zamek morąg - Ciekawe Mazury

ZAMEK MORĄG
Współrzędne: Szerokość - 53.910229, Długość - 19.926603
Morąg (prus. Marangan, niem. Mohrungen)
ZAMEK MORĄG ( ocalało skrzydło pn.-zach)., budowany w końcu XIII wieku, nr rej.: 65 z 27.06.1953r.
W TRAKCIE REKONSTRUKCJI KONSERWACJI I ODBUDOWY.
Zamek jest otwarty dla turystów . Można go zwiedzać od wiosny do jesieni, od 9.30 do zmierzchu.
Komnaty zamkowe można wynajmować na noclegi, spotkania ,eventy ,sesje fotograficzne ( ślubne ,komunijne,
reklamowe inne ) Jego komnaty służą również jako sale wystawowe.
W Warowni realizowane są plany filmowe,telewizyjne,spoty reklamowe itp.
W sezonie letnim 3 razy w tygodniu ( poniedziałki, środy, soboty ) od 21.30 w komnatach zamkowych odbywają
się
> Nocne polowania na duchy z aparatami cyfrowymi <
Informacje - 601 34 50 44
ZAMEK MORĄG jak również miasto MORĄG na terenie którego obecnie się znajduje , powstały najprawdopodobniej
na miejscu pruskiej osady MORINA .
CiekaweMazury.pl 2012
Strona 1/5
ZAMEK MORĄG
Ten fragment obecnego województwa Warmińsko-Mazurskiego to dawne tereny historycznej Pogezanii,późniejszych
Górnych Prus ( Oberlandu) ,a po podboju krzyżackim i podziale administracyjnym Prus - Komturstwa Elbląskiego.
Władze Zakonu Krzyżackiego około roku 1280-tego ustanowiły tu Prokuratorie i niezwłocznie przystąpiły do
wznoszenia zamku.
Po pierwszym etapie budowy warowni ( 1331r.) Morąg stał się siedzibą wyższego rangą Wójtostwa.
Sama osada funkcjonująca przy ZAMKU MORĄG, prawa miejskie od Komtura Elbląskiego i Wielkiego Szpitalnika
Zakonu - Hermana von Oppen otrzymała w roku 1327.
Przywilej odnowiono w 1331r po zakończeniu głównego etapu budowy
zamku.
Na podstawie kompleksowych badań wykopaliskowych przeprowadzonych w latach 2002-2004 można wyodrębnić
dwa etapy budowy średniowiecznego zamku - klasztoru.
Pierwszy od ok 1280 -1331 - budowa zamku prokuratorskiego
Drugi od ok 1331 - 1380r. w którym to warownia osiągnęła swój pełny gotycki kształt.
Zespół zamkowy założono na planie zbliżonym do trapezu o wymiarach mniej więcej 55 X 75 X 84 X 88 m.
Ówczesne założenie zamkowe składało się z dwóch skrzydeł -głównego i gospodarczego,domu straży obok bramy
głównej dwóch ( 3-4 ? ) wież w tym wieży obserwacyjnej ( kwadratowej) I wieży ostatecznej obrony ( okrągłej u
podstawy wyżej ośmiokątnej) Wykuszu latrynowego ( średniowieczne WC) ,wykuszu ze zwodzonym mostkiem (
przejście do kościoła) ,murów zewnętrznych ( obudowujących wzgórze zamkowe, murów wewnętrznych ( otaczających
dziedziniec) 4 bram ( na terenie wzgórza zamkowego) i niezliczonych zabudowań drewnianych.
Wszystkie wyżej wspomniane elementy zamku średniowiecznego w partii fundamentów i ich reliktów odsłonięto i w
większej części zabezpieczono/zrekonstruowano podczas trwających pracach archeologicznych . Nigdy dotąd, od XVI
wieku na zamku nie wykonano w tak krótkim czasie tak dużej ilości prac.
CiekaweMazury.pl 2012
Strona 2/5
ZAMEK MORĄG
Morąski zamek w XIV wieku był siedzibą Wójta,w związku z tym oprócz funkcji administracyjnych i gospodarczych
pełnił również
funkcje sądownicze.
Z racji położenia ( do XIX wieku zamek i miasto ulokowane były na wyspie, leżącej na ponad 1000 hektarowym
jeziorze Morąg patrz mapy wysokościowe z XIX w. ) istniał tu również urząd dbający o zaopatrywanie Zakonu w ryby
i dziczyznę.
Dzieje ZAMKU MORĄG wiążą się ściśle z historią wojen Zakonu z Polską.
Szczególnie interesujący był epizod związany z postacią Henryka Reuss von Plauena i czasem wojny trzynastoletniej.
Henryk Reuss von Plauen ,wielki szpitalnik i komtur Elbląski ,jeden z najwybitniejszych wodzów krzyżackich,pod
koniec wojny odebrał Morąg wojskom Związku Pruskiego .
W wyniku II pokoju toruńskiego Zakon utracił m.in Elbląg,siedzibę komturstwa.
Za wstawiennictwem von Plauena nową siedzibę ustanowiono w Morągu.,a w 1467 roku właśnie Henryk Reuss von
Plauen został
namiestnikiem wielkiego mistrza a od 15 X 1469 wielkim mistrzem.
Morąg na krótki czas stał się stolicą Państwa Krzyżackiego przeniesioną potem do Królewca.
Po sekularyzacji Prus ZAMEK MORĄG stał się siedzibą starosty książęcego.
Funkcję tę Xsiąże Albrecht powierzył Piotrowi Dohnie.Wkrótce urząd ten stał się dziedziczny.
Rycerze z tego niderlandzkiego ( obecna Holandia. ) rodu już od 1454 roku walczyli po stronie Zakonu Niemieckiego.
( Obecna królowa Holandii jest potomkinią tej rodziny )
Z powodu niewypłacalności Zakonu ,za swą służbę i szczególne zasługi Dohnowie otrzymywali dobra wokół Morąga i
Pasłęka.
W połowie XVI w. byli już jedną z najbogatszych rodzin szlacheckich w Prusach Książęcych .
Urząd starosty w Morągu piastowali od 1525 do 1740 roku.
Za panowania margrabiego Jerzego Fryderyka ,faktycznego następcy Xsięcia Albrechta ,w roku 1584 ,pod kierunkiem
jego nadwornego budowniczego Blasiusa Berwarta przeprowadzono remont i znaczną rozbudowę ZAMKU MORĄG.
Po rozbudowie zamek posiadał 5 skrzydeł połączonych krużgankami .
W tym również czasie powstały odsłonięte w roku 2004 renesansowe polichromie na stropach m.in Wielkiej Sali I
CiekaweMazury.pl 2012
Strona 3/5
pietra.
ZAMEK MORĄG
Do naszych czasów zachowało się północno-zachodnie ,renesansowe skrzydło w którym można zobaczyć m/in
wspomniane wcześniej polichromie.
Na obecnym etapie prac ,zostało ono zabezpieczone ,dookoła wzgórza zamkowego, odtworzono całą fosę dzielącą
zamek od miasta . Stworzono również fosę od strony obecnego a na miejscu już nieistniejącego Jeziora Morąg. .W
północnej partii zachowanego skrzydła odsłonięto obszerne fragmenty ceglanego ,średniowiecznego ( XIII w. ) zespołu
bram ( dla pieszych i jezdnych) obsługiwanych pierwotnie przez dwa niezależne mosty zwodzone.
Remontowane są kolejne pomieszczenia, które funkcjonująca na zamku PRACOWNI ARCHITEKTURY DAWNEJ
na bieżąco wyposaża i stylizuje. Efektem tych prac jest tworzenie w, dość niepozornym z zewnątrz budynku
wyjątkowego, niepowtarzalnego klimatu wnętrz historycznych. Specjalnością Pracowni Wnętrz Dawnych jest
tworzenie tzw. scenografii funkcjonalnych oraz kompleksowych historyzujących koncepcji architektonicznych
budynków i wnętrz nowo powstających .
Posiadaczy budynków zabytkowych oraz osoby planujące budowę stylizowanych na stare obiektów
domów,restauracji,hoteli itd zapraszamy do skorzystania z usług pracowni. Prowadzimy również nadzory inwestorskie .
Kontakt z Pracownią i Akademią można uzyskać pod numerem 601 34 50 44.
CiekaweMazury.pl 2012
Strona 4/5
ZAMEK MORĄG
W latach 1562 - 1595 Dohnowie wybudowali sobie nową siedzibę tzw. " Zameczek Dohnów" usytuowany w
sąsiedztwie ZAMKU MORĄG.
Od tego momentu zamek zaczął podupadać.
Rozbudowane przez Berwarta skrzydło bramne użytkowane było jako sąd,a część pomieszczeń zajmował Kościół
Kalwiński.
W 1616 -tym runęła wieża ostatecznej obrony.
Jej pierwszą kondygnacje - podstawę, zrekonstruowano dopiero w roku 2004 tym.
Przez kolejne wieki zamek podupadał służąc jako obiekt administracyjny,więzienie.
Rozbierano kolejne skrzydła i wieże.
Pod koniec XIX wieku na miejscu rozebranego wiek wcześniej skrzydła południowo-wschodniego postawiono budynek
służący do końca lat 70-tych XX wieku jako notariat.
Zaś ocalałe do dziś skrzydło północno-zachodnie zaadoptowano na sąd i areszt tymczasowy.
W trakcie II-giej wojny światowej na zamku stacjonowały wojska niemieckie,zaś po niej,w latach 50-tych i 60-tych UB
i Milicja.
Obywatelska.Równocześnie do końca lat 70-tych XXw. w skrzydle północno-zachodnim funkcjonował sąd i więzienie.
W następnym dziesięcioleciu ,aż do roku 1991-ego zamek pełnił funkcję siedziby Związku Socjalistycznej Młodzieży
Polskiej oraz kina ( Narie ) i dyskoteki.
W roku 1992-gim stojący na skraju katastrofy budowlanej,został sprzedany małej warszawskiej firmie,która przy
obiekcie nie wykonała,praktycznie żadnych prac .
Dopiero w roku 2001-szym stał się pierwszy raz w swojej ponad 700 letniej historii zamkiem całkowicie prywatnym.
Rok później pod nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków rozpoczęto intensywne prace
badawczo-zabezpieczające oraz rewitalizacyjne opisane powyżej.
Obecnie na zamku wykonywane są z różną intensywnością prace mające w przyszłości przywrócić jego świetność.
Zamek jest dostępny dla zwiedzających od wiosny do jesieni.
Można na nim nocować w historycznych komnatach , wynajmować wyremontowane już sale na różnego rodzaju
spotkania, sesje zdjęciowe - ślubne,reklamowe itd. Odbywają się wystawy i koncerty.
Zamek wynajmowany jest do różnego rodzaju realizacji filmowych, i TV.
Właściciele są otwarci na współprace związaną z wykorzystaniem ,tego pięknego,doskonale zlokalizowanego i
skomunikowanego z resztą Polski obiektu .
Kontakt - 601 34 50 44
CiekaweMazury.pl 2012
Strona 5/5