Pomoc publiczna dla przedsiębiorstw

Transkrypt

Publikacja wydana w ramach projektu współfinansowanego przez Unię Europejską z
Europejskiego Funduszu Społecznego oraz budżetu państwa w ramach Zintegrowanego
Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Jest ona elementem projektu pod tytułem
Biblioteka Przedsiębiorcy przy Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Sulechowie.
Część III
Pomoc publiczna dla przedsiębiorstw
(Andrzej Łączak)
1. Pojęcie i klasyfikacja pomocy publicznej
Pomoc publiczna może przyjmować różne formy. Przedsiębiorcy są szczególnie
zainteresowani
dotacjami,
niskooprocentowanymi
pożyczkami
lub
obniżkami
oprocentowania. Dość częstą formą pomocy jest także gwarancja państwa, zakupy pakietu
udziałów bądź akcji lub przekazania kapitału na preferencyjnych warunkach. Inną formą są
ulgi i zwolnienia z podatków oraz zwolnienia z płacenia składek na ubezpieczenie społeczne
lub innych obowiązkowych opłat, względnie ich obniżenia. Formą pomocy może być również
przekazanie nieruchomości na przykład gruntów lub towarów albo usług po cenach
preferencyjnych1. Zadaniem pomocy jest zachęta do podejmowania inwestycji, które bez tej
pomocy nie mogłyby być zrealizowane. Wynika stąd, iż beneficjent może z niej skorzystać
pod warunkiem, że przed rozpoczęciem prac nad realizacją projektu złoży wniosek o
przyznanie pomocy. Jeżeli prace rozpoczną się wcześniej, to projekt w całości nie będzie
mógł być finansowany2.
1
Wytyczne w sprawie krajowej pomocy regionalnej na lata 2007-2013, Tekst mający znaczenie dla EOG,
Dz. U. C 256 z 4 marca 2006 roku, pkt 37.
2
Przez rozpoczęcie prac należy rozumieć podjęcie prac budowlanych lub pierwszego zobowiązania firmy
do zamówienia urządzeń, z wyłączeniem wstępnych studiów wykonalności.
2. Pomoc horyzontalna
Właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego wymaga ścisłego i skutecznego
stosowania zasad konkurencji dotyczących pomocy państwa. Ocena zgodności pomocy ze
wspólnym rynkiem spoczywa zasadniczo na Komisji Europejskiej3. Przyjmuje ona także
przepisy wyłączające kategorie pomocy z obowiązku zgłoszenia przewidzianego w art. 93 ust.
3 Traktatu, określa cel pomocy, kategorie beneficjentów i progi ograniczające pomoc
podlegającą wyłączeniu, zasady regulujące kumulację pomocy i warunki monitorowania w
celu zapewnienia zgodności ze wspólnym rynkiem pomocy objętej niniejszym
rozporządzeniem.
Komisja Europejska współpracuje z wszystkimi państwami członkowskimi w celu
prowadzenia stałego przeglądu wszystkich systemów istniejącej pomocy. Powinna ona
zagwarantować możliwie największy stopień przejrzystości i dostatecznej kontroli. Należało,
zatem stworzyć wiarygodny system rejestracji i gromadzenia informacji o zastosowaniu
przyjmowanych przez nią rozporządzeń, udostępniony wszystkim państwom członkowskim.
Komisja powinna również otrzymywać wszelkie potrzebne informacje od państw
członkowskich dotyczące realizacji pomocy wyłączonej z procedury zgłoszenia.
Komisja może w drodze rozporządzenia przyjąć, że następujące kategorie pomocy są
zgodne ze wspólnym rynkiem i nie podlegają wymogom zgłoszenia4:
• pomoc na rzecz:
małych i średnich przedsiębiorstw;
badań i rozwoju;
ochrony środowiska naturalnego;
zatrudnienia i szkolenia;
• pomoc zgodna z mapą zatwierdzoną przez Komisję dla każdego Państwa
Członkowskiego w zakresie udzielenia pomocy regionalnej.
Osobno dla każdej kategorii określa się:
• cel pomocy;
• kategorie beneficjentów;
• progi wyrażone w wielkości pomocy w stosunku do zbioru uprawnionych kosztów
lub też wyrażone jako maksymalne kwoty pomocy;
• warunki regulujące kumulację pomocy;
• warunki monitorowania5.
Komisja w drodze rozporządzenia może także ustalać progi lub też inne warunki dla
zgłoszenia o przyznaniu pomocy indywidualnej, wyłączyć niektóre sektory z zakresu
rozporządzeń oraz określić dalsze warunki dla zgodności pomocy wyłączonej w ramach
takich rozporządzeń.
3
Rozporządzenie Rady (WE) NR 994/98 z dnia 7 maja 1998 r. dotyczące stosowania art. 92 i 93 Traktatu
ustanawiającego Wspólnotę Europejską do niektórych kategorii horyzontalnej pomocy państwa, Opublikowano
w Wydaniu Specjalnym Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej Rozdział 08 Polityka konkurencji, Tom 01,
s. 312.
4
Wymogi te zostały określone w art. 93 ust. 3 Traktatu.
5
Rozporządzenie Rady (WE) NR 994/98 z dnia 7 maja 1998 r. dotyczące stosowania art. 92 i 93 Traktatu
ustanawiającego Wspólnotę Europejską do niektórych kategorii horyzontalnej pomocy państwa, art. 3.
Komisja może, w drodze rozporządzenia6 postanowić, że uwzględniając rozwój i
funkcjonowanie wspólnego rynku, niektóre kategorie pomocy nie spełniają wszystkich
kryteriów i w związku z tym zostają wyłączone z procedury zgłoszenia, pod warunkiem, że
pomoc przyznana temu samemu przedsiębiorstwu w ciągu danego okresu nie przekroczy
pewnej stałej wielkości7. Państwa członkowskie są zobowiązane do przekazania wszelkich
dodatkowych informacji dotyczących pomocy wyłączonej8. Określone zostały szczegółowe
zasady monitorowania dla zapewnienia przejrzystości pomocy wyłączonej z obowiązku
zgłoszenia zgodnie z tymi rozporządzeniami. Podsumowania informacji dotyczących
systemów pomocy lub też pomocy indywidualnej, które nie są objęte wyłączonymi
systemami pomocy, państwa członkowskie przekazują Komisji, w celu opublikowania w
Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich. Każde państwo członkowskie rejestruje i
przetwarza wszelkie informacje dotyczące stosowania wyłączeń grupowych. W przypadku
pojawienia się jakichkolwiek wątpliwości dotyczących nieprawidłowego stosowania
rozporządzenia wyłączającego, państwa członkowskie zobowiązane są do przekazania
Komisji wszelkich informacji, jakie uzna ona za niezbędne. Przynajmniej raz w roku państwa
członkowskie przygotowują sprawozdanie z zastosowania wyłączeń grupowych i przekazują
je Komisji Europejskiej, najlepiej w formie elektronicznej. Dostęp do sprawozdań posiadają
wszystkie państwa członkowskie. Badanie i ocenę sprawozdań przeprowadza powołany
Komitet Doradczy9.
Wyłączenie pomocy na podstawie rozporządzenia następuje w czasie ściśle określonym
w rozporządzeniu. Przyjęte rozporządzenia mogą być uchylone lub zmienione, jeżeli pojawią
się okoliczności dotyczące ważnego elementu stanowiącego podstawę ich przyjęcia lub też
gdy wymaga tego stopniowy rozwój lub funkcjonowanie wspólnego rynku. W takim
przypadku nowe rozporządzenie wprowadzi okres sześciu miesięcy dla dostosowania pomocy
objętej poprzednim rozporządzeniem.
Komisja Europejska przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie
oceniające zastosowanie niniejszego rozporządzenia. Projekt sprawozdania zostaje
przedstawiony do rozpatrzenia Komitetowi. Sprawozdanie jest sporządzane raz na pięć lat.
Projekt rozporządzenia wprowadzający wyłączenia powinien być poddany procesowi
konsultacji społecznych. W tym celu Komisja publikuje jego projekt dla umożliwienia
wszystkim zainteresowanym osobom i organizacjom przedstawienia swoich uwag. Komisja
ustala czas zgłaszania uwag, nie może być on krótszy niż jeden miesiąc. Komisja Europejska
zasięga opinii Komitetu Doradczego ds. Pomocy Państwa przed opublikowaniem projektu
rozporządzenia oraz przed wydaniem rozporządzenia. Konsultacje Komitetu odbywają się na
posiedzeniach zwołanych przez Komisję. Posiedzenie odbywa się nie wcześniej niż w
terminie dwóch miesięcy od wysłania zgłoszenia. Okres określony powyżej może być
skrócony w przypadku konsultacji w sprawach pilnych lub gdy chodzi o zwykłe przedłużenie
rozporządzenia.
6
Przyjętego zgodnie z procedurą określoną w art. 8 niniejszego Rozporządzenia Rady (WE) NR 994/98 z
dnia 7 maja 1998 r. dotyczące stosowania art. 92 i 93 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską do
niektórych kategorii horyzontalnej pomocy państwa.
7
Kryteria zostały określone w art. 92 ust 2 Traktatu a wyłączenie z procedury następuje na podstawie art.
93 ust 3 Traktatu.
8
Szerzej na temat pomocy de minimis w dalszej części niniejszej pracy.
9
Komitet doradczy, zwany Komitetem Doradczym ds. Pomocy Państwa składa się z przedstawicieli
Państw Członkowskich pod przewodnictwem przedstawiciela Komisji; Rozporządzenie Rady (WE) NR 994/98 z
dnia 7 maja 1998 r. dotyczące stosowania art. 92 i 93 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską do
niektórych kategorii horyzontalnej pomocy państwa, art. 7.
3. Pomoc dla małych i średnich przedsiębiorstw
Warunki udzielania pomocy publicznej dla małych i średnich przedsiębiorstw10
zostały określone w Rozporządzeniu Komisji w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu WE
w odniesieniu do pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw11. Rozporządzenie ma
zastosowanie do udzielania pomocy we wszystkich sektorach z wyjątkiem produktów
rybołówstwa i akwakultury12 oraz działalności związanych z uprawą produktów rolnych. Nie
ma ono także zastosowania dla produkcji i obrotu produktami mającymi imitować lub
zastępować mleko i przetwory mleczne. Rozporządzenie nie obejmuje również pomocy
udzielanej dla działalności eksportowej, pomocy uwarunkowanej użyciem towarów produkcji
krajowej13 oraz w stosunku do pomocy w ramach rozporządzenia Rady (WE) nr 1407/200214.
Wszystkie programy pomocowe są wyłączone z wymogu zgłoszenia określonego w art. 88
ust. 3 Traktatu pod warunkiem, że pomoc, która może być przyznana w ramach tego
programu spełnia wszystkie wymogi rozporządzenia i zawiera wyraźne do niego odwołanie.
Podobnie rzecz się ma z pomocą indywidualną przyznawaną poza programem. Może być ona
przyznana pod warunkiem, że spełnia wszystkie warunki niniejszego rozporządzenia i
zamieszcza jego tytuł i dane dotyczące publikacji w Dzienniku Urzędowym Wspólnot
Europejskich15. Wyłączeniu podlegają również niektóre inwestycje. Sprawy te reguluje
artykuł 4 rozporządzenia. Zgodnie z nim zwolnieniu podlegają inwestycje w aktywa
materialne oraz wartości niematerialne i prawne wewnątrz i na zewnątrz Wspólnoty, jeżeli są
zgodne ze wspólnym rynkiem. Ponadto muszą one spełniać kilka warunków. Inwestycje,
które są dokonywane na obszarach lub w sektorach kwalifikujących się do pomocy
regionalnej, intensywność pomocy brutto16 nie może przekroczyć 15% w przypadku małych
przedsiębiorstw i 7,5% w przypadku średnich przedsiębiorstw. Intensywność pomocy może
ulec zwiększeniu na obszarach lub w sektorach kwalifikujących się do regionalnej pomocy
inwestycyjnej i przekroczyć pułap intensywności zatwierdzony w planie przez Komisję nie
10
Zobacz także na ten temat: Z. Gorzelak, Pomoc publiczna dla małych i średnich przedsiębiorstw w
prawie Unii Europejskiej, (w:) Prawo gospodarcze w Unii Europejskiej, pod red. A. Mani, Kraków 2001.
11
Rozporządzenie Komisji (WE) nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88
Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw, Dz. U. L nr 10 z dnia
13 stycznia 2001 r. z późn. zm.
12
Wymienionych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 104/2000, Dz. U. L nr 17 z 21 stycznia 2001 roku.
13
Zob. Dz. U. C nr 89 z 28 marca 2000 roku.
14
Rozporządzenie Rady (WE) nr 1407/2002 z 2 sierpnia 2002 r. w sprawie pomocy państwa dla przemysłu
węglowego, Dz. U. L nr 205 z 2 sierpnia 2002 roku.
15
Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw, art. 1.
16
Intensywność pomocy brutto – oznacza kwotę pomocy wyrażoną jako odsetek uznanych kosztów
projektu. Wszystkie stosowane kwoty będą wielkościami przed potrąceniem podatków bezpośrednich. W
przypadkach, gdy pomoc udzielana jest w formie innej niż dotacja, kwotą pomocy jest równowartość udzielonej
dotacji. Pomoc wypłacana w kilku ratach będzie zdyskontowana do wartości w momencie przyznania dotacji.
Stopa procentowa stosowana do celów dyskontowych oraz do wyliczenia kwoty pomocy w przypadku pożyczki
uprzywilejowanej będzie stopą referencyjną stosowaną w momencie przyznania dotacji. Intensywność pomocy
brutto dla projektu BiR przeprowadzanego we współpracy między publicznymi zakładami badawczymi a
przedsiębiorstwami powinna być obliczana na podstawie pomocy łączonej, pochodzącej z bezpośredniego
rządowego wsparcia określonych projektów badawczych oraz, w przypadkach, kiedy składają się one na pomoc,
wkładu pomocy dla inwestycji ze strony publicznych niedochodowych zakładów edukacji wyższej lub zakładów
badawczych.
więcej niż o 10% brutto na obszarach, o których mowa w art. 87 ust. 3, lit. c, pod warunkiem,
że ogólna intensywność pomocy netto17 nie przekracza 30% i nie więcej niż 15% brutto na
obszarach, o których mowa w art. 87 ust. 3, lit. a, pod warunkiem, że ogólna intensywność
pomocy netto nie przekracza 75%18. Rozporządzenie dopuszcza jeszcze wyższy pułap
pomocy regionalnej pod warunkiem, że inwestycja będzie utrzymana w regionie
otrzymującym pomoc przez co najmniej pięć lat, a wkład beneficjenta wyniesie nie mniej niż
25%. Dopuszcza się trzy metody ustalania pułapów intensywności pomocy. Można ją
obliczać jako odsetek uznanych kosztów inwestycji. W przypadku tym za uznane koszty
inwestycji materialnych uznaje się koszty związane z inwestycjami w grunty, budynki,
maszyny i urządzenia. W sektorze transportowym, kosztami niekwalifikowanymi są
inwestycje w środki transportu i urządzenia transportowe. Zasada ta nie dotyczy taboru
kolejowego. Drugą metodą ustalania intensywności pomocy jest ustalenie jej jako odsetek
kosztów płac roboczych zatrudnienia powstałego dzięki podjęciu inwestycji. Wysokość
pomocy obliczana jest na podstawie tworzonych miejsc pracy i stanowi odsetek kosztów płac
roboczych w okresie dwóch lat. Projekt inwestycyjny powinien doprowadzić do wzrostu
liczby zatrudnienia w przedsiębiorstwie w porównaniu ze średnią zatrudnienia z poprzednich
dwunastu miesięcy. Jeżeli tworzenie miejsc pracy będzie związane z inwestycjami w aktywa
materialne i w wartości niematerialne oraz prawne to, miejsca pracy muszą zostać utworzone
w okresie trzech lat od daty zakończenia inwestycji. Zwiększenie zatrudnienia powinno
zostać utrzymane przez okres co najmniej pięciu lat. Trzecim sposobem obliczania pułapu
pomocy jest kombinacja dwóch poprzednio wymienionych. Szczególne zasady stosuje się do
określenia intensywności pomocy w przypadku inwestycji dotyczących przetwarzania i
obrotu produktami rolnymi wymienionymi w załączniku I do Traktatu. Intensywność pomocy
brutto nie może w tych przypadkach przekroczyć 75% inwestycji kwalifikowanych w
regionach najbardziej oddalonych, 65% inwestycji kwalifikowanych na małych wyspach
Morza Egejskiego19, 50% inwestycji kwalifikowanych w regionach kwalifikowanych na
mocy art. 87 ust. 3 lit. a oraz 40% inwestycji kwalifikowanych we wszystkich innych
regionach.
Małe i średnie przedsiębiorstwa mogą także uzyskać pomoc związaną z usługami
doradczymi. Pomoc taka jest zgodna z art. 87 ust. 3 Traktatu pod warunkiem, że usługi te są
świadczone przez doradców zewnętrznych i nie będą miały charakteru ciągłego lub
okresowego oraz nie będą związane z kosztami operacyjnymi przedsiębiorstwa, takimi jak
rutynowe usługi doradztwa podatkowego, regularne usługi prawnicze czy usługi związane z
reklamą. Wielkość pomocy brutto w tych przypadkach nie może przekroczyć 50% wartości
kosztów usług. Wyłączeniu podlega również pomoc związana z udziałem w targach i
wystawach, ale tylko w przypadku pierwszego udziału przedsiębiorstwa. Wielkość pomocy
brutto nie może przekroczyć 50% wartości dodatkowych kosztów poniesionych na wynajem,
ustawienie i prowadzenie stoiska20.
17
Intensywność pomocy netto – oznacza kwotę pomocy pomniejszoną o podatek, wyrażony jako odsetek
uznanych kosztów projektu.
18
Art. 87 ust. 3, lit. c mówi, że za pomoc zgodną ze wspólnym rynkiem uważana jest pomoc ułatwiająca
rozwój niektórych dziedzin lub obszarów gospodarczych, jeżeli nie zmienia warunków wymiany handlowej w
zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem. Natomiast art. 87 ust 3, lit. a uważa za zgodną pomoc wspierającą
rozwój gospodarczy regionów, w których poziom życia jest szczególnie niski lub gdzie występuje poważne
bezrobocie.
19
W rozumieniu rozporządzenia Rady (EWG) nr 2019/93, Dz. U. L nr 184 z 27 lipca 1993 roku.
20
Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw, art. 5.
Rozporządzenie nie zwalnia dotacji z tytułu pomocy indywidualnej w przypadku, gdy
kwota pomocy brutto wyniesie co najmniej 15 mln euro lub całkowity uznany koszt projektu
wyniesie co najmniej 25 mln euro oraz jest realizowany na obszarach lub sektorach, które nie
kwalifikują się do pomocy regionalnej a intensywność pomocy brutto wynosi co najmniej
50% pułapu określonego w art. 4 ust. 221 lub na obszarach, które kwalifikują się do pomocy
regionalnej a intensywność pomocy netto wynosi co najmniej 50% pomocy netto określonej
w planie pomocy regionalnej dla danego obszaru.
Osobnym regulacjom podlega pomoc przyznana małym i średnim gospodarstwom
rolnym prowadzącym produkcję pierwotną produktów rolnych22. Pomoc indywidualna jest
wyłączona z obowiązku notyfikacji pod warunkiem, że spełnia ona wszystkie warunki
niniejszego rozporządzenia. Rozporządzenie przewiduje kilka kategorii pomocy.
a) Pomoc na inwestycje w gospodarstwach rolnych
Pomoc na inwestycje w gospodarstwach rolnych w ramach Wspólnoty w zakresie
produkcji pierwotnej produktów rolnych nie podlega obowiązkowi zgłoszenia pod warunkiem
spełnienia kilku warunków. Po pierwsze intensywność pomocy brutto nie może przekroczyć
15% inwestycji kwalifikowanych23:
• 50% inwestycji kwalifikowanych na obszarach o niekorzystnych warunkach
gospodarowania, obszarach górskich, obszarach objętych programem Natura 2000
oraz obszarach posiadających naturalne utrudnienia24;
• 40% inwestycji kwalifikowanych w innych regionach;
• 60% inwestycji kwalifikowanych na obszarach o mniej korzystnych warunkach
gospodarowania lub na obszarach górskich, obszarach objętych programem Natura
2000 oraz obszarach posiadających naturalne utrudnienia, określonych przez państwa
członkowskie25 oraz 50% w innych regionach w przypadku inwestycji dokonywanych
przez młodych rolników w okresie pięciu lat od momentu rozpoczęcia działalności;
• 75% inwestycji kwalifikowanych w regionach najbardziej oddalonych oraz na małych
wyspach Morza Egejskiego26;
• 75% inwestycji kwalifikowanych w regionach, o których mowa w art. 4 ust. 2 lit. a
rozporządzenia27, oraz 60% w innych regionach, w których inwestycje wymagają
21
W przypadku gdy inwestycja ma miejsce w obszarach lub sektorach niekwalifikujących się do pomocy
regionalnej na mocy art. 87 ust. 3 lit. a) i c) Traktatu w momencie udzielania pomocy intensywność pomocy
brutto nie przekracza: a) 15% w przypadku małych przedsiębiorstw; b) 7,5% w przypadku średnich
przedsiębiorstw; Rozporządzenie Komisji (WE) nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania
art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw, art. 4 ust.2
22
Rozporządzenie Komisji (WE) NR 1857/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i
88 Traktatu w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność
związaną z wytwarzaniem produktów rolnych oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 70/2001, Dz. U. UE L
358 z 15 grudnia 2006 r.
23
Zobacz także: A. Jurcewicz, B. Kozłowska, E. Tomkiewicz, Polityka rolna Wspólnoty Europejskiej w
świetle ustawodawstwa i orzecznictwa, Warszawa 1995.
24
Rozporządzenie Rady (UE) nr 1968/2005 z dnia 20 września 2005 roku w sprawie wsparcia rozwoju
obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), Dz.
U. L 277 z 20 września 2005 roku, art. 36 lit. a, pkt I, II, III.
25
Wyznaczenie tych obszarów następuje zgodnie z art. 50 i 94 Rozporządzenie Rady (UE) nr 1968/2005 z
dnia 20 września 2005 roku w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny
na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW).
26
W rozumieniu rozporządzenia Rady (EWG) nr 2019/1993, Dz. U. L 184 z 27 lipca 1993.
ponoszenia dodatkowych kosztów związanych z ochroną i poprawą środowiska,
poprawą warunków higienicznych gospodarstw hodowlanych lub dobrostanu zwierząt
gospodarskich. Stawki te mogą otrzymać inwestycje, które przekraczają minimalne
obowiązujące wymogi Wspólnoty lub inwestycje dokonywane w celu dostosowania
do nowo wprowadzonych norm minimalnych. Zwiększenie stawki pomocy musi być
ograniczone do dodatkowych niezbędnych kosztów kwalifikowanych i nie może być
stosowane w przypadku inwestycji, które powodują wzrost zdolności produkcyjnych.
Po drugie inwestycje muszą zmierzać do osiągnięcia następujących celów:
• zmniejszenie kosztów produkcji;
• poprawa i przestawienie produkcji;
• poprawa jakości;
• zachowanie i poprawa norm z zakresu środowiska naturalnego lub poprawa warunków
higieny lub norm w zakresie dobrostanu zwierząt.
Wydatki kwalifikowane mogą obejmować:
• koszty budowy, pozyskania lub ulepszenia nieruchomości;
• koszty zakupu lub zakupu w formie leasingu maszyn i sprzętu, w tym
oprogramowania komputerowego do wartości rynkowej majątku;
• koszty ogólne związane z wydatkami wymienionymi w lit. a) i b), takie jak: honoraria
dla architektów, inżynierów, opłaty za konsultacje, studia wykonalności, uzyskanie
patentów i pozwoleń.
Należy pamiętać, że za wydatki kwalifikowane nie można uznać kosztów operacyjnych
związanych z umową leasingu takich jak podatek, marża leasingodawcy, koszty
refinansowania odsetek, koszty ogólne, koszty ubezpieczenia itp. Gospodarstwo rolne, na
które właściciel ubiega się o pomoc nie może znajdować się w trudnej sytuacji. Pomoc może
natomiast dotyczyć przystosowania gospodarstwa do norm minimalnych dotyczących
ochrony środowiska, higieny i dobrostanu zwierząt. Pomocy nie można ograniczyć do
szczególnych produktów rolnych. Musi być ona dostępna dla wszystkich sektorów rolnych.
Do ograniczenia może dojść tylko w przypadku, gdy państwo członkowskie wyklucza
niektóre produkty z powodu nadmiaru zdolności produkcyjnych lub braku rynków zbytu.
Pomocy nie można przyznać w następujących przypadkach:
• przy zakupie uprawnień do produkcji, zwierząt i roślin jednorocznych;
• przy sadzeniu roślin jednorocznych;
• przy pracach drenażowych lub przy zakupie sprzętu irygacyjnego i przy pracach
irygacyjnych, chyba że takie inwestycje powodują spadek wykorzystywanej wody o
co najmniej 25%;
• w przypadku prostych inwestycji odtworzeniowych.
Wydatkiem kwalifikującym się do wsparcia jest zakup gruntów z wyjątkiem gruntów
budowlanych. Koszt zakupu nie może przekroczyć 10% wydatków kwalifikowanych
inwestycji. Maksymalna kwota pomocy przyznawanej jednemu gospodarstwu rolnemu nie
może przekroczyć 400 000 EUR w każdym okresie trzech lat podatkowych lub 500 000 EUR,
27
związaną z wytwarzaniem produktów rolnych oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 70/2001.
jeżeli przedsiębiorstwo znajduje się na obszarze o niekorzystnych warunkach
gospodarowania28. Z pomocy wyłączona jest produkcja wyrobów imitujących lub
zastępujących mleko i przetwory mleczne.
b) Zachowanie tradycyjnych krajobrazów i budynków
Rolnicy mogą otrzymać pomoc do 100% kosztów rzeczywistych inwestycji lub
remontów. Inwestycje te lub kapitalne remonty muszą mieć na celu zachowanie
nieprodukcyjnych obiektów dziedzictwa kulturalnego znajdujących się na terenie
gospodarstw rolnych. Mogą to być obiekty archeologiczne lub historyczne. Wsparcie
obejmuje uzasadnioną kompensację prac przedsięwziętych przez samego rolnika lub jego
pracowników, do limitu w kwocie 10 000 EUR rocznie.
Właściciele gospodarstw rolnych mogą również uzyskać pomoc do 60% lub 75% na
obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania, obszarach górskich, obszarach
objętych programem Natura 2000 oraz obszarach posiadających naturalne utrudnienia29.
Wsparcie dotyczy rzeczywistych kosztów poniesionych w związku z inwestycjami lub
kapitalnymi remontami, których celem jest zachowanie nieprodukcyjnych obiektów
dziedzictwa kulturalnego znajdujących się na terenie gospodarstw rolnych. Inwestycje mogą
dotyczyć takich obiektów jak budynki gospodarskie, pod warunkiem że inwestycje nie
przyczyniają się do zwiększenia zdolności produkcyjnych gospodarstwa. W przypadku, gdy
w wyniku inwestycji wzrosną zdolności produkcyjne to do kwalifikacji wydatków
kwalifikowanych, stosuje się stawki pomocy dla inwestycji ustanowione w art. 4 ust. 230.
Pomoc może osiągnąć nawet 100%, w razie konieczności pokrycia dodatkowych kosztów
poniesionych w wyniku zastosowania materiałów tradycyjnych, niezbędnych do zachowania
obiektów dziedzictwa kulturalnego.
c) Przeniesienie budynków gospodarskich w interesie publicznym
Z konieczności notyfikacji pomocy zwolnione są koszty przeniesienia budynków
gospodarskich w związku z realizowaniem zadań wynikających z interesu publicznego. Jeżeli
przeniesienie budynków w interesie publicznym polega tylko na rozbiórce, przeniesieniu i
ponownym montażu istniejących urządzeń to do pomocy kwalifikuje się 100% poniesionych
kosztów rzeczywistych. Gdy przeniesienie związane jest z korzystaniem przez rolnika z
bardziej nowoczesnych urządzeń, musi on wnieść wkład w wysokości co najmniej 60% lub
50% wzrostu wartości danych urządzeń po przeniesieniu na obszarach o niekorzystnych
warunkach gospodarowania, obszarach górskich, obszarach objętych programem Natura 2000
oraz obszarach posiadających naturalne utrudnienia. Z większych udogodnień korzystają
młodzi rolnicy, ich wkład wynosi odpowiednio co najmniej 55% lub 45%.
W przypadku, gdy przeniesienie przyczyni się do zwiększenia zdolności produkcyjnych,
wkład ze strony beneficjenta musi być równy co najmniej 60% lub 50% wydatków
28
obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), Dz.
U. L 277 z 20 września 2005 roku, art. 36 lit. a, pkt I, II, III.
29
Ibidem, , art. 36 lit. a, pkt I, II, III.
30
Zobacz: Rozporządzenie Komisji (WE) NR 1857/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania
art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących
działalność związaną z wytwarzaniem produktów rolnych oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 70/2001.
związanych z tym wzrostem na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania,
obszarach górskich, obszarach objętych programem Natura 2000 oraz obszarach
posiadających naturalne utrudnienia. Także i w tym przypadku na preferencyjne traktowanie
może liczyć młody rolnik. Jego wkład wynosi odpowiednio co najmniej 55% lub 45%.
d) Pomoc w podejmowaniu działalności przez młodych rolników
Pomoc w podejmowaniu działalności przez młodych rolników jest zgodna ze wspólnym
rynkiem. Wsparcie mogą uzyskać osoby, które mają mniej niż 40 lat oraz po raz pierwszy
podejmują działalność w gospodarstwie rolnym jako kierujący gospodarstwem, posiadają
odpowiednie umiejętności i kwalifikacje zawodowe oraz przedkładają plan biznesowy
dotyczący rozwoju ich działalności rolniczej31. Wysokość wsparcia nie może przekroczyć 55
tys. złotych.
e) Pomoc z tytułu przechodzenia na wcześniejszą emeryturę
Zgodna ze wspólnym rynkiem jest także pomoc z tytułu przechodzenia rolników na
wcześniejszą emeryturę. Rolnicy muszą spełnić szereg kryteriów. Pomoc mogą otrzymać
rolnicy, którzy decydują się na zaprzestanie działalności rolniczej w celu przekazania
gospodarstwa innym rolnikom oraz robotnicy rolni, którzy decydują się na ostateczne
zaprzestanie wszelkiej pracy na roli w momencie przekazania gospodarstwa. Rolnik, który
przejmuje gospodarstwo musi mieć nie mniej niż 55 lat, ale nie jest jeszcze w normalnym
wieku emerytalnym w momencie przekazania lub ma nie więcej niż 10 lat mniej niż
wymagane dla normalnego wieku emerytalnego w danym Państwie Członkowskim w
momencie przekazania. Bezwzględnie musi zaprzestać wszelkiej komercyjnej działalności
rolniczej. Ponadto działalność rolniczą prowadził przez co najmniej 10 lat poprzedzających
przekazanie. Przepisy określają także wymogi w stosunku do osoby przejmującej
gospodarstwo. Osoby te muszą
• zastąpić przekazującego gospodarstwo poprzez podjęcie działalności, określonej
w art. 22, lub
• być rolnikiem poniżej 50 roku życia lub podmiotem prawa prywatnego i
przejmuje gospodarstwo rolne odstąpione przez przekazującego w celu
zwiększenia wielkości gospodarstwa rolnego.
Natomiast robotnik rolny chcąc skorzystać z pomocy musi:
•
•
31
mieć nie mniej niż 55 lat, ale nie jest jeszcze w normalnym wieku emerytalnym
lub mieć nie więcej niż 10 lat mniej niż wymagane dla normalnego wieku
emerytalnego w danym Państwie Członkowskim;
poświęcić przynajmniej połowę swojego czasu pracy w poprzedzającym okresie
pięciu lat na pomoc rodzinie w prowadzeniu gospodarstwa lub pracę w
charakterze robotnika rolnego;
obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), art.
22.
•
•
pracować w gospodarstwie rolnym przekazującego gospodarstwo przynajmniej
przez okres równy dwóm latom pracy w pełnym wymiarze czasu pracy podczas
czterech lat poprzedzających przejście przekazującego gospodarstwo na
wcześniejszą emeryturę;
być objęty systemem zabezpieczenia społecznego32.
Beneficjenci mogą uzyskać wsparcie w nie przekraczającej wysokości:
• 18 000 euro rocznie na przekazującego gospodarstwo;
• 180 000 euro - całkowita kwota na przekazującego gospodarstwo;
• 4000 na robotnika rocznie33;
• 40 000 całkowita kwota na robotnika.
e) Pomoc dla grup producentów
Pomoc początkową na utworzenie grup producentów lub stowarzyszeń producentów
mogą otrzymać grupy producentów lub stowarzyszenia producentów zajmujące się produkcją
produktów rolnych oraz stowarzyszenia producentów odpowiedzialne za nadzór stosowania
oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia lub znaków jakości zgodnie z prawem
Wspólnoty. Grupy lub stowarzyszenia producentów powinny zobowiązać swoich członków
do wprowadzania na rynek produkcji zgodnie z określonymi przez grupę czy stowarzyszenie
zasadami podaży i wprowadzania na rynek. Rolnik nie musi całości produkcji wprowadzać na
rynek za pośrednictwem grupy lub stowarzyszenia. Część produkcji może być wprowadzana
na rynek bezpośrednio przez rolnika. Rolnicy przystępując do grupy muszą w niej pozostać
przynajmniej przez trzy lata. O wystąpieniu z niej powinni poinformować co najmniej z 12
miesięcznym wyprzedzeniem. Grupa lub stowarzyszenie producentów powinno określić
wspólne zasady produkcji. Powinny one określać w szczególności jakość produktu, zasady
ochrony środowiska, zasady wprowadzania towarów na rynek oraz zasady informacji o
produkcie. Umowy producenckie nie mogą jednak ograniczać odpowiedzialności właścicieli
gospodarstw za zarządzanie swymi gospodarstwami.
Do wydatków kwalifikowanych można zaliczyć wynajem pomieszczeń, pozyskanie
sprzętu biurowego, w tym sprzętu komputerowego i oprogramowania, koszty personelu
administracyjnego, koszty ogólne oraz opłaty prawne i administracyjne. Wydatkiem
kwalifikowanym nie jest koszt zakupu pomieszczeń. W przypadku zakupu pomieszczeń
wydatki kwalifikowane należy ograniczyć do kosztów wynajmu po stawkach rynkowych.
Grupa producencka może otrzymać pomoc na pokrycie kosztów poniesionych maksymalnie
do piątego lub siódmego roku po uznaniu organizacji producentów. Pomocy nie mogą
uzyskać spółki czy spółdzielnie, których celem jest zarządzanie jednym lub kilkoma
gospodarstwami rolnymi, które w rezultacie są pojedynczymi producentami. Na pomoc nie
mogą również liczyć stowarzyszenia rolnicze, które podejmują działania na poziomie
produkcji rolnej, polegające na wzajemnym wsparciu, usługach dla gospodarstw w zakresie
pomocy społecznej i zarządzania w gospodarstwach zainteresowanych rolników, bez
32
obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), art.
23.
33
obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW),
Załącznik.
angażowania się we wspólne dostosowywanie podaży do rynku. Całkowita kwota pomocy
przyznanej grupie producentów lub stowarzyszeniu nie może przekraczać 400 000 EUR.
f) Pomoc na rzecz chorób zwierząt i roślin oraz epidemii szkodników
Zgodna ze wspólnym rynkiem jest pomoc dla rolników w związku z chorobami
zwierząt lub roślin. Pomoc z tytułu rekompensaty kosztów kontroli zdrowia, badań i innych
środków diagnostycznych, zakupu i zarządzania szczepionkami, lekarstwami oraz środkami
ochrony roślin, uboju i kosztów niszczenia zwierząt oraz upraw w ramach zapobiegania i
zwalczania chorób zwierząt i roślin oraz epidemii szkodników otrzymywana jest pod
warunkiem, że:
• intensywność pomocy brutto nie przekracza 100%,
• pomoc jest przyznawana w formie rzeczowej za pośrednictwem usług dotowanych
i nie może ona obejmować bezpośrednich wypłat pieniężnych dla producentów.
Straty spowodowane chorobami zwierząt i roślin oraz epidemiami szkodników mogą być
rekompensowane, jeżeli spełnione są następujące warunki:
• rekompensatę należy naliczać jedynie w stosunku do:
o wartości rynkowej zwierząt padłych lub roślin zniszczonych w wyniku
choroby lub epidemii szkodników albo zwierząt zabitych lub roślin
zniszczonych w wyniku zarządzenia publicznego w ramach obowiązkowego
publicznego programu zapobiegania lub zwalczania;
o strat dochodów spowodowanych wymogami przeprowadzenia kwarantanny
oraz trudnościami związanymi z odtworzeniem lub ponownym sadzeniem;
• intensywność pomocy brutto nie może przekroczyć 100%;
• pomoc musi być ograniczona do strat spowodowanych chorobami, których
wystąpienie zostało oficjalnie stwierdzone przez organy publiczne.
Trzeba pamiętać, iż nie wolno korzystać z pomocy, gdy zwierzęta bądź uprawy były
ubezpieczone. Wówczas kwotę kosztów bądź strat należy pomniejszyć o kwotę otrzymaną w
ramach systemu ubezpieczeń. Kwotę pomocy należy także pomniejszyć o koszty nie
poniesione z powodu wystąpienia choroby, a które w innej sytuacji zostałyby poniesione.
Ponadto wypłaty pomocy mogą nastąpić w sytuacji gdy spełniają następujące warunki:
• wypłaty mogą dotyczyć chorób i epidemii wchodzących w zakres publicznego
programu na poziomie wspólnotowym, krajowym lub regionalnym odnośnie do
zapobiegania, kontroli, czy zwalczania danej choroby lub epidemii szkodników;
• pomoc nie obejmuje chorób, w stosunku do których prawodawstwo wspólnotowe
przewiduje określone opłaty w odniesieniu do środków kontroli;
• pomoc nie można przyznać w sytuacji, gdy prawodawstwo wspólnotowe określa, że
koszt takich środków ponosi gospodarstwo rolne, chyba że koszt takich środków
pomocy całkowicie równoważą obowiązkowe opłaty dla producentów;
• pomoc związaną z chorobami zwierząt można przyznać tylko jeżeli choroba jest
wymieniona w wykazie chorób zwierząt sporządzonym przez Światową Organizację
Zdrowia Zwierząt i/lub w załączniku do decyzji Rady 90/424/EWG34;
34
Dz. U. L 224 z 18 sierpnia1990, str. 19.
•
pomocy można udzielić najpóźniej w ciągu trzech lat od poniesienia wydatku lub
poniesienia straty, a wypłata musi być dokonana w ciągu czterech lat od zdarzenia.
g) Pomoc na rzecz strat spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi
Rolnicy mogą także otrzymać pomoc rekompensującą straty spowodowane klęskami
żywiołowymi lub podobnymi. Muszą być spełnione następujące warunki:
2. Intensywność pomocy brutto nie może przekroczyć 80% i 90% obniżenia dochodu ze
sprzedaży produktu w wyniku niekorzystnego zjawiska klimatycznego na obszarach o
niekorzystnych warunkach gospodarowania, obszarach górskich, obszarach objętych
programem Natura 2000 oraz obszarach posiadających naturalne utrudnienia. Obniżenie
dochodu wylicza się przez odjęcie:
• wyniku pomnożenia ilości produktu wyprodukowanego w roku, w którym wystąpiło
niekorzystne zjawisko klimatyczne przez średnią cenę sprzedaży otrzymaną w tym
roku, od
• wyniku pomnożenia średniej rocznej ilości wyprodukowanej w okresie ubiegłych
trzech lat (lub średniej z trzech lat opartej na okresie pięciu ubiegłych lat, z
wyłączeniem wartości najwyższej i najniższej) przez otrzymaną średnią cenę
sprzedaży35. Kwota ta może zostać zwiększona, jeżeli powstaną dodatkowe koszty
poniesione przez rolnika z powodu niezebrania plonów w wyniku niekorzystnego
zjawiska.
• Maksymalna kwota strat kwalifikowanych do pomocy na mocy ust. 1 musi być
obniżona o:
o każdą kwotę otrzymaną w ramach systemu ubezpieczeń oraz
o koszty nieponiesione z powodu pojawienia się niekorzystnych zjawisk
klimatycznych.
• Obliczenie straty następuje indywidualnie na poziomie gospodarstwa.
• Wypłata pomocy powinna nastąpić bezpośrednio danemu rolnikowi lub organizacji
producentów, której rolnik jest członkiem.
• Rekompensata za szkody w budynkach gospodarskich i w sprzęcie gospodarskim
spowodowane niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi, które mogą być
porównywane z klęskami żywiołowymi, nie mogą przekraczać intensywności pomocy
brutto wynoszącej 80% i 90% na obszarach o niekorzystnych warunkach
gospodarowania, obszarach górskich, obszarach objętych programem Natura 2000
oraz obszarach posiadających naturalne utrudnienia.
• Klęska żywiołowa musi być formalnie uznana za klęskę przez organy publiczne.
• Od dnia 1 stycznia 2010 r. zaoferowane odszkodowanie musi być zmniejszone o 50%,
chyba że przyznaje się je rolnikom, którzy dokonali ubezpieczenia pokrywającego co
najmniej 50% średniej rocznej produkcji lub dochodu związanego z produkcją i
obejmującego zagrożenia związane z niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi
statystycznie najczęściej występującymi w danym państwie członkowskim lub
regionie.
35
związaną z wytwarzaniem produktów rolnych oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 70/2001, art. 11.
•
•
Od dnia 1 stycznia 2011 r. pomoc na rzecz strat spowodowanych suszą może być
wypłacana jedynie przez państwo członkowskie, które w pełni wdrożyło art. 9
dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady36 odnośnie do rolnictwa i
gwarantuje, że sektor ten zwraca koszty usług wodnych świadczonych na rzecz
rolnictwa w formie odpowiedniego wkładu.
Programy pomocy należy wprowadzić w ciągu trzech lat od dokonania wydatku lub
poniesienia straty. Pomoc należy wypłacić w ciągu czterech lat od zdarzenia37.
h) Pomoc z tytułu opłat składek ubezpieczeniowych
Przyznanie pomocy na rzecz składek ubezpieczeniowych jest zgodna ze wspólnym
rynkiem w rozumieniu. Intensywność pomocy brutto nie może przekroczyć:
• 80% kosztów składek ubezpieczeniowych, jeżeli w polisie wyszczególnione jest
objęcie ubezpieczeniem jedynie strat spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami
klimatycznymi, które mogą być porównane do klęsk żywiołowych;
• 50% kosztów składek ubezpieczeniowych, jeżeli w polisie wyszczególnione jest
objęcie ubezpieczeniem:
o strat spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi, które mogą
być porównane do klęsk żywiołowych oraz innych strat spowodowanych
zjawiskami klimatycznymi i/lub
o strat spowodowanych chorobami zwierząt lub roślin.
36
Dz. U. L 327 z 22.12.2000.
37
i) Pomoc przeznaczona na scalanie gruntów
Pomoc otrzymana w związku ze scalaniem gruntów może być przeznaczona na
pokrycie kosztów prawnych i administracyjnych oraz kosztów badań. Wysokość pomocy
może wynieść 100% rzeczywiście poniesionych kosztów.
j) Pomoc na rzecz zachęty do produkcji produktów rolnych wysokiej jakości
Produkty rolne wysokiej jakości zasługują na szczególną uwagę w polityce
wspólnotowej. Wsparcie nie może być jednak przyznana na inwestycje. Pomoc może być
przyznana natomiast na pokrycie kosztów działalności usługowych, jeżeli są one związane z
rozwojem wysokiej jakości produktów rolnych:
• do 100% kosztów działalności w zakresie badań rynkowych, koncepcji i
projektowania produktu, w tym pomoc przyznawana na przygotowanie wniosków o
zatwierdzenie oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia lub świadectw na
szczególnego rodzaju produkty zgodnie z odpowiednimi przepisami Wspólnoty;
• do 100% kosztów wprowadzenia systemów zapewnienia jakości, takich jak normy
serii ISO 9000 lub ISO 14000, programów opartych na analizach ryzyka i krytycznych
punktów kontroli (HACCP), systemów odtworzenia historii produktu, systemów
zapewniających przestrzeganie norm w zakresie autentyczności oraz norm
marketingowych lub audytów środowiskowych;
• do 100% kosztów szkolenia personelu w celu zastosowania programów i systemów
określonych wyżej;
• do 100% kosztów opłat pobieranych przez uznane organy certyfikujące za początkową
certyfikację zapewnienia jakości i podobne systemy;
• do 100% kosztów obowiązkowych środków kontroli podejmowanych zgodnie z
prawodawstwem wspólnotowym lub ustawodawstwem krajowym przez lub w
imieniu właściwych organów, chyba że prawodawstwo Wspólnoty wymaga od
przedsiębiorstw ponoszenia takich kosztów;
• do kwot ustanowionych w załączniku do rozporządzenia (WE) nr 1698/2005 na
wsparcie dotyczące środków, o których mowa w art. 32 tego rozporządzenia38.
Pomoc może być przyznana pod warunkiem, że usługi są świadczone przez osoby trzecie
takie jak:
• właściwe organy regulacyjne,
• organy działające w imieniu organów regulacyjnych,
38
Rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju
obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Dz U. L 277 z 21
października 2005, zmienione rozporządzeniem (WE) nr 1463/2006, Dz. U. L 277 z 9 października 2006.
Rozporządzenie Komisji (WE) NR 1857/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88
Traktatu w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność
•
niezależne organizmy odpowiedzialne za kontrolę i nadzór stosowania oznaczeń
geograficznych i nazw pochodzenia, oznakowania ekologicznego lub znaków jakości,
pod warunkiem, że te nazwy i znaki są zgodne z prawodawstwem Wspólnoty.
Pomoc generalnie przyznaje się w formie rzeczowej za pośrednictwem usług dotowanych
i nie może ona obejmować bezpośrednich wypłat pieniężnych dla producentów. Wyjątek
stanowią kwoty ustanowione w załączniku do rozporządzenia (WE) nr 1698/2005 na wsparcie
dotyczące środków, o których mowa w art. 32 tego rozporządzenia. O przyznaniu pomocy
powinny decydować obiektywne warunki, gwarantujące równy dostęp wszystkich
uprawnionych podmiotów oraz te same kryteria.
k) Zapewnienie wsparcia technicznego w sektorze rolnym
Pomoc jest zgodna ze wspólnym rynkiem z zakresu wsparcia technicznego. Może być
przyznawana na pokrycie następujących kosztów kwalifikowanych:
• dotyczących kształcenia i szkolenia rolników i pracowników gospodarstw:
o koszty organizacji programu szkolenia;
o koszty podróży i utrzymania uczestników;
o koszty świadczenia usług zastępczych podczas nieobecności rolnika lub
pracownika gospodarstwa;
• dotyczących usług zastępczych w gospodarstwie - rzeczywiste koszty zastąpienia
rolnika, wspólnika rolnika lub pracownika gospodarstwa podczas choroby i dni
wolnych;
• dotyczących usług doradczych świadczonych przez strony trzecie - opłaty za usługi,
które nie stanowią działalności ciągłej lub okresowej i nie mają związku ze zwykłymi
wydatkami operacyjnymi przedsiębiorstwa, takimi jak: rutynowe usługi doradztwa
podatkowego, regularne usługi prawne czy reklama;
• dotyczących organizacji i uczestnictwa w forach w celu podzielenia się wiedzą między
przedsiębiorstwami, konkursach, wystawach i targach:
o opłaty z tytułu uczestnictwa,
o koszty podróży,
o koszty publikacji,
o wynajem pomieszczeń wystawowych,
o symboliczne nagrody przyznawane w ramach konkursów, do wartości 250
EUR na nagrodę i zwycięzcę;
• pod warunkiem, że nie podano nazwy indywidualnych przedsiębiorstw, marek lub
pochodzenia:
o rozpowszechnianie wiedzy naukowej,
o udokumentowane informacje dotyczące systemów jakości otwartych na
produkty z innych krajów, na produkty generyczne i korzyści żywieniowe
produktów generycznych oraz proponowane wykorzystanie tych produktów39.
39
Pomocy na pokrycie kosztów można udzielić, jeśli wskazano pochodzenie produktów objętych
rozporządzeniem Rady (WE) nr 510/2006, Dz. U. L 93 z 31 marca 2006 r., s. 12, oraz art. 54-58 rozporządzenia
Rady (WE) nr 1493/1999 Dz. U. L 179 z 14 lipca 1999 r. pod warunkiem, że odniesienia dokładnie odpowiadają
odniesieniom, które zostały zarejestrowane przez Wspólnotę.
Publikacje, takie jak katalogi lub strony internetowe przedstawiające udokumentowane
informacje dotyczące producentów z danego regionu lub producentów danego produktu,
pod warunkiem, że informacja oraz jej prezentacja są neutralne oraz że wszyscy
zainteresowani producenci mają takie same szanse na zaprezentowanie się w publikacji.
Pomoc może obejmować 100% kosztów usług zastępczych w gospodarstwie. Przyznać ją
należy w formie rzeczowej za pośrednictwem usług dotowanych i nie może ona
obejmować bezpośrednich wypłat pieniężnych dla producentów. Pomoc musi być
dostępna dla wszystkich kwalifikujących się podmiotów na danym obszarze, na podstawie
obiektywnie określonych warunków. Jeżeli zapewnienie wsparcia technicznego jest
podejmowane przez grupy producentów lub inne organizacje, członkostwo w takich
grupach lub organizacjach nie może być warunkiem dostępu do usługi. Każdy wkład osób
nie będących członkami w koszty administracyjne danej grupy lub organizacji musi być
ograniczony do kosztów świadczenia usługi.
l) Wsparcie dla sektora produkcji zwierzęcej
Przedsiębiorstwa prowadzące działalność w sektorze produkcji zwierzęcej mogą otrzymać:
• pomoc o stawce do 100% na pokrycie kosztów administracyjnych związanych z
ustanowieniem i utrzymaniem ksiąg hodowlanych;
• pomoc o stawce do 70% kosztów badań przeprowadzonych przez strony trzecie lub w
ich imieniu, w celu określenia jakości genetycznej lub wydajności inwentarza, z
wyjątkiem kontroli podejmowanych przez właściciela inwentarza i rutynowych
kontroli jakości mleka;
• do dnia 31 grudnia 2011 r. pomoc o stawce do 40% kosztów kwalifikowanych
wymienionych w art. 4 na wprowadzenie nowatorskich technik lub praktyk hodowli
zwierząt w gospodarstwie, z wyjątkiem kosztów związanych z wprowadzeniem lub
wykonaniem sztucznego zapłodnienia;
• pomoc o stawce do 100% kosztów wywozu padłych zwierząt oraz 75% kosztów
zniszczenia takich tusz lub pomoc do równoważnej kwoty na pokrycie kosztów
składek ubezpieczeniowych płaconych przez rolników na wywóz i usunięcie padłych
zwierząt;
• pomoc o stawce do 100% na pokrycie kosztów wywozu i usunięcia tusz, w przypadku
gdy pomoc jest finansowana z opłat lub obowiązkowych składek przeznaczonych na
finansowanie usuwania takich tusz, pod warunkiem, że te opłaty lub składki są
ograniczone do i nałożone bezpośrednio na sektor mięsa;
• pomoc do 100% na pokrycie kosztów wywozu i usunięcia padłych zwierząt, w
przypadku gdy istnieje obowiązek poddania ich testom na obecność TSE;
• pomoc o stawce do 100% na pokrycie kosztów testów na obecność TSE;
• pomoc na przeprowadzenie obowiązkowych testów obecność BSE u bydła poddanego
ubojowi w celu spożycia przez ludzi. Całkowite wsparcie bezpośrednie i pośrednie,
obejmujące płatności Wspólnoty, nie może przekraczać 40 EUR za test. Kwota ta
odnosi się do całkowitych kosztów przeprowadzania testów, obejmujących: zestaw do
badań, pobranie, transport, badanie, przechowywanie i zniszczenie próbki40.
40
Pomoc nie może obejmować bezpośrednich wypłat pieniężnych dla producentów.
4. Pomoc regionalna
Obecnie obowiązujące zasady w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu
do regionalnej pomocy inwestycyjnej pochodzą z końca 2006 roku41. Rozporządzenie stosuje
się do programów regionalnej pomocy inwestycyjnej oraz do pomocy ad hoc42, jeżeli pomoc
ta stanowi uzupełnienie pomocy przyznanej w oparciu o regionalne programy pomocy
inwestycyjnej i nie przekracza 50% całkowitej kwoty pomocy jaka ma zostać przyznana na
daną inwestycję. Rozporządzenie nie stosuje się do:
• sektora rybołówstwa i akwakultury;
• sektora budownictwa okrętowego;
• sektora węgla;
• sektora stali;
• sektora włókien syntetycznych
• działalności związanej z produkcją pierwotną produktów rolnych wymienionych
w załączniku I do Traktatu.
Ma natomiast ono zastosowanie wobec przetwórstwa produktów rolnych i obrotu tymi
produktami, z wyłączeniem wytwarzania produktów mających imitować lub zastępować
mleko i przetwory mleczne43. Rozporządzenie nie ma także zastosowania do pomocy
związanej z eksportem oraz pomocy uzależnionej od wykorzystania towarów krajowych
uprzywilejowanych w stosunku do towarów przywożonych.
Regionalne programy pomocy inwestycyjnej, które spełniają wszystkie warunki
niniejszego rozporządzenia uznaje się za zgodne ze wspólnym rynkiem i są wyłączone z
wymogu zgłoszenia pod warunkiem, że:
• każda pomoc przyznana w ramach takiego programu pomocy spełnia wszystkie
warunki określone w niniejszym rozporządzeniu;
• program zawiera bezpośrednie odesłanie do niniejszego rozporządzenia, poprzez
zacytowanie jego tytułu oraz odesłania do publikacji w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej44.
41
Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1628/2006 z 24 października 2006 roku w sprawie stosowania art. 87
i 88 Traktatu w odniesieniu do regionalnej pomocy inwestycyjnej (Tekst mający zastosowanie dla EOG).
42
Pomoc ad hoc oznacza pomoc indywidualną, która nie jest przyznawana w oparciu o program pomocy.
43
O produktach tych mowa w art. 3 ust. 2 rozporządzenia (EWG) nr 1898/87.
44
i 88 Traktatu w odniesieniu do regionalnej pomocy inwestycyjnej (Tekst mający zastosowanie dla EOG), art. 3.
Uznanie pomocy dla inwestycji początkowej45 za zgodną ze wspólnym rynkiem wiąże
się ze spełnieniem dwóch warunków ogólnych. Po pierwsze pomoc przyznaje się w regionach
kwalifikujących się do pomocy regionalnej, zgodnie z mapą pomocy regionalnej
zatwierdzoną dla danego państwa członkowskiego na lata 2007 – 2013. Po drugie
intensywność pomocy brutto nie może przekroczyć pułapu pomocy regionalnej,
obowiązującego w chwili przyznawania pomocy dla regionu, w którym następuje inwestycja.
Wysokość pomocy inwestycyjnej przyznawanej małym przedsiębiorcom może zostać
podwyższona o 20% a średnim przedsiębiorcom o 10% z wyjątkiem dużych projektów
inwestycyjnych46 oraz pomocy dla sektora transportowego. Poza tym pomoc dla inwestycji
początkowej musi spełnić kilka warunków szczegółowych:
• inwestycja musi być utrzymana w regionie otrzymującym pomoc przez okres co
najmniej pięciu lat w przypadku dużych przedsiębiorstw i trzech lat w przypadku
małych i średnich przedsiębiorstw, liczona od momentu, gdy cała inwestycja zostanie
ukończona. Nie uniemożliwia to wymiany przestarzałych maszyn lub urządzeń, o ile
działalność gospodarcza zostanie utrzymana w przedmiotowym regionie przez
minimalny wymagany okres.
• inwestycje w aktywa niematerialne i prawne muszą być:
o wykorzystywane wyłącznie w zakładzie otrzymującym pomoc regionalną,
o uznawane za aktywa podlegające amortyzacji,
o nabyte od stron trzecich na warunkach rynkowych,
o ujęte w aktywach przedsiębiorstwa i pozostać w zakładzie otrzymującym
pomoc regionalną przez okres co najmniej pięciu lat w przypadku dużych
przedsiębiorstw i trzech lat w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw;
• beneficjent musi wnieść wkład własny w wysokości co najmniej 25% kosztów
kwalifikowanych w przypadkach, w których pomoc obliczona jest na podstawie
kosztów inwestycji w aktywa materialne oraz aktywa niematerialne i prawne lub
kosztów nabycia w przypadku przejęć. Wkład własny musi pochodzić ze środków
własnych lub zewnętrznych (np. kredytu), w formie pozbawionej znamion pomocy
publicznej. Jednak w przypadku, gdy maksymalna intensywność pomocy
zatwierdzona w ramach krajowej mapy pomocy regionalnej dla danego państwa
członkowskiego, przekracza 75%, odpowiednio obniżony zostaje wkład finansowy
beneficjenta.
Odmienne zasady regulują maksymalną intensywność pomocy dla inwestycji w zakresie
przetwórstwa i obrotu produktami rolnymi. Maksymalna intensywność pomocy może
wynieść 50% wartości inwestycji kwalifikującej się do objęcia pomocą w regionach
45
Inwestycja początkowa oznacza: a) inwestycję w aktywa materialne oraz aktywa niematerialne i prawne
związane z tworzeniem nowego zakładu, rozbudową istniejącego zakładu, dywersyfikacją produkcji zakładu
poprzez wprowadzenie nowych dodatkowych produktów lub zasadniczą zmianą dotyczącą procesu
produkcyjnego istniejącego zakładu; b) nabycie środków trwałych bezpośrednio związanych z zakładem, który
został zamknięty lub zostałby zamknięty, gdyby zakup nie nastąpił, przy czym środki nabywane są przez
niezależnego inwestora. Nabycie wyłącznie udziałów/akcji przedsiębiorstwa nie stanowi inwestycji
początkowej.
46
Duży projekt inwestycyjny oznacza inwestycję początkową w środki trwałe o kwalifikowanych
wydatkach przekraczających 50 mln EUR, obliczonych na podstawie cen i kursów wymiany z dnia przyznania
pomocy. Dla uniknięcia sytuacji, w której duży projekt inwestycyjny zostałby sztucznie podzielony na
podprojekty, by ominąć w ten sposób postanowienia niniejszych wytycznych, duży projekt inwestycyjny należy
uznać za jednostkowy projekt inwestycyjny, jeżeli inwestycja początkowa podjęta przez jedną lub kilka firm, na
przestrzeni trzech lat, składa się ze środków trwałych połączonych w sposób ekonomicznie niepodzielny.
kwalifikujących się do pomocy na mocy art. 87 ust. 3 lit. a Traktatu oraz 40% wartości
inwestycji kwalifikującej się do objęcia pomocą w innych regionach kwalifikujących się do
pomocy regionalnej pod warunkiem, że beneficjent zalicza się do kategorii małych
lub średnich przedsiębiorstw. Beneficjent zatrudniający mniej niż 750 osób i obrotach
wynoszących mniej niż 200 mln47 euro może otrzymać 25% wartości inwestycji
kwalifikującej się do objęcia pomocą w regionach kwalifikujących się do pomocy na mocy
art. 87 ust. 3 lit. a Traktatu oraz 20% wartości inwestycji kwalifikującej się do objęcia
pomocą w innych regionach kwalifikujących się do pomocy regionalnej.
Wysokość pułapu dofinansowania ma zastosowanie do intensywności pomocy
publicznej, liczonej jako odsetek kosztów kwalifikowanych inwestycji w aktywa materialne
oraz niematerialne i prawne lub jako odsetek dwuletnich kosztów wynagrodzenia osób
zatrudnionych na nowych miejscach pracy, stworzonych w wyniku realizacji projektu.
Stworzenie nowych miejsc pracy musi nastąpić w ciągu trzech lat od zakończenia inwestycji i
musi zostać utrzymane przez co najmniej pięć lat w przypadku dużych przedsiębiorstw i trzy
lata w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw.
Wartość kosztów kwalifikowanych jest dyskontowana do wartości w chwili
przyznania pomocy. W związku z tym zarówno wartość pomocy płatnej w ratach jest
dyskontowana do wartości w chwili przyznania pomocy, jak i referencyjna stopa procentowa
musi być stopą stosowaną w chwili przyznania dotacji. Z kolei dyskontowanie rat pomocy
przyznawanej w postaci zwolnień podatkowych lub obniżenia podatków należnych w
przyszłości następuje na podstawie stóp referencyjnych obowiązujących w czasie rozpoczęcia
stosowania poszczególnych mechanizmów pomocy. Należy pamiętać o przestrzeganiu
określonej intensywności pomocy w postaci EDB48.
Jeżeli pomoc obliczana jest na podstawie kosztów inwestycji, to do wsparcia
kwalifikują się wydatki związane z gruntów budynków, budowli oraz maszyn i urządzeń.
Wydatkiem kwalifikowanym jest także nabycie zakładu pod warunkiem, że transakcja została
przeprowadzona na warunkach rynkowych, a aktywa zostały nabyte od stron trzecich.
Dopuszcza się najem lub dzierżawę gruntów, budynków i budowli, ale musi on trwać
minimum pięć lat od terminu zakończenia inwestycji w przypadku realizacji projektu przez
duże przedsiębiorstwa lub trzech lat w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw. Najem
lub dzierżawa innych środków trwałych jest możliwa tylko w formie leasingu finansowego, a
umowa leasingowa zawiera zobowiązanie do nabycia aktywów z chwilą upływu okresu
najmu lub dzierżawy. W przypadku przejęć należy odjąć aktywa, na których nabycie
przyznano już pomoc zanim nastąpiło przejęcie.
Koszty związane z inwestycjami w aktywa niematerialne i prawne mogą być
uwzględnione w wysokości 100% w przypadku projektów realizowanych przez małe i średnie
przedsiębiorstwa oraz 50% w przypadku dużych przedsiębiorstw. Pomoc może zostać
przyznana pod warunkiem zagwarantowania, iż odbiorcą pomocy regionalnej nie będą inne
regiony. Oznacza to, że aktywa niematerialne i prawne nie mogą podlegać transferowi do
innych regionów a zgłasza do tych, które nie kwalifikują się do pomocy regionalnej. Dlatego
też inwestycje z nimi związane muszą spełnić następujące warunki:
•
47
muszą one być wykorzystywane wyłącznie w zakładzie otrzymującym pomoc
regionalną;
Obliczone zgodnie z zaleceniem Komisji 2003/361/WE, Dz. U. L 124 z 5 maja 2003 roku.
EDB – intensywność pomocy wyrażona jako ekwiwalent dotacji brutto – oznacza zaktualizowaną
wartość pomocy wyrażoną jako procent zaktualizowanej wartości kosztów kwalifikowanych.
48
•
•
•
muszą być uznawane za aktywa podlegające amortyzacji;
muszą zostać nabyte od stron trzecich na warunkach rynkowych;
muszą zostać ujęte w aktywach firmy oraz pozostać w zakładzie otrzymującym pomoc
regionalną przez okres co najmniej pięciu lat oraz trzech lat w przypadku MŚP49.
Do wsparcia nie kwalifikują się wydatki na zakup środków transportu w projektach
realizowanych przez przedsiębiorstwa sektora transportowego.
Pomoc może być również obliczana na podstawie spodziewanych kosztów
wynagrodzenia, powstałych w wyniku tworzenia nowych miejsc pracy dzięki projektowi
inwestycji początkowej. Do obliczenia bierze się pod uwagę wszelkie koszty, które
beneficjent ponosi z tytułu zatrudnienia. Na koszty te składają się wynagrodzenia brutto przed
opodatkowaniem oraz obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne. Tworzenie nowych
miejsc pracy oznacza wzrost liczby pracowników netto w danym przedsiębiorstwie w
porównaniu ze średnią z ostatnich 12 miesięcy. W związku z tym, od liczby utworzonych
miejsc pracy w ciągu 12 miesięcy należy odjąć liczbę zlikwidowanych miejsc pracy w tym
samym okresie50. Kwota pomocy nie może przekroczyć odsetka kosztów wynagrodzenia
osoby zatrudnionej obliczanej za okres dwóch lat oraz zatwierdzonej intensywności pomocy
inwestycyjnej w danym regionie.
Pułapy określające maksymalną intensywność pomocy wskazują całkowitą kwotę
pomocy ze środków publicznych niezależnie z jakich źródeł pochodzi – lokalnych,
regionalnych, krajowych czy wspólnotowych. Pomoc regionalna nie jest kumulowana z żadną
inną pomocą państwa oraz pomocą wspólnotową w stosunku do tych samych kosztów
kwalifikowanych lub tego samego projektu inwestycyjnego, gdyby prowadziło to do
przekroczenia intensywności pomocy określonej Rozporządzeniem Komisji w sprawie
stosowania art. 87 i 88 Traktatu, w odniesieniu do regionalnej pomocy inwestycyjnej.
Obowiązkowi zgłoszenia pomocy do Komisji podlegają projekty w stosunku, do których
zachodzi choć jedna z poniższych przesłanek:
•
•
•
•
•
49
nieprzejrzyste programy regionalnej pomocy inwestycyjnej;
programy pomocy regionalnej dla konkretnych sektorów działalności
gospodarczej w obszarze produkcji bądź usług. Programy regionalnej pomocy
inwestycyjnej dotyczące działalności turystycznej nie są przy tym traktowane
jako ukierunkowane na konkretne sektory;
programy pomocy regionalnej, które przewidują pomoc operacyjną;
programy pomocy regionalnej, które przewidują pomoc inną niż inwestycyjna,
bądź w zakresie doradztwa dla nowo utworzonych małych przedsiębiorstw;
pomoc regionalna przyznana na rzecz dużych projektów inwestycyjnych na
podstawie istniejących programów pomocy, jeśli całkowita kwota pomocy ze
wszystkich źródeł przekracza 75% maksymalnej kwoty pomocy, jaką można
przeznaczyć na inwestycję o wydatkach kwalifikowanych w wysokości 100 mln
EUR, przy zastosowaniu standardowych pułapów pomocy obowiązujących dla
Dz. U. C 256 z 4 marca 2006 roku, pkt 56.
50
Liczba pracowników – oznacza liczbę rocznych jednostek roboczych (RJR), czyli liczbę osób
zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy w ciągu jednego roku, przy czym liczba osób zatrudnionych w
niepełnym wymiarze czasu pracy i wykonujących prace sezonowe stanowi ułamkowe części RJR.
dużych przedsiębiorstw w zatwierdzonej mapie pomocy regionalnej w dniu
przyznania pomocy;
• pomoc regionalna ad hoc inna niż ta wyłączona zgodnie z art. 3 ust. 1
rozporządzenia (WE) nr 70/2001 i art. 3 ust. 3 niniejszego rozporządzenia51;
• pomoc inwestycyjna na rzecz beneficjenta, na którym ciąży obowiązek zwrotu
pomocy wynikający z wcześniejszej decyzji Komisji uznającej pomoc za
niezgodną z prawem oraz ze wspólnym rynkiem52.
Opracowując zasady pomocy publicznej, Wspólnoty musiały wziąć pod uwagę fakt,
że po rozszerzeniu Unii o kolejne 12 państw pogłębiły się dysproporcje w zamożności
regionów kwalifikujących się do wsparcia na podstawie art. 87 ust. 3 lit a. PKB na jednego
mieszkańca w niektórych regionach, a nawet całych państwach członkowskich znajduje się
poniżej 45% średniej UE. Mając to na uwadze Komisja Europejska stwierdziła, że
intensywność pomocy regionalnej nie może przekroczyć:
• 30% EDB dla regionów, których PKB na jednego mieszkańca jest niższe niż 75%
średniego PKB na jednego mieszkańca dla UE-25, regionów najbardziej oddalonych z
wyższym PKB na jednego mieszkańca oraz regionów efektu statystycznego do dnia 1
stycznia 2011 r. a od tej daty intensywność pomocy wyniesie 20%;
średniego PKB na jednego mieszkańca dla UE-25;
średniego PKB na jednego mieszkańca dla UE-2553.
Pułap dofinansowania ulega podwyższeniu o 20% EDB w regionach najbardziej
oddalonych, w których PKB na jednego mieszkańca jest poniżej 75% średniego PKB na
jednego mieszkańca UE-25 i 10% EDB w pozostałych regionach. W innych regionach
podlegających wyłączeniu na podstawie art. 87 ust. 3, lit c pułap pomocy regionalnej nie
może przekroczyć 15% EDB. Jeżeli jednak PKB na jednego mieszkańca przekroczy 100%
średniego PKB na jednego mieszkańca w UE-25 a stopa bezrobocia jest zarazem niższa od
średniej UE-25 mierzonej na poziomie NUTS-III, na podstawie średniej z ostatnich trzech lat
według danych Eurostatu, wówczas pułap pomocy zostaje obniżony do 10% EDB. Pułap
pomocy małym przedsiębiorstwom może zostać podwyższony o 20% EDB, a średnim o 10%
EDB. Intensywność pomocy ma zastosowanie do całkowitej pomocy niezależnie od źródła jej
pochodzenia. Należy zatem sumować środki pochodzące ze źródeł lokalnych, regionalnych,
krajowych i wspólnotowych. Wydatków w ramach pomocy inwestycyjnej nie wolno także
kumulować z pomocą przyznaną w ramach zasady de minimis.
Zgodnie z wytycznymi wspólnoty każde państwo członkowskie przygotowuje krajową
mapę pomocy regionalnej na okres 1 stycznia 2007 r. – 31 grudnia 2013 r. Polska mapa
pomocy została zatwierdzona przez Komisję dnia 13 września 2006 r. i przedstawia ją
poniższa tabela.
51
Szerzej na ten temat w rozdziale poświęconym pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw.
i 88 Traktatu w odniesieniu do regionalnej pomocy inwestycyjnej (Tekst mający zastosowanie dla EOG), art. 7.
53
Wytyczne w sprawie krajowej pomocy regionalnej na lata 2007-2013 (2006/C 54/08) (Tekst mający
znaczenie dla EOG) Wytyczne w sprawie krajowej pomocy regionalnej na lata 2007-2013, Tekst mający
znaczenie dla EOG, Dz. U. C 256 z 4 marca 2006 roku, pkt. 44.
52
Tabela nr 1. Krajowa mapa pomocy regionalnej na okres 1 stycznia 2007 r. – 31 grudnia 2013 r.54
Pułap regionalnej pomocy inwestycyjnej
mający zastosowanie do dużych przedsiębiorstw
1.1.2007-31.12.2010
1.1.2011-31.12.2013
Regiony kwalifikujące się do objęcia pomocą zgodnie z art. 87 ust. 3 lit. a Traktatu do dnia 31.12.2013 r.
PL11
Łódzkie
50%
50%
PL21
Małopolskie
50%
50%
PL31
Lubelskie
50%
50%
PL32
Podkarpackie
50%
50%
PL33
Świętokrzyskie
50%
50%
PL34
Podlaskie
50%
50%
PL43
Lubuskie
50%
50%
PL52
Opolskie
50%
50%
PL61
Kujawsko-Pomorskie
50%
50%
PL62
Warmińsko-Mazurskie
50%
50%
PL22
Śląskie
40%
40%
PL41
Wielkopolskie
40%
40%
PL42
Zachodniopomorskie
40%
40%
PL51
Dolnośląskie
40%
40%
PL63
Pomorskie
40%
40%
PL12
Mazowieckie
PL121 Ciechanowsko-płocki
30%
30%
PL122 Ostrołęcko-siedlecki
30%
30%
PL 124 Radomski
30%
30%
PL126 Warszawski
30%
30%
PL127 Miasto Warszawa
30%
30%
Regiony NUTS II I III
Źródło: Wytyczne w sprawie krajowej pomocy regionalnej na lata 2007-2013.
W stosunku do projektów inwestycyjnych, których wydatki kwalifikowane nie
przekraczają 50 mln EUR pułap ten jest wyższy o 10 punktów procentowych dla średnich
przedsiębiorstw i o 20 punktów procentowych dla małych przedsiębiorstw55. Pomoc
inwestycyjna dla dużych projektów inwestycyjnych56 zmniejsza się wraz ze wzrostem
wartości projektu.
54
Dz. U. C 256 z 4 marca 2006 roku; Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 października 2006 roku w
sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej, Dz. U. 2006 Nr 190, poz. 1402.
55
Zgodnie z definicją zawartą w zaleceniu Komisji z dnia 6 maja 2003 r. w sprawie definicji
mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw, Dz. U. L 124 z 20 maja 2003, str. 36.
56
Duży projekt inwestycyjny oznacza inwestycję początkową o wydatkach kwalifikowanych
przewyższających 50 mln euro. Kwotę tę należy obliczyć po cenach i kursach wymiany w dniu przyznania
pomocy lub, w wypadku dużych projektów inwestycyjnych wymagających indywidualnego zgłoszenia, po
cenach i kursach wymiany w dniu tego zgłoszenia.
Tabela nr 2. Regionalna pomoc inwestycyjna dla dużych projektów57
Wydatki kwalifikowane
do 50 mln EUR
dla części między 50 mln EUR a 100 mln EUR
dla części przekraczającej 100 mln EUR
Dostosowane pułapy pomocy
100% pułapu regionalnego
Istnieje obawa, że beneficjenci będą sztucznie dzielić duże projekty inwestycyjne, aby
uniknąć ograniczeń jakim one podlegają. Komisja Europejska uznała, że duży projekt
inwestycyjny należy uznać za niepodzielny, jeżeli inwestycja początkowa podjęta przez jedną
lub kilka firm, w ciągu trzech lat, składa się ze środków trwałych połączonych w sposób
ekonomicznie niepodzielny. Oceniając niepodzielność inwestycji Komisja bierze pod uwagę
powiązania techniczne, funkcjonalne i strategiczne oraz bezpośrednią bliskość geograficzną.
Niepodzielność ekonomiczna będzie oceniana niezależnie od prawa własności, co oznacza, że
zostanie zastosowana ta sama procedura oceny niezależnie od tego, czy projekt jest
realizowany przez jedno przedsiębiorstwo, kilka przedsiębiorstw dzielących się kosztami
inwestycji, czy kilka przedsiębiorstw ponoszących koszty odrębnych inwestycji w ramach
tego samego projektu inwestycyjnego.
W ramach istniejących progów pomocy Państwa Członkowskie mają obowiązek
indywidualnego zgłaszania Komisji każdej pomocy, jeżeli pomoc ze wszystkich źródeł
przekracza maksymalną dozwoloną kwotę pomocy, jaką inwestycja o wydatkach
kwalifikowanych równych 100 mln euro może otrzymać zgodnie z proporcjami określonymi
niniejszym rozporządzeniem. Zatem obowiązek zgłoszenia projektu do Komisji zależy od
intensywności pomocy i różni się w poszczególnych regionach.
Tabela nr 3. Zestawienie progów powodujących obowiązek zgłoszenia dużych projektów
inwestycyjnych58
Intensywność
pomocy
Próg
powodujący
obowiązek
zgłoszenia
10%
15%
20%
30%
40%
50%
7,5 mln
EUR
11,25 mln
EUR
15,0 mln
EUR
22,5 mln
EUR
30,0 mln
EUR
37,5 mln
EUR
Dopuszczalną kwotę pomocy publicznej dla dużych projektów można obliczyć według
następującego wzoru:
maksymalna kwota pomocy = R × (50 + 0,50 × B + 0,34 × C)
gdzie
R – nieskorygowany pułap pomocy regionalnej
57
pkt 67.
58
pkt 64.
B – wydatki kwalifikowane między 50 mln a 100 mln euro
C- wydatki kwalifikowane powyżej 100 mln euro
W sytuacji realizacji projektów przez duże przedsiębiorstwa, gdy całkowita kwota pomocy ze
wszystkich źródeł przekroczy 75% maksymalnej kwoty pomocy, jaką może otrzymać
inwestycja o wydatkach kwalifikowanych w wysokości 100 mln euro przy zastosowaniu
standardowego obowiązującego pułapu pomocy, zgodnie z zatwierdzoną mapą pomocy,
oraz w przypadkach gdy:
a) beneficjent pomocy realizuje ponad 25% sprzedaży danych produktów przed rozpoczęciem
inwestycji lub będzie realizował ponad 25% po przeprowadzeniu inwestycji, lub
b) zdolności produkcyjne osiągnięte w wyniku realizacji projektu stanowią ponad 5% rynku,
co potwierdzają dane o widocznej konsumpcji danego produktu, o ile średni roczny wskaźnik
wzrostu jego widocznej konsumpcji w ciągu ostatnich pięciu lat nie przekraczał średniego
rocznego wzrostu PKB w Europejskim Obszarze Gospodarczym,
to projekt może być realizowany tylko po zatwierdzeniu przez Komisję. Następuje wszczęcie
procedury, o której mowa w art. 88 ust. 2 TWE, w celu stwierdzenia czy pomoc jest
konieczna do stworzenia zachęty do inwestycji oraz czy korzyści wynikające z pomocy
przeważają nad zakłóceniami konkurencji i wpływem na wymianę handlową między
Państwami Członkowskimi. Dopiero po zakończeniu weryfikacji Komisji może zatwierdzić
regionalną pomoc inwestycyjną59.
Państwa Członkowskie, które przyznały pomoc regionalną na duże projekty niepodlegające
obowiązkowi indywidualnego zgłoszenia Komisji, muszą w ciągu 20 dni roboczych, licząc od
dnia przyznania pomocy przez właściwe organy, dostarczyć Komisji informacji o tych
inwestycjach. Komisja udostępnia te informacje w zestawieniu zbiorczym na swoich stronach
internetowych. Na Państwach Członkowskich spoczywa natomiast obowiązek
przechowywania szczegółowej dokumentacji dotyczącej udzielonej pomocy na wszystkie
duże projekty inwestycyjne. Posłuży ona m.in. do ustalenia czy przestrzega się pułapów
maksymalnej dopuszczalnej intensywności pomocy. Dokumentacja musi być przechowywana
przez okres dziesięciu lat od dnia przyznania pomocy.
Pomoc operacyjna w ramach pomocy regionalnej jest w zasadzie zabroniona. Od
zasady tej istnieją odstępstwa i może zostać ona przyznana w regionach kwalifikujących się
do pomocy w ramach odstępstwa na podstawie art. 87 ust. 3 lit. a pod warunkiem, że wnosi
duży wkład w rozwój regionalny i jej poziom jest proporcjonalny do ograniczeń, które ma
złagodzić. Na Państwie Członkowskim ciąży obowiązek wskazania tych ograniczeń oraz
ocena ich znaczenia. Pomoc operacyjna powinna być w zasadzie ograniczona do pewnej
części ponoszonych kosztów kwalifikowanych np. kosztów transportu czy kosztów pracy.
Z uwagi na niski wskaźnik nowo zakładanych małych przedsiębiorstw, Wspólnoty
Europejskie uznały za wskazane udzielić szczególnego wsparcia dla nowo założonych małych
przedsiębiorstw. Pomocy tej udziela się w uzupełnieniu do regionalnej pomocy inwestycyjnej
i nie powinna ona zakłócać wolnej konkurencji. Istnieje bowiem ryzyko przejmowania
rynków istniejących przedsiębiorstw. W celu ograniczenia ryzyka pomoc ograniczono tylko
do małych przedsiębiorstw, określono wysokość kwoty pomocy oraz postanowiono, że z
czasem będzie ona ulegać obniżeniu. Małe przedsiębiorstwa prowadzące działalność
gospodarczą w regionach kwalifikujących się do odstępstwa na podstawie art. 87 ust. 3 lit a
59
pkt 68.
mogą uzyskać pomoc w łącznej wysokości 2 mln euro na przedsiębiorstwo, a
przedsiębiorstwa prowadzące działalność gospodarczą w regionach kwalifikujących się do
odstępstw na podstawie art. 87 ust. 3 lit. c do 1 mln euro. Przy czym kwota pomocy
przyznanej tym przedsiębiorstwom nie może przekroczyć 33% całkowitej kwoty pomocy na
jedno przedsiębiorstwo. Do wsparcia kwalifikują się koszty faktycznie poniesione w ciągu
pierwszych pięciu lat od dnia założenia przedsiębiorstwa. Za koszty kwalifikowane uznaje się
także wydatki związane z odsetkami od pożyczek z zewnętrznych źródeł finansowania oraz
dywidendy z kapitału własnego zainwestowanego według stopy nie przekraczającej stopy
referencyjnej, opłatami z tytułu najmu maszyn lub urządzeń produkcyjnych, kosztami zużycia
energii, wody, ogrzewania, a także podatkami z wyjątkiem podatku VAT i podatku
dochodowego od osób prawnych. Przedsiębiorca ma prawo wliczyć opłaty administracyjne i
amortyzację, opłaty z tytułu leasingu maszyn i urządzeń produkcyjnych. Wydatkiem
kwalifikowanym są również koszty wynagrodzenia, łącznie z obowiązkowymi składkami na
ubezpieczenie społeczne, pod warunkiem, że inwestycje bazowe oraz tworzenie miejsc pracy
i rekrutacja nie otrzymały wsparcia w postaci innych form pomocy. Intensywność pomocy nie
może przekraczać wartości określonej w pkt. 88 i 89 Wytycznych w sprawie krajowej
pomocy regionalnej. Mówią one, że w regionach, o których mowa w art. 87 ust. 3 lit. a. 35%
wydatków kwalifikowanych poniesionych w ciągu pierwszych trzech lat od założenia
przedsiębiorstwa oraz 25% w ciągu dwóch kolejnych lat. Intensywność pomocy zwiększa się
o 5% w regionach:
– w których PKB na jednego mieszkańca jest niższy od 60% średniej UE-25,
– o gęstości zaludnienia poniżej 12,5 osoby na kilometr kwadratowy,
– na małych wyspach zamieszkanych przez mniej niż 5000 osób,
– oraz w innych społecznościach o takiej wielkości dotkniętych podobnym odizolowaniem.
Natomiast w regionach, o których mowa w art. 87 ust. 3 lit. c. intensywność pomocy nie może
przekroczyć 25% wydatków kwalifikowanych poniesionych w ciągu pierwszych trzech lat od
założenia przedsiębiorstwa oraz 15% w ciągu dwóch kolejnych lat.
5. Ochrona środowiska
Ochrona środowiska jest jedną z ważniejszych polityk prowadzonych przez Wspólnoty
Europejskie60. Sformułowano szczegółowe warunki udzielania pomocy publicznej
przeznaczonej na inwestycje służące dostosowaniu składowisk odpadów do wymagań
ochrony środowiska. Pomoc może być przeznaczona w szczególności na realizację inwestycji
i programów służących dostosowaniu składowisk odpadów do wymagań ochrony środowiska
określonych w przepisach o odpadach. Regulacjom tym nie podlegają odpady inne niż
niebezpieczne i obojętne61. Pomoc może być udzielana na następujące rodzaje inwestycji:
•
60
ograniczanie objętości składowanych odpadów;
Rozporządzenie wydano na podstawie art. 405 ust. 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony
środowiska, Dz. U. z 2006 r. Nr 129, poz. 902, z późn. zm
61
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 listopada 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków
udzielania pomocy publicznej na przedsięwzięcia będące inwestycjami służącymi dostosowaniu składowisk
odpadów do wymagań ochrony środowiska, Dz. U. z 2007 r. Nr 209, poz. 1516.
segregacja przyjętych na składowisko odpadów w celu zmniejszenia ilości odpadów
unieszkodliwianych na tym składowisku, ze szczególnym uwzględnieniem odpadów
ulegających biodegradacji;
budowa wydzielonych części składowiska przeznaczonych na składowanie odpadów
niebezpiecznych, których składowanie jest dopuszczalne;
budowa magazynów odpadów niebezpiecznych wysegregowanych z odpadów
przyjętych na składowisko odpadów;
odprowadzenie i wykorzystanie gazu składowiskowego;
gromadzenie ścieków i poddawanie ich oczyszczaniu lub podczyszczaniu w stopniu
umożliwiającym odpowiednio ich przyjęcie na oczyszczalnię lub odprowadzenie do
wód lub do ziemi;
zabezpieczenie otoczenia składowiska odpadów przed jego negatywnym wpływem, w
tym monitoring składowiska;
pomiar masy odpadów przyjmowanych na składowisko odpadów;
mycie i dezynfekcja kół pojazdów opuszczających składowisko odpadów.
•
•
•
•
•
•
•
•
Pomoc może być udzielana w różnej formie:
• dotacji,
• pożyczek preferencyjnych,
• preferencyjnych kredytów bankowych,
• dopłat do oprocentowania preferencyjnych pożyczek lub preferencyjnych kredytów
bankowych,
• częściowych umorzeń pożyczek preferencyjnych lub preferencyjnych kredytów
bankowych62.
Beneficjent realizujący przedsięwzięcie do kosztów inwestycji może zaliczyć koszty
związane z inwestycją poniesione bezpośrednio na:
•
•
•
•
•
•
•
62
prace przedrealizacyjne, w tym niezbędne studia, ekspertyzy, koncepcje, projekty
techniczne, projekty budowlane, raport oddziaływania na środowisko
i
inwentaryzację powykonawczą;
nabycie gruntu i przygotowanie terenu budowy;
nabycie lub wykonanie budowli i budynków;
nabycie maszyn i urządzeń, wraz z kosztami transportu, załadunku i wyładunku;
roboty budowlane oraz związane z instalacją i uruchomieniem urządzeń oraz całego
obiektu;
obiekty i infrastrukturę związane z inwestycją, w tym zaopatrzenie w wodę, energię
elektryczną, ciepło, gaz oraz przyłączenie do systemu odprowadzania ścieków,
ogrodzenie, oświetlenie, zagospodarowanie terenu i obszaru ograniczonego
użytkowania, urządzenia automatyki i sterowania, aparaturę kontrolno-pomiarową,
zaplecze techniczne i laboratoryjne;
nabycie wartości niematerialnych i prawnych w formie: patentów, licencji,
nieopatentowanej wiedzy technicznej, technologicznej lub z zakresu organizacji i
zarządzania, jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:
udzielania pomocy publicznej na przedsięwzięcia będące inwestycjami służącymi dostosowaniu składowisk
odpadów do wymagań ochrony środowiska, art. 3.
będą wykorzystywane wyłącznie w przedsiębiorstwie, które otrzymało
pomoc,
będą podlegać amortyzacji,
będą nabyte od osób trzecich na warunkach rynkowych,
będą stanowić aktywa przedsiębiorstwa, które otrzymało pomoc, i pozostaną
w nim przez co najmniej pięć lat.
Wartość kosztów inwestycji należy ustalić zgodnie z ustawą o rachunkowości63. Pomoc może
być również przeznaczona na dostosowanie składowisk odpadów, na których składowane są
odpady komunalne, do wymagań zawartych w rozporządzeniach Ministra Środowiska64.
Pomoc nie dotyczy inwestycji realizowanych w zakresie działalności rolniczej65, obejmuje
natomiast sektor rybołówstwa66.
Do kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą, jeżeli celem i efektem inwestycji nie
jest wyłącznie dostosowanie składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne do
wymagań ochrony środowiska, zalicza się jedynie te koszty inwestycji, które prowadzą do
spełnienia tych wymagań. Za koszty inwestycji prowadzące do spełnienia wymagań ochrony
środowiska uważa się koszty, o których mowa w § 3, pomniejszone o wydatki na
porównywalną pod względem technicznym inwestycję, która nie zapewnia ich spełnienia.
Koszty kwalifikujące się do objęcia pomocą należy pomniejszyć o dochody, wynikające ze
zwiększenia wydajności, oszczędności w ponoszonych kosztach, dochody z dodatkowej
produkcji pomocniczej planowane w okresie pierwszych pięciu lat eksploatacji. Wartość
kosztów inwestycji oraz uzyskiwanych dochodów i oszczędności dyskontuje się na dzień
udzielenia pomocy z zastosowaniem stopy dyskonta równej stopie referencyjnej67. Wielkość
pomocy, liczona jako stosunek ekwiwalentu dotacji brutto do kosztów kwalifikujących się do
objęcia pomocą, nie może przekraczać intensywności pomocy68, z wyjątkiem inwestycji
realizowanych na obszarze należącym do:
• miasta Poznania - w przypadku, którego nie może przekraczać 30%;
• miasta Krakowa - w przypadku, którego nie może przekraczać 40%.
Wielkość pomocy może ulec podwyższeniu dla mikroprzedsiębiorców, małych i średnich
przedsiębiorców o 15 punktów procentowych69. Udzielona pomoc może stanowić
63
Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, z późn. zm.
Chodzi tu o rozporządzenie z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących
lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk
odpadów, Dz. U. z 2003 r. Nr 61, poz. 549 oraz rozporządzenie z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu,
czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów, Dz. U. z 2002 r. Nr 220, poz.
1858. Nie dotyczy odpadów niebezpiecznych i obojętnych.
65
Wyłączone z pomocy są produkty, o których mowa w załączniku I do Traktatu ustanawiającego
Wspólnotę Europejską, Dz. U. UE C 321 E z 29 grudnia 2006, s. 37.
66
W sektorze rybołówstwa pomocy udziela się z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia Rady WE nr
1198/2006 z dnia 27 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rybackiego, Dz. U. UE L 223 z 15
sierpnia 2006, str. 1 oraz Wytycznych dla celów analizy pomocy państwa dla rybołówstwa i akwakultury, Dz. U.
UE C 229 z 14.09.2004, s. 5.
67
Stopa dyskontowa jest ustalana przez Komisję Europejską i publikowana w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej.
68
Maksymalną intensywność pomocy określa § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 października
2006 r. w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej, Dz. U. Nr 190, poz. 1402.
69
Za mikroprzedsiębiorcę, małego i średniego przedsiębiorcę uznaje się mikroprzedsiębiorcę, małego
i średniego przedsiębiorcę w rozumieniu art. 2 załącznika I do rozporządzenia Komisji WE nr 70/2001 z dnia
64
uzupełnienie środków własnych. Pomoc podlega sumowaniu z inną pomocą udzielaną na
realizację tej samej inwestycji, bez względu na jej formę i źródło pochodzenia. Pomoc
podlega notyfikacji do Komisji Europejskiej, jeżeli całkowita pomoc udzielana przedsiębiorcy
na realizację inwestycji przekracza 5 000 000 euro oraz koszty kwalifikujące się do objęcia
pomocą przekraczają 25 000 000 euro. Pomoc dla przedsiębiorcy innego niż
mikroprzedsiębiorca lub mały przedsiębiorca, znajdującego się w okresie restrukturyzacji
przeprowadzanej z wykorzystaniem pomocy publicznej podlega notyfikacji do Komisji
Europejskiej jako pomoc indywidualna70. Pomoc nie podlega notyfikacji do Komisji
Europejskiej jako pomoc indywidualna w przypadku, gdy wraz z notyfikacją projektu
pomocy indywidualnej na restrukturyzację informacja o pomocy została przekazana do
Komisji Europejskiej. W takim przypadku pomoc może być udzielona po zatwierdzeniu przez
Komisję Europejską pomocy indywidualnej na restrukturyzację.
Pomoc może być przeznaczona w szczególności na dostosowanie do wymogów
ochrony środowiska źródeł spalania o łącznej mocy cieplnej od 50 MW. Pomoc może być
udzielana na następujące rodzaje inwestycji:
• przebudowa lub rozbudowa źródeł spalania paliw i systemów ciepłowniczych;
• przebudowa urządzeń lub wyposażenie źródeł spalania paliw w urządzenia lub
instalacje służące redukcji emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych;
• konwersja źródeł spalania paliw na rozwiązania przyjazne środowisku;
• inwestycje w produkcję skojarzoną energii elektrycznej i ciepła71.
Pomoc może być udzielana w formie:
• dotacji,
• pożyczek preferencyjnych,
• preferencyjnych kredytów bankowych,
• dopłat do oprocentowania preferencyjnych pożyczek lub preferencyjnych
kredytów bankowych,
• częściowych umorzeń pożyczek preferencyjnych lub preferencyjnych kredytów
bankowych.
Do kosztów inwestycji zalicza się koszty związane z inwestycją poniesioną bezpośrednio na:
• prace przedrealizacyjne, w tym niezbędne studia, ekspertyzy, koncepcje, projekty
techniczne, projekty budowlane, raport oddziaływania na środowisko i inwentaryzację
powykonawczą;
• nabycie gruntu i przygotowanie terenu budowy;
• nabycie lub wykonanie budowli i budynków;
• nabycie maszyn i urządzeń, wraz z kosztami transportu, załadunku i wyładunku;
• roboty budowlane oraz związane z instalacją i uruchomieniem urządzeń oraz całego
obiektu;
12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa dla
małych i średnich przedsiębiorstw, Dz. U. WE L 10 z 13.01.2001, s. 33, z późn. zm.
70
Określona w Wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i
restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw, Dz. U. UE C 244 z 1 października 2004, s. 2.
71
udzielania pomocy publicznej na przedsięwzięcia będące inwestycjami służącymi redukcji emisji ze źródeł
spalania paliw, Dz. U. z 2007 r. Nr 209, poz. 1517, § 2.
obiekty i infrastrukturę związane z inwestycją, w tym zaopatrzenie w wodę, energię
• nabycie wartości niematerialnych i prawnych w formie: patentów, licencji,
pomoc,
będą stanowić aktywa przedsiębiorstwa, które otrzymało pomoc, i pozostaną w
nim przez co najmniej pięć lat.
Pomoc może być przeznaczona na:
•
•
•
•
•
dostosowanie istniejących źródeł spalania paliw do określonych standardów
emisyjnych72;
redukcję emisji zanieczyszczeń w stopniu wykraczającym ponad obowiązujące
standardy emisyjne określone w rozporządzeniu w sprawie standardów emisyjnych;
redukcję emisji zanieczyszczeń, w przypadku gdy nie zostały ustanowione standardy
emisyjne;
wytwarzanie energii w wysokosprawnej kogeneracji w rozumieniu przepisów prawa
energetycznego.
Pomoc nie może być udzielona na inwestycje realizowane w zakresie działalności
rolniczej73. W sektorze rybołówstwa pomocy udziela się z uwzględnieniem przepisów
szczegółowych74. Jeżeli celem i efektem inwestycji nie jest wyłącznie redukcja emisji ze
źródeł spalania paliw, to do kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą, zalicza się
jedynie te koszty inwestycji, które prowadzą do redukcji emisji. Koszty inwestycji
prowadzące do redukcji emisji oblicza się pomniejszając koszty o wydatki na porównywalną
pod względem technicznym inwestycję, która nie zapewnia zakładanej redukcji emisji. W
przypadku pomocy przeznaczonej na redukcję emisji zanieczyszczeń w stopniu
wykraczającym ponad obowiązujące standardy emisyjne, koszty kwalifikujące się do objęcia
pomocą ogranicza się do części przekraczającej koszty niezbędne do osiągnięcia stopnia
ochrony środowiska wymaganego przez obowiązujące standardy emisyjne. Koszty
kwalifikujące się do objęcia pomocą pomniejsza się o dochody wynikające ze zwiększenia
zdolności produkcyjnych, oszczędności w ponoszonych kosztach oraz dochody z dodatkowej
produkcji pomocniczej planowane do osiągnięcia w okresie pierwszych pięciu lat eksploatacji
obiektu będącego przedmiotem inwestycji. Wartość kosztów inwestycji oraz uzyskiwanych
dochodów i oszczędności dyskontuje się na dzień udzielenia pomocy z zastosowaniem stopy
72
Wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w
sprawie standardów emisyjnych z instalacji, Dz. U. Nr 260, poz. 2181 oraz z Dz. U. z 2006 r. Nr 17, poz. 140.
73
Zob.: załącznik I do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Dz. U. UE C 321 E z 29 grudnia
2006, s. 37.
74
Zob.: Rozporządzenia Rady WE nr 1198/2006 z dnia 27 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu
Rybackiego, Dz. U. UE L 223 z 15 sierpnia 2006, str. 1, oraz Wytycznych dla celów analizy pomocy państwa
dla rybołówstwa i akwakultury, Dz. U. UE C 229 z 14 września 2004, s. 5.
dyskonta równej stopie referencyjnej. Jest ona ustalana przez Komisję Europejską i
publikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Wielkość pomocy, liczona jako stosunek ekwiwalentu dotacji brutto do kosztów
kwalifikujących się do objęcia pomocą, nie może przekraczać 50%. Trzeba pamiętać, że nie
może ona przekroczyć maksymalnej intensywności pomocy75 powiększonej o 10 punktów
procentowych, z wyjątkiem inwestycji realizowanych na obszarze należącym do:
• miasta Poznania - w przypadku którego nie może przekraczać 40%;
• miasta Krakowa - w przypadku którego nie może przekraczać 50%.
Maksymalną wielkość można podwyższyć o 10 punktów procentowych dla inwestycji
realizowanych przez mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców. Wsparcia
udziela się na zasadach współfinansowania i stanowi uzupełnienie środków własnych. Pomoc
podlega sumowaniu z inną pomocą udzielaną na realizację tej samej inwestycji, bez względu
na jej formę i źródło pochodzenia, w tym ze środków pochodzących z budżetu Unii
Europejskiej. Jeżeli całkowita pomoc udzielana przedsiębiorcy na realizację inwestycji, o
której mowa w § 2 ust. 2, przekracza 5 000 000 euro oraz koszty kwalifikujące się do objęcia
pomocą przekraczają 25 000 000 euro, pomoc podlega notyfikacji Komisji Europejskiej.
Pomoc dla dużych przedsiębiorców, znajdujących się w okresie restrukturyzacji
Europejskiej jako pomoc indywidualna76.
Pomoc może być przeznaczona w szczególności na dostosowanie do wymogów
najlepszych dostępnych technik istniejących instalacji77. Pomoc może być udzielana na
następujące rodzaje inwestycji:
• zmiany technologii służące eliminowaniu szkodliwych oddziaływań i uciążliwości
przez zapobieganie emisjom do środowiska;
• zmiany technologii służące zmniejszeniu zapotrzebowania na energię, wodę oraz
surowce, ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystania ciepła odpadowego oraz
ograniczenia ilości wytwarzanych odpadów;
• zmiany technologii ukierunkowane na ograniczenie wielkości emisji niektórych
substancji i energii do poziomu określonego w przepisach krajowych i w
przepisach Unii Europejskiej oraz w dokumentach referencyjnych najlepszych
dostępnych technik;
• inwestycje w urządzenia lub instalacje ograniczające emisje do środowiska,
których zastosowanie jest niezbędne dla dotrzymania zaostrzających się
standardów emisyjnych lub granicznych wielkości emisji charakteryzujących
najlepsze dostępne techniki, gdy redukcje emisji osiągalne przez zmiany
technologii i działania operacyjne nie są w tym zakresie wystarczające.
Pomoc może być udzielana w formie dotacji, pożyczek preferencyjnych, preferencyjnych
kredytów bankowych, dopłat do oprocentowania preferencyjnych pożyczek lub
75
Maksymalną intensywność pomocy określa § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 października
2006 r. w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej, Dz. U. z 2006 r. Nr 190, poz. 1402.
76
Zob.: Wytyczne wspólnotowe dotyczące pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji
zagrożonych przedsiębiorstw, Dz. U. UE C 244 z 1 października 2004, str. 2.
77
Dotyczy instalacji, które podlegają przepisom rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002
r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów
przyrodniczych albo środowiska jako całości, Dz. U. z 2002 r. Nr 122, poz. 1055.
preferencyjnych kredytów bankowych oraz częściowych umorzeń pożyczek preferencyjnych
lub preferencyjnych kredytów bankowych. Do kosztów inwestycji zalicza się koszty związane
z inwestycją poniesione bezpośrednio na:
i
• roboty budowlane oraz związane z instalacją i uruchomieniem urządzeń oraz
całego obiektu;
• obiekty i infrastrukturę związane z inwestycją, w tym zaopatrzenie w wodę,
energię elektryczną, ciepło, gaz oraz przyłączenie do systemu odprowadzania
ścieków, ogrodzenie, oświetlenie, zagospodarowanie terenu i obszaru
ograniczonego użytkowania, urządzenia automatyki i sterowania, aparaturę
kontrolno-pomiarową, zaplecze techniczne i laboratoryjne;
pomoc,
będą stanowić aktywa przedsiębiorstwa, które otrzymało pomoc, i
pozostaną w nim przez co najmniej pięć lat78.
Pomoc nie dotyczy inwestycji realizowanych w zakresie działalności rolniczej79.
Natomiast w sektorze rybołówstwa pomocy udziela się z uwzględnieniem przepisów
szczegółowych80. W przypadku, gdy celem i efektem inwestycji nie jest wyłącznie
dostosowanie istniejących instalacji do wymogów najlepszych dostępnych technik, to do
kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą, zalicza się jedynie te koszty inwestycji, które
prowadzą do spełnienia tych wymogów. Za koszty inwestycji prowadzące do spełnienia
wymogów najlepszych dostępnych technik uważa się koszty pomniejszone o wydatki na
porównywalną pod względem technicznym inwestycję, która nie zapewnia ich spełnienia.
Koszty kwalifikujące się do objęcia pomocą pomniejsza się o dochody wynikające ze
zwiększenia zdolności produkcyjnych, oszczędności w ponoszonych kosztach oraz dochody z
dodatkowej produkcji pomocniczej, które są planowane w okresie pierwszych pięciu lat
eksploatacji obiektu będącego przedmiotem inwestycji. Wartość kosztów inwestycji oraz
78
udzielania pomocy publicznej na przedsięwzięcia będące inwestycjami służącymi dostosowaniu do wymogów
najlepszych dostępnych technik, § 3.
79
Wykluczone są produkty, o których mowa w załączniku I do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę
Europejską, Dz. Urz. UE C 321 E z 29.12.2006, str. 37.
80
Zob.: Rozporządzenie Rady WE nr 1198/2006 z dnia 27 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego
Funduszu Rybackiego, Dz. U. UE L 223 z 15 sierpnia 2006, str. 1 oraz Wytyczne dla celów analizy pomocy
państwa dla rybołówstwa i akwakultury, Dz. U. UE C 229 z 14 września 2004, str. 5.
uzyskiwanych dochodów i oszczędności dyskontuje się na dzień udzielenia pomocy z
zastosowaniem stopy dyskonta równej stopie referencyjnej81.
kwalifikujących się do objęcia pomocą, nie może przekraczać 30% i stanowi uzupełnienie
środków własnych. Pomoc podlega sumowaniu z inną pomocą udzielaną na realizację tej
samej inwestycji, bez względu na jej formę i źródło pochodzenia, w tym ze środków
pochodzących z budżetu Unii Europejskiej. Całkowita pomoc udzielana przedsiębiorcy w
związku z inwestycją, nie może przekroczyć wielkości pomocy określonej w niniejszym
rozporządzeniu dla tej inwestycji82. Pomoc podlega notyfikacji Komisji Europejskiej, jeżeli
całkowita pomoc udzielana przedsiębiorcy na realizację inwestycji, przekracza 5 000 000
euro oraz koszty kwalifikujące się do objęcia pomocą przekraczają 25 000 000
euro. Inwestycje dużych przedsiębiorstw znajdujących się w okresie restrukturyzacji
przeprowadzanej z wykorzystaniem pomocy publicznej podlegają notyfikacji do Komisji
Europejskiej jako pomoc indywidualna83.
Regulacje niniejsze obowiązują do dnia 31 grudnia 2010 r.84
Pomoc publiczna przeznaczona na przedsięwzięcia z zakresu ochrony środowiska,
będące inwestycjami związanymi z odnawialnymi źródłami energii, może być udzielana
na inwestycje polegające w szczególności na:
• budowie lub przebudowie elektrowni wodnych, z wyjątkiem obiektów piętrzących dla
elektrowni wodnych o mocy elektrycznej powyżej 10 MW;
• budowie elektrowni wiatrowych;
• budowie lub przebudowie instalacji do wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła z
wykorzystaniem biomasy;
• budowie lub przebudowie instalacji do wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła z
wykorzystaniem biogazu uzyskiwanego w procesie fermentacji metanowej osadów
ściekowych, odpadów komunalnych, poprodukcyjnych odpadów pochodzenia
roślinnego lub zwierzęcego, w tym odchodów zwierzęcych;
• budowie lub przebudowie instalacji do wytwarzania biopaliw ciekłych, stałych lub
gazowych;
• budowie lub przebudowie instalacji do wytwarzania biokomponentów stosowanych w
paliwach ciekłych i biopaliwach ciekłych;
• budowie lub przebudowie infrastruktury przyłączeniowej, niezbędnej do odbioru i
przesyłu energii elektrycznej lub ciepła z odnawialnych źródeł energii oraz urządzeń
związanych z automatyką tych systemów;
• budowie lub przebudowie instalacji pozyskiwania energii wód termalnych;
81
Stopa dyskontowa jest ustalana przez Komisję Europejską i publikowana w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej.
82
udzielania pomocy publicznej na przedsięwzięcia będące inwestycjami służącymi dostosowaniu do wymogów
najlepszych dostępnych technik.
83
Mowa w Wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji
zagrożonych przedsiębiorstw, Dz. U. UE C 244 z 1 października 2004, str. 2.
84
Wyjątkiem są przedsiębiorstwa, o których mowa w Traktacie o przystąpieniu Rzeczypospolitej Polskiej
do Unii Europejskiej w załączniku XII w rozdziale 13 w sekcji D w pkt 1 w lit. b w tabeli:
• w pkt 9, 25, 29, 36, 47-49 i 55 - rozporządzenie obowiązuje do dnia 31 grudnia 2009 r.;
• w pkt 1, 2, 10 i 34 - rozporządzenie obowiązuje do dnia 30 czerwca 2010 r.;
• w pkt 16 - rozporządzenie obowiązuje do dnia 30 października 2010 r.;
• w pkt 24 - rozporządzenie obowiązuje do dnia 30 listopada 2010 r.
•
•
•
budowie kolektorów słonecznych lub ogniw fotowoltaicznych;
budowie nowych lub przystosowaniu istniejących instalacji energetycznych do
wykorzystywania metanu pochodzącego z odmetanowania kopalń węgla kamiennego i
szybów wydobywczych ropy naftowej;
zastosowaniu pomp ciepła wykorzystujących ciepło ziemi lub ciepło z otoczenia.
Pomoc może być udzielana w formie dotacji, pożyczek preferencyjnych,
preferencyjnych kredytów bankowych, dopłat do oprocentowania preferencyjnych pożyczek
lub preferencyjnych kredytów bankowych, lub częściowych umorzeń pożyczek
preferencyjnych, lub preferencyjnych kredytów bankowych.
Do kosztów inwestycji zalicza się koszty związane z inwestycją poniesione bezpośrednio
na:
i
• roboty budowlane oraz związane z instalacją i uruchomieniem urządzeń oraz całego
obiektu;
• obiekty i infrastrukturę związane z inwestycją, w tym zaopatrzenie w wodę, energię
pomoc,
będą stanowić aktywa przedsiębiorstwa, które otrzymało pomoc, i pozostaną
w nim przez co najmniej pięć lat.
Pomoc może być przeznaczona na budowę lub przebudowę infrastruktury związanej z
odnawialnymi źródłami energii, ale nie dotyczy inwestycji realizowanych w zakresie
działalności rolniczej85. Z kolei pomoc w sektorze rybołówstwa udzielana jest
z
86
uwzględnieniem szczegółowych przepisów . Do objęcia wsparciem kwalifikują się koszty,
które są równe nadwyżce kosztów inwestycji związanej z wykorzystaniem odnawialnych
źródeł energii w porównaniu do kosztów wybudowania konwencjonalnego źródła energii o
85
Zob.: załącznik I do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Dz. U. UE C 321 E z 29 grudnia
2006, str. 37.
86
Zob.: Rozporządzenie Rady WE nr 1198/2006 z dnia 27 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego
Funduszu Rybackiego, Dz. Urz. UE L 223 z 15 sierpnia 2006, str. 1 oraz Wytyczne dla celów analizy pomocy
państwa dla rybołówstwa i akwakultury, Dz. Urz. UE C 229 z 14 września 2004, str. 5.
porównywalnej mocy. Koszty kwalifikujące się do objęcia pomocą pomniejsza się o dochody
wynikające ze zwiększenia mocy produkcyjnych, oszczędności w ponoszonych kosztach,
dochody z dodatkowej produkcji pomocniczej planowane w okresie pierwszych pięciu lat
eksploatacji obiektu będącego przedmiotem inwestycji. Wartość kosztów inwestycji oraz
uzyskiwanych korzyści dyskontuje się na dzień udzielenia pomocy z zastosowaniem stopy
dyskonta równej stopie referencyjnej.
kwalifikujących się do objęcia pomocą, nie może przekraczać intensywności pomocy87,
powiększonej o 10 punktów procentowych, z wyjątkiem inwestycji realizowanych na
obszarze należącym do:
miasta Poznania - w przypadku którego nie może przekraczać 40%,
miasta Krakowa - w przypadku którego nie może przekraczać 50%.
Wielkość pomocy może być podwyższona dla mikroprzedsiębiorców, małych i średnich
przedsiębiorców o 10 punktów procentowych. Jeżeli w wyniku przeprowadzenia wspieranej
inwestycji producent energii będzie jedynym zaopatrującym całą społeczność na
wyodrębnionym obszarze w energię wytwarzaną ze źródeł odnawialnych, wielkość pomocy
może zostać zwiększona do 60% kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą. W
wyjątkowych przypadkach, w szczególności uzasadnionych znaczącym pozytywnym
wpływem inwestycji na stan środowiska, wielkość pomocy może zostać zwiększona do 100%
kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą, pod warunkiem, że w odniesieniu do
instalacji, do których będzie się odnosić ta pomoc, żadna inna pomoc nie zostanie
udzielona. Pomoc podlega sumowaniu z inną pomocą udzielaną w związku z tą samą
inwestycją, bez względu na jej formę i źródło pochodzenia, w tym ze środków pochodzących
z budżetu Unii Europejskiej. Całkowita pomoc udzielana przedsiębiorcy w związku z
inwestycją nie może przekroczyć wielkości pomocy określonej w rozporządzeniu dla tej
inwestycji. Pomoc podlega notyfikacji Komisji Europejskiej wtedy, gdy całkowita pomoc
udzielana przedsiębiorcy na realizację inwestycji przekracza 5 000 000 euro oraz koszty
kwalifikujące
się
do
objęcia
pomocą
przekraczają
25 000 000 euro.
Pomoc udzielana dużym przedsiębiorcom znajdującym się w okresie restrukturyzacji
Europejskiej jako pomoc indywidualna. Powyższe regulacje obowiązują do dnia 31 grudnia
2012 r.
6. Pomoc publiczna na inwestycje w zakresie energetyki, infrastruktury społeczeństwa
informacyjnego, szkolnictwa wyższego i szkół, infrastruktury sfery badawczorozwojowej, lecznictwa uzdrowiskowego w ramach regionalnych programów
operacyjnych
Zgodnie z art. 21 ust. 3 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki
rozwoju określono szczegółowe warunki i tryb udzielania pomocy publicznej w ramach
regionalnych programów operacyjnych na inwestycje w zakresie energetyki, infrastruktury
87
Zob.: § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 października 2006 r. w sprawie ustalenia mapy
pomocy regionalnej, Dz. U. Nr 190, poz. 1402.
społeczeństwa informacyjnego, szkolnictwa wyższego i szkół, infrastruktury sfery badawczorozwojowej oraz lecznictwa uzdrowiskowego88. Pomoc może być udzielona:
• w zakresie energetyki – podmiotom wykonującym działalność w zakresie
wytwarzania, przyłączania lub przesyłu energii elektrycznej lub energii cieplnej;
• w zakresie infrastruktury społeczeństwa informacyjnego – podmiotom
zapewniającym infrastrukturę społeczeństwa informacyjnego;
• w zakresie szkolnictwa wyższego i szkół – niepublicznym szkołom wyższym lub
niepublicznym szkołom;
• w zakresie infrastruktury sfery badawczo-rozwojowej – podmiotom prowadzącym
działalność badawczo-rozwojową, w tym w szczególności szkołom wyższym,
jednostkom naukowym, przedsiębiorcom;
• w zakresie lecznictwa uzdrowiskowego – zakładom opieki zdrowotnej,
świadczącym usługi lecznictwa uzdrowiskowego.
Pomoc mogą uzyskać beneficjenci, na których nie ciąży obowiązek zwrotu pomocy,
wynikający z wcześniejszej decyzji Komisji Europejskiej, uznającej pomoc za niezgodną z
prawem oraz ze wspólnym rynkiem89.
Udzielana pomoc ma na celu wspieranie rozwoju gospodarczego i społecznego regionu
poprzez:
• dywersyfikację źródeł energii i zwiększenie udziału energii elektrycznej i cieplnej
wytwarzanej w sposób przyjazny środowisku w bilansie energetycznym oraz
zwiększenie efektywności energetycznej;
• poprawę dostępu i jakości usług w zakresie społeczeństwa informacyjnego;
• wzrost dostępności i poprawa warunków kształcenia;
• wspieranie działalności badawczo - rozwojowej poprzez zwiększenie zdolności
podmiotów do świadczenia usług w zakresie prac badawczych i rozwojowych;
• poprawę jakości usług lecznictwa uzdrowiskowego.
Beneficjenci mogą ubiegać się o pomoc na realizację nowych inwestycji na terenie
województwa objętego danym regionalnym programem operacyjnym. Nowa inwestycja
obejmuje:
• inwestycję w środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne związane z
utworzeniem nowego przedsiębiorstwa, rozbudową istniejącego przedsiębiorstwa,
dywersyfikacją produkcji przedsiębiorstwa poprzez wprowadzenie nowych
dodatkowych produktów lub zasadniczą zmianą dotyczącą procesu produkcyjnego
w istniejącym przedsiębiorstwie, lub
• nabycie środków trwałych bezpośrednio związanych z przedsiębiorstwem, które
zostało zamknięte lub zostałoby zamknięte, gdyby zakup nie nastąpił, przy czym
środki nabywane są od niezależnego inwestora90.
88
Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 7 lipca 2007 roku w sprawie pomocy
publicznej udzielanej na inwestycje w zakresie: energetyki, infrastruktury społeczeństwa informacyjnego,
szkolnictwa wyższego i szkół, infrastruktury sfery badawczo-rozwojowej, lecznictwa uzdrowiskowego w
ramach regionalnych programów operacyjnych; projekt ma wejść w życie w drugim kwartale 2008 roku.
89
W rozumieniu art. 87 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Dz. U. UE C Nr 321 E z dnia
29 grudnia 2006.
90
Niezależnego inwestora należy przyjąć w rozumieniu przepisów załącznika I do rozporządzenia Komisji
(WE) nr 70/2001 r. z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do
pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw.
Przez nową inwestycję należy rozumieć działanie prowadzące wyłącznie do odtworzenia
zdolności produkcyjnych albo nabycie udziałów lub akcji przedsiębiorstwa. W ramach nowej
inwestycji mogą być realizowane projekty:
• w zakresie energetyki polegające w szczególności na:
budowie lub przebudowie infrastruktury i urządzeń służących do produkcji,
przyłączania lub przesyłu energii elektrycznej lub cieplnej, w tym z
odnawialnych źródeł energii;
budowie lub przebudowie infrastruktury i urządzeń służących do produkcji
lub przesyłu energii elektrycznej i cieplnej w skojarzeniu, w tym z
odnawialnych źródeł energii;
budowie lub przebudowie infrastruktury i urządzeń służących do produkcji
lub przesyłu gazu ziemnego;
budowie lub przebudowie infrastruktury i urządzeń służących do produkcji,
przyłączania lub przesyłu produktów naftowych i paliw stałych;
zakupie lub modernizacji urządzeń służących do produkcji, przetwarzania,
magazynowania, przyłączania i przesyłu energii elektrycznej lub cieplnej;
• w zakresie infrastruktury społeczeństwa informacyjnego polegające
w
szczególności na:
budowie lub przebudowie szkieletowej lub szerokopasmowej sieci
teleinformatycznej,
budowie lub przebudowie sieci dostępowych,
budowie lub przebudowie systemów lub centrów zarządzania sieciami
teleinformatycznymi wraz z ich wyposażeniem;
• w zakresie szkolnictwa wyższego i szkół polegające w szczególności na budowie
lub przebudowie infrastruktury dydaktycznej oraz naukowo-badawczej służącej do
celów dydaktycznych w niepublicznych szkołach wyższych lub niepublicznych
szkołach wraz z niezbędnym wyposażeniem;
• w zakresie infrastruktury sfery badawczo-rozwojowej polegające w szczególności
na:
budowie lub przebudowie infrastruktury służącej do prowadzenia prac
badawczych i rozwojowych, wraz z zakupem niezbędnego wyposażenia,
zakupie urządzeń służących do prowadzenia działalności badawczorozwojowej;
• w zakresie lecznictwa uzdrowiskowego polegające w szczególności na:
przebudowie lub rozbudowie zakładów opieki zdrowotnej świadczących
usługi lecznictwa uzdrowiskowego wraz z zakupem niezbędnego
wyposażenia,
zakupie urządzeń służących bezpośrednio do świadczenia usług w zakresie
lecznictwa uzdrowiskowego.
Pomoc będzie udzielana w formie bezzwrotnego dofinansowania przeznaczonego na pokrycie
części wydatków kwalifikowanych. Dofinansowanie będzie realizowane na podstawie umowy
o dofinansowanie zawartej pomiędzy beneficjentem pomocy, a podmiotem udzielającym
pomocy. Do wydatków kwalifikowalnych zalicza się niezbędne do realizacji projektu wydatki
poniesione na:
• nabycie prawa własności lub wieczystego użytkowania gruntów;
•
•
•
•
•
nabycie prawa własności lub wieczystego użytkowania nieruchomości
zabudowanej;
nabycie lub wytworzenie środków trwałych, w tym:
budowli i budynków pod warunkiem, że ich nabycie pozostaje w
bezpośrednim związku z celami projektu inwestycyjnego objętego pomocą,
maszyn i urządzeń,
narzędzi, przyrządów i aparatury,
wyposażenia technicznego dla prac biurowych,
infrastruktury technicznej związanej z nową inwestycją, w szczególności
drogi wewnętrznej, przewodów lub urządzeń wodociągowych,
kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych lub
telekomunikacyjnych;
nabycie wartości niematerialnych i prawnych związanych z transferem technologii
w formie patentów, licencji lub nieopatentowanej wiedzy technicznej,
technologicznej lub z zakresu organizacji i zarządzania, jeżeli spełniają łącznie
następujące warunki:
będą wykorzystywane wyłącznie w ramach przedsiębiorstwa, które
otrzymało pomoc,
będą podlegać amortyzacji zgodnie z przepisami o rachunkowości,
będą stanowić aktywa beneficjenta pomocy przez co najmniej pięć lat, a w
przypadku mikroprzedsiębiorcy, małego i średniego przedsiębiorcy przez
co najmniej trzy lata;
instalacje i uruchomienie środków trwałych;
prace związane z przygotowaniem projektu w tym przygotowanie ekspertyz,
badań, analiz technicznych, finansowych, ekonomicznych oraz specjalistycznych,
koszt nadzoru technicznego i dokumentacji technicznej.
Nabycie środków trwałych, może nastąpić w drodze leasingu. Umowa leasingowa powinna
zawierać zobowiązanie do przeniesienia własności środków na beneficjenta pomocy po
zakończeniu trwania umowy.
W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest leasing nieruchomości, powinien on trwać przez
okres co najmniej 5 lat od przewidywanego zakończenia realizacji inwestycji w przypadku
dużych przedsiębiorców lub 3 lat, gdy beneficjentem pomocy jest mikroprzedsiębiorca, mały
lub średni przedsiębiorca.
Wysokość dofinansowania dla dużych przedsiębiorców nie może przekroczyć 50%
całkowitych wydatków kwalifikowalnych. Koszty prac związanych z przygotowaniem
projektu oraz usług doradczych związanych z inwestycją mogą zostać uwzględnione do
poziomu intensywności odpowiadającego 50% faktycznie poniesionych kosztów wyłącznie w
wypadku, gdy beneficjentem pomocy jest mikroprzedsiębiorca, mały lub średni
przedsiębiorca. Zakupione środki trwałe nabyte przez duże przedsiębiorstwa powinny być
nowe, a w przypadku zakupów dokonanych przez mikroprzedsiębiorstwa oraz małe i średnie
przedsiębiorstwa także używane91. Podatek od towarów i usług jest wydatkiem
niekwalifikowanym, chyba, że odrębne przepisy stanowią inaczej.
Realizacja projektu może się rozpocząć po uzyskaniu przez beneficjenta pomocy pisemnego
potwierdzenia, że projekt kwalifikuje się do pomocy ze względu na spełnianie warunków
uzyskania pomocy. Potwierdzenie, wydawane jest w terminie do 30 dni od daty wpływu
wniosku o udzielenie pomocy i nie stanowi podstawy do roszczeń o przyznanie i wypłatę
pomocy. Przez rozpoczęcie prac związanych z realizacją projektu należy rozumieć podjęcie
prac budowlanych lub pierwszego prawnie wiążącego zobowiązania do zamówienia
urządzeń, z wyłączeniem wydatków związanych z przygotowaniem i opracowaniem
dokumentacji projektowej.
Maksymalna intensywność pomocy liczona jako stosunek ekwiwalentu dotacji brutto
do wydatków kwalifikowanych wynosi:
• 50% – na obszarach należących do województw: lubelskiego, podkarpackiego,
warmińsko-mazurskiego,
podlaskiego,
świętokrzyskiego,
opolskiego,
małopolskiego, lubuskiego, łódzkiego, kujawsko-pomorskiego;
• 40% - na obszarach należących do województw: śląskiego, pomorskiego,
zachodniopomorskiego, dolnośląskiego, wielkopolskiego, a w okresie od dnia 1
stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2010 r. na obszarze należącym do
województwa mazowieckiego, z wyłączeniem miasta stołecznego Warszawy;
• 30% - na obszarze należącym do miasta stołecznego Warszawy oraz w okresie od
dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. – na obszarze należącym do
województwa mazowieckiego.
W przypadku mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców92, intensywność
pomocy może ulec zwiększeniu o:
• 10 punktów procentowych – w przypadku średniego przedsiębiorcy;
• 20 punktów procentowych – w przypadku mikroprzedsiębiorcy i małego
przedsiębiorcy.
Należy bezwzględnie pamiętać, iż pomoc udzielana na podstawie rozporządzenia, w
odniesieniu do tych samych wydatków kwalifikowanych, podlega kumulacji z inną pomocą
publiczną lub pomocą „de minimis” udzieloną beneficjentowi pomocy, niezależnie od jej
formy i źródła. Skumulowana pomoc nie może przekroczyć maksymalnych intensywności
pomocy.
7. Pomoc dla prac badawczo-rozwojowych
Wsparcie przyznane na badania i rozwój jest zgodne ze wspólnym rynkiem, jeżeli spełnia
kilka kryteriów określonych w art. 593. Wysokość intensywności pomocy jest uzależniona od
rodzaju badań. Intensywność pomocy brutto nie może przekroczyć 100% kosztów badań
91
Cenę zakupu i koszt wytworzenia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ustala się
zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, Dz. U. Nr 76, poz. 694, z 2002 roku z
późn. zm.
92
Z wyłączeniem prowadzących działalność gospodarczą w sektorze transportu.
93
Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw, art. 5, ust. 2 – 5.
podstawowych94, 60% badań przemysłowych95 i 35% kosztów związanych z rozwojem
przedkonkurencyjnym96. W przypadku, gdy projekt obejmuje różne etapy badań i rozwoju to
dopuszczalna intensywność pomocy jest obliczana na podstawie średniej ważonej
dopuszczalnej intensywności pomocy liczonej. Średnią oblicza się na podstawie ponoszonych
kosztów. Beneficjenci inwestycji zespołowych mogą otrzymać pomoc maksymalnie w
wysokości nie przekraczającej dopuszczalnej pomocy obliczone na podstawie uznanych i
ponoszonych kosztów przez danego beneficjenta. Pułapy pomocy badań przemysłowych i
wydatków związanych z rozwojem przedkonkurencyjnym mogą zostać podniesione
maksymalnie do 75% dla badań przemysłowych i 50% dla prac związanych z rozwojem
przedkonkurencyjnym. Inwestycja realizowana na obszarach, które kwalifikują się do pomocy
regionalnej maksymalna intensywność może zostać podwyższona o 10% brutto na obszarach
określonych w art. 87 ust. 3 lit. a Traktatu oraz o 5% brutto na obszarach określonych w art.
87 ust. 3 lit. c Traktatu97. Jeszcze wyższą pomoc mogą uzyskać projekty multidyscyplinarne,
takie które będą mogły mieć zastosowanie w wielu sektorach. Maksymalna intensywność
pomocy może zostać podwyższona o 15%98. Pomoc może zostać podwyższona o 10% także
w przypadku, gdy spełnia on jeden z następujących warunków:
• projekt pociąga za sobą skuteczną współpracę transgraniczną co najmniej dwóch
niezależnych partnerów w dwóch Państwach Członkowskich i żadne
przedsiębiorstwo w Państwie Członkowskim przyznającym pomoc nie może
ponieść więcej niż 70% uznanych kosztów;
• projekt pociąga za sobą skuteczną współpracę między firmą a państwowym
organem badawczym, w której państwowy organ badawczy ponosi co najmniej
10% uznanych kosztów inwestycji i ma prawo do publikacji wyników w stopniu,
w jakim są one rezultatem badań prowadzonych przez ten organ;
• wyniki projektu są szeroko rozpowszechnione na konferencjach technicznych i
naukowych lub publikowane we wnikliwie opracowanych czasopismach
technicznych i naukowych.
94
Badania podstawowe – oznacza działanie mające na celu rozszerzenie wiedzy technicznej i naukowej,
niezwiązane z celem przemysłowym czy też handlowym, Dz. U. C 74 z 10 marca 1998 r.
95
Badania przemysłowe – oznaczają planowane prace badawcze lub też badania rozstrzygające mające na
celu zdobycie nowych wiadomości z założeniem, że wiedza taka może być przydatna w rozwoju nowych
produktów, procesów lub usług czy też może doprowadzić do znacznego ulepszenia już istniejących produktów,
procesów lub usług, Dz. U. L 107 z 30 kwietnia 1998 r.
96
Rozwój przedkonkurencyjny – oznacza przekształcanie rezultatów badań przemysłowych w plan,
organizację lub projekt nowych, zmienionych lub udoskonalonych produktów, procesów lub usług, zarówno
tych planowanych na sprzedaż, jak i do użytku, łącznie z tworzeniem wstępnych prototypów, które nie mogą być
wykorzystane w celach handlowych. Termin ten może również obejmować sformułowania i projekty
koncepcyjne innych produktów, procesów lub usług oraz wstępne projekty demonstracyjne lub projekty
pilotażowe, przy założeniu, że projekty takie nie mogą zostać przetworzone lub wykorzystane w przemyśle lub
do celów handlowych. Nie zalicza się tu rutynowych lub okresowych zmian produktów, linii produkcyjnych,
procesów wytwórczych, istniejących usług oraz innych działań w toku, nawet jeśli takie zmiany mogą prowadzić
do udoskonalenia.
97
Art. 87 ust. 3, lit. c mówi, że za pomoc zgodną ze wspólnym rynkiem uważana jest pomoc ułatwiająca
rozwój niektórych dziedzin lub obszarów gospodarczych, jeżeli nie zmienia warunków wymiany handlowej w
zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem. Natomiast art. 87 ust 3, lit. a uważa za zgodną pomoc wspierającą
rozwój gospodarczy regionów, w których poziom życia jest szczególnie niski lub gdzie występuje poważne
bezrobocie.
98
Na taką pomoc mogą także liczyć inwestycje zgodne z celami programu rozpoczętego na mocy Szóstego
Programu Ramowego dla badań i rozwoju, ustanowionego decyzją nr 1513/2002/WE Parlamentu Europejskiego
i Rady (Dz. U. L 232 z 29 sierpnia 2002 roku) lub każdego kolejnego programu ramowego na badania i
inwestycje lub programu Eureka. Obecnie realizowany jest Siódmy Program Ramowy.
Posiadanie samej umowy o współpracy nie jest jeszcze traktowane jako skuteczna
współpraca. Ustawodawca określił również katalog uznanych kosztów. Są to:
a) koszty zatrudnienia (pracowników badawczych, techników oraz pozostałego personelu
pomocniczego w zakresie, w jakim jest on zatrudniony w ramach projektu badawczego);
b) koszty narzędzi i sprzętu w zakresie i na czas trwania projektu badawczego. Jeżeli takie
narzędzia i sprzęt nie są używane dożywotnio w ramach projektu badawczego, za koszty
uznane przyjmuje się jedynie koszty amortyzacji, odpowiadające czasowi trwania
projektu badawczego, obliczone na podstawie dobrej praktyki księgowej;
c) koszty budynków i gruntów w zakresie i na czas trwania projektu badawczego. Jeżeli
chodzi o budynki, za koszty uznane przyjmuje się jedynie koszty amortyzacji
odpowiadające czasowi trwania projektu badawczego, obliczone na podstawie dobrej
praktyki księgowej. W przypadku gruntów uznane są koszty transferu handlowego lub
też rzeczywiste poniesione koszty kapitałowe;
d) koszty doradztwa lub równoważnych usług wykorzystywanych wyłącznie do celów prac
badawczych, łącznie z badaniami, wiedzą techniczną oraz patentami kupionymi lub
otrzymanymi na zasadzie upoważnienia z zewnętrznych źródeł po cenach rynkowych,
gdzie transakcja została przeprowadzona z zachowaniem odpowiedniego dystansu i nie
ma w niej elementów zmowy. Koszty te zostają uznane jedynie do 70% całkowitego
uznanego kosztu inwestycji;
e) dodatkowe koszty ogólne ponoszone bezpośrednio w wyniku projektu badawczego;
f) inne koszty operacyjne, łącznie z kosztami materiałów, dostaw i podobnych produktów,
poniesione bezpośrednio w wyniku działań badawczych. 99
Pomoc można także uzyskać na pokrycie kosztów związanych z uzyskaniem
i
zatwierdzeniem patentów oraz innych praw własności przemysłowej do poziomu, który
zostałby zakwalifikowany jako pomoc na B+R w odniesieniu do prac badawczych, które jako
pierwsze doprowadziły do uzyskania przedmiotowych praw własności intelektualnej.
Ustawodawca kwalifikuje następujące typy kosztów:
a) wszelkie koszty poprzedzające przyznanie prawa przez pierwszą instytucję
prawodawczą łącznie z kosztami związanymi z przygotowaniami, złożeniem wniosku
oraz prowadzeniem postępowania wnioskowego, jak również kosztami poniesionymi
przy odnawianiu wniosku, zanim prawo zostało przyznane;
b) tłumaczenie oraz inne koszty poniesione w celu uzyskania przyznania lub zatwierdzenia
prawa w innej instytucji prawodawczej;
c) koszty poniesione w obronie ważności prawa podczas oficjalnego postępowania
wnioskowego oraz ewentualnego postępowania w związku z wniesieniem sprzeciwu,
nawet jeżeli takie koszty wystąpią już po przyznaniu prawa100.
Rozporządzenie nie zwalnia dotacji z pomocy indywidualnej w przypadku, gdy całkowity
uznany koszt projektu poniesiony przez wszystkie przedsiębiorstwa uczestniczące w
inwestycji wyniesie co najmniej 25 mln euro lub gdy pomoc dotacji brutto równa się co
najmniej 5 mln euro dla jednego lub kilku przedsiębiorstw. Dla inwestycji realizowanej w
ramach projektu Eureka wartości te wynoszą odpowiednio 40 mln euro i 10 mln euro.
99
Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw, art. 5a ust. 5
100
Ibidem, art. 5c; Dz. U. L 83 z 27 marca 1999 r.
8. Pomoc państwa w zakresie zatrudnienia
Jednym z głównych celów polityki gospodarczo-społecznej Wspólnot jest promocja
zatrudnienia. Pomimo realizacji Europejskiej Strategii na rzecz zatrudnienia, bezrobocie
stanowi ciągle poważny problem w niektórych częściach Wspólnoty. Komisja Europejska już
w latach dziewięćdziesiątych podjęła działania dotyczące pomocy państwa w zakresie
zatrudnienia101. Realizowała także szereg działań znajdujących się poza bezpośrednim
obszarem zatrudnienia, ale mających duże znaczenia dla rynku pracy102. Obecnie głównym
celem działań Wspólnot na rzecz zatrudnienia jest wspieranie pracowników znajdujących się
w szczególnie niekorzystnej sytuacji.
Pomoc państwa w zakresie tworzenia miejsc pracy, pomocy w rekrutacji pracowników
znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji lub niepełnosprawnych oraz
zapewnienia pomocy w celu pokrycia dodatkowych kosztów zatrudnienia pracowników
niepełnosprawnych została uregulowana w rozporządzeniu Komisji w sprawie stosowania art.
87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa w zakresie zatrudnienia103.
Rozporządzenie realizowane jest w stosunku do pomocy we wszystkich sektorach, w tym
również produktów wymienionych w załączniku I do Traktatu. Nie ma natomiast
zastosowania w odniesieniu do pomocy udzielanej w sektorze górniczym i stoczniowym oraz
do pomocy odnoszącej się do tworzenia zatrudnienia w rozumieniu art. 4, udzielanej w
sektorze transportowym. Ponadto rozporządzenia nie stosuje się w odniesieniu do:
• pomocy w zakresie działalności związanej z wywozem, a mianowicie pomocy
bezpośrednio związanej z ilościami wywiezionymi, utworzenia i działania sieci
dystrybucji ani innych bieżących wydatków związanych z działalnością eksportową;
• pomocy uzależnionej od wykorzystania towarów krajowych uprzywilejowanych
względem towarów przywożonych.
Z wymogu notyfikacji zwolnione są systemy pomocy spełniające wszystkie warunki
niniejszego rozporządzenia oraz są zgodne ze wspólnym rynkiem w rozumieniu art. 87 ust. 3
Traktatu pod warunkiem, że:
• wszelka pomoc, która mogłaby być przyznana zgodnie z takim systemem spełnia
wszystkie warunki niniejszego rozporządzenia,
• system zawiera wyraźne odniesienie do niniejszego rozporządzenia w postaci
przytoczenia jego tytułu oraz odniesienia dotyczącego publikacji w Dzienniku
Urzędowym Wspólnot Europejskich.
Wysokość pomocy dla tworzenia miejsc pracy jest uzależniona od pomocy regionalnej.
W przypadkach, gdy zatrudnienie jest tworzone na obszarach lub w sektorach, które w
momencie przyznawania pomocy są obszarami i sektorami niekwalifikującymi się do
101
Dz. U. C 334 z 12 grudnia1995, s. 4.
Działania takie dotyczą monitorowania pomocy państwa i zmniejszenia kosztów pracy, Dz. U. C 1 z
3.1.1997, s. 10; są również widoczne we wskazówkach dotyczących krajowej pomocy regionalnej, Dz. U. C 74 z
10.3.1998, s. 9, oraz w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie
zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa na rzecz małych i średnich
przedsiębiorstw, Dz. U. L 10 z 13.1.2001, s. 33.
103
Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 2204 z dnia 12 grudnia 2002 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88
Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa w zakresie zatrudnienia, Dz. U. L 337 z 2002 roku z późn.
zmianami.
102
przyznania pomocy regionalnej, intensywność pomocy brutto nie może przekroczyć 15% w
przypadku małych przedsiębiorstw oraz 7,5% w przypadku średnich przedsiębiorstw. Jeżeli
tworzy się miejsce pracy na obszarach i w sektorach, które w momencie przyznania pomocy
są obszarami i sektorami kwalifikującymi się do przyznania pomocy regionalnej, wówczas
intensywność pomocy netto nie może przekroczyć maksymalnego pułapu intensywności
pomocy regionalnej, określonej w systemie stosowanym w momencie przyznania pomocy i
zatwierdzonym przez Komisję w odniesieniu do każdego Państwa Członkowskiego104.
W przypadku małych i średnich przedsiębiorstw pułap intensywności pomocy może zostać
zwiększony o:
• 10 punktów procentowych brutto na obszarach objętych art. 87 ust. 3 lit. c pod
warunkiem, że całkowita intensywność pomocy netto nie przekracza 30%; lub
• 15 punktów procentowych brutto na obszarach objętych art. 87 ust. 3 lit. a pod
warunkiem, że całkowita intensywność pomocy netto nie przekracza 75%.
Warunkiem dopuszczenia wyższego pułapu pomocy regionalnej jest wniesienie wkładu
beneficjenta w finansowanie w wysokości przynajmniej 25% i utrzymanie zatrudnienia na
tym samym poziomie w kwalifikującym się regionie. Jeżeli zatrudnienie jest tworzone w
sektorze produkcji, przetwórstwa lub wprowadzania do obrotu produktów wymienionych
w załączniku 1 do Traktatu na obszarach, które kwalifikują się do kategorii obszarów o mniej
korzystnych warunkach gospodarowania105, stosuje się wyższe pułapy pomocy wynikające z
tego rozporządzenia. Pułapy intensywności pomocy oblicza się jako procent kosztów płac
przez okres dwóch lat odnoszących się do zatrudnienia stworzonego pod następującymi
warunkami:
• stworzone zatrudnienie musi stanowić wzrost netto liczby pracowników zarówno w
zakładzie, jak i w danym przedsiębiorstwie w porównaniu ze średnią z ostatnich 12
miesięcy;
• stworzone zatrudnienie będzie utrzymywane przez minimalny okres trzech lat lub
dwóch lat w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw;
• nowi pracownicy zatrudnieni w wyniku stworzenia zatrudnienia nigdy nie mieli pracy
lub stracili ją lub też tracą obecnie poprzednią pracę.
Szczególnym zasadom podlega rekrutacja pracowników znajdujących się w wyjątkowo
niekorzystnej sytuacji i niepełnosprawnych. Intensywność pomocy brutto odnoszącej się do
zatrudnienia pracowników znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji lub
niepełnosprawnych obliczana jest jako procent kosztów płac ponoszonych w okresie jednego
roku od momentu rekrutacji. Nie może ona przekroczyć 50% w odniesieniu do pracowników
znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji lub 60% w odniesieniu do
pracowników niepełnosprawnych. Warunki te stosuje się:
• gdy rekrutacja nie stanowi wzrostu netto liczby pracowników w danym zakładzie,
stanowisko lub stanowiska musiały zostać zwolnione w następstwie dobrowolnego
odejścia, przejścia na emeryturę z powodu wieku, dobrowolnej redukcji czasu pracy
lub zgodnego z prawem zwolnienia za naruszenie obowiązków służbowych i nie w
wyniku redukcji etatów; oraz
104
Uwzględnić należy również wielosektorowe ramy pomocy regionalnej w odniesieniu do dużych
projektów inwestycyjnych, Dz. U. C 70 z 19 marca 2002, str. 8.
105
Zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1257/1999, Dz. U. L 160 z 26 czerwca 1999, str. 80.
•
z wyjątkiem przypadku zgodnego z prawem zwolnienia za naruszenie obowiązków
służbowych pracownik lub pracownicy muszą być uprawnieni do nieprzerwanego
zatrudnienia przez minimum 12 miesięcy.
Pomocą mogą zostać objęte dodatkowe koszty zatrudnienia pracowników niepełnosprawnych.
Łączna pomoc nie może przekroczyć poziomu niezbędnego do dokonania rekompensaty
wynikającej ze zmniejszonej wydajności spowodowanej niepełnosprawnością pracowników
oraz koniecznych dodatkowych kosztów:
• adaptacji pomieszczeń;
• zatrudnienia pracowników, spędzających czas wyłącznie na pomocy pracownikowi
lub pracownikom niepełnosprawnym;
• adaptacji lub nabycia urządzeń przeznaczonych do ich użytku.
Są to dodatkowe koszty, które beneficjent ponosi w przypadku zatrudnienia osób
niepełnosprawnych. Jeżeli beneficjent zapewnia zatrudnienie chronione, pomoc może
dodatkowo pokrywać koszty budowy, instalacji lub rozbudowy danego zakładu i wszelkie
koszty administracyjne oraz transportowe, które wynikają z zatrudnienia pracowników
niepełnosprawnych.
Pomoc, zgodnie z przedstawionymi zasadami nie może być udzielana, jeżeli przed
stworzeniem zatrudnienia beneficjent przedłoży państwu członkowskiemu wniosek o pomoc
lub państwo członkowskie przyjęło przepisy prawne ustanawiające prawo do pomocy zgodnie
z obiektywnymi kryteriami, wykluczające dalsze stosowanie praktyki uznaniowej przez to
państwo członkowskie. Nie stosuje się jednak tych zasad, jeżeli prace nad projektem
rozpoczną się zanim zostanie złożony wniosek. Zasad przedstawionej pomocy nie można
również stosować w przypadku, gdy stworzone zatrudnienie jest związane z wykonywaniem
projektu inwestycji w aktywa materialne lub wartości niematerialne i prawne oraz
zatrudnienie jest tworzone w ciągu trzech lat od ukończenia inwestycji.
Pułapy określające intensywność pomocy stosuje się bez względu na to, czy wsparcie dla
wspomaganego zatrudnienia jest finansowane wyłącznie ze środków państwowych, czy jest
częściowo finansowane przez Wspólnotę. Pomoc nie może kumulować się z żadną inną
pomocą państwa ani z innym finansowaniem wspólnotowym w odniesieniu do tych samych
kosztów płac, jeżeli taka kumulacja spowodowałaby przekroczenie ustalonej intensywności
pomocy106.
Wyjątkiem od powyższych reguł jest pomoc w zakresie badań i rozwoju107. W tych
obszarach pomoc może być kumulowana z inną pomocą państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1
Traktatu lub z innym finansowaniem wspólnotowym w odniesieniu do tych samych kosztów,
pod warunkiem, że taka kumulacja nie powoduje intensywności pomocy brutto
przekraczającej 100% kosztów płac w dowolnym okresie, w którym pracownik lub
pracownicy są zatrudnieni.
Obowiązkowi notyfikacji pomocy do Komisji podlegają:
• systemy pomocy, które koncentrują się na poszczególnych sektorach108;
106
Nie można przekroczyć pułapu regionalnej pomocy inwestycyjnej określonej we wskazówkach
dotyczących krajowej pomocy regionalnej oraz w systemie zatwierdzonym przez Komisję dla każdego państwa
członkowskiego lub pułapu wynikającego z rozporządzenia (WE) nr 70/2001.
107
Dz. U. C 45 z 17 lutego 1996, str. 5.
108
Konieczność notyfikacji wynika z art. 88 ust. 3 Traktatu.
•
•
•
•
•
•
•
notyfikacji podlega również przyznanie pomocy pojedynczemu przedsiębiorstwu
lub zakładowi przekraczającej 15 mln euro brutto w dowolnym okresie trzyletnim;
systemy pomocy mające na celu promowanie rekrutacji kategorii pracowników,
którzy nie znajdują się w szczególnie niekorzystnej sytuacji nadal będą podlegać
wymogowi notyfikacji. Państwa członkowskie przedkładają Komisji argumenty
wskazujące, że dani pracownicy znajdują się w szczególnie niekorzystnej sytuacji;
z notyfikacji nie jest wyłączona pomoc udzielona na utrzymanie miejsc pracy.
Wsparcie finansowe udzielane przedsiębiorstwu w celu utrzymania pracowników,
którzy w innym przypadku zostaliby zwolnieni, podlega wymogowi notyfikacji;
pomoc w zakresie zamiany umów tymczasowych o pracę lub umów na czas
określony na umowy o pracę na czas nieokreślony;
systemy pomocy w zakresie dzielenia stanowiska z inną osobą, w celu udzielenia
wsparcia pracującym rodzicom i podobne środki dotyczące zatrudnienia, które
promują zatrudnienie, jednakże ich skutkiem nie jest wzrost zatrudnienia netto,
rekrutacja pracowników znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji lub
rekrutacja lub zatrudnienie osób niepełnosprawnych;
inne środki pomocy, których cele związane są z zatrudnieniem i rynkiem pracy,
takie jak środki zachęcające do wcześniejszego przejścia na emeryturę;
indywidualne przypadki przyznawania pomocy w zakresie zatrudnienia
niezależnie od jakiegokolwiek. Taka pomoc będzie oceniana przez Komisję tylko,
jeżeli jest ona zgodna z konkretnymi obowiązującymi zasadami określonymi w
odniesieniu do sektora, w którym działa beneficjent oraz jedynie, jeżeli możliwe
jest wykazanie, że skutki takiej pomocy w zakresie zatrudnienia przeważają nad
wpływem na konkurencję na danym rynku.
Przyjęte systemy pomocy muszą być publikowane w Dzienniku Urzędowym Wspólnot
Europejskich. Państwa członkowskie zobowiązane są do prowadzenia szczegółowej
dokumentacji odnoszącej się do systemów pomocy wyłączonych109 i indywidualnej pomocy
przyznanej zgodnie z tymi systemami. Dokumentacja powinna zawierać niezbędne
informacje dla ustalenia, że warunki zwolnienia przedstawione w niniejszym rozporządzeniu
są spełnione. Państwa członkowskie zobowiązane są do utrzymania dokumentacji przez 10 lat
od daty, w której została zgodnie z takim systemem przyznana ostatnia pomoc indywidualna.
9. Pomoc szkoleniowa
Komisja Europejska wielokrotnie podejmowała decyzje w sprawie pomocy
szkoleniowej. Kierunki polityki w tym zakresie zostały określone w ramach wytycznych
Wspólnoty w sprawie pomocy szkoleniowej110. Postanowiono, że intensywność zwolnionej
pomocy powinna być zróżnicowana w zależności od rodzaju przewidzianego szkolenia,
wielkości przedsiębiorstwa oraz jego położenia geograficznego. Szkolenia ogólne zapewniają
zdobycie szerokich kwalifikacji i zwiększają szanse na zatrudnienie przeszkolonego
pracownika. Szkolenia tego typu w mniejszym stopniu zakłócają konkurencję, dlatego
109
Na mocy rozporządzenia Komisji (WE) Nr 2204 z dnia 12 grudnia 2002 r. w sprawie stosowania art. 87
i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa w zakresie zatrudnienia.
110
Dz. U. C 343 z 11 listopada 1998, str. 10.
szkolenia ogólne mogą uzyskać większą intensywność pomocy, która może być uważana za
zgodną ze wspólnym rynkiem i zwolnioną z uprzedniej notyfikacji. Z większym ryzykiem
zakłócenia konkurencji wiążą się szkolenia szczegółowe, które przynoszą korzyści głównie
przedsiębiorstwu. Powoduje to, że intensywność pomocy, która może być uważana za zgodną
ze wspólnym rynkiem i zwolnioną z uprzedniej notyfikacji powinna być znacznie niższa111.
Wyższą intensywnością pomocy powinny być objęte ze względu na stosunkowo wyższe
koszty względne, które muszą one ponosić na inwestycje w szkolenie swych pracowników.
Intensywność pomocy powinna być także wyższa w regionach wspieranych na mocy art. 87
ust. 3 lit. a) i c) Traktatu.
Pomoc szkoleniowa objęta wspomnianym rozporządzeniem112 odnosi się do pomocy
we wszystkich sektorach, włączając działania związane z produkcją, przetwarzaniem i
obrotem produktami wymienionymi w załączniku I do Traktatu113. Systemy pomocy, które
spełniają wszystkie warunki niniejszego rozporządzenia są zgodne ze wspólnym rynkiem w
rozumieniu i są zwolnione z wymogu pod warunkiem, że:
• każda pomoc, która może być przyznana w ramach takiego systemu pomocy
spełnia wszystkie warunki niniejszego rozporządzenia;
• system zawiera wyraźnie odwołanie do niniejszego rozporządzenia, przez
zamieszczenie jego tytułu i danych dotyczących publikacji w Dzienniku
Urzędowym Wspólnot Europejskich.
Systemy pomocy i pomoc indywidualna na szkolenia muszą spełniać następujące warunki:
• W przypadku, gdy pomoc udzielana jest na szkolenie szczególne, jej intensywność
nie przekracza 25% w przypadku dużych przedsiębiorstw oraz 35% w przypadku
małych i średnich przedsiębiorstw. Intensywność ta zwiększa się o pięć punktów
procentowych dla przedsiębiorstw w regionach, które kwalifikują się do uzyskania
pomocy regionalnej przewidzianej w art. 87 ust. 3 lit. c Traktatu i o dziesięć
punktów procentowych dla przedsiębiorstw w regionach, które kwalifikują się do
uzyskania pomocy regionalnej przewidzianej w art. 87 ust. 3 lit. a Traktatu.
• W przypadku, gdy pomoc udzielana jest na szkolenia ogólne, jej intensywność nie
przekracza 50% w przypadku dużych przedsiębiorstw oraz 70% w przypadku
małych i średnich przedsiębiorstw. Intensywność ta zwiększa się o pięć punktów
procentowych dla przedsiębiorstw w regionach, które kwalifikują się do uzyskania
pomocy regionalnej przewidzianej w art. 87 ust. 3 lit. c Traktatu i o dziesięć
punktów procentowych dla przedsiębiorstw w regionach, które kwalifikują się do
uzyskania pomocy regionalnej przewidzianej w art. 87 ust. 3 lit. a Traktatu.
Maksymalna intensywność określona może zostać zwiększona o 10 punktów procentowych,
jeżeli szkolenie jest przeznaczone dla pracowników w gorszym położeniu. W przypadkach,
gdy projekt pomocy obejmuje zarówno elementy szkolenia szczególnego, jak i ogólnego,
111
Szczegółowo zasady pomocy publicznej na szkolenia określa Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 68 z
dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy szkoleniowej, Dz. U. L 10
z 12 stycznia 2001 roku z późn. zm., patrz: Dz. U. L Nr 63 z 19 marca 2004 roku oraz Dz. U. L Nr 368 z
24 grudnia 2006 roku.
112
Chodzi o Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 68 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art.
87 i 88 Traktatu WE do pomocy szkoleniowej, Dz. U. L 10 z 12 stycznia 2001 roku z późn. zm.
113
Z wyjątkiem pomocy objętej zakresem rozporządzenia Rady (WE) Nr 1407 z dnia 16 lipca 2002 roku,
Dz. U. L 205 z 2 sierpnia 2002.
które nie mogą być rozdzielone celem wyliczenia intensywności pomocy oraz w
przypadkach, gdy szczególny lub ogólny charakter projektu pomocy szkoleniowej nie może
być ustalony, stosuje się intensywność pomocy stosowaną dla szkolenia szczególnego. Pomoc
w sektorze transportu morskiego może osiągnąć intensywność 100%, bez względu na to, czy
projekt szkoleniowy dotyczy szkolenia szczególnego, ale pod warunkiem, że:
• osoba szkolona nie jest aktywnym członkiem załogi, lecz jest na pokładzie
pracownikiem nieetatowym, oraz
• szkolenie jest prowadzone na statkach pokładowych zarejestrowanych w rejestrach
Wspólnoty.
Kosztami kwalifikującymi się do wsparcia w ramach projektu pomocy szkoleniowej są:
• koszty kadry szkoleniowej;
• koszty podróży kadry szkoleniowej i osób szkolonych;
• inne koszty bieżące, w tym koszty materiałów i dostaw;
• amortyzacja narzędzi i wyposażenia w zakresie, w jakim są one wykorzystywane
wyłącznie do projektu szkoleniowego;
• koszty poradnictwa i doradztwa w zakresie, w jakim dotyczą projektu
szkoleniowego;
• koszty personelu osób szkolonych do sumy ogólnej kwoty pozostałych kosztów
uznanych określonych w lit. a)-e). Można wziąć pod uwagę tylko te godziny, w
czasie których osoby szkolone faktycznie uczestniczą w szkoleniu, po potrąceniu
jakichkolwiek godzin produkcyjnych lub ich ekwiwalentu.
Wymienione koszty mogą zostać uznane pod warunkiem prowadzenia szczegółowej i
przejrzystej dokumentacji. Zwolnienia nie stosuje się, gdy kwota pomocy przyznanej jednemu
przedsiębiorstwu na pojedynczy projekt szkoleniowy przekracza 1 000 000 euro. Pomoc
zwolniona nie jest kumulowana z żadną inną pomocą państwa, ani też z inną pomocą
finansowaną przez Wspólnotę w odniesieniu do tych samych uznanych kosztów, jeżeli
wynikiem tej kumulacji byłoby przekroczenie intensywności pomocy.
Państwa członkowskie każdego roku sporządzają sprawozdanie w sprawie stosowania
pomocy szkoleniowej114.
10. Pomoc de minimis
Pomoc de minimis przyznaje się podmiotom gospodarczym we wszystkich sektorach, z
wyjątkiem:
• pomocy przyznawanej podmiotom gospodarczym działającym w sektorach rybołówstwa
i akwakultury115,
• pomocy przyznawanej podmiotom gospodarczym działającym w dziedzinie produkcji
podstawowej produktów rolnych, wymienionych w załączniku I do Traktatu;
114
Sprawozdanie musi być zgodne z przepisami wykonawczymi dotyczącymi formy i treści rocznych
sprawozdań ustanowionych na mocy art. 27 rozporządzenia Rady WE Nr 659 z 1999, Dz. U. L 83 z 27 marca
1999 roku.
115
Objętych rozporządzeniem Rady (WE) nr 104/2000, Dz. U. L 17 z 21 stycznia 2000.
• pomocy przyznawanej podmiotom gospodarczym działającym w dziedzinie
przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych, wymienionych w
załączniku I do Traktatu w następujących przypadkach:
o kiedy wysokość pomocy ustalana jest na podstawie ceny lub ilości takich
produktów zakupionych od producentów surowców lub wprowadzonych na
rynek przez podmioty gospodarcze objęte pomocą,
o kiedy przyznanie pomocy zależy od faktu jej przekazania w części lub w
całości producentom surowców;
• pomocy przyznawanej na działalność związaną z wywozem do państw trzecich lub
państw członkowskich, tzn. pomocy bezpośrednio związanej z ilością wywożonych
produktów, tworzeniem i prowadzeniem sieci dystrybucyjnej lub innymi wydatkami
bieżącymi związanymi z prowadzeniem działalności eksportowej;
• pomocy uwarunkowanej pierwszeństwem korzystania z towarów krajowych w stosunku
do towarów sprowadzanych z zagranicy;
• pomocy przyznawanej przedsiębiorstwom działającym w sektorze węglowym zgodnie z
definicją zawartą w rozporządzeniu (WE) nr 1407/2002;
• pomocy na nabycie pojazdów przeznaczonych do transportu drogowego przyznawanej
podmiotom gospodarczym prowadzącym działalność zarobkową w zakresie
drogowego transportu towarowego;
• pomocy przyznawanej podmiotom gospodarczym znajdującym się w trudnej sytuacji.
Pomoc spełnia wszystkie kryteria określone w art. 87 ust. 1 Traktatu i jest zwolniona z
wymogu zgłoszenia przewidzianego w art. 88 ust. 3 Traktatu, jeżeli spełnia kilka warunków.
Całkowita kwota pomocy de minimis jaka została przyznana podmiotowi gospodarczemu nie
może przekroczyć 200 000 euro w dowolnie ustalonym okresie trzech lat budżetowych, a
podmiotowi gospodarczemu działającemu w sektorze transportu drogowego kwota ta nie
może przekroczyć 100 000 euro. Za rok budżetowy należy przyjąć okres stosowany do
rozliczeń finansowych w danym państwie członkowskim. Wysokość pułapów stosuje się do
każdego rodzaju pomocy, bez względu na jej formę i cel. Obliczając wartość pomocy należy
wziąć pod uwagę zarówno środki pochodzące z budżetu Wspólnoty, jak i środki krajowe.
Kwota pomocy przewidziana w ramach jednego przedsięwzięcia nie może przekraczać
określonego pułapu. W przypadku, gdy łączna kwota przewidziana do wsparcia przekracza
pułap pomocy, wówczas pomoc taka nie kwalifikuje się do wsparcia nawet w części nie
przekraczającej tego pułapu.
Wysokość określonego pułapu jest wartością brutto zawierającą wszystkie potrącenia z tytułu
podatków i innych opłat. Jeżeli przyznanie pomocy następuje w innej formie niż dotacja, to
kwotę pomocy przyznaje się jako ekwiwalent dotacji brutto. W przypadku pomocy
wypłacanej w ratach kwota dyskontowana jest do wartości w chwili przyznania dotacji.
Ekwiwalent dotacji brutto oblicza się wykorzystując stopę referencyjną obowiązującą w
chwili przyznania dotacji.
Zasady powyższe stosuje się tylko w przypadku, gdy możliwe jest dokładne obliczenie
ekwiwalentu dotacji brutto, bez potrzeby przeprowadzania oceny ryzyka. W szczególności:
• pomoc polegającą na udzielaniu pożyczek uznaje się za przejrzystą pomoc de minimis,
gdy ekwiwalent dotacji brutto został obliczony na podstawie rynkowych stóp
procentowych obowiązujących w chwili przyznania pomocy;
• pomocy polegającej na wniesieniu kapitału nie uznaje się za przejrzystą pomoc de
minimis, chyba że łączna kwota dokapitalizowania ze środków publicznych nie
przekracza pułapu de minimis;
• pomocy obejmującej środki w zakresie kapitału podwyższonego ryzyka nie uznaje się za
przejrzystą pomoc de minimis, chyba że kapitał dostarczany każdemu z docelowych
podmiotów gospodarczych w ramach programu kapitału podwyższonego ryzyka nie
przekracza pułapu de minimis;
• pomocy indywidualnej przyznanej w ramach programu gwarancyjnego podmiotom
gospodarczym, które nie należą do kategorii podmiotów gospodarczych w trudnej
sytuacji, uznaje się za przejrzystą pomoc de minimis wówczas, gdy gwarantowana część
pożyczki bazowej udzielonej w ramach takiego programu nie przekracza kwoty 1 500
000 EUR na podmiot gospodarczy. Pomoc indywidualną przyznaną w ramach programu
gwarancyjnego podmiotom gospodarczym działającym w sektorze transportu
drogowego, które nie należą do kategorii podmiotów gospodarczych w trudnej sytuacji,
uznaje się za przejrzystą pomoc de minimis wówczas, gdy gwarantowana część
pożyczki bazowej udzielonej w ramach takiego programu nie przekracza kwoty 750 000
EUR na podmiot gospodarczy. Jeśli gwarantowana część pożyczki bazowej stanowi
jedynie określony odsetek wysokości tego pułapu, ekwiwalent dotacji brutto tej
gwarancji uznaje się za odpowiadający temu samemu odsetkowi obowiązującego pułapu
określonego w art. 2 ust. 2. Wartość gwarancji nie może przekroczyć 80% wartości
pożyczki bazowej. Programy gwarancyjne uznaje się także za przejrzyste, jeśli: a) przed
wdrożeniem programu metodologia obliczania ekwiwalentu dotacji brutto gwarancji
została zaakceptowana po uprzednim zgłoszeniu jej Komisji, zgodnie z innym
rozporządzeniem przyjętym przez Komisję w dziedzinie pomocy państwa; b)
zatwierdzona metodologia wyraźnie odnosi się do tego rodzaju gwarancji i tego rodzaju
transakcji bazowych, jakie w danym przypadku wchodzą w grę w kontekście stosowania
niniejszego rozporządzenia116.
Pomocy de minimis nie można łączyć z inną pomocą państwa w odniesieniu do tych samych
kosztów kwalifikowanych, jeżeli kumulacja ta spowoduje przewyższenie poziomu
intensywności pomocy117.
Z kolei pomoc de minimis dla sektora rolnego i rybołówstwa przyznana jakiemukolwiek
przedsiębiorstwu nie może przekroczyć 3000 euro w dowolnym okresie trzech lat. Wysokość
pomocy nie jest uzależniona od formy pomocy i celu118.
Zanim beneficjent otrzyma pomoc de minimis powinien zostać powiadomiony o
przewidywanej kwocie pomocy oraz o jej charakterze de minimis. W przypadku, gdy pomoc
otrzymują różne podmioty gospodarcze na podstawie jednego programu pomocy i są to różne
kwoty pomocy indywidualnej, państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o wypełnieniu
tego obowiązku poprzez poinformowanie tych podmiotów gospodarczych o wysokości stałej
kwoty odpowiadającej maksymalnej kwocie pomocy, która ma być przyznana w ramach
116
Rozporządzenie Komisji Nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88
Traktatu do pomocy de minimis, Dz. U. L Nr 379 z dnia 28 grudnia 2006 roku.
117
88 Traktatu do pomocy de minimis, Dz. U. L 379 z dnia 28 grudnia 2006 r., art. 2.
118
Rozporządzenie Komisji nr 1860/2004 z dnia 6 października 2004 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88
Traktatu WE w odniesieniu do pomocy w ramach zasady de minimis dla sektora rolnego i sektora rybołówstwa,
Dz. U. L Nr 325 z dnia 21 października 2004 roku.
programu. W takiej sytuacji podmiot gospodarczy musi złożyć oświadczenie w formie
pisemnej lub elektronicznej, dotyczące wszelkiej pomocy de minimis lub innej pomocy
państwa przyznanej w ciągu bieżącego oraz dwóch poprzedzających go lat budżetowych.
Państwo członkowskie powinno podjąć decyzję o przyznaniu pomocy de minimis dopiero po
stwierdzeniu, że łączna kwota pomocy de minimis uzyskanej przez podmiot gospodarczy w
okresie obejmującym bieżący rok budżetowy oraz dwa poprzedzające go lata budżetowe w
danym państwie członkowskim nie przekroczy określonego pułapu pomocy wynoszącego 200
tys. euro. Powyższe założenia nie mają zastosowania wtedy, gdy państwo członkowskie
posiada centralny rejestr pomocy de minimis zawierający informację z okresu minimum
trzech lat. Zasady powyższe nie mają także zastosowania, gdy państwo członkowskie
przyznaje pomoc na podstawie programu gwarancyjnego, która jest finansowana z budżetu
UE za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego. W takich przypadkach trzeba
zastosować następujący system nadzoru:
• Europejski Fundusz Inwestycyjny na podstawie informacji, które zobowiązani są mu
dostarczać pośrednicy finansowi, ustanawia co roku wykaz beneficjentów pomocy i
wielkości ekwiwalentu dotacji brutto, jakie każdy z nich otrzymuje. Europejski
Fundusz Inwestycyjny wysyła takie informacje zainteresowanemu państwu
członkowskiemu i Komisji;
• zainteresowane państwo członkowskie w ciągu trzech miesięcy od daty otrzymania
takich informacji z EFI kieruje je do beneficjentów końcowych; natomiast
• zainteresowane państwo członkowskie uzyskuje od każdego beneficjenta oświadczenie o
tym, że całkowita wartość uzyskanej przez niego pomocy de minimis nie przekracza
pułapu określonego w art. 2 ust. 2. W przypadku, gdy pułap ten zostanie przekroczony
w odniesieniu do co najmniej jednego beneficjenta, zainteresowane państwo
członkowskie musi zadbać o to, by środek pomocy, który doprowadził do
przekroczenia pułapu, został zgłoszony Komisji, albo by środek taki odzyskano od
beneficjenta119.
Państwa członkowskie są zobowiązane do gromadzenia i przechowywania informacji
dotyczących indywidualnej pomocy de minimis. Informacje te przechowuje się przez 10 lat od
daty przyznania pomocy. Rejestr dotyczący programu pomocy de minimis przechowuje się
przez 10 lat od daty przyznania ostatniej indywidualnej pomocy w ramach takiego programu.
Na pisemny wniosek Komisji państwo członkowskie przekaże Komisji w ciągu 20 dni
roboczych lub w ciągu dłuższego okresu, który zostanie ustalony we wniosku, wszelkie
informacje, jakie uzna ona za niezbędne do oceny, czy spełnione zostały warunki niniejszego
rozporządzenia, a w szczególności czy nie zostały przekroczone łączne kwoty pomocy de
minimis otrzymanej przez każde z przedsiębiorstw.
Wskazówki bibliograficzne
1)
119
Adamus R., Jasiński T., Pomoc publiczna a postępowanie upadłościowe z
możliwością zawarcia układu, cz. I. Prawo Spółek, wyd. z dnia 26 października
2006.
Rozporządzenie Komisji (WE) NR 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87
i 88 Traktatu do pomocy de minimis, Dz. U. L 379 z dnia 28 grudnia 2006 r.
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
11)
12)
13)
14)
15)
16)
17)
18)
19)
20)
21)
Banasiński C., Dla przedsiębiorców. Rzeczpospolita, wyd. z dnia 2 października
2002.
Borowicz K., Pomoc publiczna - jak w Unii Europejskiej. Rzeczpospolita,
wyd. z dnia 7 grudnia 2004.
Cudzich J., Filipowicz-Zemła V., Pomoc publiczna - zagadnienia podstawowe,
Monitor podatkowy, wyd. z dnia 9 stycznia 2002.
Czyżowicz W. 2005. Rec.: A. Werner, Nadzór instytucjonalny i indywidualny w
prawie subwencyjnym, Warszawa. PUG, wyd. z dnia 26 lipca 2005.
Dudzik S., Współpraca państw członkowskich i instytucji wspólnotowych w
sprawach pomocy państwa dla przedsiębiorstw. Zagadnienia podstawowe. PUG,
wyd. z dnia 2 stycznia 2004.
Fabin B., Lachiewicz W., Ulgi i zwolnienia w podatku od nieruchomości jako
forma udzielania pomocy publicznej przedsiębiorcom (wybrane problemy
stosowania prawa). FK wyd. z dnia 13 marca 2003.
Garbacik A., Pomoc publiczna dla przedsiębiorców, cz. I. Kiedy i dla kogo?
Służba Pracownicza, wyd. z dnia 11 stycznia 2005.
Garbacik A., Pomoc publiczna dla przedsiębiorców, cz. II. Notyfikacja. Służba
Pracownicza, wyd. z dnia 15 lutego 2005.
Garbacik A., Pomoc publiczna dla przedsiębiorców, cz. III. Informacje
i sprawozdawczość. Służba Pracownicza, wyd. z dnia 13 marca 2005.
Jasiński T., Pomoc publiczna a postępowanie upadłościowe z możliwością
zawarcia układu, cz. II. Prawo Spółek, wyd z dnia 28 listopada 2006.
Kachel J., Sienkiewicz M., Już bez środków transportu. Rzeczpospolita, wyd. z
dnia 24 stycznia 2005.
Kamiński A., Pomoc publiczna dla przedsiębiorców w Polsce - aspekty prawne.
Glosa, wyd. z dnia 23 listopada 2004.
Knysiak-Molczyk H., Charakter prawny ugody restrukturyzacyjnej. PUG, wyd. z
dnia 2 kwietnia 2005.
Kohutek K., Restrukturyzacja zobowiązań podatkowych przedsiębiorcy
w postępowaniu upadłościowym a regulacje polskiego i europejskiego prawa
subwencyjnego. TPP, wyd. z dnia 15 kwietnia 2003.
Komosa T., Ugoda restrukturyzacyjna: co przepis, to wątpliwość. Rzeczpospolita,
wyd. z dnia 22 stycznia 2003.
Lachiewicz W., Program pomocowy jako instrument udzielania pomocy
publicznej przedsiębiorcom przez jednostki samorządu terytorialnego. FK, wyd. z
dnia 5 kwietnia 2005.
Lipiec L., Komentarz do ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o warunkach
dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców. wyd. el.
LEX 2003.
Marquardt P., Nadawca publiczny jako beneficjent pomocy publicznej. Glosa,
wyd. z dnia 12 lipca 2003.
Modzelewska-Wąchal E., Pomoc publiczna dla przedsiębiorców i jej
nadzorowanie. Komentarz. LexisNexis.
Modrzewska-Wąchal E., Pełka P., Stasiak M. 2001. Pomoc publiczna dla
przedsiębiorców i jej nadzorowanie. Przepisy i komentarz, Warszawa.
22)
23)
24)
Nykiel A., Kwalifikacja opłat abonamentowych w rozumieniu przepisów prawa
polskiego i prawa Unii Europejskiej. PUG, wyd. z dnia 14 maja 2004.
Pachucki M., Lepiej nie sprzedawać majątku zbyt szybko. Rzeczpospolita, wyd. z
dnia 11 października 2005.
Popowska B., Rola państwa w obszarze pomocy publicznej. PUG, wyd. z dnia
2 sierpnia 2002.
Akty prawne
1. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie sprawozdań o udzielonej pomocy
publicznej w rolnictwie lub rybołówstwie oraz informacji o nieudzielaniu pomocy
z dnia 2007-04-03, Dz. U. 2007 Nr 71, poz. 475.
publicznej w rolnictwie lub rybołówstwie oraz informacji o nieudzielaniu pomocy
z dnia 2007-04-03, Dz. U. 2007 Nr 71, poz. 475.
3. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków udzielania
pomocy de minimis przedsiębiorcom prowadzącym zakłady pracy chronionej.
pomocy na szkolenia pracowników niepełnosprawnych z dnia 2007-04-26,
Dz. U. 2007 Nr 76, poz. 497.
5. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie udzielania niektórych ulg w ramach
pomocy de minimis z dnia 2007-04-26, Dz. U. 2007 Nr 76, poz. 498.
publicznej oraz sprawozdań o zaległych należnościach przedsiębiorców z tytułu
świadczeń na rzecz sektora finansów publicznych z dnia 2007-07-12, Dz. U. 2007
Nr 133, poz. 923.
7. Ustawa o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku
pracy z dnia 2002-10-30, Dz. U. 2002 Nr 213, poz. 1800.
8. Ustawa o zmianie ustawy o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy
publicznej dla przedsiębiorców z dnia 2003-09-19, Dz. U. 2003 Nr 189, poz. 1850.
9. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie szczegółowego sposobu obliczania
wartości pomocy publicznej udzielanej w różnych formach z dnia 2004-08-11,
Dz. U. 2004 Nr 194, poz. 1983.
10. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie udzielania pomocy de minimis bankom
spółdzielczym z dnia 2004-12-14, Dz. U. 2004 Nr 267, poz. 2648.
małym i średnim przedsiębiorcom pomocy publicznej na restrukturyzację niektórych
należności publicznoprawnych z dnia 2006-09-05, Dz. U. 2006 Nr 169, poz. 1202.
12. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej z dnia
2006-10-13, Dz. U. 2006 Nr 190, poz. 1402.
13. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu pomocowego
w zakresie regionalnej pomocy publicznej na niektóre inwestycje w ochronie
środowiska z dnia 2006-12-22, Dz. U. 2006 Nr 246, poz. 1795.
14. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie udzielania pomocy przedsiębiorcom
zatrudniającym osoby niepełnosprawne z dnia 2007-01-29, Dz. U. 2007 Nr 20,
poz. 118.
15. Rozporządzenie Rady Ministrów zmieniające rozporządzenie w sprawie
szczegółowych warunków udzielania pomocy publicznej na inwestycje służące
dostosowaniu do wymogów najlepszych dostępnych technik z dnia 2005-10-25,
Dz. U. Nr 214 poz. 1791.
dostosowaniu składowisk odpadów do wymagań ochrony środowiska z dnia 2005-1025, Dz. U. Nr 214 poz. 1793.
ochronie wód przed zanieczyszczeniem z dnia 2005-10-25, Dz. U. Nr 214 poz. 1794.
ograniczeniu emisji lotnych związków organicznych z dnia 2005-10-25,
Dz. U. Nr 214 poz. 1795.
poprawie jakości paliw i technologii silnikowych z dnia 2005-10-25, Dz. U. Nr 214
poz. 1796.
redukcji emisji ze źródeł spalania paliw z dnia 2005-10-25, Dz. U. Nr 214 poz. 1797.
zastosowaniu technologii zapewniających czystszą i energooszczędną produkcję oraz
oszczędzanie surowców z dnia 2005-10-25, Dz. U. Nr 214 poz. 1798.
szczegółowych warunków udzielania pomocy publicznej na inwestycje w zakresie
gospodarki odpadami z dnia 2005-10-25, Dz. U. Nr 214 poz. 1799.
szczegółowych warunków udzielania pomocy publicznej na inwestycje związane
z odnawialnymi źródłami energii z dnia 2005-10-25, Dz. U. Nr 214 poz. 1800.

Pomoc publiczna dla przedsiębiorstw

Transkrypt

Podobne dokumenty

Tak bardzo sie nienawidzilismy

NATO Security Investment Programme Management Office

Zagadnienia - WSAP.edu.pl

Projekt „Języków warto uczyć się w każdym wieku

Projekt „Nowocześnie, efektywnie, skutecznie – kursy językowe dla

Projekt rozporządzenia w sprawie wyłączeń grupowych

Regionalna Rada Ochrony Przyrody - Regionalna Dyrekcja Ochrony

Regionalna Rada Ochrony Przyrody - Regionalna Dyrekcja Ochrony

Typy projektów przewidziane do realizacji