Wyniki przeprowadzonej ankiety na temat udziału dziewcząt w

Grzegorz Trojanowski
nauczyciel wf
Gimnazjum nr 1 im. Noblistów Polskich
05-825 Grodzisku Maz. ul. Zielony Rynek 2
Rozważanie na temat udziału dziewcząt
w zajęciach wychowania fizycznego
Praktyka
prowadzenia
zajęć
z wychowania
fizycznego
z dziewczętami
wskazuje, że ich motywacja do aktywnego uczestnictwa w tych lekcjach nie jest
najlepsza. Stwierdziłem, że u dziewcząt pojawiają się tendencje do unikania
wysiłku fizycznego, a także brak motywacji do aktywnego udziału w zajęciach
wychowania fizycznego. By znaleźć odpowiedzieć na pytanie, co stanowi
przyczynę tego stanu rzeczy, skonsultowałem skonstruowałem anonimową
ankietę. Badaniami objęte zostały dziewczynki z trzecich klas Gimnazjum nr 1
w Grodzisku Maz. w liczbie 67. Badania prowadziłem w miesiącu maj 2002.
Udzielone odpowiedzi pozwoliły na uzyskanie informacji o opinii dziewcząt
o lekcjach
wychowania
fizycznego
w znacznym
stopniu
określają
doświadczenia wyniesione ze szkoły podstawowej, zawarto w ankiecie szereg
pytań, których celem był sondaż na ten temat. z opinii dziewcząt wynika,
że warunki w jakich prowadzono lekcje wychowania fizycznego w szkołach
podstawowych były dobre. Ponad 70% ankietowanych dziewcząt miało
możliwości korzystania z sali gimnastycznej, boiska oraz dobrego wyposażenia
w sprzęt. Znacznie gorsze natomiast (ok. 47,5% ankietowanych) były
możliwości korzystania z natrysków. Jeżeli uświadomimy sobie jak wielką wagę
przywiązują właśnie dziewczęta do spraw higieny osobistej to łatwo zrozumieć,
że niechęć do uczestnictwa w lekcji wychowania fizycznego mogła mieć swoje
źródło także w tych warunkach niesprzyjających utrzymania osobistej higieny
po zajęciach wychowania fizycznego.
Niebagatelną role w kształtowaniu motywacji do aktywnego udziału w lekcji
wychowania fizycznego odgrywa „klimat” szkolny, który może kształtować
1/4
modę na sport. o klimacie tym decydują zarówno warunki do realizacji zajęć,
stosunek dyrekcji szkoły do tego przedmiotu jak i sam nauczyciel wychowania
fizycznego jego postawa, wiadomości i umiejętności, a także jego sprawność
ruchowa.
Optymizmem napawa fakt, że aż 81,5% dziewcząt stwierdza, że w szkole
podstawowej, do której poprzednio uczęszczały była atmosfera sprzyjająca do
ćwiczeń a lekcje wychowania fizycznego nie były stratą czasu. Można, więc
zakładać, że brak motywacji do tego przedmiotu nie tkwi w nie uświadomieniu
sobie potrzeb aktywnego w niej udziału. Zastanowienia wymaga fakt, że tylko
38,4% dziewcząt uważa, iż zajęcia pozaszkolne są ciekawe i atrakcyjne.
Należałoby, więc wprowadzić wiele zmian w sposobie prowadzenia tych zajęć,
by umotywować dziewczęta do udziału w nich. Nadzieją napawać mogą
wypowiedzi ankietowanych dziewcząt w liczbie 57% stwierdzające, że poza
obowiązkowymi zajęciami ruchowymi w szkole podejmują dobrowolnie różne
formy ruchu, najczęściej takie jak pływanie, jazda na rowerze, gra w piłkę
i inne. Wśród czynników motywujących dziewczęta do zajęc wychowania
fizycznego znaczącą rolę odgrywa nauczyciel. z wypowiedzi wyniki, że niemałe
znaczenie przypisują jego tolerancji dla niedoskonałości wykonywania przez nie
zadań ruchowych. Połowa badanych dziewcząt uznała swego nauczyciela szkoły
podstawowej za tolerancyjnego. Trudno jednak stwierdzić czy była to tolerancja
w dobrym czy w złym znaczeniu. Stawienie młodzieży w okresie dojrzewania
zbyt rygorystycznych wymagań w zakresie precyzji wykonywanych ruchów
często zniechęca ją całkowicie do udziału w zajęciach ruchowych. Być może
właśnie tym dziewczętom, które w okresie szkoły podstawowej napotykały na
szczególne trudności w rozwoju swej sprawności, pozostanie niechęć nie tylko
do lekcji wychowania fizycznego, lecz także do stosowania ruchowych form
wypoczynku w ogóle. Badane dziewczęta znajdują się w okresie przeobrażeń
dziecka
w dorosłego
człowieka,
który
jest
niezwykle
trudnym,
skomplikowanym okresem dojrzewania fizjologicznego i emocjonalnego.
2/4
Każdy nauczyciel wychowana fizycznego musi również uwzględnić fakt, że
nierównomiernie rozwija się także układ kostny i mięśniowy, do wpływa
ujemnie na koordynacje ruchową dorastającej młodzieży. W tym okresie
występować mogą u młodzieży bóle mięśniowe które z całą pewnością nie są
czynnikiem motywującym do aktywności ruchowej i większych wysiłków.
w tym także może tkwić przyczyna niechęci do uczestnictwa w lekcjach wf.
Połowa badanych dziewcząt twierdzi, że wykonywanie ćwiczeń sprawia im
trudności i dolegliwości. Wiele dziewcząt w tym okresie szybko się męczy.
Prawie 28% badanych dziewcząt stwierdza, że po lekcji czują się bardzo
zmęczone i znużone. Być może, że obawa przed zmęczeniem wywołuje niechęć
do lekkiej atletyki czy innych intensywnych form ruchu. Wiadomym jest, że
dziewczęta w tym wieku charakteryzuje dbałość o wygląd zewnętrzny, ładną
figurę i zgrabną sylwetkę. Lekcja wychowania fizycznego może i powinna
stwarzać szczególne możliwości osiągania tego celu bez specjalnych obciążeń
siłowych. Aż 83% ankietowanych dziewcząt stwierdza, że własna sprawność
ruchowa daje im wiele satysfakcji. Rozwój uczuć emocjonalnych młodzieży
tego okresu wyraża się też między innymi zwiększeniem wrażliwości na piękno
muzyki i ruchu Ćwiczenia stosowane przy dźwiękach muzyki na lekcjach
wychowania fizycznego mogą w znacznym stopniu rozwijać te uczucia
estetyczne i spełniać oczekiwania dziewcząt w tym względzie. Potwierdzeniem
jest 37% wypowiedzi ankietowanych dziewcząt, które bardzo chętnie
uczestniczą w tańcach towarzyskich. Także 28% dziewcząt twierdzi, że
gimnastyka artystyczna, jako specyficzna forma ruchu przy akompaniamencie
muzyki daje im wiele satysfakcji. Szczególnego znaczenia nabiera zadanie,
którego celem jest kształtowanie przez szkołę takich postaw i takich przekonać
do czynnych form wypoczynku, które przetrwają do końca życia człowieka.
Zastanowienia wymaga fakt, że tylko 15% badanych dziewcząt twierdzi, że lubi
uczestniczyć we wszystkich formach ruchowych. Natomiast nie lubi gimnastyki
17%, lekkiej atletyki 14% badanych, gier drużynowych 12% dziewcząt. Jeżeli
3/4
do tych stwierdzeń dodać że 27% dziewcząt nie bierze udziału w żadnych
zajęciach ruchowych poza lekcją wychowania fizycznego, to można
przewidywać, że ta niekorzystna postawa do czynnego wypoczynku może się
utrwalić.
Podsumowując powyższe rozważania można stwierdzić, że lekcja wychowania
fizycznego mimo swoich specyficznych walorów nie jest ulubionym
przedmiotem wszystkich dziewcząt. Na lekcjach dziewczęta oczekują
elementów tańca towarzyskiego i gimnastyki oraz gier zespołowych o małej
intensywności ruchu. Wśród czynników motywujących je do aktywnego
uczestnictwa w lekcjach wf., znaczną rolę odgrywa nauczyciel.
4/4