Święty Miko³aj mia³ pracowit¹ noc
Transkrypt
Święty Miko³aj mia³ pracowit¹ noc
Nr 11 (21) grudzieñ 2010 ISSN 1899-2161 gazeta bezp³atna ISSN 2081-2361 Nak³ad 20.000 egz. Zdrowie w Krakowie miesiêcznik informacyjny ZDROWIE W KRAKOWIE B e z p ³ a t n y i n f o r m a t o r m e d y c z n y www.zdrowiewkrakowie.pl gazetana t bezp³a wiêty Miko³aj mia³ pracowit¹ noc W nocy z 5 na 6 grudnia wiêty Miko³aj odwiedzi³ dzieci przebywaj¹ce na oddzia³ach w Uniwersyteckim Szpitalu Dzieciêcym w Prokocimiu. N ie by³ sam przywióz³ ze sob¹ ca³y orszak, a nawet piêkn¹ choinkê, któr¹ góral Józef i pozostali pomocnicy wiêtego ubrali i ustawili w ogrodzie przyszpitalnym. Ozdoby na ten cel wykona³y dzieci ze wietlicy socjoterapeutycznej Sokó³ w Mylenicach. Czêciowo zosta³y te¿ zebrane podczas zbiórki Podaruj bañkê. Przed Szpitalem orszak pojawi³ siê ju¿ oko³o 4:00 rano. Miko³aj kr¹¿y³ CENTRUM LECZENIA ZEZA Dr n. med. Ewa Wójcik specjalista chorób oczu LECZENIE ZEZA, OCZOPL¥SU U DZIECI I DOROS£YCH - OPERACYJNIE I ZACHOWAWCZO Przyjmuje: poniedzia³ek: 9.00 - 19.00, wtorek, czwartek: 15.00 - 19.00 Kraków ul. Bociana 4 tel. 12 633 00 41 gabinet tel. kom. 0 601 40 92 34 e-mail: [email protected] www.gabinetzeza.pl alejkami i nawo³ywa³ dzieci le¿¹ce na oddzia³ach, by wsta³y. Mali pacjenci powoli budzili siê ze snu i ustawiali w oknach, by zobaczyæ miko³ajkowy orszak. Oko³o godziny 6:00, gdy do Szpitala zaczê³y przyje¿d¿aæ na badania te¿ inne dzieci, Miko³aj wyskakiwa³ ze swoich sañ i rozdawa³ im prezenty. Maluchy by³y zachwycone. dokoñczenie str. 7 » Grulica wiecznie ¿ywa Grulica jest chorob¹, która nie ma jednoznacznego obrazu. Nie ma charakterystycznych objawów, a czêsto przebiega nawet w sposób bezobjawowy, albo podstêpny. Taka sytuacja mo¿e trwaæ kilka lat. O tym, ¿e grulica wci¹¿ jest chorob¹, z któr¹ zetkn¹æ mo¿e siê dzi ka¿dy, przekonuje lek med. Barbara Sikora, pulmonolog. czytaj str. 4 » Zainwestowa³em we w³asne zdrowie Cztery miesi¹ce temu, pan Arkadiusz, przy wzrocie 170 cm wa¿y³ 106 kg. Podczas badañ okresowych okaza³o siê, ¿e ma znacznie podniesiony poziom cholesterolu i zbyt wysokie cinienie. Do tego dosz³y problemy z nogami i drêtwienie rêki. czytaj str. 2 » Lepsza diagnostyka chorób serca Celem projektu TCares realizowanego z partnerami z Wielkiej Brytanii, Holandii, Rumuni i Hiszpanii jest popularyzacja systemów opieki telemedycznej oraz ich udoskonalenie i dostosowanie do potrzeb pacjenta i personelu medycznego. Projekt adresowany jest do osób przewlekle chorych i starszych, które wymagaj¹ sta³ej opieki w domu. czytaj str. 5 » Atrakcyjne po¿yczki gotówkowe: 25 000 z³. - rata 291 z³. 50 000 z³. - rata 582 z³. 100 000 z³. - rata 1165 z³. Rrsp 7,08%rocznie - bez zawiadczeñ TARNÓW tel. 014 627-71-75 KRAKÓW tel. 012 430 47 63, 012 426 10 81 2 Zdrowie w Krakowie Nr 11 www.zdrowiewkrakowie.pl WARTO WIEDZIEÆ Zainwestowa³em we w³asne zdrowie Cztery miesi¹ce temu, pan Arkadiusz, przy wzrocie 170 cm wa¿y³ 106 kg. Podczas badañ okresowych okaza³o siê, ¿e ma znacznie podniesiony poziom cholesterolu i zbyt wysokie cinienie. Do tego dosz³y problemy z nogami i drêtwienie rêki. 19 stycznia po raz pierwszy przyszed³ z ¿on¹ do Naturhouse przy ul. Wielopole w Krakowie. Dzi wa¿y ju¿ 80 kg, a wykonane po czteromiesiêcznej kuracji badania cinienia i poziomu cholesterolu da³y idealne wyniki. Co sk³oni³o Pana do rozpoczêcia kuracji odchudzaj¹cej? Do Naturhouse przy ul. Wielopole 30, przyszlimy pierwszy raz z ¿on¹ 19 stycznia tego roku. Wiedzia³em, ¿e muszê schudn¹æ. Mia³em znacznie podniesiony poziom cholesterolu, zbyt wysokie cinienie, a do tego problemy z koñczynami. Nogi zaczyna³y odmawiaæ pos³uszeñstwa, a rêka drêtwia³a. Pocz¹tkowo t³umaczy³em to siedz¹c¹ prac¹, problemami z krêgos³upem. Teraz wiem, ¿e by³ to skutek oty³oci. Kiedy moja ¿ona powiedzia³a, ¿ebym sobie wyobrazi³, ¿e noszê bez przerwy dwa worki z zakupami, po 13 kg w jednej rêce. W sumie 26 kg, czyli tyle, ile ju¿ uda³o mi siê schudn¹æ. Nic dziwnego, ¿e serce i stawy zaczê³y mi wysiadaæ Czy próbowa³ Pan ju¿ wczeniej siê odchudzaæ? Wczeniej próbowa³em walczyæ z nadwag¹, ale bezskutecznie. Z ¿on¹ stosowalimy ró¿ne metody odchudzania, siêgalimy po ró¿ne diety, ale zawsze wytrzymywalimy tylko przez jaki czas. Tamte diety za bardzo nas mêczy³y. Nie widzielimy ¿adnych efektów, wiêc wczeniej czy póniej wracalimy do dawnego sposobu od¿ywiania. Zdecydowalimy wiêc z ¿on¹, ¿e zaczniemy kuracjê w Naturhouse, poniewa¿ to tu wielu znajomych równie¿ uzyska³o wymarzon¹ wagê. Z jednej strony, mo¿na powiedzieæ, ¿e wybralimy ciê¿ki okres na odchudzanie. By³a zima, ograniczony dostêp do warzyw i owoców, jednak dieta konstruowana by³a tak, ¿e osobicie nie mia³em problemów z jej przestrzeganiem. Jedynie pierwszy tydzieñ by³ trudny, potem nie mia³em ¿adnych k³opotów. Równie¿ to, ¿e razem z ¿on¹ zdecydowalimy siê na kuracjê odchudzaj¹c¹, by³o doskona³ym pomys³em. Wspólnie jemy te same posi³ki i wspieramy siê. Jak wygl¹da³y wczeniej pañskie posi³ki? Jad³em nieregularnie, ca³kowicie inaczej ni¿ teraz. Przede wszystkim w moim jad³ospisie by³o wczeniej bardzo ma³o warzyw i owoców. Potrawy spo¿ywa³em w z³ych proporcjach lub nieodpowiednio zestawione. Lubi³em szczególnie potrawy sma¿one, ciê¿kostrawne i t³uste, bo po porostu s¹ smaczne. Ka¿dy wie, czym ró¿ni siê kromka chleba od kromki z np. mas³em .... Nadu¿ywa³em tak¿e soli. Czêsto jad³em w popiechu, na stoj¹co. Nie mia³em czasu te¿ na obiad, zawsze by³o co innego do zrobienia. Dopiero oko³o 20:00-21:00 jad³em obiadokolacjê. Czêsto podjada³em siedz¹c przed telewizorem. Zgubi³y mnie z³e nawyki ¿ywieniowe. Dlaczego zdecydowali siê Pañstwo Pytanie do eksperta Sk¹d osoby odchudzaj¹ce siê w Naturhouse maj¹ tyle energii? Anna Marciniec, dietetyk Naturhouse: Podczas kuracji odchudzaj¹cej zwracamy szczególn¹ uwagê na oczyszczanie organizmu. Powinien byæ to niezbêdny element ka¿dej diety odchudzaj¹cej. Organizm zanieczyszczony toksynami jest ospa³y, przeci¹¿ony, zmêczony. Po przeprowadzeniu kuracji oczyszczaj¹cej, wraca nam natomiast energia i lekkoæ, mamy wiêksz¹ ochotê na wykonywanie zwyk³ych codziennych obowi¹zków. Z drugiej strony du¿y zastrzyk energii dostajemy po zrzuceniu zbêdnych kilogramów. Nosimy zbêdny balast, przez co jestemy bardziej zmêczeni. Po jego utracie, organizm jest odci¹¿ony, wiêc mamy wiêcej energii i nie mêczymy siê tak szybko. Dodatkowo, niektóre suplementy Naturhouse oparte s¹ na bazie naturalnych wyci¹gów z zió³, które maj¹ dzia³anie pobudzaj¹ce i wzmacniaj¹ce. zacz¹æ kuracjê akurat zim¹? Dlaczego styczeñ? Mo¿na powiedzieæ, ¿e to by³o postanowienie noworoczne. Postanowilimy, ¿e zainwestujemy w siebie, we w³asne zdrowie. Pomylelimy, ¿e jak zaczniemy w styczniu kuracjê, to ju¿ na wiosnê bêdziemy mogli wskoczyæ w fajne ciuchy. I rzeczywicie siê uda³o. Teraz znajomi zwracaj¹ uwagê, jak wygl¹damy. To by³ dobry pomys³, ¿eby zacz¹æ odchudzanie w zimie, zw³aszcza jak siê mia³o spor¹ nadwagê. Nied³ugo wakacje i mylê, ¿e do tego czasu osi¹gnê ju¿ idealn¹ wagê. To by³a bardzo dobra inwestycja. Wiele osób twierdzi, ¿e zim¹ konieczne jest jedzenie bardziej t³ustych i kalorycznych potraw. Pana przyk³ad pokazuje, ¿e to jednak niskokaloryczna, lekkostrawna dieta daje cz³owiekowi mnóstwo energii Pamiêtam, kiedy kole¿anka siê odchudza³a, równie¿ w Naturhouse, by³a zima. Dziwilimy siê, ¿e gdy nadesz³o zimowe przesilenie, ona mia³a mnóstwo energii i ci¹gle siê umiecha³a. Ka¿dy z nas zastanawia³ siê wtedy, jak ona to robi? Wydawa³o nam siê, ¿e przecie¿ jak siê odchudza, to musi chodziæ przybita, ospa³a, g³odna. Tymczasem sam siê przekona³em, ¿e wcale tak nie jest. Zacz¹³em stosowaæ dietê tak¿e w zimie i straci³em 26 kg, przy czym ani razu przez ten czas nie czu³em g³odu. Jem po piêæ posi³ków dziennie, o odpowiednich porach i to mi zupe³nie wystarcza. A energii mam pod dostatkiem. Czujê siê wspaniale, mo¿na powiedzieæ, ¿e m³odziej. Czyli oprócz stosowania diety, nie uprawia³ Pan przez te cztery miesi¹ce ¿adnego sportu? Od d³u¿szego czasu przymierza³em siê do biegania, jednak kiedy ma siê 30 kg nadwagi, to naprawdê nie ma ochoty na uprawianie sportu. Dlatego znajomi tak bardzo siê zdziwili, ¿e schud³em, mimo ¿e nic nie trenowa³em. Ograniczy³em siê tylko do zaleceñ dietetyczki i stosowa³em suplementy zakupione w Naturhouse. To w zupe³noci wystarczy³o. Teraz jest jednak okazja, by zacz¹æ Stra¿nicy reanimowali bezdomnego By³o kilka minut po godzinie 23.00, gdy dy¿urny Stra¿y Miejskiej, otrzyma³ telefoniczne zg³oszenie od mieszkañca o mê¿czynie (prawdopodobnie bezdomnym), siedz¹cym na schodach przed Spó³dzielni¹ Miesz- kaniow¹ przy ulicy Borsuczej. Wys³any na miejsce patrol b³yskawicznie dotar³ do mê¿czyzny, który potwierdzi³ swoj¹ bezdomnoæ i doda³, ¿e nie mo¿e o w³asnych si³ach wstaæ i iæ dalej. Okaza³o siê, ¿e jest niepe³no- sprawny (porusza siê o kulach, ma chor¹ nogê), jest mu zimno i nie ma gdzie siê podziaæ. W zwi¹zku z tym stra¿nicy pomogli mu wstaæ i wprowadzili go do radiowozu, ¿eby siê trochê ogrza³, a sami przekazali dy¿urnemu probê o ustalenie miejsca, w którym mo¿e on znaleæ schronienie tej nocy oraz poprosili o wezwanie karetki pogotowia w celu sprawdzenia aktualnego stanu zdrowia mê¿czyzny. Po otrzymaniu informacji, ¿e ogrzewalnia przy Miejskim Centrum Profilaktyki Uzale¿nieñ jest ju¿ przepe³niona i nie mo¿e przyj¹æ nowych osób, dy¿urny znalaz³ wolne miejsce w jednej z noclegowni. W tym momencie bezdomny zacz¹³ zasypiaæ. Przesta³ reagowaæ na g³os i dotyk oraz na wiat³o latarki skierowane na renice. Szybko sta³o siê jasne, ¿e bez natychmiastowej pomocy mê¿czyzna mo¿e nie prze¿yæ. Dlatego zosta³ uprawiaæ sport. Mam mnóstwo energii, wiêc postanowi³em zacz¹æ biegaæ. Ca³kowicie przestawi³em swój tryb ¿ycia. Wstajê wczeniej, przed 6:00, robiê dla ¿ony i dla siebie niadanie, jemy wspólnie, a potem jest jeszcze czas, by wyjæ na spacer z psem. Teraz mam du¿o czasu, a wczeniej ci¹gle wydawa³o mi siê, ¿e mi go brakuje. Czy konieczna by³a tak¿e zmiana garderoby? Tu te¿ ma³a rewolucja, bo w³aciwie co miesi¹c zacz¹³em pozbywaæ siê ubrañ, które sta³y siê za obszerne. Cieszê siê, ¿e bez problemu wchodzê teraz w te numery spodni, których wczeniej sobie nawet nie wyobra¿a³em. Mam te¿ teraz wiêkszy komfort, jak jestem w sklepie, poniewa¿ nie muszê pytaæ o najwiêkszy rozmiar. Rzeczywicie trzeba praktycznie co tydzieñ zmniejszaæ pasek - tak jak na plakacie reklamuj¹cym Naturhouse. Ostatnio ogl¹dalimy zdjêcia z poprzednich wakacji, kiedy to wyjechalimy do znajomych, do Przemyla. Tam na rynku jest figura Wojaka Szwejka siedz¹ca na ³aweczce. Mam zdjêcie, jak siedzê obok niego i zatrwa¿aj¹ce jest to, ¿e praktycznie w ogóle siê od niego nie ró¿niê Sam siê dziwiê, jak mog³em tak wygl¹daæ. Teraz ju¿ do tego nie dopuszczê. Co poradzi³by Pan osobom, które dopiero zamierzaj¹ rozpocz¹æ odchudzanie? Wystarczy podaæ adres: Kraków, ul. Wielopole 30 - Naturhouse. To zupe³nie wystarczy. Wed³ug mnie, jest to jedyna dieta, która pomo¿e schudn¹æ, dlatego wszystkim, którzy pytaj¹ mnie, co zrobiæ, by schudn¹æ, podajê ten adres. Cztery miesi¹ce temu wa¿y³em 106 kg przy wzrocie 170 cm. By³a to ju¿ oty³oæ drugiego stopnia, przy trójstopniowej skali, czyli stanowczo za du¿o. W ci¹gu czterech miesiêcy odchudzania w Naturhouse zrzuci³em a¿ 26 kg. Obecnie mam jeszcze lekk¹ nadwagê, 5 kg, ale jestem jeszcze na stabilizacji i pani Ania Marciniec, dietetyczka, daje mi nadziejê, ¿e uda mi siê jeszcze schudn¹æ. Wtedy wskanik BMI bêdzie w normie. wyci¹gniêty z radiowozu i u³o¿ony w pozycji bocznej ustalonej. Stra¿nicy zaczêli sprawdzaæ têtno i oddech. Niestety, têtno nie by³o wyczuwalne, a oddech pojawia³ siê w cyklach co 15 20 sekund. Ze wzglêdu na nag³e zatrzymanie akcji serca, stra¿nicy przyst¹pili do reanimacji kr¹¿eniowo oddechowej. Po chwili dojecha³a na miejsce karetka i ratownicy medyczni przejêli od funkcjonariuszy akcjê reanimacyjn¹, która trwa³a jeszcze przez oko³o dwadziecia minut. Uda³o siê doprowadziæ j¹ do szczêliwego fina³u. Akcja serca i oddech zosta³y przywrócone i za³oga pogotowia ratunkowego mog³a w tej sytuacji zabraæ mê¿czyznê do szpitala na badania i dalsz¹ obserwacjê. Nie ma najmniejszych w¹tpliwoci co potwierdzi³a ekipa karetki, ¿e tylko dziêki zdecydowanej, szybkiej i profesjonalnie przeprowadzonej przez stra¿ników miejskich reanimacji, bezdomny mê¿czyzna prze¿y³. Nie jest tajemnic¹, ¿e z roku na rok systematycznie ronie w Polsce liczba osób bezdomnych, a tylko niewielkiemu procentowi z nich udaje siê skuteczna walka o w³asny dach nad g³ow¹. Dlatego Stra¿ Miejska Miasta Kra-kowa nieustannie apeluje do wszystkich mieszkañców, o przekazywanie pod bezp³atny numer telefonu alarmowego 986, wszelkich informacji na temat osób, potrzebuj¹cych natychmiastowej pomocy w tym bardzo trudnym, zimowym okresie. Centrum dietetyczne Naturhouse 31-072 Kraków, ul. Wielopole 30 tel. (012) 422 50 47 Godziny otwarcia: pon-pt 8:00 21:00 sob 8:00 18:00 www.zdrowiewkrakowie.pl Zdrowie w Krakowie Nr 11 3 WARTO WIEDZIEÆ Kryszta³ a³unu - nie tylko dla mê¿czyzn Zawsze gdy robiê pranie, mam problem z usuniêciem z ubrañ bia³ych plam po antyperspirancie. Niestety, czêsto te plamy zostaj¹... Robi¹c przedwi¹teczne porz¹dki w szafie, zauwa¿y³am, ¿e po praniu prawie na ka¿dej bluzce pozosta³ bia³y lad. Podobnie na koszulach mê¿a. U¿ywamy ró¿nych antyperspirantów i efekt zawsze jest taki sam mniejsze lub wiêksze, ale plamy zostaj¹. To znaczy, ¿e nale¿y zrezygnowaæ z dezodorantu, czy mo¿e po ka¿dym u¿yciu kupowaæ nowe ubranie? Oczywicie, ¿adne z tych rozwi¹zañ nie wchodzi w grê. Ubra³am siê i wysz³am z domu. Najwy¿szy czas kupiæ bliskim prezenty na wiêta. Wst¹piê do Mydlarni u Franciszka pomyla³am. To idealne miejsce na takie przedwi¹teczne zakupy. Nawil¿aj¹ce i wyg³adzaj¹ce skórê myd³a, zatrzymuj¹ce m³odoæ naturalne oleje, czy aromatyczne sole do k¹pieli to przecie¿ idealne prezenty pod choinkê. Nie ukrywam, ¿e sama chcia³abym taki dostaæ. Poza tym niejednokrotnie przekona³am siê ju¿, ¿e gdy kupujê w Mydlarni u Franciszka ekspedientki naprawdê doradzaj¹ mi, co jest najlepsze dla mojej skóry, a nie tylko próbuj¹ siê pozbyæ produktu, który od d³u¿szego czasu zalega im na pó³ce. Wst¹pi³am wiêc do tego magicznego, jak dla mnie, miejsca i zaczê³am rozgl¹daæ siê woko³o, poszukuj¹c prezentów dla moich bliskich. W pewnym momencie zauwa¿y³am przezroczysty kamieñ. Zaciekawiona zapyta³am o niego sprzedawczyniê. To kryszta³ a³unu odpowiedzia³a ekspedientka. Jest to 100% górski minera³, wydobywany w Azji Mniejszej i Ameryce Po³udniowej. A do czego on s³u¿y? spyta³am. Dawniej, gdy mê¿czyni do golenia u¿ywali brzytwy, czêsto mieli pod rêk¹ kryszta³ a³unu, który spisywa³ siê idealnie, gdy przypadkiem brzytwa siê zsunê³a i gol¹cy siê zaci¹³ zaczê³a opowiadaæ sprzedawczyni. A³un momentalnie tamowa³ krew, a rana by³a po chwili prawie niewidoczna. Doskonale te¿ siê goi³a. Nie oznacza to jednak, ¿e dzi, gdy rzadko ju¿ kto goli siê brzytw¹, a³un jest bezu¿yteczny mówi³a dalej. Wrêcz przeciwnie, mo¿na go stosowaæ po depilacji, w przypadku poparzeñ s³onecznych, uk¹szeñ owadów, przy tr¹dziku, wypryskach, a nawet opryszczce wargowej. Doskonale sprawdza siê te¿ jako naturalny antyperspirant. Naprawdê? Jako antyperspirant? zainteresowa³am siê. A jak siê go nak³ada? Nic prostszego odpowiedzia³a ekspedientka. Wystarczy zwil¿yæ wod¹ kryszta³ i potrzeæ nim kilka razy skórê pod pachami. A³un ma bowiem w³aciwoci dezynfekuj¹ce i antybakteryjne, dlatego w naturalny sposób zapobiega powstawaniu i namna¿aniu siê bakterii, powoduj¹cych brzydki zapach potu. Jest on bardzo skuteczny, jego dzia³anie utrzymuje siê przez 24 godziny. Warto te¿ dodaæ, ¿e jest bezzapachowy, nie zatyka porów, nie podra¿nia skóry, a przy tym jest bezpieczny dla alergików. I na koniec nie zostawia bia³ych ladów na ubraniu. Nie ukrywam, ¿e to ostatnie zdanie zupe³nie przekona³o mnie do zakupu. Przypomnia³y mi siê ubrania, które rano sk³ada³am i te plamy, których w ¿aden sposób nie potrafi³am siê pozbyæ. Kupi³am wiêc dwie sztuki kryszta³u a³unu jedn¹ dla mê¿a, drug¹ dla siebie. Jeden kamieñ 110-120 g wystarcza na oko³o trzy lata codziennego stosowania doda³a sprzedawczyni, pakuj¹c moje zakupy. U¿ywamy kryszta³u a³unu ju¿ od tygodnia. M¹¿ i ja specjalnie zak³adamy ciemne rzeczy, by sprawdziæ, czy rzeczywicie nie zostaj¹ lady. I z ca³¹ odpowiedzialnoci¹ mogê powiedzieæ ¿adnych plan nie ma, a ten naturalny antyperspirant jest niezwykle skuteczny. Zapraszamy do Mydlarni u Franciszka Kraków - ul. Starowilna 40, tel. (12) 429 13 99 - ul. Krakowska 5 (pod arkadami), tel. (12) 421 20 07 - ul. Go³êbia 2, tel. (12) 430 08 42 Katowice - ul. Piastowska 3, tel. (32) 203 35 05 Warszawa - ul. Koszykowa 30 (na odcinku miêdzy Pl. Konstytucji a ul. Mokotowsk¹), tel. (22) 621 71 75 - ul. Podwale 19, tel. (22) 636 04 13 Radom - ul. Reja 8, tel. 508 923 051 Czêstochowa - ul. Berka Joselewicza 1, tel. 694 449 638 Poznañ - ul. Wodna 22, tel. 602 630 528 Zakopane - Pasa¿ Handlowy, ul. Krupówki 29, tel. 608 840 255 Kielce - ul. Ma³a 4, tel. 508 923 051 Zagro¿enia wi¹tecznego ob¿arstwa Zbli¿aj¹ siê wiêta Bo¿ego Narodzenia. Ju¿ planujemy, co podamy do wi¹tecznego sto³u, jakie ciasta upieczemy. A gdy nadejd¹ te trzy Bo¿onarodzeniowe dni, zasi¹dziemy z rodzin¹ przy stole i bêdziemy kosztowaæ przysmaków. I niestety, pewnie znów przesadzimy z jedzeniem Rzucimy siê na jedzenie, jak po kilkutygodniowym pocie, którego dzi ju¿ prawie nikt nie praktykuje. A szkoda Najmniejszym zmartwieniem bêdzie, je¿eli po wiêtach przybêdzie nam parê kilogramów. Mo¿e siê jednak okazaæ, ¿e nadmiar jedzenia, niezachowanie harmonii w jego konsumowaniu mo¿e dodatkowo os³abiæ nasze narz¹dy i zaostrzyæ istniej¹ce ju¿ stany chorobowe. Dlatego siedz¹c z rodzin¹ przy suto zastawionym stole, pomylmy, jak zminimalizowaæ skutki naszego ³akomstwa. Przede wszystkim nie nale¿y rozcieñczaæ kwasu ¿o³¹dkowego, prze¿uwaj¹c pokarm tylko kilka razy i popijaj¹c go zimnymi s³odkimi napojami gazowany- mi. Zimne napoje spowalniaj¹ proces trawienia, wyp³ukuj¹ te¿ enzymy trawienne. Starajmy siê te¿ siedzieæ prosto, a unikniemy ucisku narz¹dów trawiennych. Po piêædziesi¹tce czêsto mamy obni¿ony poziom kwasu solnego, tak wa¿nego dla trawienia. Dodatkowo obni¿a go stres, wp³ywaj¹cy równie¿ na poziom enzymów trzustkowych. Powoduje to s³abe trawienie bia³ek, t³uszczów i wêglowodanów. Niestrawione, psuj¹ce siê resztki pokarmu powoduj¹ natomiast nadmierny wzrost szkodliwych bakterii w jelicie cienkim i toksyn wywo³uj¹cych alergie pokarmowe. Wniosek? Przy stole rozmawiajmy tylko o przyjemnych sprawach, jedzmy powoli i pijmy ciep³e napoje. Gdy mamy ochotê na co s³odkiego Co by to by³y za wiêta bez pachn¹cych ciast? Zanim jednak siêgniemy po kawa³ek, pamiêtajmy, ¿e najbardziej s³u¿¹ nam kruche ciasta wyrabiane z dodatkiem szafranu, cynamonu, imbiru, kurkumy i godzików. Z kolei ciasta z t³ustymi kremami i galaretkami maj¹ och³adzaj¹c¹ naturê i silnie os³abiaj¹ nasz system trawienny. Niektórzy z nas uwielbiaj¹ ciasta dro¿d¿owe te jednak te¿ maj¹ silne dzia³anie och³adzaj¹ce, a dodatkowo zakwaszaj¹ i os³abiaj¹ nasz organizm, niszcz¹c jelita i w¹trobê. Pamiêtajmy równie¿, ¿e ciasta jedzone zim¹ szkodz¹ nam bardziej ni¿ kiedy jemy je latem. Dzieje siê tak g³ównie ze wzglêdu na ich och³adzaj¹ce dzia³anie. Na szczêcie mo¿emy os³abiæ to szkodliwe dzia³anie przez picie ciep³ej herbaty. Siêgnijmy po witaminy i minera³y Nawet jeli uda nam siê zachowaæ umiar i rozs¹dek przy wi¹tecznym stole, to znowu nadmiar alkoholu mo¿e znacznie naraziæ nasze zdrowie na szwank. Warto wiêc pomyleæ ju¿ teraz, przed wiêtami o dawce suplementów z witaminami i minera³ami. Nie ochroni¹ nas one przed dzia³aniem alkoholu, s¹ jednak w stanie uzupe³niæ braki substancji od¿ywczych, których potrzebujemy, by naprawiæ szkody powsta³e wskutek picia. A kiedy wezwaæ lekarza? Gdy przesadzilimy z jedzeniem, mog¹ siê pojawiæ nieprzyjemne dolegliwoci wskazuj¹ce na zaostrzenie naszych ju¿ istniej¹cych chorób. Nag³ej pomocy mo¿e wymagaæ: Ostry, utrzymuj¹cy siê ból brzucha, promieniuj¹cy do pleców i klatki piersiowej, nudnoci, wymioty, wzdêcia mo¿e to sugerowaæ zapalenie trzustki i zapalenie pêcherzyka. Silny i kurczowy ból w ródbrzuszu, promieniuj¹cy do prawego boku lub pleców, pojawiaj¹cy siê czêsto w nocy to napad kolki ¿ó³ciowej. Silny ból w dolnej czêci pleców, promieniuj¹cy do pachwiny, a do tego bolesne oddawanie moczu sugeruj¹ kolkê nerkow¹. Ból w górnej prawej æwiartce brzucha, nasilaj¹cy siê z up³ywem dni, a przy tym ciemny mocz, lune stolce i wymioty mog¹ wiadczyæ o zapaleniu w¹troby. Biegunki u dzieci u niemowl¹t i ma³ych dzieci biegunka mo¿e doprowadziæ do odwodnienia w ci¹gu kilku godzin. Koniecznie w takiej sytuacji nale¿y wezwaæ lekarza. Czy s¹ preparaty, które mog¹ nas ochroniæ przed wi¹tecznymi problemami ze zdrowiem? W Akademii Zdrowia i Urody Pro Sano polecamy ich kilka. S¹ naturalne, bezpieczne, skuteczne. Do wi¹t pozosta³o jeszcze parê dni. Mo¿e warto podarowaæ swoim bliskim taki zdrowy prezent na Gwiazdkê? Zapraszamy na zakupy z Akademi¹ Zdrowia i Urody Pro Sano! Pro Sano Akademia Zdrowia i Urody Liliana Jacek ul. Studencka 8/1 31-116 Kraków tel. 604 209 000 Poniedzia³ek pi¹tek godz. 11:00-19:00 e-mail: [email protected] lub [email protected] 4 Zdrowie w Krakowie Nr 11 www.zdrowiewkrakowie.pl CHOROBY UK£ADU KR¥¯ENIA Grulica wiecznie ¿ywa O tym, ¿e grulica wci¹¿ jest chorob¹, z któr¹ zetkn¹æ mo¿e siê dzi ka¿dy, przekonuje lek med. Barbara Sikora, pulmonolog. W jaki sposób dochodzi do zaka¿enia pr¹tkami grulicy? Grulica jest chorob¹ zakan¹ wywo³ywan¹ przez kwasoodporne pr¹tki grulicy odkryte przez bakteriologa Roberta Kocha. G³ównym ród³em zaka¿enia jest cz³owiek pr¹tkuj¹cy, który znajduje siê wokó³ nas. Zaka¿enie odbywa siê drog¹ kropelkow¹, czyli w czasie mówienia, piewania, kichania i kaszlu osoba pr¹tkuj¹ca wydala liczne pr¹tki, które nastêpnie gromadz¹ siê w powietrzu i mog¹ byæ wch³aniane przez innych znajduj¹cych siê w tym samym pomieszczeniu. Nie ma natomiast obawy, ¿e zarazimy siê przez dotyk czy uszkodzon¹ skórê. Nie obawiajmy siê wiêc, ¿e zakazimy siê, dotykaj¹c tych samych rzeczy co chory cz³owiek, czy podaj¹c mu rêkê. To nie s¹ absolutnie ród³a zaka¿enia. Dawniej ród³em zaka¿enia by³o te¿ mleko, ale dzi to ród³o zosta³o ju¿ wyeliminowane. Bardzo rzadkim przypadkiem jest te¿ grulica wrodzona dotyczy to dzieci, których matki w czasie ci¹¿y chorowa³y na grulicê. Je¿eli dojdzie do uszkodzenia ¿y³y pêpowinowej, to grulica ulokuje siê w w¹trobie, natomiast gdy dziecko zach³ynie siê wodami p³odowymi, wtedy ma wrodzon¹ grulicê p³uc. Ale s¹ to przypadki bardzo rzadkie. Jeli mamy kontakt z osob¹, która pr¹tkuje, to jak mamy siê chroniæ przed zaka¿eniem? Wystarczy przestrzegaæ bardzo elementarnych zasad. Przed zaka¿eniem mo¿na siê uchroniæ w sposób stosunkowo prosty: regularnie myj¹c rêce, wietrz¹c pomieszczenia, u¿ywaj¹c lamp bakteriobójczych. Pr¹tki nie lubi¹ s³oñca i nie lubi¹ wietrzenia. Poza tym, wystarczy nie rozmawiaæ z chorym twarz¹ w twarz i nie pozwoliæ, by na nas kicha³ czy kaszla³. Czy ka¿dy zaka¿ony od razu zachoruje na grulicê? Na szczêcie zaka¿enie pr¹tkiem grulicy nie jest równoznaczne z zachorowaniem. Dziêki swoim si³om odpornociowym ka¿dy z nas, mimo ¿e zaaspiruje zaka¿one kropelki, jest w stanie je wydaliæ, nawet jeli dostan¹ siê do dróg oddechowych. Sprawny mechanizm rzêskowoluzowy sprawia, ¿e czêæ z nich wykrztuszamy. Tylko niektóre mog¹ dostaæ siê do pêcherzyków p³ucnych, jednak i na tym etapie organizm siê broni pr¹tki poch³aniane s¹ przez makrofagi. Do gronej sytuacji dochodzi dopiero wtedy, gdy spada odpornoæ naszego organizmu lub gdy prowadzimy niezdrowy tryb ¿ycia nie dbamy o swój stan zdrowia, nie dojadamy, nie wysypiamy siê, jestemy nara¿eni na ci¹g³y stres. W grupie ryzyka s¹ przede wszystkim osoby cierpi¹ce na inne schorzenia, jak cukrzyca czy nowotwory, a tak¿e ludzie niedo¿ywieni, narkomani, alkoholicy. Gdy spada odpornoæ organizmu, dochodzi do namna¿ania siê pr¹tków w obrêbie makrofagów, w wyniku czego tworzy siê serowata ziarnina, która przebija siê nastêpnie do naczyñ krwiononych. W ten sposób pr¹tki s¹ roznoszone po organizmie. Mog¹ trafiæ praktycznie do wszystkich narz¹dów do p³uc, do nerek, do w¹troby itd. I w nich bytowaæ nawet ca³e lata. Sporód osób zaka¿onych, zachoruje 5-10%. To, czy zachorujemy czy nie, zale¿y od naszych si³ obronnych oraz od iloci poch³oniêtych pr¹tków. Gdy rozpoznajemy u pacjenta grulicê, to obserwacji podlega ca³a jego rodzina. S¹ to bowiem osoby najbardziej nara¿one na zaka¿enie. Przewa¿nie 5% osób z najbli¿szego otoczenia pacjenta zachoruje w ci¹gu piêciu miesiêcy od zaka¿enia, a do 10% osób - do dwóch lat. Jeden chory pr¹tkuj¹cy jest w stanie zaraziæ nawet kilkadziesi¹t osób. Kogo przede wszystkim ta choroba mo¿e dotkn¹æ? Kto jest najbardziej zagro¿ony? Wszystkim wydaje siê, ¿e grulica nie jest to czêsta choroba, tymczasem, niestety zdarza siê i dotyczy wszystkich warstw spo³ecznych. Mo¿e na ni¹ zachorowaæ ka¿dy, niezale¿nie od swojego stanu spo³ecznego, czy wykszta³cenia. Bardzo du¿o zachorowañ jest wród osób miêdzy 20. a 40. rokiem ¿ycia, co przewa¿nie jest wynikiem stresu, niehigienicznego wypoczynku d³ugich godzin pracy i nie wysypiania siê, ¿ycia w ci¹g³ym pêdzie. To wszystko s¹ czynniki, które sprzyjaj¹ rozwojowi choroby. Jakie objawy wskazuj¹ na grulicê? Czy ³atwo jest rozpoznaæ tê chorobê? Grulica jest chorob¹, która nie ma jednoznacznego obrazu. Nie ma charakterystycznych objawów, a czêsto przebiega nawet w sposób bezobjawowy, albo podstêpny. Taka sytuacja mo¿e trwaæ kilka lat. Chory ma czêste, ale mijaj¹ce stany podgor¹czkowe lub gor¹czkê, trochê pokas³uje, nieco chudnie, jest os³abiony, zaczyna siê pociæ noc¹. Jeli nie s¹ to sta³e objawy, to chory je ignoruje. Dopiero gdy zaczynaj¹ siê nasilaæ, a do tego dochodz¹ bóle w klatce piersiowej, mocny kaszel, krwioplucie, chory zg³asza siê do lekarza POZ. Jest to te¿ niebezpieczna sytuacja dla osób z otoczenia. Jeli choroba zaczyna siê bezobjawowo, to chory nie wiedz¹c, ¿e ma grulicê, jest w stanie zaraziæ kilkadziesi¹t osób. Oczywicie zdarzaj¹ siê przypadki, ¿e te objawy w nasilonej postaci wystêpuj¹ ju¿ na pocz¹tku choroby i wtedy rozpoznaæ mo¿na j¹ o wiele szybciej, a tym samym, uchroniæ otoczenie przed zaka¿eniem. Objawy grulicy nie s¹ charakterystyczne, jednak wyst¹pienie zespo³u objawów pochodz¹cych czêsto ze strony ró¿nych narz¹dów, powinno niepokoiæ i sk³oniæ do wykonania badañ w kierunku rozpoznania pr¹tków grulicy. Grulica bardzo czêsto, bo w 90% przypadków dotyczy p³uc, ale mo¿e siê rozwijaæ tak¿e w ka¿dym innym narz¹dzie. Jeli rozwija siê w nadnerczach to w pierwszej fazie powoduje os³abienie, i mo¿e zagra¿aæ ¿yciu (w przypadku rozwoju niewydolnoci kory nadnerczy). Z kolei grulica uk³adu moczowo-p³ciowego te¿ ma ma³o charakterystyczne objawy mog¹ siê pojawiæ pobolewania w okolicy lêdwiowej, czêstomocz, w moczu stwierdza siê leukocyty. Jeli nie zrobimy badañ w kierunku grulicy, to mo¿emy jej nie rozpoznaæ. Tak samo jest z grulic¹ koci. Sugeruj¹c siê pierwszymi objawami, czêsto mylimy o osteoporozie, czy nawet o przerzutach nowotworów. Ma³o kto w pierwszej kolejnoci wemie pod uwagê, ¿e to mo¿e byæ grulica. Jak wygl¹da leczenie grulicy? Standardowe leczenie grulicy trwa szeæ miesiêcy. Pocz¹tkowe dwa miesi¹ce to tzw. pierwsza faza intensywnego leczenia, gdy stosuje siê cztery silne leki, natomiast w czasie kolejnych czterech miesiêcy, czyli podczas drugiej fazy pacjentowi podajemy ju¿ tylko dwa leki. Oczywicie istniej¹ wyj¹tki, gdy leczenie trzeba wyd³u¿yæ lub gdy nie ma mo¿liwoci stosowania tych mocnych leków. Dzieje siê tak w przypadku chorych z chorobami w¹troby, z niewydolnoci¹ nerek, z padaczk¹ i z innymi schorzeniami. S¹ zatem sytuacje, gdy to leczenie musi byæ modyfikowane. W tej chwili grulica jest chorob¹ w pe³ni wyleczaln¹ - 99% pacjentów po szeciu miesi¹cach wraca do zdrowia, pod warunkiem, ¿e chory przestrzega zasad leczenia. Dzi leczenie nie jest ju¿ bardzo k³opotliwe, zw³aszcza ¿e dwa leki mamy w jednej kapsu³ce i pacjent nie musi za¿ywaæ ca³ej garci tabletek. Czy te cztery standardowe leki wystarczaj¹? Tak. Niepokoj¹ce s¹ jednak sytuacje, gdy dochodzi do zaka¿enia pr¹tkami z grupy MDR, które uodporni³y siê na dwa najskuteczniejsze leki. A zdarza siê tak, gdy chory przerywa leczenie i przestaje za¿ywaæ leki. Tymczasem jeli przerwie leczenie po dwóch-trzech miesi¹cach, znowu zacznie pr¹tkowaæ. Jest to bardzo grona sytuacja zarówno dla pacjenta, u którego dosz³o do wznowy choroby, jak i dla osób, które mog³a zaraziæ. Wtedy grulicê leczy siê lekami drugiego rzutu, które s¹ daleko bardziej toksyczne, wymagaj¹ stosowania ich w wiêkszych dawkach, a poza tym s¹ dro¿sze. Te leki, walcz¹c z grulic¹, mog¹ jednoczenie zaszkodziæ innym narz¹dom. Lekki pierwszego rzutu s¹ dobrze tolerowane przez organizm i takich szkód nie wyrz¹dzaj¹. Mog¹ te¿ siê zdarzyæ zaka¿enia pr¹tkami XDR, które s¹ odporne na leki drugiego rzutu, ale s¹ to sytuacje ju¿ naprawdê szczególne. Mielimy w Polsce takie zachorowania i niestety nie uda³o siê nikogo uratowaæ. Czy chory podczas leczenia mo¿e jeszcze zaraziæ pr¹tkami osoby ze swojego otoczenia? Zwykle chory po dwóch-trzech tygodniach leczenia przestaje byæ zagro¿eniem dla otoczenia. Te pr¹tki, które jeszcze roznosi, nie s¹ ju¿ zdolne do zaka¿enia. Niektórzy twierdz¹, ¿e grulicy ju¿ dzi nie ma, ¿e choroba zwana kiedy suchotami dawno wymar³a. Tymczasem, jak pokazuj¹ statystyki, jest inaczej. Kto powiedzia³ kiedy: Grulica wiecznie ¿ywa. I rzeczywicie, mimo ¿e sytuacja epidemiologiczna w Europie, tak¿e w Polsce siê zdecydowanie poprawi³a, to jednak na wiecie sytuacja jest nadal tragiczna - 1/3 populacji jest zaka¿ona pr¹tkiem grulicy, choruje 8 mln osób, a w ci¹gu roku umiera 2 mln. Te tragiczne statystki dotycz¹ przede wszystkim krajów afrykañskich, gdzie jest du¿y odsetek osób zaka¿onych wirusem HIV, który ewidentnie obni¿a odpornoæ. Jeli za chodzi o Europê, to na przyk³ad w Skandynawii, Szwecji, czy Holandii wskanik zachorowalnoci wynosi poni¿ej 10 zachorowañ na 100 tys. osób. Z kolei w Estonii, £otwie, czy Rumuni wynosi ju¿ 50 na 100 tys. osób. Polska jest, mo¿na powiedzieæ, porodku w 2007 roku ten wskanik wynosi³ u nas 23 zachorowania na 100 tys. osób (w województwie ma³opolskim 19 na 100 tys.). W stosunku do lat piêædziesi¹tych ubieg³ego stulecia niew¹tpliwie obserwujemy spadek zachorowañ na grulicê - wtedy wskanik ten wynosi³ 270 na 100 tys. osób. Mimo wszystko obecna sytuacja epidemiologiczna jest niepokoj¹ca. Rozmawia³a Anna Pi¹tkowska-Borek www.zdrowiewkrakowie.pl Zdrowie w Krakowie Nr 11 5 ZDROWIE Lepsza diagnostyka chorób serca O pilota¿owym programie monitoringu kardiologicznego, realizowanym w Krakowskim Szpitalu Specjalistycznym im. Jana Paw³a II, mówi mgr in¿. Jerzy Haduch, fizyk medyczny i TCares Project Manager. Od jak dawna Szpital im. Jana Paw³a II prowadzi pilota¿owy program monitoringu kardiologicznego? Kto go zainicjowa³? Szpital uczestniczy w projekcie TCares (podprojekt programu PEOPLE w ramach Programu Operacyjnego Wspó³pracy Miêdzyregionalnej INTERREG IVc) od stycznia 2010 czyli od samego pocz¹tku. Badanie pilota¿owe nr 1 w ramach projektu TCares zosta³o rozpoczête w sierpniu 2010. Inicjatorem by³ interdyscyplinarny zespó³ TCares w Szpitalu powo³any przez Dyrekcjê, sk³adaj¹cy siê z lekarzy, fizyków medycznych i pracowników administracji Biura Projektów Miêdzynarodowych. Zdecydowalimy siê unowoczeniæ i wykorzystaæ system Tele-EKG, który zosta³ zakupiony wczeniej - zgodnie z uzgodnieniami z partnerami projektu TCares. Projekt jest wspó³finansowany z funduszy Unii Europejskiej i pacjenci bior¹cy udzia³ w badaniach pilota¿owych nie ponosz¹ ¿adnych kosztów. Czy jest to pierwszy tego typu program w Polsce? Nie s³ysza³em, ¿eby kto inny, w ramach projektu PEOPLE, w Polsce realizowa³ taki program, ale nie wykluczam tego faktu - autorytatywnie nie mogê siê wypowiedzieæ. Us³uga telemedyczna zwi¹zana z transmisj¹ EKG jest jednak ju¿ stosowana z powodzeniem w innych województwach, np. w Wielkopolsce, w województwie mazowieckim (Instytut Kardiologii w Aninie), wiêtokrzyskim, ale tak¿e i w Ma³opolsce np. inna komórka w Szpitalu ju¿ od dawna prowadzi podobn¹ us³ugê, ale na nieco innych zasadach i w oparciu o inny sprzêt. Co musz¹ robiæ w domu pacjenci bior¹cy udzia³ w programie? Jak wygl¹da obs³uga zestawu Tele-EKG? Pacjenci otrzymuj¹ dwa rodzaje zestawów Tele-EKG. Jeden, starszy wielkoci dawnych walkmenów lub rejestratorów holterowskich, sk³ada siê z telefonu komórkowego i rejestratora, tzw. event-holtera, rejestruj¹cego przebieg EKG - na ¿¹danie pacjenta, czyli po wciniêciu przycisku. Drugi zestaw, wielkoci popularnych odtwarzaczy mp3/mp4 to najnowsze urz¹dzenie polskiej firmy, z któr¹ wspó³pracujemy, rejestrator event-holter (wraz z ³adowark¹) maj¹cy w sobie zintegrowany modem GSM - czyli inaczej mówi¹c ma wbudowany telefon komórkowy. Oba urz¹dzenia po pod³¹czeniu poprzez jednorazowe, samoprzylepne elektrody i w³¹czeniu, monitoruj¹ zapis EKG. Gdy pacjent odczuwa jakie dolegliwoci zwi¹zane z prac¹ serca (ból, niemiarowoæ uderzeñ, ko³atanie itp.) jednym przyciskiem uruchamia zapis ok. 1min. przebiegu EKG. Urz¹dzenia s¹ tak skonstruowane i zaprogramowane, ¿e moment przyciniêcia przycisku przypada na rodek rejestrowanego odcinka. Aparat po w³¹czeniu, w trybie monitorowania EKG, ca³y czas zape³nia bufor, z którego ostatnie 32s jest zapisywane w momencie przyciniêcia przycisku i nastêpnie rejestruje kolejne 32s. Taka konfiguracja pozwala na zaobserwowanie dolegliwoci, któr¹ pacjent poczu³, ale która mog³a ju¿ ust¹piæ w momencie wciskania przycisku. Nowy aparat lub telefon (w przypadku starszego zestawu) pozwalaj¹ równie¿ na wykonanie po³¹czenia telefonicznego ze zdefiniowanym przez nas numerem - obecnie tym numerem jest numer komórki s³u¿bowej bior¹cego udzia³ w projekcie lekarza. W ramach miesiêcznego wypo¿yczenia zestawów nasz lekarz dwukrotnie kontaktuje siê z pacjentem (konsultacja telefoniczna co dwa tygodnie) oraz dy¿uruje w dni robocze przy telefonie w okrelonych godzinach, bêd¹c do dyspozycji naszych pacjentów (zgodnie z za³o¿eniami programu). Pacjent otrzymuje zestaw Tele-EKG oraz instrukcje, jak go u¿ywaæ. Informowany jest równie¿ o zasadach i sposobie przeprowadzenia badania pilota¿owego oraz uzupe³nia ankietê dotycz¹c¹ stanu zdrowia pacjenta. Nastêpnie, w dniu zwrotu zestawu, pacjent proszony jest o ocenê us³ugi, sposobu jej wiadczenia i zg³aszanie ewentualnych uwag. Jak czêsto powinno siê odbywaæ rejestrowanie zapisu EKG? Rejestratory s¹ to urz¹dzenia typu event-holter - czyli rejestracja jest wiadomie uruchamiana przez pacjenta (jednym przyciskiem). Urz¹dzenie, o ile pozwala na to stan na³adowania baterii (tak jak ka¿de urz¹dzenie zasilane bateryjnie), pozwala na ci¹g³¹ pracê monitoring EKG i gotowoæ do rejestracji na zadanie. Pacjenci byli i s¹ proszeni o wykonywanie minimum 3 pomiarów dziennie - rano, popo³udniu i wieczorem oraz, jeli noszenie urz¹dzenia z podpiêtymi elektrodami nie jest dla nich uci¹¿liwe, tyle razy ile uznaj¹ za konieczne tak, by mieæ szanse zarejestrowania zaburzeñ pracy ich serca, w tym nawet w nocy, je¿eli dolegliwoci ich budz¹. Kiedy dane s¹ przesy³ane do Orodka Diagnostyki, Prewencji i Telemedycyny? W przypadku nowego aparatu, badanie wysy³ane jest natychmiast (o ile urz¹dzenie jest w zasiêgu sieci komórkowej) do naszego serwera pracuj¹cego non-stop 24 godziny na dobê 7 dni w tygodniu. Starszy zestaw nale¿y rêcznie pod³¹czyæ za pomoc¹ dostarczanego kabelka do komórki i przycisn¹æ przycisk wysy³ania (o ile urz¹dzenie jest w zasiêgu sieci komórkowej). Co nale¿y do zadañ poszczególnych cz³onków interdyscyplinarnego zespo³u TCares, zajmuj¹cego siê wdra¿aniem projektu? Pani Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego, dr n. med. Anna Prokop-Staszecka bêd¹ca w projekcie Regional Managerem, zgodnie z funkcj¹ kontroluje stan realizacji projektu, konsultuje i decyduje o propozycjach stworzonego przez siebie Zespo³u TCares, dotycz¹cych projektu. Kole¿anki z Biura Projektów Miêdzynarodowych Szpitala - dr in¿. Katarzyna Cyran i mgr Joanna Nowak zajmuj¹ siê administracj¹ projektu, przygotowaniem dokumentów audytowych i rozliczaniem projektu - dziêki nim, pozostali cz³onkowie interdyscyplinarnego zespo³u mog¹ siê skupiæ na realizacji swoich zadañ (nie zajmuj¹c siê wiêcej ni¿ to konieczne, administracj¹ - czyli kolokwialnie mówi¹c: stert¹ papierów i dokumentów). Muszê zaznaczyæ, ¿e w przypadku tego projektu czynnoci administracyjnych i dokumentów do stworzenia czy wype³niania jest mnóstwo. Stron¹ medyczn¹ w projekcie TCares, w badaniach pilota¿owych zajmuje siê lek. Korneliusz Fil specjalizuj¹cy siê w kardiologii. On rekrutuje pacjentów (przeprowadza wywiad i ankietê medyczn¹ oraz konsultacje), prowadzi pacjentów, pe³ni dy¿ury przy telefonie, wykonuje opisy nades³anych przebiegów EKG- opisuje badania. Stron¹ techniczn¹ projektu (aplikacje administracyjne, obs³uga serwera, obs³uga techniczna urz¹dzeñ i komputerów z aplikacj¹ klienck¹ systemu, tworzenie elektronicznej dokumentacji i analizami) zajmuje siê obecnie dwóch fizyków medycznych mgr in¿. Marcin Deptuch i ja. Ponadto przez pani¹ Dyrektor Szpitala zosta³em mianowany Project Managerem, wiec, oprócz obs³ugi technicznej z racji wykonywanego zawodu, zajmujê siê organizacj¹ ca³ego projektu, odpowiadam za jego realizacjê oraz koordynujê prace wszystkich cz³onków zespo³u. Sk³ad zespo³u prawdopodobnie zostanie zwiêkszony ze wzglêdu na planowane podwojenie liczby pacjentów maj¹cych wzi¹æ udzia³ w badaniu pilota¿owym nr 2. Zewnêtrznym Ma³opolskim Koordynatorem projektu PEOPLE i jego podprojektów, w tym TCares jest Urz¹d Marsza³kowski Województwa Ma³opolskiego, z którym wspó³pracujemy. Jacy pacjenci mog¹ braæ udzia³ w programie? Na jakiej podstawie zostali wybrani do udzia³u? Z technicznego punktu widzenia praktycznie nie ma ograniczenia. Sam projekt PEOPLE i podprojekt TCares s¹ jednak skierowane g³ównie do osób starszych. Naszych pacjentów dobieralimy z punktu widzenia naszych lekarzy, kardiologów z Orodka Diagnostyki, Prewencji i Telemedycyny (z Pododdzia³u Szybkiej Diagnostyki). Oba badania pilota¿owe s¹ zatem raczej przeznaczone dla pacjentów z dolegliwociami kardiologicznymi, a przede wszystkim z zaburzeniami rytmu serca, omdleniami. Badanie pilota¿owe nr 1 mia³o raczej lokalny, orodkowy charakter - trafili do nas g³ównie pacjenci leczeni w Orodku przez naszych lekarzy. O w³¹czeniu do programu decydowa³ nasz lekarz po przeprowadzeniu rozmowy z pacjentem i wype³nieniu ankiety medycznej. W badaniu pilota¿owym nr 2 chcielibymy wyjæ poza Orodek, a nawet Szpital. W badaniu pilota¿owym uczestniczy³o 26 pacjentów. Czy byli podzieleni na grupy? Mo¿na powiedzieæ, ¿e pacjenci zostali podzieleni na grupy. W zasadzie podzia³ dokona³ siê samoistnie ze wzglêdu na dostêpn¹, ograniczon¹ liczbê zestawów Tele-EKG i ich stopniowe wdra¿anie. Pacjenci otrzymywali zestawy na okres miesi¹ca, jednak, jeli zachodzi³a taka potrzeba, z medycznych wzglêdów, okres ten by³ wyd³u¿any i diagnoza poszerzana. Muszê dodaæ, ¿e nie oby³o siê równie¿ bez drobnych, ale na szczêcie krótkotrwa³ych problemów technicznych ze sprzêtem, ale wiadomo, ¿e nie psuje siê i nie sprawia k³opotów tylko to, czego siê nie u¿ywa. Ca³y czas jestemy jednak w kontakcie z firm¹, od której zakupilimy system i urz¹dzenia, wdra¿aj¹c nowe rozwi¹zania, aktualizacje itp. oraz optymalizuj¹c us³ugê. W ten sposób zosta³o zrekrutowanych i przebadanych 26 osób. Pacjenci wysoko ocenili w ankiecie monitoring kardiologiczny. A jak sprawdza siê on od strony technicznej? Du¿¹ satysfakcj¹ dla mnie jest to, ¿e do tego projektu nasi lekarzekardiolodzy podeszli z wielkim entuzjazmem i chêtnie skierowali do nas swoich pacjentów, oczekuj¹c zdiagnozowania lub dodiagnozowania ich dolegliwoci sercowych, manifestuj¹cych siê w przebiegu EKG. Z przeprowadzanych rozmów wynika, ¿e ta us³uga jest przez nich oceniana jako bardzo dobre narzêdzie do diagnozy wymienionych wczeniej dolegliwoci. Ponadto us³uga ta mo¿e byæ wykorzystywana (i w naszym przypadku u co najmniej 2 pacjentek tak by³o) do ustawiania dawkowania leków bez koniecznoci hospitalizacji, dziêki pomiarom wykonywanym regularnie w domu. U 70-letniej pacjentki zdiagnozowalimy zatrzymania pracy serca nawet do 10 sekund i zosta³a ona skierowana do lekarzy elektrokardiologów celem za³o¿enia/wszczepienia rozrusznika serca. Ile osób wemie udzia³ w drugim badaniu pilota¿owym? Minimalne wymagania to ponownie 20 pacjentów, jednak planujemy obj¹æ badaniem min. 40 osób. Zale¿y to m.in. od tego, czy zwiêkszymy iloæ zestawów Tele-EKG oraz czy skorzystamy z ich mo¿liwoci wspó³pracy np. z automatycznymi cinieniomierzami. Nie ukrywam, ¿e du¿¹ rolê odegra te¿ bud¿et projektu przeznaczony na sprzêt i zwi¹zane z tym ograniczenia. To w³anie, obok celu projektu TCares, jest naszym zamiarem. Chcemy, by po zakoñczeniu projektu, nie trafi³ on do przys³owiowej szuflady. Oprócz popularyzacji i optymalizacji us³ug opieki telemedycznej i telemedycyny chcemy móc oszacowaæ mo¿liwoæ wdro¿enia oraz koszty us³ugi Tele-EKG. Pozwoli to na zaoferowanie jej pacjentom i mo¿liwoæ zainteresowania finansowaniem jej przez NFZ lub inne podmioty. Miêdzy innymi temu ma pos³u¿yæ analiza ankiet i pytania w nich zadawane pacjentom oraz ich cenne uwagi. Patrz¹c, chc¹c - nie chc¹c, przez pryzmat ekonomiczny - to od ich zainteresowania jako konsumentów/u¿ytkowników zale¿y przysz³oæ takich us³ug. Docelowo chcielibymy, aby by³a ona wiadczona 24h/dobê, 7dni w tygodniu, w ten sposób, by pacjent móg³ zawsze kontaktowaæ siê z kim z Centrum Monitoringu Tele-EKG i ¿eby to centrum mog³o podejmowaæ okrelone dzia³ania w zale¿noci od otrzymanego zapisu EKG, np. wezwaæ karetkê do pacjenta itp.. Ponadto z przeprowadzenia tych badañ pilota¿owych skorzystaj¹ równie¿ nasi partnerzy w projekcie. Projekt ten ma bowiem s³u¿yæ te¿ wymianie dowiadczeñ w kontekcie regionalnym, regionów partnerskich oraz pokazaæ, w jakim stopniu mo¿na wypracowaæ uniwersalne standardy (w skali Unii Europejskiej), zasady tworzenia i prowadzenia us³ug telemedycznych oraz opieki telemedycznej. Projekt ma przede wszystkim s³u¿yæ starzej¹cemu siê spo³eczeñstwu w Europie, a tak¿e przyczyniæ siê do poprawy jakoci ¿ycia i zdrowia. Czy jest szansa, ¿e taki monitoring kardiologiczny bêdzie prowadzony regularnie? Rozmawia³a Anna Pi¹tkowska-Borek Projekt TCares Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Paw³a II w Krakowie uruchomi³ pilota¿owy program monitoringu kardiologicznego. Projekt finansowany jest z Programu Wspó³pracy Miêdzyregionalnej INTERREG IVC. Celem projektu realizowanego z partnerami z Wielkiej Brytanii, Holandii, Rumuni i Hiszpanii jest popularyzacja systemów opieki telemedycznej oraz ich udoskonalenie i dostosowanie do potrzeb pacjenta i personelu medycznego. Projekt adresowany jest do osób przewlekle chorych i starszych, które wymagaj¹ sta³ej opieki w domu. W ramach projektu Szpital im. Jana Paw³a II w Orodku Diagnostyki Prewencji i Telemedycyny uruchomi³ pilota¿owy program monitoringu kardiologicznego. Sprzêt oraz koszty jego realizacji zosta³y dofinansowane ze rodków programu INTERREG IVC. Program pilota¿owy jest wdra¿any przez interdyscyplinarny zespó³ sk³adaj¹cy siê z fizyków medycznych i kardiologa. Pacjentom, którzy decyduj¹ siê na udzia³ w programie wypo¿yczane s¹ zestawy Tele-EKG, sk³adaj¹ce siê z rejestratora zapisu EKG, telefonu komórkowego i kompletu elektrod. Zapewnione jest równie¿ krótkie szkolenie o sposobie wykorzystywania aparatu, wykonywania pomiarów i przesy³ania danych. Monitoring kardiologiczny chorych prowadzony jest przez okres jednego miesi¹ca. Pacjenci nie ponosz¹ ¿adnych kosztów w zwi¹zku z udzia³em w badaniu, zobowi¹zani s¹ jedynie do wype³nienia ankiety, w której oceniaj¹ jakoæ i efektywnoæ oferowanej us³ugi oraz zg³aszaj¹ swoje uwagi. W bie¿¹cej fazie realizacji projektu wziê³o udzia³ 26 pacjentów, którzy bardzo wysoko ocenili jakoæ wykonywanej us³ugi. £atwa obs³uga zestawu do Tele-EKG, nawet dla starszych osób, oraz konsultacje z lekarzem drog¹ telefoniczn¹, bez koniecznoci wizyty w przychodni to podstawowe zalety testowanego systemu monitoringu wymieniane przez pacjentów. Opinia kardiologa realizuj¹cego badanie jest równie pozytywna. Zastosowana metoda oprócz codziennego monitoringu elektrokardiogramu u pacjentów, pozwoli³a równie¿ na zdiagnozowanie kilku przypadków nietypowych zaburzeñ serca. W styczniu 2011 roku planowane jest uruchomienie drugiego badania pilota¿owego. Rezultaty programów pilota¿owych pos³u¿¹ okreleniu i zrozumieniu potrzeb obecnych i przysz³ych u¿ytkowników systemu telemedycznych oraz opracowaniu programów szkoleniowych dla personelu medycznego. Planowane jest równie¿ obliczanie kosztów funkcjonowania tego typu us³ug w publicznym sektorze s³u¿by zdrowia oraz analiza mo¿liwoci dofinansowania z NFZ. 6 Zdrowie w Krakowie Nr 11 www.zdrowiewkrakowie.pl ZDROWIE Nadal jeste kobiet¹/mê¿czyzn¹ To, ¿e nie mo¿emy mieæ dzieci, w znacznym stopniu odbija siê na naszej psychice. Niep³odnoæ czêsto rujnuje poczucie w³asnej wartoci, zani¿a samoocenê obojga partnerów. Niejednokrotnie wstydz¹ siê oni tego, ¿e nie maj¹ potomstwa i wydaje im siê, ¿e s¹ gorsi od par, które ju¿ wychowuj¹ lub dopiero spodziewaj¹ siê dziecka. Czuj¹, ¿e nie s¹ pe³nowartociowymi przedstawicielami swojej p³ci. Ci¹g³e mylenie typu: Co ze mnie za kobieta, która nie mo¿e urodziæ dziecka czy Co ze mnie za mê¿czyzna, co nie mo¿e byæ ojcem sprawia, ¿e pojawia siê u nich swego rodzaju kompleks. Niemo¿noæ posiadania potomstwa traktuj¹ bowiem jako osobisty defekt, który nie pozwala im byæ w pe³ni kobiet¹ czy mê¿czyzn¹. O tym, w jaki sposób niep³odnoæ wp³ywa na samoocenê i poczucie w³asnej wartoci obojga partnerów, rozmawiamy z mgr Magdalen¹ Krzak, psychologiem seksuologiem klinicznym. Czy pary borykaj¹ce siê z problemem niep³odnoci czêsto siêgaj¹ po pomoc psychologa? Niestety wizyty u psychologa w takiej sytuacji s¹ jeszcze bardzo ma³o popularne. Równie¿ kliniki leczenia niep³odnoci takich wizyt nie oferuj¹, a szkoda, bo mog³oby to byæ bardzo pomocne. Po pierwsze w sytuacji, gdy wiadomoæ niep³odnoci wp³ywa negatywnie na samoocenê partnerów, po drugie w sytuacji, gdy przyczyn¹ niep³odnoci s¹ czynniki psychologiczne. Jak fakt, ¿e nie mog¹ mieæ dzieci, odbija siê na ich psychice? Wiêkszoæ kobiet i mê¿czyzn planuje, ¿e w dalszej lub bli¿szej przysz³oci zostanie rodzicami. Jest to naturalny etap ich ¿ycia. Gdy dochodz¹ do tego etapu i okazuje siê, ¿e nie mog¹ go zrealizowaæ, pojawia siê frustracja, spadek samooceny, poczucie, ¿e jestem niepe³n¹ kobiet¹, jestem wybrakowanym mê¿czyzn¹. Takie odczucia mog¹ spowodowaæ pog³êbienie siê problemu niep³odnoci, poniewa¿ na niep³odnoæ maj¹ wp³yw nie tylko czynniki organiczne, takie, jak niektóre choroby, ale równie¿ czynniki psychologiczne, o czym jeszcze ma³o siê mówi. Dlaczego niemo¿noæ zostania rodzicem tak bardzo uderza w samoocenê partnerów i poczucie ich w³asnej wartoci? Dlaczego czuj¹ siê gorsi ni¿ inni? Poniewa¿ nie mog¹ spe³niæ jednej ze swoich ról, upragnionych przez wiêkszoæ mê¿czyzn i kobiet bycia matk¹ i bycia ojcem. Zaczynaj¹ szczególn¹ uwagê zwracaæ na widok rodziców z wózkami na ulicy, frustruje ich to, ¿e inne pary nie maj¹ problemu z zajciem w ci¹¿ê, zadaj¹ pytanie, dlaczego niektóre kobiety mog¹ kilkukrotnie zachodziæ w ci¹¿ê, czêsto niechcian¹, a my nie mo¿emy mieæ chocia¿ jednego dziecka? Po czasie staje siê to pewnego rodzaju obsesj¹. Do jakich zachowañ czêsto to prowadzi? Jak zmieniaj¹ siê relacje miêdzy partnerami? Relacje mog¹ siê wzmocniæ, albo pogorszyæ, to zale¿y od wiêzi pomiêdzy partnerami. Je¿eli partnerzy rozmawiaj¹ na ten temat, mówi¹ o swoich odczuciach, wspieraj¹ siê wzajemnie, to tego typu problemu mog¹ jeszcze zbli¿yæ ich do siebie. Je¿eli natomiast nie potrafi¹ konstruktywnie rozmawiaæ, bezporednio wyra¿aæ negatywnych emocji, mog¹ zacz¹æ siê od siebie oddalaæ. W jaki sposób trudnoci z zajciem w ci¹¿ê wp³ywaj¹ na podejcie do sfery seksualnej? Gdy po kilku miesi¹cach wspó³¿ycia bez zabezpieczenia, na tecie ci¹¿owym nadal pojawia siê wynik negatywny, seks czêsto zaczyna kojarzyæ siê tylko z prokreacj¹. Przestaj¹ mieæ znaczenie inne jego funkcje stworzenie bliskoci i roz³adowanie popêdu seksualnego. Z tego powodu seks mo¿e staæ siê rutynowy, monotonny i frustruj¹cy. Czy z kolei stwierdzona ju¿ niep³odnoæ mo¿e budziæ niechêæ do wspó³¿ycia? Seks mo¿e straciæ na swoim znaczeniu, poniewa¿ funkcja prokreacji nie mo¿e zostaæ zrealizowana. Je¿eli dodatkowo partnerzy traktowali wspó³¿ycie przede wszystkim jako drogê do posiadania potomstwa, zapominaj¹c o jego innych wa¿nych funkcjach, mo¿e ono straciæ swój sens i cel. Jakiej argumentacji u¿ywaæ w stosunku do osób, maj¹cych problemy z p³odnoci¹? Jak z nimi rozmawiaæ i jak im pomóc, by na nowo uwiadomili sobie w³asn¹ mêskoæ/kobiecoæ? Poprawê mo¿e przynieæ uwiadomienie sobie, ¿e seks pe³ni równie¿ inne, bardzo wa¿ne funkcje, takie jak podtrzymywanie bliskiej wiêzi pomiêdzy partnerami oraz roz³adowanie popêdu seksualnego, co przynosi wiele przyjemnych odczuæ. Istotne jest równie¿ zwrócenie uwagi na inne czynniki, które okrelaj¹ kobiecoæ i mêskoæ, poniewa¿ czêsto pary s¹ tak bardzo skoncentrowane na p³odnoci, jako ich wyznaczniku mêskoci i kobiecoci, ¿e zapominaj¹ o tym, ¿e wymiar mêskoæ-kobiecoæ definiowany jest równie¿ na wielu innych obszarach, takich jak budowa cia³a, sposób zachowania czy ubioru. Dodatkowo taka zmiana sposobu mylenia mo¿e pozytywnie wp³yn¹æ na niep³odnoæ partnerów, szczególnie w sytuacji, gdy trudno jest stwierdziæ jej konkretn¹ przyczynê czêsto wtedy przyczyn¹ s¹ czynniki psychologiczne. Wiele par mówi o tym, ¿e kobiecie uda³o siê zajæ w ci¹¿ê dopiero wtedy, gdy odpucili sobie ci¹g³e d¹¿enie do posiadania potomstwa i zaakceptowali zaistnia³¹ sytuacjê. S³yszy siê równie¿ o parach, które przez wiele lat stara³y siê o w³asne potomstwo i pojawi³o siê ono na wiecie dopiero w momencie, gdy zdecydowali siê na adopcjê. Wskazuje to na to, ¿e w du¿ym stopniu sami tworzymy blokady psychiczne, negatywnie Naprotechnologia - szansa na dziecko Na temat naprotechnologii rozmawiamy z Iwon¹ Koprowsk¹, Instruktorem Creighton Model System (CrMS). Jak najprociej mo¿na wyjaniæ termin naprotechnologia? Naprotechnologia, t³umacz¹c z angielskiego, to technologia naturalnej prokreacji. Obejmuje najnowoczeniejsze i najbezpieczniejsze metody leczenia zdrowia ginekologicznego i prokreacyjnego z poszanowaniem ludzkiej natury. Inaczej mówi¹c, wykorzystywana jest do leczenia ginekologicznego kobiety oraz leczenia problemów z p³odnoci¹ pary ma³¿eñskiej (obejmuje w tym wypadku równie¿ leczenie mê¿czyzn). Wykorzystywane tu metody nie nios¹ za sob¹ dylematów moralnych. Jakie schorzenia leczy siê w oparciu o naprotechnologiê? Naprotechnologia diagnozuje i leczy schorzenia, jak: policystycznoæ jajników, zespó³ napiêcia przedmiesi¹czkowego (PMS), torbiele na jajnikach, endometrioza, problemy hormonalne, depresje poporodowe, nawykowe poronienia, niep³odnoæ mêsk¹ itp. Warto tu zauwa¿yæ, ¿e nie wszyscy ginekolodzy podejmuj¹ leczenie depresji poporodowej czy zespo³u napiêcia przedmiesi¹czkowego. Tymczasem naprotechnologia obejmuje szczegó³owe procedury postêpowania w tych przypadkach. Traktuje siê je jak normalne schorzenia. Próbuje siê dotrzeæ do przyczyn. Je¿eli kobieta ma PMS i towarzysz¹ temu bardzo silne bóle brzucha, to nie wystarczy podanie leków przeciwbólowych, bo to jest jedynie pomoc dorana. Podanie tabletek antykoncepcyjnych w takich przypadkach, to od³o¿enie problemu na póniej i nara¿enie kobiety na dzia³anie skutków ubocznych. Kobiety czêsto nie znaj¹ realnego zagro¿enia takiej terapii hormonalnej. Leczenie metod¹ naprotechnologii, oprócz konsultacji lekarskich, wymaga tak¿e spotkañ z instruktorem. Dlaczego? G³ownie po to, by umo¿liwiæ odpo- wiedni dialog kobiety z lekarzem naprotechnologiem w czasie wizyty. Zwykle kobiety nie s¹ przez nikogo uczone, ani przez swoj¹ matkê, ani przez lekarzy, na co powinny zwracaæ uwagê w swoim cyklu ginekologicznym. Potrafimy rozpoznaæ stan naszego zdrowia ogólnego. Wiemy, ¿e jak siê pojawia katar, czy kaszel, bóle g³owy i gor¹czka, to co zaczyna siê dziaæ z naszym zdrowiem. Próbujemy sami sobie pomóc, albo idziemy do lekarza. Lekarz rodzinny w przypadku przeziêbieñ najczêciej na podstawie wywiadu z pacjentem i badania ogólnego diagnozuje i podejmuje decyzje o leczeniu, równie¿ o tym, czy zastosowaæ antybiotykoterapiê, jaki antybiotyk podaæ. Tymczasem u lekarza ginekologa nie jest to ju¿ takie proste - nikt nam przecie¿ nie mówi³, jakie objawy wiadcz¹ o nieprawid³owociach. Owszem, wiemy, ¿e mog¹ wyst¹piæ na przyk³ad up³awy, ale odró¿nienie ich od luzu szyjkowego mo¿e niektórym przysporzyæ k³opotów. Nie mówi¹c o tym, ¿e niektóre z nas nie maj¹ pojêcia o jego istnieniu albo nie obserwuj¹ u siebie jego obecnoci, nie znaj¹ jego roli... Tak samo z bólem podbrzusza, potrafimy powiedzieæ tylko tyle, ¿e boli, ¿e bola³o w pi¹tek, ale ju¿ nie wiemy, nie zwracamy uwagi, w którym momencie cyklu ten ból siê pojawia. A to wszystko niezmiernie wa¿ne informacje dla lekarza naprotechnologa. I w³anie instruktor jest po to, by nauczyæ kobietê takich obserwacji, aby potrafi³a zaobserwowaæ i odró¿niæ wszystkie markery, zapisaæ je i o nich opowiedzieæ. Dziêki temu wywiad ginekologiczny bêdzie dok³adniejszy, nie bêdzie ogranicza³ siê do podania daty ostatniej miesi¹czki, d³ugoci trwania cykli i podania przyczyny wizyty. Lekarz naprotechnolog zadaje o wiele wiêcej pytañ i wa¿ne jest, by kobieta umia³a na nie odpowiedzieæ, by nastêpnie ginekolog móg³ te markery odpowiednio zinterpretowaæ. Jeli wiêc kobieta prowadzi standardowe obserwacje, wie na co ma zwracaæ uwagê i jak to zapisywaæ, to lekarz mo¿e uzyskaæ od niej znacznie wiêcej informacji. Leczenie bez Modelu Creightona nie jest leczeniem metod¹ naprotechnologii. W naprotechnologii szczególn¹ rolê odgrywa System Modelu Creightona (The Creighton Model FertilityCare System - CrMS). Co to jest? Creighton Model FertilityCare System to m.in. cile okrelone: postêpowanie odnonie prowadzenia i zapisu obserwacji biomarkerów cyklu oraz procedury dotycz¹ce diagnostyki i leczenia kobiety, b¹d pary ma³¿eñskiej. Prowadzone obserwacje mog¹ byæ wykorzystane równie¿ do naturalnego planowania rodziny, monitorowania zdrowia, a tak¿e do diagnostyki w momencie, gdy kobieta lub instruktor zauwa¿y nagle jakie nieprawid³owoci w cyklu. Creighton Model FertilityCare System umo¿liwia leczenie metod¹ naprotechnologii. Leczenie poza systemem mo¿e byæ leczeniem z wykorzystaniem najnowoczeniejszych metod leczenia, ale nie jest naprotechnologi¹ i nie ma wtedy jej skutecznoci. Na ile naprotechnologia jest to skuteczna metoda leczenia niep³odnoci? W Stanach Zjednoczonych mówi siê o 80% skutecznoci naprotechnologii, natomiast dane z Irlandii podaj¹, ¿e skutecznoæ ta wynosi 52%. Na dzieñ dzisiejszy nie mamy jeszcze danych statystycznych z Polski, poniewa¿ jest to jeszcze za krótki okres, by mieæ takie dane. System dzia³a w Polsce dwa lata i dopiero pierwsze pary koñcz¹ teraz w nim udzia³. W niektórych przypadkach czas udzia³u w systemie nieco siê wyd³u¿y³ z ró¿nych przyczyn. Czy trudno jest siê nauczyæ obserwacji metod¹ Creightona? Po pracy z kobietami/parami widzê, ¿e wiêkszoæ kobiet nie ma problemów z nauk¹. Czasami zdarzaj¹ siê pewne trudnoci na pierwszym, mo¿e jeszcze na drugim spotkaniu szkoleniowym. Nie jest to w ¿aden sposób zale¿ne od tego, czy kobieta ma jakie dowiadczenie w prowadzeniu obserwacji, czy nie. Kobieta bez wczeniejszych dowiadczeñ ch³onie wiedzê i wprowadza j¹ w ¿ycie. Z kolei, gdy kobieta wczeniej prowadzi³a obserwacje, na przyk³ad metod¹ Billingsów, czy metod¹ Roetzera, to czasem trudno jej siê od razu przestawiæ na inny sposób prowadzenia obserwacji i zapisu, ale z drugiej strony jest ona przyzwyczajona do regularnoci i zwracania uwagi na biomarkery. Czy sama te¿ prowadzisz obserwacje? Tak. Akurat jeli chodzi o poczêcie dziecka dziêki stosowaniu tej metody, to nie mogê tu mówiæ o w³asnych dowiadczeniach z Modelem Creightona, poniewa¿ moja najm³odsza córka ma 5 lat, a ja zaczê³am uczyæ siê go stosunkowo niedawno, gdy podjê³am szkolenie na instruktora. Obecnie nie mylimy z mê¿em o kolejnym dziecku. Mogê jednak powiedzieæ, ¿e mnie osobicie obserwacje t¹ w³anie metod¹ dodaj¹ pewnoci siebie w ocenie swojego zdrowia. Jest to metoda bardzo szczegó³owa, która daje kobiecie poczucie pewnoci, ¿e umie zwracaæ uwagê na swoje zdrowie ginekologiczne i gdy tylko co niedobrego zaczê³oby siê dziaæ, to od razu to zauwa¿y. Na leczenie metod¹ naprotechnologii sk³adaj¹ siê regularne wizyty u lekarza, u instruktora, badania itd. Jak d³ugo to wszystko trwa? Udzia³ w systemie naprotechnologii to proces trwaj¹cy w przypadku problemów z p³odnoci¹ oko³o dwóch lat, przy czym jest to zarówno czas nauki prowadzenia obserwacji, diagnoza, leczenie, jak i czas tzw. odliczania prawid³owych cykli. Najpierw odbywa siê wstêpne przygotowanie kobiety lub pary przez instruktora, co trwa oko³o trzech miesiêcy. Potem, w czasie trwania dalszego szkolenia, kobieta/para trafia do lekarza na diagnostykê, na któr¹ przewidziane jest od trzech do szeciu miesiêcy. Samo leczenie to oko³o pó³ roku. Na koniec jest jeszcze etap odliczania prawid³owych cykli. To okres, kiedy oczekujemy efektów leczenia. Do poczêcia nie musi dojæ od razu po wyleczeniu. Organizm po odzyskaniu zdrowia odzyskuje równowagê i nie koniecznie psycholog seksuolog kliniczny www.e-seksuolodzy.pl mgr Magdalena Krzak wp³ywaj¹ce na nasz¹ p³odnoæ. Dlatego te¿ wa¿ne jest rozszerzenie dzia³alnoci psychologów w tym zakresie. Rozmawia³a Anna Pi¹tkowska-Borek Wszyscy zainteresowani skorzystaniem z konsultacji, mog¹ kontaktowaæ siê z mgr Magdalen¹ Krzak poprzez internetow¹ poradniê psychologiczn¹ - www.e-seksuolodzy.pl mgr Magdalena Krzak psycholog seksuolog kliniczny www.e-seksuolodzy.pl ma to miejsce w tym samym czasie. A jak jest z popularnoci¹ naprotechnologii w Polsce? Czy jako instruktor mog³aby powiedzieæ, czy zainteresowanie t¹ metod¹ leczenia ronie? Szczerze mówi¹c, to jest ró¿nie. Do mnie pary zg³aszaj¹ siê, mo¿na powiedzieæ, falami. Nie wiem, mo¿e to zale¿y od tego, co ukaza³o siê w telewizji, czy w prasie. Czasem jest tak, ¿e d³ugo nie mam ¿adnych nowych par, nikt nie dzwoni. Po jakim czasie z kolei jest mnóstwo telefonów. Ludzie umawiaj¹ siê na spotkania, pytaj¹ o mo¿liwoæ zostania instruktorem. Nie wiadomo w co rêce w³o¿yæ. Pary d³u¿ej czekaj¹ na terminy spotkañ, telefon niekiedy muszê wy³¹czaæ. Generalnie jednak zainteresowanie naprotechnologi¹ w Polsce ronie. Ostatnio na pierwszym etapie szkolenia dla lekarzy i instruktorów w Irlandii na 20 osób 16 by³o z Polski. Czy mo¿na mówiæ, ¿e naprotechnologia jest alternatyw¹ dla in vitro? Zawsze siê wzbraniam przed mówieniem, ¿e jest to alternatywa dla in vitro. Naprotechnologia jest to metoda leczenia, dziêki której po wyleczeniu dochodzi w sposób naturalny do poczêcia. Z kolei in vitro nie jest metod¹, która leczy, tylko metod¹, która stara siê omin¹æ kwestie p³odnoci pary - polega na wydobyciu komórek z organizmu kobiety i mê¿czyzny (lub u¿ywa komórek dawców), doprowadzeniu do zap³odnienia (czasami z pomoc¹ lekarza) w warunkach zewnêtrznych, a nastêpnie implantacji zarodka do macicy kobiety. Nie jest to wiêc metoda leczenia, tylko obejcia nieprawid³owoci, do których siê nie dociera. Mo¿na tu zatem mówiæ o naprotechnologii jako alternatywie dla in vitro, ale tylko w kwestii poczêcia dziecka, a nie jako o alternatywnej metodzie leczenia. Przy czym naprotechnologia jest: bezpieczna dla zdrowia, nowoczesna, naturalnie wspó³pracuj¹ca z kobiecym cyklem, daj¹ca wiadomoæ zdrowia ginekologicznego, wiarygodna, naukowo udokumentowana, oparta na wspó³pracy pary ma³¿eñskiej, szanuj¹ca godnoæ kobiety i ma³¿eñstwa, akceptowana moralnie przez wszystkich, stosunkowo niedroga, wystandaryzowana. Rozmawia³a Anna Pi¹tkowska-Borek www.zdrowiewkrakowie.pl Zdrowie w Krakowie Nr 11 7 ZDROWIE Muzyka i teatr przywracaj¹ im wiarê we w³asne mo¿liwoci Dla osób, które prze¿y³y kryzys psychiczny, udzia³ w imprezach kulturalnych jest jedn¹ z form terapii, poprawiaj¹c¹ ich relacje z otoczeniem. Tym bardziej, jeli na scenie pojawiaj¹ siê osoby, które same maj¹ podobne dowiadczenia, przynosi to nadziejê i daje poczucie, ¿e nawet maj¹c problemy ze zdrowiem, mo¿na co osi¹gn¹æ. Z kolei artystom, którzy jeszcze nie tak dawno sami prze¿ywali za³amanie, takie wystêpy przywracaj¹ wiarê we w³asne mo¿liwoci i podnosz¹ ich samoocenê. W poniedzia³ek 6 grudnia, w Szpitalu Specjalistycznym im. dr Józefa Babiñskiego odby³a siê impreza Miko³ajkowa, podczas której specjalnie dla pacjentów wyst¹pi³ na scenie zespó³ muzyczny SCHEMAT i grupa aktorów amatorów Teatru Naszego Nieco Dziennego z Dziennego Orodka Wsparcia w Gorlicach. Wystêp gorlickich artystów wzbudzi³ spore zainteresowanie wród pacjentów z ró¿nych oddzia³ów Szpitala. Sala Teatralna by³a pe³na, a publicznoæ ¿ywo reagowa³a na to, co dzia³o siê na scenie, miej¹c siê i klaszcz¹c na przemian. Oklaski i wybuchy miechu by³y najlepsz¹ nagrod¹ dla wystêpuj¹cych wspomina Halina W¹sowskaSchirmer, opiekunka Teatru Naszego Nieco Dziennego. G³ównym celem wystêpu by³a promocja nagranej w tym roku przez zespó³ rockowy SCHEMAT p³yty, zatytu³owanej Gdzie jest wyjcie?. Zespó³ istnieje ju¿ cztery lata. Gra w nim ³¹cznie szeæ osób s¹ to podopieczni Dziennego Orodka Wsparcia w Gorlicach, osoby po kryzysach psychicznych (Grzegorz Grybo instrumenty klawiszowe, Wojciech Wrona gitara basowa, Pawe³ Czy¿ykiewicz gitara elektryczna, Tadeusz Kozek gitara akustyczna, Andrzej Bobola wokal, autor tekstów) oraz ich opiekun, terapeuta £ukasz Rzeszutek, który gra na akordeonie. Wspólne granie i wystêpy maj¹ dla nich spore znaczenie, pe³ni¹, mo¿na powiedzieæ cel terapeutyczny. Ci ludzi pokazuj¹, ¿e mog¹ co wspólnie robiæ mówi £ukasz Rzeszutek. Jest to terapia przez muzykê. Oni udowadniaj¹, ¿e mimo k³opotów ze zdrowiem, potrafi¹ zrobiæ co wartociowego, co, co zaciekawi innych. Sami przecie¿ tworz¹ muzykê i pisz¹ teksty. Jest to zatem ich w³asny przekaz tego, jak siê czuj¹, jak postrzegaj¹ wiat, jak sami w nim funkcjonuj¹. Krótko mówi¹c graj¹ i piewaj¹ o w³asnym ¿yciu, o problemach, o tym, co ich martwi, a co cieszy. Poza tym na scenie w Sali Teatralnej Szpitala Specjalistycznego im. Babiñskiego w Krakowie pojawili siê równie¿ wiêty Miko³aj mia³ pracowit¹ noc » dokoñczenie ze str. 1 Nigdy nie zapomnimy twarzy ma³ego Szymona i jego rodziców wspominaj¹ pomocnicy wiêtego Miko³aja. - Po obdarowaniu prezentem, zapytany, czy zechce przejechaæ siê zaprzêgiem z Miko³ajem, odpowiedzia³ skinieniem g³owy. Zaprzêg ruszy³, nie¿ynki pokrzykiwa³y i macha³y do ludzi, a rodzice Szymka mówili: Ale bajka, nikt nie uwierzy, ¿e nam siê to przytrafi³o. To dziecko bêdzie mia³o dzisiaj dobre wyniki. Szymon wyszed³ z sañ oszo³omiony i szczêliwy, a wszyscy patrzylimy, jak rosn¹ mu skrzyd³a W koñcu nadesz³a chwila, by Miko³aj móg³ wejæ na szpitalne oddzia³y. Przez sale prowadzili go lekarze i siostry oddzia³owe. Wszystkie dzieci na siedmiu oddzia³ach otrzyma³y prezenty. Rozmawia³y te¿ z Miko³ajem, przytula³y siê do niego i pozowa³y do zdjêæ. wiêty Miko³aj dziêkuje swoim pomocnikom, a zw³aszcza mieszkañcom Powiatu Mylenickiego, dziêki którym móg³ odwiedziæ ma³ych pacjentów z Prokocimia. AB Fot. Jurek Trolka laureaci konkursu orodkowego KARAOKE, których wystêpy przeplatane by³y skeczami w wykonaniu aktorów Teatru Naszego Nieco Dziennego. Grupa teatralna powsta³a w ramach zajêæ z kulturoterapii prowadzonych w Dziennym Orodku Wsparcia w Gorlicach. Aktorzy amatorzy prezentuj¹ swe niecodzienne talenty na scenach ma³ych i trochê wiêkszych podaje opiekunka grupy, Halina W¹sowskaSchirmer. Balkon, p³yta rynku, plener, scena Tarnowskiego Teatru im. Ludwika Solskiego, a tak¿e Krakowskiej Filharmonii im. Karola Szymanowskiego to tylko kilka miejsc, gdzie mo¿na by³o ich zobaczyæ. Zawsze te¿ przedstawiaj¹ nas nie jako grupê z orodka terapeutycznego, ale jako zaprzyjaniony teatr, co te¿ jest niezwykle wa¿ne dla podopiecznych dodaje. Staramy siê zawsze nasze przestawienia robiæ na wysokim poziomie. I takie w³anie s¹. Maj¹ to byæ nie wystêpy osób niepe³nosprawnych, ale wystêpy aktorów amatorów. Tak chcemy byæ postrzegani. Praca w zespole czy grupie teatralnej ma dla osób, które prze¿y³y za³amania nerwowe, oddzia³ywanie terapeutyczne. Daje im mo¿liwoæ poprawy komunikacji z otoczeniem, ale przede wszystkim przywraca im wiarê we w³asne mo¿liwoci, niesie poczucie samorealizacji, przynosi ogromn¹ satysfakcjê, a niejednokrotnie jest tak¿e spe³nieniem marzeñ. Podopieczni prze³amuj¹ lêki, walcz¹ z trem¹ i wystêpuj¹ na scenie dla szerokiej publicznoci. W nagrodê otrzymuj¹ oklaski, które mobilizuj¹ ich do dalszej pracy. Imprezy takie jak wystêp Miko³ajkowy w Szpitalu im. Babiñskiego, s¹ przede wszystkim znakomit¹ okazj¹ do integracji ró¿nych rodowisk i pokazuj¹, ¿e choroba psychiczna nie wyklucza ró¿norodnej aktywnoci. Wystêpy przed publicznoci¹ daj¹ bowiem muzykom czy aktorom mo¿liwoæ prze³amywania w³asnych lêków i granic, a tak¿e ucz¹ ich odpowiedzialnoci za wykonywane zadania. Równie¿ dla pacjentów Szpitala im. Babiñskiego udzia³ w przedstawieniu teatralnym i koncercie by³ form¹ terapii. Publicznoæ zebrana w Sali Teatralnej z uwag¹ obejrza³a wystêpy oraz przy³¹czy³a siê do wspólnej zabawy przy piewaniu piosenek biesiadnych z akompaniamentem akordeonu. Mo¿na by zatem powiedzieæ, ¿e artyci pomogli publicznoci, a widzowie artystom. Zarówno dla jednych, jak i dla drugich impreza Miko³ajkowa w Szpitalu by³a bowiem doskona³¹ form¹ terapii. Dzienny Orodek Wsparcia w Gorlicach Dzienny Orodek Wsparcia w Gorlicach powsta³ w padzierniku 2003 roku, ZDROWIE W KRAKOWIE ZDROWIE W KRAKOWIE Bezp³atny informator medyczny ul. Wielicka 25 30-552 Kraków Druk: Drukarnia Kraków www.drukarniakrakow.pl dzia³a w oparciu o standardy dla rodowiskowych domów samopomocy. Jest jednostk¹ organizacyjn¹ pomocy spo³ecznej pobytu dziennego o zasiêgu lokalnym. Obejmuje on swoj¹ dzia³alnoci¹ teren Powiatu Gorlickiego. Prowadzony jest przez niepubliczny podmiot, jakim jest Stowarzyszenie na Rzecz Pomocy Rodzinie Nadzieja w Bieczu. Dzienny Orodek Wsparcia w Gorlicach to miejsce przeznaczone dla osób, które z powodu przebytych kryzysów psychicznych lub niepe³nosprawnoci intelektualnej maj¹ powa¿ne trudnoci w zachowaniu swojej integracji spo³ecznej, a szczególnie w pe³nieniu ról ¿ycia codziennego, takich jak nawi¹zywanie kontaktów z otoczeniem, edukacja, czy praca zawodowa. Terapia dla podopiecznych orodka prowadzona jest w sposób indywidualny i grupowy. Mog¹ oni braæ udzia³ w zajêciach plastycznych (m.in. malarstwo, rzeba), artystycznych (haftowanie, szyde³kowanie, robienie na drutach, wykonywanie dekoracji), muzycznych (muzykoterapia nauka gry i piewu, rytmika), komputerowych (obs³uga programów komputerowych i Internetu), ruchowych (basen, si³ownia, gimnastyka korekcyjna, masa¿), kuli- narnych (nauka przygotowywania prostych posi³ków, prowadzenia gospodarstwa domowego, planowania wydatków) oraz w zajêciach kulturoterapii (nauka spêdzania wolnego czasu gry towarzyskie, krzy¿ówki, wycieczki krajoznawcze, wyjcia do kina i na wernisa¿e, czytanie ksi¹¿ek). Ponadto podopieczni przechodz¹ treningi: umiejêtnoci samoobs³ugi i zaradnoci ¿yciowej (dba³oæ o w³asne sprawy), umiejêtnoci spo³ecznych i interpersonalnych (nawi¹zywanie kontaktów, funkcjonowanie w grupie), umiejêtnoci spêdzania wolnego czasu (udzia³ w imprezach kulturalnych, rozwijanie zainteresowañ). Od 2008 roku Dzienny Orodek Wsparcia w Gorlicach szczególny nacisk k³adzie na aktywizacjê zawodow¹ osób z zaburzeniami psychicznymi. Praca niejednokrotnie nadaje sens i cel ¿yciu, umo¿liwia nawi¹zywanie i utrzymywanie kontaktów, dlatego ma pozytywny wp³yw na psychiczne funkcjonowanie chorego. wiadomoæ tego, ¿e ma siê swój w³asny wk³ad w ¿ycie spo³eczne, czêsto zapobiega kolejnym epizodom chorobowym i hospitalizacjom. Anna Pi¹tkowska-Borek Prosimy o przekazanie 1% podatku na Stowarzyszenie na Rzecz Pomocy Rodzinie Nadzieja, które jest Organizacj¹ Po¿ytku Publicznego. Stowarzyszenie sw¹ dzia³alnoci¹ obejmuje Powiat Gorlicki poprzez prowadzenie: - 6 Oddzia³ów wietlic Socjoterapeutycznych GNIAZDO dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych - Dziennego Orodka Wsparcia w Gorlicach z Fili¹ w Bobowej dla osób po przebytych kryzysach psychicznych - Warsztatu Terapii Zajêciowej w Bieczu - Orodka Interwencyjno- Mediacyjnego w Belnej dla ofiar przemocy. Stowarzyszenie na Rzecz Pomocy Rodzinie Nadzieja ul. Kazimierza Wielkiego 31 38-340 Biecz nr KRS 0000029015 nr konta Stowarzyszenia: BS w Bieczu - 53 8627 0001 2002 3002 0431 0001 Wszystkim Darczyñcom serdecznie dziêkujemy! Redakcja: tel. 012 269 90 30 tel./fax: 012 262 95 56 e-mail: [email protected] Dzia³ reklamy - zg³oszenia: tel. 602 155 804 tel./fax: 012 262 95 56 e-mail: [email protected] Zdrowie w Krakowie. Bezp³atny informator zdrowie uroda. Wydawca: ABW Graf Group s.c.ul. Przewóz 2, 30-716 Kraków. Redaktor naczelny: Beata Mazurek. Druk: Drukarnia Kraków. Adres redakcji: Zdrowie w Krakowie, ul. Przewóz 2a, 30-716 Kraków. Redakcja: tel./fax: 012 262 95 56, e-mail: [email protected] Redakcja nie zwraca tekstów niezamówionych, oraz zastrzega prawo do ich przeredagowania i skracania. Redakcja nie odpowiada za treæ zamieszczanych og³oszeñ. 8 Zdrowie w Krakowie Nr 11 www.zdrowiewkrakowie.pl ZDROWIE Oferujemy pañstwu materace i poduszki do spania produkcji Hevea Materace. Materace lateksowe z naszej kolekcji to bariera dla bakterii i roztoczy. Odkryj noc na nowo! Uwaga! Atest eko-tex materace bezpieczne dla dzieci. W razie pytañ i w¹tpliwoci prosimy dzwoniæ 604 30 31 32 lub napisaæ [email protected] Niezale¿nie od pozycji, jak przyjmiesz do snu, materace lateksowe daj¹ ci optymalne, anatomiczne podparcie. Materac dostosowuje siê do twojej budowy anatomicznej, dziêki perfekcyjnej elastycznoci punktowej. To znaczy, ugina siê jedynie w miejscu nacisku i w bardzo bliskim s¹siedztwie, podczas gdy pozosta³a powierzchnia materaca pozostaje nietkniêta. I choæ wiele modeli materacy posiada mniejsz¹ lub wiêksz¹ elastycznoæ punktow¹, to materace lateksowe maj¹ j¹ wrêcz wzorcow¹. NASZE ZDROWE MA£E CENY Atrakcyjny zawód z perspektyw¹ Rekreacja Prozdrowotna, to znak naszych czasów. W naszym kraju na kszta³t standardów wiatowych zauwa¿alne jest coraz wiêksze zapotrzebowanie na zdrowy styl ¿ycia. Trendy prozdrowotne, ta moda na zdrowie, to znak przysz³oci, która zaczyna siê dzisiaj i któr¹ mo¿emy spokojnie nazwaæ Epok¹ Zdrowia. Wyznacza ona okrelone kierunki w zdobywaniu wiedzy, dowiadczeñ zawodowych oraz umiejêtnoci w dziedzinach prozdrowotnych. Coraz wyraniej w naszym kraju zaznacza siê popyt na specjalistów w dziedzinie animacji czasu wolnego. Jednak szczególn¹ popularnoæ na ca³ym wiecie zdobywaj¹ programy animacyjne o charakterze prozdrowotnym. Zmiany w sposobie ¿ycia w skali ca³ego spo³eczeñstwa, które coraz czêciej oczekuje zorganizowanych programów rekreacji prozdrowotnej, to niepodwa¿alny argument kszta³cenia siê w kierunku Animacji Rekreacji Prozdrowotnej. Us³ugi takie jak basen, sauna, gabinet SPA w komercyjnych obiektach gocinnych (hotele, pensjonaty, sanatoria), które kiedy by³y luksusem, teraz ju¿ s¹ norm¹ tak¹ sam¹, jak ³azienka w ka¿dym pokoju hotelowym. Jednak spo³eczeñstwo ewoluuje i id¹c za przyk³adem standardów wiatowych, wymaga czego wiêcej. Chce, nie tylko ³atwego dostêpu do basenu, zabiegu odnowy biologicznej czy kilku chwil w saunie, ale coraz czêciej oczekuje opieki w ramach zorganizowanej Rekreacji Prozdrowotnej. W odpowiedzi na te oczekiwania, potrzeby i zmiany cywilizacyjne Epoka Zdrowia podjê³a to wyzwanie i sta³a siê pierwsz¹ w Polsce firm¹ szkoleniow¹, która realizuje program szkoleniowy o kierunku: Animacja Rekreacji Prozdrowotnej Szkolenie z Animacji Rekreacji Prozdrowotnej kierowane jest do osób aktywnych, kreatywnych i otwartych. Aktywnych, bo praca ta zapewni Animatorowi du¿o ruchu fizycznego rekreacyjnego Kreatywnych, bo praca ta sprawi, ¿e Animator wraz z nabieraniem dowiadczenia, stanie siê twórc¹ nowych, autorskich programów rekreacyjnych Otwartych, bo praca ta zagwarantuje Animatorowi pracê z goæmi hotelu, pensjonatu czy obiektu sanatoryjnego, a to zawsze oznacza poznawanie nowych, ciekawych ludzi Zawód Animatora Rekreacji Prozdrowotnej jest bardzo popularny w wiecie i jest odmian¹ lub rozszerzeniem pracy Animatora Czasu Wolnego. Aspekt zorganizowanej rekreacji prozdrowotnej powsta³ jako odpowied na zmiany w sposobie ¿ycia znakomitej wiêkszoci spo³eczeñstw wiata zachodniego, w kierunku zachowania zdrowia i witalnoci do pónej staroci. Dlatego w³anie zapotrzebowanie na Animatorów Rekreacji Prozdrowotnej jest tak powszechne w krajach rozwiniêtych, a ten trend zaznacza siê ju¿ w Polsce. Choæ w naszym kraju jest to pocz¹tek, kiedy dopiero budzi siê koniecznoæ zapewnienia gociom komercyjnych obiektów gocinnych opieki sprawowanej przez Animatora Rekreacji Prozdrowotnej, to kierunek ten zosta³ ju¿ powziêty i bêdzie siê umacnia³. Dlatego ka¿dy, kto teraz podejmie wyzwanie i zdobêdzie szlify jako jeden z pierwszych na rynku pracy w tym zawodzie, ten zapewni sobie stabiln¹ i pewn¹ przysz³oæ zawodow¹ i ekonomiczn¹. Szersze informacje na temat szkoleñ mo¿na znaleæ w serwisie Epoki Zdrowia: www.epokazdrowia.pl, a zapisu na szkolenie mo¿na dokonaæ drog¹ elektroniczn¹: [email protected] GDÓW ul. M³yñska 1 tel. 012 251 47 48 czynne: pn. - pt. 7.00 - 20.00 sobota 7.00 - 14.00 KRAKÓW MYLENICE ul. Wys³ouchów 30a tel. 012 654 09 86 ul. Niepodleg³oci 8 tel. 012 271 01 77 czynne: pn. - pt. 8.00 - 20.00 sobota 8.00 - 15.00 czynne: pn. - pt. 8.00 - 20.00 sobota 8.00 - 15.00 www.rumianki.com.pl KARTA STA£EGO PACJENTA ! Rehabilitacja w wodzie Na p³ywalni Orodka RekreacyjnoSportowego Kurdwanów Nowy przy ul. Wys³ouchów dzieci niepe³nosprawne mog¹ korzystaæ z dodatkowych zajêæ ruchowych. Przez 45 minut æwicz¹, oswajaj¹ siê z wod¹ i powoli ucz¹ siê p³ywaæ. Te zajêcia w wodzie s¹ doskona³¹ form¹ rehabilitacji dzieci, które niejednokrotnie nie maj¹ innej mo¿liwoci dodatkowego usprawniania. W zajêciach prowadzonych przez instruktorki Ewê Juchowsk¹ i Sylwiê Rolsk¹ - bior¹ udzia³ dzieci z ró¿nymi schorzeniami, przewa¿nie neurologicznymi, ortopedycznymi, jak i z zespo³em Downa czy autyzmem. Zajêcia odbywaj¹ siê w grupach maksymalnie czteroosobowych - mówi Ewa Juchowska, g³ówna inicjatorka akcji. - Dzieci ³¹czymy w zale¿noci od wieku i rodzaju schorzenia, dziêki czemu zajêcia s¹ dopasowywane indywidualnie do potrzeb dziecka. Obecnie uczestniczy w nich ³¹cznie czternacioro dzieci w wieku od 6 do 16 lat. G³ównym celem zajêæ jest usprawnianie psychoruchowe, jednak wa¿na jest tak¿e integracja. Na p³ywalniê przychodz¹ bowiem dzieci z ró¿nych rodowisk, które wczeniej siê nie zna³y. Nawi¹zuj¹ nowe znajomoci, przekonuj¹ siê, ¿e nie tylko one borykaj¹ siê z ciê¿k¹ chorob¹, maj¹ mo¿liwoæ porozmawiaæ. Cotygodniowe wyjcie na basen to tak¿e dla nich nie tylko dodatkowa forma ruchu, ale i zabawa, urozmaicenie codziennoci. Instruktorki staraj¹ siê bowiem jak najbardziej ciekawie prowadziæ zajêcia, by dzieci nie mia³y poczucia, ¿e to tylko ¿mudne æwiczenia. To ma byæ rehabilitacja przez zabawê. Dzieci z niepe³nosprawnoci¹ wymagaj¹ dodatkowej opieki, dodatkowych zajêæ ruchowych i, mimo ¿e w szko³ach prowadzone s¹ lekcje p³ywania, to jednak nie ma zwykle funduszy na op³acenie dodatkowego opiekuna. St¹d te¿ dzieci niepe³nosprawne odsuwane s¹ na dalszy plan i ich rodzice sami musz¹ siê staraæ o znalezienie dla nich odpowiedniej formy ruchu pod okiem dowiadczonego instruktora. Tak te¿ by³o w tej sytuacji. Przychodzili do mnie rodzice tych dzieci, prosz¹c o zorganizowanie zajêæ dla ich pociech wspomina Ewa Juchowska. Zaczê³am wiêc szukaæ na to funduszy, sponsorów. I uda³o siê. Od kilku lat mo¿emy wiêc oferowaæ dzieciom niepe³nosprawnym dodatkow¹ formê ruchu. Od kwietnia do po³owy listopada 2010 akcjê prowadzi³ Miejski Orodek Pomocy Spo³ecznej i finansowa³a j¹ Dzielnica XI. Z kolei od listopada akcjê wspiera Fundacja Elektrociep³owni Kraków S. A. Gor¹ce Serce. Mamy nadziejê, ¿e przekazane pieni¹dze wystarcz¹ nam do koñca czerwca informuje Ewa Juchowska. Chcemy bowiem, by dzieci uczestniczy³y w ca³ym cyklu zajêæ i przez dziesiêæ miesiêcy trwania roku szkolnego mia³y zapewnion¹ regularn¹ rehabilitacjê i jednoczenie naukê p³ywania. Chcê przede wszystkim podziêkowaæ Fundacji Elektrociep³owni Kraków S. A. Gor¹ce Serce, która zainteresowa³a siê nasz¹ akcj¹ i przekaza³a na ten cel znaczn¹ kwotê dodaje Ewa Juchowska. To w³aciwie dziêki niej prowadzimy teraz te zajêcia. AB