wiecej - Okręgowa Izba aptekarska
Transkrypt
wiecej - Okręgowa Izba aptekarska
OKRĘGOWA IZBA APTEKARSKA W ŁODZI OIA 143/11 Łódź, 11 kwietnia 2011 roku Pan Bronisław KOMOROWSKI Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej W imieniu Okręgowej Rady Aptekarskiej w Łodzi proszę o przyjęcie uwag dotyczących uchwalonej 25 marca przez Sejm RP ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, zwanej potocznie ustawą refundacyjną. Okręgowa Rada Aptekarska w Łodzi z dezaprobatą ocenia aktualny stan prawa odnoszącego się do zagadnień refundacji oraz funkcjonowania rynku obrotu lekami. Od wielu lat postulujemy podjęcie reform prowadzących do ustanowienia przejrzystych reguł odnoszących się do detalicznej dystrybucji leków. Na naszych oczach dokonuje się transformacja rynku aptekarskiego. Do gry włączył się wielki biznes działający zgodnie ze schematem określanym w literaturze ekonomii nazwą „ wolna amerykanka”, co oznacza prowadzenie bezpardonowej i wyniszczającej konkurencję walki, której celem jest zdobycie jak największego udziału w rynku wartym około 28 miliardów złotych. Ostrzegaliśmy i ostrzegamy władze publiczne, że opóźnianie reform prowadzi do osłabienia tradycyjnej struktury rynku aptecznego, której fundamentem są prowadzone przez farmaceutów apteki indywidualne lub rodzinne. Uważamy, że 1 rynek aptekarski powinien być rynkiem regulowanym. Niestety, jest inaczej. Rynek aptekarski poddany jest regułom wolnego rynku. W ostatnim pięcioleciu rząd podejmował dwukrotnie próby gruntownego zreformowania prawa farmaceutycznego. Samorząd aptekarski świadomy konieczności reform angażował się za każdym razem w działania wspierające służąc rządowi na etapie konsultacji społecznych radą i pomocą merytoryczną. Obydwie próby spaliły na panewce, chociaż każda z innego powodu. Po ostatniej nieudanej próbie gruntownej nowelizacji ustawy Prawo farmaceutyczne ministerstwo zdrowia kierowane przez panią Ewę Kopacz zapowiedziało podjęcie prac nad nowatorską ustawą, która funkcjonuje pod skróconą nazwą jako ustawa refundacyjna. Prace nad projektem trwały długo, ponad rok. W tym czasie pogłębiały się negatywne zjawiska, jak choćby postępująca koncentracja i dalsze wypieranie prowadzonych przez farmaceutów aptek indywidualnych i rodzinnych z rynku przez apteki prowadzone dla zysku. Jeżeli właścicielem apteki jest przedsiębiorca, to trudno się dziwić, że jego apteka upodabnia się do sklepu z lekami, któremu bliżej do amerykańskiego drugstoru. W tradycji polskiej i europejskiej apteka ma status placówki ochrony zdrowia. Polskie prawo farmaceutyczne dopuszcza niestety, co nie jest standardem w innych krajach Zjednoczonej Europy, że apteki nie musi prowadzić farmaceuta. Zderzenie tych dwóch światów wartości znajduje swoje odbicie w poglądach członków Okręgowej Rady Aptekarskiej w Łodzi opowiadających się za urzeczywistnieniem zasady wyrażonej w sformułowaniu „apteka dla aptekarza”. Dygresja o statusie właścicielskim aptek ma znaczenie, gdyż wytycza horyzont prac legislacyjnych. Wracając do ustawy refundacyjnej, gdy we wrześniu ubiegłego roku ujrzała światło dzienne samorząd aptekarski przyjął rolę konsultanta. Działając zgodnie z niepodważalnymi kompetencjami i kierując się dobrą wolą samorząd aptekarski przedstawił rządowi bardzo dobrze uzasadnioną opinię na temat projektu oraz ofertę współpracy. Proces legislacyjny nad tą ustawą dobiega końca. 25 marca ustawę uchwalił Sejm RP. Jej treść może jeszcze ulec zmianie bowiem przed nami posiedzenie Senatu. Ale wkrótce ustawa ta pojawi się na biurku Pana Prezydenta. Ze względu na materię objętą regulacją ustawa ta ma bardzo duże znaczenie. Okręgowa Rada Aptekarska w Łodzi wyraża opinię, że uchwalona przez Sejm ustawa refundacyjna rozpoczyna reformy w obszarze prawa 2 farmaceutycznego i zasługuje na podpisanie przez Pana Prezydenta. Ustawa zapewnia wszystkim pacjentom dostęp do leków refundowanych na równych zasadach, co jest wymogiem wynikającym z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z aktualnym stanem prawnym urzędowe ceny hurtowe i urzędowe ceny detaliczne mają charakter cen maksymalnych. Z tego powodu na skutek cenotwórczych działań podmiotów gospodarczych zajmujących się obrotem lekami dochodzi do ograniczenia równego dostępu pacjentów do świadczeń zdrowotnych w postaci zaopatrzenia w leki i wyroby medyczne. Problem dotyka w szczególności pacjentów zaopatrujących się w aptekach indywidualnych i rodzinnych oraz mieszkańców obszarów wiejskich, na których nie funkcjonują apteki sieciowe. W efekcie obserwuje się zjawisko podziału pacjentów, co jest nie do pogodzenia z artykułem 68 Konstytucji, który stanowi, że władze publiczne zobowiązane są do zapewnienia obywatelom równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych niezależnie od ich sytuacji materialnej i miejsca zamieszkania. W ocenie ORA w Łodzi przyjęcie zapisów dotyczących stosowania sztywnych cen urzędowych zbytu i sztywnych marż urzędowych (hurtowych i detalicznych) oraz ustanowienie nakazu stosowania odpłatności wynikającej z ustawy przyczyni się do realizacji normy konstytucyjnej. Uważamy, że ustawa położy kres upokarzającej pacjentów turystyce lekowej w poszukiwaniu apteki sprzedającej leki refundowane za 1 grosz lub wręcz gratyfikującej pacjentów za zrealizowane recepty. Taka gratyfikacja budzi poważne zastrzeżenia i rodzi pytania o źródła jej finansowania. Źródłem finansowania kosztów funkcjonowania apteki jest marża. Aptekarz może pobrać za wydany lek refundowany cenę niższą od maksymalnej dzieląc się z pacjentem marżą. Jednakże marże są tak niskie, że ledwo wystarczają na opłacenie kosztów związanych z funkcjonowaniem apteki. Ustawa refundacyjna spełni także, czego się można spodziewać, rolę edukacyjną. Dostrzegamy, że określając reguły kształtowania cen na leki refundowane ustawa będzie miała korzystny wpływ na relacje farmaceutów z pacjentami, których istotą jest zaspokojenie potrzeb pacjentów w zakresie farmakoterapii i które nie mogą być zatruwane nieusprawiedliwionymi i krzywdzącymi opiniami jakoby aptekarze windowali ceny leków. 3 Ustawa refundacyjna kładzie tamę działaniom w wyniku których drenowany jest NFZ. Działalność cenotwórcza dotycząca leków refundowanych skutkuje kreowaniem nieuzasadnionego względami medycznymi popytu na leki i wyroby medyczne refundowane ze środków publicznych. Apteka jest ex definitione placówką ochrony zdrowia. Jeżeli właściciel apteki nie jest farmaceutą a jest przedsiębiorca, to trudno się dziwić, że jego apteka funkcjonuje według handlowego sznytu a on sam widzi w swoich aptekach klientów a nie pacjentów. Apteki prowadzone przez przedsiębiorców nie wahają się przed stosowaniem agresywnych form marketingu, w tym reklamy w celu zwiększenia obrotu. Reklamy namawiające do konsumpcji leków ponad potrzeby zdrowotne prowadzą do opłakanych w skutkach rezultatów. Nader liczni są pacjenci szpitali, którzy się w nich znaleźli z powodu nadmiernego spożycia leków. Okręgowa Rada Aptekarska w Łodzi uważa, że zasady funkcjonowania aptek powinny uwzględniać dobro pacjenta, dlatego też opowiadamy się za wynikającym z ustawy zakazem reklamy aptek i punków aptecznych oraz za zakazem stosowania zachęt dotyczących leków refundowanych ze środków publicznych. Elżbieta Piotrowska – Rutkowska Prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Łodzi 4