Beata Drwal doradca metodyczny w zakresie edukacji

Beata Drwal
doradca metodyczny w zakresie edukacji wczesnoszkolnej
Samorządowego Centrum Edukacji w Tarnowie
Test ważny, ale nie najważniejszy
Rok 1999 był niezmiernie znaczącym w polskiej edukacji. To wtedy właśnie
został wprowadzony system egzaminów zewnętrznych. W roku 2002 po raz
pierwszy odbyły się egzaminy zewnętrzne: sprawdzian po szkole podstawowej
i egzamin gimnazjalny, a w roku 2005 nowa matura. Egzaminy te przeprowadzane
są przez Okręgowe Komisje Egzaminacyjne (OKE), pod jej nadzorem i za pomocą
jej zadań egzaminacyjnych, sprawdzanych przez niezależnych od szkoły
egzaminatorów. Wykresy, tabelki , diagramy, będące prezentacją wyników
egzaminów cieszą się dużym zainteresowaniem klientów szkoły: uczniów,
rodziców, nauczycieli, władz oświatowych, samorządowych, mediów oraz
różnych organizacji związanych z oświatą. Na ich podstawie opracowywane są
rankingi szkół w miastach, gminach, powiatach i województwach.
W ostatnich latach coraz częściej podnoszona jest kwestia egzaminu
zewnętrznego po pierwszym etapie edukacji czyli po klasie III szkoły podstawowej.
Jak na razie udział w takim egzaminie jest kwestią całkowicie dobrowolną.
W większości szkół decyzja podejmowana jest przez dyrektorów, którzy
zgłaszają chęć uczestnictwa w badaniu zewnętrznym.
W poprzednich latach zadania opracowywane były przez specjalistów
z wydawnictwa OPERON, a w minionym roku szkolnym, dodatkowo, uczniowie klas
trzecich szkół podstawowych po raz pierwszy mieli możliwość wzięcia udziału
w „Ogólnopolskim badaniu umiejętności trzecioklasistów OBUT 2011".
Było to badanie dobrowolne,
zorganizowane przez Centralną Komisję
Egzaminacyjną w porozumieniu z Ministerstwem Edukacji Narodowej i przy jego
akceptacji.
Można oczywiście dyskutować, czy dziecko dziewięcioletnie powinno być
poddawane tak stresującej sytuacji, ponieważ w dalszym ciągu nie pojawiły się
zmiany w prawie oświatowym, które nakazywałyby obowiązkowe przeprowadzenie
takiego badania.
Jednak zdecydowana większość polskich trzecioklasistów uczestniczyła
w roku szkolnym 2010/2011 w badaniu wiadomości i umiejętności uczniów klas
trzecich szkół podstawowych.
W związku z tym nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej zostali postawieni
przed nowym zadaniem - przygotowaniem dziecka do udziału w badaniu
zewnętrznym.
Nauczyciel ma na to trzy lata. W tym czasie powinien:
•
pamiętać
przy
planowaniu
i
realizacji
zajęć
o
nadrzędnym,
„megaprzedmiotowym" celu nauczania: wdrażaniu uczniów do myślenia,
a nie tylko do bezkrytycznego przyswajania wiedzy,
•
ćwiczyć umiejętności fundamentalne dla sukcesu edukacyjnego (i życiowego)
ucznia, czytanie ze zrozumieniem, pisanie ze zrozumieniem, liczenie,
•
pomagać dzieciom, opracowując przemyślane pomoce dydaktyczne,
dostarczając mądrych wzorów, wskazując źródła informacji,
•
systematycznie uczyć dzieci, jak się uczyć! Dzielić się z nimi swoimi
sprawdzonymi sposobami skutecznego zapamiętywania, pozwolić im
wymyślać swoje metody i techniki, proponować im różne metody pracy na
lekcji, służące temu samemu celowi - niech mają możliwość wyboru drogi
dochodzenia do rozwiązania problemu,
•
budować wysoką samoocenę swoich uczniów. Uczyć ich pokonywania
własnych słabości i przeszkód zewnętrznych,
•
oswajać uczniów z różnorodnością zadań testowych,
•
wdrażać do pracy w określonym, wyznaczonym przez nauczyciela czasie,
•
dokonać analizy szkolnego systemu oceniania, aby sprawdzanie i ocenianie
szkolnych osiągnięć uczniów dostarczało zainteresowanym nie tylko
informacji o osiągnięciach, o postępach, ale i pozytywnie wpływało na
integralny rozwój ucznia.
To z pewnością nie wszystkie działania, jakie powinien podejmować
nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej po to, aby w pełni przygotować ucznia do
trudnego zadania, jakie stawia przed nim współczesna szkoła. Musi on pamiętać,
że praca klasowa nie może przybrać jedynie formuły egzaminu zewnętrznego,
a czas pracy w klasach I- III to nie tylko nauka, ale i nauka przez zabawę.
Niezmiernie ważne jest także indywidualne podejście do każdego dziecka, które
w tym czasie staje się uczniem. Pogodzenie tych wszystkich aspektów nie jest
łatwe i wymaga od nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej mądrości, doświadczenia,
pracy i zrozumienia potrzeb młodego człowieka. Nauczyciel musi pamiętać, że
wyniki egzaminu są tylko jednym z kryteriów oceny pracy szkoły i jego działań.
Należy zadbać o to, aby tę świadomość mieli także uczniowi, ich rodzice, władze
oświatowe i samorządowe.
Źródła:
1. Małgorzata Jas, Przygotowanie uczniów do sprawdzianu.
2. S. Leokadia Ewa Wojciechowska, Egzamin zewnętrzny, Wychowawca, nr 05/2007.
3. Przewodnik przeprowadzającego „Ogólnopolskie badanie umiejętności trzecioklasistów
OBUT 2011”.