Program wychowawczy Szkolnego Koła Caritas nr 20 Gimnazjum w

Program wychowawczy Szkolnego
Koła Caritas nr 20 Gimnazjum w
Świątnikach Górnych
Opracowała: Maria Pawlikowska opiekun
Koordynator d/s wolontariatu
Caritas Archidiecezji Krakowskiej
Świątniki Górne 2010 r.
Szkolnego Koła Caritas
Program: „Podziel się miłością i radością".
I. Realizatorzy.
Realizatorem programu jest Szkolne Koło Caritas Gimnazjum w
Świątnikach Górnych. Zakładamy również szeroka współpracę z
nauczycielami
Gimnazjum,
Szkolną
Radą
Uczniowską,
liderami
środowiskowymi, ze świetlicą szkolną, z rodzicami wolontariuszy, z osobami
i instytucjami działającymi w środowisku lokalnym, jak na przykład GOPS,
Stowarzyszenie Pomocy Polakom na Wschodzie KRESY, Rada Osiedla,
Warsztaty Terapii Zajęciowej Konwentu Bonifratrów w Konarach, Caritas
Archidiecezji Krakowskiej, okoliczne parafie.
II. Problem i założenia programu.
Pochylenie się nad człowiekiem ubogim, chorym, poniżonym należy do
najważniejszych tradycji Kościoła Katolickiego. Niesienia bezinteresownej
pomocy uczy nas sam Pan Jezus. To on wkroczył miedzy prostych ludzi, aby
dawać nadzieję, przywracać zdrowie, a nawet życie.
Odpowiedzią współczesnego chrześcijanina na powszechny kult siły i
bogactwa, który wiąże się z odtrąceniem ludzi słabych i pozostawieniem ich
własnemu losowi powinny być solidarność i ofiarność. W naszych czasach o
potrzebie okazywania bliźniemu miłosierdzia przypomina Ojciec Święty, Jan
Paweł II. Podczas sierpniowej pielgrzymki do Ojczyzny w 2002 roku
usłyszeliśmy słowa, które powinny być dla nas drogowskazem: „miłosierdzie
Boże znajduje swoje odzwierciedlenie w miłosierdziu ludzi".
Instytucją, którą od ponad stu lat wciela w życie ideę miłosierdzia jest
Caritas - organizacja charytatywna, działająca w ramach Kościoła
Katolickiego. Także i w naszym Gimnazjum działa od grudnia 2005 roku
Szkolne Koło Caritas, które skupia uczniów pragnących przez posługę
bliźnim zbliżyć się do Jezusa.
Bieda kojarzy nam się przede wszystkim z trudnymi warunkami życia
emerytów i rencistów. Tymczasem z badań budżetów domowych wynika, że
obecnie dzieci do lat czternastu stanowią jedna trzecią zbiorowości żyjącej w
skrajnym ubóstwie, poniżej minimum egzystencji. Przyczyna biedy w
rodzinach jest bezrobocie, patologie rodzinne, często alkoholizm. Dramatem
jest fakt, że tak duża liczba dzieci żyje w ciężkich warunkach i nie ma
możliwości rozwoju, warunków do nauki. Te dzieci borykają się z mnóstwem
problemów, którymi nie powinny się zmagać.
To ubóstwo występuje w największym stopniu na terenach wiejskich.
Fakt ten nie znajduje jednak specjalnego odbicia w świadomości społecznej.
Naszą uwagę przyciąga raczej bieda miejska z rzucającymi się w oczy
bezrobotnymi i żebrzącymi. Do naszego gimnazjum uczęszczają uczniowie
pochodzący głównie z takich terenów.
Wychodzimy z założenia, ze szkoła nie jest tylko miejscem realizacji
programów nauczania. Powinna kształtować u uczniów postawę otwartości
na drugiego człowieka, postawę miłosierdzia, troski i odpowiedzialności za
tych, których los mniej hojnie obdarował. Chcemy, aby nasza młodzież była
wrażliwa i przez niesienie pomocy innym nauczyła się aktywnie uczestniczyć
w życiu społecznym i właściwie wykorzystywać wolny czas. Ważne jest to, by
nauczyć dzieci, aby nie czuły się gorsze czy winne z powodu niedostatków w
domu rodzinnym.
Celem naszych działań będzie również praca nad dziećmi objętymi
programem zmierzająca do wytworzenia w nich wiary w siebie, sensu życia
oraz umiejętności planowania swojej przyszłości i stawiania sobie celów.
Zadaniem naszym nie jest zaspokajanie tylko potrzeb materialnych, ale
uczenie jak najlepiej wykorzystać otrzymana pomoc i aktywnie poszukiwać
dróg wyjścia z trudnej sytuacji.
III. Cele programu
Cele ogólne:
■ mobilizacja młodych ludzi do działania na rzecz potrzebujących, *
uwrażliwienie młodzieży na potrzeby drugiego człowieka, często
bezradnego wobec choroby, biedy i cierpienia,
■ kształtowanie „wyobraźni miłosierdzia",
■ ukazanie, jaką satysfakcje może przynieść niesienie
pomocy bliźniemu,
■ kształtowanie postawy niesienia pomocy innym
i odpowiedzialności społecznej, która stanowi ważny aspekt
w rozwoju osobowości młodego człowieka,
■ rozwijanie inicjatywy u młodzieży, pozwalanie im na pomnażanie
swoich talentów i realizowanie pomysłów,
■ kształtowanie umiejętności współpracy, wrażliwości, otwarcia
społecznego, bezinteresowności, rezygnacji z własnych korzyści na
rzecz bliźniego.
Cele szczegółowe:
■
■
■
rozpoznawanie konkretnych problemów występujących w
najbliższym otoczeniu,
niesienie pomocy potrzebującym w swoim środowisku i poza nim
we współ[racy z organizacjami młodzieżowymi, społecznymi,
państwowymi, samorządowymi, kościelnymi, fundacjami i
stowarzyszeniami,
włączanie się w akcje charytatywne Caritas: Wigilijne Dzieło
Pomocy Dzieciom, akcje wielkopostne, Niedziela Miłosierdzia
Bożego, Tydzień Miłosierdzia.
IV. Formy działania Szkolnego Koła Caritas
Gimnazjum w Świątnikach Górnych.
a. wyszukiwanie osób potrzebujących pomocy w swoim
najbliższym otoczeniu (klasa, szkoła, sąsiedztwo),
b. zdobywanie środków materialnych poprzez zbiórki do
puszek, dyskoteki, konkursy, zbiórki żywności, odzieży,
podręczników, przyborów szkolnych oraz przekazywanie ich
dla biedniejszych koleżanek i kolegów, zbieranie puszek,
poszukiwanie sponsorów, organizowanie przedstawień,
sprzedaż zniczy, kiermasze i inne formy,
c. pomoc chorym i niepełnosprawnym uczniom: odwiedziny,
pomoc w nauce,
d. odwiedzanie osób starszych, samotnych i chorych,
e. włączanie się w akcję Caritas,
f. szerzenie idei bezinteresownej pomocy wśród rówieśników.
V.
L.p.
1
2
Harmonogram spotkań Szkolnego Koła Caritas
Gimnazjum w Świątnikach Górnych
Tematyka
spotkań
Caritas miłosierdzie
czynów
Chrześcijanin sługą
Cele spotkań
•zapoznanie z pojęciem:
wolontariat, wolontariusz
•zachęcenie uczniów klas I do takiej
formy pomocy
•zorganizowanie prac Szkolnego
Koła Caritas
•podział zadań i obowiązków w
zakresie pomocy charytatywnej
• ustalenie form gromadzenia
środków na pomoc charytatywną
•przybliżenie uczniom głównego
przesłania Tygodnia Miłosierdzia
Formy działania
• zaznajomienie z działalnością Caritasu w
Polsce organizacja pracy Szkolnego Koła
Caritas (gromadzenie informacji kto
potrzebuje naszej pomocy i jaka ma być to
pomoc, nawiązanie współpracy z różnymi
instytucjami)
• informowanie o działalności Koła
- zagospodarowanie gazetki ściennej,
stworzenie strony internetowej Szkolnego
Koła Caritas nr 20 Gimnazjum w
Świątnikach Górnych
• zorganizowanie w szkole akcji „więcej
szczęścia w dawaniu aniżeli w braniu" -
miłosierdzia
3
„Spieszmy się
kochać ludzi tak
szybko odchodzą"
• kształtowanie u uczniów postawy
otwarcia na potrzeby ubogich oraz
gotowości udzielania im koniecznej
pomocy do godnego życia
• zachęcanie uczniów do
przemyślenia i weryfikacji
swojej postawy ucznia Chrystusa w
aspekcie
zaangażowania na polu
miłosierdzia chrześcijańskiego
•przybliżenia znaczenia religijnego
Uroczystości Wszystkich Św. i
Dnia Zmarłych
• uświadomienie uczniom potrzeby
modlitwy, wsparcia jakiego
potrzebują
Ci, co są już w domu ojca
• uświadomienie uczniom, że
zbiórka artykułów żywnościowych,
sporządzanie z nich paczek i rozdanie
najbardziej potrzebującym uczniom
Gimnazjum
• rozpoczęcie zbiórki puszek
•zakup i sprzedaż zniczy •porządkowanie
zaniedbanych grobów • kwesta na
cmentarzu parafialnym na rzecz odnowy
zabytkowych kapliczek
4
5
źródłem świętości człowieka jest
ojcowska miłość Boga
Praktykowanie
• zapoznanie z postacią
Miłości - o Matce
Matki Teresy oraz
Teresie z Kalkuty w działalnością Sióstr
rocznicę
Misjonarek Miłości
beatyfikacji
• uwrażliwienie na
drugiego człowieka i jego
potrzeby
Otwórz bramę
swego serca -
• zapoznanie uczniów z sytuacją
afrykańskich dzieci i Polaków
• zorganizowanie wystawy o Matce Teresie z Kalkuty
(przygotowanie gazetki i albumów o Jej życiu i
działalności
• odwiedziny u obłożnie chorego Mateusza (rozmowa
z Jego mamą
w sprawie pomocy jaką Szkolne Koło może ofiarować)
V wyznaczenie dwóch wolontariuszek, które
będą odwiedzały dom Mateusza, pomagały
młodszemu rodzeństwu w nauce i zabawie
• zakup pampersów dla Mateusza
•umieszczenie puszki w hurtowni
owocowo-warzywnej w celu uzyskania
funduszy na rehabilitację dla Mateusza
• wspólne odmówienie części Różańca Św.
•duchowa adopcja dziecka z Afryki •przybliżenie
uczniom gimnazjum tej formy pomocy poprzez
mieszkających na Wschodzie
pomagamy
dzieciom w Afryce i • kształtowanie postawy
Polakom
„otwartego serca dla wszystkich
mieszkającym na
ludzi"
Wschodzie
6
Jezus Chrystus
drogą
solidarności i
miłosierdzia
zorganizowanie w szkole Dnia Afrykańskiego
(wystawa przedmiotów pochodzących z Afryki,
przygotowanie potraw afrykańskich, zbiórka
pieniędzy na ten cel) • zbiórka żywności, artykułów
szkolnych, zabawek, ubrań dla polskich dzieci ze
Wschodu)
•uświadomienie uczniom jak ważne •Rozmowa z młodzieżą na temat ludzkiej
jest w świecie współczesnym
solidarności, ustalenie konkretnych działań
świadectwo życia moralnego i
okazywania bliskości
zaangażowanie na rzecz bliźnich
- dyskusja na temat miłosierdzia, omówienie
możliwości działania -pomoc koleżeńska w
nauce
- refleksja nad ośmioma błogosławieństwami -zachęta
by stały się one programem na życie
- odmówienie Koronki do Miłosierdzia
Bożego w intencji wszystkich potrzebujących
7
Co to znaczy być
dobrym
•otwarcie na drugiego
człowieka
•warsztaty poświęcone tematowi - „co to
znaczy być dobrym człowiekiem"
8
człowiekiem?
•kształtowanie pojęcia
„dobry człowiek"
Troska o ubogich
naszym
obowiązkiem i
zaszczytem
• uświadomienie młodzieży
powinności solidarności, czyli
potrzebę uczestnictwa w życiu
społecznym i
publicznym we wszystkich
jego wymiarach •pokazanie
młodzieży, że
troszczenie się o ubogich
jest zaszczytem
•zorganizowanie w szkole kiermaszu ozdób i
kartek świątecznych wykonanych przez
wolontariuszy
• przedświąteczne odwiedziny u osób
samotnych w gminie, podarowanie
stroików i paczek świątecznych
• pomoc w zorganizowaniu wigilii dla
biednych
• talony świąteczne dla ubogich uczniów
• adoracja przy żłóbku
•refleksja nad słowami Ojca Świętego Jana Pawła II
(orędzie na XXX Dzień Pokoju) przygotowanie
plakatu, Umieszczenie go na korytarzu szkolnym
9
„Dzisiaj w
Betlejem...."
inscenizacja słowno
-muzyczna
10
Błogosławieni,
którzy cierpią
• uświadomienie uczniom, że Jezus
wszedł w naszą ludzką
rzeczywistość po to, aby nam
uświadomić jak bardzo nas kocha
•ukazanie Boga, który jest miłością i
uczy nas z miłością przyjmować
każdego człowieka
• integracja grupy przez zorganizowanie
opłatka dla wolontariuszy Szkolnego Koła
CARITAS
•inscenizacja słowno-muzyczna w
wykonaniu członków Koła
• „wyjście na zewnątrz" zainteresowanie
pracą Koła Caritas innych ludzi,
uwrażliwienie miejscowej społeczności na
potrzebujących
• zbieranie ofiar pieniężnych do puszek
• poznanie nauki Biblii na temat
• odwiedziny i pomoc u osób starszych
cierpienia
• odwiedziny w Domu Pomocy Społecznej
• zrozumienie, na czym polega
przy Konwencie Bonifratrów w Konarach,
odkupieńcza moc cierpienia
koncert, spotkanie z pensjonariuszami,
nawiązanie kontaktu
•opieka nad Mateuszem - chłopcem
cierpiącym na zwapnienie mózgu
• podejmowanie konkretnych aktów • przybliżenie postaci Bł. Jana Beyzyma niesienia pomocy cierpiącym
„posługacza trędowatych"
11
Jak pięknie
kochać?- Św.
Walenty
12
Nie samym
chlebem żyje
człowiek
13
Nowa
wyobraźnia
miłosierdzia
•uświadomienie, że
człowiek jest powołany do miłości
• wyjaśnienie, jak i gdzie możemy
realizować nasze powołanie do
miłości
• kształtowanie postawy otwartości
i życzliwości wobec innych
•przybliżenie uczniom uczynków
miłosiernych: postu, modlitwy,
jałmużny
•niesienie bezinteresownej pomocy
bliźniemu, bezinteresownej,
ponieważ Bóg kocha nas
bezinteresownie i tego również od
nas oczekuje
•dostrzeganie problemów
współczesnego świata oraz
poszukiwanie nowych sposobów
pomocy
•kiermasz ciast i swojskiego jadła
•wykonanie i sprzedaż kartek
walentynkowych • zorganizowanie w
szkole dyskoteki
karnawałowo - walentynkowej
(bal charytatywny)
• zorganizowanie w szkole kiermaszu ozdób i kartek
świątecznych
z okazji Świąt Wielkanocnych
• wspólna modlitwa na Drodze Krzyżowej
• zaproszenie gościa z Gminnego
Ośrodka Pomocy Społecznej
• uświadomienie, że chrześcijański
styl pomocy człowiekowi, to
ewangelizacja przez miłosierdzie
• zapoznanie z życiem i
działalnością świadków
miłosierdzia (bł. Zygmunt
Szczęsny Feliński, bł. Jan Balicki,
bł. Sancja Janina Szymkowiak)
• ukazanie Jezusa utożsamiającego
się z każdym człowiekiem, a
szczególnie
z najbardziej potrzebującym
14
Dobry jak chleb -o
Świętym Albercie,
ojcu ubogich
•zapoznanie uczniów uczniów
postacią Adama Chmielowskiego
•uwrażliwienie na dostrzeganie
potrzeb drugiego człowieka
• przygotowanie wystawy, która ma na
celu przybliżenie uczniom historii
chleba, ukazanie symboliki i znaczenia
chleba dla ludzi dawniej i dziś
VI. FORMY REALIZACJI PROGRAMU
Program realizowany będzie podczas zajęć pozalekcyjnych.
Do najważniejszych form pracy należą: warsztaty, spotkania
z ciekawymi ludźmi, wycieczki, zajęcia terenowe (udzielanie pomocy),
wystawy, nabożeństwa, przedstawienia.
VII. PLANOWANE METODY REALIZACJI PROGRAMU
W programie zostaną wykorzystane takie metody aktywizujące jak: drama, gry i
zabawy, debaty panelowe, dyskusje, warsztaty, inscenizacja, burza mózgów.
VIII. KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z ISTNIENIA
SZKOLNEGO KOŁA CARITAS
► Formuje młodego człowieka do aktywnego kształtowania
„wyobraźni miłosierdzia".
► Wzbogaca i urozmaica rolę wychowawczą szkoły.
► Wspiera rodziców rodziców ich codziennym trudzie
wychowawczym.
► Umacnia młodzież w autentycznym przeżywaniu wiary.
► Jednoczy lokalne środowisko.
► Uczy młodzież empatii, wrażliwości, współczucia, tolerancji i
odpowiedzialności za drugiego człowieka.
IX. DOKUMENTACJA
Kronika, dokumentacja fotograficzna, gazetka ścienna, gazeta
„Wiadomości Gminne", gablotka przy Kościele Parafialnym w
Świątnikach Górnych, strona internetowa.
X. OSOBY WSPIERAJĄCE REALIZACJE PROGRAMU
• Dyrekcja Gimnazjum
• pedagog
• nauczyciele Gimnazjum w Świątnikach Górnych
• Parafia
• sponsorzy
• uczniowie
• rodzice
• pracownicy obsługi szkoły
XI. REFLEKSJA KOŃCOWA
Ubóstwo polega nie tylko na braku pieniędzy. Matka Teresa mówi:
„Niech was nie zadawala dawanie pieniędzy; pieniądze to nie
wszystko, bo można je zdobyć. Biedni potrzebują naszych rąk -by
im służyły, potrzebują naszych serc - by ich kochały. Religia
Chrystusowa to miłość to rozsiewanie miłości.
CARITAS
ARCHIDIECEZJI KRAKOWSKIEJ
30-091 Kraków, ul. Bronowicka 7
tel, 637-07-12 -1-