpracy-ngo.pl (dostęp 10.09.2013).
Federacja skupia organizacje pozarządowe z terenu Rybnika, Jastrzębia Zdroju, powiatu raciborskiego,
rybnickiego oraz wodzisławskiego. Za: http://www.federacja.slask.pl/ (dostęp 10.09.2013).
17
Np. Obszarem działania Beskidzkiej Rady Federacji Stowarzyszeń Naukowo Technicznych-NOT
w Bielsku-Białej są powiaty bielski, żywiecki, cieszyński i powiat grodzki Bielska-Białej oraz region
Podbeskidzia. Za: http://www.not.bielsko.pl (dostęp 10.09.2013).
18
Np. „Swym zasięgiem Pilski Bank Żywności obejmuje miasta i gminy dawnego województwa pilskiego..” Za:
http://www.pila.bankizywnosci.pl (dostęp 10.09.2013).
19
„(…) w skład Federacji wchodzi prawie pięćdziesiąt organizacji pozarządowych naszego miasta.” Za:
http://federacjabialystok.pl (dostęp 10.09.2013).
20
Za: http://www.ofos.opole.pl/ (dostęp 10.09.2013).
21
Za wyjątkiem tych regionów, w których sieci regionalne są federacjami powiatowych sieci organizacji, jak ma
to miejsce w podlaskim, pomorskim i warmińsko-mazurskim. Więcej na ten temat w dalszej części ekspertyzy.
22
Posługujemy się tu podziałem na 14 głównych branż zgodnie z międzynarodową klasyfikacją ICNPO –
International Classification of Nonprofit Organisations, stosowaną także w badaniach Klon/Jawor. Zob.
16
4
różnorodnych organizacji, których celem jest wąsko zdefiniowany cel (np. kwestia
uzależnień).
W ramach procesu sieciowania dokonują się także transformacje sieci z branżowych w
ogólne. Jak miało to miejsce np. w przypadku Związku Stowarzyszeń i innych osób prawnych
Śląskie Forum Organizacji Pozarządowych „KAFOS”, w które przerodziło się z zawiązanego
w 1998 r. Katowickiego Forum Organizacji Socjalnych KAFOS.
Warto zauważyć, że niektóre sieci branżowe i tematyczne (badania naukowe; rozwój lokalny
w wymiarze społecznym i materialnym; ochrona zdrowia; sport, turystyka, rekreacja, hobby;
usługi socjalne, pomoc społeczna) sieci regionalne są zorganizowane w sieć ogólnopolską ze
strukturą szczebla regionalnego (zob. tab. 1).
Sieci organizacji legitymują się różnym statusem prawnym – od porozumień nieformalnych,
przez stowarzyszenia po związki stowarzyszeń. Zgodnie z przywołaną już tu koncepcją B.
Gomes-Casseresa stanowiącą, że sieci mogą być połączone „przez trzeciego sojusznika”
uwzględniamy także sieci działające przy innych podmiotach – głównie innych sieciach (np.
Regionalne Centrum Wolontariatu przy Wielkopolskiej Radzie Koordynacyjnej Związku
Organizacji Pozarządowych, które współpracuje z 6 Lokalnymi Centrami Wolontariatu23), ale
także fundacjach (np. niektóre Banki Żywności).
Sieci przyjmują także postać hybrydową, to znaczy, że zrzeszają różnorodne podmioty:
organizacje pozarządowe, jednostki samorządu terytorialnego, przedsiębiorstwa, a nawet
osoby fizyczne. Na potrzeby ekspertyzy interesują nas sieci, w których organizacje stanowią
co najmniej połowę jej członków.
Ostatnią z cech definicyjnych sieci organizacji są realizowane przez nią cele i pełnione
funkcje społeczne.
Dla A. Sobczaka „celem budowy sieci organizacji publicznych jest dążenie do
maksymalizacji wartości publicznej dostarczanej poprzez: 1) zwiększenie efektywności
wykorzystania każdego zasobu materialnego i niematerialnego (w szczególności wiedzy)
znajdującego się w posiadaniu Państwa; 2) likwidację duplikujących się nakładów i
czynności podejmowanych w organizacjach publicznych; 3) zaoferowanie nowych
(innowacyjnych) usług, nieosiągalnych bez współpracy poszczególnych organizacji
publicznych.”24 Natomiast Piotr Frączak wymienia trzy „główne cele, dla których organizacje
[pozarządowe - przyp. RS] powinny ze sobą współpracować. Są to: 1) reprezentacja, czyli
„obrona interesów swoich członków”; 2) samopomoc, czyli „wzajemne wsparcie w formie
szkoleń, pomocy organizacyjnej, czasem np. zabezpieczenia finansowego”; 3) „porozumienia
celowe dotyczące konkretnego zadania”.25 Tę krótką listę najbardziej oczywistych celów i
funkcji jakie może pełnić sieć organizacji uzupełniamy o: 1) kreowanie i dbanie o wizerunek
członków sieci i całego sektora zarówno poprzez podnoszenie jakości działań
merytorycznych członków sieci (np. wspieranie swoich członków w rozwiązywaniu
lokalnych problemów alkoholowych - KRZiSA26; dbanie o rozwój, skuteczność i działanie
zgodne z etyką zawodową - Federacja Organizacji Służebnych MAZOWIA27), promowanie
organizacji pozarządowych i aktywności społecznej (Konkurs „Godni Naśladowania”,
którego ideą jest promowanie najlepszych inicjatyw organizacji pozarządowych i ich
reprezentacji oraz samorządu - w zakresie współpracy z III sektorem – ROPWW-M); 2)
Podstawowe…, op. cit., s. 33-35.
23
Za: http://siecwolontariatu.org.pl (dostęp 8.10.2013).
24
A. Sobczak, „Koncepcja…”, op. cit.
25
P. Frączak, Trzeci sektor…, op. cit., s. 170-171.
26
Za: http://www.krajowarada.pl (dostęp 10.09.20113).
27
Za: http://www.mazowia.org.pl/ (dostęp 10.09.2013).
5
wpływanie na kształt polityk publicznych w zakresie zainteresowań sieci (np. Polska Sieć ma
zamiar również aktywnie uczestniczyć w kreowaniu polityki wobec wsi i terenów wiejskich Polska Sieć Lokalnych Grup Działania28; koordynowanie, kierowanie i nadzór nad systemem
sportu dzieci i młodzieży na terenie kraju, zgodnie z ustalonym programem działania - Polska
Federacja Sportu Młodzieżowego29) oraz dystrybucję informacji wewnątrz i na zewnątrz sieci.
Wychodząc z powyższych przesłanek definicja robocza sieci organizacji będących
przedmiotem niniejszej ekspertyzy brzmi następująco:
Sieć organizacji to podmiot charakteryzujący się następującymi cechami:
 zrzesza głównie (ponad 50%) organizacje pozarządowe mogące prowadzić działalność
pożytku publicznego (w myśl art. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i
wolontariacie)30;
 legitymuje się formą prawną - związku stowarzyszeń (w myśl ustawy Prawo o
stowarzyszeniach), związku sportowego (w myśl ustawy o sporcie31) lub formalnego
porozumienia (posiada dokument określający zasady członkostwa, cele i formy
współpracy); może także działać przy innym podmiocie – sieci, fundacji, instytucji
publicznej;
 działa na obszarze województwa lub jego części obejmującej co najmniej ½ ogólnej
liczby powiatów z tego województwa (subregion) i posiada strukturę zarządzania na
poziomie województwa lub mniejszym;
 członkostwo w sieci jest otwarte dla wszystkich organizacji pozarządowych mających
siedzibę w województwie (sieć ogólna), dla organizacji mających siedzibę w
województwie działających w określonej branży (np. pomoc społeczna) (sieć
branżowa) lub prowadzącej działania ponadbranżowe określonego typu (np. na rzecz
młodzieży) (sieć tematyczna);
 prowadzi działania w co najmniej jednej z wymienionych form: reprezentowanie,
wzmacnianie, kreowanie wizerunku, integrowanie, dystrybucja informacji wśród
organizacji członkowskich i/lub organizacji pozarządowych w województwie w ogóle
(ogólne i branżowe) lub podejmowanie interwencji w sprawach związanych z
działaniem organizacji pozarządowych (członków);
 bierze udział w opracowywaniu, konsultowaniu polityk publicznych dotyczących
województwa.
2.2 Metody i techniki badawcze
Na potrzeby niniejszej ekspertyzy zastosowano następujące metody i techniki badawcze:
 analiza danych zastanych - http://bazy.ngo.pl/, lista podpisanych umów o
finansowanie z PO KL w ramach działania 5.4.2. - Rozwój dialogu obywatelskiego;
strony internetowe organizacji pozarządowych, sieci organizacji pozarządowych (zob.
Rozdział 6);
 korespondencja mailowa z jednostkami organizacyjnymi Urzędów Marszałkowskich
ds. organizacji pozarządowych (zob. Rozdział 6);
 literatury przedmiotu (zob. Rozdział 6);
28
Za: http://liderwalecki.vel.pl/polska-siec-lgd (dostęp 10.09.2013).
Za: http://sportmlodziezowy.pl (dostęp 10.09.2013).
30
Ten warunek wyklucza ze zbioru analizowanych tu sieci takie podmioty, jak Regionalne Organizacje
Turystyczne, które działają w formie stowarzyszeń na podstawie Ustawy o Polskiej Organizacji Turystycznej z
dnia 25 czerwca 1999 r. i skupiają różnorodne podmioty: jednostki samorządów terytorialnych, przedsiębiorstwa
turystyczne, osoby fizyczne i organizacje pozarządowe. Odsetek tych ostatnich średnio wynosi kilkanaście
procent.
31
Art. 6.1 tej ustawy stanowi: Kluby sportowe w liczbie co najmniej 3, mogą tworzyć związki sportowe. 2.
Związek sportowy działa w formie stowarzyszenia lub związku stowarzyszeń).
29
6


korespondencja mailowa z przedstawicielami regionalnych sieci organizacji
pozarządowych (zob. Rozdział 6);
ankieta kolportowana wśród członków Ogólnopolskiej Federacji Organizacji
Pozarządowych. Dobór próby respondentów nie jest reprezentatywny, stąd też jej
wyniki mają charakter ilustracyjny, a nie wyjaśniający.
3. Regionalne sieci organizacji pozarządowych w Polsce
Sytuację sieci organizacji pozarządowych oraz zjawisko sieciowania na obszarze Polski w
podziale na województwa i poszczególne powiaty według stanu na wrzesień 2013 r.
zaprezentujemy z uwzględnieniem następujących aspektów (zgodnie z założeniami
sformułowanymi na potrzeby metodologii ekspertyzy): 1) geografia sieci organizacji w Polsce
- siedziba i zasięg działania; 2) liczebność sieci - nominalnie i proporcjonalnie; 3) Struktura
sieci – ogólna i branżowa; 4) formy działania (instytucjonalizacja, relacje wewnętrzne i
zewnętrzne, sposoby działania); 5) powiatowe sieci organizacji pozarządowych.
3.1 Ogólnopolskie sieci organizacji pozarządowych ze strukturami regionalnymi
Zanim przejdziemy do omówienia sytuacji sieci w regionach niezbędne wydaje się
przybliżenie ogólnopolskich sieci organizacji pozarządowych, które mają swoje struktury
regionalne. Zidentyfikowaliśmy 6 tego typu sieci: 4 branżowe – 1) Naczelna Organizacja
Techniczna Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych z jej 48 Radami NOT32 (badania
naukowe); 2) Federacja Polskich Banków Żywności (FPBŻ), która zrzesza 30 Banków
Żywności ze wszystkich województw33; 3) Wspólnota Robocza Związków Organizacji
Socjalnych (WRZOS) (pomoc społeczna), która zrzesza 12 związków regionalnych i 4
centrale ogólnopolskie, w tym m.in. FPBŻ; 4) Polska Sieć LGD - Federacja Regionalnych
Sieci LGD, która zrzesza 16 Sieci lub Partnerstw LGD i LEADER (rozwój lokalny) oraz 2
sieci tematyczne – 1) Polska Federacja Sportu Młodzieżowego (PFSM), która zrzesza 15
wojewódzkich federacji sportu (sport młodzieżowy); 2) Krajowa Rada Związków i
Stowarzyszeń Abstynenckich (Krajowa Rada), która skupia 12 związków regionalnych. Nie
wszystkie te sieci posiadają struktury regionalne w każdym województwie.
Natomiast nie zidentyfikowaliśmy żadnej sieci organizacji pozarządowych o charakterze
ogólnym posiadającą strukturę regionalną. Takiej struktury nie posiada OFOP, choć działa 11
takich sieci regionalnych, niektóre z nich są członkami OFOP34. Wydaje się, że o strukturze
sieciowej na poziomie regionalnym trudno (poza nielicznymi wyjątkami) mówić w przypadku
– będącej aktualnie w trakcie procesu rejestracji – tematycznej Sieci Centrów Wolontariatu.
Jej członkami zwyczajnymi jest 12 Regionalnych Centrów Wolontariatu (w tym 5
posiadających osobowość prawną), a wspierającymi 20 lokalnych Centrów Wolontariatu z 13
województw35). Zasadniczo skupiają się na realizacji działalności merytorycznej, a jedynie w
niewielkim zakresie realizują funkcje sieci, pomimo tego, że często realizują działania
wspierające (szkolenia, udostępnianie publikacji poświęconych problematyce sektora), czy
rzecznicze36.
32
Warto zauważyć, że niektóre struktury regionalne faktycznie działają jako przedsiębiorstwa komercyjne, zob.
http://www.not.katowice.pl (dostęp 10.09.2013).
33
http://www.bankizywnosci.pl (dostęp 8.10.2013).
34
W 7 województwach, np. dolnośląskie, lubelskie, lubuskie, łódzkie, mazowieckie, śląskie i wielkopolskie
jedna sieć organizacji pełni rolę zarówno federacji ogólnej, jak i branżowej w pomocy społecznej.
35
http://www.wolontariat.org.pl (dostęp 8.10.2013).
36
Zob. np. informacje o RCW w Kielcach „Jesteśmy stowarzyszeniem pośredniczącym między organizacjami
potrzebującymi wsparcia wolontariuszy, a osobami, które tej pomocy pragną udzielić. (…) Centrum
Wolontariatu, to także Regionalny Ośrodek Szkolący Programu „Młodzież w działaniu” na województwo
świętokrzyskie i opolskie. (…) W siedzibie Centrum mieści się jedyny w Polsce odział biblioteki Ogólnopolskiej
Federacji Organizacji Pozarządowych. Bierzemy czynny udział w staraniach do powołania Młodzieżowej Rady
Miasta w Kielcach.”. Za http://centrumwolontariatu.eu (dostęp 8.10.2013).
7
Tab. 1 Lista ogólnopolskich sieci organizacji pozarządowych posiadających struktury regionalne
Nazwa
Federacja Polskich Banków Żywności
(PFBŻ)
Krajowa Rada Związków i Stowarzyszeń
Abstynenckich (KRZiSA)
Krajowe Zrzeszenie Ludowe Zespoły Sportowe
(KZLZS)
Naczelna Organizacja Techniczna Federacja
Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych (NOT)
Polska Federacja Sportu Młodzieżowego
(PFSM)
Polska Sieć LGD - Federacja Regionalnych
Sieci LGD (PSLGD)
Wspólnota Robocza Związków Organizacji
Socjalnych (WRZOS)
Typ sieci
branżowa – pomoc społeczna
tematyczna – uzależnienia
branżowa – sport
branżowa – badania naukowe
tematyczna – sport młodzieżowy
branżowa – rozwój lokalny
branżowa – pomoc społeczna
liczebność
30 Banków Żywności
12 związków
regionalnych
16 zrzeszeń
wojewódzkich
48 rad NOT
15 wojewódzkich
federacji sportu
16 wojewódzkich
12 związków
regionalnych
* Wszystkie z powyższych sieci działają w formie związku stowarzyszeń.
Formy działania zidentyfikowanych sieci ogólnopolskich ze strukturami regionalnymi można
podzielić na dwie główne kategorie:
 cele związane z funkcjami infrastruktury dla organizacji członkowskich;
 cele merytoryczne, np. działania w zakresie integracji i reintegracji zawodowej i
społecznej osób zagrożonych wykluczeniem na wsi (LGD).
Nas interesują te pierwsze, czyli działania sieci zorientowane na własnych członków i/lub
środowisko organizacji pozarządowych, a nie pozostałych interesariuszy (np. podopiecznych,
administrację publiczną, środowisko lokalne). Ogólnopolskie sieci organizacji deklarują, że
ich działania realizują każdą z wyróżnionych w definicji funkcji (zob. Rozdział 2.1):
 reprezentowanie: klubów na szczeblu wojewódzkim i krajowym oraz
międzynarodowym (Krajowa Rada), społeczności technicznej (NOT), utworzenie
krajowej reprezentacji (LGD);
 integrowanie: polskich techników i inżynierów (NOT), organizowanie wspólnych
działań członków Federacji oraz instytucji i organizacji prowadzących działalność w
sporcie młodzieżowym (PFSM); budowanie trwałej platformy integracji i współpracy
na szczeblu krajowym Lokalnych Grup Działania (LGD);
 wspieranie: swoich członków w rozwiązywaniu lokalnych problemów alkoholowych
(Rada Krajowa), roli środowiska technicznego - współtwórcy postępu cywilizacyjnego
i zrównoważonego rozwoju (NOT), pozyskiwanie środków finansowych na realizację
zadań z zakresu sportu dzieci i młodzieży (PFSM), wspieranie działalności członków
Związku (WRZOS);
 podnoszenie kompetencji: organizację edukacji i podnoszenie poziomu pracy klubów
abstynenckich (Krajowa Rada);
 wpływanie na polityki publiczne: opiniowanie aktów prawnych i podejmowanie
inicjatyw legislacyjnych zmierzających do stanowienia prawa sprzyjającego
zrównoważonemu rozwojowi obszarów wiejskich (LGD), współkształtowanie polityki
społecznej i ustawodawstwa w interesie grup docelowych (WRZOS).
3.2 Charakterystyki sieci organizacji pozarządowych w układzie regionalnym
3.2.1 Dolnośląskie
Województwo dolnośląskie charakteryzuje się rozwiniętą siecią dojrzałych organizacji
pozarządowych, choć o ograniczonym stopniu reprezentatywności. Ogólna sieć organizacji o
8
zasięgu wojewódzkim zrzesza ponad 150 organizacji z większości powiatów, co stanowi
1,5% organizacji pozarządowych mających siedzibę w województwie37.
Geografia sieci
Na terenie województwa dolnośląskiego zidentyfikowaliśmy 17 sieci organizacji
pozarządowych o różnym charakterze i zasięgu działania: 1 ogólną, 6 branżowych, 3
tematyczne i 7 lokalne. Zestawienie sieci wraz z ich charakterystyką zaprezentowano w tabeli
2 w rozdziale 7.
Na terenie następujących powiatów województwa dolnośląskiego zlokalizowane są lokalne
ogólne sieci organizacji pozarządowych lub mają tam siedziby organizacje członkowskie
takich sieci działających w skali wojewódzkiej: miasta na prawach powiatu - Wrocław,
Jelenia Góra, Legnica, Wałbrzych; powiaty ziemskie – bolesławiecki, dzierżoniowski,
głogowski, górowski, jaworski, jeleniogórski, kamiennogórski, kłodzki, lubański, lubiński,
milicki, oleśnicki, oławski, polkowicki, strzeliński, trzebnicki, wałbrzyski, wołowski,
wrocławski, ząbkowicki, zgorzelecki i złotoryjski.
Funkcje ogólnej sieci organizacji pozarządowych o zasięgu wojewódzkim38
Dolnośląska Federacja Organizacji Pozarządowych (DFOP) prowadzi szeroko zakrojoną
działalność i realizuje wszystkie funkcje sieci39. Przykładowe działania podejmowane przez
DFOP:
 reprezentowanie – delegowanie przedstawicieli organizacji członkowskich do
Wrocławskiej Rady Pożytku Publicznego, Wojewódzkiej Rady Zatrudnienia, Rady ds.
Ekonomii Społecznej, Regionalnego Forum Tematycznego, Regionalnej Sieci
Tematycznej Województwa Dolnośląskiego;
 wpływanie na polityki publiczne – udział w licznych konsultacjach dokumentów
strategicznych i operacyjnych, m.in. w konsultacjach roboczych Regionalnych
Programów Operacyjnych na poziomie województwa w Okresie Programowania
2014-2020, Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2020 oraz Wieloletniego
Regionalnego Planu Działań na Rzecz Promocji i Upowszechniania Ekonomii
Społecznej oraz Rozwoju Sektora Ekonomii Społecznej i jej Otoczenia w
Województwie Dolnośląskim (2012-2020);
 wzmacnianie – Badanie potencjału Dolnośląskiej Federacji Organizacji
Pozarządowych, projekt Tworzenie Lokalnych Inkubatorów NGO w ramach
Dolnośląskiej Sieci Doradztwa Pozarządowego (we współpracy z Centrum ds.
Katastrof i Klęsk Żywiołowych TRATWA);
 kreowanie wizerunku – spoty radiowe przygotowane w ramach realizacji projektów:
Ośrodek Wspierania Ekonomii Społecznej we Wrocławiu oraz Ośrodek Wspierania
Ekonomii Społecznej w Wałbrzychu, Dolnośląska Sieć Doradztwa Pozarządowego,
Partnerstwo Trójstronne na Rzecz Rozwoju i wielu innych;
37
Obliczenia własne na podstawie danych z http://bazy.ngo.pl.
Prezentację funkcji sieci zilustrujemy wybranymi przykładami faktycznie realizowanych działań
realizowanymi przez sieci szczebla wojewódzkiego o charakterze ogólnym lub branżowymi w obszarze pomocy
społecznej, w tych województwach, w których nie ma sieci ogólnej, zgodnie z listą celów i funkcji przyjętych na
potrzeby roboczej definicji (zob. pkt 2.1). Weryfikacji działań dokonano na podstawie analizy stron
internetowych i/lub korespondencji mailowej. Ograniczenie analizy wyłącznie do sieci ogólnych podyktowane
jest faktem, że tego typu sieci wolne są od ograniczeń charakterystycznych dla sieci branżowych bądź
tematycznych. Jedynym wyjątkiem są sieci z branży pomocy społecznej, które wydają się najbardziej otwarte na
organizacje z innych branż oraz nierzadko podlegają przeobrażeniu w sieci ogólne.
39
Definicja sieci patrz rozdział 4 niniejszego opracowania.
38
9



integrowanie – projekt Sprawne organizacje – silna Federacja – projekt na rzecz
wzmacniania potencjału i tożsamości NGO na Dolnym Śląsku, Dolnośląskie Targi
Organizacji Pozarządowych 2012 i 2013;
dystrybucja informacji – prowadzenie portalu z wyróżnioną strefą członkowską;
interwencje – prowadzenie Biura interwencji, które podejmuje interwencje w
przypadkach łamania lub naruszania praw organizacji pozarządowych.
3.2.2 Kujawsko-pomorskie
Województwo kujawsko-pomorskie charakteryzuje się słabo rozwiniętą, zarówno z uwagi na
zasięg działania, jak i frekwencję, siecią organizacji pozarządowych. Ogólna sieć organizacji
o zasięgu wojewódzkim zrzesza 15 organizacji członkowskich z 5 powiatów, przede
wszystkim jednego z miast wojewódzkich, co stanowi 0,3% organizacji pozarządowych
mających siedzibę w województwie.
Geografia sieci
Na terenie województwa kujawsko-pomorskiego zidentyfikowaliśmy 11 sieci organizacji o
różnym charakterze i zasięgu działania: 1 ogólną, 7 branżowych, 1 tematyczną i 2 lokalne.
Zestawienie sieci wraz z ich charakterystyką zaprezentowano w tabeli 3 w rozdziale 7.
Na terenie następujących powiatów województwa kujawsko-pomorskiego zlokalizowane są
lokalne ogólne sieci organizacji pozarządowych lub mają tam siedziby organizacje
członkowskie takich sieci działających w skali wojewódzkiej: miasta na prawach powiatu –
Bydgoszcz, Toruń; powiaty ziemskie – inowrocławski, radziejowski, szubiński, toruński.
Funkcje ogólnej sieci organizacji pozarządowych o zasięgu wojewódzkim
Kujawsko-Pomorska Federacja Organizacji Pozarządowych (K-PFOP) realizuje większość
funkcji sieci. Przykładowe działania podejmowane przez K-FOP:
 reprezentowanie - działania rzecznicze (typu domagania się liczniejszej lub w ogóle
reprezentacji organizacji w gremiach międzysektorowych itp.);
 wpływanie na polityki publiczne – udział w licznych konsultacjach dokumentów
strategicznych i operacyjnych, m.in. Pierwsza wersja Planów Działania na 2013 r. w
województwie kujawsko-pomorskim (Priorytety VI-IX), Projekt Wieloletniego
programu współpracy Gminy Miasta Toruń z organizacjami pozarządowymi na l.
2013-2018;
 wzmacnianie – opracowanie i wdrożenie Karty zasad Kujawsko-Pomorskiej Federacji
Organizacji Pozarządowych, realizacja szkoleń z zakresu finansów, kadr, współpracy
z JTS oraz Trenera NGO, działania szkoleniowe (szkolenia tematyczne m.in.
dotyczące budowania stabilności finansowej, udziału w konsultacjach społecznych,
aktywności w gremiach międzysektorowych itp.); prowadzenie zespołu eksperckiego
Federacji zrzeszającego liderów organizacji, którzy wyznaczają tematykę i zakres
wsparcia niezbędny dla organizacji członkowskich;
 kreowanie wizerunku – nadawanie Certyfikatu „Organizacja sprawdzona” jako formy
wyróżnienia „tych stowarzyszeń i fundacji z regionu, które prowadzą profesjonalną
działalność pozarządową, a także zachęcają do niej innych i angażują się na rzecz III
sektora.”40;
 integrowanie - XIII Forum Organizacji Pozarządowych Województwa, kilka
seminariów i debat na tematy istotne dla organizacji, tak z poziomu regionalnego, jak i
powiatowego;
40
Za: http://federacja-ngo.pl/ (dostęp 10.09.2013).
10

interwencje - np. w kwestii udziału organizacji pozarządowych w konsultacjach
społecznych Strategii Rozwoju Województwa do 2020 roku.
3.2.3 Lubelskie
Województwo lubelskie charakteryzuje się słabo rozwiniętą, zarówno z uwagi na zasięg
działania, jak i frekwencję, siecią organizacji pozarządowych. Ogólna sieć organizacji o
zasięgu wojewódzkim zrzesza 35 organizacji członkowskich, co stanowi 0,5% organizacji
pozarządowych mających siedzibę w województwie i nie obejmuje swym zasięgiem połowy
powiatów, jest także członkiem sieci WRZOS, a tym samym pełni rolę sieci w branży
pomocy społecznej.
Geografia sieci
Na terenie województwa lubelskiego zidentyfikowaliśmy 10 sieci organizacji o różnym
charakterze i zasięgu działania: 1 ogólną, 5 branżowych, 3 tematyczne i 1 lokalną.
Zestawienie sieci wraz z ich charakterystyką zaprezentowano w tabeli 4 w rozdziale 7.
Na terenie następujących powiatów województwa lubelskiego zlokalizowane są lokalne
ogólne sieci organizacji pozarządowych lub mają tam siedziby organizacje członkowskie
takich sieci działających w skali wojewódzkiej: miasta na prawach powiatu – Lublin i
Zamość; powiaty ziemskie – chełmski, janowski, kraśnicki, lubartowski, łęczyński,
nałęczowski, opolski.
Funkcje ogólnej sieci organizacji pozarządowych o zasięgu wojewódzkim
Związek Stowarzyszeń Forum Lubelskich Organizacji Pozarządowych (FLOP) realizuje
większość funkcji sieci. Przykładowe działania podejmowane przez FLOP:
 reprezentowanie – organizacja Kongresu Organizacji Pozarządowych, delegowanie
przedstawicieli sieci do Rady Działalności Pożytku Publicznego Miasta Lublina;
 wpływanie na polityki publiczne – udział w konsultacjach Wstępnego projektu
Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020;
 wzmacnianie – przygotowanie Strategii Rozwoju Związku Stowarzyszeń Forum
Lubelskich Organizacji Pozarządowych na lata: 2014-2020, tworzenie Regionalnej
Sieci Organizacji Pozarządowych, szkolenie w ramach Regionalnego Ośrodka EFS;
 integrowanie - projekt Lubelskie Forum – Aktywni Obywatele;
 dystrybucja informacji – prowadzenie Punktu Informacyjno – Promocyjnego oraz
strony internetowej o charakterze portalu informacyjnego.
3.2.4 Lubuskie
Województwo lubuskie charakteryzuje się słabo rozwiniętą strukturą sieci organizacji
pozarządowych, głównie z uwagi rodzaje sieci i frekwencję organizacji członkowskich.
Ogólna sieć organizacji o zasięgu wojewódzkim zrzesza 110 organizacji pozarządowych.
Obejmuje swym zasięgiem wszystkie powiaty, jednak z nadreprezentacją południowej części
województwa i słabą reprezentacją części północnej. W województwie nie
zidentyfikowaliśmy sieci tematycznych.
Geografia sieci
Na terenie województwa lubuskiego zidentyfikowaliśmy 8 sieci organizacji o różnym
charakterze i zasięgu działania: 2 ogólne, 5 branżowych i 1 lokalna. Zestawienie sieci wraz z
ich charakterystyką zaprezentowano w tabeli 5 w rozdziale 7.
Na terenie następujących powiatów województwa lubuskiego zlokalizowane są lokalne
ogólne sieci organizacji pozarządowych lub mają tam siedziby organizacje członkowskie
11
takich sieci działających w skali wojewódzkiej: miasta na prawach powiatu – Gorzów
Wielkopolski, Zielona Góra; powiaty ziemskie – gorzowski, krośnieński, międzyrzecki,
nowosolski, słubicki, strzelecko-drezdenecki, sulęciński, świebodziński, wschowski,
zielonogórski, żagański i żarski.
Funkcje ogólnej sieci organizacji pozarządowych o zasięgu wojewódzkim
Związek Lubuskich Organizacji Pozarządowych (ZLOP) realizuje połowę funkcji sieci.
Przykładowe działania podejmowane przez ZLOP:
 reprezentowanie – przedstawiciel ZLOP (prezes) był członkiem Rady Działalności
Pożytku Publicznego Województwa Lubuskiego;
 wpływanie na polityki publiczne - współpraca z administracją publiczną przy
tworzeniu 13 powiatowych rad działalności pożytku publicznego na terenie
województwa lubuskiego; współtworzenie Wojewódzkiej Rady Działalności Pożytku
Publicznego;
 wzmacnianie – powołanie Ośrodka Regionalnego ZLOP w celu wzmacniania i
integrowania organizacji pozarządowych w województwie lubuskim;
 kreowanie wizerunku – wydawanie kwartalnika Związku Lubuskich Organizacji
Pozarządowych „Lubuszanin”.
3.2.5 Łódzkie
Województwo łódzkie charakteryzuje się słabo rozwiniętą, zarówno z uwagi na zasięg
działania, jak i frekwencję, strukturą sieci organizacji pozarządowych. Ogólna sieć
organizacji o zasięgu wojewódzkim zrzesza 38 organizacji, co stanowi 0,5% wszystkich
mających siedzibę na terenie województwa, i nie obejmuje swym zasięgiem połowy
powiatów województwa. Jest także członkiem WRZOS, a tym samym pełni równocześnie
rolę sieci branżowej w pomocy społecznej.
Geografia sieci
Na terenie województwa łódzkiego zidentyfikowaliśmy 11 sieci organizacji o różnym
charakterze i zasięgu działania: 1 ogólną, 6 branżowych, 1 tematyczna i 3 lokalne.
Zestawienie sieci wraz z ich charakterystyką zaprezentowano w tabeli 6 w rozdziale 7.
Na terenie następujących powiatów województwa łódzkiego zlokalizowane są lokalne ogólne
sieci organizacji pozarządowych lub mają tam siedziby organizacje członkowskie takich sieci
działających w skali wojewódzkiej: miasta na prawach powiatu – Łódź; powiaty ziemskie –
rawski, zgierski.
3.2.6 Małopolskie
Województwo małopolskie charakteryzuje się słabo rozwiniętą, zarówno z uwagi na rodzaje
sieci, zasięg działania, jak i frekwencję, strukturą sieci organizacji pozarządowych. Nie
zidentyfikowaliśmy sieci ogólnej organizacji o zasięgu wojewódzkim, natomiast sieć
organizacji w branży pomocy społecznej zrzesza 36 organizacji, czyli 0,3% organizacji
mających siedzibę w województwie.
Geografia sieci
Na terenie województwa małopolskiego zidentyfikowaliśmy 11 sieci organizacji o różnym
charakterze i zasięgu działania: 6 branżowych, 1 tematyczną i 4 lokalne. Zestawienie sieci
wraz z ich charakterystyką zaprezentowano w tabeli 7 w rozdziale 7.
12
Na terenie następujących powiatów województwa małopolskiego zlokalizowane są lokalne
ogólne sieci organizacji pozarządowych lub mają tam siedziby organizacje członkowskie sieci
branżowej z pomocy społecznej działającej w skali wojewódzkiej: miasta na prawach powiatu
– Kraków, Nowy Sącz; powiaty ziemskie – bocheński, brzeski, chrzanowski, krakowski,
olkuski, nowotarski, oświęcimski, proszowicki, tatrzański, wadowicki, wielicki.
Funkcje sieci organizacji pozarządowych o zasięgu wojewódzkim
Krakowskie Forum Organizacji Społecznych KraFOS realizuje nieliczne funkcje działania
sieci. Przykładowe działania podejmowane przez KraFOS:
 wzmacnianie – projekt Wiem więcej – więcej pomogę sobie i innym skierowany do
organizacji pozarządowych i innych instytucji prowadzących działalność pożytku
publicznego, polegający na poradnictwie w zakresie: 1) prawa dotyczącego
organizacji pozarządowych, tworzenia aktów wewnętrznych i przygotowywania
wniosków ofertowych, 2) prowadzenia rozliczeń i sprawozdawczości finansowej oraz
3) porad prawnych.
3.2.7 Mazowieckie
Województwo mazowieckie charakteryzuje się słabo rozwinięta, zarówno z uwagi na zasięg
działania, jak i frekwencję, strukturą sieci organizacji pozarządowych. Sieć ogólna zrzesza 52
organizacje, co stanowi 0,2% organizacji mających siedzibę na terenie województwa, głównie
w Warszawie, jest także członkiem WRZOS i tym samym pełni rolę sieci branżowej w
pomocy społecznej.
Geografia sieci
Na terenie województwa mazowieckiego zidentyfikowaliśmy 13 sieci organizacji o różnym
charakterze i zasięgu działania: 1 ogólną, 9 branżowych, 1 tematyczna i 2 lokalne.
Zestawienie sieci wraz z ich charakterystyką zaprezentowano w tabeli 8 w rozdziale 7.
Na terenie następujących powiatów województwa mazowieckiego zlokalizowane są lokalne
ogólne sieci organizacji pozarządowych lub mają tam siedziby organizacje członkowskie
takich sieci działających w skali wojewódzkiej: miasta na prawach powiatu – Płock, Radom,
Warszawa; powiaty ziemskie – ciechanowski, grójecki, miński, nowodworski, otwocki,
płocki, pruszkowski, sochaczewski, wołomiński.
Funkcje ogólnej sieci organizacji pozarządowych o zasięgu wojewódzkim
Federacja Organizacji Służebnych MAZOWIA realizuje większość funkcji działania sieci.
Przykładowe działania podejmowane przez MAZOWIĘ:
 reprezentowanie – realizacja projektu Budujemy współpracę na Mazowszu – od
organizacji do federacji (w ramach Poddziałania 5.4.2 PO KL), desygnowanie
kandydatów do Społecznej Rady Konsultacyjnej działającej przy Zarządzie PFRON;
 wpływanie na polityki publiczne – konsultacje projektu Strategii Polityki Społecznej
dla Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020, konsultacje Programu
współpracy Wojewody Mazowieckiego z organizacjami pozarządowymi w 2014 roku;
 wzmacnianie – m.in. projekt Akademii NGO (szkolenia z zakresu zarządzania
finansami, PR i fundraisingu), Skutecznie i profesjonalnie – standardy formalnoorganizacyjne mazowieckich NGOs;
 integrowanie – Mazowieckie Forum Inicjatyw Pozarządowych;
 dystrybucja informacji – prowadzenie strony internetowej, która zawiera ważne
informacje dla organizacji pozarządowych, redakcja i wysyłka newsletera.
13
3.2.8 Opolskie
Województwo opolskie charakteryzuje się słabo rozwiniętą, zarówno z uwagi na rodzaje
sieci, zasięg działania, jak i frekwencję, strukturą sieci organizacji pozarządowych. Brakuje
zarówno sieci ogólnej o zasięgu wojewódzkim, jak i tematycznych czy lokalnych.
Geografia sieci
Na terenie województwa opolskiego zidentyfikowaliśmy jedynie 6 branżowych sieci
organizacji o różnym charakterze i zasięgu działania. Zestawienie sieci wraz z ich
charakterystyką zaprezentowano w tabeli 9 w rozdziale 7.
Na terenie następujących powiatów województwa opolskiego zlokalizowane są lokalne
ogólne sieci organizacji pozarządowych lub mają tam siedziby organizacje członkowskie sieci
branżowej z pomocy społecznej działającej w skali wojewódzkiej: miasta na prawach powiatu
– Opole; powiaty ziemskie – kluczborski, namysłowski, nyski, opolski, strzelecki.
Funkcje sieci organizacji pozarządowych o zasięgu wojewódzkim
Opolskie Forum Organizacji Socjalnych (OFOS) realizuje nieliczne funkcje działania sieci.
Przykładowe działania podejmowane przez OFOS:
 reprezentowanie: uczestnictwo przedstawicieli OFOS w zespołach doradczych
samorządu woj. opolskiego (Komitet Monitorujący Regionalny Program Operacyjny
Województwa Opolskiego, Podkomitet Monitorujący Program Operacyjny Kapitał
Ludzki na lata 2007-2013) i innych instytucji publicznych (Rada Opolskiego Oddziału
Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, Wojewódzkiej Rady ds.
Zatrudnienia przy Marszałku Województwa Opolskiego);
 wspieranie – świadczenie bezpłatnego poradnictwa w ramach Poradni SpołecznoPrawnej.
 Natomiast nie realizuje funkcji: wpływanie na polityki publiczne, integrowanie,
kreowanie wizerunku, dystrybucja informacji i interwencje.
3.2.9 Podkarpackie
Województwo podkarpackie charakteryzuje się słabo rozwiniętą, zarówno z uwagi na rodzaje
sieci, zasięg działania, jak i frekwencję, strukturą sieci organizacji pozarządowych. Brakuje
sieci ogólnej o zasięgu wojewódzkim.
Geografia sieci
Na terenie województwa podkarpackiego zidentyfikowaliśmy 11 sieci organizacji o różnym
charakterze i zasięgu działania: 7 branżowych, 1 tematyczną i 3 lokalne. Zestawienie sieci
wraz z ich charakterystyką zaprezentowano w tabeli 10 w rozdziale 7.
Na terenie następujących powiatów województwa podkarpackiego zlokalizowane są lokalne
ogólne sieci organizacji pozarządowych: powiaty ziemskie – jasielski.
3.2.10 Podlaskie
Województwo podlaskie charakteryzuje się słabo rozwiniętą, z uwagi na rodzaje sieci,
strukturą sieci organizacji pozarządowych. Ogólna sieć o zasięgu wojewódzkim funkcjonuje
w oparciu o powiatowe reprezentacje organizacji.
Geografia sieci
14
Na terenie województwa podlaskiego zidentyfikowaliśmy 8 sieci organizacji o różnym
charakterze i zasięgu działania: 1 ogólną, 5 branżowych, 1 tematyczną i 1 lokalną.
Zestawienie sieci wraz z ich charakterystyką zaprezentowano w tabeli 11 w rozdziale 7.
Na terenie następujących powiatów województwa podlaskiego zlokalizowane są lokalne
ogólne sieci organizacji pozarządowych: miasta na prawach powiatu - Białystok, Łomża,
Suwałki; powiaty ziemskie - augustowski, białostocki, bielski, grajewski, hajnowski,
kolneński, łomżyński, moniecki, sejneński, siemiatycki, sokólski, suwalski,
wysokomazowiecki, zambrowski.
3.2.11 Pomorskie
Województwo pomorskie charakteryzuje się rozwiniętą strukturą dojrzałych sieci organizacji
pozarządowych. Ogólna sieć organizacji pozarządowych o zasięgu wojewódzkim opiera się o
reprezentacje powiatowe.
Geografia sieci
Na terenie województwa pomorskiego zidentyfikowaliśmy 14 sieci organizacji o różnym
charakterze i zasięgu działania: 1 ogólną, 6 branżowych, 4 tematyczne, 3 lokalne. Zestawienie
sieci wraz z ich charakterystyką zaprezentowano w tabeli 12 w rozdziale 7.
Na terenie następujących powiatów województwa pomorskiego zlokalizowane są lokalne
ogólne sieci organizacji pozarządowych: miasta na prawach powiatu – Gdańsk, Gdynia,
Słupsk, Sopot; powiaty ziemskie – bytowski, chojnicki, człuchowski, gdański, kościerski,
kwidzyński, nowodworski, pucki, słupski, sztumski.
Funkcje ogólnej sieci organizacji pozarządowych o zasięgu wojewódzkim
Pomorska Rada Organizacji Pozarządowych (PROP) realizuje kilka funkcji sieci organizacji.
Przykładowe działania podejmowane przez PROP:
 reprezentowanie – powołanie Zespołu ds. Negocjacji Zintegrowanych Porozumień
Terytorialnych;
 wpływanie na polityki publiczne – stanowiska odnośnie Strategii Rozwoju
Województwa Pomorskiego 2020, Programu Współpracy Samorządu Województwa
Pomorskiego z organizacjami pozarządowymi na rok 2014;
 integrowanie.
 Pozostałe funkcje realizują działające w województwie organizacje infrastrukturalne.
3.2.12 Śląskie
Województwo śląskie charakteryzuje się rozwiniętą strukturą sieci organizacji, choć o
ograniczonym stopniu reprezentatywności. Ogólna sieć organizacji o zasięgu wojewódzkim
zrzesza 76 organizacji z mniej niż połowy powiatów, co stanowi 0,6% organizacji
pozarządowych mających siedzibę w województwie.
Geografia sieci
Na terenie województwa śląskiego zidentyfikowaliśmy 15 sieci organizacji o różnym
charakterze i zasięgu działania: 1 ogólną, 6 branżowych, 5 tematycznych, 3 lokalne.
Zestawienie sieci wraz z ich charakterystyką zaprezentowano w tabeli 13 w rozdziale 7.
Na terenie następujących powiatów województwa śląskiego zlokalizowane są lokalne ogólne
sieci organizacji pozarządowych lub mają tam siedziby organizacje członkowskie takich sieci
działających w skali wojewódzkiej: miasta na prawach powiatu – Bielsko-Biała, Bytom,
15
Chorzów, Częstochowa, Dąbrowa Górnicza, Gliwice, Jastrzębie Zdrój, Katowice, Mysłowice,
Ruda Śląska, Rybnik, Siemianowice Śląskie, Sosnowiec, Tychy i Zabrze; powiaty ziemskie –
będziński, bielski, częstochowski, gliwicki, mikołowski, raciborski, tarnogórski,
wodzisławski i zawierciański.
Funkcje ogólnej sieci organizacji pozarządowych o zasięgu wojewódzkim
Śląskie Forum Organizacji Pozarządowych KAFOS realizuje większość funkcji sieci
organizacji. Przykładowe działania podejmowane przez KAFOS:
 reprezentowanie - posiada swoich przedstawicieli w wielu ciałach doradczoopiniujących o zasięgu wojewódzkim: Komitet Monitorujący RPO WŚ 2008 – 2013,
Regionalne Forum Terytorialne Województwa Śląskiego, Społeczna Rada przy
śląskim NFZ, grupa robocza ds. partnerstwa społeczno - gospodarczego, Powiatowa
Społeczna Rada ds. Osób Niepełnosprawnych w Katowicach;
 wpływanie na polityki publiczne – konsultowanie Rocznego Programu Współpracy
Województwa Śląskiego z organizacjami pozarządowymi;
 wspieranie – projekty Profesjonalizm=skuteczność, Osiemnastka w Sieci –
porozumienie inkubatorów organizacji pozarządowych;
 integrowanie - współorganizacja III Katowickich Dni Organizacji Pozarządowych;
 dystrybucja informacji – projekt Region aktywnych organizacji-utworzenie mobilnych
centrów informacji i wspierania NGO w woj. śląskim.
 interwencje – pismo interwencyjne do Marszałka Województwa Śląskiego w sprawie
realizacji polityki społecznej w województwie, wspólny wniosek organizacji
pozarządowych do Marszałka Województwa Śląskiego o utworzenie Wojewódzkiej
Rady Pożytku Publicznego, interwencja w sprawie składu Wojewódzkiej Społecznej
Rady ds. Osób Niepełnosprawnych.
3.2.13 Świętokrzyskie
Województwo świętokrzyskie charakteryzuje się słabo rozwiniętą, zarówno z uwagi na
rodzaje sieci, zasięg działania, jak i frekwencję, strukturą sieci organizacji pozarządowych.
Brakuje sieci ogólnej o zasięgu wojewódzkim.
Geografia sieci
Na terenie województwa świętokrzyskiego zidentyfikowaliśmy 9 sieci organizacji o różnym
charakterze i zasięgu działania: 6 branżowych, 2 tematyczne, 1 lokalną. Zestawienie sieci
wraz z ich charakterystyką zaprezentowano w tabeli 14 w rozdziale 7.
3.2.14 Warmińsko-mazurskie
Województwo warmińsko-mazurskie charakteryzuje się bardzo dobrze rozwiniętą strukturą
dojrzałych sieci organizacji. Ogólna sieć organizacji skupia około 12% organizacji mających
siedzibę w województwie i opiera się o powiatowe reprezentacje. Stan sieci organizacji w tym
województwie może zostać uznany za modelowy w skali kraju.
Geografia sieci
Na terenie województwa warmińsko-mazurskiego zidentyfikowaliśmy 39 sieci organizacji o
różnym charakterze i zasięgu działania: 1 ogólna, 9 branżowych, 7 tematycznych, 22 lokalne.
Zestawienie sieci wraz z ich charakterystyką zaprezentowano w tabeli 15 w rozdziale 7.
Na terenie następujących powiatów województwa warmińsko-mazurskiego zlokalizowane są
lokalne ogólne sieci organizacji pozarządowych: miasta na prawach powiatu – Elbląg,
Olsztyn; powiaty ziemskie – bartoszycki, braniewski, działdowski, elbląski, ełcki, giżycki,
16
gołdapski, iławski, kętrzyński, lidzbarski, mrągowski, nidzicki, nowomiejski, olecki,
olsztyński, ostródzki, piski, szczycieński, węgorzewski.
Funkcje ogólnej sieci organizacji pozarządowych o zasięgu wojewódzkim
Rada Organizacji Pozarządowych Województwa Warmińsko – Mazurskiego (ROPWW-M)
realizuje wszystkie funkcje sieci organizacji. Przykładowe działania podejmowane przez
ROPWW-M:
 reprezentowanie – deleguje przedstawicieli do następujących ciał opiniodawczodoradczych: Rady Działalności Pożytku Publicznego Województwa WarmińskoMazurskiego, komisji oceniających projekty na realizacje zadań Urzędu
Marszałkowskiego oraz przedstawicieli do innych ciał, jak zespoły do tworzenia i
monitoringu strategii/ programów (głównie ROPS), Wojewódzka Rada Zatrudnienia,
grupa robocza ds. opracowania RPO, Rada Wojewódzka NFZ, Podkomitet
Monitorujący POKL, Programu Współpracy z organizacjami pozarządowymi;
 wpływanie na polityki publiczne – współtworzenie i konsultacje Rocznego Programu
Współpracy Województwa Warmińsko-Mazurskiego z organizacjami
pozarządowymi;
 wspieranie – doroczne spotkania członków Rady z Marszałkiem;
 integrowanie - doroczna konferencja plenarna organizacji pozarządowych w
województwie warmińsko-mazurskim (wspólnie z samorządem województwa);
 kształtowanie wizerunku - Konkurs „Godni Naśladowania”, którego ideą jest
promowanie najlepszych inicjatyw organizacji pozarządowych i ich reprezentacji oraz
samorządu - w zakresie współpracy z III sektorem. Nagrody przyznawane są w
następujących kategoriach: 1) na najlepszą inicjatywę organizacji pozarządowych
województwa warmińsko-mazurskiego; 2) na najlepszą inicjatywę samorządu w
zakresie współpracy z organizacjami pozarządowymi; 3) na najlepiej działającą
reprezentację sektora pozarządowego województwa warmińsko-mazurskiego; 4) na
najlepszą inicjatywę na rzecz osób starszych w województwie warmińsko-mazurskim;
5) animator/ka społeczny/a; 6) na najlepszy produkt ekonomii społecznej; 7) na
najlepszą inicjatywę organizacji pozarządowych o charakterze międzynarodowym;
 interwencje - na prośbę Rady Organizacji Pozarządowych z Bartoszyc i starosty
bartoszyckiego podjęto mediację w sprawie nowej Rady w Bartoszycach, która została
powołana, ale nie mogła działać, bo podważona została procedura jej wyboru;
 dystrybuowanie informacji - prowadzenie strony internetowej www.ropwwm.org.pl.
3.2.15 Wielkopolskie
Województwo wielkopolskie charakteryzuje się słabo rozwiniętą, zarówno z uwagi na zasięg
działania, jak i frekwencję, siecią organizacji pozarządowych. Ogólna sieć organizacji
pozarządowych o zasięgu wojewódzkim zrzesza 85 organizacji, co stanowi 0,6% wszystkich
mających siedzibę w województwie i nie obejmuje swym zasięgiem połowy powiatów
województwa.
Geografia sieci
Na terenie województwa wielkopolskiego zidentyfikowaliśmy 16 sieci organizacji o różnym
charakterze i zasięgu działania: 1 ogólną, 10 branżowych, 4 tematyczne, 1 lokalną.
Zestawienie sieci wraz z ich charakterystyką zaprezentowano w tabeli 16 w rozdziale 7.
Na terenie następujących powiatów województwa wielkopolskiego zlokalizowane są lokalne
ogólne sieci organizacji pozarządowych lub mają tam siedziby organizacje członkowskie
takich sieci działających w skali wojewódzkiej: miasta na prawach powiatu – Poznań;
powiaty ziemskie – jarociński, nowotomyski, poznański, średzki.
17
Funkcje ogólnej sieci organizacji pozarządowych o zasięgu wojewódzkim
Wielkopolska Rada Koordynacyjna Związek Organizacji Pozarządowych (WRKZOP)
realizuje większość funkcji sieci organizacji. Przykładowe działania podejmowane przez
WRKZOP:
 reprezentowanie - udział swoich przedstawicieli w Wojewódzkiej Radzie Działalności
Pożytku Publicznego, w Poznańskiej Radzie Pożytku Publicznego; zainicjowanie
powołania Poznańskiej Komisji Dialogu Obywatelskiego ds. Zdrowia i Spraw
Społecznych;
 wpływanie na polityki publiczne - uczestnictwo w procesie opracowywania
dokumentów dotyczących przyszłego okresu programowania; konsultowanie
projektów prawa miejscowego;
 wspieranie – m.in. projekt „Centrum Bukowska – czas na zmianę!” we współpracy z
WIFOON;
 integrowanie – m.in. Wielkopolskie Forum Rad Działalności Pożytku Publicznego;
 dystrybucja informacji – prowadzi portal informacyjny;
 interweniowanie – prowadzi Biuro Interwencji Pozarządowej (BIP), które utworzono
w celu aktywnego reagowania na potrzeby organizacji z Wielkopolski, w 2013 r. roku
zgłosiła 2 interwencje w sytuacjach nieprawidłowości w relacjach NGO - JST.
3.2.16 Zachodniopomorskie
Województwo zachodniopomorskie charakteryzuje się rozwiniętą strukturą sieci organizacji
pozarządowych. Sieć ogólna zrzesza organizacje wspierające Trzeci sektor z ponad połowy
powiatów województwa.
Geografia sieci
Na terenie województwa zachodniopomorskiego zidentyfikowaliśmy 10 sieci organizacji o
różnym charakterze i zasięgu działania: 1 ogólną, 6 branżowych, 1 tematyczną, 2 lokalne.
Zestawienie sieci wraz z ich charakterystyką zaprezentowano w tabeli 17 w rozdziale 7.
Na terenie następujących powiatów województwa zachodniopomorskiego zlokalizowane są
lokalne ogólne sieci organizacji pozarządowych lub mają tam siedziby organizacje
członkowskie takich sieci działających w skali wojewódzkiej: miasta na prawach powiatu –
Koszalin i Szczecin; powiaty ziemskie – drawski, goleniowski, kamieński, kołobrzeski,
łobeski, pyrzycki, sławieński, stargardzki, szczecinecki, świdwiński, wałecki.
Funkcje sieci organizacji pozarządowych o zasięgu wojewódzkim
Zachodniopomorskie Forum Organizacji Socjalnych „ZAFOS” realizuje nieliczne funkcje
sieci organizacji. Przykładowe działania podejmowane przez ZAFOS:
 wspieranie – organizacja szkoleń i doradztwa dla członków sieci.
 Natomiast nie realizuje funkcji: reprezentowanie, wpływanie na polityki publiczne,
integrowanie, kształtowanie wizerunku, dystrybucja informacji, interwencje.
3.3. Lista województw bez sieci organizacji o zasięgu wojewódzkim
Na podstawie zaprezentowanych powyżej charakterystyk stanu sieci organizacji
pozarządowych opracowaliśmy listę województw, w których: 1) nie funkcjonują sieci
organizacji o charakterze ogólnym, 2) nie obejmują ponad połowy powiatów lub 3) nie pełnią
większości funkcji opisanych w definicji sieci organizacji41.
41
Na potrzeby ekspertyzy przyjmujemy, że efektywna sieć organizacji powinna realizować przynajmniej połowę
- w tym wypadku 4 - z funkcji działania wymienionych w definicji roboczej, w tym jedną z 3: reprezentowanie,
18
1. kujawsko-pomorskie – istnieje sieć ogólna, ale nie obejmuje swym zasięgiem ponad
połowy powiatów województwa;
2. lubelskie – istnieje sieć ogólna, ale nie obejmuje swym zasięgiem ponad połowy sieci
powiatów województwa;
3. lubuskie – istnieje sieć ogólna, skupia organizacje ze wszystkich powiatów, jednak z
wyraźną niedoreprezentacją północnej części województwa;
4. łódzkie – istnieje sieć ogólna, ale nie obejmuje swym zasięgiem ponad połowy powiatów
województwa i nie realizuje większości celów sieci;
5. małopolskie – nie istnieje ogólna sieć organizacji, zaś branżowa z pomocy społecznej nie
obejmuje swym zasięgiem ponad połowy powiatów województwa i nie realizuje większości
celów sieci;
6. mazowieckie – istnieje sieć ogólna, ale nie obejmuje swym zasięgiem ponad połowy
powiatów województwa;
7. opolskie – nie istnieje ogólna sieć organizacji, zaś branżowa z pomocy społecznej nie
obejmuje swym zasięgiem ponad połowy powiatów województwa i nie realizuje większości
celów sieci;
8. podkarpackie – nie istnieje ogólna sieć organizacji;
9. podlaskie – istnieje sieć ogólna, ale nie realizuje większości celów sieci;
10. śląskie – istnieje sieć ogólna, ale nie obejmuje swym zasięgiem ponad połowy powiatów
województwa;
11. świętokrzyskie – nie istnieje ogólna sieć organizacji;
12. wielkopolskie – istnieje sieć ogólna, ale nie obejmuje swym zasięgiem ponad połowy
powiatów województwa;
13. zachodniopomorskie – powstała sieć ma charakter specjalistyczny (organizacje
wspierające), a nie ogólny i nie realizuje większości celów sieci.
4. Definicja sieci organizacji pozarządowych
Trwałość to w rozumieniu słownikowym zdatność do użytku przez pewien okres czasu,
natomiast efektywność to inaczej przydatność, pożyteczność, praktyczne zastosowanie42.
Trwałość i efektywność działania sieci organizacji pozarządowych są pochodną wielu
czynników (rodowód, zasoby, zarządzanie, kontekst działania, członkowie, wzajemne relacje,
nadzór nad siecią itd.). Na oba te aspekty możemy patrzeć z wielu różnych perspektyw.
Wydaje się jednak, że sieci organizacji pozarządowych postrzegamy jako podmioty pełniące
kilka istotnych funkcji zorientowanych do wewnątrz (wobec własnych członków i środowiska
pozarządowego), jak i na zewnątrz (wobec administracji publicznej, sektora biznesu,
społeczeństwa). Do ich najważniejszych funkcji zalicza się: reprezentowanie, wzmacnianie,
integrowanie oraz kształtowanie wizerunku.
Wychodząc od roboczej definicji sieci organizacji przyjętej na potrzeby niniejszej ekspertyzy,
poddanej empirycznemu testowi w ramach realizacji niniejszego opracowania proponujemy
następujące brzmienie definicji trwałej i efektywnej sieci organizacji pozarządowych.
Sieć organizacji pozarządowych o zasięgu wojewódzkim to podmiot charakteryzujący się
następującymi cechami:
 zrzesza głównie (ponad 50%) organizacje pozarządowe mogące prowadzić działalność
pożytku publicznego (w myśl art. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i
wolontariacie);
wspieranie, integrowanie.
42
Słownik języka polskiego.
19






legitymuje się formą prawną - związku stowarzyszeń (w myśl ustawy Prawo o
stowarzyszeniach), związku sportowego (w myśl ustawy o sporcie) lub formalnego
porozumienia (posiada dokument określający zasady członkostwa, cele i formy
współpracy);
działa na obszarze województwa lub jego części obejmującej co najmniej ¾ ogólnej
liczby powiatów z tego województwa (subregion) i posiada strukturę zarządzania na
poziomie województwa lub mniejszym;
członkostwo w sieci jest otwarte dla wszystkich organizacji pozarządowych mających
siedzibę w województwie (sieć ogólna), dla organizacji mających siedzibę w
województwie działających w określonej branży (np. pomoc społeczna) (sieć
branżowa) lub prowadzącej działania ponadbranżowe określonego typu (np. na rzecz
młodzieży) (sieć tematyczna);
zrzesza istotny odsetek organizacji pozarządowych z terenu województwa oraz
niższych szczebli administracyjnych (powiat, gmina) lub reprezentacje terytorialne i
branżowe;
prowadzi działania w co najmniej czterech z wymienionych form: reprezentowanie,
wzmacnianie, kreowanie wizerunku, integrowanie, dystrybucja informacji wśród
organizacji członkowskich i/lub organizacji pozarządowych w województwie w ogóle
(ogólne i branżowe) lub podejmowanie interwencji w sprawach związanych z
działaniem organizacji pozarządowych (członków); w tym jednej z tych przynajmniej
jednej spośród pierwszych czterech;
bierze udział w opracowywaniu, konsultowaniu polityk publicznych dotyczących
województwa.
Członkowie sieci OFOP oczekują43, że sieci organizacji będą pełnić przede wszystkim
następujące funkcje: wspierającą, interwencyjną i rzeczniczą. Dobrą ilustracją tych oczekiwań
jest następujący komentarz respondenta: „Przynależność do organizacji umożliwia nam: 1)
wspólne podejmowanie inicjatyw w zakresie kontroli obywatelskiej realizacji polityk
publicznych; 2) otrzymywania informacji o działalności innych NGO oraz inicjatywach
podejmowanych na rzecz NGO przez instytucje publiczne, jak i inne organizacje
pozarządowe; 3) bycie organizacją reprezentowaną przez Federację w różnego rodzaju
ciałach opiniodawczych/konsultacyjnych; 4) możliwość korzystania z organizowanych
szkoleń, konferencji służących wymianie dobrych praktyk” Jednak w opinii badanych
weryfikacja tych oczekiwań z rzeczywistym funkcjonowaniem sieci organizacji
pozarządowych w Polsce nierzadko mocno rozczarowuje. Co dobrze oddaje następująca
wypowiedź „Zapisaliśmy się widząc w tym potencjał do rozwoju, dostęp do szkoleń,
doradztwa itd. Prawdopodobnie się wypiszemy, bo działania sieci za bardzo z jednej strony
przypominają istnienie by zapewnić pracę zarządzającym siecią, małą komunikatywność i
pytanie o potrzeby wszystkich członków, skupianie się na tych największych, którzy mają
najczęściej też osobiste kontakty z zarządzającymi siecią.”
Efektywne działanie tego typu sieci będzie oznaczać, że:
 sieć deleguje kandydatów i/lub organizuje wybory do ciał doradczo-opiniujących na
poziomie województwa (np. Rady Pożytku Publicznego, komitetów monitorujących
wdrażanie Funduszy Unijnych);
 bierze udział w opracowaniu i/lub organizuje konsultacje dokumentów dotyczących
polityk publicznych na poziomie województwa, publikuje zajmowane przez sieć
stanowiska;
43
Opracowanie na podstawie ankiety.
20
prowadzi lub współpracuje przy realizacji działań wzmacniających kompetencje
organizacji członkowskich lub organizacji w województwie w formie szkoleń,
doradztwa (np. za pośrednictwem centrum, inkubatora organizacji), prowadzi badania
diagnozujące kondycję sektora, buduje system wsparcia finansowego dla organizacji
pozarządowych;
 organizuje lub współorganizuje imprezy integrujące organizacje członkowskie i/lub w
województwie (np. regionalne i branżowe fora i targi organizacji);
 prowadzi działania samoregulujące (np. opracowuje i promuje standardy działania),
 promuje organizacje członkowskie i/lub w województwie (np. organizuje konkursy
dla najlepszych inicjatyw, kampanie promocyjne w mediach);
 prowadzi stronę internetową, portal informacyjny dla organizacji pozarządowych,
dystrybuuje informacje w formie newsletera, wydaje czasopismo dla/o organizacjach;
 podejmuje interwencje w sprawach ważnych dla członków i/lub organizacji
pozarządowych w województwie, prowadzi biuro interwencji.
Poza tym warto zasygnalizować, że sieć jest silna własnymi członkami, to oni powinni
wpływać na kierunki i formy jej działania. Zaś o efektywności realizacji, przynajmniej
niektórych, funkcji, jak np. reprezentowanie, wpływanie na polityki publiczne czy
interwencje – decyduje jej niezależność finansowa (dysponowanie „nieznaczonymi”
środkami).

5. Podsumowanie
Przedmiotem niniejszej ekspertyzy są sieci organizacji pozarządowych o zasięgu regionalnym
lub subregionalnym, o charakterze ogólnym, branżowym lub tematycznym, które prowadzą
działalność przynajmniej w jednym z następujących zakresów: reprezentowanie, tworzenie
polityk publicznych, wzmacnianie, kreowanie wizerunku, integrowanie, dystrybucja
informacji wśród organizacji członkowskich, pozarządowych w województwie lub
podejmowaniem interwencji w sprawach związanych z działaniem organizacji
pozarządowych.
Za sieć organizacji pozarządowych o zasięgu wojewódzkim uznajemy – nie tylko na potrzeby
tego opracowania - podmiot, który charakteryzuje się następującymi cechami:
 zrzesza głównie organizacje pozarządowe;
 legitymuje się formą prawną związku stowarzyszeń, związku sportowego lub
formalnego porozumienia, działa na obszarze województwa lub jego znacznej części i
posiada strukturę zarządzania na poziomie województwa lub mniejszym;
 członkostwo w sieci jest otwarte dla wszystkich organizacji pozarządowych mających
w siedzibę w województwie, dla organizacji mających siedzibę w województwie
działających w określonej branży lub prowadzącej działania ponadbranżowe
określonego typu;
 zrzesza istotny odsetek organizacji pozarządowych z terenu województwa oraz
niższych szczebli administracyjnych lub reprezentacje terytorialne i branżowe;
 realizuje działania w większości z następujących form: reprezentowanie,
wzmacnianie, kreowanie wizerunku, integrowanie, dystrybucja informacji,
podejmowanie interwencji w sprawach związanych z działaniem organizacji
pozarządowych;
 bierze udział w opracowywaniu, konsultowaniu polityk publicznych dotyczących
województwa.
Na podstawie przeprowadzonych na potrzeby niniejszego opracowania badań możemy
stwierdzić, że sytuacja w poszczególnych województwach, jeśli chodzi o rozwój sieci
21
organizacji jest mocno zróżnicowana. Liczba sieci w województwach zawiera się w
przedziale od 6 (opolskie) do 39 warmińsko-mazurskie. Najczęściej w przedziale od 10 do 16.
Zidentyfikowaliśmy zarówno województwa z dobrze wykształconą strukturą dojrzałych sieci
organizacji pozarządowych, jak i takie ze słabo wykształconą strukturą niedojrzałych sieci lub
pozbawionych sieci ogólnych lub w branży pomocy społecznej. Tych drugich jest
zdecydowanie więcej.
Za jedną z największych słabości istniejących sieci trzeba uznać ich niewielki potencjał
członkowski: zrzeszają niewielki odsetek organizacji pozarządowych mających siedziby w
niewielkiej liczbie powiatów województwa, a zjawiskiem powszechnym jest nadreprezentacja
miast wojewódzkich). To podważa ich reprezentatywność jako rzecznika sektora organizacji
w województwie oraz osłabia efektywność ich działania. Wyjątkiem są województwa:
podlaskie, pomorskie i warmińsko-mazurskie, w których sieci organizacji zostały
zorganizowane w formie reprezentacji pośredniej, to znaczy zrzeszają przedstawicieli sieci
powiatowych.
W niektórych województwach mamy do czynienia z sytuacją łączenia funkcji sieci ogólnej z
branżową w pomocy społecznej lub przekształcenia się sieci branżowej w ogólną. Na
podstawie analizy prowadzonych przez tego typu sieci działań i pełnionych funkcji sieci
można wnioskować, że są one zorientowane branżowo. To znaczy zrzeszają głównie
organizacje pomocowe i do tej grupy adresują zarówno działania infrastrukturalne, jak i
merytoryczne.
Do wyjątków należą sieci, które realizują większość z funkcji organizacji sieciowej.
Najczęściej jest to reprezentowanie, wzmacnianie, wpływanie na polityki publiczne, rzadziej
integrowanie, zaś sporadycznie kreowanie wizerunku, dystrybucja informacji i
Interwencje, szczególnie w sposób systemowy.
O ile jednak na poziomie województw możemy mówić o istnieniu sieci organizacji
pozarządowych, to na poziomie powiatów i/lub gmin raczej o ich nieistnieniu – poza
województwami: podlaskim, pomorskim i warmińsko-mazurskim (choć i tu pytaniem jest
jakie i ile funkcji sieci te faktycznie realizują?). Co więcej, powiatowe i gminne sieci
organizacji często funkcjonują jako nieformalne Forum organizacji usytuowane przy
Starostwie lub Urzędzie Gminy. To istotnie redukuje pełnione przez nie funkcje, czasem
sprowadzając je do roli instytucji fasadowej.
Formułowane przez członków sieci oczekiwania koncentrują się na następujących funkcjach:
wspierającej, interwencyjnej i rzeczniczej. O trwałości i efektywności sieci przesądzają
faktycznie realizowane przez nią działania, np. delegowanie kandydatów i/lub organizacja
wyborów do ciał doradczo-opiniujących na poziomie województwa; aktywny udział w
opracowaniu i/lub konsultowaniu dokumentów dotyczących polityk publicznych na poziomie
województwa; wzmacnianie organizacji członkowskich lub organizacji w województwie;
organizowanie imprezy integrujących organizacje członkowskie lub w województwie;
podejmowanie działań samoregulujących; promowanie organizacji członkowskich lub w
województwie; prowadzenie strony internetowej, portalu informacyjnego dla organizacji
pozarządowych; podejmowanie interwencji w sprawach ważnych dla członków i/lub
organizacji pozarządowych w województwie.
Jednak weryfikacja oczekiwań formułowanych pod adresem sieci organizacji z ich
rzeczywistym funkcjonowaniem nierzadko mocno rozczarowuje. Sieci organizacji nie są
wolne od takich grzechów jak: alienacja struktury zarządzającej siecią, niedrożność kanałów
komunikacji, naruszenie równości członków.
22
Na podstawie przeprowadzonej diagnozy sytuacji sieci organizacji pozarządowych oraz
zjawisko sieciowania na obszarze Polski w podziale na województwa i poszczególne powiaty
na liście województw, w których nie ma sieci organizacji o charakterze ogólnym, istniejące
nie obejmują ponad połowy powiatów lub nie pełnią większości funkcji sieci organizacji
znalazło się 13 następujących regionów: kujawsko-pomorskie, lubelskie, lubuskie, łódzkie,
małopolskie, mazowieckie, opolskie, podkarpackie, podlaskie, śląskie, świętokrzyskie,
wielkopolskie i zachodniopomorskie.
6. Bibliografia
6a. Literatura przedmiotu:
A. Chodyński, Sieci z udziałem organizacji niekomercyjnych, w: Zeszyty Naukowe Wyższej
Szkoły Humanista, http://www.sbc.org.pl/Content/10630/chodynski.pdf
Diagnoza stanu lubuskich organizacji pozarządowych, Fundacja na rzecz Collegium
Polonicum, Słubice 2012
P. Frączak, Trzeci sektor w III Rzeczypospolitej. Wybór artykułów 1989-2001, Fundusz
Współpracy, Warszawa 2002
B. Mikuła, A. Pietruszka-Ortyl, Organizacje sieciowe, w: Zeszyty Naukowe Akademii
Ekonomicznej w Krakowie, nr 715, 2006, http://mikulab.fm.interia.pl/zeszyty-2006apbm.pdf
Podstawowe fakty o organizacjach pozarządowych. Raport z badania 2012, Stowarzyszenie
Klon/Jawor Warszawa 2013 http://www.ngo.pl/PodstawoweFakty_2012_raport/#/1
Z nami łatwiej, czyli infrastruktura trzeciego sektora, FRSO, Warszawa 2005
A. Sobczak, „Koncepcja cyfrowej transformacji sieci organizacji publicznych”,
http://www.slideshare.net/andrzej_sobczak/transformacja-sieci-organizacji-publicznych
J. Staszewska, Klaster perspektywą dla przedsiębiorców na polskim rynku turystycznym,
Difin, Warszawa 2009
Diagnoza stanu współpracy organizacji pozarządowych w województwie małopolskim badania jakościowe http://www.badaniengo.region-rabka.pl/
6b. Źródła internetowe:
 http://agroturystyka-swietokrzyskie.pl
 http://atomywsieci.pl/
 http://www.bankizywnosci.pl
 http://bazy.ngo.pl
 http://centrumbukowska.pl/
 http://centrumwolontariatu.eu
 http://drm.org.pl/
 http://federacjabialystok.pl
 http://federacja.opole.pl/
 http://fundacjarc.org.pl/
 http://kcwis.nazwa.pl/kompas1/
 http://kpszs.republika.pl/
 http://krafos.pl/
 http://liderwalecki.vel.pl/polska-siec-lgd
 http://not.krakow.pl/
 http://notlomza.pl/
 http://not.lublin.pl/
 http://not.olsztyn.pl/
 http://not.suwalki.pl/
 http://not-zamosc.pl/
 http://ofop.eu/
23















































http://pomost.rsm.olkusz.pl/
http://rsop.eu/
http://siecsplot.pl/
http://siecwolontariatu.org.pl
http://siecwspolpracy-ngo.pl/
http://sikazcz.cba.pl/
http://swfs.kielce.com.pl/
http://swidnikngo.pl
http://torun.bankizywnosci.pl
http://wmuniaa.wordpress.com/
http://zfis.pl/
http://zfs.com.pl/
http://www.psouutarnow.org
http://www.bankizywnosci.pl
http://www.dfop.org.pl/
http://www.federacjafosa.pl/
http://www.federacjalodz.org.pl/
http://www.federacja.net.pl/
http://www.federacja-ngo.pl/
http://www.federacja.olsztyn.pl/
http://www.federacja.slask.pl/
http://www.federacjasportu.pl
http://www.flop.lublin.pl/
http://www.go-ngo.pl/
http://www.herold.org.pl
http://www.inowroclaw.powiat.pl
http://www.kafos.org.pl
http://www.kapitalludzki.gov.pl/podpisane-umowy/priorytet-v/dzialanie54/poddzialanie-54244
http://www.kujawsko-pomorskie.krajowarada.pl/
http://www.kuznia-ngo.eu
http://www.lfoon.lublin.pl/
http://www.lfs.zgora.pl/
http://www.lgd.malopolska.pl
http://www.lgdsiec.pl/
http://www.lus.org.pl/
http://www.lzs.pl
http://www.krajowarada.pl
http://www.mazowia.org.pl/
http://www.mazowieckileader.eu/
http://www.msoon.org/
http://www.mzsa.pl/
http://www.mzskf.krakow.pl/
http://www.ngo.dabrowa-gornicza.pl
http://www.not.bialystok.pl/
http://www.not.bielsko.pl/
http://www.notciechanow.pl/
http://www.not.com.pl/
44
Lista podpisanych umów o finansowanie z PO KL w ramach działania 5.4.2. - Rozwój dialogu obywatelskiego
(stan na 10.09.2013).
24


















































http://www.notelblag.pl/
http://notgdansk.pl/
http://www.not.eta.pl/
http://www.not.grudziadz.pl/
http://www.not.kalisz.pl/
http://www.not.katowice.pl/
http://www.notkielce.pl/
http://notkonin.com.pl/
http://www.not.legnica.pl/
http://www.not-leszno.pl/
http://www.not.lodz.pl/
http://www.not.nsacz.pl/
http://www.not.opole.pl/
http://www.notostroleka.pl/
http://www.not.pila.pl/
http://www.not.pl/
http://www.notplock.info/
http://www.not.poznan.pl/
http://www.not.radom.pl/
http://www.not.slupsk.pl/
http://www.not.tbg.net.pl/
http://www.not.torun.pl/
http://www.ocop.olsztyn.pl/
http://www.owop.org.pl/
http://www.ofos.opole.pl
http://www.pfsg.pl/
http://www.pfs.podlasie.pl/
http://www.pfs-rzeszow.pl/
http://www.pia.net.pl
http://www.pila.bankizywnosci.pl
http://www.pire.swilcza.com.pl/
http://www.pomorskie.krajowarada.pl
http://www.prop.com.pl
http://www.rada-lodzkie.org.pl/
http://www.ropwwm.org.pl
http://www.rzska.pl/
http://www.swietokrzyskie.krajowarada.pl/
http://www.sport.wroclaw.pl/
http://www.srk.opoka.org.pl/
http://www.twkwroclaw.pl
http://www.um.walbrzych.pl/
http://www.umwd.dolnyslask.pl/
http://www.wdtnot.pl/
http://wifoon.pl/
http://www.wmson.eu
http://www.wolontariat.org.pl
http://www.wrk.org.pl/
http://www.wrzos.org.pl
http://www.wss.poznan.pl/
http://www.zachodniopomorskie.krajowarada.pl/
25



http://www.zafos.pl
http://www.zsawl.pl/
http://www.zlop.org.pl/
6c) Zestawienie korespondencji
Typ instytucji
Adresat
Urzędy
8 września wysłano 22 e-maile na adres
Marszałkowskie ogólny UM lub do jednostek
organizacyjnych lub osób
odpowiedzialnych za współpracę z
organizacjami pozarządowymi z
wszystkich UM
Sieci organizacji
15 i 16 września wysłano 8 e-maili na
adresy dostępne na stronach
internetowych następujących
regionalnych sieci organizacji
pozarządowych o charakterze ogólnym:
1) Kujawsko-Pomorska Federacja
Organizacji Pozarządowych
2) Związek Lubuskich Organizacji
Pozarządowych
3) Rada Organizacji Pozarządowych
Województwa Łódzkiego
4) Podlaska Sieć Pozarządowa
5) Pomorska Rada Organizacji
Pozarządowych
6) KaFOS
7) Wielkopolska Rada Koordynacyjna
Związek Organizacji Pozarządowych
8) Rada Organizacji Pozarządowych
Województwa Warmińsko-Mazurskiego
Odpowiedzi
1) Dolnośląskie (10 i 14.09)
2) Kujawsko-pomorskie (13.09)
3) Lubuskie (25.09)
4) Łódzkie (19.09)
5) Mazowieckie (23.09)
6) Opolskie (19.09)
7) Pomorskie (13.09)
8) Warmińsko-mazurskie (16.09)
9) Zachodniopomorskie (13.09)
1) Kujawsko-Pomorska Federacja
Organizacji Pozarządowych
(16.09)
2) KaFOS (17.09)
3) Rada Organizacji
Pozarządowych Województwa
Warmińsko-Mazurskiego (20.09)
26
7. Regionalne i lokalne sieci organizacji pozarządowych w województwach
Tab. 2 Regionalne i lokalne sieci organizacji pozarządowych w województwie dolnośląskim
Typ sieci
Branża
Nazwa
Dolnośląska Federacja Organizacji
Pozarządowych (DFOP)
Ogólna
badania naukowe
pomoc społeczna
Branżowa
rozwój lokalny
5 Rad NOT45
Bank Żywności we Wrocławiu
Wałbrzyski Bank Żywności
Związek Stowarzyszeń Dolnośląska Sieć
Partnerstw LGD
Dolnośląska Federacja Sportu
sport
Tematyczna ogólna
45
46
Dolnośląskie Zrzeszenie LZS
Dolnośląska Sieć Doradztwa Pozarządowego
Charakterystyka
związek stowarzyszeń, zrzesza ponad 150 organizacji,
czyli 1,5% organizacji pozarządowych mających siedzibę
w województwie, z ponad połowy powiatów
województwa; jest członkiem WRZOS i pełni także rolę
sieci w branży pomocy społecznej.
Jelenia Góra, Legnica, Świdnica, Wałbrzych, Wrocław
związek stowarzyszeń
zrzesza wszystkie LGD z terenu województwa46
stowarzyszenie kultury fizycznej, zrzesza 38 związków
sportowych, TKKF, Szkolnych Związków Sportowych
oraz Regionalną Radę Olimpijską
skupia 16 inkubatorów organizacji pozarządowych.
Powstała z inicjatywy Urzędu Marszałkowskiego
Województwa Dolnośląskiego (UMWD) w 2010 r.
Wówczas prowadzonych było 10 pojedynczych punktów
konsultacyjno-doradczych przez 10 organizacji. W 2011 r.
Urząd Marszałkowski ogłosił konkurs na prowadzenie
Sieci 10 punktów, w wyniku którego zarządzanie Siecią
przejęła DFOP w partnerstwie ze Stowarzyszeniem
„Tratwa”. Od 2012 roku w Sieci jest 16 Inkubatorów
NGO. UMWD jest natomiast partnerem merytorycznym,
Wszystkie Rady NOT w województwie, które funkcjonują jako jednostki terenowe NOT-FSN-T, traktujemy jako jedną sieć.
Stan na 2009/2010 r. Dane o LGD za: http://www.lgd.malopolska.pl/pliki/Sieci%20LGD%20w%20Polsce%2013%20V%202011.pdf (dostęp 10.09.2013).
nieprojektowym, przekazując prawo do logo Dolnośląskiej
Sieci Doradztwa Pozarządowego47. Beneficjent
Poddziałania 5.4.2.
młodzież
uzależnienia
Dolnośląska Rada ds. Młodzieży
Dolnośląska Federacja Profilaktyki Uzależnień
„Ślęża”
Świdnickie Forum Organizacji Pozarządowych
Koalicja Wałbrzyskich Organizacji
Pozarządowych
ogólna49
Lokalna48
Nieformalne, działa na podstawie porozumienia,
beneficjent Poddziałania 5.4.250
zrzesza 34 organizacje z Wałbrzycha i działa przy Biurze
Kultury, Sportu, Turystyki i Spraw Społecznych Urzędu
Miejskiego w Wałbrzychu51
Jeleniogórska Koalicja Organizacji
Pozarządowych
Związek Organizacji Pozarządowych Powiatu
Dzierżoniowskiego
Jeleniogórskie Forum Organizacji Osób
Niepełnosprawnych
niepełnosprawność
Karkonoski Sejmik Osób Niepełnosprawnych
Wrocławski Sejmik Osób Niepełnosprawnych
47
Za: http://www.umwd.dolnyslask.pl/spoleczenstwoobywatelskie/dolnoslaska-siec-doradztwa-pozarzadowego/ (dostęp 14.09.2013).
Z uwagi na przyjęta metodologię i krótki czas na wykonanie ekspertyzy listy sieci organizacji zidentyfikowanych na poziomie powiatowym lub gminnym mogą być
niekompletne lub obejmować niedziałające podmioty. Ich wyliczenie pełni wyłącznie rolę ilustracyjną. Zresztą, jak wynika z przeprowadzonego rekonesansu, w większości
województw te sieci są słabo rozwinięte, co potwierdzają następujące odpowiedzi uzyskane na pytanie o powiatowe/gminne sieci organizacji pozarządowych: „Nie działają.
Jedyną formą współpracy wydają się być rady pożytku, ale ze względu na ich ograniczenia ciężko nazwać je sieciami współpracy.” Ponadto trudno zweryfikować ich
faktyczną działalność, często dysponujemy jedynie nazwą zapisaną w serwisie http://bazy.ngo.pl.
49
W województwie dolnośląskim powołane były na początku lat dwutysięcznych 3 koalicje lokalne: Jeleniogórska Koalicja Organizacji Pozarządowych (2003-2006),
Wałbrzyska Koalicja Organizacji Pozarządowych (2003-2008) i Związek Organizacji Pozarządowych Powiatu Dzierżoniowskiego (2003-2006). Żadna z nich obecnie nie
działa. W Jeleniej Górze z powodu przeniesienia sporów politycznych na środowisko pozarządowe praktycznie zamarła w 2007 r. W Wałbrzychu po wyborze Koordynatora
Koalicji Zenona Matuszko na stanowisko Przewodniczącego Gminnej Rady Działalności Pożytku Publicznego przestała praktycznie działać Koalicja od 2008 r. Od tamtego
czasu nie było żadnego spotkania, przedsięwzięcia firmowanego przez Koalicję. Związek w Dzierżoniowie (nierejestrowany, pomimo nazwy) działał jedną kadencję.
Wyjaśnienia Waldemara Weihs z DFOP.
50
Zob. http://www.kapitalludzki.gov.pl/podpisane-umowy/priorytet-v/dzialanie-54/poddzialanie-542 (dostęp 10.09.2013).
51
Za: http://www.um.walbrzych.pl/strony/gospodarka_op_05_04.htm (dostęp 10.09.2013).
48
28
Tab. 3 Regionalne i lokalne sieci organizacji pozarządowych w województwie kujawsko-pomorskim
Typ sieci
Branża
Ogólna
badania naukowe
Nazwa
Kujawsko-Pomorska Federacja Organizacji
Pozarządowych (K-PFOP)
5 Rad NOT
Bank Żywności w Grudziądzu
Fundacja Bank Żywności w Toruniu
pomoc społeczna
Branżowa
rozwój lokalny
sport
Tematyczna uzależnienia
Lokalna
ogólna
Związek Stowarzyszeń i Organizacji Społecznych
Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu
Kujawsko– Pomorska Sieć LEADER+
Kujawsko-Pomorskie Stowarzyszenie Związków
Sportowych
Kujawsko-Pomorskie Zrzeszenie LZS
Związek Stowarzyszeń i Klubów Abstynenckich
Województwa Kujawsko-Pomorskiego
Rada Organizacji Pozarządowych Powiatu
Inowrocławskiego
Szubińska Rada Organizacji Pozarządowych
Charakterystyka
zrzesza 15 organizacji członkowskich, co stanowi 0,3%
organizacji, z 5 powiatów, przede wszystkim z Torunia, a
tym samym swym zasięgiem nie obejmuje połowy
powiatów województwa
Bydgoszcz, Grudziądz, Inowrocław, Toruń, Włocławek
związek stowarzyszeń
Organizacje współpracujące z Bankiem Żywności mają
siedziby w 9 powiatach52
nieformalna, skupia wszystkie LGD z terenu województwa
stowarzyszenie, zrzesza 35 regionalnych związków
sportowych
działa przy Starostwie Powiatowym w Inowrocławiu
Tab. 4 Regionalne i lokalne sieci organizacji pozarządowych w województwie lubelskim
Typ sieci
Branża
Ogólna
Branżowa
52
badania naukowe
pomoc społeczna
rozwój lokalny
Nazwa
Związek Stowarzyszeń Forum Lubelskich
Organizacji Pozarządowych (FLOP)
3 Rady NOT
Bank Żywności w Lublinie
Porozumienie na rzecz rozwoju i współpracy LGD
Charakterystyka
zrzesza 35 organizacji, czyli około 0,5% mających siedzibę
w województwie, i nie obejmuje swym zasięgiem połowy
powiatów, jest także członkiem sieci WRZOS, a tym
samym pełni także rolę sieci w branży pomocy społecznej
Biała Podlaska, Lublin, Zamość
związek stowarzyszeń
nieformalna, zrzesza 2/3 LGD z terenu województwa
Za: http://torun.bankizywnosci.pl, dostęp 9.10.2013).
29
Województwa Lubelskiego
Sieć Współpracy Organizacji Pozarządowych
Polski Wschodniej Fundacji „OIC Poland”
sport
Lubelska Unia Sportu
Lubelskie Forum Organizacji Osób
niepełnosprawność
Niepełnosprawnych - Sejmik Wojewódzki
Tematyczna
Lubelski Związek Stowarzyszeń
turystyka
Agroturystycznych
Związek Stowarzyszeń i Klubów Abstynenckich
uzależnienia
Lubelszczyzny
Lokalna
ogólna
Zamojskie Forum Inicjatyw Społecznych
zrzesza 58 organizacji z kilku sąsiadujących regionów,
beneficjent Poddziałania 5.4.2 PO KL
zrzesza regionalne związki sportowe
zrzesza 46 organizacji, jednak nie obejmuje swym
zasięgiem połowy powiatów
beneficjent Poddziałania 5.4.2. PO KL
Tab. 5 Regionalne i lokalne sieci organizacji pozarządowych w województwie lubuskim
Typ sieci
Branża
Nazwa
Związek Lubuskich Organizacji Pozarządowych
(ZLOP)
Ogólna
Lubuska Sieć Współpracy
Branżowa
badania naukowe
pomoc społeczna
1 Rada NOT
Związek Stowarzyszeń Regionalny Bank
Żywności
rozwój lokalny
Lubuska Sieć LGD
Charakterystyka
zrzesza 110 organizacji pozarządowych ze wszystkich
powiatów, czyli 3% mających siedzibę w województwie,
jednak z nadreprezentacją powiatu wschowskiego i miasta
Zielona Góra (łącznie 50% członków) oraz powiatów
międzyrzeckiego i zielonogórskiego (łącznie 25%
członków), z niedoreprezentacją miasto Gorzów
Wielkopolski (udział poniżej 5%, jest także członkiem
WRZOS, a tym samym pełni rolę sieci branżowej w
pomocy społecznej
zrzesza 61 członków - organizacji pozarządowych (49) i
jednostek samorządu terytorialnego z ponad połowy
powiatów, choć także z nadreprezentacją miast
wojewódzkich, beneficjent Poddziałania 5.4.2. PO KL
Zielona Góra
związek stowarzyszeń, zrzesza 8 z 10 LGD z terenu
30
sport
Lokalna
ogólna
Lubuska Federacja Sportu
Lubuskie Zrzeszenie LZS w Gorzowie
Wielkopolskim
Klaster Organizacji Pozarządowych
województwa
związek stowarzyszeń, zrzesza 25 związków sportowych
zrzesza kilkanaście organizacji z miasta Zielona Góra i
powiatu zielonogórskiego, beneficjent Poddziałania 7.2
Tab. 6 Regionalne i lokalne sieci organizacji pozarządowych w województwie łódzkim
Typ sieci
Branża
Nazwa
Rada Organizacji Pozarządowych Województwa
Łódzkiego (ROPWŁ)
Ogólna
badania naukowe
pomoc społeczna
rozwój lokalny
Branżowa
Łódzka Federacja Sportu
sport
Tematyczna
Lokalna
2 Rady NOT
Fundacja Bank Żywności w Łodzi im. Marka
Edelmana
Łódzka Sieć LGD
uzależnienia
ogólna
Wojewódzkie Zrzeszenie LZS w Łodzi
Związek Stowarzyszeń Kultury Fizycznej Makroregion Centralny
Związek Stowarzyszeń Abstynenckich
Województwa Łódzkiego
Łódzka Federacja Organizacji Pozarządowych
Rada Organizacji Pozarządowych Miasta Zgierza
Rawska Sieć Organizacji Pozarządowych
Charakterystyka
zrzesza 38 organizacji, co stanowi 0,5% wszystkich
mających siedzibę na terenie województwa, nie obejmuje
swym zasięgiem połowy powiatów województwa, jest
członkiem WRZOS, a tym samym pełni także rolę sieci
branżowej w pomocy społecznej
Łódź i Piotrków Trybunalski
nieformalna, zrzesza wszystkie, poza jedną wszystkie LGD
z terenu województwa
związek sportowy, zrzesza 44 regionalne związki i kluby
sportowe
stowarzyszenie kultury fizycznej
związek stowarzyszeń, zrzesza 10 organizacji
stowarzyszenie
nieformalna, zrzesza 28 organizacji z terenu powiatu,
beneficjent PO KL FIO
31
Tab. 7 Regionalne i lokalne sieci organizacji pozarządowych w województwie małopolskim
Typ sieci
Branża
badania naukowe
Nazwa
3 Rady NOT
Krakowskie Forum Organizacji Społecznych
KraFOS
pomoc społeczna
Branżowa
rozwój lokalny
Bank Żywności w Krakowie
Małopolska Sieć LGD
Małopolski Związek Stowarzyszeń Kultury
Fizycznej
sport
Małopolskie Zrzeszenie LZS w Krakowie
Tematyczna
Małopolski Sejmik Organizacji Osób
niepełnosprawność
Niepełnosprawnych
Federacja Organizacji Pozarządowych Regionu
Brzeskiego – BrzesFOP
ogólna
Olkuskie Porozumienie Organizacji
Pozarządowych
Lokalna
Sądecka Federacja Organizacji Pozarządowych
Sądecka Federacja Organizacji Kulturalnokultura
Artystycznych w Nowym Sączu
Charakterystyka
Kraków, Nowy Sącz i Tarnów
związek stowarzyszeń, zrzesza 36 organizacji o
charakterze socjalnym (pomoc społeczna,
niepełnosprawność, kombatanci, osoby starsze, dzieci i
młodzież), głównie z Krakowa i nie obejmuje swym
zasięgiem połowy powiatów w województwie
związek stowarzyszeń, zrzesza ¾ LGD z terenu
województwa
zrzesza 46 regionalnych związków i klubów sportowych
autonomiczny związek organizacji pozarządowych, zrzesza
45 organizacji
zrzesza 28 organizacji, beneficjent Poddziałania 5.4.2
Tab. 8 Regionalne i lokalne sieci organizacji pozarządowych w województwie mazowieckim
Typ sieci
Branża
Nazwa
Federacja Organizacji Służebnych MAZOWIA
Ogólna
Branżowa
badania naukowe
6 Rad NOT
Charakterystyka
zrzesza 52 organizacje, co stanowi 0,2% organizacji
mających siedzibę na terenie województwa, głównie w
Warszawie, nie obejmuje zasięgiem połowy powiatów, jest
członkiem WRZOS i tym samym pełni rolę sieci
branżowej w pomocy społecznej
Ciechanów, Ostrołęka, Płock, Radom, Siedlce i Stołeczna
32
pomoc społeczna
rozwój lokalny
sport
Tematyczna
Lokalna
uzależnienia
ogólna
Fundacja „Bank Żywności w Ciechanowie”
Fundacja Bank Żywności SOS w Warszawie
Bank Żywności w Płocku
Związek Stowarzyszeń Radomski Bank Żywności
Bank Żywności w Siedlcach
Mazowiecki Leader
Warszawsko-Mazowiecka Federacja Sportu
Mazowieckie Zrzeszenie LZS
Mazowiecki Związek Stowarzyszeń
Abstynenckich
Federacja Organizacji Pozarządowych Regionu
Radomskiego
Forum Organizacji Pozarządowych Powiatu
Pruszkowskiego
związek stowarzyszeń
związek stowarzyszeń
związek stowarzyszeń, zrzesza 25% LGD z terenu
województwa
związek sportowy, zrzesza 42 okręgowe związki sportowe
zrzesza 38 stowarzyszeń i klubów abstynenckich, jednak
nie obejmuje zasięgiem połowy powiatów
Tab. 9 Regionalne i lokalne sieci organizacji pozarządowych w województwie opolskim
Typ sieci
Branża
badania naukowe
Nazwa
Rada NOT
Bank Żywności w Opolu
Opolskie Forum Organizacji Socjalnych (OFOS)
pomoc społeczna
Branżowa
rozwój lokalny
Opolska Sieć LGD
Opolska Federacja Sportu
sport
Charakterystyka
Opole
związek stowarzyszeń
związek stowarzyszeń, zrzesza 16 organizacji, głównie z
Opola, w tym 3 oddziały okręgowe organizacji z
oddziałami (Polski Związek Głuchych, Polski Związek
Niewidomych i Stowarzyszenie Rodzin Katolickich
nieformalna, zrzesza wszystkie LGD mające siedzibę na
terenie województwa
stowarzyszenie kultury fizycznej, zrzesza 36 regionalnych
związków i klubów sportowych
Wojewódzkie Zrzeszenie LZS w Opolu
33
Tab. 10 Regionalne i lokalne sieci organizacji pozarządowych w województwie podkarpackim
Typ sieci
Branża
badania naukowe
pomoc społeczna
rozwój lokalny
Nazwa
2 Rady NOT
Podkarpacki Bank Żywności
Tarnobrzeski Bank Żywności
Podkarpackie Forum LEADER
Wspólny Szlak
Branżowa
Podkarpacka Wojewódzka Federacja Sportu
sport
Tematyczna Rolnictwo
ekologiczne
ogólna
Lokalna
kultura
rozwój lokalny
Podkarpackie Zrzeszenie LZS
Związek Stowarzyszeń „Podkarpacka Izba
Rolnictwa Ekologicznego”
Forum Organizacji Pozarządowych Powiatu
Mieleckiego
Jasielska Federacja Regionalnych Towarzystw
Kultury
Porozumienie Karpackie
Charakterystyka
Rzeszów i Tarnobrzeg
związek stowarzyszeń
stowarzyszenie
nieformalna, zrzesza wszystkie LGD z terenu
województwa
tworzona przez Stowarzyszenie B4 wraz z partnerem
Polską Izbą Agroturystyki w ramach projektu na rzecz
integracji wiejskich organizacji pozarządowych,
beneficjent Poddziałania 5.4.253
związek stowarzyszeń, zrzesza 29 regionalnych związków
sportowych
beneficjent Poddziałania 5.4.2
Tab. 11 Regionalne i lokalne sieci organizacji pozarządowych w województwie podlaskim
Typ sieci
Branża
Nazwa
Podlaska Sieć Pozarządowa
Ogólna
53
Charakterystyka
nieformalna, działa na podstawie porozumienia i
Regulaminu, w jej skład – w celu zapewnienia możliwie
szerokiej reprezentacji III sektora z terenu całego
województwa podlaskiego – w wchodzą przedstawiciele
sektora pozarządowego z każdego powiatu i miast na
prawach powiatu54
Za: http://www.pia.net.pl/projekty.html (dostęp 15.09.2013).
34
badania naukowe
pomoc społeczna
Branżowa
rozwój lokalny
sport
Tematyczna
Lokalna
uzależnienia
ogólna
3 Rady NOT
Stowarzyszenie Bank Żywności Suwałki Białystok
Podlaska Sieć Lokalnych Grup Działania
Podlaska Federacja Sportu
Podlaskie Zrzeszenie LZS w Białymstoku
Regionalny Związek Stowarzyszeń i Klubów
Abstynenckich Województwa Podlaskiego
Federacja Organizacji Pozarządowych Miasta
Białystok
Białystok, Łomża, Suwałki
nieformalna, zrzesza wszystkie LGD z terenu
województwa
związek sportowy
Tab. 12 Regionalne i lokalne sieci organizacji pozarządowych w województwie pomorskim
Typ sieci
Branża
Nazwa
Pomorska Rada Organizacji Pozarządowych
(PROP)
Ogólna
Branżowa
badania naukowe
pomoc społeczna
rozwój lokalny
2 Rady NOT
Związek Stowarzyszeń Pomorski Bank Żywności
Zrzeszenie Organizacji Samopomocowych
SUKURS
Pomorska Sieć Leader
Charakterystyka
nieformalna, działająca na podstawie porozumienia, w
skład Rady wchodzą członkowie organizacji
pozarządowych z terenu województwa pomorskiego
wyłonieni przez Powiatowe Rady Organizacji
Pozarządowych, zebraniach organizacji plenarnym i
powiatowych województwa pomorskiego55
Gdańsk, Słupsk
związek stowarzyszeń, zrzesza wszystkie LGD z terenu
województwa
54
Liczba członków Sieci reprezentujących daną jednostkę uzależniona jest od ilości zarejestrowanych i funkcjonujących na jej terenie podmiotów III sektora. Jest to jeden
delegat na każde „rozpoczęte” 50 organizacji zarejestrowanych w KRS. Członkowie Sieci wybierani są podczas powiatowych zbiórek wyborczych. Zob. § 4 Skład Sieci
Regulamin Podlaskiej Sieci Pozarządowej. Za: http://www.owop.org.pl/ (dostęp 15.09.2013).
55
Za: http://prop.com.pl/ (dostęp 9.09.2013).
35
sport
ogólnaspecjalistyczna
Pomorska Federacja Sportu
Pomorskie Zrzeszenie LZS w Gdańsku
Sieć Centrów Organizacji Pozarządowych
Pomorska Sieć Współpracy Organizacji Prozwierzęcych
Tematyczna
sport
Pomorski Związek Organizacji Sportu
niepełnosprawnych Niepełnosprawnych
Związek Stowarzyszeń Klubów Abstynenta
uzależnienia
Województwa Pomorskiego
Lokalna
ogólna
Gdańska Rada Organizacji Pozarządowych
Federacja Organizacji Pozarządowych Gdynia
rozwój lokalny
Gdańska Sieć Partnerstw Lokalnych
związek stowarzyszeń
prawa zwierząt
zrzesza 10 stowarzyszeń i klubów abstynenckich
Tab. 13 Regionalne i lokalne sieci organizacji pozarządowych w województwie śląskim
Typ sieci
Branża
Nazwa
Śląskie Forum Organizacji Pozarządowych
„KAFOS”
Ogólna
badania naukowe
pomoc społeczna
Branżowa
rozwój lokalny
sport
4 Rady NOT
Bank Żywności w Częstochowie
Związek Stowarzyszeń - Śląski Bank Żywności
Silesian Leader Network
Śląska Federacja Sportu w Katowicach
Śląskie Wojewódzkie Zrzeszenie LZS w
Katowicach
Charakterystyka
związek stowarzyszeń, zrzesza 76 organizacji, czyli 0,6%
ogółu zarejestrowanych w województwie, z mniej niż
połowy powiatów województwa, niedoreprezentowane są
powiaty z południowej i północnej części województwa,
KAFOS jest członkiem sieci WRZOS, stąd też jej
członkami są głównie organizacje działające w branży
pomocy społecznej, z których znacząca liczba
zlokalizowanych jest w Katowicach i Częstochowie, pełni
także rolę sieci branżowej w pomocy społecznej
Beskidzka, Częstochowa, Gliwice, Katowice
związek stowarzyszeń
nieformalna, zrzesza wszystkie LGD z województwa
związek sportowy
36
ogólnaspecjalistyczna
ogólnaTematyczna specjalistyczna
młodzież
uzależnienia
Lokalna
ogólna
Osiemnastka w sieci
Porozumienie z Logo EFS
porozumienie inkubatorów organizacji pozarządowych,
zrzesza 18 inkubatorów, nie tylko z województwa
śląskiego, beneficjent Poddziałania 5.4.2
beneficjent Poddziałania 5.4.2
Górnośląska Rada Organizacji Młodzieżowych
Regionalny Związek Stowarzyszeń Abstynenckich zrzesza 32 stowarzyszenia i kluby abstynenckie
Województwa Śląskiego
Regionalny Związek Stowarzyszeń i Klubów
zrzesza 8 stowarzyszeń i klubów abstynenckich z
Abstynenckich Ziemi Częstochowskiej
subregionu częstochowskiego
Forum Organizacji Pozarządowych Subregionu
Zachodniego
Dąbrowskie Forum Organizacji Pozarządowych
Bytomskie Forum Organizacji Pozarządowych
Tab. 14 Regionalne i lokalne sieci organizacji pozarządowych w województwie świętokrzyskim
Typ sieci
Branża
badania naukowe
pomoc społeczna
Branżowa
rozwój lokalny
Nazwa
1 Rada NOT
Związek Stowarzyszeń „Kielecki Bank Żywności”
Świętokrzyski Bank Żywności
Świętokrzyska Sieć Leader
Świętokrzyska Federacja Sportu w Kielcach
sport
Tematyczna
agroturystyka
uzależnienia
Lokalna
ogólna
Świętokrzyskie Zrzeszenie LZS w Kielcach
Świętokrzyska Federacja Agroturystyki i
Turystyki Wiejskiej „Ziemia Świętokrzyska”
Regionalny Związek Stowarzyszeń i Klubów
Abstynenckich
Federacja Organizacji Pozarządowych „Pryzmat”
Ostrowiec Świętokrzyski.
Charakterystyka
Kielce
stowarzyszenie
nieformalna, zrzesza wszystkie LGD z terenu
województwa
związek stowarzyszeń, zrzesza 28 regionalnych związków
i klubów sportowych
związek stowarzyszeń, zrzesza 10 stowarzyszeń
agrosturystycznych, gospodarstw gościnnych i Izbę
Rolniczą z terenu województwa
zrzesza 8 członków
37
Tab. 15 Regionalne i lokalne sieci organizacji pozarządowych w województwie warmińsko-mazurskim
Typ sieci
Branża
Nazwa
Rada Organizacji Pozarządowych Województwa
Warmińsko – Mazurskiego (ROPWW-M)
Ogólna
badania naukowe
ekologia
pomoc społeczna
2 Rady NOT
Ekologiczne Forum Organizacji Pozarządowych
Bank Żywności w Elblągu
Bank Żywności w Olsztynie
Federacja Organizacji Socjalnych Województwa
Warmińsko-Mazurskiego „Fosa”
Forum LGD Warmii i Mazur
Branżowa
rozwój lokalny
sport
Tematyczna amazonki
bezrobocie
młodzież
56
Sieć Wspierania Rozwoju Lokalnego
Województwa Warmińsko-Mazurskiego
HEROLD
Warmińsko-Mazurska Federacja Sportu w
Olsztynie
Warmińsko-Mazurskie Zrzeszenie LZS w
Olsztynie
Warmińsko-Mazurska Unia Amazonek
Rada Organizacji Pozarządowych Działających w
Obszarze Bezrobocia Województwa WarmińskoMazurskiego w Lidzbarku Warmińskim
Sieć Organizacji Młodzieżowych Warmii i Mazur
ATOMY
Charakterystyka
jedyna w województwie ponadbranżowa reprezentacja
organizacji pozarządowych, zrzesza ponad 800 organizacji
pozarządowych województwa warmińsko-mazurskiego,
czyli około 12%. Jej członkami są reprezentacje sektora
pozarządowego z powiatów, federacje oraz organizacje i
porozumienia organizacji o zasięgu wojewódzkim56.
Elbląg i Olsztyn
zrzeszenie
związek stowarzyszeń
związek stowarzyszeń
zrzesza 40 organizacji z ponad połowy powiatów z terenu
województwa, jest członkiem WRZOS
nieformalne, zrzesza wszystkie LGD z terenu
województwa
porozumienie, zrzesza 42 organizacji z ponad połowy
powiatów województwa
związek stowarzyszeń, zrzesza 34 regionalne związki i
kluby sportowe
zrzesza 12 stowarzyszeń amazonek
porozumienie, zrzesza 22 członków: organizacje
młodzieżowe, czyli stowarzyszenia, fundacje lub grupy
nieformalne (w tym samorząd uczniowski, studencki,
młodzieżowa rada miasta), która składa się z min. 3 osób,
Za: http://www.ropwwm.org.pl (dostęp 16.09.2013).
38
Warmińsko - Mazurski Sejmik Osób
Niepełnosprawnych
Sieć Organizacji Seniorskich Województwa
seniorzy
Warmińsko-Mazurskiego
Warmińsko-Mazurska Federacja Integracji
ogólna
Stowarzyszeń „NADIR”
sport
Warmińsko-Mazurska Federacja Sportu Osób
niepełnosprawnych Niepełnosprawnych z siedzibą w Olsztynie
20 Powiatowych Rad Organizacji Pozarządowych
ogólna
Gołdapskie Forum Organizacji Pozarządowych
Związek Stowarzyszeń „Razem w Olsztynie”
niepełnosprawność
Lokalna
posiada nazwę własną, regulamin działania57
związek stowarzyszeń, zrzesza 40 organizacji i obejmuje
zasięgiem ponad połowę powiatów z terenu województwa
porozumienie
związek stowarzyszeń
zrzesza 8 organizacji
Tab. 16 Regionalne i lokalne sieci organizacji pozarządowych w województwie wielkopolskim
Typ sieci
Branża
Nazwa
Wielkopolska Rada Koordynacyjna Związek
Organizacji Pozarządowych (WRKZOP)
Ogólna
Branżowa
badania naukowe
pomoc społeczna
rozwój lokalny
sport
57
58
5 Rad NOT
Związek Stowarzyszeń Pilski Bank Żywności
Bank Żywności w Koninie
Związek Stowarzyszeń Bank Żywności Leszno
Związek Stowarzyszeń Wielkopolski Bank
Żywności
Wielkopolska Sieć LGD
Wielkopolskie Stowarzyszenie Sportowe
Charakterystyka
stowarzyszenie, największy i jedyny ogólnopozarządowy
związek w Wielkopolsce58, zrzesza 85 organizacji, co
stanowi 0,6% wszystkich mających siedzibę w
województwie, nie obejmuje zasięgiem połowy powiatów,
jest także członkiem WRZOS i tym samym pełni rolę
infrastruktury w branży pomocy społecznej
Kalisz, Konin, Leszno, Piła, Poznań
związek stowarzyszeń
związek stowarzyszeń, zrzesza 60% LGD z terenu
województwa
związek sportowy
Za: http://atomywsieci.pl/ (dostęp 16.09.2013).
Za: http://www.wrk.org.pl (dostęp 16.09.2013).
39
niepełnosprawność
pszczelarstwo
Tematyczna
uzależnienia
Wojewódzka Federacja Sportu Leszno
Wojewódzka Federacja Sportu Kalisz
Wielkopolskie Zrzeszenie LZS w Poznaniu
Wielkopolskie Forum Organizacji Osób
Niepełnosprawnych
Federacja Wielkopolskich Związków Pszczelarzy
Województwa Wielkopolskiego
Związek Stowarzyszeń Abstynenckich
Wielkopolskie Centra Wolontariatu
wolontariat
Lokalna
ogólna
związek stowarzyszeń
związek rolniczych zrzeszeń branżowych
związek stowarzyszeń
6 lokalnych centrów wolontariatu przy Regionalnym
Centrum Wolontariatu działającym w ramach
Wielkopolskiej Rady Koordynacyjnej Związku Organizacji
Pozarządowych
Poznańskie Forum Organizacji Pozarządowych
Tab. 17 Regionalne i lokalne sieci organizacji pozarządowych w województwie zachodniopomorskim
Typ sieci
Branża
Nazwa
Zachodniopomorska Sieć Wspierania Organizacji
Pozarządowych KOMPAS
Ogólna
badania naukowe
pomoc społeczna
Branżowa
rozwój lokalny
2 Rady NOT
Bank Żywności w Nowych Bielicach
Zachodniopomorskie Forum Organizacji
Socjalnych „ZAFOS”
Zachodniopomorska Sieć LGD
Zachodniopomorska Federacja Sportu
sport
Tematyczna
59
uzależnienia
Zachodniopomorskie Zrzeszenie LZS
Zachodniopomorski Związek Stowarzyszeń
Abstynenckich
Charakterystyka
porozumienie, członkami Sieci mogą być organizacje
pozarządowe wspierające III sektor mające siedzibę w
województwie zachodniopomorskim. (Regulamin sieci59),
docelowo 1 organizacja w każdym z 21 powiatów, na razie
zrzesza 13 organizacji, beneficjent Poddziałania 5.4.2
Koszalin i Szczecin
stowarzyszenie
zrzesza 37 organizacji z ponad połowy powiatów
województwa, jest członkiem WRZOS
zrzesza wszystkie LGD z terenu województwa
związek sportowy, zrzesza 29 regionalnych związków
sportowych
zrzesza 20 stowarzyszeń i klubów abstynenckich z mniej
niż połowy powiatów w województwie
Za: http://kcwis.nazwa.pl/kompas1/ (dostęp 10.09.2013).
40
Lokalna
ogólna
Łobeskie Forum Organizacji Pozarządowych
Nowogardzkie Forum Organizacji Pozarządowych
41