dh Aleksander Kopczyński 6 GDH ”Ryngraf”

dh Aleksander Kopczyński 6 GDH ”Ryngraf”

dh Aleksander Kopczyński 6 GDH ”Ryngraf”
Poradnik Samarytański
czyli
Pierwsza Pomoc Przedmedyczna
Trochę wstępu…
Obowiązkiem każdego Polaka jest udzielenie pomocy osobie
poszkodowanej w miarę swoich możliwości. Bezczynność jest karana nawet do
3 lat więzienia (162 art. KK). Wystarczy telefon do odpowiednich służb lub
prośba o pomoc innej osoby. Ale co jeśli znajdziemy się na pustkowiu bądź lesie
gdzie pogotowie niedojedzie i nie ma kto nam pomóc ? Postaram się przybliżyć
zasady postępowania PP aby zapowiedz takim sytuacjom.
SPIS TREŚCI
1. Łańcuch ratunkowy
2. Schemat udzielania PP
3. Powiadomienie służb
ratunkowych
4. Resuscytacja krążeniowo –
oddechowa
5. Pozycja boczna ustalona
(bezpieczna)
6. Utrata przytomności
7. Krwotoki
8. Złamania
9. Omdlenia
10. Oparzenia
11. Udar cieplny
12. Zawał serca
13. Bezpieczeństwo ratownika
14. Skład apteczki
1
2
2
3
3
4
5
5
6
6
7
8
8
9
9
Pierwsza Pomoc
1. Łańcuch ratunkowy
Pierwszą pomoc możemy podzielić na medyczną i lekarską. Czynności
medyczne wykonujemy my harcerze bądź inne osoby znające się na tym. :P
Drugą część, lekarską, wykonuje załoga ambulansu pomagają pacjentowi w
drodze do szpitala. Jest jeszcze wyróżniona pomoc profesjonalna która odbywa
się w najbliższej placówce medycznej zdolnej do przyjmowania
poszkodowanych.
2. Schemat udzielania PP
1) Zabezpieczenie miejsca wypadku
Np. Jeśli wypadek miał miejsce na drodze to ustawiamy trójkąty,
wyłączamy silnik i odłączamy akumulator. W lesie nie musimy się tak bawić. W
mieście po prostu powiadamiamy ludzi dookoła aby omijali miejsce wypadku.
2) Określanie przytomności
Rzecz nietrudna (patrz Roz. 6). Jeśli osoba jest nieprzytomna najpierw
sprawdzamy oddech wg. schematu „widzę, słyszę, czuję”, a więc przykładamy
ucho do ust, wtedy widzimy że brzuch się unosi, słyszymy świst powietrza z ust
i czuje (jakkolwiek) oddech na policzku.
Na starych filmach aktorzy polewali nieprzytomnego beczką (wiadrem) wody
lub trąbili jak najgłośniej koło ucha. Lepiej tego nie próbować . Możemy
potrzeć twarz nieprzytomnego zmoczoną szmatką lub dać „plaskacza w
policzek” (ale nie takiego żeby zabić). Jeżeli nie trzeźwieje a oddycha i inne
reakcje ma ok to cucenie zaniechać. W razie półprzytomnej osoby aby utrzymać
ją przy świadomości powinniśmy zacząć wywiad (proste pytania jak: gdzie
mieszkasz, ile masz lat).
3) Wzywanie pomocy
Prosimy przechodniów o pomoc w udzielaniu PP. Nawet jak mówią że się
nie znają to przecież mogą podać bandaż, przytrzymać pacjenta czy
kontynuować za nas wywiad :P Dzwonimy (999 lub 112).Chyba każdy zna
formułkę odpowiedzi na pytania dyżurnego (dla przypomnienia Roz. 3).
2
4) Reanimacja
Cóż jak trzeba to trzeba. Kiedy niema oznak krążenia i oddychania
stosujemy (uwaga trudne słowo) resuscytację krążeniowo – oddechową czyli
masaż serca połączony ze sztucznym oddychaniem. (więcej patrz Roz.4).
3. Powiadamianie służb ratunkowych
Bardzo ważne jest, aby po rozpoznaniu sytuacji, ale jeszcze przed
udzieleniem PP wezwać pogotowie. W przeciwnym razie nasza pomoc będzie
bezcelowa. Dyżurny będzie od nas wymagał:
- dokładnej lokalizacji
- informacji kim jest poszkodowany
- opisu urazów
- informacji jakie czynności podjęliśmy
Pamiętajmy żeby nie kończyć rozmowy zanim nie zrobi tego dyspozytor,
przecież zawsze może chcieć wiedzieć coś więcej o poszkodowanym…
Numer pogotowia: 999 lub z komórki 112
4. Resuscytacja krążeniowo – oddechowa
Lub inaczej reanimacja.
Są to działania mające zastąpić najbardziej podstawowe czynności
organizmu: krążenie i oddychanie. Często przystąpienie od zabiegu w jak
najkrótszym czasie może zadecydować o życiu poszkodowanego.
Zabieg będziemy wykonywać gdy ofiara jest nieprzytomna i odbiega od
schematu „widzę – czuję – słyszę”.
Powtarzamy cykl 30 ucisków na 2 wdech.
Tj. Splecione ręce układamy na lewym śródpiersiu w pobliżu splotu
słonecznego i uciskamy 30 razy. Następnie przystępujemy o sztucznego
oddychania.
Pacjentowi w pozycji leżącej pochylamy głowę do tyłu, aby nie zadusił
się własnym językiem, zatykamy nos i wdmuchujemy powietrze. (No dalej, nie
wstydzić się !)
3
UWAGA !
Reanimację wykonujemy do momentu przejęcia pacjenta przez ratowników
med. nie kończymy nawet jak uznamy że poszkodowany jest martwy, ani jak na
się znudzi. Do momentu przybycia ratowników choćby to trwało 4 godziny.
5. Pozycja boczna ustalona (bezpieczna)
To pozycja w której należy położyć nieprzytomnego gdy zachowany jest
oddech i inne funkcje życiowe. Pozycja umożliwi odzyskanie przytomności a
także uniemożliwi zakrztuszenie się płynami znajdującymi się w ciele (np.
treścią żołądkową). Poszkodowanego należy przewracać na drugi bok co 30
minut.
Instrukcja:
- Zdjąć okulary poszkodowanego
- Ułożyć nogi prosto
- Ręka, która jest po Twojej stronie ułóż pod kątem prostym do ciała ofiary.
Następnie zegnij w łokciu aby była skierowana do góry.
- Drugą rękę połóż w poprzek klatki piersiowej i połóż stroną wierzchnią pod
policzek ofiary znajdujący się bliżej Ciebie.
- Drugą ręką należy złapać za nogę, która jest dalej od Ciebie, tuż powyżej
kolana i podnieś ją do góry, nie odrywając stopy od podłoża.
- Trzymając cały czas jedną dłoni przyciśniętą do policzka drugą ręką pociągnij
za nogę ofiary tak, by staw biodrowy i kolanowy były zgięte pod kątem
prostym.
- Odegnij głowę poszkodowanego do tyłu by udrożnić drogi oddechowe.
- Ułóż dłoń ofiary pod policzkiem.
- Regularnie sprawdzaj oddech.
Spoko, to wszystko : )
6. Utrata przytomności
To stan, w którym poszkodowany nie reaguje na bodźce zewnętrzne.
Stopień przytomności określamy sumując punkty uzyskane w poszczególnych
kategoriach.
(skala Glasgow)
Punkty
Mruganie
Reakcja na słowa
4
Odpowiedz
oczami
ruchowa
Odpowiednia do
poleceń
6
5
Pełna orientacja
Celowa
Ruch ucieczki na
ból
4
Spontaniczne
Mowa chaotyczna
3
Na głos,
zawołanie
2
Na ból
Mowa
niewłaściwa
Niezrozumiałe
dźwięki
1
Brak
Brak
Zgięciowa
Wyprostna
Brak
3 pkt – osoba zupełnie nieprzytomna
15 pkt – osoba z pełną świadomością
7. Krwotoki
Krwotokiem nazywamy gwałtowną utratę krwi, najczęściej na skutek
urazu naczyń krwionośnych.
Objawy:
- Blada skóra
- Szybkie i ledwo wyczuwalne tętno
- Mroczki przed oczami
- Niepokój
- Szum w uszach
- Zimny pot
- z czasem utrata przytomności
Krwotoku wewnętrznego nie widzimy i nie możemy pomóc (wzywamy
pomoc) ale zewnętrzny jak najbardziej:
1. Umieszczenie zranionej kończyny w górze
2. Zatamowanie upływu krwi poprzez uścisk bandażem jałowym
3. W ciężkich przypadkach opatrunek uciskowy 5 cm powyżej rany
5
8. Złamania
Złamanie to przerwanie ciągłości kości. Złamania dzielimy na otwarte i
zamknięte. Pod żadnym pozorem nie wolno poruszać kończyną. Najważniejszą
zasadą jest unieruchomienie uszkodzonego odcinka przed poruszaniem
poszkodowanego.
Rozpoznanie:
- Ból (piekielny)
Pierwsza Pomoc:
Metodą jest najpierw okrycie kończyny kurtką/ bluzą. Związujemy szczelnie
bandażem. Teraz usztywnienie. Najlepiej znaleźć dwa równej długości kije,
przyłożyć z obu stron do kończyny, szczelnie obwiązujemy bandażem/ bluzą/
czymkolwiek aby uniemożliwić poruszanie. W wypadku kończyny dolnej
zalecane jest unieruchomienie obu kończyn.
9. Omdlenia
Krótkotrwała
utrata
przytomności
spowodowana
chwilowym
niedotlenieniem mózgu. Może występować również u zdrowych ludzi.
Rozpoznanie:
- Poszkodowany jest nieprzytomny ale zachowane są funkcje życiowe
- Gdy nie jesteśmy pewni stosujemy schemat zachowania PP w przypadku
utraty przytomności
Objawy poprzedzające omdlenie:
- Osłabienie
- Szumy w uszach
- Mroczki przed oczami
- Blada, spocona skóra
Pierwsza Pomoc:
Poszkodowanego kładziemy na plecach i podnosimy wszystkie kończyny do
góry. Rozluźniamy krawat, kołnierz, szal. Kontrolujemy parametry życiowe.
Jeśli przytomność nie powraca wzywamy pomoc.
6
10. Oparzenia
To uszkodzenie skóry powstałe przez działanie ciepła, substancji
chemicznych, promieniowania lub prądu elektrycznego.
- Oparzenie I stopnia:
Zaczerwienienie skóry. Schodzi po ok. 3 dniach.
- Oparzenie II stopnia:
Występują pęcherze z płynem surowiczym. Towarzyszy oparzenie I stopnia.
Schodzi po kilkunastu dniach.
- Oparzenie III stopnia:
Występuje martwica lub zwęglenie. Pozostawia blizny i goi się długo.
Towarzyszą oparzenia I lub II stopnia.
Pierwsza Pomoc:
- Poszkodowanego należy bezzwłocznie oddzielić od źródła oparzenia.
- Oparzenie należy płukać ok 20 min. letnią wodą
- W przypadku oparzeń II i III stopnia opatrujemy jak ranę. Skonsultować z
lekarzem.
11. Udar cieplny
Lub słoneczny to przegrzanie organizmu (najczęściej głowy) wskutek
długiego wystawienia na działanie ciepła jak również nadmierny wysiłek
fizyczny.
Objawy:
- Osłabienie, wyczerpanie
- Pospieszne tętno
- Suchość skóry
- Nudności i zawroty głowy
- Zaburzenia świadomości
Pierwsza Pomoc:
- Umieścić poszkodowanego w zacienionym miejscu
- Ułożyć w pozycji na półsiedzącej
- Gdy poszkodowany jest nieprzytomny układamy go w pozycji bezpiecznej
- Jeśli przytomność nie powraca po długim czasie wzywamy pomoc
12. Zawał serca
Zawał
serca
to
martwica/niewydolność
spowodowanego zablokowaniem układu wieńcowego.
7
mięśnia
sercowego
Objawy:
- Niewytrzymywalny ból, piekący, promieniujący od żuchwy i lewej kończyny,
ból w klacie, nieustępujący przy odpoczynku
- Panika, strach przed śmiercią a co z tym idzie:
- Bladość
- Lepki pot
- Wzrost akcji serca
- Pobudzenie ruchowe
Pierwsza Pomoc:
Jeżeli poszkodowany jest przytomny układamy go w pozycji półsiedzącej.
W przeciwnym wypadku układamy go w pozycji bezpiecznej. Wzywamy
pomoc. Mierzymy tętno. W razie potrzeby udzielamy pomocy
(reanimacja/masaż serca).
13. Bezpieczeństwo ratownika
Bezpieczeństwo osoby, która podejmuje akcję ratunkową jest jednym z
priorytetów. W razie niebezpieczeństwa nie należy podejmować pochopnych
działań. To logiczne że łatwiej ratować jedną osobę niż pięć.
Używamy rękawic lateksowych aby chronić się przed krwią poszkodowanego
ponieważ można zarazić się groźnymi chorobami (HBV, HCV, HIV (( nawet
nie chcecie wiedzieć co to…)))
14. Skład apteczki
Wyposażenie podstawowe apteczki Pierwszej Pomocy:
Sprzęt:
Bandaż 15 cm/ 4 m
Bandaż 10 cm/ 4 m
Bandaż elastyczny 10 cm/ 4 m
Gaza 5 cm/ 5 cm
Gaza 9 cm/ 9 cm
Rękawiczki lateksowe
Agrafka
Chusta trójkątna
Koc termoizolacyjny
Plaster – opatrunek
Plaster – rolka 2,5 cm/ 5 m
Woda utleniona
Pęseta
Ilość sztuk/ opakowań:
1 szt.
2 szt.
2 szt.
2 opk.
2 opk.
4 szt.
2 szt.
2 szt.
1 szt.
1 opk.
1 szt.
1 szt.
1 szt.
8