tż,fr*,uL - Dom Pomocy Społecznej im LA Helclów w Krakowie

ł;
:.
wff,ilłV's
ł/
DOM UBOGICH
FUI{DACJI
IM. LUDWIKA I AI{I{Y HELCLOW
W KRAKOWIE
OBECh{IE DoM PoMoCY SPOŁECZ|{EJ
31- 148 KRAKOW, ULICA HELCLOW 2.
{f,r MARB$ SAWICKI
ARTTEI F.ISTTX
ronsnnrrlilil uIEt srnrfir
tB
-1l0 iirakffi, ul.łtudencka
ul
/tż,fr*,uL'
oPRACoWAŁ:
mgr Marek Sawicki
(łzJ Llnz-o -3łf
,i
lr
il'
il:
KRAKOW, sierpie
jlł
2006 r.
SPIS TRESCI:
Strona
SPIS TRESCI
KARTATYTUOWA
STAhT ZACHOWA}TIA
PRZ YC Z YIVY
Z. i{I
SZCZENI
T2
15
l5
T7
I.
IL
lil.
F.
l'.
etapprac- badania
18
etap - prace łraprćn'ycze tytk w gładkich wielkopłaszczyznowych
18
prac- konsenvacja dekoracji detafu architektonicznego
20
etap
konsenvacja cegb munt i spoin
22
etap prac- konseł-vvacja karuieniarki
24
|,'T.
etap
prac- konsełwacja i rekonstrukcja element
LII.
etap
prac- konsenvacja stolarki okiełt
l'lIL
28
etap
prac- konserwacja stolat"ki okaptt pod tlachent
29
IX.
etap
prac-wystr
j
KoNsERwAToRsKIE
Tynki .....:...........
Sztukaterie
Cegła
Kamien cokołow i schod łv
Ściąna z
27
wnętrza kaplicy
POSTĘPOWANIE
Stolarkt okien
w metalołvych
......
...'........''........3?
............32
.....33
............34
'........'...34
. ...............35
cegty
Metalowe balustrady, kraty,
31
bramy.......
.....'..........
3
i
.. ..... ....36
Do najważniejszych etapow prac decydujących o trwałościefekt w odnowy zalicza się
zabezpieczenić antykorozyjne. Walorow plastycznych przyda obiektowi ciemna
powłoka malarska w kolorze uzgodnionym przezkomisje konserwatorską.
WI
etap
prac- konsenvacia stolarki okien:
W pierwszej kolejności proponuje się stolarkę przebadac pod
Ęem stanu
zachowania,
alŻycia materiał w, określenia nawarstwie powłok malarskich. W tym celu należy
wykonac sondy straĘgraficzne tak na zewnętrzrrych jak
i
wewnętrznych stronach.
Badania te być może ustalą pierwotnąkolorystykę lakieru.
Po
zapoananiu się
z
stanem zachowania stolarki okiennej
w
elewacjach
stwierdza się, że w całościkwalifikuje się do wymiany. Wniosek taki wypływa ze stanu
zachowania
akustycznej
orv z
i
niespełnienia wspołczesnych norm odnoszących się do izolacji
termicznej okien szczeg lnie wa:Źne
w
takim miejscu jak
sale
podopiecznych w domu opieki społecznej. Poddanie okien renowacji nie gwarantuje
przy dalszym uzytkowaniu spełnianie powyzszych wymagafi. Należy zaznaczyć,
Że
okna częściowo zostĄ już wymienione. W takim wypadku należy dązyc do wymiany
a
i
ujednolicenia stolarki.
R wnież opiekunowie i
administratorzy budynku dą.zą do
I
J
wymiany stolarki. Takie same oczekiwania ma uzytkownik obiektu
Proponuje się okna w elewacjach
wymieni na nowe- pojedyncze.
tzvl. typu EURO.
Nową stolarĘ należy powtorzy na zasadzie kopii z identycznym wzorem, podziałem
element w i wymiarami zewnętrznej kwatery okna starego. Dopuszcza się nieznaczne
zmiany jedynie tam gdae wymaga tego wspołczesne rozvlięanie techniczne
Zmiany te w koncowym rezultacie muszą dać identyczny efekt wizualny nie rożniący
się niczym od okna starego.
Dlatego proponuje
się
aby wykonawca koniecznie przed rozpoczęciem plac
przeprowadził konsult ację z przedstawicielem Urzędu Konserwatorskiego
i
Dyrekcją
Domu Pomocy Społecznej oraz autorem niniejszego opracowania.
Autor opracowania zwraca uwagą że stolarka starych okien podobnie jak inne
elementy wystroju, posiadająwartośćzabytkowa i dlatego powinny podlegać ochronie.
Dlatego proponuje się pozostawic
i
poddac pracom renowacyjnym stolarkę
okienną w pomieszczeniach nie zajmowanych bezpośredni o przez mieszkańco w przez
co nie muszą spełniać ostrych wymog w objętych stosownymi przepisami.
W ten spos b zachowa się jako przykład wz r stolarki okiennej.
ZakŁada się przeprowadzic pełną konsenłację techniczną zachowanej stolarki okien
metodami stolarskimi
II
-
wraz z
zachowaniem
ich
konstrukcji, wszystkich
charakterystycznych form dekoracji, mechanizm w zamykających, okuć itp.
rl
Należy pamiętac, że stolarka po konserwacji musi w przybliżeniu spełniac wsp łczesne
-
nonny ochrony termicznej.
W zakresie prac
t
technicznych będzie wchodziło usunięcie wszystkich pozniejszych
nawarstwieri powłok lakierniczych. Prace
te powinny zostać wykonane
metodą
chemiczną
Proponuje się usuwac przemalowania stosując
a
'
t
paĘ fabrycznezę
środkiem stopującym.
Wszystkie złącza stolarskie na|eĄ ponownie wzmocnić poprzez
klejenie
i założenie dodatkowych kołkow lub wpustow drewnianych.
I
i
i
t
:
.J
a
Drobne ubytki w drewnie należy wypełnić szpachlowką
aĘlową.
IeŻeli okaze się, że dolne partie stolarki okiennej są zbutwiałe, to zostaną nasączone
środkiem wzmacniającym lub ostatecznościwymienione na nowe.
W zakresie konserwacji estetycznej należy pomalować na nowo w tym
co najstarsza
samym kolorze
zachowiana warstwa. Malowanie należy wykonać po nałożeniuwarstw
ochronnych i podkładolvych. Proponuje się kolorystyczną powłokę lakierniczą nanosi
ręcznie w kilku warstwach o bardzo roazedzonej konsystencji farby aż do uzyskania
pożądanego efektu. Stolarkę naleĄ pomalować na kolor wskazany przez badania
odkrywkowe. Przypomina się, Żefwbamusi być kryjąca.
WII.
etap
prac- konsenvacja stolarki okapu pod dachem:
Proponuje się po ustawianiu rusztowafi dokona pneglądu stanu zachowania drewna.
Prace konserwatorskie proponuje się poprowadzić w dwoch kierunkach działań:
-
kierunek pierwszy to zagadnienia ałią,zane z ockoną samego drewna,
_
kierunek drugi to całokształt działan przywracających furikcje okapu.
Głowny cel przewidywanych prac to utrzynranie stanu istniejącego oraz naprawa
tej
części okapu, ktora uległa korozji biologicznej.
Pierwszy etap wią7e się z odczyszczeniem z zabrudze powierzchniowych takich jak
larą
osady, ppjęczyny oraz
wykona odkurzaczem
z
dezynsekcją drewna. Prace oczyszczĄące najlepiej
przemysłowym
ze
wspomaganiem ręcznym szczotkami
nylonowymi i drucianymi (mosiężnymi).
Do najważniejszych zadait nalezy
przywrocenie okapowi
w
miejscach zniszczeir
utraconych właściwościtechnicznych przy jednoczesnym zachowaniu w jak największym
stopniu oryginafu.
Nalezy
mie
na uwadze to, że ciesiołka okapu ma wartośhistoryczną
i
podlega
ochronie. Prace te powinny więaćsię głownie z działaniami naprawczymi.
Proponuje się jedynie w miejscach osłabionych wprowadzić dodatkowo nowe elementy
konstrukcyj ne zgodnie wskazaniami konstruktora.
I
i
I
I
Tego rodzaju prace powinny być wykonane lokalnie' przede wszystkim tam gdzie
zachodzikoniecznośc wzmocnienia i uzupełnienia belek i desek.
Przewiduje się partie drewna anpełnie zdegradowanego (ieżeli okaŹe się, ze takie istnieją)
zastąlic nowymi rekonstrukcj ami.
Wszystkie naprawy muszą nawięywac
do
zastosowanych pierwotnie technik
ciesielskich z uwzględnieniem aktualnych technik obrobki drewna z wykorzystaniem
wspołczesnych łączniko w oraametod łączenia drewna'
Natomiast te partie drewną ktore odciŃowo uległy zupełnej degradacji powinny zostać
wymontowane lub wycięte
z
drewna. Jednym
i
uzupełnione przez wmontowanie wstawek
z
nowego
najwaŻniejszych etapow prac przy konserwacji drewnianej więźby
powinno być zni,szczenie mikroflory, (owadow i grzyb w) oraz solidne zabezpieczenie
ognioochronne
i
przed korozją biologiczną. Do dezynsekcji
i
dezynfekcji drewna
proponuje się wykorzystac preparaty ciekłe firmowe zgodnie z zaleceniem producenta.
Proponuje się zastosować preparaty solne- wodne o właściwościachognioochronnych
i
l
I
zabeąieczającychprzed grzybem i owadami-
3l
prowadzone metodą natrysłu lub
Prace przy drewnie zabytkowym po}vinny byÓ
zaatakowanych pfzez korozje
powlekania pędztem z nasileniem w okolicach
drewno' aby
uwzględni niezbędną ilośćsoli jaką musi wchłonąć
biologiczną. Należry
uzyskać wymaganą klasę zabezpieczenia'
działanie profilaktyczne'
Stosowane środki powinny miec dfugotrwałe
(np. barwienie drewna) mające na celu
Wszystkie zabiegi estetyczno_ plastyczne
należy wykonać przed impregnacją'
kolorystyczne scalenie uzupełniefr drewna
Deski
i
belki okapu nalezy
pomalowac
farbą
w kolorze
wskazanym odkrywką
stratygrafic znąj ako pierwotny'
prac- vystr j wnętrza kaplicy:
IX.
etap
Ze
wzg|ędu na dobry
proponuje się
i zadbany stan zachowania całego wnętrza kaplicy
enia' ZaŁaŻenia te mogą zostaÓ zmienione
wykonac prace głownie o charakterze odśwież
wwynikuefektrrbadaristratygraficznychścian.wwypadkustwierdzenia
W wczas
malarskich nalezy niniejszy program uanpełnic'
występowania dekoracji
prace
:rwrązane
z
odsłonięciem warstwy malarskiej
i jej
konserwacją powinny być
dominujące.
Prace mlięane
z
na usunięciu nawarstwiefi
odświezeniem ścianpowinny polega
i powr ceniu do najstarszej kolorystyki'
I
rzeźbach i sprzętarstwie kaplicy
Działania konserwatorskie przy obrazach, ołtarzu,
')
J
wymagaj ą osobnego programu'
-I
i
I
I
t
t!
Scalenie kolorystyczne kitow.
Uzupełnienie i rekonstrukcja rozlegĘch ubytków przez zastosowanie taszli
z tego samego gatunku kamienia.
poprzez nasączenie
10. Impregnacja
wzmacniającym
preparatem
i hydrofobowym.
,Srolarkc okien.
1.
Wykonanie odkrywek celem o]<reślenia naj starszej warstwy kolorystycznej.
)
Dwuetapowe usuwanie wtornych nawarstwie farb
L.
z
pozostawieniem
świadka w postaci odkrywki stratygraficznej:
a.
b.
J
a
J.
metodą chemiczną popruezzastosowanie pasty firmowej,
metodą mechaniczną lub termiczną zręcznym doczyszczaniem'
Sklejenie
i
wzmocnienie wszystkich złączy przy użyciu kleju
chemoutwardzalnego oraz śrubmetalowych
4.
Wymiana na nowe zupełnie zniszczonych elementow stolarki- np. ościeznic,
listew przymykowych, podokiennikow i okapnikow.
zywicą wzmacniającą.
5
Impregnacja drewna z dolnych częściokien i bramy
6
Zabezpieczenie drewn a poprzez nasączenie go środkiemgrzybobojczym
i
ognioochronnym.
7.
Uzupełnienie ubytkow drewna szpachlą akrylową.
8
opracowanie powierzchni szpachli
i
drewna przy pomocy rożnej gradacji
papier w ściernych.
9
Założenie warstwy podkładowej (gruntu).
10
Trzykrotne pomalowanie zewnętrznej stolarki okiennej ftalową w kolorze
wynikającym z odkrywek.
11.
Uzupełnienie szklenia.
12.
Uzupełnienie kitu w miejscach szklenia.
13
Regeneracj a części metalowyc h
z zabezpieczeniem antykorozyjnym.