Plecak pełen historii

„PLECAK PEŁEN HISTORII” – ŚLADAMI PRZESZŁOŚCI PO REGIONIE
Zajęcia z innowacji pedagogicznej „Plecak pełen historii” odbywały się w wymiarze
2 godzin tygodniowo w klasie1a w roku szkolnym 2011/2012.. Główne cele jakie postawiłem
podczas realizacji tego projektu to wykształcenie młodych ludzi świadomych i wrażliwych
na dzieje swojego regionu, poszerzenie wiedzy z historii oraz przygotowanie do studiów
humanistycznych.
Innowacja składała się z 12 szerokich zagadnień, które obejmowały głównie tematykę
regionalną, dotyczącą terenu powiatów jarosławskiego, lubaczowskiego, przemyskiego
i przeworskiego, które niegdyś stanowiły województwo przemyskie. Tematy zawsze były
powiązane i porównywane z zagadnieniami historii zawartymi w podstawie programowej
szkoły ponadgimnazjalnej. Ponadto tematyka innowacji została przedstawiona rodzicom
uczniów na spotkaniu organizacyjnym i przez nich zatwierdzona.
Wykaz tematów innowacji pedagogicznej
1. Zmiany granic i podziały administracyjne w ziemi przemyskiej na przestrzeni wieków
2. Osadnictwo – lokacje miast i wsi
3. „Od powietrza, ognia, głodu i wojny” klęski elementarne w ziemi przemyskiej
w średniowieczu i czasach nowożytnych
4. Dom wielu Narodów – ziemia przemyska pograniczem etnicznym polsko – ruskim
i nie tylko
5. Bóg i wiara. Panorama religijna w regionie przemyskim
6. Świat który zaginął – z dziejów społeczności żydowskiej w ziemi przemyskiej
7. W cerkwi i o cerkwiach
8. Czym dawniej handlowano – rzecz o jarmarkach, towarach i spławie rzecznym
9. Kamieniarstwo brusnieńskie roztoczańskie dziedzictwo i jego zasięg oddziaływania
10. Wielka wojna w regionie. Rola Twierdzy Przemyśl podczas I wojny światowej
11. Przemyśl pod okupacją sowiecką. Granica na Sanie i Linia Mołotowa
12. Stosunki polsko – ukraińskie w latach 1939 – 1947 oraz Akcja Wisła
Każdy temat został zrealizowany, rozwinięty, podsumowany, a gdy była potrzeba
dodatkowo uzupełniony o prezentację multimedialną. Dodatkowo z okazji 30 rocznicy
wprowadzenia stanu wojennego uzupełniłem tematykę innowacyjną o zagadnienie dotyczące
tego wydarzenia. Ponadto uczniowie zostali podzieleni na 6 grup, w których opracowywali
całoroczne projekty związane z tematami innowacji:
1. Pamiątki kultury żydowskiej w regionie
2. Przewodnik po cerkwiach powiatu jarosławskiego, lubaczowskiego, przemyskiego
i przeworskiego
3. Przewodnik po pamiątkach i pozostałościach po I wojnie światowej
4. Poczet biskupów i arcybiskupów przemyskich
5. Zamki oraz urządzenia obronno- sygnalizacyjne w regionie przemyskim
6. Słownik osób zaangażowanych w działalność patriotyczno – niepodległościową
w regionie od 1918 roku
Niestety na skutek małej systematyczności został ukończony zaledwie jeden projekt:
Przewodnik po cerkwiach powiatu jarosławskiego, lubaczowskiego, przemyskiego
i przeworskiego, którego egzemplarz zostanie przekazany do szkolnej biblioteki.
Aby jeszcze bardziej pogłębić wiedzę o regionie odbyło się kilka wycieczek edukacyjnych
- wycieczka do Żurawicy i zwiedzanie Fortu XII Wenger (połączona z wycieczką
integracyjną)
- wycieczka na Stary Cmentarz i kirkut żydowski w Przemyślu wraz z sprzątaniem
grobu burmistrza Stanisława Nałęcza Skałkowskiego
- wycieczka po Linii Mołotowa w Przemyślu wraz ze zwiedzaniem wnętrza schronu
sowieckiego obok hotelu Gromada
- zwiedzanie Muzeum Ziemi Przemyskiej z wystawami połączonymi historii Żydów w
Przemyślu oraz ekspozycji poświęconej Twierdzy Przemyśl
- wycieczka po fortyfikacjach Twierdzy Przemyśl (forty V Grochowce, VI Helicha
i VIII Prałkowce)
- zwiedzanie ekspozycji muzeum Twierdzy Przemyśl – zapoznanie się z techniką
wojenną stosowaną podczas I wojny światowej
- wycieczka na Roztocze Wschodnie zwiedzanie ekspozycji w Muzeum „Kresów”
w Lubaczowie poświęconych sztuce cerkiewne, połączonej z lekcją muzealną ,
kamieniarstwu bruśnieńskiemu, życiu codziennemu wsi roztoczańskiej, zwiedzanie wzgórza
zamkowego w Lubaczowie, zwiedzanie zespołu cerkiewnego w Radrużu, eksploracja
nieistniejącej wsi Stare Brusno – kamieniarka bruśnieńska, linia Mołotowa na Roztoczu.
Mam nadzieje, że projekt innowacyjny „Plecak pełen historii” poszerzył wiedzę
uczniów klasy 1a o naszej Małej Ojczyźnie i choć trochę wzmocni dziś trudną pozycję
„nauczycielki życia”. Pozytywnym potwierdzeniem tego jest powstały w porozumieniu
z uczniami i ich rodzicami kolejny projekt innowacji pedagogicznej „Śladami ginących
zawodów na Podkarpaciu”.
Jacek Bazak