plan odnowy miejscowości spławie 2010 -2020

www.splawie.eu
So³tys -
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI
SPŁAWIE
2010 -2020
Gmina Śmigiel
Aktualizacja – 28.05.2013
SPIS TREŚCI
Wstęp
str.3
Analiza zasobów miejscowości
str.4
Analiza SWOT
str.7
Wizja rozwoju miejscowości
str.9
Opis planowanych przedsięwzięć
str.12
2
Wstęp
Plan Rozwoju Miejscowości zawiera charakterystykę miejscowości w której będą
realizowane projekty, planowane kierunki jej rozwoju , inwentaryzacje zasobów służącą
ujęciu stanu rzeczywistego, mocne i słabe strony miejscowości, planowane przedsięwzięcia
oraz harmonogram planowanych działań.
Plan Rozwoju Miejscowości jest narzędziem dla podniesienia standardu życia i pracy
na wsi poprzez realizację zadań inwestycyjnych podnoszących atrakcyjność zamieszkania na
wsi oraz prowadzących do większego zaangażowania i integracji mieszkańców.
Podejmowane działania winny umożliwić inwestowanie w tej miejscowości w takie
dziedziny, które umożliwią zachowanie szeroko pojętego dziedzictwa kulturowego.
Społeczność miejscowości Spławie pragnie poprzez realizację tego planu pozyskać
środki zewnętrzne dla osiągnięcia rozwoju rodzinnej miejscowości.
Obszarem realizacji Planu Rozwoju Miejscowości Spławie jest teren tej wsi.
Spławie to wieś licząca na dzień 30.03.2010r. 294 mieszkańców(152K i 142M), z
czego 60 osób to dzieci i młodzież do 18 roku życia, dorośli to 88 kobiet w wieku 20-60 lat i
101 mężczyzn w wieku 20-65 lat. Osoby w wieku emerytalnym to 24 kobiety powyżej 60 lat i
14 mężczyzn powyżej 65 lat. Jak widać społeczność zamieszkująca Spławie to w
zdecydowanej większości ludzie młodzi :
- ponad 64% to kobiety i mężczyźni w wieku produkcyjnym (20 – 60K i 65M)
- ponad 20% to dzieci i młodzież do lat 18
- ponad 2% to młodzież w wieku 18 – 20 lat
- niespełna 13% to kobiety i mężczyźni w wieku emerytalnym
Miejscowość położona jest ok. 9 km od Śmigla. Jeśli chodzi o podział administracyjny wieś
leży w Gminie Śmigiel, która jest częścią składową Powiatu kościańskiego i województwa
wielkopolskiego.
3
Analiza zasobów miejscowości
Wzmianki o Spławiu pochodzą z co najmniej roku 1398, kiedy to na terenach
dzisiejszego sołectwa mieścił się folwark, który leżał we władaniu niejakiego Guncerza
Pradla. W 1448 roku Spławie pozostaje w rękach Andrzeja i Wincentego Bojanowskich, w
1542 jako właściciele wymieniani są Andrzej i Jan Bojanowscy, w XVII w. miejscowość
należy do Franciszka Zakrzewskiego, który w roku 1668 przekazuje majątek synowi
Karolowi. Po 1727 wieś należy już do Krystyny z Żychlińskich Złotnickiej, a od XVIII w.
Spławie przejmuje Onufry Krzycki.
Od roku 1802 folwark Spławie znajduje się w rękach rodziny Skarżyńskich herbu Bończa- w
1840 jako właściciel wymieniany jest Adam Skarżyński, 1881- dr Witold Skarżyński, 1909Adam Skarżyński, 1916- Karol Kreusenstern, od 1928 – Henryk Skarżyński, który jest
ostatnim właścicielem majątku. Po reformie rolnej z lat 1944-48 majątek został
rozparcelowany i przekazany we władanie zorganizowanej grupie rolników- tak powstała
RSP Spławie, działająca po dziś dzień.
Mieszkańcy Spławia nadal w większości utrzymują się z rolnictwa, które w tym
rejonie osiąga dość wysokie jak na polskie warunki poziomy produkcji. We wsi prosperuje
około 20 gospodarstw indywidualnych , a ponadto od lat powojennych istnieje tu Rolnicza
Spółdzielnia Produkcyjna zatrudniająca około 25 osób.
Mimo to zauważalne jest zjawisko pojawiania się pozarolniczych źródeł zarobku - w
miejscowości z roku na rok powstaje coraz więcej lokalnych przedsiębiorstw prywatnych.
W ostatnich latach nastąpiła zmiana poziomu i profilu wykształcenia w Spławiu. W
latach 80-ych ubiegłego wieku znakomita większość osób posiadała wykształcenie zawodowe
i techniczne, rzadziej wyższe. Od kilku lat przybywa jednak coraz więcej osób posiadających
wykształcenie średnie i wyższe lub pobierających naukę w tym właśnie kierunku.
W centrum wsi znajduje się park o powierzchni 5,7 ha,
miejscami z ponad 100 letnim drzewostanem, w którym
znajduje się oddany do użytku w 1840 roku pałac
zbudowany
dla
Adama
Skarżyńskiego.
Budynek
murowany jest z cegły, składa się z dwóch połączonych
ze sobą prostokątnych pawilonów, elewacja zewnętrzna
jest otynkowana z boniowaniem. Pałac jest piętrowy,
4
każdy z pawilonów pokryty dachem czwór-spadowym. Przez lata pałac poddawany był
stopniowej dewastacji i w rezultacie w latach 90 praktycznie popadł w ruinę.
Od kilku lat budynek wraz z parkiem stanowi
własność prywatną, prowadzone są zaawansowane
prace remontowo-porządkowe, których efekty już teraz
są widoczne, a w niedalekiej przyszłości kompleks
pałacowo-parkowy ma odzyskać dawną świetność.
Przy bramie wjazdowej do pałacu znajduje się
XVIII w. figura św. Jana Nepomucena, na nieco nowszym cokole. Niestety, figura od dawna
nie była konserwowana i jej stan pozostawia wiele do życzenia. Przy zachodnim wjeździe do
wsi stoi drewniany krzyż otoczony metalowym ogrodzeniem, niestety także wymagający
renowacji.
W północnej części parku znajduje się stara drewniana kapliczka przymocowana do jednego z
drzew, ona również jest w nienajlepszym stanie.
W centrum wsi znajdują się dwa stawy, jeden na terenie zespołu pałacowo-parkowego
z niewielką wysepką, drugi po przeciwnej stronie drogi powiatowej, która je rozdziela.
Teren w centrum i okolicach miejscowości raczej płaski, w większości są to tereny
rolnicze, rzadko występują niewielkie wzniesienia i skupiska drzew.
W miejscowości działa kilka organizacji. Najbardziej charakterystyczny jest klub
sportowy MAS-ROL, który użytkuje pełnowymiarowe boisko do piłki nożnej wraz z
zapleczem. Ponadto działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej-od kilku lat dość prężnie,
Koło Gospodyń Wiejskich oraz Kółko Rolnicze. W Spławiu odbywają się także zajęcia
świetlicy środowiskowej dla dzieci.
W zachodniej części znajduje się niewielki kompleks
rekreacyjno- sportowy, w skład którego wchodzą:

wymiarowe boisko do piłki nożnej, wraz z boiskiem
treningowym

boisko do siatkówki

utwardzone boisko do koszykówki

zaplecze (szatnie, pomieszczenia gospodarcze, sanitariaty)

plac zabaw

miejsce na imprezy plenerowe z ławkami i stołami
5
Wieś posiada małą świetlicę wiejską, w której znajduje się
salka konferencyjna, tzw. salka strażacka (ekspozycja
trofeów zdobytych przez OSP Spławie oraz gablota ze
sztandarem) oraz salka komputerowa (dwa komputery z
dostępem do Internetu, drukarka).
Ponadto RSP Spławie dysponuje dużą świetlicą, z której w
razie potrzeby mogą skorzystać wszyscy mieszkańcy.
We wsi prosperuje jeden sklep wielobranżowy, oraz znajduje się prywatny sklep z
artykułami metalowymi i rolniczymi.
Spławie posiada bardzo ograniczone połączenie komunikacji autobusowej z
Kościanem i Lesznem, oraz miejscowościami leżącymi na linii kursu autobusów.
Przez miejscowość przebiega także asfaltowa droga powiatowa.
Do niedawna jedynymi kanałami informacji ogólnodostępnymi dla mieszkańców był
ogłoszenia zamieszczane w dwóch gablotach w różnych miejscach wsi, przekaz ustny lub
kontakt telefoniczny. Od pewnego czasu działa strona internetowa wsi (www.splawie.eu ), na
której znaleźć można bieżące ogłoszenia dotyczące wsi i organizacji w niej działających.
Niedawno miało miejsce uprofesjonalnienie serwisu i przeniesienie go na nowe, większe
serwery.
Liczba tradycji kultywowanych w Spławiu nie jest zbyt duża- organizowane są tu
coroczne dożynki, przygotowania wieńca dożynkowego, a niedawno powrócił zwyczaj
puszczania wianków świętojańskich. Jednym z bardziej przestrzeganych zwyczajów jest
gromadzenie się wieczorami osób z miejscowości na czuwaniu modlitewnym w domu zmarłej
osoby, do czasu jej pogrzebu.
W pewnym sensie tradycyjny stał się już
corocznie organizowany od roku 1997 festyn z
okazji
powitania
lata.
Zwykle
w
takie
przedsięwzięcie włączają się klub sportowy i
rada sołecka we współpracy KGW i OSP.
W Spławiu nie ma przedszkola, szkoły,
kościoła. Dzięki działalności powstałego w
1994 klubu sportowego MAS-ROL wieś Spławie stała się czymś w rodzaju małego centrum
kulturalnego dla okolicznych miejscowości. Klub nie ogranicza się w swej działalności do
prowadzenia zajęć z młodzieżą i wystawienia drużyn do rozgrywek, ale włącza się do
organizacji imprez rekreacyjno sportowych.
6
Analiza SWOT
Mocne strony
-
zabytkowy zespół pałacowo-parkowy z odnawianym pałacem z 1840 roku.
-
Stosunkowa bliskość miast: Kościan(20 km), Śmigiel(9 km), Leszno (25 km)
-
dobre gleby
-
czyste środowisko naturalne
-
bliskość stacji kolejowej relacji Poznań-Wrocław (5 km)
-
integrująca działalność OSP, KGW, Kółka Rolniczego, LKS MAS-ROL w Spławiu
-
uzbrojenie terenów w sieci infrastrukturalne ( wodociąg, telefony, w wielu
gospodarstwach domowych komputer z radiowym łączem internetowym, w trakcie
realizacji kanalizacja sanitarna obejmująca większą część mieszkańców)
-
specjalizacja w uprawach rolnych i wysoki poziom gospodarstw rolnych
-
dwie świetlice wiejskie- mała należąca do wsi, oraz duża należąca do RSP Spławie
(mieszkańcy mogą w razie potrzeby z niej korzystać)
-
dość dobra integracja części mieszkańców
-
baza rekreacyjno-sportowa położona w zachodniej części wsi (boiska do: piłki nożnej
główne i treningowe, siatkówki, koszykówki; plac zabaw, zaplecze)
-
rozwijające się małe i średnie przedsiębiorstwa na terenie miejscowości
-
tereny do ciekawego zagospodarowania (przy boisku i przy stawie)
Słabe strony
-
brak odpowiedniego oznaczenia wsi
-
budynek mieszczący zaplecze przy
boisku wymaga gruntownego
remontu (z zewnątrz jak i
wewnątrz) – dzięki pozyskanym
od marszałka wielkopolskiego
środkom, a także środkom z budżetu gminy i zaangażowaniu mieszkańców udało się
częściowo wyremontować budynek w 2011 roku. Powstały dwie szatnie z
sanitariatami, zamontowano centralne ogrzewanie, wymieniono część stolarki (okna
i drzwi ) . Do gruntownego remontu pozostał dach, potrzeba odmalowania
pomieszczeń, odnowienie elewacji, sieć rynien do wymiany, okna i drzwi do
7
częściowej wymiany. Ponadto zagospodarowanie terenu bezpośrednio przylegającego
do budynku i częściowe utwardzenie.
-
brak sieci kanalizacyjnej ( w budowie- planowane zakończenie lipiec 2013)
-
brak oświetlenia w części wsi ( wykonane w grudniu 2011)
-
nie najlepszy stan dróg gruntowych
-
nie zagospodarowany teren przy stawie w centrum wsi
-
nie zagospodarowane około 0,4 ha terenu przylegającego do boiska (teren
wykorzystywany rolniczo)
-
powielanie się osób działających w organizacjach
-
wykruszanie się osób aktywnie działających na terenie wsi (przyczyna: brak
motywacji- od lat aktywne są te same osoby)
-
słaba komunikacja PKS (3 linie)
-
brak odpowiedniej remizy OSP (sprzęt przechowywany w zaadoptowanym garażu
należącym do RSP )
Szanse
-
stopniowe przywracanie do niedawna zdewastowanemu pałacowi w Spławiu minionej
świetności, stworzenie centrum konferencyjnego, a co za tym idzie: stworzenie
nowych miejsc pracy, napływ gości, powiększenie rozpoznawalności Spławia
-
napływ gości może i powinien spowodować poprawę estetyki wsi poprzez działania
podejmowane przez samych mieszkańców
-
pozyskiwanie
środków
na
remont
budynku
przy
boisku
sportowym
i
zagospodarowanie wolnych pomieszczeń
-
ciekawe zagospodarowanie terenu przy stawie w centrum wsi (teren sąsiadujący z
zespołem parkowo pałacowym)
-
odpowiednie i ciekawe oznakowanie wsi
-
zagospodarowanie części terenu przylegającego do boiska sportowego i placu zabaw
-
zaangażowanie ludności w życie kulturalne miejscowości
-
integracja z sąsiednimi sołectwami i umocnienie roli Spławia jako małego centrum
kulturalnego i rekreacyjno sportowego
8
Zagrożenia
-
niewielka ilość lub całkowity brak środków własnych na realizację zamierzeń
-
możliwość całkowitego wykruszenia osób aktywnie działających we wsi
-
całkowity brak zaangażowania przez część mieszkańców prezentujących postawę
krytykująco- roszczeniową
-
spadek opłacalności produkcji rolnej
-
stosunkowo małe fundusze przeznaczane na organizację imprez kulturalnych
Wizja rozwoju miejscowości
Przyszłość tej miejscowości jest związana z głównymi funkcjami jakie spełniała do tej pory.
Funkcje te jednak muszą być na nowo zdefiniowane. Obiekty rekreacyjne, budowane
niekiedy ok. 10 lat temu, często po kilku małych modernizacjach, w zastraszającym tempie
niszczeją. Baza sportowo rekreacyjna nie jest już tak atrakcyjna jak była w chwili budowy,
toteż nie przyciąga ludzi chcących zaspokoić potrzeby rekreacyjno-sportowe.
Wieś ponadto otrzymała w użytkowanie cały budynek przy kompleksie rekreacyjnosportowym, w którego niewielkiej części znajdowało się zaplecze boiska. Problem w tym, iż
do tej pory większą część tego budynku użytkowano jako obiekt gospodarczy i wymaga on
gruntownego remontu
Ponieważ właśnie na terenie kompleksu odbywa się gro wszystkich wydarzeń kulturalno
integracyjnych, nie tylko wiejskich ale również imprez organizowanych na szczeblu Gminy
(Turniej wsi, Gminne zawody sportowo pożarnicze, rozgrywki piłkarskie na szczeblu OZPN
Leszno),toteż odnowienie tego kompleksu mieszkańcy postawili sobie jako priorytet.
Realizując ten cel planuje się gruntowną odnowę (połączoną z przebudową) całego
budynku. Najistotniejszy jest remont przeciekającego dachu, który zapobiegnie ponownemu
niszczeniu pomieszczeń; remont pomieszczeń już użytkowanych (przemalowanie,
odwilgocenie); gruntowna modernizacja pomieszczeń jeszcze nie zagospodarowanych(jedno
z nich można przeznaczyć jako zaplecze dla działających organizacji – np. KGW); izolacja
budynku; wymiana zniszczonych okien i drzwi; odnowienie elewacji; montaż centralnego
ogrzewania oraz zagospodarowanie pozostałego terenu przylegającego do placu zabaw.
Część prac została wykonana w 2011 i 2012 roku ale cały teren wymaga ciągłej dbałości ,
doposażenia, konserwacji, wymiany niektórych elementów tak aby cały kompleks mógł być
wizytówką wsi.
9
Pilnie należy zadbać o odpowiednie i czytelne oznakowanie wsi. Niejednokrotnie jest
problem z odnalezieniem w miejscowości danych posesji, gdyż domy (szczególnie w
zachodniej części) są usytuowane w tak zwanych „dojazdach”, które w żaden sposób nie są
oznaczone. Efektem docelowym jest montaż przy zjazdach odpowiednich odblaskowych
tabliczek z kierunkiem jazdy i numeracją posesji. ( zamontowano w 2011 roku )
Nie należy zapominać także o budynku świetlicy wiejskiej wykorzystywanym przez
wszystkie działające w Spławiu organizacje. Należy dokonywać bieżących napraw i
remontów aby ciągle mogła pełnić swoją rolę w naszym środowisku. W latach 2010-2012
wykonano ocieplenie całego budynku, położono nową elewację, wykonano remont tarasu,
odmalowano część pomieszczeń.
W najbliższym czasie planujemy zamontowanie rynien, odnowienie pozostałych
pomieszczeń, a także dobudowanie pomieszczenia w którym swój sprzęt pomieściła by nasza
OSP.
W zakresie integracji społeczności lokalnej należy poprawić zakres zainteresowania
różnymi formami integracyjnymi- zaczynając od imprez okolicznościowych, poprzez
działanie (szczególnie młodzieży) w Kole Gospodyń Wiejskich, Ochotniczej Straży Pożarnej
czy klubie sportowym MAS-ROL w Spławiu. Cel ten zrealizowany ma być poprzez opisaną
już modernizację budynku zaplecza rekreacyjno-sportowego, w którą zaangażuje się z
pewnością grupa mieszkańców. Z doświadczenia wiadomo, że nic tak nie integruje jak
wspólna praca i osiągnięty efekt. W wypadku Spławia można to już było zaobserwować przy
powstawaniu boiska sportowego. Od tego momentu minęło już 13 lat i nowe wyzwanie z
pewnością przyczyni się do większej integracji mieszkańców, chęci wspólnego działania i
dbałości o to co zostało już zrobione. Nie można dopuścić do tego aby nasza wieś stała się
tylko miejscem pracy dla jednych a sypialnią dla innych. Siłą wsi do tej pory było to, że jej
mieszkańcy traktowali ją w pewnym sensie jak własne podwórko i my chcemy aby działania
wspólnie podejmowane takie podejście wzmocniły. W takiej wsi żyje się lepiej nawet jeśli
pracować trzeba ciężko – a na tym żeby żyło się lepiej wszystkim nam zależy!
10
Przedstawiona poniżej tabela wskazuje zaplanowane przez mieszkańców i
opracowane przez powołaną „Grupę Odnowy Miejscowości” plany dotyczące działań jakie
należy podjąć przez najbliższe 10 lat na terenie wsi Spławie. Mamy nadzieję, że przy
współpracy mieszkańców, właściciela zespołu parkowo-pałacowego, działających organizacji
i samorządu uda się zrealizować co najmniej znaczną ich część. Mamy zamiar ubiegać się o
środki nie tylko z budżetu Gminy ale również z innych dostępnych źródeł krajowych i UE.
Jesteśmy przekonani że pozyskane środki finansowe i praca własna mieszkańców na rzecz
wsi zgodnie z zaproponowanym przez nich samych planem przyniesie oczekiwany efekt czyli
zwiększenie bezpieczeństwa, poprawę estetyki i spowoduje zwiększenie atrakcyjności
Spławia zarówno dla mieszkańców jaki i dla przebywających tu gości. Wspólne działania
przyczynia się z pewnością do zwiększenia integracji środowiska lokalnego. Wszystko razem
wzięte musi spowodować to że W SPŁAWIU ŻYJE SIĘ LEPIEJ !
11
OPIS PLANOWANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Oczekiwane
Nazwa planowanego działania
rezultaty
Bieżące remonty świetlicy wiejskiej (odnowienie elewacji,
malowanie pomieszczeń, drobne naprawy, itp.)
Doposażanie świetlicy wiejskiej w niezbędny sprzęt (AGD,
RTV, naczynia, stoły, krzesła, itp.)
Poprawa jakości dróg (powiatowej i gminnych ) w obrębie
wsi –pobocza, rowy, chodniki
Sukcesywne remonty i uatrakcyjnianie kompleksu
sportowo rekreacyjnego z placem zabaw (remont toalet,
dodatkowe ławki i stoły, wiata, ogrodzenie, nasadzenia
zieleni, itp.)
Zamontowanie oświetlenia przy drodze gminnej
Modernizacja
i przebudowa budynku zaplecza przy kompleksie
rekreacyjno sportowym (dach, stolarka, elewacja)
Montaż odpowiednich odblaskowych tabliczek z
kierunkiem i numeracją posesji
Ogłoszenie konkursu na sposób zagospodarowania terenu
przylegającego do boiska sportowego
Przystąpienie do zagospodarowania terenu przyległego do
boiska zgodnie z wynikiem ogłoszonego wśród
mieszkańców konkursu
12
Poprawa estetyki, nie dopuszczenie do dewastacji
Możliwość wykorzystania świetlicy wraz z
wyposażeniem na potrzeby mieszkańców (imprezy
kulturalne, zajęcia z dziećmi, spotkania działających
organizacji)
Poprawa bezpieczeństwa i estetyki
Poprawa estetyki, integracja poprzez wspólne
działanie i nie dopuszczenie do dewastacji
Poprawa bezpieczeństwa
Nie dopuszczenie do dewastacji budynku, poprawa
estetyki zwiększenie atrakcyjności kompleksu
sportowo rekreacyjnego i stworzenie warunków
do rozwoju prospołecznych zachowań mieszkańców
Poprawa oznakowania i orientacji we wsi, poprawa
estetyki wsi.
Działanie pobudzające aktywność wśród
mieszkańców
Podniesienie atrakcyjności bazy sportowo
rekreacyjnej i integracja mieszkańców
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Dalsza modernizacja
i przebudowa budynku zaplecza przy kompleksie
rekreacyjno sportowym (remont pomieszczeń, ogrzewanie)
Budowa nowej lub dobudowanie do świetlicy wiejskiej
pomieszczenia na Remizę OSP
Odnowienie obiektów małej architektury (figura św. Jana,
przydrożny krzyż, kapliczka w parku )
Umieszczenie Spławia na jednym z szlaków turystycznych
lub ścieżek rowerowych (bliskie sąsiedztwo Bruszczewa i
jeziora Wonieskiego)
Ogłoszenie konkursu na sposób zagospodarowania terenu
przy stawie w centrum wsi
Przystąpienie do zagospodarowania terenu przyległego do
stawu w centrum wsi zgodnie z wynikiem ogłoszonego
konkursu
Podniesienie atrakcyjności bazy sportowo
rekreacyjnej i integracja mieszkańców
Powstanie odpowiedniego miejsca do
przechowywania sprzętu OSP, zwiększenie
bezpieczeństwa i integracja mieszkańców
Kultywowanie tradycji, podniesienie estetyki
Podniesienie atrakcyjności wsi i zwiększenie
aktywności mieszkańców
Działanie pobudzające aktywność wśród
mieszkańców
Poprawa estetyki wsi, stworzenie nowego
ciekawego miejsca do wypoczynku, integracja
mieszkańców
Aktualizacja – 28.05.2013
13