Prawo pracy - Fabryka Wiedzy
Transkrypt
Prawo pracy - Fabryka Wiedzy
Prawo pracy nr 124, 14???????????????? lipca - 6 sierpnia 2015 r. ISSN 1734-9842 w pytaniach i odpowiedziach Praktyczne rozwiązania prawne dla specjalistów do spraw personalnych Jak ustalać wysokość pensji, aby nie narazić się na zarzut nierównego traktowania Nie – płeć, wiek, narodowość, przynależność związkowa lub zatrudnienie na czas określony albo nieokreślony. Tak – staż pracy, doświadczenie zawodowe, kwalifikacje, zaangażowanie. Czym powinien kierować się pracodawca, ustalając wynagrodzenie za pracę? Jakie kryteria są dozwolone, a zastosowanie jakich będzie uznane za dyskryminację i naruszenie zasady równego traktowania? Przepisy Kodeksu pracy (dalej kp) gwarantują wszystkim pracownikom równe prawa z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków; dotyczy to w szczególności równego traktowania mężczyzn i kobiet w zatrudnieniu. ciąg dalszy na stronie 8 Z równoważnego na podstawowy – zmiana systemu w trakcie okresu rozliczeniowego Pytanie: Zatrudniamy pracowników w podstawowym i równoważnym systemie czasu pracy. Czasem zachodzi potrzeba, aby osoby zatrudnione w systemie równoważnym pracowały w podstawowym. Czy takie zmiany są możliwe tylko na koniec okresu rozliczeniowego? Aby pracownicy nie stracili na wynagrodzeniu, stosowaliśmy art. 42 § 4 Kodeksu pracy (czasowe oddelegowanie do innej pracy). Ale spotkałam się z opinią, że jest to nieprawidłowe. Potrzeby zakładu wymagają, aby pracownik zatrudniony w równoważnym czasie pracy pracował cały sierpień w systemie podstawowym jednozmianowym. Jak to zrobić poprawnie, by pracownik nie stracił na wynagrodzeniu (noce, niedziele itp.)? Odpowiedź: Pracodawca może zmienić system czasu pracy w trakcie trwania okresu rozliczeniowego. Przepisy prawa pracy nie formułują zasad, według których pracodawca może dokonywać zmian obowiązujących w firmie systemów czasu pracy. Tym samym należy uznać, że zmiana systemu czasu pracy dopuszczalna jest również w trakcie biegnącego już okresu rozliczeniowego. Zmieniając system czasu pracy w trakcie okresu rozliczeniowego, pracodawca musi jednak pamiętać, aby rozkładając na nowo czas pracy pracowników na poszczególne dni i tygodnie, nie przekroczyć wymiaru czasu pracy obowiązującego pracowników w tym okresie. ciąg dalszy na stronie 5 wyłącznie u nas ZDANIEM PIP Każdy pracownik chciałby mieć gwarancję zatrudnienia na dogodnych dla siebie warunkach. Dobrym pomysłem wydaje się być wprowadzenie do umowy o pracę zakazu wypowiadania warunków pracy i płacy przez określony czas. Czy jednak można taki zapis zamieścić i czy będzie on wiążący dla pracodawcy? I w końcu – czy ochroni on pracownika przed okresową zmianą stanowiska pracy na mocy art. 42 § 4 Kodeksu pracy? czytaj na stronie 12 Oficjalne stanowiska MPiPS, PiP w numerze: UMOWY I DOKUMENTACJA Opinia o pracy to nie ocena – od niej nauczyciel się nie odwoła Od kiedy liczy się bieg okresu wypowiedzenia Zaświadczenie do banku może narobić pracodawcy problemów 2 3 3 CZAS PRACY Systemu czasu pracy nie można domniemywać – musi wynikać z aktów wewnętrznych Czy pracownik musi odpracować niedopracowane godziny w dniach, w których był na zwolnieniu Czy przejmujący pracodawca musi wyznaczyć przejmowanym pracownikom wolne za sobotnie święto Z równoważnego na podstawowy – zmiana systemu w trakcie okresu rozliczeniowego 4 4 5 5 WYNAGRODZENIA I ŚWIADCZENIA Płacić trzeba za dzień przepracowany, ale nie za dzień odbioru 6 Śluby w plenerze bez dodatku dla kierownika USC i jego zastępcy 6 Częste wyjazdy do oddziałów firmy – podróże służbowe czy praca wynikająca z umowy 7 TEMAT NUMERU Jak ustalać wysokość pensji, aby nie narazić się na zarzut nierównego traktowania URLOPY I ZWOLNIENIA Kiedy wliczyć do stażu urlopowego przerwane studia Jak rozliczyć się z urlopu z odchodzącym pracownikiem 8-9 10 10 OCHRONA RODZICIELSTWA Trzy dni wypowiedzenia dla zastępcy – tak, o ile nie jest to pracownica w ciąży 11 Podjęcie na urlopie wychowawczym pracy na „swoim” stanowisku 11 ZDANIEM PIP Umowny zakaz wypowiadania warunków zatrudnienia i jego konsekwencje dla pracodawcy 12 Umowy i dokumentacja OD REDAKCJI RÓWNI I RÓWNIEJSI „Pracuję tutaj dłużej, a zarabiam mniej niż koleżanka z pokoju” – takie zarzuty pojawiają się w prywatnych rozmowach pracowników bardzo często. Wysokość pensji to drażliwy i wrażliwy temat – z jednej strony pracowników ciekawi, ile zarabiają inni, z drugiej – sami nie kwapią się do ujawniania wysokości swoich pensji. Również i pracodawcom nie jest na rękę, jeśli pracownicy rozmawiają o swoich zarobkach zbyt otwarcie. Jeżeli jednak pracodawca nie ma nic do ukrycia i kształtuje wynagrodzenia pracowników w sposób przejrzysty, z poszanowaniem zasady równego traktowania oraz zakazu dyskryminacji, nie musi się obawiać zarzutów ze strony pracowników, ani ze strony PIP oraz sądów. Jak to robić – podpowiadamy na stronach 8 i 9. Emilia Wawrzyszczuk redaktor prowadząca, specjalista w zakresie prawa pracy i wynagrodzeń Numer telefonu na dyżur eksperta w lipcu: 22 318 07 39 w sierpniu: 22 318 07 37 Prawo pracy w pytaniach i odpowiedziach Kierownik grupy wydawniczej: Agnieszka Konopacka-Kuramochi Redaktor prowadząca: Emilia Wawrzyszczuk Konsultant merytoryczny: Halina Tulwin dyrektor Departamentu Prawnego GIP Wydawca: Hanna Komorowska Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski Projekt graficzny: Magdalena Huta Druk: MDruk Nakład: 2800 egz. Korekta, skład i łamanie: Cała Jaskrawość, www.calajaskrawosc.pl „Prawo pracy w pytaniach i odpowiedziach” wraz z innymi elementami subskrypcji chronione jest prawem autorskim. Przedruk materiałów bez zgody wydawcy – zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w „Prawie pracy w pytaniach i odpowiedziach” lub w innych elementach subskrypcji informacji, wskazówek, przykładów itp. do konkretnych przypadków. Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa KRS: 0000098264, Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie, Sąd Gospodarczy, XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy, wysokość kapitału zakładowego: 200 tys. zł Zamówienia:tel.: 22 518 29 29 • faks: 22 617 60 10 mail: [email protected] 2 Opinia o pracy to nie ocena – od niej nauczyciel się nie odwoła Pytanie: Czy nauczyciel może podważyć opinię wydaną przez innego nauczyciela w sprawie jego pracy? Nauczyciel A wystąpił do dyrektora o dokonanie oceny jego pracy. Dyrektor wydał ocenę negatywną, więc nauczyciel A odwołał się od oceny do kuratorium. Dyrektor poprosił więc innego nauczyciela dyplomowanego o wydanie opinii o pracy nauczyciela A, która dołączona została do dokumentacji odwoławczej do kuratorium. Nauczyciel wydał opinię według własnych obserwacji i spostrzeżeń. Dodam, że obaj nauczyciele pracują w naszej placówce na takich samych stanowiskach. Nauczyciel A nie zgadzał się z opinią nauczyciela dyplomowanego (była negatywna) i złożył pozew do sądu o pomówienie. Czy miał takie prawo? Czy może odwołać się od opinii drugiego nauczyciela? Odpowiedź: Nauczyciel ma prawo wystąpić do sądu z pozwem. Jednak nie wynika to z przepisów oświatowych, ale prawa każdego obywatela do zwrócenia się do sądu o rozpatrzenie danej sprawy. Wyrok w sprawie wyda właściwy sąd. Tryb i zasady oceniania nauczycieli regulują przepisy ustawy – Karta Nauczyciela. Ocenę wystawia dyrektor szkoły Pracę nauczyciela ocenia dyrektor szkoły. Ocena może być dobra, wyróżniająca lub negatywna. Od wystawionej oceny pracy nauczycielowi przysługuje odwołanie za pośrednictwem dyrektora szkoły, do organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą. Jednak od oceny ustalonej przez organ odwoławczy nie przysługuje odwołanie. Na wniosek nauczyciela dyrektor szkoły zasięga (a z własnej inicjatywy może zasięgnąć) opinii właściwego doradcy metodycznego na temat pracy nauczyciela. Jeśli nie ma możliwości zasięgnięcia opinii doradcy metodycznego, to może zasięgnąć opinii innego nauczyciela dyplomowanego lub mianowanego. Opinia ta powinna być wyrażona na piśmie. Opinia nie jest wiążąca… Opinia doradcy metodycznego lub innego nauczyciela mianowanego albo dyplomowanego nie ma charakteru wiążącego, a zatem może zostać uwzględniona przez dyrektora szkoły lub nie. W związku z tym przepisy nie przewidują możliwości odwołania się nauczyciela od tej opinii. Jest ona jedynie pomocą dla dyrektora szkoły, który samodzielnie wystawia ocenę. …i nauczyciel nie może się od niej odwołać Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 7 grudnia 2005 r. (sygn. akt II SA/Wa 1535/05) ocena pracy nauczyciela nie WEJDŹ NA STRONĘ: www.prawo-pracy.wip.pl jest dokonywana w ramach postępowania administracyjnego. Czynności wykonywane w ramach procedury oceniania pracy nauczyciela są traktowane jako działania pracodawcy w stosunku do pracownika w ramach przyznanych mu uprawnień. Jest to wewnętrzne postępowanie pracodawcy. Nauczyciel ma prawo wystąpić do sądu Jak wynika z treści pytania nauczyciel złożył do sądu pozew o pomówienie. Nauczyciel ma prawo wystąpić do sądu z pozwem. Jednak nie wynika to z przepisów oświatowych, lecz z prawa każdego obywatela do zwrócenia się do sądu o rozpatrzenie danej sprawy. Zatem to sąd rozpatrzy sprawę i wyda wyrok w przedmiotowym zakresie, opierając się na dowodach, faktach i zeznaniach świadków. W mojej ocenie opinia wydana przez nauczyciela na polecenie dyrektora szkoły nie może być przedmiotem postępowania sądowego, ale ostateczny wyrok w tym zakresie wyda sąd. n Agnieszka Kosiarz ekspert w zakresie prawa oświatowego Podstawa prawna: art. 6a ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.), § 4 rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 21 grudnia 2012 r. w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczyciela, trybu postępowania odwoławczego oraz składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego (Dz.U. z 2012 r. poz. 1538).