domniemanie winy

Sygn. akt I C 1928/15
WYROK
W IMIENIU RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 27 kwietnia 2016 roku
Sąd Rejonowy w Zgierzu I Wydział Cywilny w składzie następującym:
Przewodnicząca: Sędzia SR Małgorzata Nowak
Protokolant :sekr. sąd. Sylwia Domańska
po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2016 roku w Zgierzu na rozprawie sprawy
z powództwa D. M. i I. G.
przeciwko (...) S.A. w W.
o zapłatę
1. zasądza od (...) S.A. w W. na rzecz D. M. i I. G. solidarnie kwotę 1170,96 złotych (jeden tysiąc sto siedemdziesiąt
96/100) z ustawowymi odsetkami od dnia 5 sierpnia 2015 roku do dnia zapłaty;
2. oddala powództwo w pozostałym zakresie;
3. zasądza od (...) S.A. w W. na rzecz D. M. i I. G. solidarnie kwotę 239 złotych (dwieście trzydzieści dziewięć) tytułem
zwrotu kosztów procesu.
Sygn. akt I C 1928/15
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 11 września 2015 roku powodowie D. M. i I. G. wystąpili przeciwko (...) S.A. w W. o zapłatę kwoty
1.170,96 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 4 lipca 2015 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu
według norm przewidzianych .
W uzasadnieniu pozwu powodowie powołali się na zdarzenie z dnia 4 lipca 2015 roku , w którym kura będąca
własnością T. K. wybiegła nagle na drogę i zderzyła się z samochodem powodów . W wyniku tego zdarzenia
uszkodzeniu uległ samochód powodów . T. K. miała wykupione ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej rolników
u pozwanego . Poszkodowani otrzymali od męża ubezpieczonej numer polisy ubezpieczyciela , jednak ubezpieczyciel
odmówił im wypłaty odszkodowania .
( pozew k 2 )
Pełnomocnik pozwanego nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego
kosztów procesu według norm prawem przewidzianych . W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany wskazał,
że ubezpieczona T. K. nie potwierdziła faktu wydostania się jej kury z terenu gospodarstwa i wyrządzenia przez
nią szkody . Zasugerowano natomiast , że kura mogła wypaść z transportu wiozącego kury do ubojni . Z tego
względu nie ma zarówno związku przyczynowego pomiędzy uszkodzeniem pojazdu a brakiem należytego nadzoru
nad zwierzęciem przez ubezpieczonego , bowiem gospodarstwo rolne ogrodzone jest płotem . Tak więc nie można
przypisać zawinionego działania bądź zaniechania ubezpieczonego .
( odpowiedź na pozew k 17 )
Sąd ustalił następujący stan faktyczny :
W dniu 4 lipca 2015 roku około godz. 17 kierujący samochodem marki S. (...) nr rej. (...) D. M. przejeżdżał przez wieś
C. . Jechał wraz z żoną – powódką w sprawie oraz małym dzieckiem . Mijając się z samochodem z przeciwnej strony ,
zza tego samochodu wybiegła kura . Kura wpadła pod samochód powoda . Zderzenie z kurą skutkowało uszkodzeniem
zderzaka , który pękł , jak również pękła osłonka chłodnicy . D. M. zatrzymał samochód i wszedł na podwórko domu ,
na wysokości którego doszło do zdarzenia . Tam zastał pana W. K. i zażądał od niego zadośćuczynienia pieniężnego za
szkodę , w przeciwnym razie miał wezwać policję . Wtedy W. K. przyniósł z domu polisę ubezpieczeniową i powiedział ,
że gospodarstwo należy do jego żony T. K.. Nie chciał podpisać oświadczenia o zdarzeniu . Po tym fakcie powód
pojechał na policję oraz zgłosił szkodę ubezpieczycielowi .
( zeznania D. M. k 35 , 42 , zeznania I. G. k 42 odw. )
T. K. miała zarejestrowaną u pozwanego umowę OC rolników za okres od 21 lutego 2015 do 20 lutego 2016 zgodnie
z polisą nr (...) .
( okoliczność bezsporna nadto potwierdzanie pokrycia ubezpieczeniowego – akta szkody )
Pismem z dnia 20 sierpnia 2015 roku pozwane (...) SA odmówiło powodom odszkodowania ponieważ ubezpieczona
nie potwierdziła faktu wydostania się kury z terenu gospodarstwa i wyrządzenia szkody .
( pismo k 5 )
T. K. w gospodarstwie ma około 30 kur . Kury trzymane są w kurniku , ale również wychodzą na podwórko , które nie
jest ogrodzone i nie ma płotu. Płot jest tylko przy samym domu . Zdarza się , że kury dochodzą do asfaltowej drogi .
( zeznania T. K. k 41 odw. 00:04:01 , zeznania W. kaftana k 41 odw. oraz 00:14:48 )
W pobliżu gospodarstwa (...) od strony P. jest pole , od strony na C. są dwa pustostany . Najbliższe czynne
gospodarstwo jest 200-300 metrów od domu Państwa K. i w tamtym gospodarstwie kury trzymane są w zagrodzie .
( zeznania powódki I. G. k 42 , 00:32:39 )
Koszty naprawy samochodu powoda w postaci uszkodzonego zderzaka według ubezpieczyciela to kwota 1.170,96
złotych .
( kalkulacja naprawy k 6-10 )
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań powodów , które są wiarygodne co do przebiegu zdarzenia ,
spójne i logiczne . Sam fakt, że powodowie posiadali numer polisy ubezpieczeniowej T. K. świadczy o tym , że doszło
do kolizji samochodu z kurą i że powód prawidłowo ustalił , czyją własnością kura była . Gdyby państwo K. nie
mieli świadomości , że to ich kura spowodowała kolizję z pewnością nie ujawnili by faktu , że mają ubezpieczone
gospodarstwo i nie dawali by numeru swojej polisy ubezpieczeniowej . Natomiast ich tłumaczenia mające na celu
zwolnienie się od odpowiedzialności wydają się za każdym razem nieprawdopodobne . Nie można bowiem uznać
za wiarygodne tłumaczenie , że powód maltretował W. K. o to , aby pokazać powodom numer polisy . Trudno
również uznać za wiarygodną wersję W. K. , że powód zobaczył leżącą na ulicy nieżywą rozjechaną kurę i postanowił
zatrzymać się i wykorzystać ten fakt , aby stworzyć historię o kurze , która wpadła pod jego samochód i narobiła
szkód. Również wersja pochodzenia kury z transportu jadącego do ubojni , którą przyjęła również strona pozwana
wydaje się nieprawdopodobna . Kury wożone w transporcie na pewno mają takie zabezpieczania , które uniemożliwiają
wydostanie się ich na zewnątrz , bowiem groziłoby to licznymi wypadkami na drodze . Natomiast o tym , że kury
państwa K. chodzą zupełnie dowolnie po podwórku i wokół niego świadczą zdjęcia zrobione przez powoda zarówno
w chwili wypadku jak i obecnie .
Sąd zważył , co następuje :
Warunki odpowiedzialności pozwanego określają przepisy kodeksu cywilnego dotyczące umowy ubezpieczenia – art.
805 § 1 i § 2 pkt 1 k.c., art. 821 k.c. i art. 822 k.c. oraz regulujące odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez
zwierzę , a nadto ustawa z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu
Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2003/124/1152 z zm.) – w zakresie art. 50 .
Zgodnie z treścią art. 50 ust 1 tej ustawy z ubezpieczania OC rolników przysługuje odszkodowanie , jeżeli rolnik ,
osoba pozostającą z nim we wspólnym gospodarstwie domowym lub osoba pracująca w gospodarstwie rolnym
rolnika są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z posiadaniem przez rolnika tego gospodarstwa
rolnego szkodę , której następstwem jest śmierć , uszkodzenie ciała , rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub
uszkodzenie mienia .
Odpowiedzialność za zwierzę wynikająca z treści art. 431 kc oparta jest na założeniu , że jeżeli zwierzę wyrządza
szkodę , to dzieje się tak dlatego , że właściciel nienależycie sprawuje nad nim nadzór. Szczególnymi przesłankami
zastosowania art. 431 kc są następujące wymaganie : szkoda ma być wyrządzona przez zwierzę , które nie znajduje się
w stanie wolnym , odpowiedzialność za szkodę obciąża tego , kto zwierzę chowa albo się nim posługuje , a podstawą
odpowiedzialności takiej osoby jest wina .
Zgodnie z dominującym poglądem zwierzę chowa ten , kto przez dłuższy czas sprawuje nad nim pieczę dla własnych
celów , dostarczając mu schronienie i utrzymanie . Odpowiedzialność istnieje niezależnie od tego , czy w chwili
wyrządzenia szkody zwierzę było we władzy człowieka tj pod jego nadzorem , czy też się błąkało lub uciekło .
Odpowiedzialność na podstawie art. 431 § 1 kc oparta jest na zasadzie domniemania winy w nadzorze . Domniemanie
to jest wzruszalne i wymaga udowodnienia , że nadzór nad zwierzęciem był staranny , albo , że zwierzę nie zabłąkało
się lub nie uciekło .
W niniejszej sprawie żadna z okoliczności obalających domniemanie winy nadzorze nie wystąpiła . Świadek T. K.
nie zaprzeczyła , że sama posiada kury , które są puszczane na podwórko . Podwórko to nie jest zabezpieczone
płotem , ogrodzeniem , a więc kury mogą chodzić wszędzie , również w pobliżu jezdni . O tym gdzie kury T. K. bywają
poza obszarem podwórka świadczą również zdjęcia zrobione przez powoda w momencie , gdy doszło do zdarzenia ,
jak i w innym czasie . Fakt umieszczenia tablicy ze znakiem drogowym ostrzegającym o zwierzętach nie wyklucza
również odpowiedzialności za posiadane zwierzęta . Powodowi natomiast nie można udowodnić , że jechał drogą z
niedopuszczalną prędkością , tak jak chcą tego świadkowie . To , że po asfaltowej drodze przez wieś jeżdżą samochody
z nadmierną prędkością nie jest dowodem na to , że powodowie jechali również z nadmierną prędkością . Należy
bowiem pamiętać , że tą drogą jeżdżą często do swojego domu , wiedzą więc o tym , że często w pobliżu drogi chodzą
wolno puszczone kury , ponadto powodowie jechali samochodem z dzieckiem , a powódka była w ciąży tak więc
należy przyjąć za powodem , że prędkość nie była przekroczona . Natomiast pobliże drogi po której jeżdżą samochody
zobowiązuje gospodarzy do takiego zorganizowania chowu zwierząt , aby nie wydostawały się bez kontroli poza teren
gospodarstwa .
O obowiązku zapłaty odsetek Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i § 2 k.p.c. zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja
2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych (...), zgodnie z którym, ubezpieczyciel ma co do zasady termin 30 dni na
spełnienie świadczenia od dnia zawiadomienia o szkodzie. W niniejszej sprawie zgłosił szkodę do ubezpieczyciela w
dniu 4 lipca 2015 roku , a więc odsetki powinny być naliczone po 30 dniach od zgłoszenia czyli od 5 sierpnia 2015
roku , a nie jak chcą tego powodowie od dnia zdarzenia . W tym też zakresie powództwo zostało oddalone .
O kosztach sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 kpc przyjmując obowiązek zwrotu kosztów procesu ze względu na
wynik rozstrzygnięcia . Strona powodowa poniosła koszty procesu w wysokości 59 zł opłaty sądowej oraz 180 zł
opłaty adwokackiej na podstawie § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w
sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej
udzielonej z urzędu ( Dz U z 2013 poz. 461 ze zm ) .