Show publication content! - Bałtycka Biblioteka Cyfrowa

...
'.?
ROK
Zemi
Kaszebsczi
Pismiono
NR 14 (53)
t
PUCK
I
RjtMIÓ
-
WEJROWO
-
Henrik
•
JASTRE
JASTRÓW
Zelenia
swoje
zmartwychwstanie
przez
We
Jest
?ycie,
kszym
jej
takie
-
Zavvsze
sposob
w
odwiecznego
i
jej
mocami,
rozmaitych
lV
do
IlOcy
-
bó-
Ale
czasy,
rYch
ntowi
Pla?ci
przypomina
-
ze
si?,
s?
jeszcze
miejsca,
to
w?a?nie
na
Kaszubów
CZe??
bogini
Jednym
Nie
,\"'i?
oddawali
lastrze
takich
Z
i
nieco
miano
wtórnego
cze??,
rÓWniei
P?odno,§ci,
?cis?y
ta/lcz?c
Rybak
Bogini
W'
SZyst
to
o
Ryba
bogini?,
jest
rybak,
a
znaczenia
jest
budzenia
Zl-vYczaj
Tak
Zfl ierzaj?
P{lIlskie
powszechnie
wiele
tajemnic
jednorodzonego
zycie
za
Z
-
"Bóg
aby
ka?dy,
sob?
Ziemi
w
?ycia,
umi?owa?
kto
tu
o
..
zajk
Norda
w
niego
i
?mierci
?wiat,
i?
'wierzy
nie
w
czejc
spiew?,
J
astra
?e'cza,
ko?di
kaszi/bsczi
che-cze?
krasote·
robote?
be'l le
koncepceje
pisnliona
sanlodzelnynl.
sii
Stanis?aw
nama
Bartelik
dalek
zamie::,Vcac
przesdo
swego
ale
sa
ny
z
codniowim
czas
i
?ski
papiór
na
Z
zabocziwo
Kielc.
Z
Je
pozarodn?zemi?.
sno?e
ne
biilny
to
Tam
redosc?
Z
móg
be'lnego!!!
s?owa
ti .
pro
i rod
?iiczimi ,
?ebii
wespó?
Tej sej
tatcziiznii,
bi!'le'
czejbe'
wiele
koi.di
przellósz/;
ze
do
be'jesmif
sk?i;dómii
cemnoscama,jacze
krocziic
o Kasziibach.
mi?otii
ji
cziiti?cóm
przi?dno
truda,
nJwnak
swo
przeLewo
tcziiwortnym
i
szczestli wotii
Nie
za
A wsziitczim
one
si?
i
dzakujeme'
zjisci/le'.
Wsze'tczego
J ab?o
u
noukow?·
proc?
za pióro
sa
?e'czbif
rodzenia
zgin??,
przes?o?
ch ternem
Baro
,
Syna
?eczbii
sno?e
chwóti;
wieczne",
Artur
rozleg()
kóidi
sd
?eje,
ezes
do
lleKa
sa sta?a
be-
Kaszeoa,
trudni
b?bna,
wszystkie
Lecz
,
niegdy?
..
niech
niech
J
sil
,.
lstllleje
pomoc?
?wi?tej
Wielkanoc,
tajemnicy
tak
lk
Podobno
by?
znany
bowiem
da?,
Ty
Zmartwychwstanie,
tej najH-'i?kszej
v\'ieczno?ci,
Jastarni,
Rezurekcj?
na
niesie
be'
a
w
dodowa
deKówka
bel biJgati
Te
Wielkanoc
polana,
do
/las
wiernych
ten
do
prowadzi
ostrii
tycia,
tajemnicza
martwiich.
g?os/w
hl
zdarzi?
sa
swiatd
symbol
tak?e
to
Redakceji
woda
be"jastrowo
na
Mniejszej,
Azji
bez
Nie
przyrody,
t?
Z
w
Z
na
cze-tón/;
be'?a
be· Norda
ustawionych
CZCZO/Ul
swiiita
Najastrowe
staro?ytno?ci
w
pos?gów
-
uosobieniem
ryba,
razem
/0 g?asza
kl(;ry
"lia?
którym
Isztar
si?
ryby
za?
Jastra,
wielka
tei,
czy
'
k
ZWYczaj
do
zwi?zek
s?owiai skiejJastry,
wokó?
Zifczimee
Jastarni,
opodal
nie
polana
cud
przed
e
Jastrzebogowi,
odpowiednikoH'i
twar;e
brat/i
martwech,
wst?]
pr?wda
alleluja
Jastrzeboga,
Polanach
i pagórkach,
jest
jako uosobienie
rozrodczych
Z
wsriid;«
archet)lJem
ie
wsziitc:?
symi:
Pon
wiekarni
nielvielka
jest
wst?]
proto-
m?skiemu
jej
wykluczy?,
wydaje
nich
je zjhartwechl-vstóny
ro zjasni?
je tobie
me g?o
któ-
o
przed
miejsc
mo?na
oddawa?
drys
nast??
smutk
swiata
ko idi
zamie-
tamte
PÓIl
usmion?
dZ?!l
wieso?i
nom
Wkó?
Pon
Wielka-
nazwa
spiew?,
rozspi?wdny
ca?i
Christus
to
lASTRE
rzch?e
jak
kaszubska
jedynie
porene
je
tego
zwoni:
obwhiwo
desza
dzys
i dz?tcr)
Zl-1/Clcz?
jidzeme
Swiat
kwi/itczi
rozwiesolony
tw?r;
"alleluja"
ze/ony
pi ersr?
strzebrd
tak
cre]
ksi?-
poganskich
szal
w
m?odzezna
,
wiater
reny
stvvach.
Dzi?
tak
Czestim
naszych
przez
alleluja
oblok
sa
tarszi
s
zprzyrodq
uosabianymi
prZodków
spi?w?
kozdi
nawi?zuje
cz?owieka
uroczesti
:
zmartwechwsta?e
jest
pe?ni
lestczi
cmidq
taczi
Zymk
bazie,
wiosennej
zwi?zku
kóidi
no-
obchodzona
jednoznaczny
palm
najwie-
wierzbowe
sa
por?nk
Symbole
jajko,
pierwszej
po
?yca,
Wielkanoc
Wielkanoc
ie
to,
a
nam
chrze?cija?ski/n,
towarzysz?ce
a
da?
zatem
?wi?tem
?mier?,
krzyiu
na
brzozkow
sa
pujczi
w
rwyci??y?
1996
Hewelt
TAJEMNICA
Chrystus
??ekwiata
03
pos?anizn?
z.drowi?g;j,
p{Jlrajil
poradziic
nen
swojego
niepew?iicó.
ne
Norda
W
Kaszubskim
rz?du
Klubu
nik"
dzia?aj?cego
Zrzeszeniu
przy
mia?o
Spotkanie
organizacyjny.
Oma"Yiano
m.in.
"SIadakolejny
Sp?ywa
Kajakowy
mi Remusa",
zosta?
który
zaplanowany
W sierpniu
na lipiec.
natomiast
zrzeszeniowi
wano?nicy
planuj?
rajd rowerowy
"Stegna
Czorli?sczego"
ostro.
dzesz
30
B.
przedstawicieli
?ci etnicznych.
tam
studenci
ata
Pob?ocka,
Klubu
z
i S?awina
i
rzyszkowskie
dyrektor
Pomorskiego
Zrzeszenia
s
nia,
wiera
oraz
wa
grafik
Jadwigi
Halickiego,
J,illusza
do
"Droga
ko?ca
1200
nach
-
nosi
godzi-
kursu
ustanowili
kaszubskiego,
ju?
B.
kon-
ta,
si?
zatrzymali
pod jednym
postanowili
jako pierwszy.
noc
z
z
pozostali
g?owami,
najpierw
wlók?
toporem
twardo
Gdy
lecz
kowal
n(ku.
ich
spali,
po?re?.
g?ow?,
cielsko
na
by
jedn?
si?
dwie
na
dwie
w
warty.
Karwie?skie
sa
fe
dwa
czuwa?
musia?
trzyma?
czuwa?
a
szewc,
smok
trzema
z
i
potem
nast«pne
ubocze,
?eby przyjaciele
godziny,
okropnego
zbudzi?
wieków.
dze
gwesno
?e raza
jn,
talerzeczi.
Amen.
koscele
prze
wa przesz?a.
zrobione.
Nc
Zara
Ja
do-
ta
temu
o sódmi
oni
ni
z
cz?owieku
Ne,
Me,
zreszt?,
chce
me
ju
tak
sa
?e
Amen.
belno
M.
A
wa
sa
Ko
tak
wi?ta
prawic
czemu
jaja
w
mic
sa
ska?i?
zdrz?lnik,
to
A
nie
rzek.
tu
teró
chutko
wz?c
te?
me
sa okó?e
co
osobiewie
tego,
przenoszó.
z
Zmartwechwsta?i
on
uhetka,
kle-
Ne
i
zajca
i
a
nóm
Niech
b?ogos?awi
"Rodna
bogatego
?eczimc
Prifczkowsczi
jablo?sczi
smok
wiec,
cho?
i III
strachobliwy
co
chce"
dzieje
?e
wywija?
toporem,
ci?? potworowi
wszystkie
smoka
usun??
gdzie?
siQ
krawiec,
,
w
krótkim
Kra-
"niech
zaciekle
czasie
od-
Potem
te?
ubocze.
i
dzie?
wypytywa?
Pierwszy
stró?owanie.
tak
g?owy.
na
przy-
g?owami.
pomy?la?:
i zacz??
nasta?
Tymczasem
zacz?li
nawzajem
X.45,
TVP.
dwunastoma
z
h-
kaszu
magaz
stró?owa?
zacz??
szed?
w
dzie?
pierwszy
ynjc
o
godzinie
w
Zcmia",
II
program
kolej-
degUsa.
Emisja
nast?pi
Wielkanocy
za
Waji
na
Artur
skim
wicy
nowi
ko?di
darzi
Eugeniusz
?wi?t
i
redosce
co
witro
na
ostrego
naszim
nólepszego,
Pón
szczescym
rok.
ny
nicdzele.
?eczec
wszetczego
zdrowi?go.
?eczime
te?
dze?
równe
mó
dwie
za
chceme
dzysó
A.
he?
ko?di
piszta,
to
zadowolenió
za-
i
Le
ale
teleobzernikóm
?e
doch
przeznÓD1,
mo?e
-
na
a
sa
wszetczim
pro[esór
Tej muszime
pisac
i
chac
jo,
tim
wasta
-
hó
?e
o
jó
J.
a
Szimón
czej
niesc
krzi?
Jczcsa,
przemuszony
tej
szed
dodóm
z jajama
na
szabat.
prawie
do dwierzi)
(klepanie
S.
Cze jeta
chtos
na dwierze
wa,
wiera
pie
jaczi
gosc.
M.
Ja jida
Ne wejlcno,
ótemkn?c.
ce? cc s?sodze
tu nicse.
dobregó
A.
Ne, ja tak tu do waji
przeszed,
kó
te
wegrajeme.
Jastrow?
pokrz?snik?
powiódaj?,
Cyrenejczik
...
gwes,
co
karte
sa
z
w«drowcy
si?, jak mi-
nich
powie-
?le
ze
by?o!
Illil?
Drugi:
widoku.
kowala
Ko
szanse,
stronama
nów??szi
je ju
to
Ze-
,,Rodnó
zdrr?lnik]
?e
przóde
Decha
Arnen.
Swicltego.
le
weztaod
.l.
Tej
tejastrow?gajaja.
móme
mo?emc
ju ku?c postu,
najesc.
Ch?opie,
nazewó?
B.
Waszi
szcze·rotc·
Christusa
PaPrzez
W n/iono
Ojca i Se·lla,
Z
raczC"le·.
kó
Staszk
i
kó
zdrz?lnik,
jo,
wiedzo?,
i
nas
Kaszebi.
czesto
S.
bó
Panie
góscy
wejle
sami
Bernadka
chutkó
Jastrama
bliskó
zacz?c,
Przeiegnojce
sa
bele
me
nama
m6me
mata
Arturze,
przeszcd,
ózabóczony.
(wsze"tce·
obz?rajq
program)
M.
tera
mo?e
Nc,
ju we??czecwa
czemu
ne
?wiata
abó,
Uparuiata
zróbile
óbudz
po
Jo,
dzewi?t6.
po rezurekceji.
ale
(w?qcziw?
Dobrze,
jó
wiertle
ja,
Ala?e,
Tej
czas.
trze
dzysó
s?
Janka
w??cz?
zaczinó.
J.
...
je moja
przeseriion?
zegark)
dzia?:
a
jego
Jezes
zd??a
nQ?o
smokowi
?ci??
l
B.
Mari-
bela
sa
na
wa
tu
Ja,
z
mia"
je ju
?e
wezle
na
?e to
prawda.
jaczima
Niedzclaj?
wnetka
z
jic
czas
Zemia".
.Rodnó
dali.
widza,
Gdy
szewca.
Szewc
sa
dosc.
póchwólony
wszetko
B?o-
b?dzie
godziny
Gdy
przyszed?
mo?eme
che·cze
Witójta?,
przeszle
stednie.
dar?·,
Teró
udha.
jcsme
A.
M.
i ko
szewc
nich
-
sam
Ze
Illil?
jeszcze
gorzej.
Trzeci:
kowal
g?owami.
dzielnie
sta?
na
nadszed?
stra?y,
Potwór
macha?
rzuci?
smok
si?
na
i
toporem
Te?
wszystkie
g?owy.
zaci?gn??
legowiska,
si?,
obawiaj?c
twora
krawiec
strachobliwy
od
wa
smoki.
Na
dokucza?y
l
e
si
e
,
pobliskim
ciemnym
Gdy ju? rozpalili
ogie?,
trafi?
przez
wieczi
prawie
jesz
stawia
krawiec,
z
w
h?dze
Na
Baro
móm
kto
Los
jego
nie
przestraszyli
Gdy min??y
si? po?o?y?.
sze?cioma
drzew.
losowa?,
Ka?dy
wart«
w
Niech
wejleno,
spotka.
pisarza
na
te
sa
Ale
bqdzel71e
lla
najega.
Christus.
Drze?d?ona.
Byli trzej
w?drowcy:
razu
Pewnego
przyszli
ludziom
bardzo
gdzie
fvch/Jdaj?
troje
Janka)
i
czczi
-
to
sobota
w
sa
(zdrzi
prówdze,
Tej le poj
Ja
wekulduksó?
tera
a
t??
je
(WszCk-e)
mO?e
móme
Czasu
To
stred?i.
jestkil
nick
przez
tidz?ri
tu
wez
wstac.
do
te
dobró
je
tej
to
swiata,
s?
Ne
placu.
(Ny
?e
na
M.
Co
wszelko
jesz
nogach,
i
raza
Tej
le
jo,
ne
..
jesz
sa
Kó
szóst?
móme
Janka.
raczbe
gosccna.
tej dra\\rUjeme
na
J.
AJ.
wal.
me
rzec,
meszla,
doch
M.
tego
nie?yj?cego
Jana
10
to
na
ni
butnowi
wczas.
Bernadko?
starków".
patronem
jastrowim
zaczinó
M.
wczora,
je
ju nówe?szi
jesz mo?e
nie gadaj,
Ja be
.
rnesla
nigle
b??
to
To
gódzena.
ju b??
Ona
sami
jesme
?ebe sa fejn
jójka.
le?nosc,
z
Ko
Kaszub
poszczególnych
rejonach
do 25. Jubisi? ju? eliminacje
zaczynaj?
kom.llrsu
i poezji
kaleuszowego
prozy
w Chmielnie.
szu bskiej
charaSzczególny
kter
te maj?
na Ziemi
eliminacje
Puckiej.
Ju? po raz pi?ty
odb?d?
si? ona w ramach
Org?mizatorzy
c e
mo?e
le
me
i
tej
S.
jastrowi
le,
sztót
tu,
pówi?dzta
jesz
przed
e? i
cz?owiek
rezurekceja.
wina.
o tim
jó
urnaczcny
prawie
ma?
swi
w
wi?sz
te
w
ni
czas
s?echajta
Ko
mn?.
przeszekowóne.
W
mów
we
nie
po
przeszle.
rechtuje
A
chodzy.
to
Kó
w?rów,
zaró
tob?
i
specjalnego
webrac
zabc
na
z
osta
Prówda
B.
1800•
"B nic
O
meslisz
***
kOm.llrsu
te?
skorzistóme
bedzie
w
tak
le
ale
na
uda?o
S.
i An-
i czynna
Krzy?owa"
Wielkiego
Tygodnia
mus?ele
jesz
doma
wysta-
Krawczyk-Halickiej,
Jana
Kuku?y
Wystawa
?arnowieckiego.
drzeja
tytu?
me
ze
pudzeta
dwojedoma.Je
zjesc i podzelec
Kultury
zosta?a
otwarta
ju
frisztek.
kwiet-
Centrum
tak
ja
A Mariczczi
J.
pierwszego
wór",
"Kaszubski
bo
B.
wa
poniedzia?ek,
Kartuskiego
le
sedzó?
Te
rzec
me
Ne,
przi?c,
Goli?ski.
sali
w
z e
dzysó,
s?u?ca,
B.
id
A
stron?.
rnc?a
He?e
stole.
prze
ti
z
wodze?
msza.,
na
S.
***
W
zauwa?i?.
sadnijta
sa
wa
wzenika
ledzy?
nie
w
ce
Prówda
zd??i?
mie,
ji-
sa
sadnia
sa
jó
zawó?ó?.
koscele.
w
koscele.
Kaszubsko-
Arkadiusz
me
tak
decht
a me bele
slóde.
westrzódku,
Ne jo,
temu
J.
gwesno
ja waji
a rozzcrac
sa nie
widzó?,
przcnól?gó
Bo-
Wirku
Krzysztof
biura
mie
na
Kó
rczurekceji,
Be-
.Pomerania":
Miros?awa
te
Le
J.
spotikO
te
gdzesz
widzysz
jó waji nijak
le,
?e te
Dobrze,
soboty
potrwa
ro?pow
zjazd
Szwajcarii
europejskich
mniejszeKaszubów
reprezentuj?
marca
i
a
Nie
Ja
J.
***
cz?ty
kosca?a
Z
Staszka)
Janku,
Hejle,
i
S.
Ka-
szubsko-Pomorskim.
najbli?szej
wechod?
tJank
Bernadkil
charakter
Do
XIII
Lekcejó
w gda?skim
Domu
pi?tek
Zasi? posiedzenie
odby?o
.Wano?Turystycznego
ubieg?y
03.04.1996
odmówi
na
niego,
?ci??
smoka
?e
z
mu
z
widok
trzymania
dala
po-
-
W?a?ciwie
ja
mia?em
najgorzej.
o to,
kto
mia?
Sprzeczka
najwi?kszy
z pokonaniem
si?
smoka,
przerodzi?a
niebawem
w k?ótni?.
W?drowcy
poobra?ali
i w dalsz?
si? nawzajem
drog? ka?dy ruszy?
k?opot
osobno.
Opracowa?
Stanis?aw
Janke
Norda
03.04.1996
Artur
Jab?o?ski
I CZ?OWIEK
B?BEN
Wyci?gamy
backich
którzy
Tu
czeniem,
tak?
gdzie?
Z jednej
obej?ciu.
drugiej
Ma?e
mo
pl?ta?
go
Wi?c
trwa
i
taki
membran?,
odpryskuj?c?
rdzewia?ymi
?rubami
r?cze.
B?ben.
TO?umbas,
W?ród
Gerard
Odnale?li?my
Instrument
l?t,
skarb,
ten
patrzy
To
r?ce.
za?amuje
Wydawa?o
u?ywa?.
ale
jest w lepszej
kondycji,
i Cz?owiek.
B?ben
si? obaj
nie jest
nikt
ten
pierwszy
nie
go
?e
starzeli
lat
haben
stanie
okre?li?.
m??czyzna
gl?dana
to,
Od siebie
?e
Jakby
pomy?la?em
wy-
ca?e
te?
by?
kcljastamickim
mi to
ni?
Gerard
Kon-
"By?o
ongi?
b?bnist?.
go
Perszon
franciszkanie
'
przywie?li
ten
by?
br.
marca
ki Raszubsko-
tOl lu
Pomorskiej
Profesorów
'faborskiej
powszechny.
zwi?zana
Ciekawo??
osób
w
lów.
co
Profesor
d er
o
pani
s?ownika,
pracach
aUtora.
??,?ra)nymSwojej
.
Nikt
pana
profesor
profesor
profesora
sami
Nast?pnie
kulisy
l
n Ie
a
-
o
-
Tre-
wspó?"kuch-
(tajemnice
by?
stron
czwórki
spo?rÓd
Wspomnia?
ZYku. Wszyscy
o
profesorów
kaszubskim
jako
.
u?ywali
terminów:
j?ka-
mie-
tylko
ogólnopolskim
jako
jest
tom
plus
dzie?o
jest
nie
nucIe
rodzi
Zestawienie
rozmiaru)
j?to?ci.
j?zykami
i
to
wi?c
dwa
tysi?ce
formatu.
planowm1ej
s?ownika
skali
z
zabronione
mi
szosie
przy
s?ysz«
nmltadadam
?e
si«,
l
oddah
w
Byz?udzenie.
tylko
przed ChWIB«ben,
ktÓry jeszcze
leGerardem
nios?em
l?
przed p,U1em
w
swoim
na
miejscu
?y ju? pewnie
Mo?e
ju? niggara?u.
przydomowym
stamt?d
wyci?gni?ty,
dy nie zostanie
J astami
mIeszka?com
prahy og?osl?
Pmiskim.
o
wdQ
Zmartwychwstlli1iu
Kto
nic g,ill1?
M?odzi
si? do tego.
hy
dla
noc
tam
jakiego?
zarywa?
bahlowani?gó?
...
jednak
J ahlOllski
Artur
s?ownictwo
jako
i
rów?
pytanie
M07,e
gdze
dyferen-
kaszu
jQzykowi
oka-
etnicznych,
jak i dialekty
grup
j?zyki
Te etnolekt
y, które
na
do
wiadomo?ci.
prezydium
w
pol-
znaczy
prawi?
cz??
nadrz?dny),
s? zarówno
danego
s? rozumia-
by?o
profesor
dze
nie
?e
?cia
trly)
na
tr.lysta
na
Ale
ucza?ech.
etymologi?,
muj?
pierwotnym
si?
s?ów.
Bernarda
na
zbyt
powodu
cznie
nieosi?galny.
z
Popowskiej-Taborskiej,
jest
osta-
polszczyznQ.
przecenmiala
to
?e
dohrl,c,
zaj-
pochodzeniem,
kaszuhskich
znaczeniem
kaszubskich
czerpi?cy,
Kami?ski
dóka
Anielsko
rozeme
dwadzie-
(po polsku
dwa.
prle?zed?
tecznie
kole-
swemu
dwadzesce
trlc
Pani
rozumiej?.
pl7,et?umaczy?a
za-
minach
Po
kaszubsku.
po
wida?,
to
I
zrozumiecie.
mnie
?e
zapewnc
-
dialektem
to,
sohie
?ekaszcbiznajest
polskiego,
jQzyka
Kami?ski
tylko
profesorstwo
wy
my?la?
-
Edmund
bskiemu?
(termin
uwa?acie,
Je?,eli
z
przyjmuj?
mo-
sze?ciotomowy,
-
jego
j?-
Pla-
termin).
opowie??
(oh-
itp.
w
Ma
jQzyka.
-
j?zyka,
danego
ca?ym obszarze
Etnodialektami.
jego
s? po prostu
mlekiem
z
si?
wyssa?o
lekt,
który
a któw którym
si? wzrasta?o,
matki,
nawet
inni,
nie
rozumiej?
rego
bez
nawet
w?tpienia
przyja?ni,
kontys?
Polacy
krewni
(krewnymi
i Polacy-Kaszubi),
jest odnentalni
Centralistyczni
j?zykiem.
r?bnym
uczeni
i krakowscy
tego
warszawscy
nie
centralizmu)
swego
(z powodu
tj. wymie(ich
odr?bne
tada
wojna
nmiejszym)
nie uwzgl?dnione
j?zykowi
wspólne
Etnolektami
ne
wystQpuj?ce
gdze
(w domy?le
s?owniku
skiemu
w
nama
tu
droga,
si?
"A
chwil?
Posta?em
?o to
sa
cza"
ram
gdzie
Pogadalia? zapad?a
tomu
cjalnym
7,C
mowa
uzupe?nie?.
prawie
licz?ce
niema?ego
Muzy-
sporo.
dyferencjalny,
s?owa
tu
...
sw?
gitlcrowce
Lipusza
dialekt,
jest
nowany
pracy.
dam
tada
ram
kontynuowa?
Do-
Popowskiejprzyby?o
-
szubszczyzna,
?e
dam,
autorstwa
Przebendowskich
Krokowej,
Bytowa,
nia
radowac.
Ja"tar-
pierwszego
i Hanny
Krakowa
zyku
ods?onili
oni
i
Pi?miennictwa
S?ownik
wspó?au-
Jerzy
by?my
bo
jó babIowól,
tada
dam,
"Rada
tak
skU?czil,
dyferencjalno?ci?
publikacj?
mówi?
Breza
a
znaczi,
d?ugo
a
je
w Wiólg?
Talcjak
kleklekoc?
wieczór
knópi
e wrzeszcz?
"Weg6niójta
co
w gróp,
wrone
kladzeta
postu saju
7,e czas
wióld?6go
pierwszego
specjalistyczn?
na
Edward
dOkonaniach
l
jak
-
z
post
Konke-
z nim
b?bem i obeszli
wziQli
Anno
Wielki
Tydzie?
ni?. By?
zmrok,
'94.
mini
ju?
Zapada?
promocja
Wejherowie
kaszubszczyzny"
Gda?ska,
z
mi
domu
go?cinnym
gospodarza,
Poprosi?em
siedzie?
Do Pa?acu
(tak?e
tradycjq
z
da?a
nie
"BQblowani?go"
Muzeum
Borysia
Warszawy.
z
St??ycy),
to r k'
w
Wies?awa
40
w
etymologicznego
"S?ownika
oko?o
si?
odby?a
Sobota
kotkama
Promocja
26
do??
czasu
swego
on
l ezes
domu,
do
kawa.
gor?ca
charakterystyczne
Zmartwechwstali.
SwiQ-
Ziemi
z
co
wzati
zatem
nas
na
wydawa?o
mo
?e
ledz6m,
bela
to
Ten,
..
bable
teró
nim
ciemno.
dum
pudu
babIowani?
"To
obwieszczac
Gda?ska
z
dalek
mówi?
miarowe
...
cemno.
A nazód
je
przesta?
Kiedy
by?o
me
baro
To
...
dum
dum
opo-
Ja?tra
Kusfeld.
poo Posejdona.
jidzenió
s?ycha?
je-
tematem
szlo
do
zacz??
belo
Kó
sa
i owym,
o tym
?my jeszcze
noc.
Podzi?kowa?cm
jastarnickiemu
i ruszy?em
za jego
opowie??
b?bni?cie
W
w drog?
gdzie
miejscu,
powrotn?.
KonGerarda
ze s?ów
to
wynika?o
jak
le?a?
kela.
drogi
wstQg?
pod asfaltow?
KohnFnmca
b«hen
gruzem
zasypm1y
na chwilQ
ke, zatrzyma?em
si? jeszcze
na
m07,e
],e
z nadziej?,
poboczu
gdzie?
chocia?
szcz?tki.
By?o
jego
odnajd?
Zaczinalo
jesz
czej
pOd
"
ksi??kowych.
publikacji
cal?
sa
ko-
sa
budowón?
na
stalo
Ale
Wrócili?my
Jastarni
l asiamia.
koscola,
tej
ju?
obrzQdo-
-
si?
A
wyja?-
pó?niej
sta?a
w?el-
gda?skIch
u
Jan
ksi?dz
zdaniem
zwyczaj
tej, gdzie
tradycja
Nieco
licznych
Jenoe
sk?d
h?bnienia
Kaszubów
wo??
wiele.
robi?
rzeczy
?yciu
rybakiem,
dyrygentem
orgm1i
s
t?,
B??
kaszubUk?ada?
orkiestry.
m?ejscowej
SkIe wiersze
W ?ród
i piosenki.
tych
i
Ostatnich
do najbardziej
znanych
nad
w
kótach
ch?tnie
?piewanych
o JastarstnI.??da'. Bóltu, nale?yw "Piesnió
melodii
refren
Jej
przypomina
fale
morza
ohlewaj?c
spokojnego
"Mie
brzegi Pó?wyspu
je
Helskiego:
tak teszno
Mie je tak
za naszim
morza,
teszno
za morza".
lata
ale
franciszkanów?
rad«.
belo".
to
-
kanocnego
W swoim
Przez
Tak
"Jo.
miele
ju
"lak
sa od
-
Konkel
w
antik.
b?l
szkoda.
czeka?a
...
znaj-
stron?
w
czlowiek
A to doch
gdze
Tej
wrzucyl
tam
-
sakrowe.
instrument
stóri
pudu
dum
dum
centrum
w
Gerard
óchodzelc
powiedobr;,e
szli
tak
ram
dum,
dum
pudu
dum,
wiada?:
przyi
No
pudu
...
si?
?cio?a,
s?owa.
g?ow?
dum
duj?cego
w?a?nie
moich
dam
melodam,
dum
droga
pasle
wigón
zaczano
...
drewna
tada
ram
nicrn?dri
i
tam
as
baben
stóri
jaz
z
jemc je
On t?? je dobri,
móji dówny orkcstre.
To je szkoda
tamten
ale
gadac".
dum
dum
Pudu dum dum dum,
pudu
dosc,
mórn
teró
dum
ju
"Nc,
jo
lc tej jic nazód".
Chceme
napr?dce
dum
Gdy?my
jego
Z wyrazu
chwil?
tada
dum
i
fotelu
analizuje
?e
pokiwa?
dzia?:
wyja?nic-
tych
potwierdzenie
na
grac
swoim
w
przed
puszcze?,
w
m?odszemu
niejednemu
da?by
si?
milcza?.
poj??em,
poIle
Ale
77-letni.
chwil?
wypowiedziane
natomiast
Germod
Pan
dzi?
przez
twarzy
-
to
zag??bi?
mu
-
ma
nazód".
niach
nim
na
Po
nich
00
dam,
bel
me
marszow?
charakterystyczn?
di?: ram tada
czedcs
droga.
wiólgó
za?
kawa?kami
l
w
me
s
z
A ten
u?etku,
w
jaczis
nen
przy-
B?bnista
wystukuj?c
mn?
za
wyszukanymi
mnisze
budowa?
przyt?oczony
nie??
instrument.
pleców
szed?
w?a?nie
mi
to
udziale
w
do
p()s161
kupil
sa
naucz.il
pad?o
nen
?e
bowiem,
b?l
derch
Okaza?o
Gerardem.
panem
z
si?
on
na
bele
tam
Franc
-
Na
To
Kasz?bów
Kohnke
Franca
frm1Cyszkanowie.
li?my
Jastarni
w
-
gara?u
na swój
ju? tyle
którego
i
jak
SI?,
w
ks?dz
A
dziwnemu
jedy-
zaczane
ó
Tej
bablowani?gó,
po wojnic.
tego
Przydu?ym zaskoczeniem.
z
pob?a?aniem
si? wi?c
korowodowi
jaki tworzy-
patrywali
Gerard:
pan
bel
Gdu?ska.
do
on
zna?
j.endzion.
stórech
prlejachól
Konkel,
mo-
wzi???
tam
roku
Tacz?go
zwek.
najni?szym
o
1872
udostól
brzmieniu.
b?bnów
jak
etnografa.
go
kultywowano
Sk?d si?
?,e
odpowied?
?roboszcza
woli
kto?
je?li
i
pytanie
ob-
spinaj?cymi
Albo,
bo wielki
to
za-
by?
-
s?ów
ze
J astami.
W
i
farb?
nie
ulicami
cego
dlanich
."
..
Widok
?wi?t.
mie-
jutrzni?
na
wynika?
si?,
w
po?atan?
z
by spieszyli
to
gotowaniami
noc
budz?c
zwyczaj
wielkanocny
Kaszubach
powszechny
nie
Zaku-
w
b?bnista,
ten
g?oby
Wydaje
zostaje
uwolniony.
szaro
bury,
nas
jaki?
na
wiado-
zanim
troch?
to
przez
Lecz
nie?atwa.
rzecz
po
?e
-
wsi
szka?ców,
b?dzie
Wyjest.
wi?c
to
chodzi?
a z
nie
nigdy
Niech
stamt?d
Wreszcie
rzony
i
okoliczno?ciach
jakich
przydatna.
w
ona
Wielkie,
strony
Malicki
Longin
rybamaj?
si?
"etnograf
jastrow?
Kaszubach
przybyli
zaj?ci
si?
do zbli?aj?cych
cz?owieka
maszeruj?z b?bnem
miasta
by?
Jastarni
szka?cy
"Rok
ksi??ce
w
pisze
na
obrz?dowy
ci,
wypadek
przydomowym
w
Morze
ry-
nawet
zajmowali
wszelki
na
sie?
J astarni
w
nie
nigdy
zwa?ów
spod
go
sieci.
zwyczaju
w
-
"S?ownik
gwar
Sychty
tle kultury
jest,
ludowej"
nak?adu,
praktyma?ego
S?ownik
Borysia
wiele
z Sychty
potrzebny
.
Janusz
Kowalski
i
03.04.1996
Norda
Perznii
szportu
Stóri
Burcliacz
gogo:
szescdwadzesce
gódóm,
prówda.
lat,
nie
to
Brifka
ne
zawde
gazeta
zóp?ate.
odmekójce
tatku
A leje
Józef
wrócó
Gustk
MOli
tako
bela
tam
i
cyrku
z
szkama
muszim?
piersz?go,
bo
gódó:
wiólgó
wióld?i
je
do
G?epota
mó?pe,
_
tatk
odgadeje
jak jó,
taczi
_
-
na
nie
swiece
le
mu?ku,
ni?,
jak
detu-
z
wetrz.im
do
ac
ostónierne
to
na
Jodze.
te.
Jak
Czó
gódó:
Hejle,
odgadeje
we?nieme
me
sk?dka
a
-
_
le
rechunków
***
***
mó?pa
wrzesz-
dzys
-
?ódnech
-
Burchaczka.
-
i
dwi?rze
za
Trebino
-
odgadeje
-
szarpie
czi:
rnulku
ce
mósz
te
wadzesce
S?dmed
-
le
jó,
Przez
-
do
jó
co
Palmowa
Niedziela
***
***
lód
mulk.
HeweLt
Henrik
Spisó?
do.
?
?
Z GDANSK?
SWI?TA
"TROJK?"
?
N
Witos?awy
akompaniamencie
wykonaj?:
Frankowskiej
@
wym
i Rados?aw
rozbrzmiewa
"Niech
GDA?SK
TELEWIZJA
si?
Zbli?aj?ce
sp?dzi
zapewne
?wi?ta
sprzyjaj?
0)
wielu
Jastre,
z
gor?których
wspólnym
naco
zach?camy.
Niemniej
jednak
rówproponujemy
szym
czytelnikom
nie?
cz??ci
wolnego
tego
sp?dzenie
telewizorem.
czasu
Zapraszamy
przed
Teledo ogl?dania
trzeciego
programu
Gda?sk.
wizji
tym razem
"Trójka"
przygotowa?a
wiele
propointeresuj?cych
naprawd?
z nich
Gross
przypominajastrowe
zycji.
i obrz?dy
Kaszubów.
zwyczaje
o
I tak w Niedziel?
Wielkanocn?
w porze
a zatem
8.45,
?wi?godzinie
?niadania,
b?dziemy
mogli
tecznego
Magazyspecjalne
wydanie
obejrze?
W
Zemia".
nu
"Rodno
Kaszubskiego
spotkatym po raz kolejny
programie
z
bohaterami
"Godóme
po
my si?
rzecz
kaszebskil"
b?dzie
oczywi?cie
1 erJ:y
o 1 astrach.
Chwil?
potem,
profesor
Jao mitycznej
Samp opowie
bogini
Zobastrze
i s?owia?skim
Jastrzebogu.
tak?e
i us?yszymy
?wi?teczne
czymy
w muzyczkaszubskich
poetów
pie?ni
lerzego
Stachurskiego.
nej aran?acji
O godzinie
natomiast,
14.50,
do wys?uchania
"Trójka"
zaprasza
lana
Trekoncertu
fragmentów
pie?ni
które
zarejestrowane
zosta?y
pczyka,
listopadowej
promocji
kasety
podczas
w
choranko"
"Lece
magnetofonowej
Ratuszu
gda?skim
Staromiejskim.
Mestra
Jana
Utwory
przy
fortepiano-
nim
w
Konkel
i
"Cz?owiek
ale
nocn?,
21.35,
nia
go
tym
Wielka-
Niedziel?
w
nieco
razem
Abramowicza
do
mia?o
nie
pili m.in.
skowego
sku
w
ko?ciele
z
orkiestra
OSP,
gcxlzinie
powtórk?
dowisko
-
o
ogl?dania
gotowanego
przez
TclewizjQ
Adresa
RedagUje
Bobrowski,
Wed6wca:
do
Go?ca
redakceji:
Echa
Rumskiego,
Rumia,
ul.Morska
Pryczkowski,
Eugeniusz
Breza,
Rys7.ard
Bogus?aw
"Rumina",
Wydawnictwo
712-447,
Kazimierz
kamo:
Hinc,
drek
Jako
nauczycielskiego
(22.lX.1925),
-
Bernard
,,Rumina"
godz.
Klawiter,
Hin7.,
900
siQ
wraz
z
do
jak
Artur
1700
o
Kaszubach,
kaszuhsku
Po
zatytu?owany
emat
studia
du?o
przewa?nie
napisa?
o
"Pies?
pozemi
Gdal1'
19 VI
z
gO
tC?
prawdopodobnie
napisa?
polskU,
i po
kaszubsku
nie
opublikow-"
na
si? ch?tny
Biangi.
w
zebra'
si?
urodzi?
Rolbiku
zda?
Matur?
Pracowa?
naniu.
po
kaszebsczi".
9 IV
5 IV
1924
Zgin??
okolicach
na
1903
-
Majkowskiego
20
wojnic
\
Me-
-
Vll
1944,
w
cielskie
w
Ko?cierzvnie.
.J.J
i
polskim
etnografem
Dzie?em
rem.
jego ?ycia
Muzeum
Kaszubskiego
by? kustoszem
krórego
w Gdyni).
(22.VIIL1980,
Bianga.
1913
Franciszek
si?
seminarium
w
8 IV
Hucie
??czy?skiej
w
Ukoriczy?
zat111dni?
sil.(
Ko
w
VI
odby?
polonistyczne
jako
-
dan
lVIokwa
nauczyciel,
urodzi?
Wyuczy?
si? jednak
jako
Pisvwa?
bskim.
kaszu
i
kolekcjone-
ai,
brat
?mierci
niarz
ko-
sic,?
18
w
l
poeta
cytrze.
pie?niarz,
grywa?
Franciszek,
Wincentego
pomnik
ojca przed budynkiem
na
syn
Ostrowski
Kazimierz
Wielu.
Gda?sku
si? w Luzinie
si? kowalstwa,
kaszubskich.
(zm.
Tomasza,
ksi??k?
(1985)
z
ziemi
kon-
Mia?
urodzi?
Rogala
WiC;du),
w
pracownik
-
Ma-
marynista
wszyprzede
Namalowa?
A.Majkowskim.
du?o
pejza?y
Wincenty
ni?
-
z
1871
pobli?U
najwyhit-
w
si?
(+15.VI.1987).
9 IV
1982
Kartuzach,
do
malarz
s?ynny
za?o?enie
by?o
w
By?
Malarach
urodzi?
m?odokaszubami,
z
stkim
w
-
Wdzydze,
polski
bardzo
nauczywier-
1889
jeziora
niejszy
takty
urodzi?
Chmielnem,
Trcdcr.
.Jan
urodzi?
Tarnopola.
6 IV
pod
Km·tuzach
w
-
Aleksandra
syn
stwin.
Witold
Jab?o?ski
kaszubski
Bardzo
etnograficzny.
?cierzynic.
nic;1
w
z
scenariusz
Bianga
-
Pcstka,
by?
je
Do 1994
dziennikarzem.
zosta?
pó?niej
redaktora
naczelnegO
funkcj?
pe?ni?
wiersze
Pisze
kaszubskie
"Pomeranii".
Jan
dotychZbrzyca,
pod pseudonimem
czas
"Po?udnie,!"
wydano
je w zbiorach
c duche"(l986).
Publii "Wizre
(1976)
w
równie?
felietony
"Pomeranii"
kuje
z Milacho"Kreban
pod pseudonimem
kawa".
Jest
dzia?aczem
zas?u?onym
i
wielu
laureatem
wyszubskim,
nagród
ró?nie?.
funkcj?
prepe?ni?
Trzykrotnie
Kazesa
Zrzeszenia
Zarz?du
G?ównego
szubsko-Pomorskiego.
gdzie
za?o?y?
Teodor?
?on?
1929
Stanis?aw
Poz
audycji
Autor
Jana
8 IV
prze-
Kiszewskich,
twórczo?ci
nada'
Toruniu
-
!
te?
niestety,
nych.
ch?opa.
1898
nagrano
lecz
wyemitowano.
wierszy
po
dotychczas
Mo?e
znajdzie
sporo
Konarzynach
w
Wdzydz
niemiecku.
przyprogramu
Gda?sk.
-
nie
ju?
uCZQ-
wrze?nia
Ostatni
jegO
dwa
nadawano
wojnic
1952.
do
w
i Gust".
Po
1958
Dzier???-
w
potem
Od
publikowa?
Zemi
w
ska
Gul-
syn
Pracowa?
Tucholi.
w
skansen
Puckiej
tel.
Gustem.
wejhcr'"
przed
wojn?
opublikowa?a
"Tóna
Biangi
organem
Izydor
leszcze
wa?a
K,l"/U-
si?
jQzyku
zami?owanym
Ziemi
si?
urodzi?
-
seminarium
niós?
sze
Kaszebsczi
15,
1874
(kartuskie),
(ko?cierskie).
I.?.
Pismiono
PR
Rozg?o?nia
cykl
humorystycznych
Ka-
dzia?aczy
nie
.
Dod6wk
sta?a
pokolenia
szcza?
do
zapraszamy
wiersze.
Zrzeszi?ców.
-
gowski
Do
w nim
a wyst?pili
Troj.:mowska,
z Kartuz.
cz?onkowie
"K,L<;zuby"
zespo?u
o
dnia
godzinie
samego
Tego
10.00
b?dzie
artys,a
"Trójki"
go?ciem
W?odzimierz
mal<U"z
?ajming
proL
w?ród
?yj?wspó?cze?nie
syn seniorki
kw;zubskich
Anny
?ajcych
pisarzy
Anna
przygotowa?a
ming.
Program
Maria
Mydlarska.
raz
"KIeka"
si? pier"Zrzesz
pisma
numer
która
4 IV
IzabeIla
jeszcze
?wi?tecznego
wska
"Król
ukaza?
Gdyni
w
-
okazowy
trzeciego
Woj-
mianem:
1933
Kasz?bskó",
dzieci?ca
A zatem
lejowy.
do
nie
wszy
bów
w Gda?Muzycznego
"POd kr?szk?"·
w drugie
?wi?to
ju?
9.00
mogli
obcjr/,c?
b?dziemy
Wina Kaszubach".
"Dyngusa
w roku
1993 ?.p.
to zrealizowa?a
urodzi?
Okre?la-
regionalnymi.
zaszczytnym
4 IV
Liceum
i grupa
Natomiast
Ko?cierzynie
w
-
zbrorarm
ze
ny Jest
szubów".
wyst?-
-
Norda
um
Mieczys?ajektórego
wykonanie
w Pornieczy-
W widowisku
stra?acy
o
i
ca?o?ciowe
1992.
roku
w
pó?niej
obcjrze-
sceniczne-
, 1 astro",
jak dot?d
miejsce
dyne
-
artyku?u
(bohater
zaprasza
"Trójka"
widowiska
fragmentów
Stachurskiego
Jerzego
wa
i Gerard
b?ben").
Równie?,
Najd?u?sza
Ucz?szcza?
Hilary
giw Pclw Che?mnie.
Studiowa?
mnazjum
w
?wi?cenia
plinic.
kap?a?skie
uzyska?
w Warszawie.
z
1941r.
doktorat
Uzyska?
Ju? w m?odo?ci
zwi?teologii
moralnej.
W Gdyni,
kaszubskim.
za? si? z ruchem
ks. pra?at
lata
gdzie
przez
by? proboszmuzeczem
i mieszka
do dzi?,
stworzy?
opowiedz?
Jastarni
z
Niedzieli.
Justak.
si?
dzi?
Perszon
1914
3 IV
Wiel-
znaczy
zwyczajach,
ju? zapomnianych,
dr 1 an
ksi?dz
troch?
do
tytu?:
pie??".
bo o godzinie
15.00,
reporta?u
obejrzenie
naszych
na
nosi
Program
"Jastra
O
kanoc".
i
odwiedzinom
spacerom,
potem,
proponujemy
zatytu?owanego
nas
rodziny.
gronie
w
Tu?
niedzielnej
w parafii
StrzcpCZ,
zobaczy?
ca?y post
G?odnicy
przez
wzi?l1
Mimo
?niegu
wielkiego
metrów.
z palm
mia?a
pi??
IlB
mo?na
Podstawowej
Szko?y
Palmowej
uroczysto?ci.
do
si?
w
Kaszubach
na
Parchem
Wojciech
Wielgus.
uczniowie
roku
udzia?
Lima?ska,
Joanna
palmy
ajpi?kniejsze
co
przygotowywali
Aleksandra
-
Kucharska-Szefler,
Bie?kowska,
Agata
1 ak
o
Wielu
VI
1958
i
ludowy
18 I
ods?o-
szko?y
wyda?
"Pie?Rogali
jezior".
(aj)
VI