Współczesne zjawiska literackie

Prof. UW dr hab. Andrzej Zieniewicz
Współczesne zjawiska literackie
Wykład dla I roku studiów stacjonarnych pierwszego poziomu kształcenia (30h)
Semestr zimowy, rok akademicki 2010/2011
środa g. 9:45, Auditorium Maximum s. B, Gmach Polonistyki, sala 4.
Komentarz
Nazwa pola
Wykład ma charakter przeglądowy i omawia wybrane zagadnienia
Skrócony opis przedmiotu
z literatury ostatniej dekady XX wieku i pierwszych lat wieku XXI –
wskazuje też na tło historyczno-polityczne
minionego ćwierćwiecza
i przemiany modelu życia literackiego w tym czasie.
Wykład ma charakter przeglądowy, omawia więc wybrane przez
wykładowcę, ale w pewnym stopniu uzgodnione z dezyderatami
słuchaczy,
tematy
mające
walor
"zjawisk
literackich",
więc interesujących próz i poezji, ale także przemian gatunkowych
i stylistycznych, ważnych przemian w modelach życia literackiego, oraz
w sposobach interpretowania
utworów literackich. Zjawiska literatury
przełomu wieków i początku XXI stulecia zostaną uszeregowane w kilku
tematach-zakresach, ogarniających zarówno cechy przedstawienia,
jak i najważniejsze sytuacje narracyjne tej literatury. Np. tendencje do
Pełny opis przedmiotu
"biografizacji" świata przedstawionego, otwarte uczestnictwo autora
w kształtowaniu opowieści, przekształcanie tradycyjnych gatunków
literackich,
kwestie
tożsamości
ujmowane
jako
przedmiot
gry,
postmodernistyczne "przepisywanie" istniejących artefaktów, itd. Wykład
wprowadza szereg kategorii badawczych, takich jak nowoczesność
i ponowoczesność, literatura PRL-u i III RP, podnosi problemy
przyległości
(i
nieprzyległości)
literatury
do
własnego
czasu
historycznego, stawia pytania o formy i sposoby obecności w literaturze
naszej
teraźniejszości
zagadnień
filozoficznych,
politycznych
i kulturowych.
Ponieważ WZL adresowany jest do studentów I roku i odbywa się
Wymagania
formalne
podczas ich I semestru, przeto jedynym wymogiem formalnym jest stała
obecność (kontrolowana) na wykładzie.
Założeniem jest orientacja studenta w bieżącym życiu literackim
Wymagania
wstępne
Założenia
wstępne
i aktualnej produkcji literackiej, w takim zakresie jaki powinien
charakteryzować osobę kulturalną – czytanie prasy, przeglądanie
nowości w księgarniach, a też pewna znajomość środowiska literatury
współczesnej
Efekty uczenia się
Student powinien posiadać po zakończeniu wykładu dobrą orientację
w zagadnieniach literatury najnowszej, powinien umieć dostrzec ją
w szerszym dyskursie historycznym literatury XX wieku, a też rozumieć
szereg jednoczesnych
procesów, które w tej najnowszej literaturze
zachodzą
Metody dydaktyczne
Wykład - z możliwymi elementami konwersatorium (w zależności
od aktywności słuchaczy)
Wiedza studenta i korzyści wyniesione z wykładu zostaną ocenione
Metody i kryteria oceniania
poprzez pisemny sprawdzian przeprowadzony na ostatnich zajęciach.
Sposób zaliczenia
Zaliczenie na ocenę.
Sposób realizacji przedmiotu
Przedmiot jest realizowany w sali dydaktycznej.
Język wykładowy
polski
1. Od "powieści-worka" do sylwy współczesnej. Ewolucja powiązań
biografii i powieści w literaturze najnowszej.
P. Czapliński, Ślady przełomu
2. Historia i trauma. Doświadczenie ekstremalne i jego literackie
ekwiwalenty. Pamięć i postpamięć. (M. Głowiński, H. Grynberg,
M. Tulli)
M. Hirsch, Family Frames
3. DDE (Dorosłe Dzieci Epoki) Cienie PRLu w narracjach
z przełomu stuleci (J. Sosnowski, J. Pilch, A. Stasiuk)
A. Mencwel, Rodzinna Europa po raz pierwszy
4. Autoryzowanie opowieści. Kryzys fikcji jako figura literacka.
Senilia.
Późne
wiersze-opowieści
Cz.
Miłosza,
Zb.
Herberta,
T. Różewicza.
St. Balbus, Zagłada gatunków, "Teksty Drugie" 1999 n 6
Zakres tematów
5. Feministka jako bohaterka literacka, jako instytucja polityczna
i jako zagadnienie filozoficzne (A. Graff, J. Bracxh-Czayna, I. Iwasiów)
6.
Queer,
kamp,
gender
–
czyli
problemy
auto-identyfikacji
(M. Witkowski, D. Masłowska)
J. Butler, Uwikłani w płeć
7.
Między
dokumentem
a
spotęgowaną
fikcją
(W.
Kuczok,
M. Nahacz, P. Huelle, St. Chwin)
Co dalej literaturo?, pod red. A. Brodzka-wald, H. Gosk i A. Werner
8.Poza granice reportażu (M. Wilk, A. Tuszyńska, J. M. Rymkiewicz)
9. Co wyrosło z pokolenia "bruLionu"? (E. Tkaczyszyn-Dycki, T.
Różycki
i młodsi poeci)
S. Fish, Czy na tych ćwiczeniach jest tekst? [w:] tegoż, Interpretacja.
Retoryka. Polityka
10. Sagi rodzinne (J. Olczak-Ronikier, K.T. Toeplitz, M. Wyka)
11. „Powrót centrali" czyli literatura najnowsza wobec kultury masowej
P. Czapliński, Polska do wymiany
12-15. Tematy zajęć do ustalenia z audytorium.
P. Czapliński, Ślady przełomu
Ph. Lejeune, Wariacje na temat pewnego paktu
St. Balbus, Zagłada gatunków, "Teksty Drugie" 1999 nr 6
S. Fish, Czy na tych ćwiczeniach jest tekst? [w:] tegoż, Interpretacja.
Retoryka. Polityka
J. Butler, Uwikłani w płeć
A. Mencwel, Rodzinna Europa po raz pierwszy
Co dalej literaturo? Jak zmienia się współcześnie pojęcie i sytuacja
literatury, pod red. A. Brodzkiej-Wald, H. Gosk i A. Wernera
M. Hirsch, Family Frames
H. Grynberg, Prawda nieartystyczna
M. Głowiński, Czarne sezony
M. Tulli, Skaza
J. Sosnowski, Wielościan
J. Pilch, Tysiąc spokojnych miast
A. Stasiuk, Dukla
Cz. Miłosz, Druga przestrzeń
T. Różewicz, Nożyk profesora
Literatura
J.M. Rymkiewicz, Zachód słońca w Milanówku
A. Graff, Świat bez kobiet
J. Brach-Czayna, Szczeliny istnienia
M. Witkowski, Lubiewo
D. Masłowska, Paw królowej
W.Kuczok, Bombel
P. Huelle, Castorp
M. Wilk, Wilczy notes
A. Tuszyńska, Rodzinna historia lęku
D. Foks, Z. Libera, Co robi łączniczka?
M. Abramowicz, Każdy przyniósł co miał najlepszego
P. Szewc, Zmierzchy i poranki
E. Tkaczyszyn-Dycki, Piosenka o zależnościach i uzależnieniach
T. Różycki, Wiersze
J. Dehnel, Lala
J. Olczak-Ronikier, W ogrodzie pamięci
K.T. Toeplitz, Książka mojego ojca
M. Wyka, Przypisy do biografii.