przegląd prasy portugalskiej

PRZEGLĄD PRASY PORTUGALSKIEJ
* GOSPODARKA *
nr 51/2011
19 – 25 grudnia 2011 r.
______________________________________________________________________
AMBASADA RP W LIZBONIE
WYDZIAŁ PROMOCJI HANDLU I INWESTYCJI
Rua António de Saldanha Nº 48/ Tel. (00351) 21 301 33 27/ Fax. (00351) 21 301 28 70
e-mail:[email protected], www.lisbon.trade.gov.pl
I. PORTUGALSCY
INWESTORZY
DZIAŁAJĄCY
DWUSTRONNA WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA
W
POLSCE,
1. Banco Comercial Portugûes (BCP)
W komunikacie przekazanym portugalskiej Komisji Rynku Papierów Wartościowych
(CMVM) dn. 19 grudnia br. Banco Comercial Português BCP, kontrolujący 65,5%
Banku Millennium, poinformował, że zamierza utrzymać udziały w polskiej instytucji.
BCP zaznaczył, iż w ślad za przeprowadzoną wnikliwą analizą istniejących opcji,
podjęta została decyzja, iż rozwiązaniem najlepiej chroniącym interesy interesariuszy
banku i podtrzymującym jego zdolność do tworzenia wartości, jest utrzymanie udziału
posiadanego w Banku Millennium.
W procesie podejmowania decyzji BCP przeanalizowało dokładnie oferty zakupu
złożone przez inwestorów potencjalnie zainteresowanych nabyciem, wśród których,
według informacji przekazanej we wrześniu br., wymieniane były: BNP Paribas, PKO
BP, Pekao SA i Intesa Sanpaolo. Wszystko wskazuje na to, że BCP zamierzało
sfinalizować transakcję sprzedaży swoich udziałów do końca br.
Według analityków cytowanych przez portugalską prasę, głównym powodem
rezygnacji ze sprzedaży Banku Millennium mógł być brak oferty ze strony
potencjalnego nabywcy, która byłaby choć w minimalnym stopniu akceptowalna dla
BCP.
W opublikowanym komunikacie BCP potwierdził swoją ufność co do dalszego rozwoju
polskiej gospodarki oraz zadeklarował chęć kontynuowania działań na rzecz utrzymania
organicznego wzrostu Banku Millennium, bazując na jego znaczącej pozycji w polskim
sektorze bankowości detalicznej, portfelu kredytowym o niskim poziomie ryzyka a
także z powodzeniem osiąganym wzroście efektywności i produktywności.
O możliwości wyjścia BCP z Polski poinformował 27 lipca br. prezes banku Carlos
Santos Ferreira. Decyzja wynikała ze zmiany strategii internacjonalizacji banku, według
której Polska przestała być postrzegana jako rynek strategiczny dla działalności
instytucji, a uwaga BCP miała skoncentrować się na działalności w Portugalii, Afryce,
Azji i Brazylii.
Sprzedaż banku w Polsce była silnie związana z koniecznością pozyskania kapitału w
celu spełnienia wymogów Banku Portugalii oraz Europejskiego Urzędu Nadzoru
Bankowego co do poziomu wskaźników kapitałowych. W momencie ogłaszania decycji
o ewentualnym wyjściu z Polski, BCP nie znało jeszcze skali potrzeb
PRZEGLĄD PRASY PORTUGALSKIEJ - GOSPODARKA nr 51/2011
w zakresie wzmocnienia kapitału, jako, że nie było jeszcze porozumienia z trojką
w sprawie transferu funduszu emerytalnego do państwowego zakładu ubezpieczeń
(Segurança Social) a także nieznane były wyniki oceny portfela kredytowego
przeprowadzonej przez trojkę. Tymczasem, w piątek 16 grudnia br. trojka ogłosiła
rezultaty oceny, z których wynika, że BCP musi wzmocnić kapitał z tytułu utraty
wartości o niewiele ponad 200 mln euro. Analitycy oszacowali wartość Banku
Millennium na ok. 900 mln euro.
(Jornal de Negócios, Diário Económico, Diário de Notícias, Público)
2. Jerónimo Martins JM
W związku z coraz bardziej międzynarodowym charakterem działalności (w ślad za
ogłoszonym wejściem do Kolumbii) Jerónimo Martins (JM) zdecydował
o wprowadzeniu zmian w strukturach władz grupy. Nowym dyrektorem finansowym
grupy został Alan Johnson, który dotychczas pracował w Unilever. Jednocześnie
podjęto decyzję o likwidacji komisji ds. finansowych, na czele której zasiadał Luís
Palha da Silva. W ocenie Pedro Soares dos Santos, istnienie komisji miało sens w
sytuacji, gdy JM funkcjonował tylko na dwóch rynkach (w Portugalii
i w Polsce), podczas gdy wejście do Kolumbii wymusza nowy sposób zarządzania.
Palha da Silva pozostanie niewykonawczym członkiem zarządu grupy.
(Diário Económico)
3. Energias de Portugal EDP
Chińskie przedsiębiorstwo państwowe, China Three Gorges (CTG), w 100%
kontrolowane przez państwo, wygrało 8. etap prywatyzacji największej portugalskiej
firmy energetycznej EDP, w ramach którego państwo sprzedało swój 21,35% udział. O
sprzedaży udziału CTG rząd portugalski zadecydował 22 grudnia br. uznając ofertę
chińskiego przedsiębiorstwa za „najsilniejszą z punktu widzenia całokształtu oraz
najkorzystniejszą dla EDP i gospodarki portugalskiej”.
CTG przedstawiło nie tylko najwyższą cenę za udział – 2,7 mld euro (3,45 euro za
akcję), lecz również zadeklarowało wysokie inwestycje w ciągu najbliższych lat.
Łącznie szacuje się, że oferta CTG opiewa na 8,7 mld euro, w ramach których 2 mld
euro mają być przeznaczone na inwestycje w parki wiatrowe EDP do 2015 r. (budowa i
zakup mniejszościowych udziałów), a 4 mld euro przekazane zostaną
w ramach dwóch linii kredytowych przyznanych przez banki chińskie (z czego
2 mld euro zostały już zagwarantowane a ich okres zapadalności to 20 lat).
Według Marii Luís Albuquerque, Sekretarz Stanu ds Skarbu i Finansów, wejście CTG
do kapitału EDP wzmocni bilans firmy i pomoże poprawić jej profil kredytowy; w
znaczący sposób pomoże rozwiązać problemy zadłużenia EDP, które obecnie wynosi
16,5 mld euro, i silnie warunkuje dotychczasowy wzrost firmy.
W ramach zawartej umowy prywatyzacyjnej CTG chce być partnerem EDP
w projektach sektora energii odnawialnych, zwłaszcza w obszarze energii wiatrowej,
realizowanych w przyszłości za pośrednictwem EDP Renováveis (EDPR). Współpraca
ta ma pozwolić EDP i CTG na osiągnięcie pozycji światowego lidera sektora energii
odnawialnych. Zamierzeniem jest nawiązanie współpracy partnerskiej, przewidującej
wejście CTG w posiadanie mniejszościowych udziałów na poziomie 34%-49%. Z
przewidzianej puli inwestycji (2 mld euro) 800 mln euro zostanie przekazane EDP w
ciągu 12 miesięcy od momentu sformalizowania umowy z CTG.
Ponadto, spółka Goldwind, jeden z największych światowych producentów turbin
wiatrowych oraz druga pod względem wielkości firma w Chinach, w której CTG
posiada udziały, ogłosiła zamiar budowy w Portugalii fabryki turbin wiatrowych.
2
PRZEGLĄD PRASY PORTUGALSKIEJ - GOSPODARKA nr 51/2011
Fabryka miałaby być uruchomiona latem 2013 r., a rozpoczęcie prac instalacyjnych
planowane jest już na początek 2012 r. Nowa jednostka miałaby produkować 800 turbin
wiatrowych rocznie.
CTG postrzega EDP jako bramę do Europy oraz Brazylii, podczas gdy dla
Portugalczyków współpraca z CTG oznacza otwarcie rynków azjatyckich. Co więcej,
CTG chce zaprosić portugalską firmę do otwarcia fabryki samochodów elektrycznych w
Chinach.
Wstępna umowa podpisana 22 grudnia br. przewiduje, że CTG będzie preferencyjnym
partnerem dla nowych projektów EDP w Brazylii, Stanach Zjednoczonych oraz na
innych rynkach, na których obecna jest spółka. EDP będzie natomiast partnerem
preferencyjnym, jeśli chodzi o nowe rynki, na które wchodzić będzie CTG.
Sprzedaż udziałów państwa w EDP to największa prywatyzacja zrealizowana
w Portugalii. Z tytułu sprzedaży państwo otrzyma 600 mln euro jeszcze w tym roku,
podczas gdy pozostałe 2,1 mld euro ma zostać przekazane po ostatecznym
sfinalizowaniu procesu prywatyzacji, czyli około kwietnia 2012 r., ale nie poźniej niż
do 30 czerwca 2012 r. CTG zaoferowało 53,6% premię wobec notowań EDP
z dnia 21 grudnia br.
Poza CTG, oferty na zakup udziału państwa przedstawiły także niemiecka firma E.ON
(2,54 mld euro) oraz brazylijska spółka Eletrobras (2,56 mld euro).
Zgodnie z wymogami rządu portugalskiego, CTG zobowiązało się do utrzymania
zakupionego udziału na tym samym poziomie przez okres 4 lat. Ponadto, CTG nie
wejdzie jako udziałowiec do żadnej ze spółek będących spółkami zależnymi EDP
(EDPR, Horizon Wind Energy, Energias do Brasil). Propozycja CTG została
pozytywnie przyjęta przez akcjonariuszy EDP. Transakcja jest obecnie analizowana
przez regulatorów na rynkach, na których jest obecne EDP.
CTG, jako akcjonariusz większościowy EDP, gwarantuje, że będzie kontynuował
strategiczny plan rozwoju EDP. W związku ze zmianami w akcjonariacie dokonana
zostanie rewizja planu strategicznego firmy na lata 2009-2012, a ewentualne zmiany
będą zatwierdzone podczas Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy planowanego na
kwiecień 2012 r.
Transakcja zapewni EDP finansowanie do 2014 r., dzięki czemu możliwa będzie
realizacja założonych planów inwestycyjnych opiewających na 3 mld euro rocznie.
CTG zapowiada również, że w Portugalii przedstawicielstwa uruchomią banki chińskie,
które będą wspierały rodzime inwestycje w kraju.
(Expresso, Diário Económico, Dinheiro Vivo - Diário de Notícias, Sol, Jornal de
Negócios, Público)
4. EDP Renováveis
Oddział EDP Renováveis (EDPR) w Brazylii wygrał przetarg organizowany przez
brazylijską Krajową Agencję Energii Elektrycznej na dostawę ponad 120 MW energii
wiatrowej od 2016 r. Łączna wartość inwestycji jest szacowana na 200 mln euro. W ten
sposób EDPR zagwarantowała 4 kontrakty na sprzedaż energii elektrycznej przez okres
20 lat. Parki wiatrowe będą zlokalizowane w regionie Rio Grande do Norte. Zdobyty
pakiet znacząco przewyższa aktywa w zakresie energii wiatrowej, które EDPR posiada
już na brazylijskim rynku – ok. 84 MW. Obecna moc zainstalowana przez EDP na
całym świecie to 7300 MW. Jednym z najbardziej znaczących rynków są Stany
Zjednoczonych, gdzie EDPR posiada połowę zainstalowanej mocy i dalszy potencjał
18415 MW.
(Diário Económico, Diário de Notícias, Expresso)
3
PRZEGLĄD PRASY PORTUGALSKIEJ - GOSPODARKA nr 51/2011
5. Mota-Engil
Spółka partnerska Mota-Engil, Caixa Capital i AICEP Capital Global, utworzona
w ramach porozumienia na rzecz wsparcia internacjonalizacji portugalskich MSP,
analizuje obecnie 10 projektów przemysłowych o łącznej wartości inwestycji na
poziomie 25-30 mln euro.
Według Arnaldo de Figueiredo, wiceprezesa Mota-Engil, spośród zgłoszonych
75 projektów – kandydatur 10 posiada już zdolności funkcjonowania. Zamknięcie
pierwszych trzech umów jest spodziewane w I kwartale 2012 r., natomiast na
przestrzeni całego przyszłego roku powinno zostać sfinalizowanych 8 dalszych
projektów w takich obszarach, jak: komponenty dla przemysłu samochodowego,
produkcja materiałów budowalnych, przemysł farmaceutyczny, przemysł tekstylny,
sektor rolno-spożywczy oraz działalność związana z sektorem budowlanym.
Pierwszy sfinalizowany projekt w ramach porozumienia o wsparciu MSP to inwestycja
grupy Solargus, o wartości 1,4 mln euro, przewidująca budowę jednostki produkcyjnej
w sektorze metalo-mechanicznym w Peru.
(Diário Económico)
II. POLSKA W MEDIACH PORTUGALSKICH
1. Atrakcyjność inwestycyjna krajów Europy Wschodniej
Jak donosi dziennik ekonomiczny Diário Económico, Portugalia może zacząć
zwiększać eksport swoich produktów z sektorów, w których przejawia przewagę
konkurencyjną, do krajów Europy Wschodniej. W chwili obecnej istnieją liczne
możliwości inwestycyjne dla Portugalii w tym regionie Europy. Na główną uwagę
według dziennika zasługują inwestycje w sektorze budowlanym, usług finansowych lub
ochrony środowiska. Przede wszystkim sektor budowlany i inżynierii, które znajdują się
w intensywnym rozwoju, są bardzo atrakcyjnym obszarem dla inwestycji portugalskich.
Obecnie to właśnie Polska jest krajem, gdzie można odnotować największe inwestycje
portugalskie w Europie Wschodniej, a według danych Banku Portugalii (Banco de
Portugal), Polska jest piątym z kolei krajem lokowania inwestycji portugalskich za
granicą. Jak podaje gazeta, w naszym kraju istnieje 98 firm portugalskich, a
przeważającymi obszarami ich działalności są sektory: budowlany, nieruchomości,
spożywczy, usługowy i handlowy, usług finansowych i bankowych, jak również
energetyczny, głównie energii odnawialnej.
Dziennik akcentuje także wyniki polskiej gospodarki, zaznaczając, że polski PKB
w drugim kwartale 2011 r. wzrósł o 1,1% w porównaniu do poprzedniego kwartału oraz
4,5% w stosunku do analogicznego okresu w roku ubiegłym. W 2010 r. polski PKB
wzrósł 3,8% w porównaniu do 2009 roku, natomiast Komisja Europejska przewiduje,
że w 2011 roku Polska zarejestruje wzrost w wysokości 4,1%.
Jak podkreśla Diário Economico, trzy lata temu, w okresie głębokiego kryzysu, polski
złoty odnotował duży spadek wartości w porównaniu do walut uważanych za stabilne,
w
tym
euro.
Spowodowywało
to
zwiększenie
polskiego
eksportu
i pomogło utrzymać wzrost gospodarki. Polska była jedynym krajem, któremu udało się
uniknąć recesji. Nie tylko jednak osłabienie Złotego przyczyniło się do sukcesu Polski,
ale również fakt, iż Polska, jak i pozostałe państwa wschodniej części Europy
(Republika Czeska, Wegry, Rumunia, Bułgaria) nie dołączyły jeszcze do strefy waluty
euro, a plany te w obliczu kryzysu finansowo-zadłużeniowego w Europie zostały jak na
razie odroczone.
4
PRZEGLĄD PRASY PORTUGALSKIEJ - GOSPODARKA nr 51/2011
Dziennik Diário Economico wyróżnia w swoim artykule dwóch liderów wśród
inwestorów portugalskich w Polsce: Jerónimo Martins i Millennium BCP. Jerónimo
Martins zarządza obecnie największą siecią sklepów detalicznych „Biedronka”
w Polsce, rejestrując w lutym 2010 r. otwarcie 1500. sklepu. Plany grupy zakładają
zwiększenie sieci do 2000 do końca 2012 roku. Ponadto Jerónimo Martins posiada
osiem centrów logistycznych w Polsce i chce powiększyć ich liczbę do dwunastu.
Drugi najważniejszy inwestor portugalski Banco Comercial Português to największy
akcjonariusz Banku Millennium SA, będącego aktualnie czwartym największym
bankiem w Polsce pod względem liczby oddziałów i siódmym odnośnie wartości
aktywów.
Bank
Millennium
posiada
w
Polsce
465
oddziałów
i zatrudnia 6 tys. osób, a liczba jego klientów przekracza milion.
(Diário Economico)
+++
5