Wykład monograficzny Elementy chemii metaloorganicznej Egzamin

Wykład monograficzny
Elementy chemii metaloorganicznej
Egzamin, zagadnienia, semestr letni, wtorek, 2015
1. Omów wiązanie metal-CO, metal-eten, metal-fosfina. Posłuż się rysunkami.
2. Jaką liczbą elektronów dysponują następujące ligandy: metyl, 1,5-COD, eten, fenyl, 1,3-butadien, benzyn,
difenylokarben, allil, acac, trifenylofosfina, CO, amoniak, dppe, en, bpy, py, fenantrolina, benzen,
cyklooktatetraen, fenyloetynyl, cyklopentadienyl.
3. Od czego zależy liczba ligandów skoordynowanych przez atom/jon metalu?
4. Dlaczego kompleksy z cyklobutadienem są trwałe, podczas gdy sam ligand jest bardzo nietrwały?
5. Omów efekty koordynacji etenu przez metal przejściowy.
6. Podaj przykłady kompleksów będących związkami metaloorganicznymi, dla których rozwazanie pojęcia liczby
koordynacyjnej (w klasycznym ujęciu) nie ma sensu.
7. Podaj przykłady otrzymywania: kompleksu alkenowego, sigma-alkinowego, allilowego.
8. Dlaczego 1,3-cyklopentadien ulega łatwo deprotonacji, podczas gdy 1,3-cykloheksadien znacznie trudniej?
9. Dlaczego budowy i właściwości pentakarbonylżelaza(0) nie można poprawnie opisać za pomocą teorii pola
krystalicznego?
10. Dlaczego 1,3,5,7-cyklooktatetraen nie jest płaski. Jaka jest struktura tego liganda w kompleksach, gdy jest
odpowiednio 2, 4, 6 i 8 elektronowy?
11. Podaj przykłady reakcji elementarnych: utleniającej addycji, redukującej eliminacji, insercji, deinsercji, addycji
zasady Lewisa, eliminacji zasady Lewisa.
12. Podaj przykłady ligandów wykazujących właściwości zarówno donorowe jak i akceptorowe.
13. Który kompleks jest trwalszy i dlaczego - [Rucp2] czy [Rhcp2]? Dlaczego tytan tworzy [TiCl2cp2] a ruten jedynie
[Rucp2]?
14. Podaj trzy przykłady związków metaloorganicznych, w których występuje wiązanie metal-metal.
15. Podaj trzy przykłady związków metaloorganicznych, w których występuje wiązania mostkowe (z ligandami typu
µ).
16. Dlaczego alkany nie mają właściwości kompleksujących?
17. Jak acetyloacetoniany platyny(II) i palladu(II) przekształcić w związki metaloorganiczne?
18. Omów wiązanie metal-allil i metal-cyklopentadienyl. Posłuż się rysunkami odziaływań pomiędzy orbitalami
(wystarczy jeden typ oddziaływań).
19. Dlaczego Fe, Co i Ni tworzą karbonylki o różnej budowie?
20. Jak otrzymuje się następujące związki: butylolit, chlorek fenylomagnezowy, 2-litiotiofen, cyklopentadienylosód,
chlorotributylocyna, chlorofenylocynk.
21. Jak otrzymuje się następujące związki: [Fecp2], [Fe(CO)5], {[RuCl2(COD)]x}, [RhH(CO)(PPh3)3], [TiCl2cp2],
[PdPh2(PPh3)2], [Cr(benzen)(CO)3], [Re2(CO)10], [Cr(benzen)2].
22. Dlaczego [Fe(CO)5] jest trwały, podczas gdy [Fe(NH3)5] nie istnieje wcale?
23. Które związki są bardziej kowalencyjne i dlaczego - lito- czy sodoorganiczne (np. fenylolit czy fenylosód)?
24. Dlaczego ferrocen ulega reakcjom podstawienia w ligandzie bez naruszenia struktury kompleksu? Podaj dwa
przykłady takich reakcji.
25. Dlaczego istnieją trwałe kompleksy z benzynem, podczas gdy wolny ligand jest nietrwały?
26. Podaj przykłady 5 różnych ligandów sigma-karbylowych.
27. Które związki są bardziej kowalencyjne i dlaczego - magnezo- czy cynkoorganiczne, cynko- czy rtęcioorganiczne?
28. Jak się otrzymuje: tetrabutylosilan, trifenylofosfinę, dppf.
29. Czym różnią się tributylofosfina i tributyloamina jako ligandy ? Objaśnij różnice.
30. Podaj przykład reakcji cyklometalowania.
31. Podaj po jednej metodzie otrzymywania kompleksów: cyklobutadienowych, allilowych, cyklopentadienylowych,
arenowych.
32. Jakie związki metaloorganiczne tworzą sie w reakcji hydroformylacji propenu katalizowanej przez
[Rh(acac)(CO)(PPh3)]? Jakie reakcje elementarne zachodzą w tym zlożonym procesie?
33. Jakie związki metaloorganiczne tworzą się w trakcie katalizowanej przez [Fe(CO) 5] izomeryzacji allilobenzenu?
Wskaż reakcje elementarne występujące w tej złożonej przemianie.