mibcz i pastorał

JACEK GRZYBOWSKI
MIBCZ I PASTORAŁ
f il ozoJiczny uniwersaliznt
Społ.uo charakter wład,y
Tbruaszz Akwinu i Dante Alighieri
Kęty2006
WYDA' .NICTWOANTYK
SPISTRESC]I
.' Polit1.czna
\\Istęp
roztęrka
1llozolli
\\,ŁADZA
CY\\.lLIZAc'JA.
Pi\NST\\'0.
A. Panstu
o proba
dclinicjr
. rożnorodnośc
B. \\Iładza
|ornli ceIou'
l. Konieczność
uzasadnienia
2. \\'yznaczone
zadaniai cele.
C . P o c z ą t kcly u i l l z a c ; i
l . ' \ I l l l l c s i . i | e n o m ezno r g a n i z o l i ' a n sepgo ł e c z e n s t. w
. . .a
I Mit irnicjacir
I] GRECKIE STRUKTURY POLITYCZNE
archaiczna pierrt.sze
A' Grcc.1a
lbrnlypailstu'oliości.
.
L K L r l t L rnr ar i n o . ; s k a
L K u l t u r am v k e n s k a
3. NarodzinyGrecji. .
D . Politlczna
nrh lu tu
l. ltlt'thosi Tltantis
2 . P o l i t v c z nzen a c z e n D
i ei t c
C . N r r o d z i n rf i l o z o l l i
l. )r4ocracjonalizmu
2. Teologra
a teniusz/ogosu
idc'ipolitycznych
D. Począlekautonomiczn1'ch
...
l. Racjonalizrn
i polrty,ka
log,osu
polityki
2. Polis ri łaściri
ą plaszczy'zną
3. Sparta
\\'ŁADZY
DOCZESNEJ
III'DoN,IINACJA
- tllozofia
polityczna
pl.a.rls
.
A. Sofiści
5
l3
t4
22
24
27
29
l0
)!
J+
-)+
_15
36
Iu
40
A1
AL
44
T.'
46
48
50
5l
52
56
6r
6l
__.....-,
458
Jacck Grzyborr,ski_ trIiec,zi Pa.storał
l.0d filozofiiprzyrodydo filozofiiSpołecznei.
2. Sofistyczna
paideia
3. Relatyrviznl
i demokracla
B. Sokralesetykan,polityce
|' Arctći problcmy
polityczne
jakorzenliosło
2. Władza
3. Panorvanie
arctl
Ci. Arystoteles
[. Naturalny
charakter
miasta-pa
stu,a
2. Wielość
formustrojort'ych
' ...
3. Doskonałość
u'ładzy
i realizm
polityczn)
4. Religijno-polityczna
rozterka
filozofii.
D. Szkoły
stoickie
l. Historyczny
koniccmiasta-pa
stu,a
2. Wczesny
stoicyznl
hellenski
3. Zyciezgodne
z naturą.
1. Stoickiunirł'ersalizm
polilycznv
5.Mcdiastoicyzn)....
E. Cit'itusrzymska
l. Etruskorvie
2. Hierarchiczna
struktura
społeczności
3. Narodziny
rcpubliki
4. RzymskaStoa . . .
a. Stoicyznlrepublikailski
Cycerona
b . R a sp u b l i t u , l b r m au s t r o j n
ul i e s z a n c g o .
c. Arystokraci
męzamistanu
F. Chrześc1afrska
1llozofi
a polityczna.
l. Polityczny
dynamizm
religiichrześc11alrskiej.
2. Polrtyczne
narodziny
średniorr.iecznej
Europy
.
3. Papiestrvo
i cesarst.ul'o
drt.ie
władze,
dtt'amiecze
G. Cesarskie
imperium
a autononia
u.ładz ujęcieDantego
Alighicri. . . . .
jakosłoce,cesarz
l. Papież
jakoksiężyc
a. Dramat
Włoch.
b. Teokracja
Bonifacego
Vlll ...
- cesarstu'o
2' Biesiądą
a filozofia
a. Arystotelizm
Dantego
b. Historyczny
prymatRzymu
3. Cesarzu'ładcąjedynym
i idealnym
Spis treści
62
64
69
71
t3
17
80
82
83
85
88
9l
96
97
99
102
101
r09
lil
lll
il6
118
r2l
122
126
r32
r31
r35
138
115
119
r50
153
r54
158
159
163
r65
a. Ideacesarst\\'a.
...
b' Nadziejanou,ejPoliĄ.łi
4, Monąrchią polityczneinspirac1e
jedneji silnejmonarchii. . . . .
a. Cel ri'yznacznikiem
b. Cesarzgwarantem
zasadceluijedności
5, Civililąsunit'er'sąlis..
.
Ronanwn
a. Opatrznościou'a
rola Intpcriunt
b. Ideałstoickl '
politycznv
c. Arverroizm
tr,cielgnie
stoicyzmu
d' Kościoł średniolr'ieczne
6. N4recz
i Pastorał
a. Donacjakonstantynska
b. Papież,
cesarz osobai tirnkcja
7. Władzacesarzanie pochodziod Kościoła
8 ' C e l a a u t o n o n lri lr ł a d.z.
a . A r g u n l e nl nt l r u p o l o g i c z.n. )
. ' c. i. .
b . U n i r v e r s a l cneyl s p o l c c z n o ś
c . D r r ad r o g o r i s k a z l
posłuszenstu.o
d. Synorr'skie
rozerlł'ania
hylenlorticznej
e. Konseku.encje
.;edności
ri'pcrspektl'rt.ie
1' Jedność
dualiznlu
9. Dantę. politlczny'
bankrutczy prorok'l
I V 'W Ł A D Z AW Y Z N A C Z AC E L ED U C H 0 W E . . .
zbari'ienia
A. Platon filozofiau słuzbie
L P l a t o n s kdar o g ak u . . p r i r u d z i u pe o
j lityce"
2. Politeia idealna
struktura
ustroJ0wa.
władcori,
a. Wychoriyrvanie
podział
b. Platonski
ustrojowy
.. .
c. Mit jaskini
politvczna
d. Teokracja
jako
politycznej
3. Zbau'ienie celteologii
Platona
4. Polityk
perspektywa
5. Pralt'a teolo.eiczna
rr,ładzy
6. Polityka
a mrstykateokratyczny
dogmatyzm
polityka
B. Chrześcijanska celuostatecznego
. ...
l. Dychotomie
Augustyna
z Hippony
a. Du'iemiłości
tli.orzą
drvapafistrva
459
I6T
169
lTl
t72
175
178
178
r8l
183
r85
186
188
l9l
193
196
191
199
201
201
206
209
2t2
2t1
218
222
226
229
.!-)r
231
240
l+ą
241
248
253
f56
258
258
460
Spis treści
Jacek Grzybor,vski _ Miec'z i Pu.storał
pa stu,ai jego cele
b. Pochodzenie
c . W ł a d zaa m o r a I n o ś ć
religii .
stw'oWobeclvładzya autonomia
d' Posłusze
e. Cel cii'ilasDei wyznaczazadaniakrolom.
idealizmpolityczny
f. Chrześcijanski
261
l0l
prorvokacja
a. Polityczna
Grzegorza
VII .. .
b. SakrakrÓlelt'ska
a aulorytgt
religr1ny
c. Wkroczenie
Arystotelesa
C' Władzai politykaw ujęciuTomaszaz Akrt'inu
l . S p o ł e c z n a t u rcaz ł o t ł . i c k a . . . . .
a. Predyspozycje
osobydo życiawe rt.spÓlnocie
jako przestrzen
b. Społeczność
doskonalenia
cnoty. .
2. Władzaw słuzbiebonunttllntnntne. . . .
r żnorodność
przycz,yn
3. Naturalna
bytow hierarchia
4. Cnotasprart
iedlir-toścl
a porządek
społcczny
269
213
275
277
279
283
285
288
290
290
294
297
304
307
5. Rządy
naj|epszych
i sprau.iedliu,ych...
..
. Polityczny
kształt
realizacji
cnotobyrvatclskich
.
3r6
charakter
średniowiecza
2. Sakralny
a. Bt'nt' t'onix.ttapolilia
b. Troskao bonumconmale n'yznacznikiem
formpolitycznych
L Annis potcsluso Dao
i r ' f } o gj c s t r z ą d c ą .
b. Autorytet
Boga le.uitymizacją
uładzy
paiistu.orvej
8. Charakler
społcczności
a . P a n s t ua' oc e lo s t a t e c z n v . . . . . .
b. Socjologia
celu ostatecznego
9 . RespublicasuhDeo.
1 0 .KroIor,r
ie posłuszni
kaplanom
l l . Eschatologiczny
cel Clr.i/a,i
t2.Relacjatvładzyduchori,nej
do śrvieckiej
1 3 Dwie
.
siłyśredniolviccznej
Europy.
a. Teologiapolityczna|undamentem
śrt'iata
średniorr'iecznego
b . T r a n s c e n d e ndcojcaz e s n o ś
c
i
.'....
l4' 0rzełz FlorencjiiWÓł z Sycylii .
a. Zbali'ieniearverroizmu
_ rvyzrvanie
b. Podporządkotvanie
czy autonomia
epoki..
.)t1
ll9
)/-)
325
326
i32
136
331
340
343
348
352
355
361
364
365
367
370
374
A LEGITYMIZACJA
\I CEL WYZNACZONYSPOTECZNOSCI
WŁADZY
STRUKTUR
Zycla . .
hor1.zontem
A' Doczesnośc
polityki
konsekrvencje
1. Filozoficzne
ijej celÓrv
legitvmizac1i
Schenlat
a. OgÓlny
sporÓrvpolitycznych
średniou.iecznych
b' Unirversalność
u'funkcjiczłolvieka
2. \\'ładza
a . S o f i ś c_i c e l ep r a k t y c z n e . . . .
b. Arystoteles cel naturalnY
prarvai cnoty '
c. Stoic.v realizacla
gwarancją
autonomii
natura
3. Podrio1na
'l. \\rspołcze.snc
liberalne
pa stu'o
$' sluzbieidei nadprzyrodzonych.
B. \\rładza
l. Czym jest cel nadprzyrodzony'l
doczesności
stuoIdeia porządek
2. Pierrr'sze
panstu'"
historii
sensem
ostatecznym
3. Bog
ostatecznym
celem
4. Bog,Dobroabsolutne
ESCHATOLOGICZNE.
PROR0CT\\'A
VI. WSPOŁCZESNE
a e:chatologia
\ Politykr
projektoumesjanskich
l. Aktualność
marksizmu
prot-etyzm
2. Politvczny'
a. GnozaPolitYczna
b . P r z e k l e t i s t uh 'i os t o r y c y z t t .l .t .l .
. .ś
. ci
B . N { e s j a n i zpnOl n 0 \ \ ' 0 c Z g S n. 0
denokracji
r0szczenia
1. ldcologiczne
rvolność
dyscyplinuje
a. Bezpieczenstu'o
liberalizmu
b. Laickaeschatologia
nie ideologli
2. Wyborrl'olności.
Bibliogratla
461
319
379
379
382
381
386
i86
387
390
391
i93
396
396
39tt
402
404
408
408
408
410
4il
415
411
418
Ą?,0
421
432
436