FS Tax Monthly

FS Tax
Monthly
Polska
Nr 8, sierpień 2011
CIT
Cenę uzyskaną ze zbycia wierzytelności wieloskładnikowej bank powinien
przypisać do każdego z jej elementów
W dniu 1 sierpnia 2011 r. WSA w Gliwicach wydał wyrok (sygn. akt I SA/Gl 201/11), w którym
uznał, że w przypadku, gdy w skład wierzytelności zbytej na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego
wchodzą, oprócz kwoty niespłaconego kredytu, także odsetki (w tym odsetki skapitalizowane),
uzyskaną kwotę należy zaliczyć na poczet spłaty poszczególnych składników wierzytelności,
z zachowaniem proporcji, w jakiej pozostaje ona do skalkulowanej wartości nominalnej tych
składników.
Wyrok został wydany na rzecz banku, który w celu zminimalizowania strat z tytułu
niespłaconych kredytów, zawarł z funduszem sekurytyzacyjnym umowę przelewu
wierzytelności. Na jej podstawie, w zamian za wierzytelności uprawniające do otrzymania
zwrotu niespłaconej części kredytów, fundusz zapłacił cenę, w której nie została wyodrębniona
część za kapitał oraz za odsetki. Ze względu na fakt, iż sprzedaż dotyczyła wierzytelności
przeterminowanych, cena uzyskana przez bank była niższa od kwoty niespłaconych kredytów.
W niniejszym wyroku, WSA przychylił się do stanowiska organu podatkowego. Sąd wskazał,
że pomimo braku wyznaczenia przez nabywcę ceny, za jaką zostały nabyte poszczególne
składniki wierzytelności, na banku zawsze ciąży obowiązek prawidłowego jej ustalenia w
stosunku do każdego z elementów tej wierzytelności. Wymagają tego bowiem przepisy ustawy
o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie ustalania podstawy opodatkowania
(art. 9 ust. 1). Takie same zasady obowiązywać będą niezależnie od tego, czy bank ze sprzedaży
wierzytelności wieloskładnikowej uzyska cenę niższą czy też wyższą od wartości niespłaconych
kredytów. W konsekwencji, WSA oddalił skargę banku.
Koszty z tytułu dziennego rozliczenia kontraktu futures
W dniu 1 sierpnia 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wydał interpretację
indywidualną (sygn. ILPB3/423-199/11-3/MM), w której uznał, że koszt uzyskania
przychodów z tytułu dziennego rozliczenia kontraktu futures w przypadku, gdy kwota
rozliczenia w danym dniu jest ujemna, należy rozpoznać w dacie realizacji praw wynikających
z przedmiotowej transakcji.
Sprawa dotyczyła spółki, która ramach prowadzonej działalności zawiera na własny rachunek
kontrakty terminowe typu futures oparte na indeksie WIG 20. W związku z tym, spółka
powzięła wątpliwość, w którym momencie należy rozpoznać koszt uzyskania przychodów
z tytułu dziennego rozliczenia kontraktu w przypadku, gdy kwota rozliczenia w danym dniu
jest ujemna. We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa
podatkowego, spółka stwierdziła, że ujemna kwota dziennego rozliczenia instrumentu
pochodnego stanowi koszt uzyskania przychodów w dacie poniesienia.
Dyrektor Izby Skarbowej uznał powyższe stanowisko za nieprawidłowe. Zdaniem organu,
wydatki na nabycie instrumentów pochodnych stanowią – stosownie do art. 15 ust. 1
w związku z art. 16 ust. 1 pkt 8b ustawy o CIT – koszty uzyskania przychodów w dacie realizacji
praw wynikających z przedmiotowej transakcji, a nie w dacie poniesienia.
FS Tax Monthly
Polska
PwC Nr 8, sierpień 2011
PCC
Strona 2
Czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu nie podlegają
opodatkowaniu PCC
W dniu 25 lipca 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wydał interpretację
indywidualną (sygn. IPPB2/436-230/11-3/MZ), w której uznał, że umowa Zero Balancing
Cash Pooling nie należy do katalogu czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1
pkt 1 ustawy o PCC. W konsekwencji, wszystkie czynności, w tym także subrogacja,
dokonywane w ramach tej umowy nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności
cywilnoprawnych.
Sprawa dotyczyła spółki, która zawarła z bankiem umowę na świadczenie usług
kompleksowego zarządzania płynnością finansową w ramach grupy kapitałowej - tzw. umowę
Zero Balancing Cash Pooling. We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów
prawa podatkowego, spółka stwierdziła, że umowa obejmująca opisane w niej czynności nie
znajduje odpowiednika w Kodeksie Cywilnym i pozostając umową nienazwaną, nie mieści się
w zamkniętym katalogu z art. 1 ust. 1 ustawy o PCC.
Organ podatkowy uznał stanowisko spółki za prawidłowe. Dyrektor Izby Skarbowej podkreślił,
że zawarcie umowy cash poolingu nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności
podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Umowy tego typu
nie można również zakwalifikować jako umowy pożyczki lub umowy sprzedaży.
W konsekwencji, wszelkie czynności dokonywane w jej ramach nie będą podlegały
opodatkowaniu PCC.
VAT
Zbycie udziałów w sp. z o.o. poza działalnością gospodarczą nie podlega
opodatkowaniu VAT
W dniu 16 sierpnia 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi wydał interpretację indywidualną
(sygn. IPTPP2/443-172/11-2/BM), w której stwierdził, że odpłatne zbycie udziałów w spółce
z o.o. nie podlega opodatkowaniu VAT, jeśli obrót papierami wartościowymi i udziałami nie
wchodzi w zakres działalności gospodarczej zbywcy.
Sprawa dotyczyła podatnika VAT, który zawarł umowę sprzedaży udziałów w spółce
z ograniczoną odpowiedzialnością na rzecz funduszu inwestycyjnego. Do ceny sprzedaży nie
doliczono podatku od towarów i usług. W zakres działalności gospodarczej podatnika nie
wchodzi obrót papierami wartościowymi ani udziałami, zaś ich sprzedaż nie była prowadzona
w ramach działalności maklerskiej ani brokerskiej. Stanowiły one jedynie część majątku
podatnika. W związku z tym, powziął on wątpliwość, czy sprzedaż przedmiotowych udziałów
podlega opodatkowani VAT, a jeśli tak, to czy korzysta ze zwolnienia od tego podatku.
Organ podatkowy przychylił się do stanowiska podatnika i uznał, że sprzedaż udziałów w
spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie podlega opodatkowaniu VAT w świetle
obowiązującego stanu prawnego. Udziały w spółce z o.o. nie są bowiem ani towarami ani
świadczeniem usług w rozumieniu ustawy o VAT i nie obejmuje ich zakres opodatkowania
określony w art. 5 ust. 1 tej ustawy. Dyrektor Izby Skarbowej wskazał również na orzecznictwo
TSUE w tym zakresie (wyroki w sprawach C-60/90, C-155/94 oraz C-80/95), w którym
podnoszono, że transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych
papierów wartościowych stanowiących majątek własny podatnika, np. jednostek w funduszach
inwestycyjnych, nie stanowią działalności gospodarczej.
Podstawa opodatkowania w przypadku transakcji na pochodnych instrumentach
finansowych
W dniu 11 sierpnia 2011 r. WSA w Warszawie wydał wyrok (sygn. akt III SA/Wa 3307/10),
w którym stwierdził, że podstawą opodatkowania w transakcjach dotyczących instrumentów
pochodnych jest wynik (zysk) osiągnięty przez bank w danym miesięcznym okresie
rozliczeniowym.
FS Tax Monthly
Polska
PwC Nr 8, sierpień 2011
Strona 3
Wyrok został wydany na rzecz banku, który powziął wątpliwość w zakresie sposobu obliczania
podstawy opodatkowania VAT z tytułu zawierania oraz obrotu pochodnymi instrumentami
finansowymi. Dyrektor Izby Skarbowej uznał, że przy ustalaniu podstawy opodatkowania pod
uwagę należy wziąć kwoty wynagrodzenia stosownie do każdego kontraktu oddzielnie, z
pominięciem tych, które spowodowały stratę banku. Zdaniem organu, nie ma możliwości
sumowania wyników ze wszystkich kontraktów danego rodzaju.
Wojewódzki Sąd Administracyjny nie przychylił się do powyższego stanowiska. Sąd uznał, że
podstawą opodatkowania w transakcjach dotyczących instrumentów pochodnych jest wynik
(zysk) osiągnięty przez bank w danym miesięcznym okresie rozliczeniowym, co potwierdza
m.in. orzeczenie ETS z 14 lipca 1998 roku w sprawie „First National Bank of Chicago”.
W związku z tym, WSA uchylił zaskarżoną interpretację.
PIT
Opodatkowanie przychodu z umorzenia jednostek funduszu nabytych w drodze
dziedziczenia
W dniu 10 sierpnia 2011 r. WSA w Warszawie wydał wyrok (sygn. akt III SA/Wa 703/11),
w którym uznał, że przychód osiągnięty z umorzenia jednostek uczestnictwa funduszu
inwestycyjnego nabytych przez spadkobierców w drodze dziedziczenia jest w całości
przychodem w rozumieniu ustawy o PIT. Płatnik zobowiązany jest pobrać od niego podatek
bez pomniejszania o koszty uzyskania przychodu odpowiadające wartości jednostek
z momentu ich nabycia w drodze dziedziczenia.
Wyrok został wydany na rzecz spółki, która zarządza specjalistycznym funduszem
inwestycyjnym otwartym. Spółka stwierdziła, że wykonując obowiązki płatnika w związku
z wypłatą wynagrodzenia z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa nabytych w drodze
dziedziczenia, podstawą opodatkowania będzie wynagrodzenie z tytułu umorzenia
pomniejszone o wartość jednostki uczestnictwa w momencie nabycia jej w drodze
dziedziczenia. Dyrektor Izby Skarbowej nie zgodził się z tym stanowiskiem. W wyroku
wydanym na skutek skargi spółki, Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał stanowisko organu
podatkowego za prawidłowe.
Wpłata zaliczek na PIT z tytułu dywidendy w spółce komandytowo-akcyjnej
W dniu 28 lipca 2011 r. WSA w Gdańsku wydał wyrok (sygn. akt I SA/Gd 572/11), w którym
stwierdził, że przychód akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej powinien być
opodatkowany jako przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej. Powstaje on dopiero
z nabyciem roszczenia o wypłatę dywidendy, więc nie może rodzić obowiązku wpłacenia
zaliczki na podatek przed jego powstaniem.
Wyrok został wydany na rzecz osoby fizycznej, która jest akcjonariuszem spółki komandytowoakcyjnej. Powzięła ona wątpliwość co do momentu powstania obowiązku podatkowego
w przypadku podziału zysku spółki i obowiązku płacenia zaliczek z tego tytułu. Dyrektor Izby
Skarbowej uznał, że dochody uzyskane z tytułu udziału w spółce komandytowo-akcyjnej nie
podlegają opodatkowaniu PIT na takich samych zasadach jak dochody z dywidendy
wypłacanej przez spółkę akcyjną, więc akcjonariusz ma obowiązek wpłacania w trakcie roku
podatkowego miesięcznych zaliczek na podatek.
Wojewódzki Sąd Administracyjny nie podzielił stanowiska organu podatkowego. Sąd
stwierdził, że momentem osiągnięcia dochodu z tytułu dywidendy, jest moment jej wypłaty.
Ponadto, dochody uzyskiwane przez akcjonariusza należy kwalifikować do przychodów z
pozarolniczej działalności gospodarczej. Brak jest więc podstaw do żądania zaliczek w sytuacji,
kiedy nie powstał jeszcze obowiązek podatkowy. W konsekwencji, WSA uchylił zaskarżoną
interpretację.
FS Tax Monthly
Polska
PwC Nr 8, sierpień 2011
Prace
legislacyjne
Strona 4
Opublikowano ustawę wprowadzającą zmiany w ustalaniu różnic kursowych
W dniu 29 sierpnia 2011 r. w Dzienniku Ustaw (nr 178, poz. 1059) opublikowano ustawę z dnia
1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy
o podatku dochodowym od osób prawnych, która dotyczy m.in. zmian w zakresie ustalania
różnic kursowych.
W myśl zmian wprowadzonych w ustawie o CIT, w przypadku gdy podmiot przejmowany lub
dzielony stosował rachunkową metodę ustalania różnic kursowych, podmioty powstałe
w wyniku podziału lub połączenia oraz podmioty, które przejęły całość lub część innego
podmiotu na skutek tych zdarzeń, z wyjątkiem podmiotu przejmującego przy podziale przez
wydzielenie, mają prawo do rezygnacji ze stosowania tej metody, niezależnie od upływu czasu
jej stosowania. W tym przypadku podmiot ma obowiązek zawiadomić o tej rezygnacji,
w formie pisemnej, właściwego naczelnika urzędu skarbowego, w terminie 30 dni od daty
dokonanego połączenia lub podziału.
Kolejna zmiana odnosi się do obliczania różnic kursowych. Zgodnie z nowymi przepisami
ustawy o CIT, przy obliczaniu różnic kursowych należy uwzględniać kursy faktycznie
zastosowane w przypadku sprzedaży lub kupna walut obcych oraz otrzymania należności lub
zapłaty zobowiązań. W pozostałych przypadkach oraz gdy do otrzymanych należności lub
zapłaty zobowiązań nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty
w danym dniu, stosuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia
roboczego poprzedzającego ten dzień. Analogiczne zmiany zostały wprowadzone w ustawie o
PIT.
Poza tym ustawa zawiera przepisy doprecyzowujące oraz wprowadza zwolnienie od CIT dla
Funduszu Rezerwy Demograficznej. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2012 r.,
z wyjątkiem przepisów dotyczących FRD, które stosuje się od dnia 1 stycznia 2010 r.
Prezydent podpisał ustawę o ratyfikacji protokołu o zmianie umowy w sprawie
unikania podwójnego opodatkowania z Maltą
W dniu 25 sierpnia 2011 r. Prezydent podpisał ustawę o ratyfikacji Protokołu między Rządem
Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Malty o zmianie Umowy między Rządem Rzeczypospolitej
Polskiej a Rządem Malty w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania
uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w La Valetta
dnia 7 stycznia 1994 r., podpisanego w Warszawie dnia 6 kwietnia 2011 r.
Wejście w życie ustawy umożliwi ratyfikację protokołu zmieniającego przez Prezydenta.
Zdaniem rządu dotychczas obowiązująca umowa nie odpowiada standardom wynikającym
z Modelowej Konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku. Zawiera ona przepisy
określane jako tzw. tax sparing. Jest to klauzula umożliwiająca uzyskanie przez inwestora
preferencji podatkowej, związanej z podatkiem, który faktycznie nie został zapłacony
w państwie źródła dochodu, z uwagi na stosowane w takim kraju zachęty podatkowe dla
inwestorów.
Według rządu klauzula ta jest niekorzystna dla Polski. Protokół ma na celu usunięcie jej
z umowy. Ponadto protokół obniża z 10 proc. do 5 proc. stawkę opodatkowania odsetek
pobieranych u źródła. Podobna zmiana dotyczy stawki opodatkowania należności licencyjnych.
Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
FS Tax Monthly
Polska
PwC Nr 8, sierpień 2011
Strona 5
Kontakt*
Camiel van der Meij
+(022) 523 4959
[email protected]
Tomasz Szczepanik
+(022) 523 4896
[email protected]
Jakub Żak
+(022) 523 4792
[email protected]
Robert Jurkiewicz
+(022) 523 4653
[email protected]
Wiktor Szczypiński
+(022) 523 4969
[email protected]
*jeśli informacje zawarte w tej publikacji są dla Państwa interesujące, lub też jeśli mają
Państwo pytania lub uwagi, prosimy o kontakt: [email protected]
Więcej informacji o prezentowanych orzeczeniach i interpretacjach znajdą Państwo w
serwisie www.taxonline.pl
Niniejszy materiał nie zawiera opinii PwC i w żadnym razie nie powinien być traktowany, jako komentarz PwC w odniesieniu do
podnoszonych tematów. Ponadto niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny i nie może stanowić jedynej podstawy
podejmowanych działań. Pragniemy zwrócić uwagę, iż pisemne uzasadnienia orzeczeń niekiedy różnią się od uzasadnień ustnych,
dlatego w celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji należy zapoznać się z treścią pisemnego uzasadnienia orzeczenia.
© 2011 PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o. Wszystkie prawa zastrzeżone. W tym dokumencie nazwa "PwC" odnosi się do
PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o., firmy wchodzącej w skład sieci PricewaterhouseCoopers International Limited, z których każda
stanowi odrębny i niezależny podmiot prawny.